Tài liệu CEO Ở Trung Quốc p2 doc

C
HINH

PHC

KHẤCH

HÂNG
T
RUNG
Q
ËC
75
Chûúng 2
Quẫn l nhên viïn Trung QëcQuẫn l nhên viïn Trung Qëc
Quẫn l nhên viïn Trung QëcQuẫn l nhên viïn Trung Qëc
Quẫn l nhên viïn Trung Qëc
“Ngûúâi Trung Qëc – vâ ngûúâi chêu Ấ nối chung – bûúác vâo con
àûúâng kinh doanh vúái mưåt cấch nhòn khấc vúái ngûúâi chêu Êu chng
ta. Àưëi vúái chng ta, cưng ty têët nhiïn lâ quan trổng, nhûng ch
ëu cng chó lâ núi lâm viïåc. Côn àưëi vúái ngûúâi Trung Qëc, cưng
ty giưëng nhû mưåt gia àònh hún. Ngûúâi ta quan niïåm thïë nây: ’Tưi
àang cưëng hiïën mònh cho Siemens. Giúâ cưng ty phẫi chùm lo
cho tưi’”.
Ts. Ernst BehrensTs. Ernst Behrens
Ts. Ernst BehrensTs. Ernst Behrens
Ts. Ernst Behrens,


Ch tõch, Siemens China
NƯÅI DUNG CHÛÚNG 2NƯÅI DUNG CHÛÚNG 2

NƯÅI DUNG CHÛÚNG 2NƯÅI DUNG CHÛÚNG 2
NƯÅI DUNG CHÛÚNG 2
Vêën àïì: Tònh trẩng thiïëu lûåc lûúång lao àưång cưí trùỉng tẩiVêën àïì: Tònh trẩng thiïëu lûåc lûúång lao àưång cưí trùỉng tẩi
Vêën àïì: Tònh trẩng thiïëu lûåc lûúång lao àưång cưí trùỉng tẩiVêën àïì: Tònh trẩng thiïëu lûåc lûúång lao àưång cưí trùỉng tẩi
Vêën àïì: Tònh trẩng thiïëu lûåc lûúång lao àưång cưí trùỉng tẩi
Trung QëcTrung Qëc
Trung QëcTrung Qëc
Trung Qëc
GG
GG
G
iẫi phấp: Nhûäng cấch thûác quẫn l nhên sûå tưëi ûuiẫi phấp: Nhûäng cấch thûác quẫn l nhên sûå tưëi ûu
iẫi phấp: Nhûäng cấch thûác quẫn l nhên sûå tưëi ûuiẫi phấp: Nhûäng cấch thûác quẫn l nhên sûå tưëi ûu
iẫi phấp: Nhûäng cấch thûác quẫn l nhên sûå tưëi ûu
Chiïën lûúåc phông th nhên lûåc tưëi ûu: Xêy dûång mưëi Chiïën lûúåc phông th nhên lûåc tưëi ûu: Xêy dûång mưëi
Chiïën lûúåc phông th nhên lûåc tưëi ûu: Xêy dûång mưëi Chiïën lûúåc phông th nhên lûåc tưëi ûu: Xêy dûång mưëi
Chiïën lûúåc phông th nhên lûåc tưëi ûu: Xêy dûång mưëi
quanquan
quanquan
quan
hïå hïå
hïå hïå
hïå
giûäa ch vâ nhên viïngiûäa ch vâ nhên viïn
giûäa ch vâ nhên viïngiûäa ch vâ nhên viïn
giûäa ch vâ nhên viïn
Kïët lånKïët lån
Kïët lånKïët lån
Kïët lån
76 CEO

ÚÃ
T
RUNG
Q
ËC
Dêỵn nhêåpDêỵn nhêåp
Dêỵn nhêåpDêỵn nhêåp
Dêỵn nhêåp
Trong khoẫng thúâi gian 9 nùmTrong khoẫng thúâi gian 9 nùm
Trong khoẫng thúâi gian 9 nùmTrong khoẫng thúâi gian 9 nùm
Trong khoẫng thúâi gian 9 nùm ưng Dominique de Boisseson quẫn
l cấc hoẩt àưång ca cưng ty Alcatel China, tấm nùm ưng
Seiichi Kawasaki lậnh àẩo cấc liïn doanh ca hậng Sony tẩi
Trung Qëc, vâ bẫy nùm ưng Steve Schneider giấm sất cưng
ty General Electric China, cẫ ba ngûúâi àïìu phẫi àưëi àêìu vúái
cng mưåt thấch thûác d ngânh kinh doanh ca hổ cố sûå khấc
biïåt lúán. Thûåc chêët chđnh vêën àïì nây cng lâm àau àêìu hai
mûúi nhâ quẫn l hâng àêìu àûúåc chng tưi phỗng vêën, vâ
sấu trong sưë tấm nhâ tû vêën àûúåc phỗng vêën cho àố lâ mưëi
bêån têm sưë mưåt ca khấch hâng ca hổ.
Thấch thûác êëy lâ gò? Khi chng tưi u cêìu hai mûúi nhâ
quẫn l hâng àêìu nïu ra thấch thûác lúán nhêët mâ hổ phẫi
chẩm trấn khi quẫn l hoẩt àưång ca cưng ty tẩi Trung Qëc,
thò cêu trẫ lúâi phưí biïën nhêët lâ “nhûäng vêën àïì vïì ngìn nhên
lûåc”. Trong sưë cấc vêën àïì vïì ngìn nhên lûåc àûúåc nïu thò cấi
khố khùn lúán nhêët lâ tònh trẩng thiïëu nhên viïn cưí trùỉng. Do
viïåc tuín dng vâ giûä chên àưåi ng nhên viïn cố nùng lûåc
ln lâm bêån têm hêìu hïët cấc chun gia vïì Trung Qëc àûúåc
phỗng vêën nïn trong chûúng nây chng tưi xin têåp trung vâo
vêën àïì àưëi àêìu vâ khùỉc phc nhûäng khố khùn nây.

Mùåc d chng tưi dûå àoấn àûúåc rùçng nhûäng vêën àïì vïì
ngìn nhên lûåc sệ lâ mưåt mưëi quan têm chđnh àưëi vúái cấc
C
HINH

PHC

KHẤCH

HÂNG
T
RUNG
Q
ËC
77
nhâ quẫn l qëc tïë tẩi Trung Qëc, chng tưi ngẩc nhiïn
khi phất hiïån rùçng gêìn nhû têët cẫ nhûäng ngûúâi àûúåc phỗng
vêën cho àố lâ mưëi quan têm lúán. Tuy nhiïn trong quấ trònh
nghiïn cûáu, chng tưi nhêån thêëy rùçng nhûäng mưëi quan têm
ca nhûäng ngûúâi àûúåc phỗng vêën phẫn ấnh mưåt xu hûúáng
rưång lúán hún. Hậy nghơ xem trong Khẫo sất Mưi trûúâng Doanh
thûúng nùm 2005, 450 cưng ty thânh viïn ca cấc Phông
Thûúng mẩi Hoa K tẩi Bùỉc Kinh (AmCham China) vâ Thûúång
Hẫi (AmCham Shanghai) liïåt “cấc ngìn nhên lûåc cêëp quẫn
l” vâo àêìu danh sấch Thấch thûác lúán nhêët trong doanh thûúng,
trïn cẫ tïå quan liïu, nhûäng quy àõnh thiïëu rộ râng, vâ khố
khùn trong viïåc thûåc thi cấc àiïìu khoẫn trong húåp àưìng.
Mưåt vđ d hng hưìn cho têìm quan trổng ca cấc vêën àïì
vïì ngìn nhên lûåc tẩi cấc cưng ty àûúåc chổn phỗng vêën lâ
nhiïìu nhâ quẫn l hâng àêìu phẫi trûåc tiïëp xûã l nhûäng vêën

àïì vïì ngìn nhên lûåc hún lâ nhûäng nhâ quẫn l tẩi phûúng
Têy hay Nhêåt Bẫn. Hậy xết chiïën lûúåc tuín dng ca cưng
ty GE China. Cưng ty GE àậ båc cấc nhâ quẫn l cêëp cao
ca mònh phẫi cố nhiïåm v thûúâng xun àïën cấc trûúâng
àẩi hổc Trung Qëc àïí tuín ngûúâi. Mûúâi nhâ quẫn l hâng
àêìu trïn khùỉp Trung Qëc mưỵi ngûúâi àûúåc giao nhiïåm v
hâng nùm àïën mưåt trong mûúâi trûúâng àẩi hổc hâng àêìu Trung
Qëc nhiïìu lêìn àïí quẫng bấ cưng ty àïën nhûäng sinh viïn
cố triïín vổng. Ưng Steve Schneider, Ch tõch kiïm Tưíng giấm
àưëc àiïìu hânh hậng GE China miïu tẫ chûúng trònh êëy nhû
sau. “Mưỵi nhâ quẫn l ca GE China 'nùỉm giûä’ mưåt trûúâng
àẩi hổc. Àêëy lâ cấch chng tưi thc àêíy viïåc tuín dng nhên
viïn”. Bẫn thên ưng cûá khoẫng 6 tìn mưåt lêìn àïën nối chuån
78 CEO
ÚÃ
T
RUNG
Q
ËC
tẩi trûúâng Àẩi hổc Phc Àấn tẩi Thûúång Hẫi. Vâ mưåt bùçng
chûáng cho thêëy viïåc tuín dng nhên viïn lâ cưng viïåc rêët
àûúåc ûu tiïn lâ: Chđnh ưng Schneider àđch thên phỗng vêën
têët cẫ cấc nhên viïn múái vâo võ trđ quẫn l trïn bêåc trung.
Ưng nối: “Tưi phỗng vêën mổi ûáng viïn vâo võ trđ lậnh àẩo.
Ngìn cú cêëu cho àưåi ng lậnh àẩo ca chng tưi lâ úã àêëy”.
Viïåc giûä chên nhên viïn, cng vêåy, thûúâng chiïëm nhiïìu
thúâi gian vâ cưng sûác ca ngûúâi quẫn l cêëp cao. Ch tõch
kiïm Giấm àưëc àiïìu hânh hậng L’Orếal China, ưng Paolo
Gasparrini, cho biïët viïåc ngùn ngûâa nhên viïn bỗ cưng ty lâ
mưåt mẫng trong cưng viïåc ca ưng, cẫ trong viïåc trûåc tiïëp

gùåp gúä nhûäng nhên viïn nông cưët àïí àấnh giấ mûác àưå thỗa
mận cưng viïåc ca hổ lêỵn viïåc àâo tẩo cấc nhâ quẫn l bêåc
trung àïí cố thïí duy trò sûå hâi lông vâ gùỉn bố ca nhên viïn
vúái cưng viïåc. Ưng nối: “Tưíng giấm àưëc phẫi bỗ têm trđ vâ
sûác lûåc [vâo viïåc giûä chên nhên viïn], vâ cẫ giấm àưëc bưå phêån
cng phẫi thïë. Tưi bỗ ra nhiïìu thúâi gian cưë lâm sao cho nhûäng
ngûúâi quẫn l dûúái quìn tưi hiïíu àûúåc rùçng con ngûúâi lâ
rêët quan trổng. Mưỵi lêìn chng tưi bõ mêët mưåt nhên viïn mâ
chng tưi thiïëu quan têm, chng tưi xem àố lâ mưåt vêën àïì
rêët lúán. Tưi àem vêën àïì ra bân bẩc vúái mổi ngûúâi”.
Do nhiïìu nhâ quẫn l àûúåc chng tưi phỗng vêën trûåc tiïëp
lo viïåc tuín dng vâ giûä chên nhên viïn, nhûäng cåc phỗng
vêën ca chng tưi thu àûúåc cẫ mưåt kho kiïën phong ph, vâ
khưíng lưì. Khi miïu tẫ cấc chiïën lûúåc ngìn nhên lûåc ca hổ,
mưåt lêìn nûäa cấc chun gia lâm viïåc tẩi Trung Qëc nïu ra
khấi niïåm quan hïå nhû mưåt àïì tâi chđnh. Xët phất àiïím àïí
khùỉc phc nhûäng khố khùn vïì ngìn nhên lûåc thûúâng lâ úã
C
HINH

PHC

KHẤCH

HÂNG
T
RUNG
Q
ËC
79

chưỵ hònh thânh cấc mưëi quan hïå tưët, hiïåu quẫ giûäa ch vâ
nhên viïn. Àiïìu nây dûúâng nhû quấ hiïín nhiïn, chó trûâ mưåt
àiïím lâ mưëi quan hïå l tûúãng giûäa ch vâ nhên viïn theo
cấch nhòn ca ngûúâi Trung Qëc khấc hùèn vúái l tûúãng ca
ngûúâi phûúng Têy. Sûå khấc biïåt nây sệ àûúåc bân àïën úã Phêìn
III ca chûúng nây.
Vêën àïì: Tònh trẩng thiïëu lûåc lûúång lao àưångVêën àïì: Tònh trẩng thiïëu lûåc lûúång lao àưång
Vêën àïì: Tònh trẩng thiïëu lûåc lûúång lao àưångVêën àïì: Tònh trẩng thiïëu lûåc lûúång lao àưång
Vêën àïì: Tònh trẩng thiïëu lûåc lûúång lao àưång
cưí trùỉng tẩi Trung Qëccưí trùỉng tẩi Trung Qëc
cưí trùỉng tẩi Trung Qëccưí trùỉng tẩi Trung Qëc
cưí trùỉng tẩi Trung Qëc
Trûúác khi àûa thưng tin khưng hayTrûúác khi àûa thưng tin khưng hay
Trûúác khi àûa thưng tin khưng hayTrûúác khi àûa thưng tin khưng hay
Trûúác khi àûa thưng tin khưng hay vïì sûå thiïëu ht lûåc lûúång
lao àưång tẩi Trung Qëc, chng tưi xin múã àêìu bùçng mưåt
sưë tin vui. Suy cho cng, mưåt lûåc lûúång lao àưång àêìy hûáa
hển – tûâ nhûäng lao àưång àún giẫn àïën chun viïn cêëp quẫn
l – lâ l do chđnh vò sao Trung Qëc lâ àiïím àêìu tû lúán àưëi
vúái biïët bao cưng ty àa qëc gia. Cấc nhâ quẫn l qëc tïë
nhêën mẩnh bưën l do cho sûå lẩc quan vïì lêu vïì dâi àưëi vúái
lûåc lûúång lao àưång ca Trung Qëc.
Trûúác nhêët lâ chêët lûúång chung ca lûåc lûúång lao àưång
chun mưn. Tiïu biïíu cho quan àiïím nây lâ àấnh giấ ca
Ch tõch Airbus China ưng Guy McLeod. Ưng nối: “Tẩi àêy
cố mưåt lûåc lûúång lao àưång àêìy nùng lûåc. Trung Qëc khưng
giưëng nhû nhûäng núi khấc trïn thïë giúái vúái nhûäng con ngûúâi
khưng cố trònh àưå hổc vêën”. Thûåc chêët, ưng khun cấc giấm
àưëc ngûúâi nûúác ngoâi nïn giao nhiïìu phêìn viïåc ca mònh
cho nhên viïn àõa phûúng. “Cấi mêëu chưët lâ phẫi biïët giao

quìn. Q võ phẫi biïët tin tûúãng vâo thåc cêëp ca mònh.
80 CEO
ÚÃ
T
RUNG
Q
ËC
Ngûúâi Trung Qëc cố thïí lâm tưët hún nhiïìu so vúái bêët k ai
múái àïën Trung Qëc. Cûá àïí cho hổ lâm cưng viïåc ca mònh.”
Ưng nhêën mẩnh rùçng àưåi ng quẫn l ca Airbus China gưìm
ba phố ch tõch, trong àố hai ngûúâi mang qëc tõch Trung
Qëc. Ưng McLeod nối: “Chng tưi àang cố mưåt àưåi ng quẫn
l tưët nhêët tûâ trûúác àïën giúâ. Hổ biïët rộ hïå thưëng tẩi àêy vâ
tẩi chêu Êu. Hổ lâ nhûäng con ngûúâi chêët lûúång cao”.
Tin vui thûá hai lâ: nhûäng cưng ty àa qëc gia cố tiïëng trïn
thïë giúái vêỵn côn cố “sûác thu ht” khi tuín dng nhên viïn.
Têåp àoân British Petroleum, chùèng hẩn, vêỵn àûúåc lûåc lûúång
lao àưång Trung Qëc rêët quan têm, phêìn lúán lâ do tiïëng tùm
vâ võ thïë ca cưng ty vúái tû cấch lâ mưåt àưëi th têìm cúä qëc
tïë. Khi tuín dng nhên viïn, Ch tõch têåp àoân kiïm Tưíng
giấm àưëc àiïìu hânh tẩi Trung Qëc Ts. Gary Dirks àïì cao
võ thïë ca cưng ty nhû mưåt têåp àoân qëc tïë hâng àêìu trong
ngânh hâng ca mònh. Ưng nối: “Tưi cho rùçng nhên viïn [ngûúâi
Trung Qëc] cẫm thêëy rêët hậnh diïån
khi lâm viïåc cho mưåt cưng ty àa
qëc gia khưíng lưì”. Mưåt trong nhûäng
sûác cën ht lúán nhêët ca cấc cưng
ty àa qëc gia lâ: nhûäng ngûúâi Trung
Qëc lâm nghiïåp v chun mưn
khất khao cố àûúåc cú hưåi àûúåc àâo

tẩo vâ lêëy kinh nghiïåm lâm viïåc úã
nûúác ngoâi. Hiïån nay têåp àoân BP
àậ àûa 25 chun viïn k thåt vâ
quẫn l ra nûúác ngoâi, ch ëu lâ
tẩi Anh vâ M.
“Tẩi àêy cố mưåt lûåc lûúång
lao àưång àêìy nùng lûåc... Cấi
mêëu chưët lâ phẫi biïët giao
quìn. Q võ phẫi biïët tin
tûúãng vâo thåc cêëp ca
mònh. Ngûúâi Trung Qëc cố
thïí lâm tưët hún nhiïìu so vúái
bêët k ai múái àïën Trung
Qëc. Cûá àïí cho hổ lâm
cưng viïåc ca mònh.”
Guy McLeodGuy McLeod
Guy McLeodGuy McLeod
Guy McLeod, Ch tõch,
Airbus China
C
HINH

PHC

KHẤCH

HÂNG
T
RUNG
Q

ËC
81
L do thûá ba àïí lẩc quan lâ nhûäng nhâ tû vêën vâ quẫn l
ngûúâi nûúác ngoâi àïìu nhêët trđ rùçng tònh trẩng tranh giânh
sưë lao àưång nghiïåp v cố kinh nghiïåm tẩi Trung Qëc àậ
phêìn nâo búát cùng thùèng tûâ cëi nhûäng nùm 1990. Vâo thúâi
k nây, ưng John Wong, Giấm àưëc àiïìu hânh ca têåp àoân
Boston Consulting Group (BCG) úã cẫ ba vng Trung Hoa, Hưìng
Kưng, vâ Ma Cau àậ chûáng kiïën tònh trẩng nhên viïn bỗ viïåc
hâng nùm úã mûác 75-80% tẩi cấc cưng ty khấch hâng trong
cấc ngânh kinh doanh khưng ưín àõnh nhû ngânh kinh doanh
bấn lễ. Trong khoẫng thúâi tûâ nùm 2003 àïën nùm 2005, tó lïå
bỗ viïåc 20-30% trong nhốm nhên viïn cưí trùỉng lâ bònh thûúâng
úã nhiïìu ngânh (sưë liïåu do BCG vâ Hewitt Associates àûa ra.)
Ưng Wong nïu ra hai nhên tưë lâm giẫm tó lïå nhẫy viïåc. Thûá
nhêët lâ nhûäng ngûúâi lâm cưng tấc chun mưn tẩi Trung Qëc
giúâ àêy khưng côn hy vổng tòm àûúåc cưng viïåc múái vúái mûác
lûúng cao hún 20% nhû vêỵn thûúâng xẫy ra vâo cëi nhûäng
nùm 1990. Theo ưng Wong, kïí tûâ àố àïën nay, nhiïìu cưng
ty àa qëc gia khưng côn chiïu d ngûúâi tâi àún thìn bùçng
cấch nêng lûúng. (Hewitt Associates cố nhêën mẩnh rùçng úã
mưåt sưë khu vûåc “nống” nhû cấc khu cưng nghiïåp úã Tư Chêu,
hóåc nhûäng ngânh “nống” nhû kinh doanh vâ tiïëp thõ hay
nghiïn cûáu vâ phất triïín, viïåc nêng lûúng lâ nhên tưë chđnh
gêy ra tònh trẩng nhẫy viïåc vâo nùm 2005.)
Mùåt khấc, khoẫng cấch giûäa cung vâ cêìu vïì nhên tâi àang
bùỉt àêìu thu hểp dêìn úã mưåt sưë lơnh vûåc. Ưng John Wong
chó ra rùçng nhûäng ngûúâi tưët nghiïåp àẩi hổc sau nhûäng àúåt
cẫi cấch kinh tïë tẩi Trung Qëc àûúåc phất àưång lïn cao
trâo vâo giûäa nhûäng nùm 1980 giúâ àêy àang úã àưå tíi giûäa

30, vúái 18 nùm kinh nghiïåm lâm viïåc trong mưåt nïìn kinh
82 CEO
ÚÃ
T
RUNG
Q
ËC
tïë thõ trûúâng. Do àố, trong khi trûúác àêy ln cố mưåt khoẫng
cấch rộ rïåt giûäa cung vâ cêìu àưëi vúái lûåc lûúång quẫn l bêåc
trung cố kinh nghiïåm thò ngây nay khoẫng cấch nây àang
bùỉt àêìu khếp dêìn lẩi.
Bâ Helen Tantau ca cưng ty Korn/Ferry Senior Client Part-
ner àưìng rùçng lûåc lûúång lao àưång chun mưn tẩi àõa phûúng
àang nhanh chống nùỉm bùỉt àûúåc k nùng vâ chun mưn.
“Ngìn cung ûáng lûåc lûúång quẫn l àõa phûúng ngây nay
mẩnh hún nhiïìu so vúái trûúác àêy”. Tuy nhiïn, theo bâ, cung
vêỵn côn tt xa mûác cêìu àang lúán mẩnh. Bâ nối: “Thõ trûúâng
lao àưång Trung Qëc chûa bao giúâ nống nhû lc nây” vâ
nối thïm rùçng cấc cưng ty àang gùåp phẫi tònh trẩng “dõch
chuín nhên lûåc âo ẩt”.
Thïë nhûng cố mưåt tin vui cho ngûúâi sûã dng lao àưång lâ
Trung Qëc àang cố tiïëng lâ àiïím àïën cho nhûäng ngûúâi nûúác
ngoâi ài tòm sûå nghiïåp. Cấc chun gia vïì tuín dng lao àưång
cho rùçng hiïån nay chiïu d ngûúâi phûúng Têy hay ngûúâi khưng
mang qëc tõch Trung Qëc nhêån cưng tấc tẩi Trung Qëc
tûúng àưëi dïỵ dâng, do Trung Qëc lâ mưåt thõ trûúâng “nống”
trïn thûúng trûúâng qëc tïë. Theo lúâi ca bâ Tantau, trong giúái
nhûäng chun viïn phûúng Têy sùén sâng nhêån cưng tấc tẩi
nûúác ngoâi thò “Ai nêëy àïìu mën sang Trung Qëc”.
Tin xêëuTin xêëu

Tin xêëuTin xêëu
Tin xêëu
Tuy vêåy vêỵn cố mưåt sưë tin xêëu cho cấc cưng ty àa qëc
gia cêìn tuín dng lao àưång tẩi Trung Qëc. Cố bưën ëu tưë
dêỵn àïën sûå thiïët ht lao àưång chun mưn.
C
HINH

PHC

KHẤCH

HÂNG
T
RUNG
Q
ËC
83
HỊNH 2.1 Nhûäng ëu
tưë ca hiïån tûúång
thiïëu ht nhên viïn
cố nghiïåp v chun
mưn
Mc tiïu ca cưng ty àa qëc giaMc tiïu ca cưng ty àa qëc gia
Mc tiïu ca cưng ty àa qëc giaMc tiïu ca cưng ty àa qëc gia
Mc tiïu ca cưng ty àa qëc gia
Tuín dng vâ giûä chên nhên tâi
NHÛÄNG KHỐ KHÙN
CÊÌUCÊÌU
CÊÌUCÊÌU

CÊÌU
CUNGCUNG
CUNGCUNG
CUNG
Sûå tùng trûúãng nhanh
ca cấc cưng ty àa qëc gia
tẩi Trung Qëc
Nhu cêìu cao vïì nhên viïn
cố tay nghïì
Tònh trẩng thiïëu nhâ quẫn l bêåc
trung vâ nhên viïn cố tay nghïì
Cao vổng nghïì nghiïåp
ca nhên viïn cố tay nghïì
KÏËT QUẪ
Vêën àïìVêën àïì
Vêën àïìVêën àïì
Vêën àïì
Tó lïå bỗ cưng ty cao
trong lûåc lûúång lao àưång cưí trùỉng

Sûå cẩnh tranh gay gùỉt giûäa cấc cưng ty trong nûúác vâ
qëc tïë.

Tưëc àưå tùng trûúãng nhanh ca cấc cưng ty àa qëc gia
àưëi th àùåt cú súã tẩi Trung Qëc.

Sûå thiïëu ht lûåc lûúång quẫn l bêåc trung.

Cao vổng ca nhên viïn Trung Qëc (dêỵn àïën viïåc
thûúâng xun nhẫy viïåc).

Hònh 2.1 cho thêëy bùçng cấch nâo bưën ëu tưë trïn tẩo ra
tònh trẩng thiïëu ht lûåc lûúång lao àưång cố tay nghïì mâ cấc
nhâ quẫn l qëc tïë àang phẫi àưëi àêìu.
84 CEO
ÚÃ
T
RUNG
Q
ËC
Cêìu vûúåt cungCêìu vûúåt cung
Cêìu vûúåt cungCêìu vûúåt cung
Cêìu vûúåt cung
Àậ qua rưìi cấi thúâi nhên lûåc quẫn l côn hiïëm hoi vâ àûúåc
sùn àốn rấo riïët, àùåc biïåt lâ úã cấc trung têm àư thõ ca Trung
Qëc. Hêìu hïët cấc cưng ty àa qëc gia ngây nay phẫi àưëi
àêìu vúái sûå cẩnh tranh ấc liïåt trong viïåc tuín dng lao àưång
hún cấch àêy mưåt thêåp k, tûâ cấc cưng ty qëc tïë àưí vâo
Trung Qëc (àùåc biïåt lâ nhûäng cưng ty cố quy mư nhỗ àang
rưå lïn) vâ tûâ cấc cưng ty Trung Qëc múái àûúåc qëc tïë hốa.
Theo lúâi ca ưng Simon Keeley ca hậng HR Consultants Hewitt
Associates: “Cấc cưng ty Trung Qëc àậ bùỉt àêìu rt nhên
viïn tûâ cấc cưng ty àa qëc gia”. Bâ Helen Tantau ca Korn/
Ferry cng cố cng kiïën, bâ nhêën mẩnh rùçng sưë cưng ty
trong nûúác àang ngây mưåt tùng, cẫ cưng ty tû nhên vâ cưng
ty qëc doanh, àang trúã nïn khưng nhûäng chun nghiïåp
hún vâ mang tđnh qëc tïë hún mâ côn ùn nïn lâm ra.
Ts. Ernst Behrens, Ch tõch kiïm Tưíng giấm àưëc àiïìu hânh
ca Siemens China, miïu tẫ tònh hònh hiïån nay nhû sau: “Viïåc
giûä chên nhûäng nhên viïn lâm viïåc tưët lâ mưëi quan têm lúán
nhêët ca chng tưi. Àùåc biïåt lâ úã nhûäng khu vûåc k thåt

cao, chng tưi phẫi chiïën àêëu mưỵi ngây àïí giânh lêëy nhên
tâi”. Trong mưi trûúâng kinh doanh hiïån nay ca Trung Qëc,
danh tiïëng Siemens cố àûúåc nhúâ cấc tiïu chín cao vâ chđnh
sấch àâo tẩo nhên viïn toân diïån àậ trúã thânh àiïím bêët lúåi
cho Siemens vò cưng ty nây hiïån nay lâ àiïím ngùỉm chđnh
ca bổn sùn àêìu ngûúâi. Ưng Behrens nối: “Ngûúâi ta thûúâng
lâm viïåc cho Siemens àưi ba nùm àïí cố àûúåc tïn tíi ca
cưng ty vưën rêët àûúåc coi trổng nây vâo l lõch ca mònh, rưìi
C
HINH

PHC

KHẤCH

HÂNG
T
RUNG
Q
ËC
85
sau àố ài tòm nhûäng cưng viïåc cố
mûác lûúng cao hún”. Ưng cho rùçng
cấc cưng ty àa qëc gia khấc cng
àang gùåp tònh trẩng thiïëu ht tûúng
tûå do nhên viïn cûá nhẫy tûâ cưng
ty nây sang cưng ty khấc.
Ưng Steve Schneider ca GE
China cng miïu tẫ mưåt tònh trẩng
tûúng tûå. “Nhûäng cưng ty àa qëc

gia chng tưi [tẩi Trung Qëc] gêìn
nhû dúã khốc dúã cûúâi vò chng tưi
àậ trúã thânh àiïím ngùỉm khưng chó
ca cấc cưng ty àa qëc gia khấc
mâ côn ca nhûäng cưng ty Trung
Qëc. ÚÃ àêy nhu cêìu vïì nhên tâi lâ rêët lúán. Hiïån nay, nhûäng
ngûúâi sùn tòm giấm àưëc rêët àûúåc ûa chång”. Tẩi GE, tònh
trẩng bỗ cưng ty àùåc biïåt nghiïm trổng trong nhốm nhên
viïn quẫn l, tiïëp thõ vâ bấn hâng. Ưng Schneider nối: “GE
lâ àiïím ngùỉm chđnh ca nhûäng kễ sùn àêìu ngûúâi”.
Thûåc chêët, cấc cưng ty Trung Qëc hiïån nay cố nhûäng thån
lúåi lúán so vúái cấc cưng ty àa qëc gia trong viïåc tuín dng
vâ giûä chên nhên viïn. Nhiïìu cưng ty Trung Qëc cố thïí cho
bưỵng lưåc dïỵ dâng hún nhiïìu so vúái cấc cưng ty qëc tïë. Vđ
d, mưåt sưë doanh nghiïåp thåc súã hûäu nhâ nûúác cố thïí cêëp
nhâ cho ngûúâi quẫn l chốp bu, àiïìu mâ mưåt cưng ty nûúác
ngoâi phẫi chõu tưën kếm hún rêët nhiïìu múái thûåc hiïån àûúåc.
Mưåt dêëu hiïåu cho thêëy cấc cưng ty trong nûúác ngây câng
phất triïín vïì tđnh chun nghiïåp lâ: ngây câng cố nhiïìu cưng
“Nhûäng cưng ty àa qëc gia
chng tưi [tẩi Trung Qëc]
gêìn nhû dúã khốc dúã cûúâi
vò chng tưi àậ trúã thânh
àiïím ngùỉm khưng chó ca
cấc cưng ty àa qëc gia
khấc mâ côn ca nhûäng
cưng ty Trung Qëc. ÚÃ àêy
nhu cêìu vïì nhên tâi lâ rêët
lúán. Hiïån nay, nhûäng ngûúâi
sùn tòm giấm àưëc rêët àûúåc

ûa chång”.
Steve SchneinerSteve Schneiner
Steve SchneinerSteve Schneiner
Steve Schneiner,


Ch tõch
kiïm Tưíng giấm àưëc àiïìu
hânh, General Electric China
86 CEO
ÚÃ
T
RUNG
Q
ËC
ty àõa phûúng thụ nhûäng nhâ tû vêën nûúác ngoâi gip hổ
nêng cêëp cưng ty. Bâ Helen Tantau ca Korn/Ferry cho biïët
nhûäng cưng ty àõa phûúng khấch hâng ca bâ rêët lâ hiïíu
biïët vâ àôi hỗi cao. Bâ nối: “Cấc cưng ty Trung Qëc sùén sâng
chi tiïìn, nhûng hổ mën cố dõch v tưët nhêët – nhû ca
McKinsey, BearingPoint. Hổ lâ nhûäng khấch hâng rêët khố
tđnh”. Nhûäng ngûúâi àûúåc phỗng vêën tẩi cấc vùn phông ca
cưng ty McKinsey & Company, BCG, vâ BearingPoint tẩi Trung
Qëc cho biïët lâ 50 àïën 85% khấch hâng ca hổ hiïån nay lâ
cấc cưng ty Trung Qëc.
Kïët quẫ ca tònh trẩng cẩnh tranh gay gùỉt trong viïåc tuín
dng lao àưång vâ viïåc giûä chên cấc nhên viïn nông cưët lâ
mưëi quan têm hâng àêìu ca hai mûúi nhâ quẫn l àûúåc chng
tưi phỗng vêën. Ưng Simon Keeley ca Hewitt Associates nối:
“Hiïån nay nhiïìu tưí chûác bấo cấo cố sûå thiïëu ht nhên tâi.

Hổ khưng tòm àûúåc ngûúâi hổ cêìn”. Trong khi mûác àưå thiïëu
ht nây cố khấc nhau tûâng ngânh, vâ nùång nhêët lâ úã lûåc
lûúång quẫn l cêëp cao, Ưng Keely nhêën mẩnh rùçng hiïån àang
cố nhu cêìu lúán vïì nhûäng giấm àưëc ngûúâi Trung Qëc cố nùng
lûåc úã khùỉp cấc ngânh. Ưng nối: “Ngûúâi cố k nùng chun
mưn thò hiïëm. [Do àố], nhûäng ngûúâi giỗi cố thïí bỗ cưng ty
nây chẩy sang cưng ty khấc”.
Cấc khấch hâng ca ưng John Wong ca BCG cng phẫi
vêåt lưån àïí giûä chên nhûäng nhên viïn cố nùng lûåc. Ưng Wong
nhêën mẩnh rùçng nhûäng nhên viïn thåc hâng “sao” àûúåc
àùåc biïåt trổng vổng. Ưng giẫi thđch: “Nhûäng ngûúâi giỗi cố
thïí tẩo ra sûå khấc biïåt lúán búãi vò thõ trûúâng hiïån nay vêỵn
côn chûa phất triïín vâ kếm hiïåu quẫ”. Ưng nối rùçng cấ nhên
C
HINH

PHC

KHẤCH

HÂNG
T
RUNG
Q
ËC
87
mưåt ngûúâi quẫn l xët sùỉc tẩi M chùèng hẩn cố thïí chó cố
mưåt ẫnh hûúãng nhỗ àưëi vúái sûå thânh cưng ca mưåt cưng ty
lúán. Thïë nhûng, tẩi Trung Qëc mưåt ngûúâi quẫn l tâi ba
thûúâng cố tấc àưång lúán hún nhiïìu àưëi vúái kïët quẫ kinh doanh

ca cưng ty. Ưng nối: “Tẩi M, cố nhiïìu hïå thưëng hoẩt àưång
lâm giẫm thiïíu thïë mẩnh ca riïng mưåt cấ nhên. Nhûng tẩi
Trung Qëc, côn rêët nhiïìu chưỵ chûa àẩt hiïåu quẫ. Do àố nïëu
q võ cố mưåt nhên viïn thûåc sûå giỗi thò ngûúâi êëy cố thïí cố
mưåt tấc àưång cûåc k lúán àưëi vúái cưng ty mònh”. Cấc cưng ty
tưën nhiïìu cưng sûác nhêët àïí giûä chên nhûäng nhên viïn lâm
viïåc cố hiïåu quẫ úã nhûäng võ trđ ch chưët nhû trûúãng phông
kinh doanh, trûúãng phông tiïëp thõ vâ trûúãng phông nhên sûå.
Xu hûúáng tùng trûúãng nhanhXu hûúáng tùng trûúãng nhanh
Xu hûúáng tùng trûúãng nhanhXu hûúáng tùng trûúãng nhanh
Xu hûúáng tùng trûúãng nhanh
Àưëi vúái cấc cưng ty àa qëc gia hoẩt àưång trong cấc ngânh
ht lao àưång tẩi Trung Qëc, khố khùn lúán nhêët lâ lâm sao
thụ cho à lao àưång nhùçm àấp ûáng kõp tưëc àưå tùng trûúãng
ca cưng ty. Àưëi vúái cấc cưng viïåc àôi hỗi tay nghïì thêëp, thưng
thûúâng khưng xẫy ra tònh trẩng thiïëu nhên lûåc. Nhûäng khố
khùn vïì viïåc tuín dng ch ëu têåp trung nhiïìu hún vâo
viïåc tẩo ra mưåt hïå thưëng khẫ dơ nhùçm quẫn l quy mư tuín
dng vâ àâo tẩo àưåi ng nhên viïn.
Siemens China mưỵi thấng nhêån 4.000 àún xin viïåc qua
thû àiïån tûã. (Siemens tuín dng 25.300 nhên viïn trïn khùỉp
Trung Qëc, trong sưë àố 99% lâ ngûúâi Trung Qëc.) Ts. Ernst
Behrens nối: “Cấi khố nhêët lâ lâm sao lổc lûåa ra àûúåc nhûäng
88 CEO
ÚÃ
T
RUNG
Q
ËC
ngûúâi ph húåp”. Mùåc d cố nhiïìu ngûúâi khưng àẩt u cêìu

mâ vêỵn cûá gûãi bẫn l lõch ca mònh cho hâng loẩt cưng ty
qua thû àiïån tûã, ưng Behrens mưåt mûåc u cêìu nhên viïn
phông nhên sûå ca ưng duåt tûâng àún mưåt. “Àố lâ mưåt cưng
viïåc rêët nhâm chấn vâ tưën nhiïìu thúâi gian. Nhûng [nïëu khưng
lâm nhû vêåy], cố thïí q võ sệ bỗ mêët mưåt ngûúâi giỗi”.
Mưåt phûúng phấp àûúåc cưng ty Siemens sûã dng àïí àưëi
phố vúái cåc àưí xư tòm nhên viïn trúá trïu thay lẩi lâ giẫm
tưëc àưå lẩi. Ưng Behrens giẫi thđch rùçng khi ưng nhêån nhiïåm
v hiïån tẩi ca mònh tẩi Trung Qëc vâo nùm 1997, cưng
ty Siemens lc êëy àang phất triïín “cûåc k nhanh chống”. Ưng
nhêån thêëy mònh cng phẫi rấo riïët chẩy theo àïí bùỉt kõp tònh
hònh nây. Cëi cng, ưng nhêån ra rùçng giẫm tưëc àưå tuín
dng vâ cng cưë lẩi cấc tiïu chín sệ gip cưng ty cố thïí
tuín dng vâ giûä chên àûúåc nhûäng nhên viïn cố nùng lûåc.
Ưng nối: “Nïëu mën giûä chên nhûäng nhên viïn giỗi nhêët úã
lẩi cưng ty, q võ cêìn phẫi tòm àûúåc cho hổ nhûäng con ngûúâi
cố nùng lûåc nhêët àïí lâm viïåc cng hổ”.
Tẩi cưng ty Coca-Cola China, ưng Paul Etchells cho biïët
“râo cẫn lúán nhêët” àưëi vúái sûå phất triïín ca cưng ty lâ khưng
tuín dng nhên viïn kõp thúâi. Trong nùm 2003, cưng ty
àậ giấn tiïëp thụ 1.000 nhên viïn bấn hâng múái – mưåt àúåt
tuín dng, thụ vâ àâo tẩo nhên viïn khưíng lưì. Lûúång nhên
viïn múái nây tẩo ra mưåt mưëi lo múái: phất triïín mưåt àưåi ng
quẫn l àïí giấm sất nhûäng nhên viïn múái nây.
Vâo nùm 2003, tưíng sưë nhên viïn ca cưng ty Du Pont
tùng 20%, lïn àïën 3.065 ngûúâi (trong àố 98% lâ ngûúâi Trung
Qëc). Ch tõch cưng ty Du Pont China, Charles Browne cng
C
HINH

PHC

KHẤCH

HÂNG
T
RUNG
Q
ËC
89
phẫi rêët vêët vẫ trong viïåc thụ vâ àâo tẩo nhên viïn kõp thúâi
àấp ûáng tưëc àưå tùng trûúãng ca cưng ty. Ưng Browne nối:
“Chó viïåc tòm cho àûúåc mưåt lûúång nhên viïn nhû vêåy lâ mưåt
trong nhûäng vêën àïì hốc ba”.
Àêu rưìi nhûäng nhâ quẫn l bêåc trung?Àêu rưìi nhûäng nhâ quẫn l bêåc trung?
Àêu rưìi nhûäng nhâ quẫn l bêåc trung?Àêu rưìi nhûäng nhâ quẫn l bêåc trung?
Àêu rưìi nhûäng nhâ quẫn l bêåc trung?
Mưåt vêën àïì phưí biïën hún àưëi vúái nhûäng ngûúâi àûúåc phỗng
vêën lâ sûå thiïëu ht nhên viïn cố trònh àưå chun mưn vâ cố
tay nghïì bêåc trung tẩi Trung Qëc. Sûå thiïëu ht nây mưåt
phêìn lâ do lõch sûã. “Thïë hïå lẩc lộng” ca Trung Qëc gưìm
nhûäng ngûúâi úã àưå tíi tûâ 45 àïën 65, nhûäng ngûúâi phẫi giấn
àoẩn hóåc bỗ ngang viïåc hổc ca mònh trong thúâi k Cấch
mẩng Vùn hốa (1966-76). Ngûúåc lẩi, hêìu hïët nhûäng ngûúâi
úã àưå tíi ba mûúi mêëy cố àûúåc mưåt quấ trònh hổc têåp ưín
àõnh vâ kinh nghiïåm lâm viïåc trong nïìn kinh tïë thõ trûúâng.
Kïët quẫ lâ trong lûåc lûúång lao àưång cố nhûäng khoẫng cấch
thïë hïå lúán.
Ưng John Wong, Giấm àưëc àiïìu hânh ca hậng BCG trong
toân khu vûåc Trung Hoa, Hưìng Kưng, vâ Ma Cao, nối: “Hùçng

nùm cố mưåt lûúång lúán sinh viïn tưët nghiïåp àẩi hổc, nhûng
cấi q võ cêìn lâ lûåc lûúång quẫn l bêåc trung.” Ưng cho rùçng
nhûäng ngûúâi bùỉt àêìu sûå nghiïåp ca mònh trong hïå thưëng
doanh nghiïåp nhâ nûúác “khưng cố cng quan niïåm vïì quẫn
l”. Kïët quẫ lâ: hiïån nay, nhâ quẫn l giỗi bêåc trung “rêët hiïëm”.
Ưng Wong chó ra mưåt khố khùn tiïu biïíu mâ cấc cưng ty àa
qëc gia - khấch hâng ca ưng gùåp phẫi: Àố lâ khi mưåt cưng
90 CEO
ÚÃ
T
RUNG
Q
ËC
ty mën thụ mưåt àưåi ng nhên viïn bấn hâng, thûúâng cưng
ty phẫi chêåt vêåt tòm nhûäng ngûúâi quẫn l bêåc trung àïí giấm
sất hổ.
Bâ Helen Tantau ca cưng ty Korn/Ferry nhêët trđ rùçng nhiïìu
chun viïn cưí trùỉng úã àưå tíi trïn 45 ca Trung Qëc cố
thúâi gian dâi lâm viïåc cho cấc tưí chûác ca Trung Qëc khố
mâ cố thïí thđch nghi vúái cấch lâm viïåc tẩi mưåt cưng ty àa qëc
gia. Bâ nối, àưëi vúái phêìn lúán nhûäng ngûúâi nây khưng chó cố
râo cẫn ngưn ngûä mâ cố mưåt “sûå khấc biïåt lúán vïì vùn hốa”.
Vâi nhêån xết vïì nûä giúái trong lûåc lûúång lao àưångVâi nhêån xết vïì nûä giúái trong lûåc lûúång lao àưång
Vâi nhêån xết vïì nûä giúái trong lûåc lûúång lao àưångVâi nhêån xết vïì nûä giúái trong lûåc lûúång lao àưång
Vâi nhêån xết vïì nûä giúái trong lûåc lûúång lao àưång
Mưåt àiïím nhûäng ngûúâi quẫn l qëc tïë cố thïí lêëy lâm ngẩc nhiïn
lâ vêën àïì nûä àiïìu hânh. Nhûäng ngûúâi àûúåc phỗng vêën cho biïët
rùçng, úã nhiïìu phûúng diïån quan trổng, ph nûä Trung Qëc ngây
nay àûúåc khuën khđch lo sûå nghiïåp nhiïìu hún so vúái ph nûä
phûúng Têy. Mưåt l do lâ ph nûä àûúåc hûúãng quìn bònh àùèng vâ

cố trấch nhiïåm nhû nam giúái theo triïët l “ph nûä nêng àúä nûãa
bêìu trúâi” ca chïë àưå Cưång sẫn. Cng quan trổng khưng kếm lâ
chđnh sấch mưỵi gia àònh cố mưåt con, gip ph nûä Trung Qëc
khưng phẫi tưën nhiïìu thúâi gian chùm sốc con cấi nhû ph nûä úã
nhûäng núi khấc. Cố lệ l do quan trổng nhêët lâ truìn thưëng ưng
bâ chùm sốc cho trễ con vêỵn côn rêët phưí biïën. Thûåc chêët, thưng
thûúâng ngûúâi ta mong àúåi nhûäng ph nûä múái lâm mể súám trúã
lẩi cưng viïåc àïí àống gốp vâo thu nhêåp ca àẩi gia àònh. Hiïån
nay cố tònh trẩng phưí biïën lâ nhûäng bâ mể ài lâm úã cấc trung
têm àư thõ, vâ àïí con mònh lẩi cho hổ hâng úã chưỵ khấc trưng
nom. Trong sët tìn, hổ têåp trung hïët sûác lûåc vâo cưng viïåc,
vâ chúi vúái con cấi vâo nhûäng ngây cëi tìn hóåc ngây lïỵ.
C
HINH

PHC

KHẤCH

HÂNG
T
RUNG
Q
ËC
91
Vò nhûäng l do êëy, nhûäng võ trđ
cố u cêìu chun mưn sêu rêët khố
tòm àûúåc ngûúâi tẩi Trung Qëc, àùåc
biïåt lâ àưëi vúái nhûäng chun mưn
chûa àûúåc phất triïín trong hïå thưëng

qëc doanh. Vđ d, Ts. Gary Dirks
ca BP China gùåp khố khùn trong
viïåc tòm kiïëm nhûäng ngûúâi quẫn l
nhên sûå. Ưng Alan Brown, Ch tõch
Unilever China, kïí lẩi lêìn tòm mưåt giấm àưëc tiïëp thõ àấng bìn
gêìn àêy. “ÚÃ khùỉp Trung Qëc chng tưi tòm àûúåc chó tấm
ngûúâi cố thïí nối àûúåc tiïëng Anh vâ xûáng àấng vúái cûúng võ
àố.” Vâ trong sưë nây, ba ngûúâi tûâng lâ nhên viïn ca cưng
ty Procter & Gamble (P&G), côn ba ngûúâi khấc thò trûúác àêy
lâm viïåc cho Unilever. Ưng Brown nối: “Àiïìu nây chûáng tỗ
thõ trûúâng nhên lûåc úã àêy múái nhỗ lâm sao”.
Kïët quẫ lâ nhûäng nhên viïn Trung Qëc cố cẫ kinh nghiïåm
lêỵn k nùng chun mưn àûúåc sùn àốn rấo riïët. Ưng Charles
Browne ca hậng Du Pont China nối: “Thõ trûúâng cố nhûäng
nhên tâi thûåc sûå. Cấi khố lâ têët cẫ cấc cưng ty, kïí cẫ nhûäng
cưng ty hâng àêìu ca Trung Qëc, àang tuín dng nhên
viïn tûâ mưåt ngìn duy nhêët”. Hậng Du Pont phẫi àưëi àêìu
vúái “sûå cẩnh tranh sưi sc” àïí giânh lêëy cấc nhâ khoa hổc,
k sû cố nùng lûåc, vâ nhûäng nhên viïn khấc cố kinh nghiïåm
qëc tïë vâ cố khẫ nùng sûã dng àûúåc tiïëng Anh.
Cấc nhâ tû vêën nhêën mẩnh rùçng vêën àïì trïn chó mang
tđnh tẩm thúâi, vâ sệ búát cùng thùèng khi nhûäng chun viïn
trễ cố àûúåc kinh nghiïåm. Hiïån nay lûåc lûúång lao àưång cố nhûäng
“Hùçng nùm cố mưåt lûúång
lúán sinh viïn tưët nghiïåp àẩi
hổc, nhûng cấi q võ cêìn
lâ lûåc lûúång quẫn l bêåc
trung.”
John WongJohn Wong
John WongJohn Wong

John Wong,


Giấm àưëc
khu vûåc Trung Qëc,
Hưìng Kưng, vâ Ma Cau,
Boston Consulting Group
92 CEO
ÚÃ
T
RUNG
Q
ËC
chun viïn cố àưå tíi tûâ 20 àïën 30 àûúåc àâo tẩo k trong
nïìn kinh tïë thõ trûúâng, mang tđnh qëc tïë múái, vâ nhốm ngûúâi
nây cûá àưng dêìn lïn vúái mưỵi àúåt tưët nghiïåp àẩi hổc. Gary
Dirks ca BP nối: “Hïå thưëng àẩi hổc tẩi Trung Qëc àang
tẩo ra mưåt sưë lûúång lúán nhûäng con ngûúâi sùỉc sẫo. Hổ lâm
viïåc chùm chó vâ rêët quan têm àïën viïåc phất triïín bẫn thên”.
Cao vổngCao vổng
Cao vổngCao vổng
Cao vổng
Mưåt nhên tưë khấc lâm tùng tưëc àưå bỗ cưng ty tẩi Trung
Qëc lâ cấi nïëp vùn hốa cưë hûäu ln mûu cêìu phất triïín
chun mưn. Ưng Christopher Shaw, Ch tõch Eli Lilly China,
cho rùçng k vổng vïì nghïì nghiïåp ca cấc chun viïn Trung
Qëc “tẩi àêy cao hún nhiïìu so vúái úã cấc nûúác khấc”. Àưëi
vúái phêìn lúán ngûúâi Trung Qëc, nhûäng tham vổng vïì nghïì
nghiïåp àûúåc nhốm lïn búãi ấp lûåc tûâ phđa gia àònh vâ xậ hưåi.
“Ngûúâi ta bõ thưi thc búãi nhûäng k vổng tûâ phđa bưë mể, vâ

cng cố thïí tûâ ẫnh hûúãng ca chđnh sấch mưỵi gia àònh chó
cố mưåt con”. Ưng Shaw mën ấm chó rùçng nhiïìu ngûúâi Trung
Qëc thåc thïë hïå trễ àûúåc chín bõ tđnh cẩnh tranh tûâ têëm
bế – àêìu tiïn lâ trong viïåc hổc têåp rưìi sau àố lâ trïn thûúng
trûúâng. Khi chó múái lâ trễ con, hổ phẫi àưëi àêìu vúái ấp lûåc
nùång nïì tûâ cha mể, hổ hâng vâ bẩn bê àưìng lûáa lâ phẫi lâm
sao hổc têåp tưët. Ưng Shaw nối: “Àiïìu àố cố nghơa lâ ngûúâi
quẫn l phẫi cưë gùỉng lâm sao àïí nhûäng ngûúâi tâi ln cẫm
thêëy hâi lông vò cưng viïåc ca hổ àang tiïën triïín mưåt cấch
nhanh chống.”
C
HINH

PHC

KHẤCH

HÂNG
T
RUNG
Q
ËC
93
Àấng bìn thay, nhûäng ngûúâi
giỗi nhêët, àûúåc àâo tẩo tưët nhêët
thûúâng lẩi lâ nhûäng ngûúâi ra ài
súám nhêët. Ch tõch kiïm Tưíng giấm
àưëc àiïìu hânh ca hậng GM China
ưng Philip Murtaugh cho biïët ưng
phẫi chưëng chổi lẩi tham vổng quấ

àấng ca nhûäng nhên viïn tâi nùng
nhêët ca mònh. Ưng nối: “Mưåt trong
nhûäng àiïìu àấng bìn nhêët lâ khi
bẩn tuín dng nhûäng ngûúâi sùỉc
sẫo tưët nghiïåp tûâ Àẩi hổc Thanh
Hoa hay Àẩi hổc Giao Thưng, hổ
àïën gùåp bẩn tẩi phông lâm viïåc vâ
nối, 'Tưi mën trong vông 3 nùm
tưi sệ ngưìi vâo võ trđ ca ưng’. Tưi
phẫi mêët 25 nùm múái cố àûúåc ngây
hưm nay. Q võ phẫi hổc cấch lâm kinh doanh, vâ q võ
khưng thïí lâm àûúåc àiïìu àố trong 3 nùm”.
“Mưåt trong nhûäng àiïìu àấng
bìn nhêët lâ khi bẩn tuín
dng nhûäng ngûúâi sùỉc sẫo
tưët nghiïåp tûâ Àẩi hổc Thanh
Hoa hay Àẩi hổc Giao
Thưng, hổ àïën gùåp bẩn tẩi
phông lâm viïåc vâ nối, ‘Tưi
mën trong vông 3 nùm tưi
sệ ngưìi vâo võ trđ ca ưng’.
Tưi phẫi mêët 25 nùm múái
cố àûúåc ngây hưm nay. Q
võ phẫi hổc cấch lâm kinh
doanh, vâ q võ khưng thïí
lâm àûúåc àiïìu àố trong 3
nùm.”
Philip MurtaughPhilip Murtaugh
Philip MurtaughPhilip Murtaugh
Philip Murtaugh,

Ch tõch kiïm Tưíng giấm àưëc àiïìu
hânh, General Motors, China
94 CEO
ÚÃ
T
RUNG
Q
ËC
TRÛÚÂNG HÚÅP ÀIÏÍN HỊNH
NHÛÄNG NGÛÚÂI TRUNG QËCNHÛÄNG NGÛÚÂI TRUNG QËC
NHÛÄNG NGÛÚÂI TRUNG QËCNHÛÄNG NGÛÚÂI TRUNG QËC
NHÛÄNG NGÛÚÂI TRUNG QËC
CHỔN CON ÀÛÚÂNG TIÏËN THÊN NHANHCHỔN CON ÀÛÚÂNG TIÏËN THÊN NHANH
CHỔN CON ÀÛÚÂNG TIÏËN THÊN NHANHCHỔN CON ÀÛÚÂNG TIÏËN THÊN NHANH
CHỔN CON ÀÛÚÂNG TIÏËN THÊN NHANH
Ưng Dominique de Boisseson, Ch tõch kiïm Tưíng giấm àưëc àiïìu
hânh ca Alcatel China, khun nhûäng nhâ quẫn l qëc tïë nïn chêëp
nhêån rùçng tẩi Trung Qëc chùỉc chùỉn sệ xẫy ra tònh trẩng mưåt sưë
nhên viïn quấ tham vổng bỗ cưng ty ra ài. Ưng nối: “Ngûúâi ta hổc
viïåc rêët nhanh, nhûng chng tưi rưìi cng mêët hổ. Cấch àêy bẫy
nùm, Alcatel thụ vâ àâo tẩo mưåt àưåi ng låt sû Trung Qëc. Ngây
nay, tûâng ngûúâi mưåt trong sưë hổ àậ bỗ cưng ty àïí sang lâm viïåc
cho mưåt cưng ty lúán vúái cûúng võ cưë vêën. Mưåt trong nhûäng låt sû
àố, tíi àúâi múái 28, xin àûúåc nghó phếp thïm àïí theo hổc mưåt chûúng
trònh àâo tẩo giấm àưëc tẩi Khoa Thûúng mẩi trûúâng Àẩi hổc Harvard
bùçng tiïìn ti ca mònh. Khi ưng de Bosseson hỗi anh ta vò sao lẩi
chõu àêìu tû nhiïìu tiïìn ca nhû vêåy, ngûúâi låt sû êëy trẫ lúâi: “Tưi àậ
28 tíi. Àậ àïën lc tưi phẫi xêy dûång cho mònh mẩng lûúái quan hïå
úã têìm mûác thïë giúái”. Ưng de Boisseson nối rùçng nhûäng chun
viïn trễ Trung Qëc cố tham vổng “cao àïën mûác khố tin”. “Q võ

chó cố thïí giûä nhûäng ngûúâi nhû thïë vâi ba nùm, nhûng àiïìu àố vêỵn
chêëp nhêån àûúåc vò hổ àống gốp cho cưng ty rêët nhiïìu khi lâm viïåc
cho chng ta”.
Giẫi phấp:Giẫi phấp:
Giẫi phấp:Giẫi phấp:
Giẫi phấp:
Nhûäng cấch thûác quẫn l nhên sûå tưëi ûuNhûäng cấch thûác quẫn l nhên sûå tưëi ûu
Nhûäng cấch thûác quẫn l nhên sûå tưëi ûuNhûäng cấch thûác quẫn l nhên sûå tưëi ûu
Nhûäng cấch thûác quẫn l nhên sûå tưëi ûu
Vúái thõ trûúâng lao àưångVúái thõ trûúâng lao àưång
Vúái thõ trûúâng lao àưångVúái thõ trûúâng lao àưång
Vúái thõ trûúâng lao àưång (cố chun mưn) khan hiïëm cng vúái
nhûäng thấch thûác khấc, cưng ty àa qëc gia phẫi thay àưíi
C
HINH

PHC

KHẤCH

HÂNG
T
RUNG
Q
ËC
95
chđnh sấch vïì nhên sûå ca mònh àïën mûác nâo cho ph húåp
vúái mưi trûúâng hoẩt àưång múái tẩi Trung Qëc? Àêy lâ mưåt
cêu hỗi mâ hai mûúi nhâ quẫn l qëc tïë àûúåc phỗng vêën
àïìu phẫi suy gêỵm khi nhêån nhiïåm v àiïìu hânh cấc hoẩt

àưång ca cưng ty tẩi Trung Qëc, vâ àêy cng lâ cêu hỗi
thûúâng àûúåc cấc khấch hâng cưng ty àa qëc gia hỗi cấc
nhâ tû vêën vïì nhên lûåc àûúåc chng tưi phỗng vêën. Lúâi khun
chung nhêët àûúåc àûa ra trong nhûäng cåc phỗng vêën cố lệ
sệ khiïën cho ngûúâi àổc thúã phâo nhể nhộm: hêìu hïët nhûäng
ngûúâi àûúåc phỗng vêën àïì nghõ gêìn nhû giûä ngun cấc ngun
tùỉc, chđnh sấch qëc tïë vïì nhên sûå.
Ưng Steve Schneider ca hậng GE China nhêën mẩnh rùçng
cưng ty hổ àïën nay vêỵn giûä àûúåc hêìu hïët nhûäng chđnh sấch
vïì nhên lûåc ca hổ tẩi Trung Qëc, chó thay àưíi àưi cht
cho ph húåp vúái Låt Lao àưång ca Cưång hôa Nhên dên Trung
Hoa (CHNDTH) hóåc cấc quy àõnh ca chđnh quìn àõa
phûúng. Thấch thûác, theo ưng, lâ thûúâng cố sûå khấc biïåt giûäa
cấc quy àõnh ca chđnh quìn trung ûúng vâ ca chđnh quìn
àõa phûúng (thânh phưë hóåc tónh). Sûå thiïëu thưëng nhêët vïì
quy àõnh cố nghơa lâ GE phẫi cố nhûäng chđnh sấch vïì phc
lúåi cố khấc nhau àưi cht ty theo àõa phûúng. Ưng Schneider
nối: “Têët cẫ cấc vng tûâ Tûá Xun, Quẫng Àưng, àïën Thûúång
Hẫi vâ Thiïn Tên àïìu cố nhûäng chđnh sấch vâ th tc húi
khấc nhau”.
Tuy nhiïn, cấc cưng ty àa qëc gia cố thïí an têm sûã dng
nhûäng cấch thûác chín ca qëc tïë vïì quẫn l nhên lûåc tẩi
Trung Qëc. Tẩi cấc vùn phông úã Thûúång Hẫi ca cưng ty
McKinsey & Company, Giấm àưëc Gordon Orr thûúâng khun
96 CEO
ÚÃ
T
RUNG
Q
ËC

cấc khấch hâng cưng ty àa qëc gia nïn giûä lẩi nhûäng tiïu
chín qëc tïë vïì nhên lûåc ca mònh hún lâ thay àưíi cho
thđch nghi vúái thõ trûúâng múái nây. Thûá nhêët, àiïìu àố tẩo àiïìu
kiïån cho viïåc hôa nhêåp cấc hoẩt àưång ca chi nhấnh tẩi Trung
Qëc vâo hoẩt àưång toân cêìu ca cưng ty. Thûá hai, ấp dng
cấc chđnh sấch chín qëc tïë trong viïåc tuín dng, àâo
tẩo vâ thùng chûác lâ àùåc trûng thu ht ch ëu ca cưng ty
trong viïåc tuín dng nhên viïn. Cấc chun viïn Trung Qëc
ln bõ thu ht búãi cấc cưng ty cố thïí cung cêëp cho hổ mưåt
mưi trûúâng lâm viïåc thûåc sûå mang tđnh qëc tïë vò hổc àûúåc
nhûäng tiïu chín nhû thïë sệ gip hổ tiïën thên sau nây. Vđ
d, nhûäng khấi niïåm nhû àấnh giấ nùng lûåc lao àưång, chïë
àưå thûúãng vâ thùng chûác dûåa vâo nùng lûåc (chûá khưng dûåa
vâo thêm niïn), cấc chûúng trònh àâo tẩo àưåi ng nhên viïn,
vâ sûå ch trổng vâo viïåc phất triïín mưåt nïìn vùn hốa cưng
ty lâ nhûäng khấi niïåm côn xa lẩ àưëi vúái nhiïìu cưng ty Trung
Qëc hoẩt àưång theo phûúng thûác truìn thưëng, vâ lâ àiïím
hêëp dêỵn àưëi vúái chun viïn Trung Qëc cố tham vổng. Ưng
nối: “Khẫ nùng thu ht vâ giûä chên nhên tâi ty thåc vâo
viïåc ấp dng cấc tiïu chín qëc tïë. Thỗa hiïåp quấ mûác vâ
cho rùçng mònh phẫi lâm lẩi tûâ àêìu mổi thûá khưng phẫi lâ
cấch khúãi àêìu hay”. Thûåc chêët, ưng Orr khun nïn cên nhùỉc
k trûúác khi thay àưíi bêët k phûúng diïån nâo ca chđnh sấch
ngìn nhên lûåc ca cưng ty àïí ấp dng cho mưi trûúâng Trung
Qëc. Ưng khuën cấo: “Q võ phẫi chûáng minh cho àûúåc
cấi mònh àang thay àưíi lâ cêìn thiïët”. C thïí, theo ưng, cấc
chđnh sấch vïì viïåc àiïìu àưång nhên viïn vâo vâ ra ngoâi Trung
Qëc phẫi àûúåc giûä ngun nhû àûúåc ấp dng úã nhûäng núi
C
HINH

PHC

KHẤCH

HÂNG
T
RUNG
Q
ËC
97
khấc, tẩo cho nhên viïn trong nûúác cố cú hưåi ra nûúác ngoâi
lâm viïåc.
Tẩi Alcatel China, Ch tõch kiïm Tưíng giấm àưëc àiïìu hânh
Dominique de Boisseson cng àậ àûa vâo Trung Qëc nhûäng
cấch thûác quẫn l ngìn nhên lûåc ca cưng ty mâ hêìu nhû
khưng cố cht gò thay àưíi. Ưng nối: “Nïëu mën thânh cưng
tẩi Trung Qëc thò chng ta phẫi àẫm bẫo nhên viïn ngûúâi
Trung Qëc cố têìm nhòn qëc tïë vâ sûã dng nhûäng cấch
thûác hoẩt àưång tưëi ûu”. Theo ưng, cấc chđnh sấch toân cêìu
thûúâng àûúåc cấc nhên viïn thïë hïå trễ àốn nhêån vò phêìn lúán
hổ thđch lâm viïåc theo cấc chín mûåc qëc tïë, trong khi àố
nhûäng nhên viïn lúán tíi hún lẩi “lâm theo lưëi c” vâ gùåp
khố khùn trong viïåc thđch nghi.
BP China cng àậ àûa vâo Trung Qëc nhûäng chđnh sấch
vïì ngìn nhên lûåc ca mònh mâ hêìu nhû khưng phẫi thay
àưíi gò cẫ. Ts. Gary Dirks, ngûúâi àiïìu hânh chốp bu ca cưng
ty, nối: “Cấc cưng c vïì ngìn nhên lûåc chng tưi sûã dng
tẩi Trung Qëc hoân toân giưëng nhû nhûäng cưng c chng
tưi sûã dng úã nhûäng núi khấc. Chng tưi ấp dng cấc chđnh

sấch nây y nhû úã nhûäng núi khấc. Mưåt sưë chđnh sấch àûúåc
dõch sang tiïëng Trung. Vâ chó cố vêåy thưi”.
Tuy nhiïn, khưng mưåt nhâ quẫn l qëc tïë nâo àûúåc chng
tưi phỗng vêën cố thïí bï ngun mổi chđnh sấch nhên sûå vâo
Trung Qëc mâ khưng cố cht gò thay àưíi. Ngay cẫ nhûäng
chđnh sấch chó àún thìn àûúåc “dõch ra” cng phẫi àûúåc giúái
thiïåu rộ râng cho lûåc lûúång lao àưång Trung Qëc (thûúâng lâ
cho nhûäng nhên viïn chûa àûúåc lâm quen vúái nhûäng khấi
niïåm àố), vâ sau àố phẫi àûúåc thûåc hiïån mưåt cấch chu àấo.
98 CEO
ÚÃ
T
RUNG
Q
ËC
Do vêåy, khưng mưåt ngûúâi àûúåc phỗng vêën nâo cho rùçng viïåc
giúái thiïåu vâ thûåc hiïån cấc chđnh sấch nhên sûå vâo Trung
Qëc lâ dïỵ dâng. Ưng Alan Brown ca hậng Unilever giẫi thđch
ưng àậ thay àưíi cấch quẫn l ca mònh cho ph húåp vúái mưi
trûúâng múái trong àoẩn miïu tẫ sau. “Cố thïí hiïån tònh cng
giưëng nhû lâ chúi àấnh gưn vêåy: mưỵi tònh hëng cêìn cố mưåt
loẩi gêåy khấc nhau. Àiïím quan trổng lâ tẩi Trung Qëc q
võ cêìn phẫi cố nhiïìu loẩi gêåy hún lâ úã nhûäng mưi trûúâng khấc.
Q võ cêìn phẫi cố mưåt cấch quẫn l cố thïí thay àưíi àïí thđch
nghi vúái nhiïìu hoân cẫnh khấc nhau”.
Trong phêìn trònh bây sau àêy, chng tưi dûåa vâo nhûäng
àïì nghõ ca cấc chun gia àûúåc phỗng vêën àïí tẩo ra mưåt
“ti bûãu bưëi” mâ cấc nhâ quẫn l cố thïí sûã dng àïí xûã l
nhûäng thấch thûác vïì nhên sûå àùåc th ca Trung Qëc. Dûúái
àêy lâ nhûäng chiïën thåt mâ chng tưi gốp nhùåt àûúåc tûâ

nhûäng cåc phỗng vêën cấc nhâ quẫn l qëc tïë tẩi Trung
Qëc nhùçm giẫi quët cấc vêën àïì sau:

Chïë àưå khen thûúãng

Viïåc tuín dng

Viïåc giûä chên nhên viïn

Viïåc thùng chûác
Chiïën thåt nhên sûå #1:
Chïë àưå khen thûúãng thỗa àấng Chïë àưå khen thûúãng thỗa àấng
Chïë àưå khen thûúãng thỗa àấng Chïë àưå khen thûúãng thỗa àấng
Chïë àưå khen thûúãng thỗa àấng
Àiïím àêìu tiïn àûúåc cấc nhâ quẫn l qëc tïë tẩi Trung Qëc
nhêën mẩnh lâ viïåc tuín dng vâ giûä chên nhên viïn khưng
nïn dûåa vâo mûác lûúng cao. Ch tõch Airbus China Guy
C
HINH

PHC

KHẤCH

HÂNG
T
RUNG
Q
ËC
99

McLeod nối: “Viïåc giûä chên nhên viïn khưng phẫi
lâ vêën àïì lûúng bưíng. Nïëu ai àố mën rúâi bỗ
cưng ty vâ q võ àïì nghõ tùng lûúng àïí giûä ngûúâi
àố lẩi thò àậ quấ mån”. Ưng nối: “Nhên viïn
suy cho cng bõ chao àẫo têm l khưng hùèn lâ
vò l do tiïìn bẩc. Nhên viïn cêìn phẫi thđch cưng
viïåc ca mònh, thđch lâm viïåc cho ban lậnh àẩo,
quan têm àïën cưng ty, cẫm thêëy mònh àûúåc tin
dng vâ tûå hâo vïì cưng ty, cẫm thêëy trong thânh
cưng ca cưng ty cố phêìn àống gốp ca mònh”.
General Motors China cố mưåt chiïën lûúåc khen
thûúãng trong khn khưí quy àõnh ca ngânh,
nhûng hổ têåp trung vâo nhûäng khđa cẩnh khấc
àïí tuín dng vâ giûä chên nhên viïn. Ưng
Philip Murtaugh nối: “Chng tưi khưng àûa ra
nhûäng mûác lûúng cao nhêët. Nïëu nhòn vâo chïë
àưå thûúãng ca chng tưi, q võ sệ thêëy chïë
àưå êëy khưng phẫi lâ ëu tưë cẩnh tranh nhêët”.
Ưng têåp trung chiïën lûúåc nhên sûå ca mònh
vâo phên quìn cho nhûäng nhên viïn ch chưët
àïí trûåc tiïëp ẫnh hûúãng àïën lûåa chổn con àûúâng
sûå nghiïåp ca hổ.
Tuy nhiïn, sau khi àûa ra nhûäng àiïím trïn,
cấc nhâ quẫn l qëc tïë nhêën mẩnh rùçng chïë
àưå thûúãng phẫi tûúng xûáng vúái thang lûúng hiïån
hânh ca ngânh. Cấc chun viïn Trung Qëc
cûåc k hiïíu biïët vïì lûúng bưíng trong ngânh mònh.
Vâ mûác lûúng lẩi àang tùng nhanh, àùåc biïåt lâ
LL
LL

L
Lúâi khunLúâi khun
Lúâi khunLúâi khun
Lúâi khun
Viïåc trẫ lûúng
theo nùng sët
lao àưång cố thïí
ban àêìu cố khố
khùn, nhûng
thûúâng àûúåc
àốn nhêån búãi
nhûäng nhên viïn
Trung Qëc cố
nghiïåp v
chun mưn cố
tham vổng vâ
trễ.