""
Luận văn
Đề tài “Các biện pháp nhằm đẩy mạnh hoạt
động kinh doanh xuất nhập khẩu hàng hố ở
cơng ty DONIMEX”
LỜI NÓI ĐẦU
Hoạt động kinh doanh xuất khẩu trong cơ chế thị trường diễn ra hết sức
phức tạp và chịu ảnh hưởng của nhiều nhân tố khác nhau. Trong khi đó, mơi
trường kinh doanh lại ln ln biến động và có nhiều bất cập. Chính vì vậy, kinh
doanh xuất khẩu địi hỏi nhà thương mại phải ln tìm tịi, đổi mới và sáng tạo để
đạt được cái đích là lợi nhuận.
Trước những địi hỏi của xu thế thương mại hố toàn cầu và trước mắt là
việc ra nhập vào tổ chức AFTA, các chính sách thương mại càng trở nên quan
trọng và bức thiết. Do những địi hỏi đó thì việc nghiên cứu những đề tài về chính
sách thương mại nâng cao khả năng cạnh tranh của hàng hoá Việt nam là vấn đề
cần phải làm ngay từ lúc này để sẵn sàng trước việc ra nhập vào tổ chức AFTA của
Việt Nam.
Qua quá trình học tập và tìm hiểu tư liệu của Công ty DONIMEX, xuất phát
từ bối cảnh trong và ngồi Cơng ty, em chọn đề tài: “Các biện pháp nhằm đẩy
mạnh hoạt động kinh doanh xuất nhập khẩu hàng hố ở cơng ty DONIMEX”
Những nội dung đã được đề tài làm rõ bao gồm :
1-Các hoạt động nghiệp vụ trong hoạt động kinh doanh xuất khẩu ở Công ty
2-Đánh giá kết quả xuất khẩu ở Công ty
3-Các biện pháp nhằm đẩy mạnh hoạt động kinh doanh xuất khẩu hàng hóa
ở Cơng ty DONIMEX.
Vì trình độ hiểu biết có hạn, thời gian nghiên cứu khơng nhiều nên bản đề án
này khơng tránh khỏi những thiếu sót nhất định. Trong quá trình nghiên cứu và
viết đề tài này, em đã nhận được sự giúp đỡ tận tình, chu đáo của thầy giáo GS.TS
Nguyễn Duy Bột và tập thể các bạn trong lớp TMQT K29 đã giúp em hoàn thành
bản đề án này.
Xin chân thành cảm ơn!
PHẦN I
LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ KINH DOANH XUẤT NHẬP KHẨU
HÀNG HOÁ TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG
I.TẦM QUAN TRỌNG CỦA HOẠT ĐỘNG XUẤT KHẨU HÀNG HOÁ TRONG NỀN
KINH TẾ THỊ TRƯỜNG.
1. Khái niệm của thương mại Quốc tế:
Ngày nay khi q trình phân cơng lao động Quốc tế đang diễn ra hết sức sâu
sắc thì thương mại Quốc tế trở thành một qui luật tất yếu khác quan và được xem
như là một điều kiện Tiền đề cho sự phát triển kinh tế của mọi quốc gia. Thực tế
cho thấy, khơng một quốc gia nào có thể tồn tại chứ chưa nói gì đến phát triển nếu
tự cơ lập mình khơng quan hệ với kinh tế thế giới. Thương mại quốc tế trở thành
vấn đề sống cịn vì nó cho phép thay đổi cơ cấu sản xuất và nâng cao khả năng tiêu
dùng của dân cư một quốc gia.
Thương mại quốc tế là hoạt động mua bán hàng hóa và dịch vụ giữa các
quốc gia với nhau. Hoạt động đó là hình thức của mối quan hệ xã hội và phản ánh
sự phụ thuộc lẫn nhau về kinh tế giữa những người sản xuất hàng hóa riêng biệt
giữa các quốc gia.
2. Vai trò của kinh doanh xuất khẩu trong nền kinh tế quốc dân.
2.1 Xuất khẩu tạo nguồn vốn cho nhập khẩu, phục vụ cơng nghiệp hóa đất
nước.
Để thực hiện đường lối cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, trước mắt
chúng ta cần phải nhập khẩu một số lượng lớn máy móc, trang thiết bị hiện đại từ
bên ngoài nhằm trang bị cho nền sản xuất. Nguồn vốn để nhập khẩu thường dựa
vào các nguồn chủ yếu là: vay, viện trợ, đầu tư nước ngoài và xuất khẩu. Nguồn
vốn vay rồi cũng phải trả, còn viện trợ và đầu tư nước ngồi thì có hạn, hơn nữa
các nguồn này thường bị phụ thuộc vào nước ngồi, vì vậy nguồn vốn quan trọng
nhất để nhập khẩu chính là xuất khẩu. Thực tế là, nước nào gia tăng được xuất
khẩu thì nhập khẩu theo đó cũng tăng theo. Ngược lại, nếu nhập nhiều hơn xuất
làm cho thâm hụt cán cân thương mại quá lớn sẽ có thể ảnh hưởng xấu đến nền
kinh tế quốc dân.
2.2. Xuất khẩu đóng góp vào việc chuển dịch cơ cấu kinh tế, thúc đẩy sản
xuất phát triển.
Cơ cấu sản xuất và tiêu dùng trên thế giới đã và đang thay đổi vơ cùng mạnh
mẽ. Đó là thành quả của cuộc cách mạng khó học - công nghệ hiện đại. Sự chuyển
dịch cơ cấu kinh tế trong q trình cơng nghiệp hóa phù hợp với xu hướng phát
triển của kinh tế thế giới là tất yếu đối với nước ta.
Ngày nay, đa số các nước đều lấy nhu cầu thị trường thế giới làm cơ sở để tổ
chức sản xuất. Điều đó có tác động tích cực đến sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế,
thúc đẩy sản xuất phát triển. Sự tác động này thể hiện:
- Xuất khẩu tạo điều kiện cho các ngành khác có cơ hội phát triển thuận lợi.
Chẳng hạn, khi phát triển ngành dệt xuất khẩu sẽ tạo cơ hội đầy đủ cho việc phát
triển ngành sản xuất nguyên liệu như bông hay thuốc nhuộm. Sự phát triển của
ngành chế biến thực phẩm xuất khẩu cũng có thể kép theo sự phát triển của ngành
cơng nghiệp bao bì phục vụ nó.
- Xuất khẩu tạo ra khả năng mở rộng thị trường tiêu thụ, góp phần cho sản
xuất ổn định và phát triển.
- Xuất khẩu tạo điều kiện mở rộng khả năng cung cấp đầu vào cho sản xuất,
nâng cao năng lực sản xuất trong nước.
2.3. Xuất khẩu có vai trị kích thích đổi mới trang thiết bị và cơng nghệ sản
xuất.
Hoạt động xuất khẩu là hoạt động hướng ra thị trường thế giới, một thị
trường mà ngày càng cạnh tranh. Sự tồn tại và phát triển của hàng hóa xuất khẩu
phụ thuộc rất lớn vào chất lượng, giá cả do đó phụ thuộc rất lớn vào kỹ thuật cơng
nghệ sản xuất chúng. Điều này thúc đẩy các doanh nghiệp trong nước phải ln
ln tìm tịi sáng tạo để cải tiến, nâng cao chất lượng công nghệ sản xuất. Mặt
khác, xuất khẩu trong nền kinh tế cạnh tranh còn đòi hỏi các doanh nghiệp phải đổi
mới và hồn thiện cơng tác quản trị sản xuất và kinh doanh, đòi hỏi phải nâng cao
tay nghề người lao động.
2.4. Xuất khẩu có tác động tích cực tới việc giải quyết cơng ăn việc làm và
cải thiện đời sống của nhân dân.
Thông qua hoạt động sản xuất hàng xuất khẩu, với nhiều công đoạn khác
nhau đã thu hút hàng triệu lao động với thu nhập không thấp. Giải quyết được vấn
đề bức xũ nhất trong xã hội hiện nay. Xuất khẩu còn tạo ra nguồn vốn để nhập
khẩu những vật liệu tiêu dùng thiết yếu phục vụ đời sống và đáp ứng nhu cầu ngày
một phong phú hơn của nhân dân.
2.5. Xuất khẩu là cơ sở để mở rộng và thúc đẩy các quan hệ kinh tế đối
ngoại của nước ta.
Đẩy mạnh xuất khẩu có vai trị tăng cường sự hợp tác quốc tế với các nước,
nâng cao địa vị và vai trò của nước ta trên thương trường quốc tế ..., xuất khẩu và
công nghiệp sản xuất hàng xuất khẩu thúc đẩy quỹ tín dụng, đầu tư, mở rộng vận
tải quốc tế ... Mặt khác, chính các quan hệ kinh tế đối ngoại mà chúng ta vừa kể
trên lại tạo Tiền đề cho việc mở rộng xuất khẩu.
Có thể nói, xuất khẩu khơng chỉ đóng vai trị chất xúc tác hỗ trợ phát triển
kinh tế mà nó cịn cùng với hoạt động nhập khẩu như là yếu tố bên trong trực tiếp
tham gia vào việc giải quyết những vấn đề thuộc nội bộ nền kinh tế như: vốn, kỹ
thuật, lao động, nguồn tiêu thụ thị trường ...
Đối với nước ta, hướng mạnh về xuất khẩu là một trong những mục tiêu
quan trọng trong phát triển quan hệ kinh tế đối ngoại, qua đó tranh thủ đón bắt
thơịI cơ, ứng dụng khoa học cơng nghệ hiện đại, rút ngắn sự chênh lệch về trình
độ phát triển của Việt nam so với thế giới. Kinh nghiệm cho thấy, bất cứ một nước
nào và trong thời kỳ nào đẩy mạnh được xuất khẩu thì nền kinh tế nước đó trong
thời gian đó có tốc độ phát triển cao.
Tóm lại là, thơng qua xuất khẩu sẽ góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất xã
hội bằng việc mở rộng trao đổi và thúc đẩy việc tận dụng các lợi thế, các tiềm năng
và cơ hội của đất nước.
3. Ý nghĩa của việc đẩy mạnh xuất khẩu đối với doanh nghiệp.
Đối với mỗi doanh nghiệp kinh doanh trong lĩnh vực xuất nhập khẩu, đẩy
mạnh hoạt động xuất khẩu có ý nghĩa vơ cùng quan trọng. Việc đẩy mạnh hoạt
động xuất khẩu giúp cho mỗi doanh nghiệp giải quyết được vấn đề về công ăn việc
làm cho nhân viên, tăng nguồn ngoại tệ để phục vụ cho các hoạt động nhập khẩu
của doanh nghiệp, tạo điều kiện cho doanh đổi mới trang thiết bị, mở rộng quy mô
kinh doanh, và giải quyết các vấn đề về lợi nhuận. Ngoài ra, việc đẩy mạnh hoạt
động xuất khẩu cịn giúp doanh nghiệp mở rộng thị trường, tìm hiểu vả nắm bắt
được phong tục, tập quán kinh doanh của các bạn hàng ở nước ngoài, là động lực
để doanh nghiệp tăng khả năng cạnh tranh, mở rộng thị trường ra thế giới.
II. NHỮNG NỘI DUNG VÀ HÌNH THỨC KINH DOANH XUẤT KHẨU CHỦ YẾU.
1. Các hình thức kinh doanh xuất khẩu chủ yếu
Xuất khẩu hàng hoá là một bộ phận rất quan trọng của thương mại quốc tế.
Trong nền kinh tế thị trường ngày nay thì lĩnh vực hoạt động này được biểu hiện
dưới nhiều hình thức rất khác nhau. Theo quy định của nghị định 33CP
(19/4/1994) lĩnh vực kinh doanh này bao gồm các hình thức chủ yếu sau:
-Xuất khẩu hàng hố dưới các hình thức trao đổi hàng hố, hợp tác sản xuất
và gia cơng quốc tế.
-Xuất khẩu thiết bị toàn bộ, thiết bị lẻ và vật tư phụ tùng cho sản xuất.
-Chuyển khẩu, tạm nhập tái xuất
-Làm các dịch vụ như đại lý, nhận uỷ thác xuất khẩu cho các tổ chức kinh tế
nước ngoài.
-Hoạt động kinh doanh của các tổ chức kinh tế Việt Nam ở nước ngồi hợp
tác sản xuất và gia cơng quốc tế.
2. Nội dung của kinh doanh xuất khẩu hàng hố.
2.1 Nghiên cứu thị trường.
Nội dung chính của nghiên cứu thị trường là xem xét khả năng xâm nhập và
mở rộng thị trường. Nghiên cứu thị trường được thực hiện theo hai bước là nghiên
cứu kháI quát và nghiên cứu chi tiết thị trường.Nghiên cứu khái quát thị trường
cung cấp những thông tin về quy mô, cơ cấu, sự vận động của thị trường, các nhân
tố ảnh hưởng đến thị trường như mơi trường cạnh tranh, mơi trường chính trị pháp
luật, khoa học cơng nghệ, mơi trường văn hố xã hội, môi trường địa lý sinh
thái...Nghiên cứu chi tiết thị trường cho biết những thông tin về tập quán mua
hàng, những thói quen và những ảnh hưởng đến hành vi mua hàng của người tiêu
dùng.
Nghiên cứu thị trường thường được tiến hành theo hai phương pháp chính.
Phương pháp nghiên cứu tại văn phịng là thu thập thơng tin từ các nguồn tài liệu
đã được xuất bản công khai hay bán cơng khai, xử lý các thơng tin đã tìm kiếm
được.Phương pháp nghiên cứu tại chỗ thu thập thông tin chủ yếu thông qua tiếp
xúc trực tiếp hay điều tra chọn mẫu bằng các câu hỏi...Hoặc kết hơp cả hai phương
pháp trên.
2.2. Thanh toán trong kinh doanh xuất khẩu hàng hoá.
Thanh toán quốc tế là một khâu hết sức quan trọng trong kinh doanh xuất
nhập khẩu hàng hoá. Hiệu quả kinh tế trong lĩnh vực kinh doanh này một phần lớn
nhờ vào chất lượng của việc thanh toán. Thanh toán là bước đảm bảo cho người
xuất khẩu thu được tiền về và người nhập khẩu nhận được hàng hoá. Thanh toán
quốc tế trong ngoại thương có thể hiểu đó là việc chi trả những khoản tiền tệ, tín
dụng có liên đến nhập khẩu hàng hoá và đã được thoả thuận quy định trong hợp
đồng kinh tế. Trong xuất khẩu hàng hoá, thanh toán phải xem xét đến các vấn đề
sau đây:
Trả trước bằng tiền mặt hoặc trả tiền mặt theo lệnh.
Ghi sổ.
Gửi bán.
Hối phiếu trả ngay.
Hối phiếu kỳ hạn.
Thư tín dụng.
2.3 Lập phương án kinh doanh.
Việc xây dựng phương án kinh doanh bao gồm:
* Đánh giá thị trường và thương nhân, phác hoạ bức tranh tổng quát về hoạt
động kinh doanh, những thuận lợi và khó khăn.
* Lựa chọn mặt hàng, thời cơ, điều kiện và phương thức kinh doanh, sự lựa
chọn này phải mang tính thuyết phục trên cơ sở phân tích tình hình có liên quan.
*Đề ra mục tiêu cụ thể như: sẽ bán bao nhiêu hàng? Với giá bao nhiêu? Sẽ
thâm nhập vào thị trường nào.
* Đề ra biện pháp và công cụ thực hiện nhằm đạt mục tiêu đề ra.
2.4. Nội dung của công tác thu mua tạo nguồn hàng.
Công tác thu mua tạo nguồn hàng cho xuất khẩu là một hệ thống các công
việc, các nghiệp được thể hiện qua nội dung sau:
*Nghiên cứu nguồn hàng xuất khẩu. Muốn tạo được nguồn hàng ổn định,
nhằm củng cố phát triển các nguồn hàng, doanh nghiệp ngoại thương phải nghiên
cứu các nguồn hàng thông qua việc nghiên cứu tiếp cận thị trường. Nghiên cứu
nguồn hàng xuất khẩu nhằm xác định chủng loại mặt hàng, kích cỡ, mẫu mã và
cơng dụng, chất lượng, giá cả, thời vụ (nếu là hàng nông lâm, thủy sản) những đặc
tính, đặc điểm riêng của từng loại hàng hóa.
*Kí kết hợp đồng thu mua tạo nguồn hàng xuất khẩu, việc kí kết hợp đồng
có ý nghĩa rất quan trọng trong công tác thu mua tạo nguồn hàng xuất khẩu, đây là
cơ sở vững chắc đảm bảo cho các hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp diễn
ra bình thường.
*Tổ chức thu mua tạo nguồn hàng xuất khẩu.Sau khi kí kết hợp đồng với các
chủ hàng xuất khẩu, doanh nghiệp thương mại phải lập được kế hoach thu mua,
tiến hành xắp xếp những phần việc phải làm và chỉ đạo các bộ phận theo kế hoạch.
2.5 Định giá hàng xuất khẩu.
Giá cả là biểu hiện bằng tiền của giá trị hàng hoá đồng thời biểu hiện một
cách tổng hợp các hoạt động kinh tế, các mối quan hệ kinh tế trong nền kinh tế
quốc dân, giá cả luôn gắn với thị trường và chịu tác động của các nhân tố khác
nhau.
Trong buôn bán quốc tế, giá cả thị trường càng trở nên phức tạp do buôn bán
diễn ra trên các khu vực khác nhau. Để thích ứng với sự biến động trên thị trường,
tốt nhất là các nhà kinh doanh nên thực hiện định giá linh hoạt phù hợp với mục
đích cơ bản của doanh nghiệp. Công việc đánh giá được thực hiện theo các bước
sau:
Bước 1: Xây dựng giá thành xuất khẩu cơ sở.
Bước 2: Xác định các chi phí cố định và chi phí biến đổi của xuất khẩu.
Bước 3: Khảo sát mức giá và phạm vi biến động giá trên thị trường nước ngoài
Bước 4: Quyết định chiến lược đánh giá và xây dựng mức giá xuất khẩu.
Bước 5: Soạn thảo các văn bản chào hàng và báo giá xuất khẩu.
2.6. Giao dịch đàm phán ký kết hợp đồng xuất khẩu.
Thơng thường có các hình thức giao dịch sau:
* Giao dịch qua thư tín. Ngày nay việc sử dụng hình thức này vẫn là phổ
biến để giao dịch giữa các nhà kinh doanh xuất nhập khẩu. Những cuộc tiếp xúc
ban đầu thường qua thư tín. Ngay cả sau khi hai bên đã có điều kiện gặp gỡ trực
tiếp thì việc duy trì quan hệ cũng phải qua thư tín. Sử dụng thư tín để giao dịch
đàm phán phải luôn nhớ rằng thư từ là "sứ giả" của mình đến với khách. Bởi vậy,
cách viết thư, gửi thư cần đặc biệt chú ý. Những nhà kinh doanh khi giao dịch phải
đảm bảo các điều kiện lịch sử, chính xác, khẩn trương.
* Giao dịch qua điện thoại. Việc giao dịch qua điện thoại giúp nhà kinh
doanh đàm phán một cách khẩn trương, đúng thời cơ cần thiết. Trao đổi qua điện
thoại là trao đổi bằng miệng, khơng có gì làm bằng chứng cho những thỏa thuận
quyết định trong trao đổi. Bởi vậy, hình thức đàm phán này chỉ nên dùng trong
những trường hợp chỉ còn chờ xác nhận một cách chi tiết. Khi phải trao đổi bằng
điện thoại cần chuẩn bị nội dung chu đáo. Sau khi trao đổi bằng điện thoại, cần có
thư xác nhận nội dung đã đàm phán.
* Giao dịch bằng cách gặp gỡ trực tiếp. Là việc gặp gỡ giữa hai bên để trao
đổi về các điều kiện bn bán. Đây là hình thức hết sức quan trọng, đẩy nhanh tốc
độ giải quyết mọi vấn đề mà cả hai bên cùng quan tâm. Hình thức này thường được
dùng khi có nhiều vấn đề cần phải giải thích cặn kẽ để thuyết phục nhau hoặc là
những hợp đồng lớn, phức tạp.
Đối vớí quan hệ mua bán hàng hoá, sau khi các bên mua và bán tiến hành
giao dịch và đàm phán có kết quả thì phải thực hiện lập và kí kết hợp đồng.
Hợp đồng bằng văn bản là hình thức bắt buộc đối với các đơn vị xuất nhập
khẩu ở nước ta. Đây là hình thức tốt nhất để đảm bảo cho quyền lợi của cả hai
bên.Hợp đồng xác định rõ ràng trách nhiệm của cả bên mua và bên bán hàng hoá,
tránh được những biểu hiện không đồng nhất trong ngôn từ hay quan nIệm.
2.7. Thực hiện hợp đồng xuất khẩu.
Nội dung trình tự thực hiện hợp đồng kinh doanh xuất khẩu như sau :
Sau khi ký kết hợp đồng, nhà nhập khẩu ở nước ngồi sẽ mởi L/C tại một
ngân hàng có ngân hàng thông báo tại Việt Nam. Nhà xuất khẩu sau khi nhận được
giấy báo xin mở L/C của đối tác thì cần kiểm tra lại nội dung thật chặt chẽ xem đã
đúng như hợp đồng đã ký kết hay chưa. Nếu có gì chưa hợp lý cần báo lại cho
phía nước ngồi để hai bên cùng thống nhất sửa lại.
Sau khi xem xét nội dung L/C đã hợp lý, nhà kinh doanh cần làm thủ tục
xin giấy phép xuất khẩu. Tư cách để được xuất khẩu trực tiếp là doanh nghiệp phải
có giấy phép kinh doanh xuất, nhập khẩu do Bộ Thương mại cấp với các điều kiện
như sau:
+ Doanh nghiệp được thành lập hợp pháp.
+ Mức vốn lưu động tối thiểu là 200.000 USD tại thời điểm đăng ký kinh
doanh xuất khẩu (riêng một số trường hợp đặc biệt mức vốn tối thiểu là 100.000
USD).
+ Hoạt động theo đúng ngành hàng đã đăng ký khi thành lập doanh nghiệp.
+ Có đội ngũ cán bộ đủ trình độ kinh doanh, ký kết và thực hiện hợp đồng
mua bán ngoại thương.
Ngoài 3 mặt hàng xuất khẩu theo hạn ngạch là: dầu thô, gạo, đồ gỗ và song
mây; các mặt hàng cấm nhập, cấm xuất, còn lại đối với các mặt hàng khác doanh
nghiệp chỉ cần làm tờ khai hải quan và gửi cho Bộ Thương mại theo dõi.
Chuẩn bị hàng hoá xuất khẩu. Khâu này bao gồm cơng việc thu gom hàng
hóa, đưa vào gia cơng chế biến, đóng gói hàng hóa, kẻ ký mã hiệu, dán nhãn hiệu,
đóng thành bao kiện hoặc container để sẵn sàng xuất khẩu. Doanh nghiệp cần
chuẩn bị hàng hóa thật tốt, đảm bảo về số lượng, chất lượng, mẫu mã, kiểu dáng,
bao bì ... như hợp đồng đã qui định.
Tùy theo các thỏa thuận trong hợp đồng mà người xuất khẩu hoặc người
nhập khẩu có trách nhiệm thuê tàu và mua bảo hiểm cho hàng hóa. Trong trường
hợp trách nhiệm thuê tàu là thuộc nhà xuất khẩu, cần cân nhắc các khả năng sau:
+ Nếu hàng hóa có khối lượng nhỏ, khơng cồng kềnh, có thời gian khơng
q gấp thì nên thuê tàu chợ. Tàu chợ là loại tàu để chở hàng chạy thường xuyên
theo một tuyến nhất định, ghé vào các cảng qui định theo lịch trình định trước.
+Nếu hàng hóa có khối lượng lớn, cồng kềnh địi hỏi những điều kiện đặc
biệt nào đó về vận chuyển thì nên thuê tàu chuyến. Tàu chuyến là tàu chuyên chở
hàng hóa trên biển khơng theo một lịch trình định trước. Mặc dù th tàu chuyến
địi hỏi chi phí khá cao so với tàu chợ nhưng có thể vận chuyển với khối lượng lớn,
công tác bảo quản, bảo vệ hàng trong vận chuyển bốc dỡ cũng dễ hơn, hiệu quả
hơn.
Thủ tục hải quan là một cách thức để Nhà nước quản lý hoạt động xuất
nhập khẩu. Đối với nhà xuất khẩu cần thực hiện.
+ Khai báo hải quan.
+ Xuất trình hàng hóa để kiểm tra.
+ Thực hiện các quyết định của hải quan.
Tùy theo thảo thuận về điều kiện giao hàng mà việc giao hàng lên tàu là
thuộc trách nhiệm của bên bán hay bên mua. Nếu việc giao hàng là thuộc trách
nhiệm của nhà xuất khẩu thì cần thiết phải theo dõi bốc xếp hàng qua cơ quan điều
độ cảng để tổ chức vận chuyển hàng hóa, bố trí lực lượng xếp hàng lên tàu. Sau khi
bốc xếp thì thực hiện thanh tốn phí bốc xếp và lấy vận đơn đường biển. Vận đơn
đường biển nên là vận đơn hồn hảo đã bốc hàng và có thể chuyển nhượng được.
Sau khi đã thực hiện chuyển giao hàng hóa lên tàu, nhà xuất khẩu cần lấy
đầy đủ các giấy tờ như hóa đơn thương mại, vận đơn đường biển v.v... Đến thời
hạn giao hàng nhà xuất khẩu xuất trình các chứng từ theo qui định trong L/C tại
ngân hàng thông báo để nhận tiền từ ngân hàng này hoặc từ ngân hàng thanh tốn.
Tóm lại, việc tổ chức thực hiện hợp đồng xuất khẩu là hết sức quan trọng.
Thơng qua hợp đồng này, nó đưa lại kết quả phản ánh hiệu quả hoạt động của công
ty. Thực hiện tốt các hợp đồng kinh doanh xuất khẩu là cơ sở nâng cao uy tín, đặt
quan hệ kinh doanh lâu dài với bạn hàng, tạo điều kiện mở rộng phạm vi và đẩy
mạnh hoạt động kinh doanh.
III. NHỮNG NHÂN TỐ CHỦ YẾU ẢNH HƯỞNG ĐẾN HOẠT ĐỘNG XUẤT KHẨU
HÀNG HỐ.
1. Các chính sách và quy định của Nhà nước
Có thể nói các chính sách và quy định của nhà nước ảnh hưởng rất lớn đến
hoạt động kinh doanh xuất khẩu. Thông qua việc đề ra các chính sách và quy định,
Nhà nước thiết lập mơi trường pháp lý nhằm điều chỉnh các hoạt động của các
doanh nghiệp. Chúng ta có thể xem xét tác động của các chính sách đó dưới các
khía cạnh sau :
a. Tỷ giá hối đoái:
Tỷ giá hối đoái là giá cả tại đó ngoại hối được mua và bán. Tỷ giá hối đối
và chính sách tỷ giá hối đối là nhân tố quan trọng thực hiện chiến lược hướng
ngoại, đẩy mạnh xuất khẩu. Một tỷ giá hối đối chính thức (HĐCT) được điều
chỉnh theo q trình lạm phát có liên quan gọi là tỷ giá hối đoái thực tế (HĐTT).
Nếu tỷ giá hối đối chính thức là khơng đổi và tỷ giá hối đối thực tế tăng lên thì,
các nhà xuất khẩu các sản phẩm sơ chế, là người bán theo mức giá cả quốc tế nằm
ngồi tầm kiểm sốt của họ sẽ bị thiệt. Họ phải chịu chi phí cao hơn do lạm phát
trong nước. Hàng xuất khẩu của họ trở nên kém sinh lợi do ngoại tệ thu được phải
bán lại với HĐCT cố định không được tăng lên để bù lại chi phí sản xuất cao hơn.
Các nhà xuất khẩu các sản phẩm chế tạo có thể làm tăng giá cả xuất khẩu của họ để
bù đắp lại chi phí nội địa cao hơn, nhưng kết quả khả năng chiếm lĩnh thị trường sẽ
giảm. Họ chỉ có thể giữ nguyên mức giá tính theo ngoại hối và lợi nhuận thấp. Nếu
tình trạng ngược lại là tỉ giá HĐTT giảm so với tỷ giá HĐCT, khi đó sẽ có lợi hơn
cho các nhà xuất khẩu.
b. Thuế quan và quota :Khả năng cạnh tranh của các nhà sản xuất trong
nước tại thị trường xuất khẩu cũng chịu ảnh hưởng trực tiếp của thuế xuất khẩu và
quota.
Thuế xuất khẩu có xu thế làm giảm xuất khẩu và do đó làm giảm nguồn thu
ngoại tệ của đất nứơc. Cịn quota là hình thức hạn chế về số lượng xuất khẩu có tác
động một mặt làm giảm số đầu mối tham gia xuất khẩu trực tiếp, mặt khác tạo cơ
hội thuận lợi cho những người xin được quota xuất khẩu.
c. Các chính sách khác của nhà nước. Các chính sách khác của nhà nước
như xây dựng các mặt hàng chủ lực, trực tiếp gia công xuất khẩu , đầu tư cho xuất
khẩu, lập các khu chế xuất , các chính sách tín dụng xuất khẩu, chính sách trợ
cấp xuất khẩu cũng góp phần to lớn tác đọng tới tình hình xuất của một quốc gia.
Tùy theo mức độ can thiệp, tính chất và phương pháp sử dụng các chính sách trên
mà hiệu quả và mức độ ảnh hưởng của nó tới lĩnh vực xuất khẩu sẽ như thế nào.
Bên cạnh các chính sách trên, nhóm các chính sách hỗ trợ mang tính thể chế - tổ
chức, các khung pháp lý và hệ thống hành chính cũng là một trong các nhân tố tác
động trực tiếp tới họat động xuất khẩu của các doanh nghiệp.
2. Nhân tố con người.
Con người luôn được đặt ở vị trí trung tâm của mọi hoạt động. Hoạt động
xuất khẩu hàng hoá phải nhấn mạnh tới nhân tố con người bởi vì nó là chủ thể sáng
tạo và trực tiếp điều hành các hoạt động, ảnh hưởng của nhân tố này thể hiện qua
hai chỉ tiêu chủ yếu nhất. Đó là tinh thần làm việc và năng lực công tác. TInh thần
làm việc được biểu hiện bởi bầu khơng khí trong doanh nghiệp, tình đồn kết và ý
chí phấn đấu cho mục tiêu chung. Năng lực của nhân viên lại biểu hiện qua kỹ
năng điều hành, công tác các nghiệp cụ cụ thể và qua kết quả của hoạt động. Để
nâng cao vai trò nhân tố con người, các doanh nghiệp một mặt phải chú trọng đào
tạo cán bộ, công nhân viên, bồi dưỡng và nâng cao nghiệp vụ của họ, mặt khác,
phải quan tâm thích đáng đến lợi ích cá nhân, bao gồm cả lợi ích vật chất lẫn tinh
thần.
3. Mạng lưới kinh doanh của doanh nghiệp.
Kết quả kinh doanh của doanh nghiệp ngoại thương phụ thuộc rất lớn vào hệ
thống mạng lưới kinh doanh của nó.một mạng lưới kinh doanh rộng lớn, với các
điểm kinh doanh được bố trí hợp lý là điều kiện để các doanh nghiệp thực hiện các
hoạt động như tạo nguồn hàng, vận chuyển , làm đại lý xuất khẩu...một cách thuận
tiện hơn và do đó góp phần nâng cao hiệu quả kinh doanh xuất khẩu. Nếu mạng
lưới kinh doanh là q thiếu, hoặc bố trí ở các điểm khơng hợp lý sẽ gây cản trở
cho hoạt động kinh doanh làm triệt tiêu tính năng động và khả năng cạnh tranh của
doanh nghiệp trên thương trường.
4. Khả năng cơ sở vật chất kỹ thuật của doanh nghiệp.
Cơ sở vật chất kỹ thuật của doanh nghiệp như vốn cố định bao gồm các
máy móc, thiết bị chế biến, hệ thống kho hàng, hệ thống phương tiện vận tải, các
điểm thu mua hàng , đại lý, chi nhánh và trang thiết bị của nó cùng với vốn lưu
động là cơ sở cho hoạt động kinh doanh.các khả năng này quy định quy mô và tính
chất của hoạt động kinh doanh xuất khẩu, và vì vậy cũng góp phần quyết định tới
hiệu quả kinh doanh. Rõ ràng là, một doanh nghiệp có hệ thống kho hàng hợp lý,
các phương tiện vận tải đầy đủ và cơ động, các máy móc chế biến hiện đại sẽ góp
phần nâng cao chất lượng hàng hóa và khả năng cạnh tranh trên thị trường quốc tế.
Do vậy, tạo điều kiện thuận lợi cho việc thực hiện hợp đồng xuất khẩu một cách có
tính khả thi và hiệu quả hơn. Trong kinh doanh xuất khẩu, thông thường các doanh
nghiệp ngoại thương có cơ cấu vốn lưu động và cố định theo tỷ lệ 8:2 hoặc 7:3 là
hợp lý. Tuy vậy, việc tăng vốn cố định là cần thiết nhằm góp phần mở rộng qui mơ
kinh doanh, cho phép xâm nhập và cạnh tranh trên thị trường lớn hơn.
PHẦN II
PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG KINH DOANH XUẤT
KHẨU HÀNG HĨA Ở CƠNG TY DONIMEX THỜI GIAN QUA
I. ĐẶC ĐIỂM HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA CÔNG TY.
1. Chức năng, nhiệm vụ chủ yếu của Công ty.
Quyết định số 545/QĐ-UBT ký ngày 31/10/1993 ủa UBND tỉnh Đồng Nai
quyết định thành lập doanh nghiệp nhà nước Công ty Xuất nhập khẩu Đồng Nai.
Công ty đặt trụ sở tại thành phố Biên Hịa tỉnh Đồng Nai.
- Tên gọi: Cơng ty Xuất nhập khẩu Đồng Nai.
- Tên giao dịch quốc tế: DONG NAI - IMPORT - EXPORT COMPANY.
- Trụ sở chính: 73 - 75 - Đường 30/4 - Thanh Bình - Biên Hịa.
- Vốn kinh doanh: 32,388 tỉ đồng.
* Chức năng hoạt động của Công ty.
- Trực tiếp xuất khẩu và nhận ủy thác xuất khẩu các mặt hàng nông, lâm,
thổ, thủy hải sản, thực phẩm chế biến, hàng thủ công mĩ nghệ, hàng tiểu thủ công
nghiệp do Công ty thu mua, gia công chế biến hoặc do liên doanh, liên kết tạo ra.
- Trực tiếp nhập khẩu và nhận ủy thác nhập khẩu các mặt hàng công cụ sản
xuất, vật tư, nguyên vật liệu, hàng tiêu dùng kể cả chuyển khẩu, tạm nhập tái xuất.
- Tổ chức sản xuất, liên doanh, liên kết, hợp tác đầu tư với các tổ chức kinh
tế trong nước và nước ngoài để sản xuất chế biến hàng cuất nhập khẩu và hàng tiêu
dùng.
* Nhiệm vụ của Công ty:
- Xây dựng và tổ chức thực hiện các kế hoạch dài hạn, ngắn hạn về sản xuất,
kinh doanh xuất nhập khẩu, gia công, lắp ráp theo đúng luật pháp hiện hành của
Nhà nước và hướng dẫn của Sở Thương mại Đồng Nai.
- Tổ chức nghiên cứu nâng cao năng suất lao động, đổi mới trang thiết bị, tổ
chức tiếp thị tốt để nâng cao năng lực kinh doanh và cạnh tranh lành mạnh, đảm
bảo kinh doanh có hiệu quả ngày càng cao.
- Chấp hành pháp luật Nhà nước, thực hiện các chế độ, chính sách về quản lí
và sử dụng Tiền vốn, vật tư, tài sản, nguồn lực, thực hiện hạch tốn kinh tế, bảo
tồn và phát triển vốn, thực hiện nghĩa vụ đối với Nhà nước.
- Thực hiện báo cáo theo ngành và chịu sự thanh tra của pháp luật.
- Tổ chức tốt bộ máy doanh nghiệp, quản lí toàn dIện, đào tạo và phát triển
đội ngũ cán bộ cơng nhân viên chức theo pháp luật, chính sách của Nhà nước và sự
phân cấp quản lí của Sở Thương mại để thực hiện nhiệm vụ sản xuất, kinh doanh
của Công ty. Chăm lo đời sống, tạo điều kiện thuận lợi cho người lao động làm
việc, thực hiện phân phối công bằng.
- Bảo vệ doanh nghiệp, bảo vệ môi trường, giữ gìn trật tự an ninh chính trị
và an tồn xã hội trong phạm vi quản lí của Cơng ty theo quy định của pháp luật.
2. Cơ cấu tổ chức bộ máy của Công ty.
Công ty Xuất nhập khẩu Đồng Nai gồm có 69 cán bộ cơng nhân viên được
biên chế thành 04 phòng ban và 02 chi nhánh.
Sơ đồ 1: Cơ cấu tổ chức bộ máy của Công ty
GIÁM ĐỐC
P.Giám Đốc
Kế tốn trưởng
P.KD
P.
TC-HC
P.KẾ
TỐN
CH
DONIMEX
Trạm KD
Hàng XK
TT
VI TÍNH
3. Đặc điểm hoạt động kinh doanh của Công ty.
Công ty Xuất nhập khẩu Đồng Nai là một Công ty kinh doanh xuất nhập
khẩu tổng hợp bao gồm hàng tiêu dùng, nguyên vật liệu, thiết bị máy móc đáp ứng
nhu cầu khác nhau của sản xuất và đời sống. Bên cạnh đó, Cơng ty cịn thực hiện
các dịch vụ gia cơng sản xuất, tái sản xuất hàng hóa, nhận ủy thác xuất nhập khẩu,
chuyển khẩu.
Trong kinh doanh xuất nhập khẩu, mặt hàng chủ yếu của Công ty bao gồm:
- Về xuất khẩu:
Đối với xuất khẩu, Công ty sau khi thực hiện giao dịch và ký kết hợp đồng
thành cơng thì tiến hành thu gom hàng hóa trong nước, chuẩn bị hàng hóa để thực
hiện hợp đồng xuất khẩu.
Công ty trực tiếp sản xuất các mặt hàng sau:
+ Cà phê.
+ Cao su.
+ Tiêu đen.
+ Phụ tùng máy nông nghiệp.
+ Trang thiết bị thể thao.
+ Hàng thủ công mỹ nghệ.
+ Đệm bố thắng.
- Về nhập khẩu:
Đối với hàng nhập khẩu, căn cứ vào nhu cầu tiêu dùng cụ thể của từng đơn
vị sản xuất trong nước và hợp đồng đã ký mà Công ty lên đơn hàng nhập khẩu.
Công ty trực tiếp nhập khẩu các mặt hàng sau:
+ Hàng tiêu dùng: hàng điện tử, điện lạnh, các linh kiện điện, xe gắn máy, xe
hơi, vải, thực phẩn ...
+ Hàng vật tư thiết bị phục vụ sản xuất: phân bón, xăng dầu, hóa chất, hạt
nhựa, phụ tùng ơ tơ, máy nơng ngư nghiệp ...
II. TÌNH HÌNH HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA CÔNG TY TRONG NHỮNG NĂM
QUA
1. Vài nét về tình hình xuất khẩu ở nước ta.
Từ năm 1986 đến nay, dưới sự khởi xướng của Đảng và Nhà nước, con
đường đổi mới của Việt Nam đã thu được nhiều thành tựu đáng kể, nền kinh tế đã
đi vào thế ổn định và đang phát triển đi lên, quan hệ quốc tế mở rộng. Trong giai
đoạn này, Kim ngạch xuất khẩu cũng khơng ngừng gia tăng, đónh góp một phần
đáng kể cho GDP. Với chính sách hướng về xuất khẩu, xuất khẩu đã và đang trở
thành một trong những nhân tố quan trọng thúc đẩy sự nghiệp cơng nghiệp hố hiện đại hoá đất nước.
Trong những năm qua, thành tựu của xuất khẩu hàng hóa ở nước ta khơng
chỉ thể hiện ở tổng kim ngạch mà còn ở sự chuyển đổi cơ cấu hàng hóa, cơ cấu
ngành. Điều đó nói lên sự phát triển của sản xuất hàng hóa xuất khẩu theo xu
hướng tiến bộ hơn.
Bảng1 : Kim ngạch xuất khẩu hàng hoá của Việt Nam giai đoạn
(1991-2000)
Đơn vị: Triệu USD
Năm
Tổng kim ngạch
% Tăng
1991
1992
1815 2081.7
14.7
1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000
2475 3000 3600 5500 7100 8700 9361 11535
18.9 21.2 20.0 52.8 29.0 22.5 7.6
12.3
Nguồn : Niên giám Thống kê năm 2000.
Thời kỳ từ năm 1991 đến năm 2000, cơ cấu hàng xuất khẩu đã có nhiều
thay đổi, nhiều mặt hàng giá trị đã được nâng cao thông qua chế biến.Chúng ta đã
xây dựng được một số mặt hàng xuất khẩu chủ lực như:Dầu thô, than , thuỷ sản ,
lâm sản. cơ cấu hàng xuất khẩu thời kỳ này như sau:
- Hàng nông , lâm, thuỷ sản , nguyên liệu và chế biến chiếm 56, 6%
- Hàng công nghiệp nhẹ và tiểu thủ công nghiệp chiếm 30, 7%
- Hàng công nghiệp nặng và khoáng sản chiếm 12, 7%
Như vậy, hàng nông , lâm , thuỷ sản vẫn chiếm tỷ trọng lớn trong Kim
ngạch xuất khẩu. Điều đó phản ánh tính chất và trình độ nền kinh tế nước ta cịn
lạc hậu.Tuy kim ngạch xuất khẩu tăng trưởng cao (20%-25% năm) nhưng do điểm
xuất phát của chúng ta thấp nên giá trị xuất khẩu thu về mỗi năm còn rất khiêm
tốn.
Nhờ thực hiện chính sách đối ngoại , đa dạng hố, đa phương hoá, Việt
Nam muốn làm bạn với tất cả các nước trên thế giới, hợp tác bình đẳng , các bên
cùng có lợi nên đến cuối năm 1997, Việt Nam đã có quan hệ thương mại với 152
nước và tổ chức quốc tế, trong đó đã ký hiệp định thương maị với 60 nước. Thị
trường xuất khẩu thời kỳ 1992-1998 được mở rộng hơn.
Trong các nước trên, Nhật Bản là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt
Nam. Theo thống kê của Bộ Tài chính Nhật Bản, kim ngạch xuất khẩu mậu dịch
giữa hai nước năm 1997 đạt 3,4 tỷ USD, tăng 40% so với năm 1998, trong đó Việt
Nam xuất sang Nhật Bản 2,2 tỷ USD.
Thị trường thứ hai sau Nhật Bản là Singapore. Năm 1999, kim ngạch buôn
bán hai chiều đạt 2,2 tỷ USD, năm 1998 là 33,44 tỷ USD. Điều đáng mừng là
ngoài các sản phẩm truyền thống như dầu thô, may mặc, hàng nông sản chế biến,
năm 1998 ta đã xuất sang Singapore được hàng điện tử (tivi), dù giá trị mới ở mức
khiêm tốn 5,2 triệu USD. Tuy nhiên, đây sẽ là bước khởi đầu đầy tốt đẹp để hàng
công nghiệp cao cấp của ta xâm nhập thị trường này. Sau Nhật Bản và Singapore
có thể kể đến các thị trường như Hàn Quốc, Đài Loan, Hồng Kông, Trung Quốc,
Thái Lan, Đức, Pháp, Nga.
Qua phân tích trên ta thấy, thị trường xuất khẩu của Việt Nam vẫn chủ yếu
là các nước Châu á - Thái Bình Dương (chiếm 80%). Mặc dù đã có hàng dệt sang
EU từ năm 1992 nhưng tháng 7/1995 Việt Nam mới ký kết Hiệp định Thương mại
và tháng 7/1996 mới ký Hiệp định xuất khẩu hàng dệt sang EU. Tuy đã bình
thường hóa quan hệ với Mỹ, nhưng Việt Nam chưa được hưởng quy chế tối huệ
quốc (MFN) và chưa ký Hiệp định Thương mại với họ nên thị trường Châu Mỹ
mới trong quá trình thử nghiệm. Thị trường Châu Phi và Trung Đơng do cách biệt
về địa lý, nhu cầu nhập khẩu hàng ta chưa lớn nên kim ngạch xuất khẩu hàng hóa
sang các nước này cịn nhỏ bé.
2. Tình hình hoạt động kinh doanh của Công ty thời gian qua.
2.1. Kết quả hoạt động kinh doanh.
Có thể phân tích kết quả kinh doanh của Công ty qua một số chỉ tiêu sau:
Bảng 2: Kim ngạch xuất nhập khẩu (1993 - 2000)
Đơn vị:USD
Chỉ tiêu
1, Kim
ngạch XK
2. Kim
ngạch NK
3.Tổng kim
ngạch
XNK
4.Tốc độ
tăng(%)
kim ngạch
XK
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
6.732.695 11.530.740 20.362.318 24.371.952 26.385.876 20..691.062 25..263.714 28.805.969
1352.805
8.761.395 23.810.420 9.445.024 14.035.098 11..581.257 9.125.401 12.406.483
8085500 20.292.135 44.172.738 34.116.976 40.420.944 32..272.319 34..389.115 41..212.452
250,97
217,68
77,235
118,48
87
103
113
Năm 1993 là năm đánh dấu bước phát triển mới ở Công ty. Đây là thời kỳ
mà Công ty từng bước mở rộng thị trường từ các nước Châu á, Đông Âu sang thị
trường các nước Tây Âu và sang cả Châu Phi và Châu Mỹ ... Do có những bước đi
trong phương án kinh doanh linh động và phù hợp với sự chuyển đổi cơ chế của
nền kinh tế quốc dân nên Công ty đã đẩy mạnh được hoạt động xuất nhập khẩu với
những kết quả rất khả quan. Nếu năm 1993, kim ngạch xuất khẩu chỉ đạt 6.732.695
USD thì chỉ đến năm 2000, giá trị xuất khẩu của Công ty đã đạt 28.805.969 USD,
tăng hơn 4 lần so với năm 1993. Riêng năm 1995 kim ngạch xuất khẩu của Công
ty đã đạt con số kỉ lục là 44.172.738 USD gấp 5,46 lần so với năm 1993, đây là
một kết quả đáng ghi nhớ. Trong những năm từ 1993 trở lại đây, nhịp độ tăng xuất
nhập khẩu của Công ty trung bình là 20 - 35% năm.
Trong kinh doanh xuất nhập khẩu thì hoạt động xuất khẩu ln chiếm tỷ
trọng cao hơn, với mức tăng bình quân hàng năm khá vững chắc là 30 - 35% năm.
Trong khi đó, hoạt động nhập khẩu có những biểu hiện bất thường, năm 1994 tăng
6,48 lần so với năm 1993 thì đến năm 1995 kim ngạch nhập khẩu tăng gấp 17,6 lần
so với năm 1993. Đến năm 1996 kim ngạch nhập khẩu chỉ tăng gấp 7,2 lần so với
năm 1993.
Tuy vậy, Công ty đang phấn đấu để giữ vững đẩy mạnh hơn nữa kim ngạch
xuất khẩu, cịn Kim ngạch nhập khẩu có thể giữ xu hướng của những năm qua.
Hiệu quả xuất nhập khẩu được coi là nhân tố quan trọng nhất quyết định kết
quả hoạt động kinh doanh của Công ty. Trong những năm qua, kết quả hoạt động
kinh doanh của Công ty như sau:
Bảng 3: Kết quả kinh doanh của Công ty (1997 - 2000)
Đơn vị:VNĐ
Năm
Chỉ tiêu
1, Kết quả HĐSXKD chính
2, Kết quả hoạt động tài chính
3.Kết quả hoạt động SXKD
phụ
4, Kết quả khác
5.Phân
phối
kết
quả
(1+2+3+4)
6.Thuế lợi tức
7. Trích lập quỹ cơng ty
8.Khoản trừ vào lợi nhuận
9. Thu nhập chưa phân phối
1997
1998
1999
2.767.033.099
222.057.783
38.734.904
622.945.755
4.626.240.437
-17.856.319
3.009.969.467
-1.135.815.038
4.113.511.151
1.559.016.030
1.386.316.893
64.638.544
0
2.125.922.413
1.987.628.741
0
3.182.975.477
122.554.824
1.712.035.590
2000
3.745.213.930
375.341.626
1.982.726.557
-116.164.767 -1.485.279.563
4.901.401.124 4.609.002.550
2.543.024.381
2.134.822.813
232.553.930
0
2.479.362.101
2.341.799.791
137.562.310
0
Từ bảng trên ta thấy, trong 04 năm liên tục từ 1997 đến 2000, lợi nhuận
trước thuế của Công ty liên tục tăng. Năm 1997, lợi nhuận trước thuế của Công ty
là 3.009.969.476 VNĐ, sang năm 1998 lợi nhuận trước thuế của Công ty là
4.113.511.151VNĐ. Năm 1999 lợi nhuận trước thuế của Công ty đạt
4.901.401.124 VNĐ, năm 2000 lợi nhuận trước thuế của Cơng ty đạt
4.609.002.550 VNĐ.
Có được kết quả như này là do Công ty đã đẩy mạnh được mọi hoạt động
kinh doanh, luôn luôn đổi mới phương thức kinh doanh, tìm kiếm cơ hội mới.
Trong thời gian này kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh chính đã đem lại
kết quả khá cao, chiếm tỷ trọng lớn trong tổng lợi nhuận. Năm 1997 con số này là
2.767.033.099, năm 1998 con số này là 622.945.755VNĐ, tới năm 2000 con số
này tăng lên 3.754.213.930VNĐ.
Cũng trong thời gian này, kết quả hoạt động khác của Công ty đáng được
lưu tâm. Từ năm 1997 đến 2000 kết quả hoạt động khác luôn bị âm và đang có xu
hướng tăng lên qua các năm. Năm 1997 kết quả hoạt động khác là (-17.856.319)
VNĐ, sang năm 1998 con số này là (-1.135.815.038) VNĐ,năm 1999 là
(116.164.767) VNĐ và năm 2000 con số này là (-1.485.279.563) VNĐ. Kết quả
hoạt động tài chính cũng có biểu hiện thất thường, năm 1997 là 222.057.738 VNĐ
nhưng sang năm 1998 hoạt động tài chính khơng đem lại kết quả, đến năm 1999
con số này là 122.554.824 VNĐ. Qua các kết quả của hoạt động kinh doanh Công
ty cần phải xem xét, nghiên cứu kĩ lưỡng để đề ra phương pháp giải quyết vấn đề.
Các kết quả cuối cùng từ lợi nhuận sau thuế đã được trích lập các quỹ Cơng
ty và đang có xu hướng tăng lên qua các năm từ 1998 tới nay. Kết quả này đã giúp
cải thiện tình hình vốn của Công ty và cơ sở vật chất kĩ thuật.
2.2. Các hình thức tạo nguồn hàng của cơng ty
Trong những năm gần đây, Cơng ty đã sử dụng các hình thức tạo nguồn
hàng sau:
- Mua đứt bán đoạn: đây là hình thức thu mua chủ yếu của Cơng ty, chiếm
gần 80% giá trị hàng hóa thu mua. Sau khi Cơng ty và người bán đã đạt được thỏa
thuận về mặt số lượng, chất lượng mẫu mã, phương thức thanh toán, điều kiện và
cơ sở giao hàng ... thì hai bên mới tiến hành kí kết hợp đồng kinh tế. Hợp đồng này
là cơ sở ràng buộc trách nhiệm của các bên trong q trình thực hiện hợp đồng.
Thơng thường người kí kết hợp đồng là Giám đốc Cơng ty hoặc Phó Giám đốc
được ủy quyền.
- Phương thức ủy thác: Là phương thức mà Cơng ty dùng danh nghĩa của
mình để giao dịch với khách hàng nước ngoài nhằm thỏa thuận với họ về các điều
khoản: số lượng, chất lượng, mẫu mã, giá cả, điều kiện cơ sở giao hàng ... và tổ
chức bán hộ hàng cho người ủy thác. Phương thức thu mua này chỉ chiếm một tỉ lệ
nhỏ trong hoạt động kinh doanh của Công ty.
- Phương thức đầu tư, liên doanh liên kết sản xuất hàng xuất khẩu. Theo
phương thức này, Công ty sẽ bỏ vốn ra đầu tư vào các đơn vị sản xuất chế biến
hàng xuất khẩu theo các hợp đồng ngắn hạn, trong đó Cơng ty chịu trách nhiệm
tiêu thụ các sản phẩm sản xuất ra. Thông thường Công ty chỉ ứng vốn trước cho
các cơ sở chức không tham gia trực tiếp điều hành các hoạt động sản xuất. Hình
thức này chỉ được Cơng ty áp dụng khi đã kí được hợp đồng xuất khẩu với nước
ngồi mà nguồn hàng trong nước chưa có sẵn.
Công tác thu mua tạo nguồn hàng của Công ty được thực hiện theo quy trình
sau:
Sơ đồ 2: Mơ hình tổ chức công tác thu mua tạo nguồn hàng
Xác định
nhu cầu
Xây dựng
đơn hàng
Tìm kiếm
Nhà cung
C ấp
Tiếp cận, đàm
phán, Ký kết hợp
đồng
Lựa chọn
Thị trường
Lựa chọn
Nhà cung
C ấp
Kiểm
Tra
Hàng
Hóa
Tiếp
Nhận
Hàng
Hóa
Tổ chức thực
hiện hợp đồng
Vận
Chuyển
Hàng
Hóa
Thanh lý
Hợp đồng
Thanh
Tốn
Xử lí tranh
chấp
B ảo
Quản
2.3. Các Nghiệp vụ kinh doanh của công ty
a) Nghiệp vụ giao hàng xuất khẩu. Nghiệp vụ này bao gồm các khâu sau:
- Chuẩn bị hàng: Sau khi Công ty đã đưa hàng về kho thì tiến hành các khâu
chuẩn bị như đóng gói hàng hóa, ghi mã kí hiệu để hoàn thiện hàng theo đơn hàng
của nước nhập khẩu.
- Th tàu và kí kết hợp đồng vận chuyển: Thơng thường, Công ty sử dụng
điều kiện cơ sở giao hàng theo điều kiện FOB trong Incoterm 1991 với nước ngoài
do vậy ở khâu này, Cơng ty chỉ kí kết hợp đồng vận chuyển với các tổ chức vận
tải, thuê các tổ chức này đem phương tiện tới tận kho hàng của Cơng ty để chuyển
hàng hóa ra cảng xuất khẩu, sau đó tiến hành bốc dỡ hàng xuống cảng để hải quan
kiểm định hàng hóa.
- Hồn thiện thu tục giấy tờ: Làm thủ tục giấy phép xuất khẩu Công ty
thường phải chuẩn bị các loại giấy tờ sau:
+ Hợp đồng thương mại (bản chính và bản sao).
+ Bản dịch hợp đồng.
+ Hạn ngạch, quota nếu xuất hàng hạn ngạch.
+ Giấy chứng nhận xuất xứ.
+ Giấy kiểm dịch vệ sinh hàng.
+ Các giấy tờ hải quan.
- Tổ chức khai báo và giám định hải quan. Khâu này Cơng ty có trách nhiệm
xuất trình đầy đủ giấy tờ, mở hàng hóa để hải quan kiểm tra.
- Giao hàng lên tàu và lập vận đơn. Thơng thường, Cơng ty ủy thác tồn
phần cho hãng vận tải. Sau khi giao hàng lên tàu thì đại diện của Công ty và cơ
quan bảo hiểm xác nhận hàng vào biên bản để Công ty tiến hành mua bảo hiểm.
Cũng trong khâu này, đại diện của Công ty phải lấy xác nhận thuyền phó và sau đó
đổi lấy vận đơn thuyền trưởng.
b) Nghiệp vụ thanh toán bao gồm các khâu vay vốn thanh toán nguồn hàng
và nhận tiền thanh toán của bên nhập khẩu:
Đối với thanh toán đầu vào, các phòng hoặc đơn vị thực hiện nhiệm vụ trực
tiếp thì được Cơng ty ủy quyền giao vốn để thanh toán. Sau khi nhận được tiền
hàng bên nhập khẩu thanh tốn, đơn vị sẽ giao lại Cơng ty tồn bộ doanh thu và
các chi phí hợp lí. Hình thức thanh toán nguồn hàng chủ yếu bằng Tiền mặt.
Nguồn vốn để thanh tốn đầu vào của Cơng ty một phần là vốn tự có, nhưng do
điều kiện cịn rất thiếu vốn nên Công ty thường chủ động vay ngắn hạn Ngân hàng.
Việc thanh toán của đơn vị nhập khẩu là khâu ấn định kết quả cuối cùng cả
quá trình nghiệp vụ xuất khẩu hàng hóa. Số tiền thanh tốn căn cứ vào trị giá hàng
hóa và thời hạn thanh toán đã được quy định trong hợp đồng. Phương thức thanh
tốn trong xuất khẩu của Cơng ty rất nhiều, chẳng hạn, thanh tốn bằng thư tín
dụng (L/C), thanh tốn bằng phương thức nhờ thu, thanh toán hàng đổi hàng, thanh
toán trao tay tiền mặt. Ngoại trừ phương pháp mở L/C, cịn các phương pháp khác
rủi ro là khá lớn, vì vậy, Công ty chủ trương tạo điều kiện để bên đối tác mở L/C.
c) Nghiệp vụ xử lí thơng tin thị trường hàng xuất khẩu.
Trên cơ sở thông tin thu thập được qua niên giám thống kê Việt Nam, qua
các bản tin nhanh về thị trường, giá cả, Tạp chí Thương mại, qua các cơ quan Nhà
nước có liên quan, qua tiếp xúc trực tiếp với bạn hàng trong và ngoài nước ... Cán
bộ Phòng Kinh doanh xác định từng thị trường phù hợp với những mặt hàng nào,
số lượng, chất lượng, giá cả có thể đáp ứng. Phương pháp nghiên cứu được áp
dụng chủ yếu là thống kê kinh nghiệm.
Trong những năm qua, thị trường thế giới có nhiều biến đổi thất thường, đặc
biệt là thị trường hàng nơng sản. Trong khi đó, hệ thống cung cấp thơng tin của
nước ta cịn rất kém, chưa kịp thời với xu hướng phát triển của thế giới. Do đó,
cơng tác thu thập và xử lí thơng tin của Cơng ty gặp rất nhiều khó khăn. Bên cạnh
đó, đội ngũ cán bộ kinh doanh của Cơng ty chưa được trang bị đầy đủ những kiến
thức cần thiết về nghiên cứu thị trường, chưa có các phương án nghiên cứu mang
tính hệ thống. Vì vậy, có nhiều trường hợp Công ty đã gặp những lúng túng về
định hướng các thị trường trọng điểm để tiến hành giao dịch xuất khẩu. Cịn nữa,
do yếu kém về dự đốn xu hướng của cung cầu và giá cả trong tương lai nên Công
ty chưa xác định được các chiến lược xuất khẩu hợp lí. Nhiều khi giá cả chưa lên
cao đã tiến hành bán ồ ạt hàng hóa, khi giá cả đã lên cao rồi thì khơng cịn hàng
hóa để bán. Hoặc có tình trạng chọn sai đối tượng bn bán, họ khơng đủ khả
năng tài chính để thanh tốn Tiền hàng hoặc chây ì thực hiện hợp đồng gây ảnh
hưởng tới hoạt động xuất khẩu và nhiều khi còn dẫn đến thất thu, thua lỗ. Đây
cũng là tình trạng chung của nhiều doanh nghiệp kinh doanh xuất khẩu ở nước ta.
Có thể với mặt hàng xuất khẩu của Cơng ty đa dạng và phong phú về chủng
loại, chất lượng, giá cả, Cơng ty phải rất linh hoạt và tính tốn kịp thời mới có khả
năng đáp ứng được nhu cầu thị trường, đảm bảo làm ăn lâu dài.
II. TỔNG QT KẾT QUẢ XUẤT KHẨU CỦA CƠNG TY.
1- Tình hình kinh doanh theo mặt hàng.
Bảng 4: Kết quả xuất khẩu theo mặt hàng (1997 - 2000).
Đơn vị:USD
Mặt hàng
1997
1998
1999
2000
Cà phê
16.436.633 14.711.011 16.634.111 17.532.749
Tiêu đen
2.198.222
3.362.961
177.756
2.602.220
Cao su
2.429.000
2.493.754
1.397.000
2.671.000
Ngô
3.136.725
Gốm mỹ nghệ
117.177
40.570
Dụng cụ thể thao
9817
10.723
Phụ tùng máy NN
33.738
44.121
áo thun
9.312
áo sơ mi nam
15.252
Đệm bố thắng
27.922
54.847
Qua bảng trên cho thấy, đa số các mặt hàng xuất khẩu của Công ty là hàng
nông - lâm - thổ sản. Đặc điểm của mặt hàng này là tình hình sản xuất phù hợp với
điều kiện nước ta, có nguồn cung cấp khá dồi dào, được Nhà nước khuyến khích
xuất khẩu và tạo điều kiện thuận lợi. Tuy nhiên mặt hàng này đang gặp khó khăn
trên thị trường thế giới do giá cả biến động thất thường và là mặt hàng tương đồng
với hàng hóa các nước trong khu vực. Vì vậy, để đẩy mạnh được kim ngạch xuất
khẩu địi hỏi Cơng ty phải nỗ lực rất nhiều.
Trong các mặt hàng trên thì mặt hàng chủ lực của Cơng ty có giá trị xuất
khẩu mỗi năm trên 6 triệu USD đó là: cà phê. Mặt hàng này chiếm tỉ trọng lớn
trong tổng kim ngạch xuất khẩu.
Năm 1997, các mặt hàng xuất khẩu chủ lực trên chiếm tỉ trọng bằng 61%
tổng giá trị hàng xuất khẩu. Năm 1998 chiếm 83%, năm 1999 chiếm 46,51%, năm
2000 chiếm 45%.Con số này cho thấy mặt hàng cà phê là mặt hàng chiếm tỷ lệ lớn
trong tổng kim ngạch xuất khẩu.
Mặc dù vậy, mặt hàng cà phê đang có xu hướng giảm là do trong hai năm
gần đây giá cả cà phê trên thị trường thế giới diễn biến thất thường, khách hàng lớn
nhất mua cà phê là Mỹ đã giảm nhu cầu vì cà phê dự trữ của Mỹ khá lớn, do đó đã
làm cho giá cà phê tụt xuống một cách thảm hại, mặt nữa là sản lượng cà phê của
Brazin trong mấy vụ qua ln đạt sản lượng lớn. Hai ngun nhân đó dẫn tới cung
cà phê tăng nhưng cầu cà phê giảm dẫn đến giảm giá.
Tương tự như cà phê mặt hàng cao su cũng liên tục giảm giá ...
Bên cạnh việc đẩy mạnh xuất khẩu các mặt hàng chủ lực, Công ty đã không
ngừng mở rộng và tăng cường xuất khẩu các mặt hàng khác. Có thể kể đến một số
mặt hàng như trang thiết bị thể thao, quần áo, ngô, đậu, lạc ... Các mặt hàng này
tuy chiếm tỷ trọng nhỏ nhưng nó đã phản ánh được sự cố gắng vươn lên của cán bộ
Công ty và đây sẽ là tiền đề của sự phát triển trong các năm sắp tới.
Trong những năm qua, Công ty cũng chú trọng đầu tư phát triển mặt hàng
theo chiều sâu, thông qua các hoạt động liên doanh, liên kết, khai thác các nguồn
hàng chế biến cao. Tỉ trọng xuất khẩu hàng thô qua các năm đã giảm dần và hàng
chế biến tinh đang có xu hướng tăng lên. Năm 1997 tỉ trọng chế biến của các mặt
hàng xuất khâu là 30%, năm 1998 là 32%, năm 1999 là 34%, năm 2000 là 35%.
Mặt hàng có tỉ trọng chế biến cao nhất phải kể đến là cà phê, năm 1992 và 1993
Công ty chỉ xuất khẩu cà phê thô, các năm 1995 trở đi Công ty chủ yếu xuất khẩu
cà phê nhân, cà phê thành phẩm. Đây là hướng kinh doanh rất đúng đắn, góp phần
tạo công ăn việc làm, tăng giá trị hàng xuất khẩu. Để phát huy điều này, Công ty
cần thiết phải thiết lập được mối quan hệ chặt chẽ với các nguồn hàng, có phương
án kinh doanh rõ ràng, đặc biệt là tăng cường đầu tư, hỗ trợ cho các đơn vị sản
xuất, chế biến để nâng cao chất lượng hàng hóa.
2- Tình hình kinh doanh xuất khẩu theo thị trường.
Hịa chung với q trình đa dạng hóa và đa phương hóa các mối quan hệ
kinh tế quốc tế của đất nước, trong những năm qua Công ty DONIMEX đã không
ngừng mở rộng thị trường xuất khẩu của mình. Có thể nói, thị trường xuất khẩu
chủ yếu của DONIMEX là các nước Châu á và Châu Âu, trong đó năm 1999, các
nước Châu á chiếm thị phần là 2,02%, Châu Âu chiếm 26,25%, còn lại các Châu
khác là 71,73%.
Xét thị trường Châu á, đây là thị trường gần gũi về địa lý, phong tục, tập
quán, có mối quan hệ làm ăn lâu dài với Công ty. Trong các nước Châu á thì
Singapore và Trung quốc là bạn hàng tiêu thụ lớn nhất của DONIMEX. Năm 1995,
xuất khẩu của DONIMEX sang thị trường Singapore và Trung Quốc đạt
15.429.168,83 USD chiếm hơn 70% tổng kim ngạch xuất khẩu. Năm 1998 là
6.235.739 USD chiếm 49,5% tổng kim ngạch...Thị trường Singapore là thị trường
trung chuyển hàng hóa của Cơng ty, hàng hóa được xuất sang đây, qua một số
công đoạn chế biến thêm, họ sẽ tái xuất sang nước khác. Đứng sau thị trường
Singapore và Trung Quốc là thị trường Mỹ và Thái Lan, Anh, Pháp ... Kim ngạch
xuất khẩu sang các nước này thường đạt con số xấp xỉ 1 triệu đô la, tuy tốc độ phát
triển chưa cao nhưng tương đối ổn định.
Có thể nói, quan hệ của DONIMEX ở thị trường Châu á, Châu Âu là rất
rộng lớn, có truyền thống lâu dài và ngày càng phát triển cả về chiều rộng lẫn chiều
sâu. Trong những năm qua Công ty đã chú trọng tăng cường mối quan hệ hợp tác
với các bạn hàng ở thị trường này. Đến nay Công ty đã thiết lập được mối quan hệ
hợp tác làm ăn với hơn 100 Cơng ty nước ngồi tập trung ở gần 40 quốc gia.
Hiện nay, Công ty đang đẩy mạnh việc mở rộng hơn nữa thị trường ở Trung
Quốc, đây là thị trường tiêu thụ lớn, gần gũi về địa lí, chi phí vận chuyển thấp và
đang hứa hẹn nhiều tiềm năng.
Xét về thị trường Châu Âu. Các bạn hàng lớn ở Tây Âu và Bắc Âu tiêu thụ
hàng hóa của Cơng ty DONIMEX là Anh, Pháp, Bỉ, Hà Lan, Đức ... Từ những
năm đầu của thập kỉ 90, Công ty đã vươn ra và thâm nhập thị trường này. Đến nay
Công ty đã tạo được những uy tín nhất định và có được chỗ đứng khá vững chắc ở
thị trường này. Trong các nước Tây Âu thì Bỉ là bạn hàng tiêu thụ lớn nhất. Năm
1995 hàng của Công ty xuất sang Bỉ trị giá 733.320 USD thì sang năm 1996 là
2.108.385 USD, năm 1998 con số này là 1.194.820 USD. Trong những năm sắp tới
con số này có thể sẽ tăng cao hơn nữa. Bên cạnh đó, giá trị hàng xuất khẩu sang thị
trường Đức, Pháp, Anh cũng có xu hướng tăng đáng kể ...
Trong các nước Bắc Âu thì Hà Lan là thị trường lớn nhất, kim ngạch xuất
khẩu sang thị trường này cũng ở mức tương đối, trong những năm tới thị trường
này là cơ hội lớn cho Công ty.
Năm 1998, Công ty đã mở rộng thị trường Đông Âu mà trước đây đã bị gián
đoạn như Ba Lan, Cộng hòa Séc..., ở thị trường Tây Âu và Bắc Âu Công ty mở
rộng sang ý, Tây Ban Nha, Rumania, Pakistan ... Tuy kim ngạch xuất khẩu sang
các thị trường này chưa cao, nhưng nó cũng hứa hẹn một triển vọng sáng sủa hơn.
Thị trường Mỹ đặc biệt được Công ty chú trọng. Tuy chỉ mới xâm nhập vào
thị trường này trong những năm gần đây, song tốc độ tăng trưởng xuất khẩu của
Công ty tăng rất cao. Năm 1997, Công ty xuất được một lô hàng cà phê vào thị
trường Mỹ với giá trị 387.185 USD, năm 1998 con số trên đã lên tới 3.066.940
USD, năm 1999 là 1.194.565 USD. Năm 2000 là 2.666.605 USD. Thị trường Mỹ
có sức tiêu thụ rất lớn, quan hệ Việt - Mỹ gần đây đã được cải thiện đáng kể, điều
đó đang mở ra cho Cơng ty DONIMEX một triển vọng mới trong kinh doanh.
Công ty cần nhanh chóng xâm nhập và chiếm lĩnh thị trường này vì đây là điểm
mạnh tương đối của Cơng ty.
3- Phân tích hiệu quả kinh doanh xuất khẩu hàng hóa của Cơng ty.
Để phân tích được hiệu quả kinh doanh xuất khẩu hàng hóa của Cơng ty
DONIMEX, trước hết ta phải nắm được chỉ tiêu kinh tế kế hoạch và thực hiện mà
Công ty đề ra đối với hoạt động xuất khẩu năm 2000.
Bảng 5: Chỉ tiêu kế hoạch và thực hiện về xuất khẩu năm 2000
Đơn vị : Tỷ VNĐ
CHỉ TIÊU
1.Tổng doanh thu
2.Tổng chi phí (cả thuế)
a.Định phí
b.Biến phí
3.Tổng vốn kinh doanh
a.Vốn cố định
b. Vốn lưu động
4. Lãi gộp (1-2b)
5. Lãirịng (1-2)
Kế hoạch
557.469,362
553,234
11,375246
541,858574
32,388.000
3,478.000
28,910.000
4,235
1,9385
Thực hiện
576.834
572,226
15,634712
556,631288
32,388.000
3,478.000
28,910.000
4,609
2,129638
Tỷ Lệ %
103,474
103,433
137,443
102,726
100
100
100
108,831
109,86
Qua phân tích trên đây ta thấy rằng, hoạt động kinh doanh của Công ty có
kết quả chưa cao, điều này phản ảnh Cơng ty cần phải cố gắng nhiều hơn nữa trong
thời gian tới để nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh xuất khẩu bằng mọi cách
nâng cao tốc độ quay của đồng vốn, tăng doanh thu và giảm bớt các khoản chi phí
khơng cần thiết.
III- NHỮNG THÀNH TỰU, TỒN TẠI VÀ NGUYÊN NHÂN TRONG HOẠT ĐỘNG
XUẨT KHẨU CỦA CÔNG TY.
1. Thành tựu:
Có thể đánh giá thành tựu về hoạt động xuất khẩu của Công ty DONIMEX
như sau:
- Trong những năm qua, cán bộ cơng nhân viên Cơng ty đã có nhiều cố gắng
bám sát thị trường trong và ngoài nước, khai thác được nhiều nguồn hàng xuất
khẩu và thực hiện tốt các chỉ tiêu, quy định đề ra.
- Thực hiện chủ trương của Đảng và Nhà nước về đẩy mạnh xuất khẩu,
Công ty đã chú trọng, quan tâm đến công tác tiếp thị, khai thác mặt hàng mở rộng
thị trường trong và ngoài nước nên đã xuất khẩu được những mặt hàng chính là
nơng,. lâm, thổ sản và thêm nhiều loại hàng khác như may mặc, dụng cụ thể thao,
máy móc ... tận dụng nguyên liệu có sẳn trong nước, gián tiếp giải quyết được
nhiều lao động làm ra sản phẩm xuất khẩu nên giá trị xuất khẩu của Công ty ngày
một nâng cao.
- Trong quá trình kinh doanh mua bán hàng hóa có sự cạnh tranh gay gắt,
Nhà nước mở rộng cơ chế xuất nhập khẩu, cho thành lập nhiều công ty tư nhân,
trách nhiệm hữu hạn, liên doanh, liên kết với các thành phần kinh tế. Được xuất
nhập khẩu trực tiếp, các văn phịng đại diện ở nước ngồi cũng tham gia mua bán
trực tiếp đến tận cơ sở thu mua, sản xuất, chế biến nên làm cho giá cả lên xuống
thất thường. Sự biến động về tiền tệ trong khu vực và trên thế giới, tỉ giá USD lên
xuống cũng ảnh hưởng đến việc tính tốn và gây khó khăn trong kinh doanh xuất
nhập khẩu nhất là những tháng cuối năm 1998. Trước tình hình như vậy, Cơng ty
đã áp dụng nhiều phương án kinh doanh, tìm kiếm khách hàng, bán tận gốc (không
qua trung gian), tạo điều kiện thuận lợi cho khách hàng, giao hàng đúng hạn, đảm
bảo chất lượng hàng hóa, thanh tốn sịng phẳng, đã thực sự gây được lịng tin, lơi
cuốn khách hàng đến hợp tác lâu dài nên vừa tạo được nguồn hàng ổn định vừa có
khách hàng tiêu thụ.
- Thực hiện các nghiệp vụ kinh doanh xuất khẩu nhanh chóng, chính xác,
đúng chính sách, pháp luật của Nhà nước, nộp thuế xuất nhập khẩu đầy đủ, đúng
hạn.
- Thực hành tiết kiệm, giảm chi phí trong kinh doanh như: vận tải, bốc dỡ,
giám định, bảo quản hàng hóa ...
- Tổ chức lao động, bộ máy quản lí gọn nhẹ, mỗi người đều kiêm nhiệm hai,
ba việc nên làm việc có hiệu quả, năng suất lao động cao hơn các năm trước.
2. Những tồn tại:
Bên cạnh các thành tựu đạt được, hoạt động kinh doanh xuất khẩu của Cơng
ty cịn những tồn tại sau:
- Công ty chưa thiết lập được kế hoạch kinh doanh dài hạn, chưa có phương
hướng cụ thể đối phó với sự biến động thất thường của thị trường có thể xảy ra.
Hoạt động xuất khẩu của Cơng ty có tăng về kim ngạch nhưng nhìn chung phương
thức kinh doanh cịn mang tính "phi vụ", "chộp giựt" là chính. Hàng xuất khẩu của
Cơng ty cịn manh mún, nhỏ lẻ.
- Chất lượng hàng của Công ty chưa ổn định, tỉ trọng hàng thơ vẫn cịn
chiếm khá lớn.
- Thị trường hàng tiêu thụ của Cơng ty tuy có được mở rộng song vẫn chưa
ổn định. Một số bạn hàng chưa đủ tin cậy để tiến hành làm ăn lớn. Đa số các bạn
hàng của Công ty chỉ tiêu thụ theo kiểu mùa vụ.
- Trong hoạt động tạo nguồn hàng, Công ty chưa thiết lập được mối quan hệ
với các cơ sở, đơn vị sản xuất kinh doanh. Thu mua hàng của Cơng ty phần nhiều
cịn theo kiểu gom hàng từng hộ gia đình, từng cơ sở nhỏ lẻ khi khách hàng có nhu
cầu. Vì vậy, trong nhiều trường hợp, Công ty bị động về nguồn hàng hoặc việc tạo
hàng không đảm bảo chất lượng.
- Từ trước đến nay, Công ty chưa được đầu tư đầy đủ cơ sở vật chất, Cơng ty
cịn phải đi th đất, nhà xưởng, kho bãi với giá cả ngày càng tăng thêm nên làm
ảnh hưởng tới hiệu quả kinh doanh.
- Công ty chuyên mua bán kinh doanh xuất nhập khẩu, chưa có cơ sở sản
xuất, thu mua, chế biến nên nhiều lúc bị động về nguồn hàng chưa đáp ứng được
nhu cầu của khách hàng, giá cả lên xuống thất thường cũng gặp không ít khó khăn
trong việc tính tốn kinh doanh.
- Do thiếu vốn, Cơng ty phải tự cân đối, giữ uy tín với ngân hàng, có vay có
trả đầy đủ, sịng phẳng nhưng vẫn cịn rất nhiều khó khăn, bị động.
- Trình độ cán bộ, cơng nhân viên có nghiệp vụ ngoại thương ít, hầu hết trái
ngành nghề nên chưa đáp ứng được nhu cầu của thị trường cạnh tranh sôi động
hiện nay.
3. Ngun nhân:
Cơng ty chưa có bộ phận chun trách về marketing riêng biệt mà chỉ ở mức
độ tư pháp, chưa đi sâu.
Cơ cấu tổ chức mới đã làm cho cán bộ cơng nhân viên bị động, chưa thích
ứng được với cơ cấu tổ chức, công việc mới đã làm giảm chất lượng của công việc.
Do sự cạnh tranh gay gắt trên thị trường. Hiện nay trên địa bàn Đồng Nai,
Thành phố Hồ Chí Minh, Bình Dương, Lâm Đồng, Bà Rịa - Vũng Tàu có rất nhiều
doanh nghiệp cùng hoạt động kinh doanh xuất nhập khẩu dẫn tới tình trạng phá
giá, ép giá ... gây khó khăn cho hoạt động kinh doanh của Công ty.
Công ty chưa có văn phịng đại diện ở nước ngồi, do đó Cơng ty gặp khó
khăn trong việc giao dịch,tiếp xúc, chào hàng với các bạn hàng nước ngoài.
PHẦN III
CÁC BIỆN PHÁP NHẰM ĐẨY MẠNH HOẠT ĐỘNG KINH DOANH XUẤT
KHẨU.
1. Chính sách xuất khẩu hàng hoá của Việt Nam.
Đại hội lần thứ VII của Đảng (cuối 1991) đã khẳng định "Đa phương hóa
quan hệ đối ngoại", "đa dạng hóa hoạt động kinh tế đối ngoại" lấy "Hiệu quả kinh
tế đối ngoại" là mục tiêu, là động lực trực tiếp, phát huy mọi khả năng của các
thành phần kinh tế.
Hội nghị Trung ương Đảng lần thứ 3 (khóa VIII) đã đề ra một Nghị quyết
riêng về chính sách đối ngoại và kinh tế đối ngoại nhằm thoát ra khỏi cuộc khủng
hoảng, tạo điều kiện cho đất nước tiếp tục phát triển. Trong bối cảnh này, Trung
ương đánh giá vừa là "thời cơ" vừa là "nguy cơ" cho đất nước.
Năm 1992, Hội đồng Bộ trưởng ban hành Nghị định 114/HĐBT ngày
07/4/1992 về quản lý Nhà nước đối với xuất nhập khẩu, đó là một bước sửa đổi các
chính sách văn bản trong quản lý xuất nhập khẩu. Ngày 19/4/1994, Thủ tướng
Chính Phủ ban hành Nghị định 33/CP về quản lý Nhà nước đối với hoạt động xuất
nhập khẩu. Ngày 13/1/1997, Thủ tướng Chính Phủ ra Quyết định số 28/TTg về
chính sách mặt hàng và điều hành công tác xuất nhập khẩu.
2. Hệ thống quan điểm cơ bản đổi mới chính sách ngoại thương, đẩy mạnh
xuất khẩu ở nước ta.
- Đẩy mạnh xuất khẩu, bao gồm xuất khẩu hàng hoá và xuất khẩu dịch vụ
nhằm đáp ứng các nhu cầu về nhập khẩu, về ngoại tệ cần thiết cho kinh tế quốc
dân.Thông qua nhập khẩu tranh thủ thiết bị kỹ thuật hiện đại, công nghệ tiên tiến
của các nước trên thế giới nhằm khai thác có hiệu quả các nguồn lực trong nước ,
đổi mới cơ cấu kinh tế góp phần tăng trưởng kinh tế, tăng cường khoa học và kỹ
thuật của đất nước.
- Phấn đấu tăng nhanh kim ngạch xuất khẩu, mở rộng quy mơ xuất khẩu, đa
dạng hàng hố xuất khẩu, nâng cao chất lượng và sức cạnh tranh của hàng xuất
khẩu, góp phần cải thiện cán cân ngoại thương và cán cân thanh tốn quốc tế.
- Khuyến khích tạo mọi điều kiện thuận lợi cho các tổ chức kinh doanh
thuộc các thành phần kinh tế phát triển sản xuất các sản phẩm hướng về xuất khẩu
và nhữnh sản phẩm thay hàng nhập khẩu thiết yếu mà sản xuất trong nước có hiêụ
quả hơn nhập khẩu.
- Đa dạng hố thị trường xuất khẩu, thị trường nhập khẩu phù hợp với cơ
chế thị trường trên cơ sở gắn thị trường trong nước với thị trường nước ngoài, mở
rộng giao lưu hàng hố giữa Việt Nam và nước ngồi.
- Mở rộng quyền hoạt động ngoại thương cho các doanh nghiệp thuộc các
thành phần kinh tế, đi đôi với sự quản lý thống nhất của Nhà nước trong lĩnh vực
ngoại thương bằng luật pháp và các địn bẩy kinh tế.
- Xố bỏ bao cấp và bù lỗ trong kinh doanh xuất nhập khẩu. Các doanh
nghiệp xuất khẩu , nhập khẩu kinh doanh phải có hiệu quả (bao gồm hiệu quả kinh
doanh và hiệu quả kinh tế- xã hội đồng thời phải thực hiện trách nhiệm xã hội do
pháp luật quy định. Khi phục vụ lợi ích chung, trong trường hợp doanh nghiệp xuất
khẩu bị thua thiệt, Nhà nước có chính sách hỗ trợ thích đáng.
Mới đây, Chính phủ đã ban hành Nghị định 57/CP cho phép các doanh
nghiệp kinh doanh xuất khẩu không phải xin giấy phép xuất nhập khẩu khi tham
gia các hoạt động xuất khẩu,các doanh nghiệp chỉ cần khai báo mã số hải quan với
các cơ quan hải quan. Ngoài ra, Nghị định còn mở rộng thêm các đối tượng tham
gia kinh doanh xuất nhập khẩu, bao gồm các cá nhân và các pháp nhân có đăng ký
kinh doanh đều được tham gia xuất khẩu các loại hàng hoá nằm trong danh sách
các hàng hoá được Nhà nước cho phép xuất khẩu.
3. Các chính sách thúc đẩy xuất khẩu.
a). Chính sách gọi vốn đầu tư trực tiếp của nước ngoài vào mục đích khai
thác và sản xuất hàng nhập khẩu.
Đầu tư trực tiếp của nước ngoài là một bộ phận cấu thành của toàn bộ hoạt
động đầu tư của quốc gia. Trong những năm trước mắt , khi mà nguồn vốn tích luỹ
nội bộ cịn hạn hẹp, thì đầu tư trực tiếp chiếm vị trí quan trọng, nó góp phần cải
biến dần cơ cấu kinh tế quốc dân. Thông qua đầu tư trực tiếp của nước ngoài,
chúng ta sẽ tranh thủ vốn , kỹ thuật và công nghệ mới, mở rộng thị trường nước
ngoài , tiếp thu các kinh nghiệm tiên tiến, trên cơ sở đó xây dựng những cơ sở
kinh tế mới, hiện đại hoá một số cơ sở hiện có nhằm tạo điều kiện việc làm cho
người lao động khai thác một phần những tiềm năng sẵn có của đất nước để tăng
nhanh nguồn hàng xuất khẩu, mở rộng giao lưu với thế giới bên ngồi, góp phần
tăng thêm nguồn thu cho ngân sách nhà nước.
Xuất phát từ những quan niệm nói trên, Nhà nước ta cần tiếp tục hồn chỉnh
hệ thống Luật (trong đó có Luật đầu tư nước ngồi) nhằm tạo ra những điều kiện,
mơi trường đầu tư thuận lợi cho các bạn hàng quốc tế tham gia đầu tư, liên doanh
liên kết. Đồng thời, họ có thể thực hiện một cách thuận tiện việc chuyển lợi nhuận,
chuyển vốn về nước, được tham gia vào quản lý xí nghiệp, được miễn thuế nhập
khẩu đối với máy móc, thiết bị, phương tiện sản xuất đưa vào Việt Nam dưới hình
thức góp vốn, có ưu đãi nhất định về tài chính ...
b) Thực hiện chính sách ưu đãi đối với các nhà sản xuất hàng xuất khẩu
trong lĩnh vực thuế như.
- Các doanh nghiệp sản xuất hàng xuất khẩu được miễn thuế doanh thu.
- Các doanh nghiệp sản xuất hàng xuất khẩu dùng lợi nhuận đầu tư vào sản
xuất hàng xuất khâủ được giảm thuế lợi tức.
Các doanh nghiệp gia cơng hàng hố cho nước ngồi được miễn thuế nhập
khẩu đối với thiết bị , vật tư tiêu dùng cho hàng gia công. Tiền gia công hàng xuất
khẩu được miễn thuế doanh thu.
- Vật tư nhập khẩu dùng để sản xuất hàng xuất khẩu được hoàn thuế nhập
khẩu đã nộp.
c) Tăng cường sử dụng công cụ tỷ giá hối đoái tiền tệ trong việc định hướng
vĩ mô cho xuất-nhập khẩu. Không nên để tỷ giá đồng Việt Nam và đồng tiền nước
ngoài chênh lệch quá xa so với tỷ giá trên thị trường.
Không nên thi hành chính sách tỷ giá thả nổi do thị trường tự do ấn định.
Nhà nước cần tìm cách ổn định tỷ giá hối đối, coi nó như là một cơng cụ, chính
sách.
d) Nhà nước cần trực tiếp tạo mọi điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp
trong nước tham gia các hoạt động xuất khẩu.
Cụ thể là cần đơn giản hoá các điều kiện đối với các doanh nghiệp trong việc
xin giấy phép kinh doanh xuất nhập khẩu.Họ được ưu tiên cấp giấy phép ra nước
ngoài để tiếp cận thị trường thế giới, tìm hiểu nhu cầu hoặc giới thiệu, quảng cáo
mẫu mã hàng hố. Nhà nước khơng nên quan niệm "Nhà nước độc quyền ngoại
thương" như đã từng có trong nhiều thập niên trước đây, bằng luật pháp, chính
sách cơ chế Nhà nước vẫn có thể quản lý chặt chẽ hoạt động ngoại thương mà
không cần giữ độc quyền.
e) Tăng cường đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế và xã hội , vừa là
điều kiện , vừa là giải pháp không thể thiếu được của việc khuyến khích và thúc
đẩy xuất khẩu ở nước ta hiện nay.