Tài liệu Giám sát Đào tạo bồi dưỡng tư vấn giám sát khảo sát doc

gi¸o tr×nh

®μo t¹o båi d−ìng
t− vÊn gi¸m s¸t kh¶o s¸t

Chơng I

Khái quát chung

I t vấn giám sát xây dựng công trình


Khi một công trình xây dựng đã đợc đa ra đấu thầu để thi công, các thủ tục
trong tiến trình xây dựng đã hoàn tất, ta cần thống nhất một số thuật ngữ và một số
khái niệm chuyên môn theo thông lệ, theo thông lệ Quốc tế, nhất là công tác T vấn
Giám sát Xây dựng Công trình. Những định nghĩa khái niệm sau đấy đợc trích từ các
dự án đấu thầu Quốc tế đã hoạt động trên đất nớc ta từ 1990 đến nay.

I.1 Một số định nghĩa

- Chủ đầu t - Ban quản lý Dự án (Employer) là Chủ dự án hoặc là ngời đại diện
hợp pháp hoặc là ngời kế nhiệm hợp pháp, nhng không phải là ngời đợc ủy quyền.
- Nhà thầu (Contractor) là ngời tham dự thầu thắng đã đợc Chủ đầu t chấp nhận và
nngời kế nhiệm hợp pháp dới danh nghĩa Nhà thầu, nhng không phải là ngời đợc
ủy nhiệm.
- Nhà thầu phụ (Subcontractor) là bất kỳ ngời nào ký hợp đồng một phần công việc với
Nhà thầu chính, hoặc bất kỳ nời nào mà một phần công việc đợc hợp đồng theo yêu
cầu của T vấn và ngời kế nhiệm hợp pháp, nhng khồng phải là ngời đợc ủy
nhiệm.
- T vấn trởng (Engineer) là ngời đợc Chủ đầu t đề nghị để hoạt động nh Công
trình s" thực thi các mục tiêu và yêu cầu ghi trong Hợp đồng xây dựng (và theo đồ án
thiết kế). Nớc ngoài vẫn gọi chức danh này là Công trình s hay Tổng Công trình
s. Việt nam quen gọi là T vấn trởng hay T vấn.
- Hợp đồng (Contract) là các Điều kiện, các Chỉ dẫn, các Bản vẽ, các Bảng đơn giá, bản
Dự Thầu, văn bản Chấp nhận thầu, bản Thỏa thuận hợp đồng và các tài liệu khác liên
quan.
- Chỉ dẫn kỹ thuật (Specifications) là các chỉ dẫn các làm và điều kiện cho các công
việc kể cả trong Hợp đồng và bất kỳ sự thay đổi hay phụ thêm nào vào trong này kể cả
các mục do Nhà thầu đẹ trình và đợc T vấn chấp nhận.
- Bản vẽ (Drawing) là các bản vẽ thiết kế, các bảng tính và các thông báo kỹ thuật cùng
dạng của T vấn trao cho Nhà thầu theo Hợp đồng và tất cả các bản vẽ. Bảng tính,
các mẫu hình, các đồ hình, sách chỉ dẫn cách làm và bảo dỡng hoặc các thông tin kỹ
thuật cùng dạng mà Nhà thầu đẹ trình đợc T vấn chấp nhận.
- Bảng giá (Bill of Quantities) là bảng đơn giá và toàn bộ bảng giá nh một phần của
Bản dự thầu.
- Bản dự thầu (Bid) là bảng giá dự thầu mà nộp cho Chủ đầu t để thựuc hiện và hoàn
thiện công trình, và sửa chữa bất kỳ sự h hỏng nào đã đề cập trong các điều khoản
của Hợp đồng, nh đã chấp thuận trong văn bản Chấp nhận thầu.
- Thỏa thuận hợp đồng (Contract Agreement) là các điều khoản thỏa thuận trong một
hợp đồngkinh tế.

- Thử nghiệm hoàn thiện (Test on Completion) là tất cả các loại thí nghiệm của Nhà
thầu hoặc bất kỳ ai đợc T vấn và Nhà thầu chấp thuận, do Nhà thầu thực hiện trớc

2

khi một công trình, một hạng mục công trình hay một phần đợc bàn giao cho Chủ đầu
t.

Nh thế ta có thể hình dung quy trình triển khai một công trình xây dựng khái
quát trong sơ đồ hinh 1

Chủ đầu t
Đề ra mục tiêu dự án.
Quản lý vốn đầu t
đấu thầu
để lựa chọn
tổng thầu EPC
Đấu thầu trọn gói
* Thiết kế chi tiết * Xây
lắp * Cung cấp thiết bị
Nh thầu Thi công
Theo 1 trong 2 phơng thức
Thầu thi công
Theo hạng mục
T vấn Thiết kế

Tạo ra
Bản thiết kế Dự án
T vấn Giám sát
T vấn trởng
(En
gineer-Công trình s)
Thiết kế Cơ sở
(Basic Design)
Thiết kế Kỹ thuật
(Detail Design)
Thầu
phụ 1
Thầu
phụ ...
Thầu
phụ 1
Thầu
phụ ...
Giám sát: Khảo sát, Làm đất,
Thi công nền móng
Giám sát Kết cấu các loại
Giám sát: Thiết bị, điện, nớc.
Giám sát: Trang bị, máy móc
Hình 1: Quy trình thực hiện một dự án xây dựng
Thiết kế thi công
(Detail Design)

3

I.2 Một số khái niệm Chức trách quyền hạn


1) T vấn trởng và Đại diện t vấn:

-
T Vấn Trởng- Engineer- Công Trình S - là ngời đợc Chủ đầu t chỉ định để
hoạt động nh một Engineer Công Trình S phục vụ cho mục đích của Hợp
đồng Xây dựng.
- Đại diện T vấn - Engineers Representative là ngời do T vấn trởng đề nghị làm
đại diện cho mình, chịu trách nhiệm trớc T vấn trởng để thực hiện những nhiệm
vụ chuyên ngành đợc giao và thực thi các quyền hạn trớc nhóm chuyên môn đó.

2) Chức trách và quyền hạn của T vấn trởng

(a) T vấn trởng thực hiện các chức trách đợc nêu trong Hợp đồng.

(b) T vấn trởng có thể thực thi các quyền hạn đợc nêu trong hợp đồng, song cần
đợc sự chấp thuận của Chủ đầu t trớc khi thực thi các quyền hạn đó. Cũng
cần hiểu rằng, bất kỳ yêu cầu nào đã đợc chấp thuận thì các quyền hạn do T
vấn trởng thực thi đều đợc xem là quyết định của Chủ đầu t.
(c) Ngoài trừ đã công bố trong Hợp đồng, T vấn trởng không có quyền làm cho
giảm nhẹ các điều kiện bắt buộc với Nhà thầu trong hợp đồng.

(d) Quyền hạn T vấn trởng với các Nhóm t vấn nghiệp vụ: Trong từng khoảng
thời gian và theo yêu cầu công việc, T vấn trởng sẽ lập các Nhóm t vấn
nghiệp vụ nh là đại diện cho mình để thực hiện các nhiệm vụ chuyên môn và
thực thi các quyền hạn đợc trao. Từng nhóm này này gọi là Đại diện T vấn -
Engineers Representative. T vấn trởng cũng có thể gẩi tán Nhóm t vấn
nghiệp vụ này bất kỳ khi nào nhiệm vụ đã hết. Việc lập hoặc gải tán các Nhóm
t vấn nghiệp vụ này đợc thực hiện bằng văn bản và chỉ có giá trị khi văn bản
đó đã đợc gửi đến Chủ đầu t và Nhà thầu.
(e) Bất kỳ thông báo nào do Đại diện T vấn đến Nhà thầu nhân danh Nhóm t
vấn nghiệp vụ đều có hiệu lực nh T vấn trởng đa ra, dới dạng sau:
+ Bất kỳ sự thiếu sót của T vấn đại diện do không chấp nhận một công việc việc, một
loại vật liệu hoặc máy móc thì không ảnh hởng đến T vấn trởng tiếp tục không
chấp nhận công việc, vật liệu hoặc máy móc đó và đa ra hớng dẫn cho việc sửa
chữa.
+ Nếu Nhà thầu chất vấn bất kỳ một thông báo nào đó đợc đa ra từ Đại diện T vấn
thì Đại diện T vấn đệ trình vấn đề đó lên T cấn trởng để có thể đợc khẳng định,
bác bỏ hoặc thay đổi nội dung của thông báo đó.
(f) Trợ lý t vấn
- T vấn trởng hay T vấn đại diện có thể đề nghị một số thành viên làm trợ lý
cho công việc của T vấn đại diện trong việc thực hiện nhiệm vụ chuyên môn. Khi
đó phải thông báo đến Nhà thầu họ tên, nhiệm vụ, khối lợng công việc và quyền
hạn của các thành viên đó.
- Các Trợ lý viên này không có quyền hạn tự ý đa ra bất kỳ chỉ dẫn kỹ thuật nào,
và bất kỳ chỉ dẫn nào trong số họ đa ra với mục đích đợc hiểu là do T vấn đại
diện đa ra.

(g) Năng lực T vấn bảo đảm giá thành và tiến độ:

- Theo quan điểm của T vấn trởng, nếu nh một số công việc nào đó cần đợc thay
đổi trong tổngthể công việc, hoặc một phần công việc, mà tiến độ hoặc giá thành

4

trong hợp đồngxem ra là không phù hợp hoặc thông thể áp dụng, do nguyên nhân
của sự thay đổi đó. Sau đố, dựa theo t vấn của T vấn trởng với Chủ đầu t và
Nhà thầu, một giá thành hoặc tiến độ hợp lý sẽ đợc thống nhất giữa T vấn, Chủ
đầu t và Nhà thầu.
Trờng hợp không đợc nhất trí thì T vấn trởng sẽ ấn định một đơn giá hoặc
tiến độ mà theo T vấn là phù hợp và sẽ thông báo cho Nhà thầu biết và một bản
trình Chủ đầu t. Cho đến khi đơn giá hoặc tiến độ đợc nhất trí hoặc đợc ấn
định, T vấn trởng sẽ xác định một tiến độ hoặc đơn giá tạm thời làm cơ sở cho
thanh toán.
-
Trờng hợp những công việc đã đợc chỉ dẫn phải đổi không, nh đã nêu trên, mà
cha việc nào đợc thực hiện trong vòng 14, ngày tính từ ngày đa ra chỉ dẫn, trớc
khi bắt đầu công việc thay đổi đó cần có thông báo đến:

+ Từ Nhá thầu gửi đến T vấn với ý định khiếu nại về vợt dự toán hoặc thay
đổi tiến độ hoặc đơn giá.
+ Từ T vấn trởng đến Nhà thầu với ý định thay đổi tiến độ hoặc giá thành.

5

II công tác T vấn Giám sát Khảo sát xây dựng

Nh thế, công tác T vấn Giám sát Khảo sát Xây dựng là một bộ phận nằm
trong hoạt động chung của công tác T vấn Giám sát Xây dựng nh nêu trên. Tuy
nhiên, do đặc điểm riêng phụ thuộc các gai đoạn và loại hình khảo sát.

II.1 Xác định loại hình hoạt động kảo sát xây dựng

1) Hoạt động phục vụ thiết kế. Đó là:

+ Khảo sát phục vụ thiết kế cơ sở
+ Khảo sát phục vụ thiết kế kỹ thuật
+ Khảo sát phục vụ thiết kế bản vẽ thi công

2) Hoạt động phục vụ thi công xây dựng công trình:

Đây chính là hoạt động nằm trong công tác t vấn giám sát xây dựng, sau khi ký
hợp đồng xây dựng với nhà thầu, thơng bao gồm các công việc:

+ Khảo sát phục kiểm tra trớc thi công xây dựng;
+ Khảo sát chi tiết phục vụ giải pháp gia cố đất đắp trên nền đất yếu (bố trí cọc
cát hoặc bấc thấm).
+ Các thí nghiệm nén tĩnh cọc, bàn nén tải trọng tĩnh phục vụ thi công.
+ Các thí nghiệm kiểm tra vật liệu đắp, độ chặt, CBR vật liệu và nền đờng v.v...
+ Các loại khảo sát phục vụ kiểm tra nền móng: chất mùn đáy cọc nhồi, chất
lợng vật liêu cọc đã đổ, độ sâu cọc đóng quá sâu hoặc quá nông so với thiết
kế v.v...

3) Hoạt động sau công tác xây dựng công trình.

Nhiều họat động thuộc công tác khảo sát xây dựng đợc tiến hành sau công tác
thi công xây dựng, hay công trình đã đa vào sử dụng. Các hoạt động đó bao gồm:
+ Quan trắc lún đờng giao thông, bên cảng, sân ga (có đất đắp trên nền đất yếu)
sau khi đa vào khai thác.
+ Quan trắc chuyển vị nhà và công trình sau xây dựng hoặc do có sự cố lún nứt.
+ Khảo sát đánh giá nguyên nhân sự cố lún, nghiêng, nứt nhà và công trình.

II.2 Xác định loại hình chuyên môn trong khảo sát xây dựng

Hoạt động Khảo sát xây dựng đợc hợp thành của nhiều bộ môn khoa học-kỹ
thuật khác nhau, có mối liên hệ chặt chẽ với nhau để cùng phục vụ cho mục đích chung
là thiết kế, thi công xây dựng công trình. Các loại hình khảo sát xây dựng cơ bản bao
gồm:

1) Khảo sát Đo đạc Địa hình:
2) Khảo sát Địa chất Công trình.
3) Khảo sát thăm dò nớc dới đất phục vụ dân dụng và công nghiệp.
4) Khảo sát Vật liệu xây dựng.
5) Các loại Thí nghiệm đất, đá, nớc và vật liệu xây dựng.

6



II.3 Xác định loại hình T vấn Giam sát Khảo sát Xây dựng

Từ các các loại hình hoạt động và loại hình chuyên môn của công tác khảo sát
xây dựng ta có thể phân công tác t vấn khảo sát xây dựng thành các loại hình phù hợp.
Loại hình hoạt động T vấn Giám sát Khảo sát Xây dựng có thể khái quát trong sơ

đồ hình 2sau:

Chủ đầu t
GĐ: Nghiên cứu
Khả thi v Thiết kế
GĐ Thi công
Xây dựng công trình
Giai đoạn
Sau xây dựng
T vấn giám sát xây dựng
T vấn trởng Engineer
Đại diện
T vấn
Giám sát
Khảo sát
Đại diện
T vấn
Giám sát
Khảo sát
Đại diện
T vấn
Giám sát
Kết cấu
Đại diện

T vấn
Giám sát
Khảo sát
Đại diện
T vấn
Giám sát
Điện nớc
Đại diện
T vấn
Giám sát
......
Trợ lý
Trắc
địa
Trợ lý
Địa kỹ
thuật
Trợ lý
Địa
chất
Trợ lý
Trắc
địa
Trợ lý
Địa kỹ
thuật
Trợ lý
Địa
chất
Trợ lý

Trắc
địa
Trợ lý
Địa kỹ
thuật
Trợ lý
Địa
chất
Hình 2: Sơ đồ bố trí hoạt động T vấn Giám sát Khảo sát Xây dựng

II.4 Chức năng nhiệm vụ, quyền hạn trách nhiệm và yêu cầu với công tác
T vấn Giám sát Khảo sát Xây dựng


7

1) Chức năng: Thay mặt T vấn trởng hoặc Chủ đầu t thực hiện các chức
năng:
- Giám sát-kiểm tra mọi hoạt động khảo sát của Nhà thầu dựng tuân theo quy
trình kỹ thuật, tiêu chuẩn và chỉ dẫn kỹ thuật công bố trong phơng án và
hợp đồng.
- Giám sát-kiểm tra và đôn đốc các hoạt động khảo sát của Nhà thầu thực hiện
đúng tiến độ, đúng giá thành đã công bố và thuân theo hợp đồng.
- T vấn gải pháp hoặc xem xét kiểm tra và chấp thuận gải pháp do Nhà thầu
đề xuất, kiến nghị lên T vấn trởng hay Chủ đầu t để gải quyết các sự cố
không lờng trớc, các kiến nghị thay đổi có lợi cho tiến độ, bảo đảm giá
thành và yêu cầu kỹ thuật.
- Chịu trách nhiệm, trong phạm vi chức trách ghi trong hợp đồng, trớc T
vấn trởng hoặc Chủ đầu t về chất lợng, tiến độ và giá thành của công tác
khảo sát do Nhà thầu thực hiện.

- Thờng xuyên theo dõi, thu thập các số liệu cần thiết để lập báo cáo hoặt
động khảo sát định kỳ đến T vấn trởng hoặc Chủ đầu t.


2) Nhiệm vụ:

- Tổ chức nhận sự đủ, đúng chuyên môn và có năng lực thực hiện công tác
giám sát kiểm tra theo các bộ môn chuyên môn.
- Yêu cầu các trang bị vật t, kỹ thuật cần thiết phục vụ cho công tác giám
sát-kiểm tra.
- Lập các biểu, bảng yêu cầu, bảng hởng dẫn cung cấp cho Nhà thầu hoạt
động và trình T vấn trởng hoặc Chủ đầu t xem xét, phê duyệt.
- Tổ chức giám sát, kiểm tra thơng xuyên mọi hoạt động khảo sát của Nhà
thầu từ khâu hiện trờng đến các thí nghiệm trong phòng.
- Trong phạm vi chức năng, chủ động phân tích, tính toán, lập luận để đề ra
gải pháp khắc phục sự cố hoặc thay đổi gải pháp trớc là bất hợp lý có khả
năng ảnh hởng tiến độ, giá thành và chất lợng. Nhiệm vụ này cần thống
nhất giữa Nhà thầu, Chủ đầu t hoặc T vấn trởng.
- Thờng kỳ lập báo cáo kết quả hoạt động công tác khảo sát xây dựng của
nhà thầu và của công tác t vấn giám sát lên T vấn trởng hoặc Chủ đầu t.

3) Quyền hạn:

- Thự thi các quyền hạn đợc T vấn trởng hoặc Chủ đầu t ủy nhiệm, ghi
trong quyết định hoặc hợp đồng.
- Có quyền không chấp nhận bất kỳ công việc khảo sát, vật t, thiết bị, máy
móc hoặc một sản phẩm khảo sát không tuân theo chỉ dẫn kỹ thuật, tiêu
chuẩn, quy trình đã công bố trong Phơng án khảo sát hoặc trong Yêu
cầu kỹ thuật khảo sát và theo hợp đồng.
- Có quyền thay mặt T vấn trởng hoặc Chủ đầu t (sau khi trình và đợc

chấp nhận) lập Chỉ dẫn kỹ thuật, Yêu cầu kỹ thuật, Yêu cầu bổ xung,
Quyết định thay đổi cho những vấn đề mới nảy sinh ngoài dự kiến, hoặc
cho các hạng mục mà cha rõ ràng về kỹ thuật, có nguy cơ không an toàn và
chậm tiến độ.


8