Bai 19 Dac diem ben ngoai cua la

<span class='text_page_counter'>(1)</span>1. Thế nào là nói quá và tác dụng của nói quá? 2. Tìm phép nói quá trong ví dụ sau, giải thích ý nghĩa của phép nói quá đó. Ví dụ: “ Bàn tay ta làm nên tất cả, Có sức người sỏi đá cũng thành cơm”.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Thế nào là nói quá ? Cho biết tác dụng của nói quá ? Nói quá là biện pháp tu từ phóng đại mức độ, quy mô, tính chất của sự vật, hiện tượng được miêu tả để nhấn mạnh , gây ấn tượng, tăng sức biểu cảm..

<span class='text_page_counter'>(3)</span> TiÕt 40 : Tiếng Việt.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> I . Nãi gi¶m nãi tr¸nh vµ t¸c dông cña. nãi gi¶m nãi tr¸nh.. * Ví dụ : 1. Nh÷ng tõ ng÷ in ®Ëm trong c¸c ®o¹n trÝch sau cã nghÜa lµ g× ? Tại sao ngời viết, ngời nói lại dùng cách diễn đạt đó ?.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> VD1: a. Vì vậy, tôi để sẵn mấy lời này, phòng khi tôi sẽ đi gặp cụ Các Mác, cụ Lê-nin và các vị cách mạng đàn anh khác, thì đồng bào cả nước, đồng chí trong đảng và bầu bạn khắp nơi đều khỏi cảm thấy đột ngột. (Hồ Chí Minh, Di chúc) b. Bác đã đi rồi sao, Bác ơi ! Mùa thu đang đẹp, nắng xanh trời. (Tố Hữu, Bác ơi) c. Lượng con ông Độ đây mà....Rõ tội nghiệp, về đến nhà thì bố mẹ chẳng còn. (Hồ Phương, Thư nhà).

<span class='text_page_counter'>(6)</span> ? Tương tự , em hãy tìm những ví dụ trong các văn bản đã học ở lớp 8 có cách dùng như trên? - Cậu Vàng đi đời rồi, ông giáo ạ !. - Một tâm hồn đang chuẩn bị sẵn sàng cho chuyến đi xa xôi bí ẩn của mình..

<span class='text_page_counter'>(7)</span> VD2: Phải bé lại lăn vào lòng một người mẹ, áp mặt vào bầu sữa nóng của người mẹ, để bàn tay người mẹ vuốt ve từ trán xuống cằm, và gãi rôm ở sống lưng cho, mới thấy người mẹ có một dịu êm vô cùng. (Nguyên Hồng, Những ngày thơ ấu). VD3: a. Con dạo này lười lắm. b.Con dạo này không được chăm chỉ cho lắm..

<span class='text_page_counter'>(8)</span> *Ghi nhí : Nãi gi¶m nãi tr¸nh lµ mét biÖn ph¸p tu từ dùng cách diễn đạt tế nhị, uyển chuyển, tr¸nh g©y c¶m gi¸c qu¸ ®au buån, ghª sî, nÆng nÒ ; tr¸nh th« tôc, thiÕu lÞch sù..

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Bài tập1(SGK): Điền các từ ngữ nói giảm nói tránh cho sau đây vào chỗ trống: đi nghỉ, khiếm thị, chia tay nhau, có tuổi, đi bước nữa. đi nghỉ a. Khuya rồi, mời bà.......................... chia tay nhau ngày em còn rất bé, b. Cha mẹ em..........................từ em về ở với bà ngoại. khiếm thị c. Đây là lớp học cho trẻ em..................... có tuổi d. Mẹ đã ..................rồi, nên chú ý giữ gìn sức khoẻ. đi bước nữa nên chú nó rất e. Cha nó mất, mẹ nó......................, thương nó..

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Bài tập2 (SGK): Trong mỗi cặp câu dưới đây, câu nào có sử dụng cách nói giảm nói tránh? a1. Anh phải hòa nhã với bạn bè! a2. Anh nên hòa nhã với bạn bè! b1. Anh ra khỏi phòng tôi ngay! b2. Anh Anh không không nên nên ở ở đây đây nữa! b2. nữa! c1. Xin đừng hút thuốc trong phòng! c2. Cấm hút thuốc trong phòng! d1. Nó nói như thế là thiếu thiện chí. d2. Nó nói như thế là ác ý. e1. Hôm qua em hỗn với anh, em xin anh thứ lỗi. e2. Hôm qua em có lỗi với anh, em xin anh thứ lỗi..

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Bµi tËp cñng cè. Hãy chuyển các cách diễn đạt sau đây thành cách diễn đạt cã sö dông nói giảm nói tránh? a. Các chiến sĩ đã chết để bảo vệ quê hương. Các chiến sĩ đã hy sinh để bảo vệ quê hương. b. Kiến thức toán của em còn yếu lắm! Kiến thức toán của em còn chưa tốt, cần cố gắng hơn. . c. Bác sỹ pháp y đang mổ xác chết. Bác sỹ pháp y đang phẫu thuật tử thi..

<span class='text_page_counter'>(12)</span> *Trong đời sống hằng ngày sư dông nãi gi¶m nãi tr¸nh phï hîp sÏ võa t¹o cho con người cã phong c¸ch nãi n¨ng đúng mực, có văn hoá nhã nhặn, lịch sự trong giao tiếp, vừa thÓ hiªn sù quan t©m, t«n träng cña ngêi nãi víi ngêi nghe. * Trong v¨n chương nãi gi¶m nãi tr¸nh lµ mét biÖn ph¸p tu tõ. C¸i tµi ,c¸i tinh tÕ cña t¸c gi¶ lµ t×m được nh÷ng cách nói phản ánh đúng tâm trạng,thái độ của nhân vật,của t¸c gi¶ trong tõng t×nh huèng cô thÓ ..

<span class='text_page_counter'>(13)</span> ( 3 phút). Dựa vào ví dụ của nhóm mình, hãy cho biết người viết (người nói) đã thực hiện phép nói giảm nói tránh bằng cách nào ? Nhóm I Nhóm II Ông cụ chết rồi. Bức tranh của cậu xấu lắm. Ông cụ đã từ trần rồi. Bức tranh của cậu chưa được đẹp lắm. Dùng các từ ngữ đồng nghĩa Dùng cách nói phủ định từ ngữ đặc biệt là từ Hán - Việt. trái nghĩa. Nhóm IV Nhóm III Anh ấy bị thương nặng thế thì Em còn kém lắm. Em cần phải cố gắng hơn nữa. không sống được lâu nữa đâu chị ạ. Anh ấy(…) thế thì không(…) được lâu nữa đâu chị ạ. Dùng cách nói trống (tỉnh lược). Dùng cách nói vòng..

<span class='text_page_counter'>(14)</span> THẢO LUẬN Dựa vào ví dụ của nhóm mình, hãy cho biết người viết (nói) đã thực hiện phép nói giảm nói tránh bằng cách nào? Ví dụ 1: Trông những đứa trẻ mù thật đáng thương.. Trông những đứa trẻ khiếm thị thật đáng thương.. Dùng các từ ngữ đồng nghĩa, đặc biệt là từ Hán Việt VÝ dô 2 : Ban hát dë l¾m.. Bạn hát chưa ®ược hay l¾m.. Dùng cách nói phủ định từ ngữ trái nghĩa Ví dụ 3 : Bạn còn kém lắm.. C¸ch nãi vßng. Bạn cần phải cố gắng hơn nữa..

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Bài 9,10 - Tiết 40: NÓI GIẢM NÓI TRÁNH. LƯU Ý 1: Nói giảm nói tránh có thể theo nhiều cách: - Dùng các từ đồng nghĩa, đặc biệt là các từ Hán Việt. - Dùng cách nói phủ định từ ngữ trái nghĩa. - Dùng cách nói vòng. - Dùng cách nói trống, nói tỉnh lược..

<span class='text_page_counter'>(16)</span> LƯU Ý 2: Để cảm thụ được cái hay, giá trị nghệ thuật của cách nói giảm nói tránh cần: - Xét nó trong hoàn cảnh giao tiếp cụ thể. - Xét nó trong mối liên hệ đối chiếu với những cách nói khác có thể dùng trong trường hợp giao tiếp đó..

<span class='text_page_counter'>(17)</span> * Sö dông nãi gi¶m nãi tr¸nh phï hîp sÏ võa t¹o cho con người có phong cách nói năng đúng mực, có văn hoá nh· nhÆn, lÞch sù trong giao tiÕp, võa thÓ hiªn sù quan t©m, t«n träng cña ngêi nãi víi ngêi nghe. * Trong v¨n chương nãi gi¶m nãi tr¸nh lµ mét biÖn ph¸p tu tõ. C¸i tµi ,c¸i tinh tÕ cña t¸c gi¶ lµ t×m được nh÷ng cách nói phản ánh đúng tâm trạng,thái độ của nhân vật,của t¸c gi¶ trong tõng t×nh huèng cô thÓ ..

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Thảo luận:BT4-SGK Những trường hợp giao tiếp như thế nào thì không nên sử dụng cách nói giảm nói tránh?.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> 1* Trong một cuộc họp lớp kiểm điểm bạn Hải hay đi học muộn, bạn Loan nói: “Từ nay cậu không được đi học muộn nữa vì như vậy không những ảnh hưởng đến việc rèn luyện đạo đức của bản thân cậu mà còn ảnh hưởng đến phong trào thi đua của lớp”. Bạn Trinh cho rằng Loan nói như vậy là quá gay gắt, chỉ nên nhắc nhở bạn Hải :”Cậu nên đi học đúng giờ”. Em đồng tình với ý kiến nào? Vì sao? 2* Trong khi nhận xét về những nhược điểm của các bạn víi cô giáo chủ nhiệm, bạn lớp trưởng chØ nªu như sau: “Tuần qua, một số bạn đi học không được đúng giờ lắm” Nãi nh vËy cã nªn không? Vì sao? 3* Một bệnh nhân bị bệnh nặng không thể chữa được bác sĩ có nên nói với người nhà bệnh nhân là: “Ông ấy còn khỏe lắm,người nhà cứ yên tâm” không? Vì sao?.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Trường hợp không nên nói giảm, nói tránh: - Khi cần phê bình nghiêm khắc, nói thẳng, nói đúng mức độ sự thật. - Khi cần thông tin chính xác, trung thực.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>

<span class='text_page_counter'>(22)</span> • Luyện tập.

<span class='text_page_counter'>(23)</span> Bài tập 3(SGK):. Chia làm 2 đội ( Các thành viên trong mỗi đội tiếp sức. nhau lên bảng ghi) Hãy vận dụng cách nói giảm nói tránh để đặt câu đánh giá trong những trường hợp khác nhau. Ví dụ: - Bài thơ của anh dở lắm. - Bài thơ của anh chưa được hay lắm. Trong vòng 3 phút xem đội nào đặt được nhiều câu hơn sẽ là đội chiến thắng!.

<span class='text_page_counter'>(24)</span> HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ. - Học thuộc bài cũ, làm BT (SGK) +BT bổ sung vào vở - Sưu tầm một số câu thơ câu văn có sử dụng phép nói giảm nói tránh,phân tích giá trị của phép tu từ đó. - Viết đoạn văn (chủ đề tự chọn) có sử dụng biện pháp nói giảm nói tránh..

<span class='text_page_counter'>(25)</span>