TRƯỜNG THPT DTNT THANH HOÁ
ĐỀ THI THỬ TUYỂN SINH ĐẠI HỌC, CAO ĐẲNG
NĂM 2010 - LẦN II ( Khối C)
Môn : Ngữ văn
Thời gian : 180 phút
Cõu 1 (2 điểm) : Nêu những nét chính về quan điểm sáng tác và phong cách nghệ thuật của tác
giả Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh.
Câu 2 (3 điểm) : Anh/chị hãy viết bài văn ngắn (khoảng 600 chữ), bày tỏ suy nghĩ về ý kiến sau:
“Phê phán thái độ thờ ơ ghẻ lạnh đối với con người cũng quan trọng và cần thiết như ca ngợi
lũng vị tha, tỡnh đoàn kết”.
Câu 3 (5 điểm): Cảm nhận của anh/chị về sự tương đồng và nét độc đáo riêng của hình tượng
sông Đà và sông Hương trong hai tác phẩm : “Người lái đò sông Đà” (Nguyễn Tuân) và “Ai đã
đặt tên cho dòng sông” (Hoàng Phủ Ngọc Tường).
-----------------------------------
* Gợi ý :
Câu 3:
1. Giới thiệu khái quát được hai tác phẩm của và hai hình tượng Sông Đà, sông Hương trong hai
tác phẩm
Ví dụ : Sông nước xứ Việt đã tuôn chảy trong bao áng thơ ca trong trẻo ngọt ngào. Trong
văn xuôi cũng vậy và có lẽ gợi cảm nhất vẫn là hình tượng sông Đà trong tuỳ bút “Người lái đò
sông Đà” của Nguyễn Tuân và hình tượng sông Hương trong bài kí “ Ai đã đặt tên cho dòng
sông” của Hoàng Phủ Ngọc Tường. Hình tượng hai con sông ấy dường như đã kết đọng những vẻ
đẹp của sông núi quê hương và là những đỉnh cao văn chương của hai nhà tuỳ bút xuất sắc nhất
Việt Nam.
2. Sự tương đồng của hai hình tượng
1.1. Sông Đà và sông Hương đều mang những nét đẹp của sự hùng vĩ
a. Vẻ đẹp hùng vĩ của sông Đà thể hiện qua sự hung bạo dữ dội của nó trên nhiều phương diện :
- Hướng chảy “ độc Bắc lưu” ...
- Bờ sông dựng vách thành ...
- Thác nước dày đặc
- Các hút nước nguy hiểm ...
- Trùng vi thạch thuỷ trận
( Lưu ý : phần về trùng vi thạch thuỷ trận chỉ nhắc đến , sẽ triển khai ở phần riêng )
b. Sông Hương cũng thật hùng vĩ khi đi giữa lòng Trường Sơn
- Sông Hương là “ bản trường ca của rừng gìa” hùng tráng dữ dội “ rầm rộ giữa bóng cây đại
ngàn”, “cuộn xoáy như cơn lốc …”
- Ở khúc thượng nguồn ấy, sông Hương đầy hoang dã, phóng khoáng- như “cô gái Di -gan phóng
khoáng và man dại”, có “ một bản lĩnh gan dạ, một tâm hồn tự do và trong sáng”…
1.2. Hai dòng sông đều lấp lánh vẻ đẹp thơ mộng lãng mạn
a. Sông Đà :
- Dáng vẻ tuôn dài như áng tóc trữ tình...
- Sắc nước thay đổi từng mùa...
- Hội tụ bao vẻ gợi cảm ...
b. Sông Hương :
- Ở thượng lưu : cũng đã thật trữ tình mĩ lệ “dịu dàng và say đắm giữa những dặm dài chói lọi
màu đỏ của hoa đỗ quyên rừng”
- Khi về đến đồng bằng sông Hương giống như “ người gái đẹp nằm ngủ mơ màng” giữa
cánh đồng Châu Hoá đầy hoa dại được người tình mong đợi đến đánh thức.”
- Khi vào giữa lòng thành phố Huế sông Hương như“điệu slow tình cảm”- một giai điệu trữ
tình chậm rãi dành riêng cho xứ Huế.v.v...
1.3. Hình tượng hai con sông đều được khắc hoạ bằng ngòi bút tài hoa uyên bác : cả hai nhà văn
đều đã vận dụng cái nhìn đa ngành, vận dụng kiến thức của nhiều lĩnh vực nghệ thuật để khắc
hoạ hình tượng
--> Đó là vận dụng cái nhìn, kiến thức của địa lí, lịch sử, thi ca, âm nhạc, huyền thoại …
3. Nét độc đáo của mỗi hình tượng
3.1. Hình tượng sông Đà :
- Được tô đậm nhất ở nét hung bạo dữ dội - tập trung rõ nét nhất ở hình ảnh trùng vi thạch thuỷ
trận : đầy tướng đá, quân nước, hàng tập đoàn cửa tử ...
- Sông Đà được cảm nhận chủ yếu thông qua lăng kính nghiêng về sự phi thường khác lạ: tiếng
nước như tiếng rống ngàn con trâu mộng giữa rừng luồng nứa nổ lửa; đá trên sông như những tên
tướng mặt gỗ ngược ...
- Sự hung bạo dữ dội của Đà giang đã làm cái nền thể hiện tài hoa trí dũng của người lái đò
sông Đà
3.2. Hình tượng sông Hương :
- Được tô đậm nhất ở nét lãng mạn nữ tính - sông Hương luôn mang dáng vẻ một người gái đẹp,
say đắm tình yêu : “cô gái Di -gan phóng khoáng...”; “ người gái đẹp nằm ngủ mơ màng”;
“người tài nữ đánh đàn lúc đêm khuya; sông Hương như nàng Kiều trở lại tìm Kim Trọng để
nói một lời thề trước khi đi xa... ; trong đời thường sông Hương “ làm một người con gái dịu
dàng của đất nước”
- Sông Hương được nhìn chủ yếu qua lăng kính tình yêu :
--> xuôi về phía thành phố tựa “ một cuộc tìm kiếm có ý thức” người tình nhân đích thực của
một người con gái đẹp …
--> Khi vào giữa lòng thành phố Huế sông Hương “mềm hẳn đi, như một tiếng “vâng” không
nói ra của tình yêu”…,
--> Trước khi đổ ra cửa biển, Sông Hương như người con gái dùng dằng chia tay người yêu với "
nỗi vương vấn , cả một chút lẳng lơ kín đáo ...
- Thông qua hình tượng Hương giang mang đậm chất nữ tính ấy, nhà văn đã thể hiện được vẻ đẹp
lãng mạn trữ tình thơ mộng của đất trời và con người xứ Huế .
4. Đánh giá chung
- Qua những vẻ đẹp tương đồng của sông Đà và sông Hương cho thấy sự gặp gỡ của hai ngòi bút
ở tình yêu thiên nhiên tha thiết và niềm tự hào đối với non sông đất nước.
- Những nét riêng ở hình tượng sông Đà và sông Hương là bởi tài năng văn chương độc đáo của mỗi
nhà văn