Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (109.86 KB, 8 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span>* LuyÖn tËp ng÷ ph¸p NGỮ VĂN 8:. 4. Hãy xác định kiểu cấu tạo của các câu sau đây:( Bài tập số 4/42) a. Lịch sử thờng sẵn những trang đau thơng, mà hiếm những trang vui vẻ: Bậc anh hùng hay gặp bớc gian nguy, kẻ trung nghĩa /thờng lâm cảnh khốn đốn”. (Sức sống của dân VN trong ca dao và cổ tÝch – N§ Thi) b. Bên kia những hàng cây bằng lăng, tiết trời thu /đem đến cho con sông Hồng một màu đỏ nhạt, mÆt s«ng nh réng thªm ra”. (BÕn quª – NM Ch©u). c. Đọc sách là muốn trả món nợ đối với thành quả nhân loại trong quá khứ, là ôn lại kinh nghiệm, t tëng cña nh©n lo¹i tÝch luü mÊy ngh×n n¨m trong mÊy chôc n¨m ng¾n ngñi, lµ mét m×nh hëng thô c¸c kiến thức lời dạy mà biết bao ngời trong quá khứ đã khổ công tìm kiếm mới thu nhận đợc. 5. PhÇn ch÷ in ®Ëm gi÷ vai trß g× trong cÊu tróc NP cña c¸c c©u sau ®©y? Nªu tãm t¾t hiÖu qu¶ cña viÖc sö dông nh÷ng thµnh phÇn Êy? (Bµi tËp sè 5/42- 43) a. C« bÐ nhµ bªn (Cã ai ngê!) Còng vµo du kÝch H«m gÆp t«i vÉn cêi khóc khÝch M¾t ®en trßn (Th¬ng th¬ng qu¸ ®i th«i!) (Quª h¬ng – Giang Nam) b. “Một mình thì anh bạn trên trạm đỉnh Phan xi păng ba nghìn một trăm bốn mơi hai mét kia mới mét m×nh h¬n ch¸u”. (LÆng lÏ Sa Pa – NT Long) c. Suốt đời Nhĩ cũng đã từng chơi phá cờ thế trên nhiều hè phố, thật là không dứt ra đợc. 6. ChØ ra c¸c phÐp liªn kÕt trong c¸c ®o¹n th¬ sau:( Bµi tËp sè 6/43) a. (1) Nh÷ng ý tëng Êy t«i cha t«i cha lÇn nµo ghi lªn giÊy, v× håi Êy t«i kh«ng biÕt ghi vµ ngµy nay tôi không nhớ hết.(2) Nhng mỗi lần thấy mấy em nhỏ rụt rè núp dới nón mẹ lần đầu tiên đi đến trờng, lòng tôi lại tng bừng rộn rã.(3) Buổi mai hôm ấy, một buổi mai đầy sơng thu và gió lạnh, mẹ tôi âu yếm nắm tay tôi dắt đi trên con đờng làng dài và hẹp. (4) Con đờng này tôi đã quen đi lại lắm lần, nhng lần này tự nhiên thấy lạ.(5) Cảnh vật chung quanh tôi đều thay đổi, vì chính lòng tôi đang có sự thay đổi lớn: hôm nay tôi đi học. (Tôi đi học – Thanh Tịnh) b.(1) Không ai trên trái đất này có thể hiểu biết đợc tất cả. (2) Đấy cũng là một đặc tính hết sức tự nhiên của con ngời. (3)Bởi vì các kiến thức mà nhân loại tích luỹ đợc là vô hạn, còn khả năng tiếp thu đợc của mỗi ngời tiếc thay, lại có hạn.(4) Tất nhiên, khả năng này ở mỗi ngời một khác, nhng không ai có thể thực sự nắm đợc tất cả. (ác-ka-đi Vác-béc) c.(1) Có một loại ngời nh thể giếng nớc. (2) Mới nhìn, cái giếng ấy chẳng qua là một vũng nớc đọng, mãi lặng yên, dù gió có thổi đến đâu cũng không hề gợn sóng. (3) Kẻ qua đờng chẳng mấy ai dừng l¹i ng¾m xem. (4) Nhng có một ngày, nếu bạn khát nớc, lấy gàu đến múc uống, bấy giờ bạn mới kinh ngạc phát hiÖn: c¸i giÕng Êy sao mµ s©u, móc lªn sao mµ trong, mµ m¸t, vÞ níc Êy thËt ngät ngµo! (5) ChÝnh v× nh vậy mà khi gặp giếng nớc, lòng tôi vui mừng nh gặp đợc núi vàng. (6) Những tởng nớc bằng mà cạn, hoá ra nớc sâu, rất sâu, trên có thiên văn, dới có địa lí, không gì là không biết, không có điều gì biết mà không nói.(7) Bạn múc hoài mà giếng không cạn... (8) Mỗi lời nói múc ra từ giếng ấy đều lấp lánh trí tuệ, từ đó bạn sẽ có đợc những gợi mở quý báu, bạn có thêm niềm tin kiên định ở đời. (Tản văn đẹp – Vu Kim) 7. H·y s¾p xÕp c¸c c©u sau theo mét tr×nh tù hîp lÝ thµnh mét ®o¹n v¨n. Gi¶i thÝch t¹i sao l¹i s¾p xÕp nh vËy? ( Bµi tËp sè 9/45) (1) Nhng tại sao dân gian chỉ toàn sáng tạo ra truyện tiếu lâm để gây cời mà không tạo ra truyện tiếu lâm để gây khóc. (2) Kể cũng lạ, con ngời từ khi sinh ra, chào đời bằng tiếng khóc chứ không phải tiếng cời. (3) VËy th× xem ra tiÕng khãc kh«ng ph¶i Ýt cung bËc vµ cµng kh«ng Ýt ý nghÜa so víi tiÕng cêi..
<span class='text_page_counter'>(2)</span> (4) Rồi từ khi sinh ra cho đến khi từ giã cõi trần gian còn có bao nhiêu điều cần khóc, phải khóc. (5) Khãc v× ®au khæ, oan øc, buån tñi, giËn hên, th¬ng c¶m, tr¸i ngang vµ l¹i c¶ v× vui síng, sung síng, h¹nh phóc. 9. Hãy chuyển lời đối thoại giữa nhân vật ông giáo và lão Hạc thành lời kể gián tiếp ( Bài tập số 11/45) “T«i an ñi l·o: - Cụ cứ tởng thế đấy chứ nó chả hiểu gì đâu! Vả lại ai nuôi chó mà bán hay giết thịt! Ta giết nó chính là hoá kiếp cho nó đấy, hoá kiếp để cho nó làm kiếp khác. L·o chua ch¸t b¶o: - Ông giáo nói phải! Kiếp con chó là kiếp khổ thì ta hoá kiếp cho nó để nó làm kiếp ngời, may ra có sung síng h¬n mét chót.... kiÕp ngêi nh kiÕp t«i ch¼ng h¹n!... T«i bïi ngïi nh×n l·o, b¶o: - KiÕp ai còng thÕ th«i cô ¹! Cô tëng t«i sung síng h¬n ch¨ng? - ThÕ th× kh«ng biÕt nÕu kiÕp ngêi còng khæ nèt th× ta nªn lµm kiÕp g× cho thËt síng?”. (L·o H¹c – Nam Cao). 11. Hãy xác định kiểu diễn đạt đợc sử dụng trong đoạn văn sau:( Bài tập số 13/46) a. Tôi thấy Tế Hanh là một ngời tinh lắm. Tế Hanh đã ghi đợc đôi nét rất thần tình về cảnh sinh ho¹t chèn quª h¬ng. Ngêi nghe thÊy c¶ nh÷ng ®iÒu kh«ng h×nh, kh«ng ©m thanh nh “ m¶nh hån làng” trên “ cánh buồm giơng”, nh tiếng hát của hơng đồng quyến rũ con đờng quê nho nhỏ. Thơ Tế Hanh ®a ta vµo mét thÕ giíi rÊt gÇn gòi thêng ta chØ thÊy mét c¸ch mê mê, c¸i thÕ giíi nh÷ng t/c ta đã âm thầm trao cho cảnh vật: sự mỏi mệt say sa của con thuyền lúc trở về bến, nỗi khổ đau chất chứa trên toa tầu trĩu nặng, những vui buồn sầu tủi của một con đờng. (Thi nhân Việt Nam – Hoài Thanh) b. Ma mïa xu©n x«n xao, ph¬i phíi. Nh÷ng h¹t ma nhá bÐ, mÒm m¹i, r¬i mµ nh nh¶y nhãt. H¹t nä tiếp hạt kia đan xuống mặt đất. Mặt đất đã kiệt sức bỗng thức dậy, âu yếm đón lấy những giọt ma ấm áp, trong lành. Đất trời lại dịu mềm, lại cần mẫn tiếp nhựa cho cây cỏ. Ma mùa xuân đã mang lại cho chóng ta c¸i sù sèng ø ®Çy, trµn lªn c¸c nh¸nh l¸ mÇm non. Vµ c©y tr¶ nghÜa cho ma b»ng c¶ mïa hoa th¬m tr¸i ngät. (TiÕng ma – NguyÔn ThÞ Thu Trang) c. Tác giả Mô pát xăng đã miêu tả chân thực, hợp lí những biến đổi trong tâm hồn Xi mông – Mét em bÐ ng©y th¬, hån nhiªn. BÞ c¸c b¹n chÕ giÔu v× kh«ng cã bè, em ra bê s«ng trong t©m tr¹ng đau khổ đến mức muốn chết nhng thấy cảnh trời ấm áp, mặt nớc lấp lánh… em quê bẵng ý định đó. Xi mông còn bắt một con nhái nhỏ để chơi đùa và có lúc em bật cời. Hình ảnh con nhái giống một thứ đồ chơi bằng gỗ ở nhà lại gợi cho Xi mông nhớ đến nhà, nhớ đến mẹ và nỗi buồn khổ của mình. Em l¹i nøc në khãc. (Bµi lµm cña häc sinh) 12. §äc truyÖn cêi sau vµ thùc hiÖn c¸c y/c sau ( Bµi tËp sè 14/47) “ Một ông đồ ngồi cặm cụi viết. Bà vợ đến bên cạnh bảo: - ¤ng lÊy giÊy khæ to mµ viÕt cã h¬n kh«ng? Thầy đồ lấy làm đắc chí cho là vợ khen tài văn chơng của mình, ý văn dồi dào giấy khổ nhỏ không đủ chép. Nhng thầy cũng hỏi lại: - Bµ nãi vËy lµ thÕ nµo? Bµ vî thong th¶ nãi: - Ông chả biết tính toán gì cả, khổ giấy to bỏ đi còn gói hàng, chứ khổ giấy nhỏ thì làm gì đợc. a. Câu nói đầu của bà đồ có hình thức câu hỏi, song thực chất muốn nói gì?. ẩn sau câu nói ấy là lời đánh giá thế nào về văn chơng của ông chồng? b. Vì sao bà đồ không nói thẳng ý mình mà chọn cách nói nh vậy? 13. Nªu hµm ý cña c©u v¨n in ®Ëm:( Bµi tËp sè 15/48) “Vợ tôi không ác nhng thị khổ quá rồi. Một ngời đau chân có lúc nào quên đợc cái chân đau của mình để nghĩ đến một cái gì khác đâu”. (Lão Hạc – Nam Cao) 14. So s¸nh sù viÖc x¶y ra:( Bµi tËp sè 16/48).
<span class='text_page_counter'>(3)</span> “Năm giặc đốt làng cháy tàn cháy rụi, Hµng xãm bèn bªn trë vÒ lÇm lôi §ì ®Çn bµ dùng l¹i tóp lÒu tranh Víi lêi ngêi bµ dÆn ch¸u trong bµi th¬ “BÕp löa” cña B»ng ViÖt: “ Cứ bảo nhà vẫn đợc bình yên”. Ta thấy có 1 p/c hội thoại đã bị vi phạm. Đó là p/c hội thoại nào? Lí giải ý nghĩa sự không tuân thủ p/c đó? 15. Xác định p/c hội thoại liên quan đến các ví dụ sau ( Bài tập số 17/48) a. Høa h¬u høa vîn b. ¤ng nãi gµ, bµ nãi vÞt c. D©y cµ ra d©y muèng d. Chim kh«n kªu tiÕng r¶nh rang – Ngêi kh«n nãi tiÕng dÞu dµng dÔ nghe. 16. §iÒn c¸c ph¬ng tiÖn liªn kÕt phï hîp vµo chç trèng trong c¸c ®o¹n v¨n sau vµ cho biÕt c¸c ph¬ng tiện liên kết đó thuộc phép liên kết nào? a. HiÒn tµi lµ nguyªn khÝ quèc gia, nguyªn khÝ thÞnh th× thÕ níc m¹nh, råi lªn cao, nguyªn khÝ suy th× thế nớc yếu, rồi xuống thấp.………………….. các bậc thánh đế minh vơng chẳng ai không lấy việc bồi đắp nhân tài, kén chọn kẻ sĩ, vun trồng nguyên khí làm việc đầu tiên”. (Thân Nhân Trung) b. D©n ta cã mét lßng nång nµn yªu níc................... truyÒn thèng quý b¸u cña ta. (HCM) 17. Câu nào trong đoạn trích sau chứa hàm ý? Dựa vào ngữ cảnh, xác định ND của từng hàm ý? a. Ngñ yªn! Ngñ yªn! Cß ¬i, chí sî! Cành có mềm mẹ đã sẵn tay nâng. (Con cò - Chế Lan Viên) b. “C« t«i liÒn vç vai t«i cêi mµ nãi r»ng: - Mµy d¹i qu¸, cø vµo ®i, tao ch¹y cho tiÒn tµu. Vµo mµ b¾t mî mµy may v¸ s¾m söa cho vµ th¨m em bÐ chø. Nớc mắt tôi ròng ròng rớt xuống hai bên mép rồi chan hoà đầm đìa ở cằm và ở cổ. Hai tiếng “em bé” mà cô tôi cố ý ngân dài ra thật ngọt, thật rõ, quả nhiên đã xoắn chặt lấy tâm can tôi nh ý cô tôi muốn. (Nh÷ng ngµy th¬ Êu- Nguyªn Hång) 18. Đọc các câu văn sau đây: Chỉ ra các lỗi trong các câu văn trên. Bằng cách thay đổi, thêm bớt một số từ ngữ, chữa các câu văn cho đúng mà không làm biến đổi nghĩa của câu.( Bài tập số 19/48- 49) a. Qua viÖc x©y dùng t×nh huèng, kh¾c ho¹ nv vµ thÓ hiªn t©m tr¹ng cïng víi viÖc sö dông h/a giµu ý nghĩa biểu tợng, gợi nên những liên tởng sâu sắc cho ngời đọc trong tác phẩm “Bến quê” của NM Ch©u. Söa l¹i:. b. Kho tµng VHDG ViÖt Nam víi rÊt nhiÒu t¸c phÈm: thÇn tho¹i, truyÒn thuyÕt, cæ tÝch, ca dao, tôc ng÷, vÌ..... Söa l¹i: c. Lời nhắn nhủ của ngời cha: hãy vững bớc vào đời, kế thừa và phát huy những vẻ đẹp truyền thống cña quª h¬ng, d©n téc. Söa l¹i: d. Sau khi tôi thi đỗ vào trờng THPT Lê Quý Đôn (Ngôi trờng mà tôi vẫn mong ớc). Söa l¹i:.
<span class='text_page_counter'>(4)</span> 4. Hãy xác định kiểu cấu tạo của các câu sau đây:( Bài tập số 4/42) a. LÞch sö / thêng s½n nh÷ng trang ®au th¬ng, mµ hiÕm nh÷ng trang vui vÎ: BËc anh hïng / hay gÆp bớc gian nguy, kẻ trung nghĩa / thờng lâm cảnh khốn đốn”. (Sức sống của dân VN trong ca dao và cổ tÝch – N§ Thi) => C©u ghÐp cã quan hÖ gi¶i thÝch (3 vÕ) b. Bên kia những hàng cây bằng lăng, tiết trời thu / đem đến cho con sông Hồng một màu đỏ nhạt, mÆt s«ng / nh réng thªm ra”. (BÕn quª – NM Ch©u). => Câu ghép có thành phần trạng ngữ ( Quan hệ nối tiếp đồng thời) c. Đọc sách / là muốn trả món nợ đối với thành quả nhân loại trong quá khứ, C1 V1 lµ «n l¹i kinh nghiÖm, t tëng cña nh©n lo¹i tÝch luü mÊy ngh×n n¨m trong mÊy chôc n¨m ng¾n ngñi, lµ mét m×nh /hëng thô c¸c kiÕn thøc lêi d¹y mµ biÕt bao ngêi trong qu¸ khø C2 Bæ ng÷1 Bæ ng÷2 C3 đã khổ công tìm kiếm mới thu nhận đợc. V3 (Bàn về đọc sách – Chu Quang Tiềm) => Câu đơn mở rộng TP ( Gồm 3 VN – Mở rộng VN3 ).
<span class='text_page_counter'>(5)</span> 5. PhÇn ch÷ in ®Ëm gi÷ vai trß g× trong cÊu tróc NP cña c¸c c©u sau ®©y? Nªu tãm t¾t hiÖu qu¶ cña viÖc sö dông nh÷ng thµnh phÇn Êy? (Bµi tËp sè 5/42- 43) a. C« bÐ nhµ bªn (Cã ai ngê!) Còng vµo du kÝch H«m gÆp t«i vÉn cêi khóc khÝch M¾t ®en trßn (Th¬ng th¬ng qu¸ ®i th«i!) (Quª h¬ng – Giang Nam) => TP phô chó : ThÓ hiÖn nh÷ng c¶m xóc ngì ngµng, ng¹c nhiªn; t×nh c¶m trong s¸ng ch©n thµnh của chàng trai khi bất ngờ gặp lại cô bé ngày xa ở cạnh nhà nay đã trởng thành trong đoàn du kích. b. “Một mình thì anh bạn trên trạm đỉnh Phan xi păng ba nghìn một trăm bốn mơi hai mét kia mới mét m×nh h¬n ch¸u”. (LÆng lÏ Sa Pa – NT Long) => TP khëi ng÷: NhÊn m¹nh vÒ hoµn c¶nh vµ ®iÒu kiÖn sèng kh¾c nghiÖt trong c«ng viÖc cña nv anh TN. Qua đó thể hiện nét cứng cỏi, bản lĩnh và sự khiêm tốn của anh. c. Suốt đời Nhĩ cũng đã từng chơi phá cờ thế trên nhiều hè phố, thật là không dứt ra đợc. => TP t×nh th¸i: Béc lé nh÷ng suy nghÜ cã tÝnh tr¶i nghiÖm cña nv NhÜ vÒ c¸c trß ch¬i v« bæ trong cuộc đời. 6. ChØ ra c¸c phÐp liªn kÕt trong c¸c ®o¹n th¬ sau:( Bµi tËp sè 6/43) a. (1) Nh÷ng ý tëng Êy t«i cha t«i cha lÇn nµo ghi lªn giÊy, v× håi Êy t«i kh«ng biÕt ghi vµ ngµy nay tôi không nhớ hết.(2) Nhng mỗi lần thấy mấy em nhỏ rụt rè núp dới nón mẹ lần đầu tiên đi đến trờng, lòng tôi lại tng bừng rộn rã.(3) Buổi mai hôm ấy, một buổi mai đầy sơng thu và gió lạnh, mẹ tôi âu yếm nắm tay tôi dắt đi trên con đờng làng dài và hẹp. (4) Con đờng này tôi đã quen đi lại lắm lần, nhng lần này tự nhiên thấy lạ.(5) Cảnh vật chung quanh tôi đều thay đổi, vì chính lòng tôi đang có sự thay đổi lớn: hôm nay tôi đi học. (Tôi đi học – Thanh Tịnh) => C©u 1, 2: PhÐp nèi (Quan hÖ tõ nhng) Câu 2, 3: Phép thế ( Thế bằng đại từ thay thế : ấy”) Câu 3, 4: Phép lặp ( Lặp cụm từ con đờng) C©u 4, 5: PhÐp liªn tëng. b.(1) Không ai trên trái đất này có thể hiểu biết đợc tất cả. (2) Đấy cũng là một đặc tính hết sức tự nhiên của con ngời. (3)Bởi vì các kiến thức mà nhân loại tích luỹ đợc là vô hạn, còn khả năng tiếp thu đợc của mỗi ngời tiếc thay, lại có hạn.(4) Tất nhiên, khả năng này ở mỗi ngời một khác, nhng không ai có thể thực sự nắm đợc tất cả. (ác-ka-đi Vác-béc) => C©u 1,2: PhÐp thÕ( ThÕ c©u 1 b»ng côm tõ “§Êy” ) C©u 2,3: PhÐp nèi ( Nèi b»ng quan hÖ tõ Bëi v×) Câu 3,4: Phép nối (Nối bằng quan hệ từ chỉ sự đối lập tơng phản “ Tất nhiên” ) c.(1) Có một loại ngời nh thể giếng nớc. (2) Mới nhìn, cái giếng ấy chẳng qua là một vũng nớc đọng, mãi lặng yên, dù gió có thổi đến đâu cũng không hề gợn sóng. (3) Kẻ qua đờng chẳng mấy ai dừng l¹i ng¾m xem. (4) Nhng có một ngày, nếu bạn khát nớc, lấy gàu đến múc uống, bấy giờ bạn mới kinh ngạc phát hiÖn: c¸i giÕng Êy sao mµ s©u, móc lªn sao mµ trong, mµ m¸t, vÞ níc Êy thËt ngät ngµo! (5) ChÝnh v× nh vậy mà khi gặp giếng nớc, lòng tôi vui mừng nh gặp đợc núi vàng. (6) Những tởng nớc bằng mà cạn, hoá ra nớc sâu, rất sâu, trên có thiên văn, dới có địa lí, không gì là không biết, không có điều gì biết mà không nói.(7) Bạn múc hoài mà giếng không cạn... (8) Mỗi lời nói múc ra từ giếng ấy đều lấp lánh trí tuệ, từ đó bạn sẽ có đợc những gợi mở quý báu, bạn có thêm niềm tin kiên định ở đời. (Tản văn đẹp – Vu Kim) => Câu 1, 2: Phép lặp (Lặp từ “giếng nớc”) ; Phép thế (Thế bằng đại từ “ấy” ) Câu 2, 3: Phép liên tởng, hình dung ( Kẻ qua đờng) C©u 3, 4: PhÐp nèi ( Nèi b»ng quan hÖ tõ “nhng”) C©u 4, 5: PhÐp nèi. (Nèi b»ng quan hÖ tõ “ chÝnh vÝ nh vËy”) C©u 5, 6: PhÐp lÆp tõ (LÆp tõ “níc” ) C©u 6, 7: PhÐp liªn kÕt b»ng c¸c tõ gÇn nghÜa ( Trêng tõ vùng níc). C©u 7, 8: PhÐp lÆp tõ (LÆp tõ “móc, giÕng” ) 7. H·y s¾p xÕp c¸c c©u sau theo mét tr×nh tù hîp lÝ thµnh mét ®o¹n v¨n. Gi¶i thÝch t¹i sao l¹i s¾p xÕp nh vËy? ( Bµi tËp sè 9/45) (1) Nhng tại sao dân gian chỉ toàn sáng tạo ra truyện tiếu lâm để gây cời mà không tạo ra truyện tiếu lâm để gây khóc. (2) Kể cũng lạ, con ngời từ khi sinh ra, chào đời bằng tiếng khóc chứ không phải tiếng cời..
<span class='text_page_counter'>(6)</span> (3) VËy th× xem ra tiÕng khãc kh«ng ph¶i Ýt cung bËc vµ cµng kh«ng Ýt ý nghÜa so víi tiÕng cêi. (4) Rồi từ khi sinh ra cho đến khi từ giã cõi trần gian còn có bao nhiêu điều cần khóc, phải khóc. (5) Khãc v× ®au khæ, oan øc, buån tñi, giËn hên, th¬ng c¶m, tr¸i ngang vµ l¹i c¶ v× vui síng, sung síng, h¹nh phóc. => S¾p xÕp l¹i: 2,4,5,3,1. V× theo m¹ch liªn kÕt vÒ ND cña v¨n b¶n. 9. Hãy chuyển lời đối thoại giữa nhân vật ông giáo và lão Hạc thành lời kể gián tiếp ( Bài tập số 11/45) “T«i an ñi l·o: - Cụ cứ tởng thế đấy chứ nó chả hiểu gì đâu! Vả lại ai nuôi chó mà bán hay giết thịt! Ta giết nó chính là hoá kiếp cho nó đấy, hoá kiếp để cho nó làm kiếp khác. L·o chua ch¸t b¶o: - Ông giáo nói phải! Kiếp con chó là kiếp khổ thì ta hoá kiếp cho nó để nó làm kiếp ngời, may ra có sung síng h¬n mét chót.... kiÕp ngêi nh kiÕp t«i ch¼ng h¹n!... T«i bïi ngïi nh×n l·o, b¶o: - KiÕp ai còng thÕ th«i cô ¹! Cô tëng t«i sung síng h¬n ch¨ng? - ThÕ th× kh«ng biÕt nÕu kiÕp ngêi còng khæ nèt th× ta nªn lµm kiÕp g× cho thËt síng?”. (L·o H¹c – Nam Cao). => Tôi an ủi lão rằng cụ cứ tởng thế chứ nó không hiểu gì đâu. Ngời ta ai nuôi chó mà chả để bán và giÕt thÞt. .. 10. Cho ®o¹n v¨n sau:( Bµi tËp sè 12/46) “Nguyễn Mộng Tuân, một ngời bạn của Nguyễn Trãi đã ca ngợi Nguyễn Trãi nh sau: “ Gió thanh hây hẩy gác vàng nh 1 ông tiên ở trong toà ngọc, cái tài làm hay, làm đẹp cho nớc từ xa cha có bao giờ...”. Nguyễn Trãi không phải là một ông tiên, Nguyễn Trãi là ngời chân đạp đất VN, đầu đội trời VN, tâm hồn lộng gió của thời đại lúc bấy giờ, thông cảm sâu xa với nỗi lòng dân lúc bấy giờ, suốt đời tận tuỵ cho 1 lí tởng cao quý. Nguyễn Trãi là khí phách của dân tộc, là tinh hoa của dân tộc. Sự nghiÖp vµ t¸c phÈm cña NguyÔn Tr·i lµ 1 bµi ca yªu níc vµ lßng tù hµo d©n téc. NguyÔn Tr·i rÊt xứng đáng với lòng khâm phục và quý trọng của chúng ta. Ca ngợi ngời anh hùng dân tộc, chúng ta đã rửa “mối hận nghìn năm” của Nguyễn Trãi. (Nguyễn Trãi, ngời anh hùng dân tộc – Phạm Văn §ång). a. Theo em, luËn ®iÓm nµo sau ®©y phï hîp víi ND cña ®o¹n v¨n trªn: - “NguyÔn Tr·i lµ vÞ anh hïng DT”. - “Nguyễn Trãi là tấm gơng đạo đức sáng ngời của lòng yêu nớc”. - “NguyÔn Tr·i nh mét «ng tiªn trong toµ ngäc”. => “Nguyễn Trãi là tấm gơng đạo đức sáng ngời của lòng yêu nớc”. b. H·y gi¶i thÝch sù lùa chän cña em? => Vì luận điểm này mang chủ đề cho toàn bộ ND đoạn văn. 11. Hãy xác định kiểu diễn đạt đợc sử dụng trong đoạn văn sau:( Bài tập số 13/46) a. Tôi thấy Tế Hanh là một ngời tinh lắm. Tế Hanh đã ghi đợc đôi nét rất thần tình về cảnh sinh ho¹t chèn quª h¬ng. Ngêi nghe thÊy c¶ nh÷ng ®iÒu kh«ng h×nh, kh«ng ©m thanh nh “ m¶nh hån làng” trên “ cánh buồm giơng”, nh tiếng hát của hơng đồng quyến rũ con đờng quê nho nhỏ. Thơ Tế Hanh ®a ta vµo mét thÕ giíi rÊt gÇn gòi thêng ta chØ thÊy mét c¸ch mê mê, c¸i thÕ giíi nh÷ng t/c ta đã âm thầm trao cho cảnh vật: sự mỏi mệt say sa của con thuyền lúc trở về bến, nỗi khổ đau chất chứa trên toa tầu trĩu nặng, những vui buồn sầu tủi của một con đờng. (Thi nhân Việt Nam – Hoài Thanh) => Đoạn văn đợc diễn đạt theo cách diễn dịch (Câu 1 – Mở đoạn): Mang ý nghĩa khái quát của cả ®o¹n v¨n. b. Ma mïa xu©n x«n xao, ph¬i phíi. Nh÷ng h¹t ma nhá bÐ, mÒm m¹i, r¬i mµ nh nh¶y nhãt. H¹t nä tiếp hạt kia đan xuống mặt đất. Mặt đất đã kiệt sức bỗng thức dậy, âu yếm đón lấy những giọt ma ấm áp, trong lành. Đất trời lại dịu mềm, lại cần mẫn tiếp nhựa cho cây cỏ. Ma mùa xuân đã mang lại cho chóng ta c¸i sù sèng ø ®Çy, trµn lªn c¸c nh¸nh l¸ mÇm non. Vµ c©y tr¶ nghÜa cho ma b»ng c¶ mïa hoa th¬m tr¸i ngät. (TiÕng ma – NguyÔn ThÞ Thu Trang) => Đoạn văn đợc diễn đạt theo cách qui nạp vì 2 câu cuối mang t cách là một kết luận. Các câu trên đã giới thiệu và giải thích rõ về sự sống mãnh liệt của mùa xuân đó nh thế nào..
<span class='text_page_counter'>(7)</span> c. Tác giả Mô pát xăng đã miêu tả chân thực, hợp lí những biến đổi trong tâm hồn Xi mông – Mét em bÐ ng©y th¬, hån nhiªn. BÞ c¸c b¹n chÕ giÔu v× kh«ng cã bè, em ra bê s«ng trong t©m tr¹ng đau khổ đến mức muốn chết nhng thấy cảnh trời ấm áp, mặt nớc lấp lánh… em quê bẵng ý định đó. Xi mông còn bắt một con nhái nhỏ để chơi đùa và có lúc em bật cời. Hình ảnh con nhái giống một thứ đồ chơi bằng gỗ ở nhà lại gợi cho Xi mông nhớ đến nhà, nhớ đến mẹ và nỗi buồn khổ của mình. Em l¹i nøc në khãc. (Bµi lµm cña häc sinh) => Đoạn văn đợc diễn đạt theo cách diễn dịch (Câu 1 – Mở đoạn): Mang ý nghĩa khái quát của cả ®o¹n v¨n. 12. §äc truyÖn cêi sau vµ thùc hiÖn c¸c y/c sau ( Bµi tËp sè 14/47) “ Một ông đồ ngồi cặm cụi viết. Bà vợ đến bên cạnh bảo: - ¤ng lÊy giÊy khæ to mµ viÕt cã h¬n kh«ng? Thầy đồ lấy làm đắc chí cho là vợ khen tài văn chơng của mình, ý văn dồi dào giấy khổ nhỏ không đủ chép. Nhng thầy cũng hỏi lại: - Bµ nãi vËy lµ thÕ nµo? Bµ vî thong th¶ nãi: - Ông chả biết tính toán gì cả, khổ giấy to bỏ đi còn gói hàng, chứ khổ giấy nhỏ thì làm gì đợc. a. Câu nói đầu của bà đồ có hình thức câu hỏi, song thực chất muốn nói gì? (Ngăn cản, khuyên can, đề nghị, khen…). ẩn sau câu nói ấy là lời đánh giá thế nào về văn chơng của ông chồng? => Thực chất là một lời khuyên. ẩn sau những lời nói ấy là một hàm ý bà đồ ngầm đánh giá văn của ông đồ không hay, viết rồi phải bỏ đi. b. Vì sao bà đồ không nói thẳng ý mình mà chọn cách nói nh vậy? => Vì bà lịch sự, tế nhị và tỏ thái độ tôn trọng chồng nên nói khéo nh vậy để khỏi mất lòng ông đồ. 13. Nªu hµm ý cña c©u v¨n in ®Ëm:( Bµi tËp sè 15/48) “Vợ tôi không ác nhng thị khổ quá rồi. Một ngời đau chân có lúc nào quên đợc cái chân đau của mình để nghĩ đến một cái gì khác đâu”. (Lão Hạc – Nam Cao) => §©y lµ suy nghÜ cña nh©n vËt «ng gi¸o vÒ vî m×nh: Mét ngêi ph¶i sèng trong c¶nh thiÕu thèn, ®au khæ, bÊt h¹nh... thêng quÈn quanh víi nh÷ng nçi khæ, nçi lo l¾ng cña m×nh nªn khã cã thÓ nghÜ cho ngời khác đợc. 14. So s¸nh sù viÖc x¶y ra:( Bµi tËp sè 16/48) “Năm giặc đốt làng cháy tàn cháy rụi, Hµng xãm bèn bªn trë vÒ lÇm lôi §ì ®Çn bµ dùng l¹i tóp lÒu tranh Víi lêi ngêi bµ dÆn ch¸u trong bµi th¬ “BÕp löa” cña B»ng ViÖt: “ Cứ bảo nhà vẫn đợc bình yên”. Ta thấy có 1 p/c hội thoại đã bị vi phạm. Đó là p/c hội thoại nào? Lí giải ý nghĩa sự không tuân thủ p/c đó? => Vi ph¹m p/c vÒ chÊt... 15. Xác định p/c hội thoại liên quan đến các ví dụ sau ( Bài tập số 17/48) a. Høa h¬u høa vîn => P/c vÒ chÊt. b. ¤ng nãi gµ, bµ nãi vÞt => P/c quan hÖ c. D©y cµ ra d©y muèng => P/c c¸ch thøc d. Chim kh«n kªu tiÕng r¶nh rang – Ngêi kh«n nãi tiÕng dÞu dµng dÔ nghe. => P/c lÞch sù. 16. §iÒn c¸c ph¬ng tiÖn liªn kÕt phï hîp vµo chç trèng trong c¸c ®o¹n v¨n sau vµ cho biÕt c¸c ph¬ng tiện liên kết đó thuộc phép liên kết nào? a. HiÒn tµi lµ nguyªn khÝ quèc gia, nguyªn khÝ thÞnh th× thÕ níc m¹nh, råi lªn cao, nguyªn khÝ suy th× thế nớc yếu, rồi xuống thấp.……..(Từ xa cho đến nay) các bậc thánh đế minh vơng chẳng ai không lấy việc bồi đắp nhân tài, kén chọn kẻ sĩ, vun trồng nguyên khí làm việc đầu tiên”. (Thân Nhân Trung) b. D©n ta cã mét lßng nång nµn yªu níc.........(§ã lµ) truyÒn thèng quý b¸u cña ta. (HCM) 17. Câu nào trong đoạn trích sau chứa hàm ý? Dựa vào ngữ cảnh, xác định ND của từng hàm ý? a. Ngñ yªn! Ngñ yªn! Cß ¬i, chí sî! Cành có mềm mẹ đã sẵn tay nâng. (Con cò - Chế Lan Viên).
<span class='text_page_counter'>(8)</span> => Câu “ Cành có mềm mẹ đã sẵn tay nâng” chứa hàm ý: Mẹ luôn ở bên con, sẵn sàng che chở, vỗ về suốt cuộc đời con. b. “C« t«i liÒn vç vai t«i cêi mµ nãi r»ng: - Mµy d¹i qu¸, cø vµo ®i, tao ch¹y cho tiÒn tµu. Vµo mµ b¾t mî mµy may v¸ s¾m söa cho vµ th¨m em bÐ chø. Nớc mắt tôi ròng ròng rớt xuống hai bên mép rồi chan hoà đầm đìa ở cằm và ở cổ. Hai tiếng “em bé” mà cô tôi cố ý ngân dài ra thật ngọt, thật rõ, quả nhiên đã xoắn chặt lấy tâm can tôi nh ý cô tôi muốn. (Nh÷ng ngµy th¬ Êu- Nguyªn Hång) => C©u “Vµo mµ b¾t mî mµy may v¸ s¾m söa cho vµ th¨m em bÐ chø” lµ c©u cã hµm ý: Cè t×nh mØa mai, ch©m chäc, cøa vµo vÕt th¬ng rØ m¸u trong lßng Hång. 18. Đọc các câu văn sau đây: Chỉ ra các lỗi trong các câu văn trên. Bằng cách thay đổi, thêm bớt một số từ ngữ, chữa các câu văn cho đúng mà không làm biến đổi nghĩa của câu.( Bài tập số 19/48- 49) a. Qua viÖc x©y dùng t×nh huèng, kh¾c ho¹ nv vµ thÓ hiªn t©m tr¹ng cïng víi viÖc sö dông h/a giµu ý nghĩa biểu tợng, gợi nên những liên tởng sâu sắc cho ngời đọc trong tác phẩm “Bến quê” của NM Ch©u. => M¾c lçi thiÕu CN, VN (C©u nµy toµn tr¹ng ng÷) Söa l¹i: Víi (B»ng) viÖc x©y dùng t×nh huèng, kh¾c ho¹ nv vµ thÓ hiÖn t©m tr¹ng kÕt hîp viÖc sö dụng hình ảnh giàu ý nghĩa biểu tợng, tác phẩm “Bến quê” của Nguyễn Minh Châu đã gợi nên những liên tởng sâu sắc cho ngời đọc. b. Kho tµng VHDG ViÖt Nam víi rÊt nhiÒu t¸c phÈm: thÇn tho¹i, truyÒn thuyÕt, cæ tÝch, ca dao, tôc ng÷, vÌ..... => M¾c lçi thiÕu VN. Söa l¹i: Kho tµng VHDG ViÖt Nam / rÊt phong phó, ®a d¹ng víi nhiÒu thÓ lo¹i nh thÇn tho¹i, truyÒn thuyÕt, cæ tÝch, ca dao, tôc ng÷, vÌ..... c. Lời nhắn nhủ của ngời cha: hãy vững bớc vào đời, kế thừa và phát huy những vẻ đẹp truyền thống cña quª h¬ng, d©n téc. => M¾c lçi thiÕu CN. Sửa lại: Bài thơ “Nói với con” của nhà thơ Y Phơng / đã thể hiện lời nhắn nhủ của ngời cha: Hãy vững bớc vào đời, kế thừa và phát huy những vẻ đẹp truyền thống của quê hơng, d©n téc. d. Sau khi tôi thi đỗ vào trờng THPT Lê Quý Đôn (Ngôi trờng mà tôi vẫn mong ớc). => M¾c lçi thiÕu CN, VN ( C©u nµy míi cã tr¹ng ng÷ vµ thµnh phÇn phô chó) Sửa lại: Sau khi tôi thi đỗ vào trờng THPT Lê Quý Đôn (Ngôi trờng mà tôi vẫn mong ớc), tôi / tự hứa với bản thân mình sẽ cố gắng học tập thật tốt để không phụ lòng mong mỏi của cha mẹ và thầy cô. (Hoặc để xứng đáng với truyền thống của cha ông)..
<span class='text_page_counter'>(9)</span>