Bộ đề, đáp án bồi dưỡng học sinh giỏi môn giáo dục công dân lớp 9 copy

BỘ ĐẾ, ĐÁP ÁN BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI MÔN GIÁO DỤC
CÔNG DÂN 9 (35 ĐỀ
ĐỀ SỐ 1
ĐỀ BÀI
Câu 1. (2.0điểm): Em hãy điền những từ còn thiếu vào chỗ trống(…) để hoàn
thành nội dung các điều luật sau:
(Luật giao thông đường bộ năm 2008)
Điều 30. Người điều khiển, người ngồi trên xe mô tô, xe gắn máy.
2. Người điều khiển, người ngồi trên xe mô tô hai bánh, xe mô tô ba bánh, xe
gắn máy phải đội mũ bảo hiểm …………(A)…………. đúng quy cách.
Điều 31. Người điều khiển, người ngồi trên xe đạp, người điều khiển xe thô sơ
khác.
1. Người điều khiển xe đạp chỉ được chở một người, trừ trường hợp chở thêm
một trẻ em…………(B)……………. thì được chở tối đa hai người.
4. Hàng hóa xếp trên xe thơ sơ phải đảm bảo an tồn, khơng gây……(C)…….
giao thơng và che khuất tầm nhìn của người điều khiển.
Điều 32. Người đi bộ.
2. Người đi bộ chỉ được qua đường ở những nơi có đèn tín hiệu, có vạch kẻ
đường hoặc có ………(D)…….., hầm dành cho người đi bộ và phải tn thủ tín
hiệu chỉ dẫn.
Câu 2.(5.0điểm):
Di sản văn hóa là gì? Hãy kể tên một số di sản văn hóa ở Thanh Hóa mà
em biết? Việc bảo vệ di sản văn hóa, danh lam thắng cảnh, di tích lịch sử văn
hóa có ý nghĩa như thế nào đối với Việt Nam và thế giới? Nêu trách nhiệm của
công dân học sinh trong việc bảo vệ di sản văn hóa?
Câu 3.(4.0 điểm):
Pháp luật là gì? Em hãy nêu đặc điểm, vai trò của pháp luật trong quản lý
Nhà nước, quản lý xã hội? Hãy so sánh sự giống nhau và khác nhau giữa đạo
đức và pháp luật về cơ sở hình thành, hình thức thể hiện và các biện pháp đảm
bảo thực hiện?
Câu 4. (3.5 điểm):

Thế nào là năng động, sáng tạo? Nêu ý nghĩa của sống năng động, sáng
tạo? Chúng ta cần rèn luyện như thế nào để trở thành người năng động, sáng
tạo?
Câu 5.(3.5 điểm):
1

1


Em hiểu thế nào là kế thừa và phát huy truyền thống tốt đẹp của dân tộc? Vì sao
chúng ta phải kế thừa và phát huy truyền thống tốt đẹp của dân tộc? Theo em, cơng
dân nói chung, học sinh nói riêng cần làm gì để kế thừa và phát huy truyền thống
tốt đẹp của dân tộc?
Câu 6.(2.0 điểm):Tình huống:
Ơng Q gửi đơn tới Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện tố cáo một cán bộ của
văn phòng Ủy ban nhân dân huyện đã có hành vi nhận hối lộ. Trong đơn tố cáo
có ghi rõ tên mình và cung cấp các chứng cứ liên quan tới việc nhận hối lộ này.
a. Ông Q tố cáo là đúng hay sai theo quy định của pháp luật?
b. Đơn tố cáo trên gửi đúng người có thẩm quyền xem xét tố cáo hay chưa?
Hết

Họ và tên thí sinh:
……………………………………………………………….Số báo danh:
………………………………
Cán bộ coi thi khơng giải thích gì thêm.
Đáp án
Câu 1. (2,0 điểm):
Lần lượt điền các từ hoặc cụm từ vào ( điền đúng một từ, cụm từ cho
0,5đ)
(A) Có cài quai

(B) Dưới 7 tuổi
(C) Cản trở
(D) Cầu vượt

1,0đ
0,5đ
0,5đ
0,5đ
0,5đ

Câu 2. (5.0 điểm):
- Khái niệm:Di sản văn hóa bao gồm di sản văn hóa phi vật thể và di
sản văn hóa vật thể là sản phẩm tinh thần, vật chất có giá trị lịch sử, văn 0,5đ
hóa, khoa học được lưu truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác.
- HS kể đúng được 4 di sản văn hóa ở Thanh Hóa (bao gồm cả DSVH
vật thể, DSVH phi vật thể, các danh lam thắng cảnh, di tích lịch sử văn
hóa. Kể đúng mỗi di sản cho 0,25 đ)
1,0 đ
Ví dụ: + Trống đồng Đông Sơn
+ Thành nhà Hồ…vv….
2

2


- Ý nghĩa:
2,0 đ
Đối với Việt Nam:
+ DSVH, di tích lịch sử, văn hóa và danh lam thắng cảnh là cảnh đẹp
của đất nước, là tài sản của dân tộc, nói lên truyền thống của dân tộc, thể

hiện cơng đức của các thế hệ tổ tiên trong công cuộc xây dựng và bảo vệ
Tổ quốc, thể hiện kinh nghiệm của dân tộc trên các lĩnh vực.
0,5đ
+ Những di sản, di tích và cảnh đẹp cần được giữ gìn, phát huy trong sự
nghiệp xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà
bản sắc dân tộc.
0,5đ
Đối với thế giới:
DSVH Việt Nam đóng góp vào kho tàng văn hóa thế giới. Một số
DSVH việt Nam được cơng nhận là DSVH thế giới để được tơn vinh,
giữ gìn như những tài sản quý giá của nhân loại.
0,5 đ
Ví dụ: Vịnh Hạ Long, Phong Nha Kẻ Bàng; Cao nguyên đá Đồng văn;
Quần thể di tích Cố đơ Huế; Phố cổ Hội An; Nhã nhạc cung đình Huế;
Hội Gióng ở phù Đổng-Sóc Sơn; Văn hóa Cơng Chiêng Tây Ngun;
khu di tích trung tâm hoàng thành Thăng Long – Hà Nội; Mộc bản triều 0,5đ
Nguyễn; 82 bia tiến sĩ văn miếu Quốc tử giám…
- Trách nhiệm của công dân HS trong việc bảo vệ các DSVH:
1,5đ
+ Giữ gìn sạch đẹp các DSVH ở địa phương
0,25
+ Đi tham quan tìm hiểu di tích lịch sử văn hóa
đ
+ Khơng vứt rác bừa bãi và có hành vi làm ơ nhiễm mơi trường ở các 0,25
khu di tích.
đ
+ Tố giác những kẻ ăn cắp di vật, cổ vật, bảo vật, xâm phạm trái phép
đất đai ở các khu di tích.
0,25
+ Tích cực tham gia các lễ hội truyền thống ở địa phương

đ
+ Tôn trọng, học hỏi tinh hoa, văn hóa của các dân tộc khác trên thế giới
để làm phong phú cho bản sắc văn hóa dân tộc mình, giới thiệu, quảng 0,25
bá văn hóa Việt Nam đến với bạn bè quốc tế.
đ
0,25
đ

0,25
đ
Câu 3. (4.0 điểm):

3

3


- Khái niệm:
Pháp luật là những quy tắc xử sự chung, có tính bắt buộc, do Nhà nước
ban hành, được Nhà nước đảm bảo thực hiện bằng các biện pháp giáo
dục, thuyết phục, cưỡng chế.
- Đặc điểm của pháp luật:
+ Tính quy phạm phổ biến: Các quy định của pháp luật là thước đo hành
vi của mọi người trong xã hội, quy định khuôn mẫu, những qui tắc xử sự
chung mang tính phổ biến
+ Tính xác định chặt chẽ: Các điều luật được quy định rõ ràng, chính xác,
chặt chẽ, thể hiện trong các văn bản pháp luật.
+ Tính bắt buộc (cưỡng chế): Pháp luật do Nhà nước ban hành mang tính
quyền lực Nhà nước, bắt buộc mọi người phải tuân theo, ai vi phạm sẽ bị
Nhà nước xử lí theo quy định.

- Vai trò của pháp luật:
+ Pháp luật là cơng cụ để thực hiện quản lí Nhà nước, quản lí xã hội, quản
lí kinh tế; giữ vững an ninh chính trị, trật tự an tồn xã hội.
+ Là phương tiện để phát huy quyền làm chủ của công dân, bảo vệ quyền
và lợi ích hợp pháp của cơng dân, đảm bảo công bằng xã hội.
- Giống nhau: Đạo đức và Pháp luật có quan hệ chặt chẽ với nhau, cùng
thực hiện các quy tắc chung của xã hội; thực hiện chức năng điều chỉnh
hành vi của con người, làm cho quan hệ XH tốt đẹp, có trật tự, kỷ cương.
- Khác nhau:
Đạo đức
Đúc kết từ thực tiễn cuộc
Cơ sở hình thành sống và nguyện vọng của
nhân dân qua nhiều thế hệ
Thơng qua các câu ca dao,
Hình thức thể
tục ngữ, danh ngôn, châm
hiện
ngôn.
Tự giác, thông qua tác
Biện pháp thực
động của dư luận xã hội
hiện
lên án, khuyến khích,
khen, chê…
Câu 4. (3,5 điểm):

4

1,25
đ

0,5đ

0,25đ
0,5đ
0,5đ
0,25đ

0,25đ
0,5đ
1,25
đ

Pháp luật
Do Nhà nước ban hành

0,25đ

Các văn bản pháp luật,
luật và các điều luật

0,5đ

Bằng tác động của Nhà
nước thông qua giáo dục,
thuyết phục, cưỡng chế.

0,5đ

Khái niệm
+ Năng động là tích cực, chủ động, dám nghĩ, dám làm

+ Sáng tạo: là say mê nghiên cứu, tìm tịi để tạo ra những giá trị mới về
-

0,5 đ

1,0 đ
0,5đ
0,5đ
4


vật chất và tinh thần hoặc tìm ra cái mới cách giải quyết mới mà khơng bị
gị bó, phụ thuộc vào những cái đã có.
- Ý nghĩa của năng động, sáng tạo:
+ Năng động, sáng tạo là phẩm chất cần thiết của người lao động trong xã
hội hiện đại. Nó giúp con người có thể vượt qua khó khăn thử thách,
những ràng buộc của hoàn cảnh, rút ngắn thời gian để đạt được mục đích
đã đề ra một cách nhanh chóng và tốt đẹp.
+ Nhờ năng động, sáng tạo mà con người làm nên được những kì tích vẻ
vang, mang lại niềm vinh dự cho bản thân, gia đình và đất nước.
- Cách rèn luyện: (HS có thể diễn đạt bằng nhiều cách khác nhau. Giám
khảo có thể linh hoạt cho điểm) nhưng cơ bản phải nêu được các ý sau:
+ Nhận thức được phẩm chất năng động, sáng tạo khơng phải tự nhiên mà
có, mà cần phải rèn luyện tính siêng năng, kiên trì trong cuộc sống.
+ Học sinh phải có ý thức học tập tốt, có phương pháp học tập phù hợp và
tích cực áp dụng những kiến thức, kĩ năng đã học vào thực tiễn cuộc
sống; khắc phục thói quen ỷ lại, dựa dẫm, bị động hay bảo thủ, trì trệ…
+ Ln đặt ra câu hỏi trước khi hành động là làm thế nào là tốt hơn; có
cách nào làm tốt hơn khơng; tập thói quen đánh giá hiệu quả cơng việc
của mình và đề ra những yêu cầu cao hơn; kiên nhẫn, say mê, có nghị lực

vượt qua hồn cảnh để đạt mục đích.

1,0 đ

0,5 đ
0,5 đ
1,5 đ
0,5 đ
0,5 đ

0,5đ

Câu 5. (3,5 điểm):
- Khái niệm: Kế thừa và phát huy truyền thống tốt đẹp của dân tộc là
trân trọng, bảo vệ, giữ gìn để các truyền thống đó khơng bị phai nhạt
theo thời gian, mà ngày càng phát triển phong phú hơn, sâu đậm hơn.
- Chúng ta phải kế thừa và phát huy truyền thống dân tộc vì:
+ Truyền thống tốt đẹp của dân tộc là tài sản vơ cùng q giá, góp phần
tích cực vào quá trình phát triển của dân tộc và của mỗi cá nhân. Vì vậy
chúng ta phải bảo vệ, kế thừa và phát huy truyền thống tốt đẹp của dân
tộc để góp phần giữ gìn bản sắc dân tộc Việt Nam.
+ Đối với mỗi cá nhân, việc kế thừa, phát huy truyền thống giúp ta dễ
dàng hòa nhập cộng đồng dân tộc, phát triển nhân cách của mình trên cơ
sở tiếp thu các giá trị truyền thống và giá trị hiện đại.
- Cơng dân nói chung, học sinh nói riêng cần phải:
+ Tìm hiểu về các truyền thống tốt đẹp của dân tộc trong mọi lĩnh vực.
Tự hào, trân trọng, bảo vệ, giữ gìn các truyền thống tốt đẹp của dân tộc.
+ Lên án, ngăn chặn những hành vi làm tổn hại đến truyền thống dân
tộc.
5

0.5 đ
1.5đ
1,0đ

0,5đ
1,5đ
0,25đ
0,25đ
5


+ Học tập, làm theo những truyền thống tốt đẹp của quê hương, đất
nước.
+ Bồi dưỡng niềm say mê học tập để phát huy truyền thống hiếu học,
kính trọng, lễ phép, vâng lời thầy cô giáo.
+ Yêu lao động, không ngừng tìm hiểu những truyền thống tốt đẹp của
quê hương, đất nước.
+ Sống và ứng xử phù hợp với các giá trị đạo đức, văn hóa truyền
thống.
Câu 6.(2.0điểm):
- Trong trường hợp này ông Q tố cáo là đúng pháp luật.
- Vì ơng đã thực hiện quyền tố cáo của cơng dân là: Báo cho cơ quan,
tổ chức, cá nhân có thẩm quyền biết về hành vi vi phạm pháp luật của
cán bộ Ủy ban nhân dân huyện.
- Đơn tố cáo của ông Q đã được gửi đến đúng địa chỉ, đúng người có
thẩm quyền giải quyết tố cáo, theo quy định của luật khiếu nại tố cáo.

0,25đ
0,25đ

0,25đ
0,25đ

0,5
đ
1.0
đ
0.5
đ

ĐỀ SỐ 2
Câu 1 : ( 2 điểm )
Em hãy cho biết những nguyên nhân dẫn đến tai nạn giao thông. Nguyên nhân
nào là chủ yếu?
Trả lời:
* Những nguyên nhân dẫn đến tai nạn giao thông .
Các phương tiện tham gia giao thông ngày một nhiều.
Nhiều phương tiện tham gia giao thông trên cùng một tuyến đường.
Hệ thống đường sá hư hỏng xuống cấp.
Quản lý giao thơng của nhà nước cịn hạn chế .
ý thức chấp hành pháp luật giao thông của người điều khiển chưa tốt, còn thiếu
hiểu biết.
( 0,5 điểm ) * Do ý thức của người tham gia giao thông: Coi thường pháp luật
hoặc thiếu hiểu biết pháp luật về trật tự an tồn giao thơng
Câu 2 : ( 3 điểm )
6

6

Vì sao phải bảo vệ mơi trường và tài ngun thiên nhiên? Là cơng dân học sinh
em phải làm gì để góp phần bảo vệ mơi trường?
Trả lời:
* Phải bảo vệ môi trờng, tài nguyên thiên nhiên:
- Môi trường và tài nguyên thiên nhiên có tầm quan trọng đặc biệt đối với đời
sống con người, tạo cơ sở vật chất để phát triển kinh tế, văn hoá, xã hội, tạo cho
con người phương tiện sinh sống, phát triển trí tuệ, đạo đức, tinh thần.
- Hiện nay môi trường và tài ngun đang bị ơ nhiễm, bị khai thác bừa bãi…điều
đó ảnh hưởng lớn đến điều kiện sống, sức khoẻ, tính mạng con người.
- Bảo vệ môi trờng tốt con người mới có thể tạo ra một cuộc sống tốt đẹp, bền
vững, lâu dài.
( 1,5 điểm ) * Trách nhiệm của công dân học sinh:
- Tuyên truyền, nhắc nhở mọi người cùng thực hiện qui định của pháp luật về
bảo vệ tài nguyên, môi trường.
- Nếu thấy các hiện tượng làm ô nhiễm môi trường phải nhắc nhở, hoặc báo cho
cơ quan có thẩm quyền trừng trị nghiêm khắc kẻ cố tình huỷ hoại mơi trường.
- Hưởng ứng tết trồng cây, tham gia các cuộc thi, các phong trào bảo vệ mơi
trường…
Câu 3 : ( 2 điểm )
Tìm từ thích hợp điền vào chỗ trống để hoàn chỉnh các khái niệm sau:
a, Cộng đồng dân cư là toàn thể những người cùng……..( 1 )……trong một khu
vực lãnh thổ hoặc đơn vị hành chính……( 2 ) …thành một khối, giữa họ có sự
……( 3 ) và……( 4 )……với nhau để cùng……( 5 )……lợi ích của mình và lợi
ích chung.
b, Xây dựng nếp sống văn hoá ở cộng đồng dân cư là làm cho đời sống văn
hoá…….(1)……ngày càng ……( 2 )……phong phú như giữ gìn trật tự an
ninh,vệ sinh nơi ở; bảo vệ cảnh quan mổi trường sạch đẹp; xây dựng tình ……
(3)…; xóm giềng; bài trừ……( 4 )……tập quán lạc hậu, mê tín dị đoan và tích
cực phịng, chống các ……( 5 )……xã hội .
Trả lời:

a, Điền theo thứ tự:
( 1 ) Sinh sống; ( 2 ) gắn bó; ( 3 ) liên kết; ( 4 ) hợp tác ; ( 5 ) thực hiện
b, ( 1 )Tinh thần; ( 2 ) lành mạnh; (3 ) đoàn kết; ( 4 ) phong tục; (5 ) tệ nạn
Câu 4 : (4 điểm )
Bằng kiến thức đã học và hiểu biết thực tế của mình, em hãy làm rõ :
a, Vì sao phải phịng chống tệ nạn xã hội?
7

7


b, Pháp luật có những qui định như thế nào về phịng chống tệ nạn xã hội?
c, Là cơng dân học sinh, em cần phải làm gì để phịng chống tệ nạn xã hội?
Trả lời:
- Tệ nạn xã hội là hiện tượng xã hội bao gồm những hành vi sai lệch chuẩn mực
xã hội vi phạm đạo đức, pháp luật …có nhiều tệ nạn xã hội,nhưng nguy hiểm
nhất là các tệ nạn cờ bạc, ma tuý, mại dâm ( 0,25 điểm )
- Tệ nạn xã hội ảnh hưởng xấu đến sức khoẻ, tinh thần và đạo đức con người làm
tan vỡ hạnh phúc gia đình, rối loạn trật tự xã hội suy thối giống nịi dân tộc .
( 0,5 điểm )
- Các tệ nạn xã hội ln có mối quan hệ chặt chẽ với nhau. Cái nọ dẫn đến cái
kia, hoặc cùng một lúc đối với mỗi người và đối với xã hội. Ma tuý, mại dâm là
con đường ngắn nhất làm lây truyền HIV/DIDS .Một căn bệnh vô cùng nguy
hiểm. ( 0,25 điểm )
b, Để phòng chống tệ nạn xã hội, pháp luật nước ta qui định: ( 2 điểm )
( SGK trang 35 )
- Cấm đánh bạc dưới bất kỳ hình thức nào………….( 0,25 điểm )
- Nghiêm cấm sản xuất, tàng trữ, vận chuyển………..( 0,5 điểm )
- Nghiêm cấm hành vi mại dâm……….
( 0,25 điểm )

- Trẻ em không được đánh bạc……….
( 1 điểm )
c, Nhiệm vụ của công dân học sinh :
( 1 điểm )
Chúng ta phải sống giản dị, lành mạnh,biết giữ mình và giúp nhau để không sa
vào tệ nạn xã hội. Cần tuân theo qui định của pháp luật và tích cực tham gia các
hoạt động phòng chống tệ nạn xã hội trong nhà trường và địa phương.
Câu 5 : ( 6 điểm )
a, Vì sao cần phải hợp tác quốc tế? Hãy nêu các ví dụ về hợp tác quốc tế trong
các lĩnh vực bảo vệ mơi trường, chống đói nghèo, phịng chống HIV/AIDS .
b, Có ý kiến cho rằng ngồi truyền thống đánh giặc ra dân tộc ta có truyền thống
gì đáng tự hào đâu. vả lại trong thời đại mở cửa và hội nhập hiện nay, truyền
thống dân tộc khơng cịn quan trọng nữa .
Em có đồng ý với ý kiến đó khơng? Vì sao?
Trả lời:
a, ( 2,5 điểm )
* Trong bối cảnh thế giới đang đứng trớc những vấn đề bức xúc có tính tồn cầu
( bảo vệ mơi trường, hạn chế bùng nổ dân số, khắc phục tình trạng đói nghèo,
phịng ngừa và đẩy lùi những bệnh hiểm nghèo…) mà không một quốc gia, một
dân tộc riêng lẻ nào có thể tự giải quyết thì sự hợp tác quốc tế là một vấn đề
quan trọng và tất yếu. (1 điểm )
8

8


* Ví dụ về sự hợp tác quốc tế :
- Bảo vệ môi trường : Tham gia “ngày trái đất” tổ chức vào 22/4 hàng năm với
nội dung thiết thực bảo vệ mơi trường. ( 0,5 điểm )
- Chống đói nghèo : Chương trình lương thực thế giới WFP . ( 0,5 điểm )

- Chống HIV/ AIDS : ( 0,5 điểm )
+ Chương trình kiểm sốt ma t của liên hợp quốc tại Việt Nam ( UNDCP )
+ Ngày 1 /12 hàng năm : Ngày thế giới phòng chống HIV/ AIDS
b, ( 3,5 điểm )
- Không đồng ý với ý kiến đó. Đó là thái độ thiếu tơn trọng, phủ nhận, xa rời
truyền thống dân tộc. ( 0,5 điểm )
- Dân tộc Việt Nam có nhiều truyền thống tốt đẹp đáng tự hào. Ngoài truyền
thống yêu nước chống giặc ngoại xâm cịn có truyền thống : Đồn kết, nhân
nghĩa, cần cù lao động, hiếu học,tôn sư trọng đạo, hiếu thảo, các truyền thống về
văn hoá, về nghệ thuật…. ( 1 điểm )
- Truyền thống tốt đẹp của dân tộc ta là vơ cùng q giá, góp phần tích cực vào
q trình phát triển của dân tộc, và mỗi cá nhân.
+ Mỗi dân tộc muốn phát triển cần có sự giao lưu với các dân tộc khác. Trong
quá trình giao lưu đó, dân tộc nào cũng cần tiếp thu tinh hoa của dân tộc khác
mà vẫn giữ được bản sắc riêng của mình. Đó chính là yếu tố làm nên cái riêng
của, cái bản sắc của dân tộc… Hiện nay nước ta đang đổi mới, ở thời kì mở cửa
và giao luư rộng rãi với thế giới, nếu chúng ta không chú ý giữ gìn truyền
thống,bản sắc dân tộc, chạy theo cái mới lạ, coi thường và xa rời những giá trị
tốt đẹp bao đời nay, chúng ta sẽ có nguy cơ đánh mất bản sắc dân tộc .
( 1,25 điểm )
+ Đối với cá nhân, kế thừa phát huy truyền thống dân tộc giúp ta dễ dàng hoà
nhập với cộng đồng dân tộc .
( 0,25 điểm )
Chúng ta phải bảo vệ, kế thừa, phát huy truyền thống tốt đẹp của dân tộc, lên án,
ngăn chặn những hành vi làm tổn hại đến truyền thống dân tộc. ( 0,5 điểm )
Câu 6 : ( 3 điểm )
An 15 tuổi đi xe máy phân khối lớn. Do phóng nhanh, vượt ẩu An đã đâm vào
bác Ba đi ngược chiều làm bác Ba bị thương. Hoảng sợ An phóng xe bỏ chạy bất
chấp đèn đỏ. Nhưng một chiến sĩ cảnh sát giao thông đã đuổi kịp và giữ An lại .
Em hãy : a, Nhận xét hành vi của An .

b, Chỉ ra các vi phạm của An .
c, Cho biết trách nhiệm của An, bố mẹ An ?
d, Từ đó, cho biết vì sao pháp luật phải có những qui định về trật tự an
tồn giao thơng .
9

9


Trả lời:
a, Hành vi của An là vi phạm pháp luật.
( 0, 25 điểm )
b, Các vi phạm của An :
( 1 điểm )
- Chưa đủ tuổi để sử dụng xe máy có phân khối lớn .
- Vượt đèn đỏ .
- Đi sai phần đường qui định .
- Đi xe với tốc độ không đúng qui định .
c,
* Trách nhiệm của An : ( 1,25 điểm )
+ Xin lỗi bác Ba và cùng bác tới bệnh viện
+ Báo cho bố mẹ biết để chăm sóc, bồi thường sức khoẻ cho bác
Ba .
* Trách nhiệm của bố mẹ An :
Phải chịu sử phạt hành chính về hành vi của con mình trước cơ quan pháp
luật. Đồng thời có trách nhiệm giáo dục An thực hiện đúng qui định của pháp
luật khi tham gia giao thơng .
d, Pháp luật phải có những qui định về trật tự an tồn giao thơng là nhằm mục
đích bảo đảm an tồn cho người và phương tiện khi lưu thông trên đường. Bởi
vậy tất cả mọi người, dù đi bộ hay điều khiển phương tiện gì cũng cần tuân theo

để tránh những hậu quả đáng tiếc có thể xảy ra . ( 0,5 điểm )
ĐỀ SỐ 3
Câu
Câu
1

a

b.

Nội dung
a. Hãy trình bày những nguyên tắc cơ bản của chế độ hôn nhân
Việt Nam hiện nay.
b. Thế nào là tảo hơn, những người cùng dịng máu trực hệ,
những người có họ trong phạm vi ba đời?
- Hơn nhân tự nguyện, tiến bộ, một vợ, một chồng, vợ chồng bình
đẳng
- Hơn nhân giữa cơng dân Việt Nam giữa các dân tộc, các tôn giáo,
giữa người theo tôn giáo với người không theo tôn giáo, giữa công dân
Việt Nam với người nước ngồi được tơn trọng và được pháp luật bảo
hộ.
- Vợ chồng có nghĩa vụ thực hiện chính sách dân số và kế hoạch hố
gia đình
- Tảo hơn: Là kết hôn trước tuổi pháp luật quy định
- Những người cùng dòng máu về trực hệ là: Cha, mẹ đối với con; ông,
10

Điểm
3.0

0,5

0,5

0,5
0,5
0,5
10


Câu
2

a

b

Câu
3

bà đối với cháu nội và cháu ngoại.
- Những người có họ trong phạm vi 3 đời là: Những người cùng một
gốc sinh ra: cha, mẹ là đời thứ nhất; anh chị em cùng cha mẹ, cùng cha
khác mẹ, cùng mẹ khác cha là đời thứ hai; anh chị em con chú con bác,
con cơ, con cậu, con dì là đời thứ ba
* Tình huống:
Ngày Chủ nhật, Nam đến rủ Tuấn đi cổ vũ cho phong trào phòng
chống tế nạn xã hội do liên đội trường tổ chức. Tuấn đã từ chối với lý
do: Đó là việc của xã hội tham gia làm gì cho mất thời gian học tập.
* Hỏi:

a. Em có nhận xét gì về việc làm của Nam và sự từ chối của
Tuấn?b. Nếu là Nam em sẽ ứng xử như thế nào trong trường hợp trên?
- Nam: là người có tinh thần trách nhiệm và tích cực với hoạt
động tập thể, hoạt động chính trị xã hội…
- Tuấn: thiếu tinh thần trách nhiệm thể hiện lối sơng ích kỉ…
- Khơng đồng tình với cách xử sự của Tuấn
- Giải thích cho Tuấn hiểu ý nghĩa của việc tham gia hoạt động
này (đối với bản thân, tập thể…)
- Động viên, thuyết phục bạn tham gia…
Trong xu thế hội nhập hiện nay, hợp tác quốc tế là vấn đề tất yếu của
mỗi quốc gia, dân tộc trên thế giới. Việt Nam là một ví dụ điển hình
cho xu thế đó.
Bằng vốn hiểu biết của mình, em hãy làm rõ nhận định trên.
- Trình bày rõ ràng, mạch lạc, logic
- Làm rõ được tính tất yếu: Bất cứ quốc gia dân tộc nào cũng phải
tham gia nếu không sẽ tụt hậu
- Lợi ích:
+ Cộng đồng thế giới: Giải quyết những vấn đề bức xúc có tính tồn
cầu, làm phong phú thêm nền văn hoá nhân loại
+ Việt Nam:
* Học hỏi kinh nghiệm, tiếp thu thành tựu khoa học – kĩ thuật…
* Thu hút vốn đầu tư, giải quyết việc làm…
* Nâng cao vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế.
- Thực tế chứng minh ở Việt Nam:
+ Đảng, nhà nước ta đã coi trọng vấn đề này thể hiện bằng các
chủ trương, chính sách…
+ Thành tựu:
* Việt Nam gia nhập các tổ chức quốc tế như: ASEAN, WTO…
* Hợp tác trong các lĩnh vực kinh tế, văn hoá, giáo dục…
- Liên hệ bản thân: Ra sức học tập, hợp tác với mọi người trong

11

0,5

3,0

0,5
0,5
0,5
1,0
0,5
5,0
0,5
0,5

0,5
0,5
0,5
0,5
0,5
0,5
0,5
0,5
11


Câu
4

a

b

Câu
5

học tập, lao động, sinh hoạt hàng ngày.
* Tình huống:
Năm nay An 12 tuổi, đang học lớp 6. Nhà An ở gần cơ sở sản
xuất thức ăn chăn nuôi gia súc do ông Tâm làm chủ. Đã nhiều lần An
chứng kiến cảnh cơ sở này xả chất thải độc hại xuống dịng sơng cạnh
đó, gây ơ nhiễm nặng nề. Dù rất bất bình với việc làm đó nhưng An
cịn do dự khơng biết mình đã đủ tuổi để thực hiện quyền tố cáo hay
chưa.
* Hỏi:
a. Theo em An có quyền tố cáo hành vi gây ô nhiễm môi trường
của ông Tâm hay khơng? Nếu có, An có thể thực hiện bằng cách nào?
b. Nêu những điểm khác nhau cơ bản giữa quyền khiếu nại và
quyền tố cáo.
- An có quyền tố cáo hành vi đó. Vì pháp luật quy định tất cả
mọi cơng dân đều có quyền tố cáo…
- Nam thực hiện bằng cách:
+ Trực tiếp: Báo cáo với cơ quan chức năng…
+ Gián tiếp: Gửi đơn thư hoặc phản ảnh qua phương tiện thông
tin đại chúng
Quyền
Khiếu nại
Tố cáo
Nội dung
- Người thực

Công dân từ 18 tuổi trở
Tất cả mọi người
hiện
lên hoặc người đại diện
Các quyết định hành
Tất cả các hành vi vi
- Đối tượng
chính và hành vi hành
phạm pháp luật
chính
Các hành vi vi phạm
Quyền và lợi ích hợp
pháp luật gây thiệt
- Cơ sở
pháp của bản thân bị
hại hoặc đe doạ gây
xâm phạm
thiệt hại đến lợi ích
của mọi người
Khơi phục quyền và lợi Xử lí , ngăn chặn kịp
- Mục đích
ích hợp pháp của bản
thời các hành vi vi
thân
phạm của pháp luật
Trải qua mấy nghìn năm lịch sử, nhân dân ta đã hun đúc nên
nhiều truyền thống quý báu, xây dựng nên nền văn hiến Việt Nam.
Một trong những truyền thống quý báu đáng tự hào của dân tộc ta là
đoàn kết, tương trợ. Em hãy giới thiệu về truyền thống đó.
- Trình bày mạch lạc, rõ ràng, logic

12

3,0

0,5
0,5

0,5
0,5

0,5

0,5

4,0
0,5
12


Câu
6

- Nêu được khái niệm đoàn kết, tương trợ.
- Thể hiện nét đẹp văn hóa của con người Việt Nam
- Lấy được các dẫn chứng:
+ Trước đây: Trong các cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc…
+ Hiện nay: Các phong trào ủng hộ người nghèo…
- Nêu được giá trị của truyền thống: Tạo nên sức mạnh để vượt
qua khó khăn…
- Lên án các biểu hiện tiêu cực như: chia rẽ, cục bộ, bè phái. lối

sống ích kỉ
- Xác định được trách nhiệm của bản thân: Đoàn kết với bạn bè,
quan tâm giúp đỡ người khác…
Từ năm 2008, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã phát động một phong
trào thi đua lớn trong các trường phổ thông. Em hãy cho biết đó là
phong trào thi đua gì? Em biết nội dung nào của phong trào thi đua
đó?
- Phong trào “ Xây dựng trường học thân thiên, học sinh tích cực”
- Nêu được một trong năm nội dung:
+ Xây dựng trường, lớp xanh, sạch, đẹp, an tồn
+ Dạy và học có hiệu quả, phù hợp….
+ Rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh
+ Tổ chức các hoạt động tập thể vui tươi, lành mạnh.
+ Học sinh tham gia tìm hiểu, chăm sóc và phát huy giá trị các di
tích…

0,5
0,5
0,5
0,5
0,5
0,5
0,5

2,0
1,5

0,5

ĐỀ SỐ 4

Cõu
1

Nội dung
Anh (chị) hóy cho biết để dạy tốt bài 13: Quyền tự do kinh doanh và
nghĩa vụ đóng thuế (chương trỡnh mụn GDCD lớp 9) người giỏo viờn
cần nắm vững những nội dung cơ bản nào?
Cần nắm được cỏc kiến thức:
- Kinh doanh là hoạt động sản xuất, dịch vụ và trao đổi hàng hoỏ
nhằm mục đích thu lợi nhuận
- Nắm được Điều 3 Luật Doanh nghiệp: Kinh doanh là việc thực hiện
một, một số hoặc tất cả các công đoạn của quỏ trỡnh đầu tư từ sản xuất
đến tiờu thụ sản phẩm hoặc cung ứng dịch vụ trờn thị trường nhằm
mục đích sinh lợi.
- Quyền tự do kinh doanh là quyền của công dân được lựa chọn hỡnh
thức tổ chức kinh tế, ngành nghề và quy mụ kinh doanh....
13

Điểm
4.0

0.5 đ

0.5 đ
0.5 đ
13


2

- Ở nước ta hiện nay, quyền tự do kinh doanh cú ý nghĩa rất quan
trọng: cú nhiều thành phần kinh tế và hỡnh thức tổ chức kinh tế rất
phong phú, đa dạng...tạo điều kiện cho cụng dõn cú khả năng lựa chọn
thớch hợp để tự tổ chức sản xuất, kinh doanh, tăng thu nhập, tạo việc
làm, nâng cao đời sống...
- Người kinh doanh phải tuân theo quy định của phỏp luật và sự quản
lý của nhà nước như phải kê khai đúng số vốn, kinh doanh đúng
ngành, mặt hàng ghi trong giấy phộp, khụng kinh doanh những lĩnh
vực mà Nhà nước cấm như thuốc nổ, vũ khớ, ma tuý, mại dõm...
- Thuế là một phần trong thu nhập mà cụng dõn và tổ chức kinh tế cú
nghĩa vụ nộp vào ngân sách nhà nước để chi tiờu cho những cụng việc
chung như: an ninh, quốc phũng....
- Cần nắm được một số loại thuế cơ bản hiện nay: thuế nhà đất, thuế
giỏ trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cỏ nhõn...
- í nghĩa, vai trũ của thuế trong nền kinh tế thị trường: ổn định thị
trường, điều chỉnh cơ cấu kinh tế, gúp phần phỏt triển kinh tế đất nước
theo đúng định hướng của Nhà nước
Sau tiết thao giảng của cụ giỏo A, một đồng nghiệp nhận xột: “Mặc dự
giờ học đó phỏt huy được tớnh tớch cực, sỏng tạo của học sinh nhưng
giáo viên vẫn chưa đổi mới phương pháp dạy học vỡ khụng sử dụng
phương pháp thảo luận nhóm và phương tiện dạy học hiện đại”.
Anh (chị) hóy trỡnh bày quan điểm của mỡnh.
- Khẳng định: không đồng ý.
Lý giải:
- Đổi mới PPDH là sử dụng cỏc PPDH một cỏch tớch cực và hiệu quả,
phát huy được tớnh tớch cực, chủ động và sỏng tạo của học sinh; phự
hợp với đặc điểm HS và từng lớp học, mụn học.
- Đổi mới PPDH khụng cú nghĩa là phủ định hoàn toàn cỏc PPDH
truyền thống và tuyệt đối hoỏ cỏc PPDH hiện đại ...
- Khi giờ học đó phỏt huy được tớnh tớch cực, sỏng tạo của học sinh...

có nghĩa là GV đó ĐMPPDH
- Khụng sử dụng phương pháp thảo luận nhóm và phương tiện dạy học
hiện đại khơng có nghĩa là chưa ĐMPPDH ...
- PP thảo luận nhúm là một PPDH hiện đại, cú nhiều ưu điểm trong
việc phỏt huy tớnh tớch cực, chủ động và sỏng tạo của học sinh nhưng
không phải là một PPDH vạn năng ...
- Chỉ sử dụng PPDH thảo luận nhúm nếu phự hợp nội dung bài dạy
học, trỡnh độ HS ...
- Phương tiện dạy học hiện đại khụng phải là PPDH ... chỉ là cụng cụ
14

0.5 đ

0.5 đ

0.5 đ
0.5 đ
0.5 đ

5.0
0.5 đ

1.0 đ
0.5 đ
0.5 đ
0.5 đ
0.5 đ
0.5 đ
0.5 đ
14

3

4

1.

hỗ trợ cho GV và HS trong quỏ trỡnh dạy học ...
- Sử dụng PTDH như thế nào phải phự hợp nội dung bài dạy học ...,
PTDH mụn GDCD hiện nay cú nhiều loại, khụng chỉ sử dụng PTDH
hiện đại mới là ĐMPPDH
Đề thi học sinh giỏi lớp 7 huyện N năm học 2009 – 2010 cú cõu sau:
“Tỡnh huống: Trong giờ học mụn GDCD, khi cụ giỏo nờu vấn đề của
bài học thỡ A núi với H: Nói đến truyền thống gia đỡnh, dũng họ là
mỡnh thấy mặc cảm. Gia đỡnh, dũng họ mỡnh chẳng cú gỡ nổi bật để
tự hào cả, dũng tộc chẳng có ai đỗ đạt cao hoặc giữ chức vụ quan
trọng trong cơ quan Nhà nước.
Em hóy dựng kiến thức bài: Giữ gỡn và phỏt huy truyền thống tốt đẹp
của gia đỡnh, dũng họ (chương trỡnh mụn GDCD lớp 7) để phõn tớch
cho A hiểu”.
Anh (chị) hóy làm đáp án cho câu hỏi trờn.
- Bài làm đúng hỡnh thức đáp án 1 đề thi
- Khẳng định ý kiến của A là sai.
- Nhiều gia đỡnh, dũng họ cú truyền thống tốt đẹp về học tập, lao
động, nghề nghiệp, văn hoá và đạo đức ...
- Truyền thống của gia đỡnh dũng họ khụng chỉ phụ thuộc vào việc có
ai đỗ đạt cao hoặc giữ chức vụ quan trọng trong cơ quan Nhà nước...
- Giữ gỡn và phỏt huy truyền thống tốt đẹp của gia đỡnh và dũng họ là
tiếp nối, phỏt triển và làm rạng rỡ thờm truyền thống ấy...

- Giữ gỡn và phỏt huy truyền thống tốt đẹp của gia đỡnh, dũng họ giỳp
ta cú thờm kinh nghiệm và sức mạnh trong cuộc sống, gúp phần làm
phong phỳ truyền thống, bản sắc dõn tộc Việt Nam.
- Trõn trọng, tự hào phỏt huy truyền thống tốt đẹp của gia đỡnh, dũng
họ ... khụng làm tổn hại đến thanh danh của gia đỡnh, dũng họ...
- Liờn hệ bản thõn…
Tỡnh huống: Anh B đi xe máy vượt đèn đỏ và đó đâm vào xe máy của
chị D đang đi đến từ đường cú tớn hiệu đèn xanh. Xe máy của chị D bị
hỏng nặng. Sau khi thoả thuận, anh B đó nhận lỗi thuộc về mỡnh và
đền bự thiệt hại cho chị D. Ngoài ra anh B cũn bị cảnh sỏt giao thụng
xử phạt tiền vỡ vi phạm luật lệ an tồn giao thụng.
1. Anh (chị) hóy xỏc định vi phạm phỏp luật và trỏch nhiệm phỏp lý
của anh B trong tỡnh huống trờn.
2. Nờu cỏc dấu hiệu cơ bản của vi phạm phỏp luật.
- Anh B đó vi phạm phỏp luật hành chớnh vỡ vượt đèn đỏ và phải chịu
trỏch nhiệm hành chớnh, phải nộp phạt theo quy định xử phạt hành
chớnh ...
15

0.5 đ

4.0

0.5 đ
0.5 đ
0.5 đ
0.5 đ
0.5 đ
0.5 đ
0.5 đ

0.5 đ

2.0

0.5 đ

15


2.

5

- Anh B đó vi phạm phỏp luật dõn sự vỡ làm thiệt hại tài sản của chị
D, vỡ vậy phải chịu trỏch nhiệm dõn sự qua việc đền bự thiệt hại cho
chị D ...
Nêu được 4 dấu hiệu cơ bản sau
- Đó phải là một hành vi ...
- Các hành vi đó trái với quy định của phỏp luật ...
- Người thực hiện hành vi đó có lỗi ...
- Người thực hiện hành vi phải là người có năng lực trỏch nhiệm phỏp
lý ...
Hóy trỡnh bày những hiểu biết của anh (chị) về phỏp luật, kỷ luật? Là
giỏo viờn dạy học mụn Giỏo dục cụng dõn, anh (chị) xác định trỏch
nhiệm của bản thân như thế nào trong việc giỏo dục học sinh thực hiện
đúng pháp luật và tụn trọng kỷ luật?
- Phỏp luật là hệ thống những quy tắc xử sự cú tớnh bắt buộc chung,
do Nhà nước xõy dựng, ban hành và bảo đảm thực hiện bằng quyền
lực của nhà nước.
- Phỏp luật bao gồm cỏc quy định về: Những việc được làm; những

việc phải làm; những việc không được làm.
- Kỷ luật là những quy định, quy ước của một cộng đồng (tập thể) về
những hành vi cần tuõn theo nhằm đảm bảo sự phối hợp hành động
thống nhất, chặt chẽ của mọi người
- Phỏp luật cú tớnh bắt buộc chung ở phạm vi rộng, thống nhất trong
cả nước, khụng phõn biệt dõn tộc, tụn giỏo...
- Kỷ luật là những quy ước, quy định ở phạm vi hẹp trong một tập thể,
một cộng đồng ...
- Tuy nhiên, nhưng quy ước ... của kỷ luật không được trái quy định
của phỏp luật ...
- Những quy định của PL và KL giỳp cho mọi người cú một chuẩn
mực chung để rốn luyện và thống nhất trong hoạt động ...
- ... Xác định trỏch nhiệm, bảo vệ quyền lợi của mọi người...
- Gúp phần tạo điều kiện cho sự phỏt triển của cỏ nhõn và xó hội ...
Liờn hệ bản thõn trong dạy học:
- Dạy học đảm bảo cỏc kiển thức chuẩn, nõng cao trỡnh độ, nhận thức,
kỹ năng sống cho HS...
- Khụng ngừng nõng cao trỡnh độ, gương mẫu thực hiện PL, KL ...

16

0.5 đ

0.25 đ
0.25 đ
0.25 đ
0.25 đ

5.0

0.5 đ
0.5 đ
0.5 đ
0.25 đ
0.25 đ
0.5 đ
0.5 đ
0.5 đ
0.5 đ
0.5 đ
0.5 đ

16


ĐỀ SỐ 5

Câu 1: (2,5 điểm) Hiếp pháp là gì? Từ năm 1945 đến nay nước ta đã ban hành
mấy bản
Hiến pháp ? Đó là những bản Hiến pháp nào?
Trả lời:
(0,5 điểm) Hiến pháp là luật cơ bản của Nhà nước, có hiệu lực pháp lý cao nhất
trong hệ thống pháp luật Việt Nam.
(0,5 điểm) Từ 1945 đến nay nước ta đã ban hành 4 bản Hiến pháp.
(1,0 điểm) Học sinh nêu được: HP 1946; HP 1959; HP 1980; HP 1992.
(0,5 điểm) Nếu nêu được HP 1992 đã được sửa đổi, bổ sung năm 2001.

Câu 2: (4,0 điểm) Tình huống: Tuấn và Lan cùng làm việc tại một công ty. Họ
yêu nhau và
quyết định đi đến hôn nhân. Tuấn dẫn Lan về quê ra mắt họ

hàng và gia đình. Sau khi tìm hiểu, bố mẹ Tuấn phát hiện Lan là anh em con
cô con cậu với Tuấn nhưng
đã bị thất lạc nhiều năm.
Hỏi: a. Tuấn và Lan có thể kết hơn khơng? Vì sao?
b. Hãy nêu các quy định về cấm kết hơn của Luật Hơn nhân và gia
đình
Việt Nam năm 2000.
Trả lời:
a. (0,5 điểm) Lan và Tuấn không thể kết hôn.
(0,5 điểm) nêu được: luật Hôn nhân và gia đình Việt Nam năm 2000 quy định:
cấm kết hơn giữa những người có họ trong phạm vi 3 đời.
b. Quy định về cấm kết hôn của luật Hôn nhân và gia đình Việt Nam năm 2000
là:
(0,5 điểm) Người đang có vợ, có chồng;
(0,5 điểm) Người mất năng lực hành vi dân sự;
(0,5 điểm) Giữa những người cùng dòng máu về trực hệ;
(0,5 điểm) Giữa những người có họ trong phạm vi 3 đời;
(0,5 điểm) Giữa cha, mẹ nuôi với con nuôi, bố chồng với con dâu, mẹ vợ với
con rể, bố dượng với con riêng của vợ, mẹ kế với con riêng của chồng;
(0,5 điểm) Giữa những người cùng giới tính.

17

17


Câu 3: (4,0 điểm) Trong bức thư của Đại hội Đồn tồn quốc lần thứ IX diễn ra
tại thủ đơ Hà Nội từ ngày 17- 21/12/ 2007 gửi thanh thiếu nhi cả nước có đoạn
viết:
“...Đối với tuổi trẻ, thời cơ, vận hội đang tạo ra điều kiện cho từng

người học tập,
cống hiến, trưởng thành; khó khăn thách thức lại là mơi
trường cho mỗi người chúng ta rèn luyện ý chí, bản lĩnh để vươn lên tự khẳng
định, tự hoàn thiện bản thân...”.
Từ nhận định trên em hãy làm rõ trách nhiệm của thế hệ trẻ trong giai
đoạn hiện nay.
Trả lời:
Trong giai đoạn hiện nay tuổi trẻ đang đứng trước những thời cơ, thách thức:
(0,5 điểm) Thời cơ: xu thế hội nhập..., sự phát triển kinh tế - chính trị xã hội của
đất nước...
(0,5 điểm) Thách thức: trình độ ngoại ngữ..., những cám dỗ..., sự cạnh tranh...,
Trách nhiệm:
(0,5 điểm) Xác định lý tưởng sống đúng đắn, chủ động vượt qua mọi khó khăn,
thách thức...
(0,5 điểm) Tận dụng những thời cơ mà đất nước, xã hội đang tạo cho tất cả mỗi
người đặc biệt là đối với thanh thiếu nhi...
(0,5 điểm) Ra sức học tập văn hoá, khoa học kỹ thuật, tu dưỡng đạo đức, tư
tưởng chính trị...
(0,5 điểm) Có lối sống lành mạnh, rèn luyện các kỹ năng, phát triển các năng
lực, có ý thức rèn luyện sức khoẻ,
(0,5 điểm) Tích cực tham gia các hoạt động chính trị – xã hội, lao động sản xuất,
xây dựng nước ta thành một nước cơng nghiệp hố, hiện đại hố,
(0,5 điểm) Liên hệ bản thân
Câu 4: (2,0 điểm) Bố Hà bị nhiễm HIV, Hà lo lắng và thương bố nên việc học
tập ngày
càng giảm sút. Mai rủ Hồng đến động viên, giúp đỡ gia đình Hà
nhưng Hồng bảo: Tất cả những người bị nhiễm HIV đều có lối sống bng thả,
tham gia các tệ nạn xã hội. Nếu chúng mình gần gũi với họ thì sẽ bị lây nhiễm
và ảnh hưởng đạo đức.
Em có đồng ý với ý kiến của bạn Hồng trong tình huống trên khơng?

Vì sao?
Trả lời:
(0,5 điểm) Khơng đồng ý với ý kiến của bạn Hồng.
Vì:
18

18


(0,5 điểm) Không phải tất cả những người bị nhiễm HIV đều có lối sống bng
thả, tham gia các tệ nạn xã hội mà có thể do nhiều nguyên nhân như: bác sĩ bị
lây nhiễm từ bệnh nhân, chiến sĩ công an bị lây nhiễm từ tội phạm...
(0,5 điểm) HIV/AIDS không lây nhiễm qua tiếp xúc thông thường...
(0,5 điểm) Mỗi người chúng ta cần có những hiểu biết đầy đủ về HIV/AIDS để
chủ động phòng tránh cho bản thân và gia đình, khơng được phân biệt đối xử với
người nhiễm HIV/AIDS và gia đình của họ.
Câu 5: (3,5 điểm) Tình huống:
Chị gái em là sinh viên đi du học ở nước ngồi, trong dịp về q đón tết cổ
truyền
có dẫn theo một người bạn Nga tên là Natasa. Khi gia đình em bày
biện mâm cỗ để cúng tổ tiên vào chiều 30 Tết, chị Natasa rất ngạc nhiên.
Em hãy giới thiệu để chị ấy hiểu về phong tục thờ cúng tổ tiên của dân
tộc Việt Nam.
Trả lời:
(0,5 điểm) Dân tộc Việt Nam có nhiều truyền thống, phong tục tập quán tốt
đẹp...
(0,5 điểm) Thờ cúng tổ tiên là một nét đẹp văn hoá đặc trưng của dân tộc Việt
Nam...
(0,5 điểm) Thể hiện sự tưởng nhớ, biết ơn, kính trọng của con cháu đối với tổ
tiên, ông bà, cha mẹ...

(0,5 điểm) Các gia đình bày biện mâm cỗ để cúng tổ tiên vào chiều 30 Tết là sự
tiếp nối, kế thừa, phát triển những nét đẹp văn hoá của dân tộc, của các dòng họ.
(0,5 điểm) Giới thiệu được vài nét về một mâm cỗ ngày tết.
(0,5 điểm) ở Việt Nam, tết cổ truyền là dịp để mọi người trong gia đình sum họp,
thể hiện tình cảm của mình với người thân, họ hàng...
(0,5 điểm) Tiếp thêm sức mạnh cho mỗi thành viên trong gia đình...
Câu 6: (4, 0 điểm) Em hãy trình bày những hiểu biết của mình khi quan sát bức
ảnh sau:

19

19


Trả lời:
(0,5 điểm) Bức ảnh phản ánh 1 hiện tượng của thiên tai đó là lũ lụt...
(1,0 điểm) Những thiệt hại to lớn của nó đối với đời sống con người và xã hội:
con người, tài sản, môi trường và sự phát triển của xã hội...
(1,0 điểm) Nêu được những nguyên nhân dẫn đến hậu quả trên: chủ quan; khách
quan.
(1,0 điểm) Nêu được một số biện pháp khắc phục: ý thức của con người; các chủ
trương chính sách của Nhà nước (tuyên truyền, giáo dục; ban hành các quy
định...);
(0,5 điểm) Liên hệ.

ĐỀ SỐ 6

UBND TỈNH BẮC NINH
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO
TẠO

ĐỀ CHÍNH THỨC

ĐỀ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP
TỈNH
NĂM HỌC 2015 – 2016
Môn: GDCD - Lớp 9
Thời gian làm bài: 150 phút (không kể thời
gian giao đề)
Ngày thi: 24 tháng 3 năm 2016
=================

Câu 1. (6,0 điểm)
Em tán thành hay không tán thành với những quan điểm nào sau đây? Vì
sao?
20

20


a) Chỉ những người có chức, có quyền mới cần phải chí cơng vơ tư;
b) Người sống chí cơng vơ tư chỉ thiệt cho mình;
c) Học sinh cịn nhỏ tuổi thì khơng thể rèn luyện được phẩm chất chí cơng
vơ tư;
d) Chí cơng vơ tư là phẩm chất tốt đẹp của cơng dân;
đ) Chí cơng vơ tư phải thể hiện ở cả lời nói và việc làm.
Nêu 5 hành vi biểu hiện đức tính chí cơng vơ tư và 5 hành vi biểu hiện đức
tính thiếu chí cơng vơ tư.
Câu 2. (4,0 điểm)
Em hãy kể tên 5 tổ chức quốc tế mà Việt Nam là thành viên (ghi rõ tên
viết tắt của tổ chức đó bằng tiếng Anh). Nêu một số cơng trình hợp tác giữa nước

ta với các nước trên thế giới, trong đó có cơng trình được thực hiện ở địa bàn
tỉnh Bắc Ninh đã đem lại hiệu quả kinh tế cao, góp phần làm tăng trưởng nền
kinh tế, xóa đói, giảm nghèo cho nhân dân.
Câu 3. (6,0 điểm)
a) Em hãy sử dụng các từ cho sẵn: Căng thẳng, hợp tác, mâu thuẫn,
chiến tranh, phát triển để hoàn chỉnh đoạn văn bản sau:
Quan hệ hữu nghị tạo cơ hội và điều kiện để các nước cùng …..…… (1)
……..…, ……… (2) …………. về mọi mặt; tạo sự hiểu biết lẫn nhau, tránh
gây………… (3)…..…,……… (4) …………. dẫn đến nguy cơ ………… (5)
………………..
b) Em hãy lập một kế hoạch hoạt động thể hiện tình hữu nghị với thiếu nhi
các trường khác, địa phương khác hoặc nước khác. Kể một số kết quả cụ thể về
những việc làm thể hiện tình hữu nghị của học sinh trường em.
Câu 4. (2,0 điểm)
Em hãy nêu ý nghĩa của một truyền thống tốt đẹp ở quê em (phong tục,
tập quán, lễ hội truyền thống, trò chơi dân gian …) và giới thiệu những đặc điểm
cơ bản của truyền thống tốt đẹp đó để bạn bè cùng biết.
Câu 5. (2,0 điểm)
Em hãy kể bốn tập quán lạc hậu, hủ tục và nêu tác hại của chúng.

UBND TỈNH BẮC NINH
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO
TẠO

HƯỚNG DẪN CHẤM
ĐỀ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH
Môn: GDCD-Lớp 9
(Hướng dẫn chấm có 02 trang)

Câu 1. (6,0 điểm)

21

21


* Tán thành với quan điểm (d) và (đ): (1,0 điểm)
* Không tán thành với các quan điểm ( a), (b) và (c): ( 1.0 điểm)
* Giải thích:
- Quan điểm (a): Vì chí cơng vơ tư là phẩm chất đạo đức tốt đẹp và cần thiết
đối với tất cả mọi người chứ khơng chỉ với người có chức, có quyền.( 0,5 điểm)
- Quan điểm (b): Chí cơng vơ tư đem lại lợi ích cho tập thể và cộng đồng xã
hội. Mọi người đều chí cơng vơ tư thì đất nước sẽ giàu mạnh, xã hội sẽ tốt đẹp,
công bằng, cuộc sống nhân dân được ấm no, hạnh phúc.( 0,5 điểm)
- Quan điểm (c): Phẩm chất chí cơng vơ tư cần được rèn luyện ngay từ khi
cịn nhỏ thơng qua lời nói và việc làm hằng ngày, trong quan hệ đối xử với mọi
người xung quanh ( trong gia đình, ở nhà trường và ngoài xã hội …).(0,5 điểm)
* Nêu được 5 hành vi biểu hiện đức tính chí cơng vơ tư và 5 hành vi biểu
hiện đức tính thiếu chí công vô tư:
- Nêu được 5 hành vi biểu hiện đức tính chí cơng vơ tư: (1,25 điểm)
- Nêu được 5 hành vi biểu hiện đức tính thiếu chí cơng vô tư :( 1,25 điểm)
Câu 2. (4,0 điểm)
* Kể được tên của 5 tổ chức quốc tế mà Việt Nam là thành viên (nói rõ cả
tên viết tắt tiếng Anh của tổ chức đó):
- Kể được tên 5 tổ chức quốc tế mà Việt Nam là thành viên: ( 1,25 điểm)
- Ghi rõ tên viết tắt tiếng Anh của tổ chức đó: (1,25 điểm)
Đáp án mở để học sinh tự lựa chọn. Ví dụ một số tên tổ chức quốc tế mà
Việt Nam là thành viên như: Liên hiệp quốc (UN), Tổ chức Y tế Thế
giới (WHO), Quỹ Nhi đồng Liên Hiệp Quốc (UNICEF), Tổ chức Liên hiệp quốc
về lương thực và nông nghiệp (FAO), Tổ chức Liên hiệp quốc về giáo dục, khoa
học

và
văn
hóa
(UNESCO), Tổ chức thương mại thế giới (WTO) …
* Kể tên một số cơng trình hợp tác giữa nước ta với các nước bạn, trong đó
có cơng trình được thực hiện ở địa bàn tỉnh Bắc Ninh đã đem lại hiệu quả kinh tế
cao, góp phần làm tăng trưởng nền kinh tế, xóa đói, giảm nghèo cho nhân dân:
(1,5 điểm)
Lưu ý: Kể tối thiểu 3 cơng trình hợp tác giữa nước ta với các nước bạn.

Câu 3. (6,0 điểm)
a) 2,5 điểm
1. Hợp tác
thẳng

2. Phát triển
22

3.

Căng
22


4. Mâu thuẫn
5. Chiến tranh
b) 3,5 điểm
* Xây dựng được kế hoạch hoạt động hữu nghị bao gồm đủ các ý sau: ( 2
điểm)
- Tên hoạt động.

- Nội dung, biện pháp hoạt động.
- Thời gian, địa điểm tiến hành.
- Người phụ trách, người tham gia.
* Nêu được một số kết quả cụ thể về những việc làm thể hiện tình hữu nghị
của học sinh trong trường: (1,5 điểm)
Câu 4. (2,0 điểm)
Đáp án mở, để học sinh phát triển tư duy, tự lựa chọn:
* Nêu được ý nghĩa của một truyền thống ở quê hương: ( 1 điểm)
* Giới thiệu được những đặc điểm cơ bản của truyền thống tốt đẹp đó: (1
điểm)
Câu 5. (2,0 điểm)
* Kể được tối thiểu là 04 tập quán lạc hậu, hủ tục và nêu tác hại của chúng:
Lưu ý :- Kể được 4 tập quán lạc hậu, hủ tục: ( 1 điểm)
- Nêu tác hại của chúng: ( 1 điểm)

ĐỀ SỐ 7
23

23


Câu

Nội dung

Chị An kinh doanh hàng điện tử. Đến kì hạn đóng thuế nhưng
1,
chị dây dưa khơng chịu đóng.
(4.5đ
a. Hãy nhận xét về việc làm của chị An?

)
b. Em hiểu gì về quyền tự do kinh doanh và nghĩa vụ đóng thuế?
a.
- Việc làm của chị An là sai.
(0,5đ
- Chị đã vi phạm pháp luật về nghĩa vụ đóng thuế...
)
- Kinh doanh là hoạt động sản xuất, dịch vụ và trao đổi hàng hóa nhằm
mục đích thu lợi nhuận.
- Quyền tự do kinh doanh là quyền của công dân được lựa chọn hình
thức tổ chức kinh tế, ngành nghề và quy mô kinh doanh.
- Tuy nhiên, người kinh doanh phải tuân theo quy định của pháp luật
và sự quản lí của nhà nước như kê khai đúng số vốn...
b.
- Thuế là một phần trong thu nhập mà công dân và tổ chức kinh tế nộp
(4,0đ vào ngân sách nhà nước để chi tiêu cho những công việc chung như an
)
ninh quốc phịng...
- Thuế có tác dụng ổn định thị trường, điều chỉnh cơ cấu kinh tế.
- Góp phần đảm bảo phát triển kinh tế theo đúng định hướng của nhà
nước.
- Công dân phải sử dụng đúng đắn quyền tự do kinh doanh và thực
hiện đầy đủ nghĩa vụ đóng thuế.
- Góp phần phát triển kinh tế đất nước, làm cho dân giàu nước mạnh.
Hoàng đã từng là một học sinh chăm ngoan, học giỏi. Kể từ khi
2,
bố mẹ li dị, bạn ấy chán nản, trốn học và đi theo một số bạn xấu. Sau
(3.0đ đó một thời gian, Hồng bị nghiện ma túy.
)
a. Em có suy nghĩ gì về việc làm của Hoàng?

b. Nếu là bạn của Hoàng, em sẽ làm gì?
a.
(0,5đ - Việc làm của Hồng là sai, thiếu tính tự chủ...
)
- Nếu là bạn của Hồng, em sẽ:
+ sống gần gũi, động viên bạn...
b.
+ phân tích cho bạn hiểu tác hại của tệ nạn xã hội
(2,5đ + khuyên bạn chăm lo học tâp, không đi theo kẻ xấu...
+ vận động mọi người cùng động viên, giúp đỡ Hoàng và những người
)
có hồn cảnh như Hồng
+ tham gia tun truyền phòng chống tệ nạn xã hội.
24

Điể
m

0.25
0.25
0.50
0.50
0.50
0.50
0.50
0.50
0.50
0.50

0.50

0.50
0.50
0.50
0.50
0.50
24


Cha ơng ta có câu:
“Muốn sang thì bắc cầu kiều
Muốn con hay chữ thì u kính thầy”.
Đây là một truyền thống quý báu của dân tộc ta. Bằng vốn hiểu
biết của mình, em hãy làm nổi bật truyền thống đó.
u cầu học sinh trình bày được các nội dung sau:
- Truyền thống là những giá trị tinh thần được hình thành trong quá
trình lịch sử lâu dài của dân tộc, được truyền từ thế hệ này sang thế hệ
khác.
3,
- Khẳng định: Việt Nam có nhiều truyền thống tốt đẹp...
(4.5đ - Câu “Muốn sang thì...” nói đến truyền thống tơn sư trọng đạo. Đó là
)
một truyền thống quý báu, tiêu biểu của dân tộc ta.
- Truyền thống này được thể hiện: + Trước đây...
+ Hiện nay...
- ý nghĩa: + Góp phần giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa của dân
tộc
Việt Nam
+ Tạo nên sức mạnh tinh thần...
- Phê phán một số biểu hiện làm mai một truyền thống: lãng qn, vơ

ơn...
- Liên hệ bản thân: Thể hiện sự kính trọng và biết ơn thầy cô giáo; cố
gắng học tập, rèn luyện, khuyến khích người khác...
Thế nào là vi phạm pháp luật? Hãy kể tên các loại vi phạm
pháp luật mà em biết. Lấy ví dụ mỗi loại.
- Vi phạm pháp luật là:
+ Hành vi trái pháp luật.
+ Có lỗi.
+ Do người có năng lực trách nhiệm pháp lí thực hiện.
+ Xâm hại đến các quan hệ xã hội được pháp luật bảo vệ.
4,
- Các loại vi phạm pháp luật :
(3.0đ + Vi phạm pháp luật hình sự.
Ví dụ: Cướp giật...
)
+ Vi phạm pháp luật hành chính. Ví dụ: Đi xe máy không đội mũ bảo
hiểm
+ Vi phạm pháp luật dân sự.
Ví dụ: Giao hàng khơng đúng
hẹn, ...
+ Vi phạm kỉ luật.
Ví dụ: Nói chuyện riêng trong giờ
học, ...
(Học sinh lấy ví dụ khác mà đúng thì vẫn tính điểm)
5,
Hãy trình bày hiểu biết của em khi quan sát bức ảnh sau:
Yêu cầu học sinh trình bày những nội dung sau:
(5.0đ
- Đây là hành vi vi phạm luật giao thông đường bộ: đi xe mô tô bằng
)

một bánh, không đội mũ bảo hiểm...
25

0.50
0.50
0.50
0.50
0.50
0.50
0.50
0.50
0.50

0.25
0.25
0.25
0.25
0.50
0.50
0.50
0.50

0.50
25