Tài liệu Nghễnh ngãng có đáng sợ? doc

Nghễnh ngãng có đáng sợ?

Nghễnh ngãng là biểu hiện hay gặp ở người cao tuổi (NCT) (y học gọi
lão thính). Lão thính được định nghĩa là sự giảm hoặc mất cảm giác thính
giác. Nhờ những tiến bộ của khoa học y học mà tuổi thọ con người ngày càng
cao, chất lượng sống cho người có tuổi càng được cải thiện nhưng đồng nghĩa
với nó là quá trình lão hoá - nguyên nhân chính gây nên các bệnh tuổi già,
trong đó có suy giảm chức năng nghe.
Lão thính chưa được quan tâm đúng mức
Lão thính nhiều khi chưa được quan tâm và đánh giá đúng mức vì luôn đi
kèm theo một câu tự nhủ là "già ý mà" nên họ không ý thức được đầy đủ về tầm
quan trọng cũng như khả năng điều trị lão thính và cố chịu đựng. Người thân cho
rằng các cụ già nặng tai là chuyện bình thường nên ít quan tâm để đưa các cụ đi
chữa bệnh cũng như ngại tiếp xúc với họ do phải nói to. Điều này gián tiếp làm
tăng thêm sự mặc cảm vốn đã ngày càng trầm trọng ở các cụ. Việc chăm sóc sức
khoẻ cho NCT là mối quan tâm của toàn xã hội, chính vì thế không thể thiếu được
vai trò quan trọng của việc phòng và điều trị sự giảm thính lực ở nhóm đối tượng
này. Từ năm 1934, Crowe và cộng sự lần đầu tiên chứng minh được sự liên quan
giữa hiện tượng teo đét của cơ quan Corti vùng loa đạo ở tai trong và sự giảm
thính lực ở NCT. Khi tuổi trên 50, da ống tai ngoài dần bị teo, mất nước, ứ đọng
dáy tai tạo thành nút dáy, trong khi đó màng nhĩ dày đục, mất bóng, xuất hiện các
mảng xơ nhĩ, chuỗi xương con nằm trong tai giữa bị xốp, có hiện tượng canxi hoá
các khớp xương làm cho việc dẫn truyền âm thanh bị giảm. Quá trình lão hoá làm
tổn thương các tế bào nghe tại tai trong ngày càng nặng lên theo tuổi. Dây thần
kinh thính giác và các mạch máu nuôi dưỡng cũng bị thoái hoá kết hợp với sự đặc
dần của các ống xương mà nó đi qua làm cho chúng bị kẹp lại, hậu quả là quá trình
lão hoá ngày một nhanh chóng.

Nguyên nhân gây lão thính
NCT hay phàn nàn rằng họ rất khó nghe trong môi trường ồn ào hay khi nói
chuyện với nhiều người một lúc dẫn đến việc giao tiếp xã hội bị cản trở. Việc suy

giảm thính giác ở NCT cũng bị ảnh hưởng do rất nhiều yếu tố như sự xơ cứng của
các mạch máu trong ốc tai gây rối loạn sinh hoá nội dịch tai trong và làm ảnh
hưởng tới hoạt động giác quan của ốc tai. Các yếu tố di truyền thúc đẩy nhanh quá
trình lão hoá chung của toàn cơ thể. Sự giảm sút của các hormon tuyến thượng
thận và sinh dục làm gia tăng sự giảm thính lực ở NCT. Nếu NCT làm việc hoặc
sinh sống trong môi trường tiếng ồn làm trầm trọng thêm điếc tuổi già và tiến triển
điếc sẽ nhanh hơn. Việc sử dụng các chất kích thích như rượu, thuốc lá kéo dài là
tác nhân của vô số bệnh tim mạch, ung thư phổi, ung thư đường hô hấp, tiêu hoá,
đồng thời cũng là tác nhân làm nặng thêm sự giảm thính lực ở NCT. NCT cũng đã
dùng nhiều loại thuốc chữa các bệnh khác trong cuộc đời, trong đó có rất nhiều
thuốc gây nhiễm độc tai trong như các kháng sinh nhóm aminoglycosid, các thuốc
lợi tiểu (furosemid), giảm đau (aspirin), chống loạn nhịp (quinidin), thuốc hạ huyết
áp (resepine). Các bệnh cũ đã mắc để lại di chứng đối với sức nghe như viêm
màng não, quai bị, zonna tai...
Để lão thính không ảnh hưởng đến cuộc sống của NCT
Suy giảm thính lực ở NCT ảnh hưởng lớn đến cuộc sống sinh hoạt hàng
ngày. Nhiều cụ muốn xem chương trình thời sự ưa thích nhưng lại phải bật tiếng
thật to đến hàng xóm cũng khó chịu chứ chưa nói đến người nhà nên ảnh hưởng
lớn đến tâm sinh lý của các cụ. Các cụ cảm thấy bị cô lập, ai nói cũng không nghe
thấy, nói to mọi người đều khó chịu, từ đó dẫn đến ngại tiếp xúc hay nói cách
khác, chủ động cô lập mình vào cuộc sống câm lặng.
Các biện pháp cải thiện sự suy giảm thính lực:
- Sử dụng các thuốc tăng tưới máu vi mạch và tăng sử dụng oxy ở các tế
bào thần kinh như tankan, lucidril, vincamin, nootropin, duxil, serC...
- Nhóm thuốc nội tiết: Oestrogen với phụ nữ mạn kinh, testosterol với nam,
các hormon tuyến yên... để bù lại sự thiếu hụt ở NCT.
- Nhóm vitamin: Vitamin A chống tiếng ồn và tạo thuận lợi cho sự tái sinh
của các mô liên kết nói chung cũng như của cơ quan thính giác nói riêng. Có thể
kết hợp với vitamin B, vitamin E...
- Máy trợ thính là một biện pháp quan trọng trong việc cải thiện thính lực,

tuy nhiên, việc đeo máy trợ thính không phải là không khó chịu nếu không đúng
chỉ định và sử dụng đúng cách. Chính vì thế, phải có chỉ định và hiệu chỉnh máy
nghe phù hợp với từng bệnh nhân.
- Ngoài ra, một số trường hợp đặc biệt mà NCT vẫn cần đến sức nghe để
làm việc như những chính khách, nhà ngoại giao... không muốn sử dụng máy nghe
có thể phẫu thuật để cấy điện cực ốc tai hoặc điện cực thân não. Để quá trình suy
giảm thính lực tiến triển chậm giúp cho chất lượng cuộc sống luôn được đảm bảo
thì việc duy trì một cuộc sống lành mạnh kể cả thể chất và tinh thần là một yếu tố
được đề cao.