2
1
B
GIÁO D C VÀ ĐÀO T O
Cơng trình đư c hoàn thành t i
Đ I H C ĐÀ N NG
CAO TH ANH THƠ
NGHIÊN C U CƠ S
KHOA H C Đ XU T XÂY D NG
Đ I H C ĐÀ N NG
Ngư i hư ng d n khoa h c: TS. VÕ VĂN MINH
Ph n bi n 1: TS. NGUY N T N LÊ
MƠ HÌNH TRƯ NG H C SINH THÁI T I TRƯ NG
TRUNG H C PH
THÔNG PHAN CHÂU TRINH – THÀNH
PH
ĐÀ N NG
Ph n bi n 2: PGS.TS. NGUY N KHOA LÂN
Chuyên ngành : Sinh thái h c
Mã s
: 60 42 60
Lu n văn ñư c b o v trư c H i ñ ng b o v ch m Lu n văn t t
nghi p Th c sĩ khoa h c, h p t i Đ i h c Đà N ng vào ngày 27 tháng
08 năm 2011.
TÓM T T LU N VĂN TH C SĨ KHOA H C
Có th tìm hi u lu n văn t i:
Đà N ng - Năm 2011
- Trung tâm Thông tin-H c li u, Đ i h c Đà N ng
- Thư vi n trư ng Đ i h c sư ph m, Đ i h c Đà N ng
4
3
thi t, góp ph n nâng cao hi u qu GDBVMT, th c hi n ch trương
M
Đ U
1. Tính c p thi t c a ñ tài
Nh ng hi m h a suy thối mơi trư ng (MT) và bi n đ i khí
h u (BĐKH) đang ngày càng đe d a cu c s ng c a loài ngư i. V y
nên, vi c tăng cư ng BVMT, ng phó v i BĐKH là c c kì c n thi t.
Kinh nghi m t các nư c tiên phong trong lĩnh v c BVMT cho th y
r ng trong t t c
các bi n pháp BVMT thì giáo d c BVMT
(GDBVMT) có hi u qu , kinh t và b n v ng nh t.
Chính ph Vi t Nam ñã nh n th c r t rõ tính c p thi t c a vi c
BVMT và GDBVMT, B Giáo d c và Đào t o (GDĐT) Vi t Nam ñã
ñưa n i dung GDBVMT vào h th ng GD qu c dân t năm 2001, d
án ñưa giáo d c ng phó v i BĐKH vào h th ng GD qu c dân năm
2010.
Trư ng trung h c ph thông (THPT) Phan Châu Trinh là m t
trư ng có qui mơ l n nh t thành ph , n m trong n i thành Đà N ng.
Vi c nâng cao nh n th c c a h c sinh s khơng nh ng góp ph n thay
đ i thái ñ , hành vi cho h c sinh, giáo viên trong trư ng mà cịn có
s c lan t a r ng l n vào c ng ñ ng.
V i cách ti p c n GDBVMT theo n i dung "Giáo d c v môi
trư ng, giáo d c trong mơi trư ng, giáo d c vì mơi trư ng", vi c xây
d ng m t trư ng h c sinh thái v i môi trư ng thân thi n là phù h p
và c n thi t ñ thay ñ i hành vi c a giáo viên và h c sinh ñi ñ n hành
ñ ng thi t th c nâng cao hi u qu GDBVMT.
Xu t phát t th c t trên, vi c th c hi n ñ tài: “Nghiên c u
cơ s khoa h c đ xu t xây d ng mơ hình trư ng h c sinh thái t i
trư ng THPT Phan Châu Trinh thành ph Đà N ng” là r t c n
ñưa GDBVMT vào trư ng h c, xây d ng "Trư ng h c thân thi n h c
sinh tích c c" và th c hi n m c tiêu xây d ng TPMT t i Đà N ng.
2. M c tiêu nghiên c u
- Xác ñ nh ñư c các ñi u ki n th c ti n c a trư ng THPT Phan
Châu Trinh ñ làm cơ s khoa h c cho vi c đ xu t mơ hình THST.
- Đ xu t đư c n i dung xây d ng THST phù h p v i ñi u ki n
t i trư ng THPT Phan Châu Trinh TP Đà N ng.
- Xác ñ nh ñư c tiêu chí, danh sách và cách th c tr ng các lồi
cây thích h p v i t ng khơng gian trong khn viên trư ng h c.
- Xác đ nh ñư c nh ng ho t ñ ng ngo i khóa có th khai thác
th c hi n theo phương th c giáo d c trong môi trư ng, giáo d c vì
mơi trư ng.
3. Ý nghĩa khoa h c và th c ti n c a ñ tài
- Nâng cao hi u qu giáo d c b o v thiên nhiên, môi trư ng t i
trư ng THPT Phan Châu Trinh.
- K t qu ñ tài là cơ s lí thuy t đáng tin c y đ th c hi n xây
d ng THST t i trư ng THPT Phan Châu Trinh TP Đà N ng.
4. N i dung nghiên c u
- Kh o sát th c tr ng v ch t lư ng mơi trư ng khơng khí, các
h ng m c BVMT, không gian cây xanh và tình hình GDBVMT t i
trư ng THPT Phan Châu Trinh.
- Nghiên c u, ñ xu t m t s n i dung c n thi t cho vi c xây
d ng THST t i trư ng THPT Phan Châu Trinh.
- Khái tốn chi phí c n thi t và các ngu n l c có th huy đ ng
cho vi c xây d ng THST t i trư ng THPT Phan Châu Trinh.
5. C u trúc c a lu n văn
5
Lu n văn có: 71 trang n i dung g m ph n M ñ u, 3 chương,
k t lu n và ki n ngh ; 4 trang tài li u tham kh o và 11 trang ph l c.
6
k xây d ng trư ng h c theo quan ñi m ki n trúc sinh thái ngày càng
ph bi n [40].
Theo quan ñi m sinh thái nhân văn, t
CHƯƠNG 1
T NG QUAN TÀI LI U
năm 1994 t ch c
UNEP ñã xây d ng phong trào THST (Eco-school) b t ñ u
4 nư c
Châu Âu (Đan M ch, Đ c, Hy L p và Anh Qu c). Năm 2007,
1.1. Trư ng h c sinh thái: quan đi m, tình hình nghiên c u và áp
chương trình THST đã th c hi n
d ng trên th gi i và Vi t Nam
gia c a hơn 5 tri u h c sinh, sinh viên, hơn 400.000 giáo viên và hơn
1.1.1. M t s khái ni m v trư ng h c sinh thái
4.000 nhà ch c trách ñ a phương [62].
Hi n nay có nhi u quan đi m khác nhau v trư ng h c sinh
thái (THST), trong đó đi m chung nh t là ñ u hư ng t i xây d ng
mơi trư ng h c đư ng g n gũi v i thiên nhiên t o ñi u ki n cho
22.000 trư ng h c, v i s tham
Tóm l i, phong trào xây d ng THST trên th gi i hi n nay
ñang ñư c th c hi n r t thành công, ngày càng lan r ng, tác ñ ng
m nh m t i xã h i và hư ng t i hoàn thi n nh m t o ra n n giáo d c
GDBVMT nh m xây d ng n n giáo d c b n v ng, thích ng v i
b n v ng tồn c u.
BĐKH.
1.1.3. Tình hình nghiên c u và áp d ng THST t i Vi t Nam
Theo quan ñi m ki n trúc sinh thái thì THST là m t cơng trình
Vi t Nam, m c dù chưa có m t chương trình hành đ ng xây
sinh thái hay t h p cơng trình sinh thái trong đó các thi t k mang
d ng trư ng THST theo quan ñi m ki n trúc hay nhân văn m t cách
tính ch t ph ng sinh h c, di n tích cây xanh l n, t l m t nư c cao
bài b n nhưng đã có nhi u phong trào ti m c n v i THST. N u xét v
và có hi u qu t i đa v ti t ki m năng lư ng (Tr n Thanh Bình,
2008).
Quan ñi m sinh thái nhân văn c a UNEP (1994) l i cho r ng
cơ s v t ch t và ngu n nhân l c thì nư c ta hồn tồn có th th c
hi n và xây d ng các THST phù h p cho t ng ñi u ki n ñ a phương.
1.2. Ch trương ñưa giáo d c b o v môi trư ng và giáo d c v
THST là m t chương trình qu n lý mơi trư ng mang tính giáo d c cao
bi n đ i khí h u vào h th ng giáo d c qu c dân
v phát tri n b n v ng cho các trư ng h c v i s tham gia c a toàn b
1.2.1. Ch trương ñưa giáo d c BVMT vào h th ng GD qu c dân
h c sinh (HS), giáo viên (GV), nhân viên c a trư ng h c liên k t v i
Vi t Nam
Năm 2001 B GDĐT ñã xây d ng ñ án "Đưa các n i dung
c ng ñ ng ñ a phương cùng th c hi n m t chương trình hành đ ng vì
BVMT vào h th ng giáo d c qu c dân" và ñã ñư c chính ph phê
mơi trư ng r t lý tư ng nh m c i thi n môi trư ng, t o hi u ng l n
duy t qua quy t ñ nh s 1363/QĐ - TTg ngày 17 tháng 10 năm 2001
ñ n cu c s ng c a các thành viên nhà trư ng, c ng ñ ng [62].
1.1.2. Tình hình nghiên c u và áp d ng THST trên th gi i
Trên th gi i, vi c xây d ng THST theo quan ñi m ki n trúc
sinh thái th c ch t ñã xu t hi n t r t s m. Hi n nay, xu hư ng thi t
c a Th tư ng Chính ph [5].
1.2.2. Ch trương ñưa giáo d c BĐKH vào h th ng GD qu c dân
1.2.3. Ch
c c
trương xây d ng trư ng h c thân thi n h c sinh tích
7
8
1.3. Ch trương xây d ng thành ph môi trư ng
TP Đà N ng
CHƯƠNG 2
Đ I TƯ NG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN C U
1.4. Khái quát chung v trư ng THPT Phan Châu Trinh
2.1. Đ i tư ng nghiên c u
Trư ng THPT Phan Châu Trinh TP Đà N ng là m t trư ng
THPT có b dày truy n th ng d y - h c hơn n a th k qua. Qua
Đ tài ti n hành nghiên c u trên không gian c a trư ng THPT
Phan Châu Trinh TP Đà N ng trong m i quan h gi a môi trư ng t
TP Đà N ng cho th y trư ng
nhiên v i các y u t xã h i; ñ ng th i so sánh, ñ i chi u v i các mô
THPT Phan Châu Trinh có nhi u đ c trưng quan tr ng là ñi u ki n
hình Eco - school trên th gi i đ có cơ s khoa h c đ xu t mơ hình
thu n l i đ th c hi n mơ hình THST [47].
THST phù h p v i nhà trư ng.
kh o sát th c tr ng các trư ng h c
2.2. Th i gian và ñ a ñi m nghiên c u
Đ tài ñư c nghiên c u t tháng 12/ 2010 ñ n tháng 6/ 2011.
Đ a ñi m nghiên c u: trư ng THPT Phan Châu Trinh - cơ s
m i t i 154 Lê L i, qu n H i Châu, thành ph Đà N ng.
2.3. N i dung nghiên c u
2.4. Phương pháp nghiên c u
2.4.1. Phương pháp nghiên c u lí thuy t
2.4.2. Phương pháp nghiên c u th c nghi m
2.4.2.1. Đi u tra, ñ nh lo i cây xanh
2.4.2.2. Đi u tra ch t lư ng khơng khí
B ng 2.1: Các phương pháp phân tích ch tiêu khơng khí
1
2
Ch tiêu phân
tích
Ti ng n
Ánh sáng
dBA
Lux
3
Hàm lư ng CO2
mg/m3
TT
4
B i t ng
Đơn v
3
mg/m
Phương pháp phân tích thi t b th
Đo tr c ti p b ng máy LD 812
Đo tr c ti p b ng máy Meter 840022
PP h p th CO2 b ng Ba(OH)2.
PP kh i lư ng theo TCVN 5067 - 1995
2.4.2.3. L a ch n m t s loài cây đưa vào mơ hình
2.4.3. Phương pháp chun gia và ñi u tra xã h i h c
2.4.4. Phương pháp mô ph ng
10
9
đ CO2 trong l p h c thì đã có s ơ nhi m đáng quan tâm.
CHƯƠNG 3
K T QU NGHIÊN C U VÀ TH O LU N
3.1.2. Ch t lư ng các h ng m c b o v môi trư ng
3.1.2.1. Ngu n nư c
3.1. Th c tr ng ch t lư ng mơi trư ng và tình hình GDBVMT
Qua kh o sát ch t lư ng ngu n nư c s d ng trong trư ng
t i trư ng THPT Phan Châu Trinh TP Đà N ng
THPT Phan Châu Trinh là t t vì ch y u s d ng b ng nư c máy.
3.1.1. Th c tr ng v ch t lư ng môi trư ng khơng khí
Trung bình tồn trư ng s d ng h t 2500m3 nư c máy/ tháng.
M t s y u t mơi trư ng khơng khí quan tr ng có liên quan tr c
ti p ñ n ho t ñ ng d y h c
trư ng THPT Phan Châu Trinh ñã ñư c
3.1.2.2. Nhà v sinh
T ng c ng di n tích nhà v sinh c a tồn trư ng là 172m2. V i
kh o sát như sau:
g n 5000 ngư i s d ng trong m t ngày thì v i di n tích nhà v sinh
3.1.1.1. Ti ng n
là 172m2 th c s quá nh nên t n su t s d ng nhà v sinh là r t l n.
K t qu cho th y ti ng n t i trư ng THPT Phan Châu Trinh
dao ñ ng t giá tr 54 ñ n 63.5 dBA, trong ñó giá tr th p nh t là 54
dBA t i phòng h c trong gi h c; m c cao nh t là 63.5 dBA t i
phòng h c vào gi ra chơi. Ch tiêu ti ng n
c 3 ñi m trong trư ng
trong gi ra chơi ñ u có giá tr cao hơn TCCP (55dBA) là đi u ñáng
quan tâm.
3.1.1.2. Ánh sáng
Qua kh o sát ch t lư ng ánh sáng t i trư ng THPT Phan Châu
Trinh cho th y vào ngày mưa, k c khi không b t ñèn l n khi b t
ñèn,
t t c các v trí thì đ chi u sáng c a l p h c ñ u th p hơn
m c ánh sáng t i thi u qui ñ nh là 300 Lux (QCXD VN05: 2008).
Vào ngày n ng, n u khơng b t đèn thì t t c các v trí c a l p h c đ u
đ t TCCP v ñ chi u sáng, n u h c sinh c ý b t ñèn vào ngày n ng
v trí b ng đen, đ chi u sáng vào ngày n ng ñã vư t quá gi i h n t i
3.1.2.3. Tình tr ng rác th i
Rác th i có s thu gom t t song chưa có s phân lo i, ý th c x
th i c a m t s h c sinh cịn y u.
3.1.3. Khơng gian cây xanh
3.1.3.1. S lư ng, thành ph n cây xanh
Qua quá trình kh o sát cho th y h th ng cây xanh trong khuôn
viên trư ng THPT Phan Châu Trinh: có s đa d ng v thành ph n
taxon v i 45 loài thu c 25 h th c v t (16 lồi cây bóng mát, 29 lồi
cây c nh và ñư ng vi n), Cau tr ng và Mu ng ng là hai lồi cây
bóng mát chi m ch ñ o. Tuy nhiên, s lư ng Cau tr ng chi m ch
ñ o là chưa h p lí vì tán nh ; khơng gian l p h c, lan can, sân thư ng
tòa nhà ban giám hi u, n n sân bóng, hàng rào và các b c tư ng đ ng
chưa có cây xanh.
V đ che ph c a cây xanh tồn trư ng đ t 5093m2, n u tính
đa là 500 Lux tương ng v i 106,8% đ n 140% so v i TCCP.
trung bình m i ngư i thì ch đ t 1,02m2/ngư i còn r t th p so v i ch
3.1.1.3. Hàm lư ng b i t ng và CO2
tiêu ñ ra c a thành ph môi trư ng (3 - 4m2/ngư i năm 2015 và ñ t
V hàm lư ng b i trong mơi trư ng khơng khí c a trư ng
THPT Phan Châu Trinh là r t th p so v i TCCP, tuy nhiên v n ng
hơn 6 - 8m2/ngư i vào năm 2020).
12
11
3.1.3.2. Phương pháp qu n lý, chăm sóc cây xanh
cho chăm sóc cây cịn sơ sài, mang tính th cơng d n ñ n t n kém
3.1.3.3. Nh n xét chung v hi n tr ng cây xanh t i trư ng THPT
cơng s c, lãng phí nư c tư i.
Phan Châu Trinh
3.1.4. Tình hình đưa giáo d c b o v môi trư ng vào n i dung d y
- Ưu ñi m
h c
+ V s lư ng, thành ph n lồi: cây bóng mát khá đa d ng v
Ho t đ ng d y h c tích h p v i giáo d c BVMT ln đư c
thành ph n lồi, trong đó m t s lồi khá phù h p v i trư ng h c như
trư ng THPT Phan Châu Trinh chú tr ng và th c hi n thư ng xuyên.
Bàng, Phư ng v , Lim x t (có di n tích tán lá r ng t o đ che ph
Nhưng hình th c ch ñơn thu n tích h p trong ti t h c, thi u các ho t
l n, hoa lá ñ p).
đ ng ngo i khóa, tham quan th c t , chưa ñư c ñánh giá hi u qu
+ V b trí cây xanh
m t s v trí tương đ i h p lý: cây Vi t
chính xác.
có tán nh ñư c tr ng t i không gian gi i h n b i hàng rào ñư ng Lê
3.2. M t s n i dung c n thi t xây d ng trư ng h c sinh thái t i
L i và dãy nhà Ban giám hi u, Phư ng v tán r ng tr ng quanh sân
trư ng THPT Phan Châu Trinh
bóng, Cau tr ng tán nh đư c tr ng g n các hàng rào bao quanh
3.2.1. V cơ s v t ch t ph c v cho vi c c i thi n môi trư ng
trư ng.
T th c tr ng v ch t lư ng không khí, cây xanh, các h ng
- Như c đi m
m c BVMT và hi u qu ho t ñ ng GDBVMT t i trư ng THPT Phan
+ V s lư ng, thành ph n loài: s lư ng Cau tr ng l n nh t
nhưng kh năng t o tán nh , Mu ng ng là lồi có nhi u h n ch l i
ñư c tr ng v i s lư ng nhi u. Thi u v ng h th ng cây leo vì v y
các b c tư ng ñ ng h u như b b tr ng.
+ V b trí cây xanh
m t s v trí chưa h p lý như: sân
Châu Trinh cịn có nhi u h n ch , ñ tài ñ xu t m t s v n ñ c n
c i thi n v cơ s v t ch t c a trư ng như sau:
- Thay th h th ng bóng đèn trong l p h c ñ m b o ñ chi u
sáng cho l p h c vào ngày mưa và th c hi n ti t ki m ñi n.
- C n thi t k và l p ñ t h th ng ng d n nư c, van t đ ng đ
chính có b trí cây Vi t có tán nh , qu m ng gây m t v sinh; sân
tư i cây theo hình th c tư i phun mưa ho c ng tư i nh gi t đ th c
kín Cau tr ng đư c tr ng làm bóng mát kiêm làm c nh chi m v trí
hi n ti t ki m nư c và cơng s c ngư i chăm sóc cây.
ch đ o nhưng tán nh nên di n tích che ph th p, nhi u khơng gian
có th tr ng cây đư c nhưng hoàn toàn b b tr ng như: c a s l p
h c, lan can, hành lang, hàng rào, sân thư ng khu nhà Ban giám hi u
2
(v i t ng di n tích hơn 3.500m ).
+ V phương th c tr ng và chăm sóc cây xanh: s lư ng khá
l n Cau tr ng tr ng trong ch u nên r t khó chăm sóc khi cây l n;
vi c chăm sóc cây chưa đư c chú tr ng ñúng m c, thi t b c n thi t
- Xây thêm các b n cây vi n sát chân hàng rào và các tịa nhà
đ tr ng thêm cây cho các khơng gian cịn b tr ng.
- Nhà v sinh c n ñư c ki m tra và d n v sinh thư ng xuyên
ñ ñ m b o ch t lư ng ph c v nhu c u v sinh c a GV và HS.
- Ho t ñ ng bán hàng c a căn-tin c n đư c ki m sốt ch t hơn
v các s n ph m gây phát th i rác cao, thu thêm ti n phát th i rác.
- Đ t thêm thùng rác phân lo i ñ h c sinh phân lo i rác.
14
13
B ng 3.8: Danh sách đ xu t các lồi cây tr ng trong l p h c
- Có m t vư n ươm cây gi ng mini ñ t t i trư ng ho c c ng
tác v i công ty công viên cây xanh TP Đà N ng ñ ñư c cung ng
- Có qu THST ñ ñ u tư vào các ho t ñ ng c a THST.
Tên
Vi t Nam
1
B t ru i
Dionaea
muscipula
2
C Lan
chi
Chlorophytu
m bichetii
3
D y n
th o
Pentunia
hybrida
4
Hoàng
tâm di p
Epipremnum
aureum
5
Huy t
hoa
Haemanthus
multiflorus
6
Kim phát
tài
Zamioculcas
zamiifolia
7
cây gi ng thư ng xuyên.
T
T
Tên khoa
h c
Lan tim
Dischidia
ruscifolia
8
Lư i mèo Sanseviera
hahnii Hort.
9
N p m
10
Phát tài
11
Thài lài
tía
Tr u bà
tr ng
3.2.2. Qui ho ch và phát tri n m ng lư i cây xanh
T th c tr ng cây xanh t i trư ng THPT Phan Châu Trinh cịn
có m t s h n ch , đ tài nghiên c u đ xu t các lồi cây xanh v i
tiêu chí tương ng phù h p v i t ng không gian c a trư ng.
3.2.2.1. Đ xu t danh sách các loài cây xanh tr ng trong l p h c
D a trên th c tr ng l p h c t i trư ng THPT Phan Châu Trinh
(đơn đi u, khơng có cây xanh, ch t lư ng khơng khí v ch tiêu n ng
đ CO2 và ti ng n đã vư t TCCP) thì vi c tr ng thêm cây xanh
trong l p h c ñ c i t o ch t lư ng khơng khí, t o c nh quan thân
Đ c đi m sinh h c,
cách th c tr ng
Cây nh , có lá bi n thái thành cơ quan b t
ru i hình v sị, ch u h n t t, tr ng gi
hay l ñ bàn
Cây thân c , lá hình d i, màu xanh ho c
có s c tr ng, s c vàng, ch u bóng t t,
tr ng b ng ñ t trong l nh ñ bàn ho c
gi treo trên c a s
Thân c , có hoa nhi u màu đ p, ch u
bóng, tr ng gi treo c a s
Lá hình tim, thân leo nh , ưa bóng, d
tr ng b ng đ t ho c b ng nư c, tr ng l
ñ bàn ho c gi treo trên c a s
Thân c , lá to màu xanh tươi, c m hoa r t
ñ p, c to tr ng ch u nh đ bàn, ưa bóng
thi n là đi u h p lí và c n thi t.
Cây xanh tr ng trong l p h c c n ñ t m t s tiêu chu n sau:
- Cây ưa bóng ho c ch u bóng.
- Kích thư c cây nh đ n trung bình.
- Cây có màu s c lá xanh tươi, n u có hoa thì màu s c tươi
sáng, hương thơm d u, ít ph n hoa ñ tránh hi n tư ng d
- Cây d chăm sóc, sinh trư ng
ng.
m c trung bình.
- Cây có th tr ng b ng đ t ho c th y canh.
Trên cơ s các tiêu chí v a nêu, ñ tài ñ xu t danh sách m t
s lồi cây có th tr ng trong l p h c, ñ c ñi m và cách th c tr ng
cây tương ng
b ng 3.8.
12
Cây thân th o m p, lá xanh tươi, ưa bóng,
sinh trư ng m c trung bình, dáng đ p,
tr ng đ bàn
Thân bị, lá nh hình tim, m ng nư c,
màu xanh tươi, ưa bóng, thích h p tr ng
gi treo c a s
Cây b i,lá m c th ng d ng giáo h p, dày,
màu xanh bóng, ch u bóng, ch u h n t t
Cây b i, lá cây t o m ñ b t sâu b , hình
d ng m ñ p, ch u h n t t, tr ng gi treo
c as
Dracaena
Thân c , có màu s c lá xanh tươi, ưa
sanderia
bóng, d tr ng trong đ t ho c trong nư c
đ bàn
Tradescantia Thân bị, lá và thân màu tím có s c tr ng
zebrina
m t trên, ưa bóng, tr ng trong gi
Syngonium
Cây thân bị, lá hình tim màu xanh tươi,
podophyllum ch u bóng, d tr ng b ng nhi u phương
th c
Nepenthes
mirabilis
15
16
B ng 3.9: Danh sách đ xu t các lồi cây tr ng trên lan can
Ngoài vi c tr ng cây trong l p h c, nhà trư ng nên cho phép
h c sinh t v trang trí trên các b c tư ng c a l p h c theo ch đ
các mơn h c đ l p h c thêm sinh ñ ng, thân thi n, tăng th m m .
3.2.2.2. Đ xu t danh sách các loài cây xanh tr ng trên lan can
TT
1
Tên
Vi t Nam
Cúc bò
Wedelia
Cây thân bò, sinh trư ng r t
trilobata
Lan can c a trư ng có t ng chi u dài 720.61m, chi u cao
nhanh, hoa vàng, ch u n ng t t,
1.34m và hồn tồn chưa đư c tr ng cây. Các dãy lan can ñ u b
chi u n ng 1 bu i nên thích h p cho c cây ưa sáng và cây ch u
bóng. Hành lang
tr ng b ng thân
2
các l p h c khá h p (2,62m) n u b trí các ch u
Cúc nhi u
Senecio hybridus
b ng tách b i hay gieo h t
3
ñư c màu xanh cho các lan can. Vì v y, đ đơn gi n hóa vi c tr ng
cây
Cúc v n
Tagetes erecta
th
đ u màu vàng tươi, tr ng b ng h t
4
vào lan can. Cây xanh tr ng trên lan can b ng ch u Greenbo c n ñ t
m t s tiêu chu n sau:
D y n
Pentunia hybrida
Hoa Pl c
Thân c , ch u bóng, có hoa nhi u
màu h ng, đ , tím r t đ p
th o
5
6
Lư i mèo
- Lá có màu s c đ p như xanh đ m, tím, đ , vàng.
Thân c , lá thn hình giáo, xanh
bóng, c m hoa màu đ p, ưa sáng
Sansevieria
Cây b i,lá m c th ng d ng giáo
trifasciata
- Ưu tiên cây thân c kích thư c nh v a ho c cây thân leo.
Phlox
drummondii
- Cây ưa sáng ho c ch u bóng.
h p, dày, màu xanh bóng, ưa sáng,
- Ưu tiên cây có hoa v i màu s c tươi sáng.
ch u h n t t
- Cây d chăm sóc, ưu tiên cây ch u h n.
S ng đ i
8
Sị huy t
- Cây có kh năng tái sinh cao đ d thay th khi cây già.
Đà
9
Tô liên
Cây thân c , lá m p, ưa sáng, ch u
h n t t, sinh s n b ng lá, hoa đ p
Tradescan
Cây có thân ng n, ưa sáng, lá màu
trifaspathacea
- Cây có h r phát tri n v a ph i ñ phù h p v i d ng c tr ng.
Kalanchoe
mortagei Raym.
7
- Cây có th tr ng b ng đ t ho c th y canh.
D a trên m t s tiêu chí v a nêu và đi u ki n t nhiên
Cây b i, ưa sáng, ch u h n khá,
sinh trư ng nhanh, c m hoa hình
lan can và có th di chuy n cây vào phịng khi có mưa bão l n,
ñ tài ñ xu t bi n pháp tr ng cây trên các ch u Greenbo có th g n
Cây thân c , c m hoa l n r t ñ p,
sinh trư ng nhanh, ưa sáng, tr ng
hoa
cây c nh n m trên hành lang s gây ch t ch i, c n tr vi c di chuy n
c a h c sinh trong gi vào l p và ra v ; ñ ng th i l i khơng t o ra
Đ c đi m
Tên khoa h c
l c m t trên, m t dư i màu ñ tím
Torenia fournieri
Thân c , m c th ng cao 50 - 70
N ng, ñ tài ñ xu t m t s loài cây phù h p v i lan can c a trư ng
cm, hoa
THPT Phan Châu Trinh
sinh trư ng nhanh, tr ng b ng h t.
b ng 3.9. V phương th c tr ng: cây trong
ch u Greenbo tr ng ñư c v i giá th là ñ t, xơ d a ho c th y canh
ñ u phù h p.
đ nh, l n có màu đ p,
17
18
Ngoài cách tr ng b ng ch u Greenbo, cây
B ng 3.10. Danh sách đ xu t các lồi cây tr ng trên hàng rào
lan can có th
tr ng d ng vư n treo ho c tr ng cây t dư i sân trư ng t o dàn
th ng ñ ng.
3.2.2.3. Đ xu t danh sách các loài cây xanh tr ng trên hàng rào
TT
1
Tên
Tên khoa
Vi t Nam
h c
Đăng tiêu
Cây nh , leo m nh, có r khí sinh, ch u
h n t t, ưa sáng, hoa nhi u, màu ñ cam,
Seem.
t ng chi u dài 414m, di n tích 1076,4m2, m t di n tích khá l n đang
Campsis
radicans
T i trư ng THPT Phan Châu Trinh, hàng rào bao quanh có
hồn tồn b b tr ng. Vì v y, vi c tìm m t s lồi cây phù h p đ
Đ c đi m, cách th c, v trí tr ng
hình chng, khá b n, tr ng
hàng rào
phía Đơng, Nam, B c
2
G c
tr ng lên hàng rào t o ra nh ng b c tư ng xanh bao quanh trư ng là
Momordica
cochinesis
Thân th o dây leo, m c kho , lá hình
chân v t, cây đơn tính khác g c, hoa
r t c n thi t. Hàng rào c a trư ng THPT Phan Châu Trinh có 2 lo i
vàng nh t, qu đ p có giá tr , tái sinh
chính: lo i tư ng g ch và lo i k t h p tư ng v i khung s t. Trong đó,
m nh, tr ng g n h cá
và m t ph n
ñ o
3
Thân leo, ưa sáng, hoa to màu vàng tươi,
phía Đơng, Nam, B c. D a vào đ c đi m c a hàng rào
các v
trí khác nhau đ ch n lồi cây cho phù h p. Vi c ch n cây hàng rào
cathartica
ra hoa quanh năm, tr ng
L.
Nam, B c, khu v c nhà xe giáo viên
Hoa gi y
Bougaivillea
Cây leo thân g
tím
4
Allamanda
anh
c ng trư ng; lo i tư ng k t h p khung s t chi m ch
Huỳnh
brasiliensis
nhanh, cành nhi u vươn dài, lá xanh, có
Willd.
lo i tư ng g ch là hàng rào phía tây, ti p giáp v i khu v c nhà dân
lá b c màu tím, ra hoa quanh năm, tr ng
c n d a trên m t s tiêu chí sau:
- Cây ưa sáng, ch u h n t t, có kh năng sinh trư ng nhanh, tái
sinh cao, d thay th khi cây già.
c ng phía
khá l n, sinh trư ng
ép sát hàng rào phía Đơng, B c, Nam
Th n l n
- R cây phát tri n sâu, ít ăn ngang đ khơng làm h i móng
Ficus
Cây thân bị, phát tri n v a nhưng đ leo
pumila
5
bám t t, ph
xanh các m ng tư ng
hàng rào phía tây, sát nhà dân, hàng rào
tư ng.
đư ng H i Phịng
- Thân bò, thân leo lâu năm, kh năng t o tán dài d c theo hàng
6
rào.
- Lá thư ng xanh, màu s c tươi sáng, có kh năng t o tán dày.
- Hoa qu nên có màu tươi sáng, hương d u, ít sâu h i.
Qua kh o sát th c tr ng cây hàng rào ñư c tr ng trên ñ a bàn TP Đà
N ng, d a trên ñ c ñi m hàng rào c a trư ng THPT Phan Châu Trinh
Thư ng
xn
Hedera helix
Cây thân bị, lá hình chân v t, bò t t trên
tư ng hay giá th , màu xanh tươi; tr ng
t i c ng trư ng chính làm n n xanh cho
Logo c a trư ng
3.2.2.4. Đ xu t phương án tr ng cây xanh b sung t i sân trư ng
Qua phân tích th c tr ng cây xanh t i sân trư ng THPT PCT
và tuân ch các tiêu chí nêu trên, ñ tài ñ xu t danh sách các loài cây
và m t s trư ng h c khác, ñ tài xây d ng m t s tiêu chí c n thi t
nên tr ng vào v trí các hàng rào, trình bày
cho vi c l a ch n cây làm bóng mát t i sân trư ng như sau:
b ng 3.10.
- Cây ưa sáng, sinh trư ng nhanh.
20
19
- Cây có r ít ăn ngang đ khơng làm h i cơng trình.
B ng 3.11: Danh sách đ xu t các loài cây tr ng trên sân thư ng
- Thân cây th ng, tán r ng, phân cành trên 3m, cành ít giịn.
T
Tên Vi t
Tên khoa
- Lá thư ng xanh, màu s c đ p, kích thư c khơng q nh đ
T
Nam
h c
1
Cúc bị
Wedelia
Cây leo thân th o, sinh trư ng r t nhanh, hoa
trilobata
vàng, mùi nh , ch u n ng t t, tr ng b ng
d d n v sinh.
- Hoa qu (n u có) c n có màu tươi sáng, h n ch qu m ng
giâm cành, tr ng vi n quanh sân thư ng cho
gây m t v sinh.
Hi n t i, cây bóng mát t i trư ng chi m ch ñ o là Cau tr ng,
Mu ng ng , Bàng. C ba lo i cây này cũng ch m i ñáp ng m t
thân rũ xu ng t o rèm
2
Lư i h
Sansevieria
Cây b i,lá m c th ng d ng giáo h p, dày,
trifasciata
màu xanh bóng pha các v t ngang vi n màu
Hort.
ph n các tiêu chí trên. Tuy nhiên, r t khó đ l a ch n đư c lồi cây
vàng, ưa sáng, ch u h n t t, tr ng ch u
nào đáp ng đ y đ các tiêu chí trên nên trong th c t ba loài cây trên
là chưa đư c phù h p, c n có m t s bi n pháp kh c ph c.
3
Allamanda
anh
cathartica L. hoa quanh năm, tr ng vi n quanh sân thư ng
ho c tr ng leo giàn
4
Hoa gi y Bougaivillea Cây leo, thân g khá l n, sinh trư ng nhanh,
tím
5
brasiliensis
cành nhi u vươn dài, lá thư ng xanh, có lá b c
Willd.
sân thư ng khu nhà Ban
giám hi u, sân bóng và m t s khơng gian khác
màu tím, ra hoa quanh năm, tr ng leo giàn
Sò huy t
Tradescantia Cây có thân ng n, ưa sáng, lá màu l c
Hai kho ng không gian khá l n c a trư ng THPT Phan Châu
spathacea
Trinh ñang b b tr ng là nhà xe giáo viên, sân bóng và sân thư ng
khu nhà Ban giám hi u (t ng di n tích 1089m ). Vì v y đ xu t
2
6
Rau
Ipomoea
mu ng
aquatica
có th th c hi n vi c ph xanh b ng v i nhi u bi n th phong phú.
Đơn gi n nh t là b trí ph n n n tr ng rau th y canh b ng thùng x p,
ph n giàn b trí tr ng cây leo, treo các giị hoa. Đ tài đ xu t m t s
lồi cây thích h p đ tr ng trên sân thư ng
b ng 3.11.
n n sân thư ng
Cây thân c , lá màu xanh đ m, hoa tím nh t,
sinh trư ng nhanh, ưa sáng, kh năng tái sinh
cao, th y canh b ng thùng x p ñ t
* Khu v c sân thư ng tòa nhà Ban giám hi u
m t
trên, m t dư i màu đ tím, nhu c u nư c
trung bình, tr ng ch u đ t
phương án tr ng cây xanh ph tr ng các khu v c này là r t c n thi t.
Khu v c sân thư ng tòa nhà Ban giám hi u có di n tích 352m2,
Thân leo, ưa sáng, hoa to màu vàng tươi, ra
Huỳnh
vi n và cây c nh nên c n ph i phát tri n hơn ñ tăng ñ che ph , tăng
v ñ p c a sân trư ng.
n n
sân
M t khác, sân trư ng chưa chú tr ng ñ n h th ng cây ñư ng
3.2.2.5. Đ xu t phương án tr ng cây
Đ c đi m, cách th c, v trí tr ng
n n
Tơ liên
Torenia
Thân c , m c th ng đ ng, cao 50 - 70 cm,
fournieri
7
nh n, lá m c ñ i, hình giáo, hoa màu đ p,
tr ng gi treo hay ch u ñ t
n n sân thư ng
* Khu v c sân bóng
Sân bóng hi n t i chưa ñư c ph c , ch riêng ph n rìa xung
quanh đã có c Gà m c t nhiên. Phương án tr ng c r ti n nh t là
nhân r ng lư ng c Gà t ph n rìa xung quanh lan r ng vào lòng sân
22
21
b ng vi c tư i nư c d n c vào d n. Khi c ñã l n r ng đ sân thì ch
Riêng v i b mơn Sinh h c THPT thì GV c n tăng cư ng s
c n tư i cách nh t vì c Gà là loài cây ch u h n r t t t. Phương án
d ng cây xanh tr ng trong l p, trong trư ng h c ñ làm ñ dùng d y
th c hi n nhanh chóng hơn là tr ng c lá tre ph kín nhanh sân bóng
h c, m u v t s ng minh h a cho các bài h c liên quan ñ n th c v t.
v i chi phí 45.000 đ ng/m .
3.2.3.2. N i dung ngo i khóa giáo d c b o v mơi trư ng
2
* Các b c tư ng đ ng
Vi c GDBVMT qua các ho t ñ ng ngo i khóa t i trư ng
Riêng các b c tư ng đ ng c n b trí h th ng cây che ch n mà
không làm t n h i ñ n k t c u tư ng. Có m t s phương án đ b trí
cây xanh che ph các b c tư ng ñ ng như sau:
THPT Phan Châu Trinh ch c ch n s ñ t k t qu cao n u ñư c th c
hi n bài b n và k t h p t t v i Đoàn trư ng.
B ng 3.12: Danh sách các ho t đ ng ngo i khóa GDBVMT đ xu t
- Th nh t, có th tr ng cây có thân cao, tán d p sát tư ng t o tán
che kín tư ng, đ ng th i cây đư c tư ng che ch n ñ h n ch gãy ñ
th c hi n t i trư ng THPT Phan Châu Trinh
TT
Ho t ñ ng
Thành viên tham
N i dung chính
gia
- Phương án th hai là tr ng cây leo t o b c tư ng xanh, như
1
ph i lót tư ng b ng l p ch ng th m ñ tránh s phá h y tư ng c a r
cây nhưng ưu đi m là ít cơng chăm sóc, có th ph kín đư c c b c
L h i tr ng
Đ u năm h c, nhà trư ng và
Tồn trư ng và
cây
Đồn trư ng phát đ ng l
h i
ph huynh HS
Chăm sóc
Vư n trư ng đư c HS, GV tham
GVCN, ngư i
vư n trư ng
cây Th n l n, Thư ng xuân. Phương án này t n kém chi phí hơn vì
gia chăm sóc qua ho t đ ng lao
làm vư n, CLB
tr ng cây
2
tư ng cao.
- Phương án hi n ñ i nh t hi n nay là tr ng các m ng
ñ ng hàng ngày
vư n trư ng
Xây d ng các
Sinh ho t, báo cáo các ch đ v
GV Sinh h c, HS
Dương x , Sị huy t) theo phương pháp th y canh.
CLB Sinh
Sinh h c, ña d ng sinh h c,
GV quan tâm t
* Khu v c nhà xe giáo viên
h c, vư n
BVMT, tr ng hoa, tr ng rau,
nguy n tham gia
* Khu v c h cá
trư ng.
sinh ho t 2 l n/tháng
Gi h c xanh
Gi h c theo ch ñ v ña d ng
HS, GV Sinh h c,
Sinh h c và BVMT t ch c
Đoàn trư ng,
ngoài gi h c
CLB Sinh h c
HS d n v sinh l p h c, phân
Toàn b HS, GV,
lo i rác th i. Đoàn trư ng , giám
nhân viên
tư ng xanh b ng cây leo ho c cây b i nh , cây leo (như Tr u bà,
3.2.3. M t s n i dung giáo d c b o v môi trư ng và bi n đ i khí
3
4
h u c n đưa vào chương trình d y h c
3.2.3.1. N i dung tích h p giáo d c b o v môi trư ng trong mơn h c
N i dung tích h p GDBVMT đã ñư c B GDĐT ban hành
trong tài li u tích h p GDBVMT
5
Phân lo i rác
mơn Đ a lí, Giáo d c cơng dân,
Hóa H c, Ng văn, Sinh h c và V t lí. Các b mơn trên c n th c
hi n t t hơn vi c tích h p GDBVMT vào môn h c. GV c n ñư c h
tr v cơ s v t ch t, chuyên gia, phương th c ñánh giá.
th theo dõi và ch m thi ñua
6
Tham quan,
Giáo viên d n HS ñi ngo i khóa
HS, GV tồn
ngo i khóa
t i bán đ o Sơn Trà, Bà Nà, nhà
trư ng, Đồn
máy, cơng viên, vùng tr ng rau
trư ng
23
3.2.4. Mơ hình t ch c qu n lí
Đ th c hi n đư c chương trình THST c n có s t nguy n,
24
chương trình hành đ ng c a chương trình THST đ tham gia cùng
HS trong ho t đ ng chính khóa và ngo i khóa.
quy t tâm, đồn k t c a t t c các thành viên trong nhà trư ng và
- Đoàn trư ng: qu n lí các chi đồn thành viên qua vi c ch m
thành l p Ban ch nhi m THST nh m xây d ng k ho ch và n i
thi ñua, coi tr ng n i dung v sinh phịng h c và chăm sóc cây xanh,
dung hành đ ng c th .
ñi u hành ho t ñ ng ngo i khóa.
3.2.4.1. Ban ch nhi m trư ng h c sinh thái
C n thành l p m t Ban ch nhi m THST ñ ñi u hành ho t
ñ ng c a chương trình THST trong su t năm h c và d p hè.
- Thành viên quan tr ng c a Ban ch nhi m: h c sinh, ngư i
làm vư n, Ban giám hi u, giáo viên, ph huynh, Đoàn trư ng.
- Ban ch nhi m h p đ nh kỳ 2 l n/tháng, báo cáo tình hình, n i
dung k ho ch ho t đ ng, phân công nhi m v c th cho các thành
viên, có b ng thơng báo đ c p nh t chi ti t các ho t ñ ng c a THST.
- N i dung chương trình ho t đ ng t p trung vào các ch ñ
- Ph huynh HS: tham gia tr c ti p vào m t s ho t đ ng ngo i
khóa c a chương trình THST, tài tr v kinh phí và th i gian cho HS
tham gia.
- Giáo viên Sinh h c: đóng vai trị chun gia v chun mơn
cho các n i dung ngo i khóa, tăng cư ng s d ng m u v t th t t cây
xanh c a vư n trư ng đ d y h c.
Tóm l i, c n có s đánh giá thư ng xun, thư ng ph t đúng
m c đ khuy n khích các thành viên tham gia tích c c hơn.
3.3. Khái tốn chi phí th c hi n và nh ng l i ích c a mơ hình
như phát tri n m ng lư i cây xanh trong trư ng, gi m th i rác, tăng
THST t i trư ng THPT Phan Châu Trinh
cư ng phân lo i rác th i, tăng cư ng d y h c v ki n th c và rèn
3.3.1. Khái tốn chi phí
luy n k năng thái đ v BVMT, ng phó v i BĐKH.
3.2.4.2. Nhi m v c a các thành viên nhà trư ng
D a trên các n i dung c n thi t ñ xây d ng THST t i trư ng
THPT Phan Châu Trinh, giá c th trư ng và các ngu n huy ñ ng, ñ
- H c sinh: là thành viên có vai trị chính trong ho t đ ng chăm
tài đưa ra b n khái tốn t ng chi phí là 1.043.500.000 đ ng - hồn
sóc, b o v cây xanh trong trư ng l p và ñư c rèn luy n các k năng
tồn khơng q nhi u ñ i v i m t trư ng có qui mô l n như trư ng
cơ b n c a m t công dân yêu môi trư ng.
THPT Phan Châu Trinh, ñ ng th i v n ñư c huy ñ ng t
- Ban giám hi u: quy t tâm ñưa n i dung xây d ng THST là
m t ho t ñ ng c a năm h c; phân cơng m t hi u phó ph trách
phong trào THST; huy ñ ng v n t UBNDTP, s GDĐT, nhà tài tr .
nhi u
ngu n đ m b o tính xã h i hóa cơng tác BVMT.
3.3.2. Nh ng l i ích c a mơ hình trư ng h c sinh thái
THST là m t chương trình mang l i nhi u l i ích như: c i
- Ngư i làm vư n: nhà trư ng c n thuê m t ngư i làm vư n
thi n môi trư ng h c ñư ng, tăng cư ng hi u qu c a công tác giáo
chuyên nghi p, là chuyên gia trong lĩnh v c tr ng cây c nh, ñi u
d c b o v môi trư ng, giáo d c v bi n đ i khí h u, tăng cư ng tính
hành ho t đ ng tr ng, chăm sóc cây trong trư ng.
tích c c, ch đ ng cho h c sinh,ti t ki m tài chính, tăng ñ che ph
- Giáo viên ch nhi m và GV b môn: c n theo dõi ch t ch các
cây xanh cho TP Đà N ng, tăng cư ng quan h qu c t .
25
26
K T LU N VÀ KI N NGH
th c hi n GDBVMT theo n i dung tích h p, ngo i khóa thư ng
xun và có đánh giá hi u qu ; (d) t ch c qu n lí ch t ch chương
trình b ng vi c thành l p Ban ch nhi m THST v i s tham gia tích
A. K T LU N
Qua các k t qu nghiên c u, ñ tài rút ra m t s k t lu n sau:
c c c a t t c các thành viên trong nhà trư ng, ñ c bi t là h c sinh;
1. Ch t lư ng môi trư ng khơng khí
trư ng THPT Phan
(e) huy đ ng ngu n kinh phí đ u tư t qu c a trư ng, UBNDTP,
các th i ñi m trong
H i ph huynh, nhà tài tr , c u h c sinh.
Châu Trinh đã có d u hi u ơ nhi m (ti ng n
ngày ñ u x p x ho c vư t TCCP, ñ c bi t trong gi ra chơi vư t
6. Vi c xây d ng trư ng h c sinh thái là gi i pháp có hi u qu
TCCP 15,5%; hàm lư ng CO2 trong l p vư t TCCP 20%; ñ chi u
cao ñ th c hi n các ch trương l n c a Chính ph , B GDĐT (đưa
sáng l p h c vào ngày mưa chưa ñ m b o, ch ñ t 8,3% ñ n 67,7%
GDBVMT vào h th ng giáo d c qu c dân, xây d ng "Trư ng h c
so v i m c yêu c u t i thi u).
thân thi n, h c sinh tích c c"), ch trương xây d ng TPMT t i TP Đà
2. Ngu n nư c s d ng nư c máy là ch y u nên ñ m b o ch t
N ng; nâng cao hi u qu GDBVMT, tác ñ ng l n ñ n nhi u ñ i
lư ng; nhà v sinh có di n tích nh nên t n su t s d ng quá l n; rác
tư ng trong xã h i. Đây cũng là gi i pháp kh thi do ngu n kinh phí
th i ñư c thu gom h p lí song chưa ñư c phân lo i và ý th c x th i
có th huy đ ng t nhi u ngu n khác nhau ñ m b o th c hi n xã h i
c a h c sinh cịn y u.
hóa công tác BVMT.
3. H th ng cây xanh t i trư ng THPT Phan Châu Trinh ña
d ng v thành ph n taxon (45 loài thu c 25 h th c v t), Cau tr ng
và Mu ng ng là hai lồi cây bóng mát chi m ưu th ; phân b còn
B. KI N NGH
Đ xây d ng trư ng THPT Phan Châu Trinh thành trư ng h c
sinh thái c n ph i có:
chưa h p lý (sân kín tr ng Cau tr ng làm cây bóng mát ch ñ o nên
- S quan tâm sâu sát, ch ñ o và ñ u tư c a
t o tán nh ; nhi u khơng gian chưa có cây xanh như l p h c, lan can,
TP Đà N ng, S Giáo d c và Đào t o TP Đà N ng.
sân thư ng tòa nhà Ban giám hi u, sân bóng, hàng rào và các b c
tư ng đ ng; chăm sóc cây chưa đư c chú tr ng ñúng m c).
y ban nhân dân
- S kiên quy t ch ñ o, theo ñu i m c tiêu xây d ng thành
công trư ng h c sinh thái c a Ban giám hi u nhà trư ng
4. Tình hình GDBVMT t i trư ng THPT Phan Châu Trinh ñã
- S cam k t và quy t tâm th c hi n các n i dung xây d ng
chú tr ng tích h p vào mơn h c nhưng ho t đ ng ngo i khóa cịn ít
trư ng h c sinh thái c a giáo viên, h c sinh, ph huynh, nhân viên
và thi u khâu ki m tra ñánh giá nên ch t lư ng chưa ñư c xác đ nh
nhà trư ng .
chính xác.
5. Đ xây d ng trư ng THPT Phan Châu Trinh thành THST
c n ph i: (a) ñ u tư cơ s v t ch t đ c i thi n mơi trư ng h c đư ng;
(b) tr ng các lồi cây xanh v i tiêu chí, phương án b trí phù h p; (c)