Bai 13 Chi tu

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Kiểm tra bài cũ ChØ ra cÊu t¹o cña côm danh tõ trong c©u sau: Những học sinh ấy. Lượng từ. Danh từ. ?. Ba quyển sách này. số từ danh từ. ?.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> TIẾT 57.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> I. Chỉ từ là gì ? Ví dụ:1 “Ngày xưa, có ông vua nọ sai một viên quan đi dò la khắp nước tìm người tài giỏi. Viên quan ấy đã đi nhiều nơi, đến đâu quan cũng ra những câu đố oái oăm để hỏi mọi người … Một hôm, viên quan đi qua một cánh đồng làng kia, chợt thấy bên vệ đường có hai cha con nhà nọ đang làm ruộng …”.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> =>Các từ nọ, ấy, kia bổ sung ý nghĩa cho danh từ, để trỏ vào sự vật, nhằm tách biệt sự vật này với sự vật khác..

<span class='text_page_counter'>(5)</span> So sánh ví dụ 2:(a) - OÂng vua. (b)- OÂng vua nọ. - Vieân quan. - Vieân quan ấy. - Laøng. - Laøng kia. - Nhà. - Nhaø nọ. Thiếu tính xác định. sự vật được xác định rõ ràng, cụ thể.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> =>cột (b):có các từ nọ, ấy, kia làm cho cụm danh từ cã nghÜa cụ thể hơn, c¸c sù vËt sù viÖc đợc xác định rõ ràng trong khụng gian..

<span class='text_page_counter'>(7)</span> ví dụ 3: (1) ông vua nọ viên quan ấy. (2) đêm nọ hồi ấy. - Giống nhau: Cùng xác định vị trí của sự vật. - Khác nhau: + Nọ, ấy (1) xác định vị trí trong không gian + Nọ, ấy (2) xác định vị trí trong thời gian.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Ghi nhớ 1 Chỉ từ là những từ dùng để trỏ vào sự vật, nhằm xác định vị trí của sự vật trong không gian hoặc thời gian ..

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Anh kia liền giơ ngay vạt áo ra bảo: - Từ lúc tôi mặc cái áo mới này, tôi chẳng thấy con lợn nào chạy qua đây cả!.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Anh kia liền giơ ngay vạt áo ra bảo: - Từ lúc tôi mặc cái áo mới này, tôi chẳng thấy con lợn nào chạy qua đây cả!.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> II. Hoạt động của chỉ từ trong câu: 1. VÝ dô: Trong c¸c côm danh tõ sau, chØ tõ đảm nhiệm chức vụ gì? «ng vua nä viªn quan Êy một cánh đồng làng kia hai cha con nhµ nä.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> II. Hoạt động của chỉ từ trong câu: 1. VÝ dô: 2. NhËn xÐt: - Lµm phô ng÷ sau cña côm danh tõ.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> * Tìm chỉ từ trong những câu sau. Xác định chức vụ cña chóng trong c©u. a) Cuộc chống Mĩ cứu nước của nhân dân ta dù phải kinh qua gian khổ, hi sinh nhiều hơn nữa, song nhÊt định th¾ng lợi hoàn toàn. Đó là một điều chắn chắn. b) Từ đấy, nước ta chăm nghề trồng trọt, chăn nuôi và có tục ngày TÕt làm bánh chưng, bánh giÇy..

<span class='text_page_counter'>(14)</span> * Tìm chỉ từ trong những câu sau. Xác định chức vụ cña chóng trong c©u. a) Cuộc chống Mĩ cứu nước của nhân dân ta dù phải kinh qua gian khổ, hi sinh nhiều hơn nữa, song nhÊt định th¾ng lợi hoàn toàn. Đó là một điều chắn chắn. b) Từ đấy, nước ta chăm nghề trồng trọt, chăn nuôi và có tục ngày TÕt làm bánh chưng, bánh giÇy. - §ã => lµm chñ ng÷ - §Êy => lµm tr¹ng ng÷.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> II. Hoạt động của chỉ từ trong câu: 1. VÝ dô: 2. NhËn xÐt: - Lµm phô ng÷ sau cña côm danh tõ - Lµm chñ ng÷ hoÆc tr¹ng ng÷ trong c©u..

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Đặt câu: - Đặt một câu có chỉ từ làm phụ ngữ sau của cụm danh từ. - Một câu có chỉ từ làm chủ ngữ. - Một câu có chỉ từ làm trạng ngữ..

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Ghi nhớ 2 Chỉ từ thường làm phụ ngữ trong cụm danh từ. Ngoài ra, chỉ từ còn có thể làm chủ ngữ hoặc trạng ngữ trong câu..

<span class='text_page_counter'>(18)</span> ChØ TỪ Hoạt động. Khái niệm. Dùng để trỏ vào sự vật. Xác định vị trí của sự vật. Tách biệt sự vật này với sự vật khác. Làm phụ ngữ trong cụm danh từ. Làm chủ ngữ, trạng ngữ trong câu. Giúp nghĩa trong câu được xác định rõ ràng, cụ thể.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> III. LuyÖn tËp:.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Bài1) Tìm chỉ từ trong những câu sau đây. Xác định ý nghĩa và chức vô cña c¸c chØ tõ Êy. a) Vua cha xem qua mét lît råi dõng l¹i tríc chång b¸nh cña Lang Liªu, rÊt võa ý, bÌn gäi lªn hái. Lang Liªu ®em giÊc méng gÆp thần ra kÓ l¹i. Vua cha ngÉm nghÜ rÊt l©u råi chän hai thø b¸nh Êy ®em tÕ Trêi, §Êt cïng Tiªn v¬ng. (B¸nh chng, b¸nh giÇy) b) Đấy vàng, đây cũng đồng đen. §Êy hoa thiªn lÝ, ®©y sen T©y Hå. (Ca dao) c) Nay ta ®a n¨m m¬i con xuèng biÓn, nµng ®a n¨m m¬i con lªn nói, chia nhau cai qu¶n c¸c ph¬ng. (Con Rång ch¸u Tiªn) d) Từ đó nhuệ khí của nghĩa quân ngày một tăng. (Sù tÝch Hå G¬m).

<span class='text_page_counter'>(21)</span> a) ấy: xác định vị trí sự vật trong không gian, lµm phụ ngữ sau trong côm danh tõ. b) §ấy, đây: xác định vị trí sự vật trong không gian, lµm chủ ngữ. c) nay: xỏc định vị trớ sự vật trong thời gian, lµm trạng ngữ. d) đó: xác đÞnh vÞ trí sù vËt trong thêi gian, lµm tr¹ng ng÷..

<span class='text_page_counter'>(22)</span> Bµi 2: Thay c¸c côm tõ g¹ch ch©n díi ®©y b»ng nh÷ng chØ tõ thÝch hîp vµ gi¶i thÝch v× sao cÇn thay nh vËy. a) Giặc tan vỡ. Đám tàn quân giẫm đạp lên nhau chạy trốn, tráng sĩ đuổi đến chân núi Sóc (Sóc Sơn). Đến chân núi Sóc, một mình một ngựa, tráng sĩ lên đỉnh nói, cëi gi¸p s¾t bá l¹i, råi c¶ ngêi lÉn ngùa tõ tõ bay lªn trêi. b) Ngời ta còn nói khi ngựa thét ra lửa, lửa đã thiêu ch¸y mét lµng, cho nªn lµng bÞ löa thiªu ch¸y vÒ sau gäi lµ lµng Ch¸y.. a) chân núi Sóc = đấy b) bị lửa thiêu cháy = ấy => Thay như trên để tránh lặp từ..

<span class='text_page_counter'>(23)</span> Bµi 3: Th¶o luËn Cã thÓ thay c¸c chØ tõ trong ®o¹n díi ®©y b»ng nh÷ng tõ hoÆc côm tõ nµo kh«ng? Rót ra nhËn xÐt vÒ t¸c dông cña chØ tõ. Năm ấy, đến lợt Lí Thông nộp mình. Mẹ con hắn nghĩ kế lừa Thạch Sanh chết thay. Chiều hôm đó, chê Th¹ch Sanh kiÕm cñi vÒ, LÝ Th«ng dän mét m©m rîu thÞt ª hÒ mêi ¨n, råi b¶o: - Đêm nay, đến phiên anh đi canh miếu thờ, ngặt vì dở cất mẻ rợu, em chịu khó thay anh, đến sáng thì vÒ. (Th¹ch Sanh).

<span class='text_page_counter'>(24)</span> - Khụng thể thay thế đợc - Chỉ tõ cã vai trß rÊt quan trọng: ChØ tõ cã thÓ chØ ra nh÷ng sù vËt, thêi ®iÓm khã gäi thµnh tªn, gióp ngêi nghe ngời đọc định vị đợc các sự vật, thời điểm khó gäi thµnh tªn đó..

<span class='text_page_counter'>(25)</span> Bµi tËp thêm: T×m nh÷ng chØ tõ thÝch hîp điền vào chỗ trống?. a. Tõ....., o¸n nÆng thï s©u, hµng n¨m Thuû Tinh lµm ma giã, bão lụt đánh Sơn Tinh..

<span class='text_page_counter'>(26)</span> Bµi tËp thêm: T×m nh÷ng chØ tõ thÝch hîp điền vào chỗ trống:. đó oán nặng thù sâu, hàng năm Thuỷ Tinh làm ma gió, a. Tõ....., bão lụt đánh Sơn Tinh..

<span class='text_page_counter'>(27)</span> b. Ngêi ............. nµy vo g¹o gãi b¸nh, ngêi ..........nhãm kia bÕp..

<span class='text_page_counter'>(28)</span> Bài tập viết đoạn văn: Viết đoạn văn khoảng 5 -7 câu nói về không khí thi đua của lớp em nhân dịp chào mừng ngày 20-11, trong đó có sử dụng chỉ từ (gạch chân dưới chỉ từ).

<span class='text_page_counter'>(29)</span> Củng cố: 1.Chỉ từ : Là những từ dùng để trỏ vào sự vật, xác định vị trí của sự vật trong không gian, thời gian. 2. Chỉ từ thường làm phụ ngữ trong cụm danh từ. Ngoài ra, chỉ từ còn có thể làm chủ ngữ hoặc trạng ngữ trong câu..

<span class='text_page_counter'>(30)</span> HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ - Học thuộc ghi nhớ .. §Æt c©u cã chØ tõ lµm phô ng÷ cho côm danh tõ, chØ tõ lµm chñ ng÷, chØ tõ lµm tr¹ng ng÷. -. - Viết một đoạn văn trong đó có chỉ từ. - Xem trước bài: “Luyện tập kể. chuyện tưởng tượng”.

<span class='text_page_counter'>(31)</span>