Bai 2 Cuoc chia tay cua nhung con bup be

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngày soạn : 30/08/2014. Lớp dạy : 7A, 7B. Tuần 2, Tiết 5+6 : Văn bản : CUỘC CHIA TAY CỦA NHỮNG CON BÚP BÊ (Khánh Hoài) I.Mục tiêu bài học: 1. Kiến thức: - Tình cảm anh em ruột thịt thắm thiết, sâu nặng và nỗi đau khổ của những đứa trẻ không may rơi vào hoàn cảnh bố mẹ li dị. - Đặc sắc nghệ thuật của văn bản, lồng ghép vấn đề môi trường. 2. Kĩ năng: - Đọc – hiểu văn bản truyện, đọc diễn cảm lời đối thoại phù hợp vớ tâm trạng nhân vật. - Kể và tóm tắt truyện. 3. Thái độ: -Giáo dục tình cảm yêu thương trong gia đình,biết cảm thông và chia sẻ với những bạn nhỏ bất hạnh. 4. Kĩ năng sống: - Tự nhận thức và xác định được giá trị của lòng nhân ái, tình thương và trách nhiệm cá nhân với hạnh phúc gia đình. - Giao tiếp: phản hồi, lắng nghe tích cực, trình bày suy nghĩ, ý tưởng, cảm nhận của bản thân về cách ứng xử thể hiện tình cảm của các nhân vật, giá trị nội dung và nghệ thuật của văn bản. II. Chuẩn bị và dự kiến phương pháp: 1. Chuẩn bị: - GV : Giáo án, sgk, bảng phụ, tranh ảnh, tài liệu. - HS : Sgk,học bài cũ,chuẩn bị vở soạn, đồ dùng học tập. 2. Dự kiến phương pháp: phương pháp vấn đáp-gợi tìm, nêu và giải quyết vấn đề, bình giảng, thảo luận nhóm. III. Tiến trình lên lớp: 1. Ổn định tổ chức: Kiểm tra sĩ số hs. 2. Kiểm tra bài cũ: - Thái độ của người cha trước lỗi lầm của con với mẹ như thế nào? - Nêu giá trị nội dung và nghẹ thuật của văn bản “ Mẹ tôi”? 3. Bài mới: Tình cảm gia đình là tình cảm thiêng liêng nh ất c ủa m ỗi con ng ười.Gia đình có h ạnh phúc. thì mới có một xã hội phát triển.Có những gia đình tan v ỡ thì n ỗi đau giáng xu ống đ ầu con tr ẻ vô tội.Hai anh em Thành và Thủy trong văn bản mà chúng ta tìm hi ểu sau đây c ũng ph ải ch ịu n ỗi đau đ ớn khi bố mẹ chia tay nhau.Chúng ta cùng vào bài mới “Cuộc chia tay của những con búp bê”.. Hoạt động của giáo viên và học sinh * Hoạt động 1. Tìm hiểu chung. -Hs đọc chú thích (1)/sgk-26. Nêu hiểu biết về hoàn cảnh sáng tác văn bản.. -Gv hướng dẫn hs cách đọc: Phân biệt rõ lời người kể,các đối thoại ,diễn biến tâm lí của nhân vật anh, em qua thời gian ở trường ,ở lớp. -Gv cho hs đọc phân vai các nhân vật trong truyện.. Nội dung ghi bảng I. Tìm hiểu chung 1. Tác giả, tác phẩm: - Văn bản của Khánh Hoài được giải nhì trong cuộc thi viết về quyền trẻ em do Viện Khoa học Giáo dục và tổ chức cứu trợ trẻ em tổ chức năm 1992 2. Đọc- tìm hiểu chú thích:.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> -Gv gọi hs giải thích một số chú thích từ khó sgk/26. Văn bản được viết theo thể loại nào? Phương thức biểu đạt của văn bản là gì?. 3. Thể loại, phương thức biểu đạt: -Thể loại: Văn bản nhật dụng. -Phương thức biểu đạt: Tự sự kết Bài văn có thể chia làm mấy phần? Nội dung của từng hợp với miêu tả và biểu cảm. phần? 4. Bố cục:3 phần Bố cục:3 phần -Phần 1: “Từ đầu... đến trường Phần 1: “Từ đầu... đến trường một lát”: Tâm trạng của 2 anh một lát”: Tâm trạng của 2 anh em khi chuẩn bị chia tay. em khi chuẩn bị chia tay. -Phần 2: “Tiếp...trùm lên cảnh -Phần 2: “Tiếp...trùm lên cảnh vật”: hai anh em chia tay cô vật”: hai anh em chia tay cô giáo giáo và bạn bè. và bạn bè. - Phần 3: Còn lại: Cuộc chia tay đột ngột ở nhà. - Phần 3: Còn lại: Cuộc chia tay đột ngột ở nhà. 5. Nhan đề: Những con búp bê Em có nhận xét gì về nhan đề của văn bản? vốn là những đồ chơi của trẻ em với sự ngộ nghĩnh, trong sáng. Những con búp bê trong truyện cũng như hai anh em Thành- Thủy trong sáng, vô tư, không có tội lỗi thế mà lại phải chia tay nhau. II. Tìm hiểu văn bản 1. Tình cảm của hai anh em * Hoạt động 2. Tìm hiểu văn bản. Thành-Thuỷ: Truyện kể theo ngôi thứ mấy? Kể về ai? - Em mang kim chỉ vá áo cho anh. Ngôi thứ I,người xưng tôi là Thành chứng kiến sự việc,chịu - Anh đón em vào mỗi buổi chiều. nỗi đau như em gái mình. - Truyện kể về cuộc chia tay của 2 anh em Thành-Thuỷ khi bố - Nhường nhau ,không chia búp bê. mẹ li hôn. - Anh dẫn em đến trường chào cô Em hãy kể tóm tắt lại văn bản. giáo. -Gọi hs tóm tắt văn bản. - Đau đớn, khóc lặng khi phải chia - Tóm tắt: Truyện viết về một cuộc chia li đau đớn giữa hai đứa trẻ gặp phải hoàn cảnh gia đình tan vỡ.Thành và Thủy rất tay. - Anh nhìn mãi theo bóng em. yêu thương nhau, quyến luyến nhau, vậy mà mỗi đữa phải đi -> Xây dựng tình huống tâm lí. mỗi ngả vì cha mẹ li hôn.Cô giáo và bạn bè cùng lớp rất thương cảm và chia sẻ với họ về nỗi đau đó. Tác phẩm toát lên  Khắc sâu tình cảm của hai anh em hết sức thương yêu ,quan một lời kêu gọi và thức tỉnh đối với các bậc làm cha làm mẹ tâm ,chia sẻ ,gần gũi nhau. trong việc giữ gìn tổ ấm gia đình vì quyền sống của trẻ em. Em hãy tìm những chi tiết để thấy hai anh em Thành và Thủy rất yêu thương, gần gũi nhau? - Hs phát hiện các chi tiết thể hiện tình cảm gắn bó của hai anh 2.Tâm trạng của hai anh em khi chia đồ chơi: em Thành và Thủy. - Gv bình: Đó là những tình cảm đáng trân trọng, thiêng liêng - Thủy bất giác run lên bần bật, của hai anh em. Lòng ích kỉ của người lớn vô tình chà đạp lên kinh hoàng, cặp mắt buồn thăm thẳm, hai bờ mi sưng mọng lên vì tình cảm của con trẻ, làm con trẻ phải chịu nỗi đau không khóc nhiều. đáng có..

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Tác giả sử dụng nghệ thuật gì khi miêu tả tình cảm của hai anh em Thành-Thủy? Em có nhận xét gì về tình cảm anh em Thành và Thủy? Hết tiết 5, Gv chuyển sang tiết 6. Ở tiết trước, các em đã tìm hiểu tình cảm của anh em Thành và Thủy gắn bó, yêu thương nhau. Thế nhưng thật trớ trêu thay hai anh em thương yêu nhau như vậy mà đành phải chia tay nhau.Các cuộc chia tay diễn ra như thế nào và tâm trạng của hai anh em Thành và Thủy ra sao.Tiết học hôm nay, chúng ta cùng tìm hiểu. Khi nghe mẹ giục chia búp bê, tâm trạng của hai anh em Thành và Thủy như thế nào?. Em có nhận xét gì về nghệ thuật tác giả sử dụng khi miêu tả diễn biến 2 anh em Thành và Thủy? Qua đó, em thấy tâm trạng hai anh em Thành và Thủy như thế nào khi chia đồ chơi?. - Thành cắn chặt môi để khỏi bật lên tiếng khóc to, nhưng nước mắt cứ tuôn ra như suối, ướt đầm cả gối và hai cánh tay áo. -> Miêu tả diễn biến tâm lí mhân vật chân thật, sâu sắc. ->Tâm trạng buồn khổ, đau xót, bất lực của 2 anh em.. Tình anh em keo sơn, bền chặt.Tấm lòng nhân hậu trong sáng, vị tha của hai em bé.. Lời nói và hành động của Thuỷ khi thấy anh chia 2 con búp bê ra hai bên có gì mâu thuẫn ? -Mâu thuẫn ở chỗ một mặt Thủy rất giận dữ không muốn chia rẽ hai con búp bê, nhưng mặt khác em lại rất thương Thành, sợ đêm đêm không có con Vệ Sĩ canh giấc ngủ cho anh. Theo em có cách nào giải quyết được mâu thuẫn ấy không ? Kết thúc truyện, Thủy đã lựa chọn cách giải quyết như thế nào? -Để giải quyết mâu thuấn đó chỉ có cách gia đình Thủy-Thành phải đoàn tụ thì 2 anh em mới không phải xa nhau nữa. Kết thúc truyện, Thủy đã lựa chọn cách giải quyết như thế nào? Chi tiết này gợi lên trong em những suy nghĩ và tình cảm gì? - Gv cho hs thảo luận nhóm trong vòng 3’. Sau đó các nhóm trình bày phần thảo luận của nhóm mình. - Gv nhận xét, bổ sung câu trả lời của các nhóm. - Cuối truyện, ta thấy Thủy lựa chọn cách để con Em Nhỏ ở bên cạnh con Vệ Sĩ để chúng không bao giờ rời xa nhau. -Cách lựa chọn của Thủy gợi lên trong lòng người đọc lòng thương cảm đối với Thủy, thương cảm một em gãi giàu lòng vị, vừa thương anh, vừa thương cả những con búp bê, thà mình chịu chia lìa chứ không để búp bê phải chia tay, thà mình chịu thiệt thòi để anh luôn có vệ sĩ gác cho ngủ đêm. Từ sự phân tích trên, em có nhận xét gì về tình cảm 3. Cuộc chia tay với lớp học.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> anh em Thành và Thuỷ ? Tìm các chi tiết thể hiện rõ nhất tâm trạng của : Thuỷ, cô giáo, bạn bè khi Thuỷ đến chia tay lớp học?. Chi tiết nào trong cuộc chia tay của Thuỷ với lớp học làm cô giáo bàng hoàng và khiến em cảm động nhất? Vì sao? -Thủy không được đi học nữa “mẹ sắm cho em một thúng hoa quả để đem ra chợ ngồi bán” . Em có nhận xét gì về nghệ thuật trong cuộc chia tay này?  Miêu tả diễn biến tâm lí nhân vật đặc sắc. Cảm nghĩ của em trước cuộc chia tay với lớp học như thế nào? Truyện này đề cập đến quyền lợi gì của trẻ em? - Cha mẹ cần chú ý đến tâm tư, tình cảm của con mình. - Trẻ em phải được nuôi dạy, chăm sóc, yêu thương và được đến trường. Giây phút chia tay của 2 anh em đã diễn ra như thế nào ? Tác giả đã dùng biện pháp nghệ thuật gì để tái hiện lại điều đó? Qua đó ta thấy tâm trạng của 2 anh em trong cuộc chia tay như thế nào? Qua văn bản này tác giả muốn gửi gắm điều gì ? - Tổ ấm gia đình là vô cùng quan trọng,cố gắng bảo vệ và giữ gìn, - Cần yêu thương và quan tâm đến quyền lợi của trẻ em, đừng làm tổn hại đến những tình cảm tự nhiên, trong sáng. *Hoạt động 3. Tổng kết Nhận xét về cách kể truyện? - Chủ yếu miêu tả cảnh vật và nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật - Lời kể chân thành giản dị,phù hợp với tâm trạng nhân vật Cách kể ấy có tác dụng gì trong việc làm rõ tư tưởng của tác phẩm?. - Thủy bật lên khóc thút thít. - Cô Tâm ôm chặt lấy Thủy, tặng Thủy một quyển sổ và chiếc bút máy nắp vàng. - Cả lớp sững sờ, tiếng khóc thút thít của mấy đứa bạn thân.. -> Miêu tả diễn biến tâm lí nhân vật đặc sắc.  Đây là cuộc chia tay thấm đầy nước mắt.. 4. Cuộc chia tay của hai anh em. - Thủy như người mất hồn, mặt tái xanh như tàu lá, khóc nấc lên chạy lại nắm tay Thành. - Thành khóc nấc lên. -> Miêu tả diễn biến tâm lí nhân vật. Tâm trạng đau xót tột độ, lưu luyến không muốn rời xa nhau. III. Tổng kết *Ghi nhớ( sgk/27 ). IV. Luyện tập..

<span class='text_page_counter'>(5)</span> -Hs đọc ghi nhớ sgk/27. *Hoạt động 4. luyện tập - Gv cho hs đọc thêm văn bản sgk/27-28. 4/ Củng cố - Tâm trạng của hai anh em qua những cuộc chia tay? - Nêu giá trị nghệ thuật và nội dung của văn bản. 5/ Hướng dẫn về nhà : (3’p) * Bài cũ : - Học phần ghi nhớ - Tóm tắt và nêu bố cục của văn bản, nêu ý chính của từng phần? *Bài mới : Chuẩn bị bài : “Bố cục trong văn bản” +Tìm hiểu bố cục là gì? + Điều kiện sắp xếp bố cục của văn bản ra sao? + Các phần của bố cục như thế nào? + Chuẩn bị phần luyện tập sgk/30. VI. RÚT KINH NGHIỆM: .................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................... Ngày soạn : 01/09/2014. Lớp dạy : 7A, 7B. Tuần 2, Tiết 7 :. BỐ CỤC TRONG VĂN BẢN I.Mức độ cần đạt : - Hiểt được tần quan trọng và yêu cầu của bố cục trong văn bản; trên cơ sở đó ,có ý thức xây dựng bố cục khi tạo lập văn bản. - Bước đầu xây dựng được những bố cục rành mạch ,hợp lí cho các bài làm..

<span class='text_page_counter'>(6)</span> II.Trọng tâm kiến thức, kĩ năng: 1/ Kiến thức : Giúp HS - Tác dụng của việc xây dựng bố cục. 2/ Kĩ năng : - Nhận biết, phân tích bố cục trong văn bản. - Vận dụng kiến thức về bố cục trong việc đọc – hiểu văn bản, xây dựng bố cục cho một văn bản ( nói ) viết cụ thể. 3/ Thái độ : - Hiểu được tầm quan trọng và yêu cầu trong văn bản. - Có ý thức xây dựng bố cục khi tạo lập văn bản. 4/ Kĩ năng sống : - Tầm quan trọng của bố cục, có ý thức xây dựng bố cục khi tạo lập văn bản. - Thế nào là một bố cục rành mạch, hợp lý để bước đầu xây dựng một bố cục rành mạch, hợp lý. - Tính phổ biến và sự hợp lý của dạng bố cục 3 phần, nhiệm vụ của mỗi phần để có thể làm mở bài, thân bài, kết bài đúng hướng và đạt kết quả tốt hơn.  Chuẩn bị: - Giáo viên: sgk, sgv, giáo án, tài liệu tham khảo. - Học sinh: sgk, vở soạn, dụng cụ học tập cần thiết.  Phương pháp: - Vấn đáp gợi tìm, phân tích, rèn luyện theo mẫu, thực hành, thảo luận nhóm. III. Các bước lên lớp: 1. Ổn định lớp : 1’p 2. Kiểm tra bài cũ : (4’p) Câu 1: Tính liên kết trong văn bản là gì ? Câu 2: Điều kiện để văn bản có tính liên kết ? 3. Bài mới : * Giới thiệu bài mới: Để tạo lập văn bản rành mạch cần phải có bố cục rõ ràng. Vậy bố cục là gì, các điều kiện để có bố cục rành mạch và hợp lí như thế nào và các phần bố cục như thế nào? Tiết học hôm nay chúng ta sẽ đi vào tìm hiểu bài “Bố cục trong văn bản”.. TIẾN TRÌNH HOẠT ĐỘNG PHẦN GHI BẢNG Hoạt động 1 : Tìm hiểu bố cục của văn bản và I/ Bố cục và những yêu cầu về bố cục những yêu cầu về bố cục trong văn bản. trong văn bản: - Gọi hs đọc vd trong sgk/28. 1. Bố cục trong văn bản: Em phải viết một lá đơn gia nhập đội em sẽ viết * Ví dụ:( Sgk/28 ).

<span class='text_page_counter'>(7)</span> những nội dung gì?  Quốc hiệu -Tên đơn - Tên, tuổi, nghề nghiệp, địa chỉ. - Nêu nguyện vọng gia nhập Đội - Lời hứa. - Lời cảm ơn - Nơi và ngày, tháng, năm viết đơn. Những nội dung trên được sắp xếp theo một trật tự như thế nào? Em có thể tùy thích ghi nội dung nào trước có được không? Nội dung trong đơn phải được xắp xếp theo một trình tự hợp lí, không thể tùy tiện thay đổi.. Đơn xin gia nhập Đội -Quốc hiệu -Tên đơn - Tên, tuổi, nghề nghiệp, địa chỉ. - Nêu nguyện vọng gia nhập Đội - Lời hứa. - Lời cảm ơn - Nơi và ngày, tháng, năm viết đơn. → Trật tự trước sau một cách hợp lý, chặt chẽ, rõ ràng. 2. Những yêu cầu về bố cục trong văn Từ vd ta thấy văn bản cần phải có bố cục. Vậy bản: * Ví dụ: ( Sgk/29 ). bố cục là gì? Bố cục: sắp xếp các thứ tự thành một trình tự -Đoạn 1: + Đoạn văn chia làm 2 phần rành mạch, hợp lý. -Gọi hs đọc vd/ sgk-29. Đoạn văn 1 chia làm mấy phần? Nội dung của ->Nội dung 2 phần chưa thống nhất với nhau từng phần đã thống nhất với nhau chưa? Phần 1: Kể 1 con ếch kiêu ngạo, sống ở giếng, bị tràn lên bờ  Nội dung các phần, các đoạn trong văn bản -Phần 2 : Kể việc ếch thấy trời bé bằng vung,tất phải thống nhất chặt chẽ với nhau cả con vật sợ nó .Nó bị con trâu giẫm bẹp.Trâu - Đoạn 2: thành bạn nhà nông. + Đoạn văn chia làm 2 phần Văn bản 2 gồm có mấy đoạn? Nội dung của ->Nội dung câu chuyện giống với văn bản đoạn có giống với câu truyện đã học không? Phần đầu: nói đến việc một anh hay khoe, đang đã học nhưng khó hiểu. muốn khoe mà chưa được. - Phần sau: anh ta đã khoe được. - Nội dung đoạn văn giống với câu chuyện đã học nhưng ở vd rất khó để hiểu vì trình tự sắp xếp chưa hợp lí. Cách kể truyện như trên bất hợp lý ở chỗ nào? Cách kể ấy khiến cho câu chuyện không còn nêu bật được ý nghĩa phê phán và khg còn buồn cười nữa. Sự thay đổi làm cho câu chuyện mất đi yếu tố bất ngờ khiến tiếng cười không bật mạnh ra được và câu chuyện không tập trung phê phán nhận vật chính được. Theo em, nên sắp xếp bố cục 2 câu chuyện trên như thế nào?  Trình tự sắp xếp các phần, đoạn phải giúp người Trình tự sắp xếp các phần, đoạn phải giúp người viết đạt mục đích giao tiếp viết đạt mục đích giao tiếp 3. Các phần của bố cục: Bố cục trong văn bản gồm mấy phần? -Bố cục gồm 3 phần:Mở bài, thân bài, kết Bố cục gồm 3 phần: Mở bài, thân bài, kết bài..

<span class='text_page_counter'>(8)</span> bài. Hãy nêu nhiệm vụ của mở bài, thân bài, kết bài trong văn bản miêu tả- tự sự?. Bố cục Mở bài. Tự sự -Gt truyện kể, nhân vật. Miêu tả -Gt đối tượng được tả -Miêu tả chi Thân bài -Kể chuyện tiết đối tượng theo thứ tự nhất định. Kết bài -Cảm nghĩ về -Phát biểu truyện cảm tưởng về đối tượng miêu tả. Chúng ta có cần phân biệt rõ ràng nhiệm vụ của mỗi phần không? Vì sao? Cần phân biệt rõ ràng, vì mỗi phần có 1 nhiệm vụ riêng. MB không chỉ gthiệu, thông báo đơn thuần mà còn giúp ngừơi đọc đi vào đtài 1 cách dễ dàng, tự nhiên, hứng thú và ít nhiều hình dung được bước đi của bài. KB chỉ nhắc lại đề tài hay đưa ra lời hứa hẹn, nêu cảm tưởng mà phải để lại ấn tượng tốt đẹp cho người đọc. Có như thế thì bố cục mới đạt yêu cầu về sự hợp lý. -Mời hs đọc ghi nhớ Sgk/30. Hoạt động 3 : Hướng dẫn luyện tập. A. Ở LỚP : HS đọc và nêu yêu cầu bài tập 1 Bài tập 1: SGK/30 Cho vd minh họa cho sự cần thiết của bố cục. - HS đọc thầm và trả lời câu hỏi Gv nhận xét, bổ sung. HS đọc và nêu yêu cầu bài tập 2. Bài Tập 2: SGK/30 Câu hỏi: Nhận xét và giải thích bố cục truyện “ Cuộc chia tay của những con búp bê ”  Hs trả lời. ═> Bố cục rành mạch, hợp lý. GV chốt ý ghi.. *Ghi nhớ: ( Sgk/30 ). II. LUYỆN TẬP: A. Ở LỚP : Bài tập 1: SGK/30 Câu hỏi: Cho vd minh họa cho sự cần thiết của bố cục. -cho vd → bố cục cần thiết cho tất cả văn bản. Bài Tập 2: SGK/30 Câu hỏi: Nhận xét và giải thích bố cục truyện “ Cuộc chia tay của những con búp bê ” - Bố cục văn bản: cuộc chia tay của những con búp bê gồm 3 phần: +Đoạn 1: Từ đầu...đến trường một lát:Tâm trạng của 2 anh em khi chuẩn bị chia tay +Đoạn 2: Tiếp theo..trùm lên cảnh vật: hai anh em chia tay cô giáo +Đoạn 3: Còn lại: Cuộc chia tay đột ngột ở nhà..

<span class='text_page_counter'>(9)</span> ═> Bố cục rành mạch, hợp lý. HS đọc và nêu yêu cầu bài tập 3. Bài Tập 3: SGK/30 Câu hỏi: Bố cục cảu văn bản có chỗ chưa rõ ràng hợp lý.  Gv cho hs thảo luận trong vòng 3’p. Sau đó các nhóm trình bày phần thảo luận của nhóm mình. -Gv nhận xét, bổ sung phần trả lời của hs. Lớp nhận xét bổ sung. GV chốt ý ghi.. Bài Tập 3: SGK/30 Câu hỏi: Bố cục cảu văn bản có chỗ chưa rõ ràng hợp lý. - Bố cục chưa rành mạch và hợp lí vì: - Các ý 1, 2, 3 chưa trình bày kinh nghiệm của cá nhân mới chỉ kể lại việc học tốt. Ý 4 không nói về học tập. - Bổ sung: + Lời chào đến đại hội. + Giới thiệu bản thân + Nêu các kinh nghiệm học tập. + Rút ra kết luận vì sao có sự tiến bộ. + Nguyện vong mong mọi người góp ý. + Chúc hội nghị thành công.. 4/ Củng cố - Bố cục văn bản là gì? Các điều kiện để bố cục rành mạch và hợp lí là gì? - Bố cục gồm mấy phần? 5/ Hướng dẫn về nhà : (3’p) * Bài cũ : - Học phần ghi nhớ. - Hoàn thành các BT vào vở BT. *Bài mới : Chuẩn bị bài : “Mạch lạc trong văn bản”. + Đọc và trả lời các câu hỏi Sgk/31-32. + Thế nào là mạch lạc? + Điều kiện có mạch lạc trong văn bản là gì?. + Chuẩn bị phần luyện tập Sgk/32-33-34. VI. RÚT KINH NGHIỆM: …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… ……………….………………………………………………………………………………… Ngày soạn : 03/09/2014. Lớp dạy : 7A, 7B. Tuần 2, Tiết 8 :. MẠCH LẠC TRONG VĂN BẢN I.Mức độ cần đạt : - Có những hiểu biết bước đầu về mạch lac trong văn bản và sự cần thiết phải làm cho văn bản có mạch lạc . - Vận dụng kiến thức về mạch lạc trong văn bản vào đọc - hiểu văn bản và thực tiễn tạo lập văn bản viết, nói. II.Trọng tâm kiến thức, kĩ năng: 1/ Kiến thức : Giúp HS.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> - Mạch lạc trong văn bản và sự cần thiết của mạch lạc trong văn bản. - Điều kiện cần thiết để một văn bản có tính mạch lạc. 2/ Kĩ năng : - Rèn kĩ năng nói viết mạch lạc. 3/ Thái độ : - Có ý thức vận dụng kiến thức về mạch lạc trong văn bản vào đọc – hiểu văn bản và thực tiễn tạo lập văn bản viết, nói. 4/ Kĩ năng sống : - Nhận thức về tính mạch lạc trong văn bản. - Giao tiếp về các yêu cầu về tính mạch lạc trong văn bản.  Chuẩn bị: - Giáo viên: sgk, sgv, giáo án, tài liệu tham khảo. - Học sinh: sgk, vở soạn, dụng cụ học tập cần thiết.  Phương pháp: - Vấn đáp kết hợp thực hành, thảo luận nhóm. III. Các bước lên lớp: 1. Ổn định lớp : 1’p 2. Kiểm tra bài cũ : (4’p) Câu 1: Thế nào là bố cục văn bản? Bố cục có những yêu cầu như thế nào? (5đ) Câu 2: Bố cục thường có mấy phần? (5đ) 3. Bài mới : * Giới thiệu bài mới: Ngoài tính bố cục, văn bẩn càn phải có sự rõ ràng, rành mạch. Giống như trong một cơ thể người cần phải có các ống mạch dẫn máu đi nuôi cơ thể. Trong văn bản cũng cần có hệ thống ống mạch như vậy, hệ thống đó gọi là mạch lạc. vậy thế nào là mạch lạc, yêu cầu về mạch lạc ntn tiết học hôm nay chúng ta cùng tìm hiểu.. TIẾN TRÌNH HOẠT ĐỘNG. PHẦN GHI BẢNG. Hoạt động 1: Mạch lạc và những yêu cầu về mạch lạc trong văn bản. GV: Treo bảng phụ VD sgk/31.HS đọc VD Mạch lạc theo nghĩa đen có nghĩa là gì? Trong đông y, mạch lạc vốn là mạch máu trong cơ thể. Vậy mạch lạc có được hiểu theo nghĩa đen trong văn bản không? Không hiểu theo nghĩa đen, nhưng trong văn bản cũng có 1 cái gì làm thống nhất các phần văn bản gọi là mạch lạc. Mạch lạc có những tính chất gì trong những tính chất sau?. I. Mạch lạc và những yêu cầu về mạch lạc trong văn bản. 1. Mạch lạc trong văn bản: a. Ví dụ : (Sgk/31) -Mạch lạc là sự nối tiếp các câu, các ý theo một trình tự hợp lí..

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Trôi chảy thành dòng, thành mạch - Tuần tự đi khắp các phần, các đoạn của văn bản - Thông suốt, liên tục, không đứt đoạn. → Mạch lạc có tất cả các tính chất được nêu. Em có tán thành với ý kiến cho rằng: trong văn bản, mạch lạc là sự tiếp nối các câu, các ý theo một trình tự hợp lý không? Vì sao? → Ý kiến đó hoàn toàn chính xác. *Hoạt động 2: Điều kiện để văn bản có tính mạch lạc  Gv yêu cầu hs đọc ví dụ phần 2-sgk Trong văn bản “Cuộc chia tay của những con búp bê” kể về nhiều sự việc khác nhau. Hãy cho biết toàn bộ sự việc trong văn bản xoay quanh sự việc chính nào? → Xoay quanh việc chia tay của 2 anh em Thành và Thủy→ đề tài. Sự chia tay và những con búp bê đóng vai trò gì trong truyện? Hai anh em Thành và Thủy có vai trò gì? → Sự chia tay và những con búp bê là sự việc chính. -Thành, Thủy là những nhân vật chính. ═> Một văn bản có thể kể về nhiều sự việc, nói về nhiều nhân vật. Nhưng nội dung truyện phải luôn bám sát đề tài, luôn xoay quanh một sự việc chính với những nhân vật chính. Các từ ngữ: chia tay, chia đồ chơi, xa nhau, khóc…lặp lại trong văn bản và các từ ngữ không muốn phân chia (anh cho em tất, chẳng muốn chia bôi…) cũng được lặp lại. Theo em đó có phải là chủ đề (vấn đề chủ yếu) để liên kết các sự việc thành một thể thống nhất không? Có thể xem là mạch lạc của văn bản được không? → Gv cho hs thảo luận nhóm trong vòng 3’. Sau đó các nhóm trình bày phần thảo luận của nhóm mình. → Gv nhận xét, bổ sung. → Những từ ngữ đó là vđề chủ yếu của vb, là mạch văn để liên kết các sự việc thành một thể thống nhất. - Mạch văn của truyện là sự chia tay : 2 anh em buộc phải chia tay những con búp bê nhưng tình anh em của các em thì không thể chia tay. - Không một bộ phận nào trong truyện lại không liên quan đến chủ đề này. Vì vậy mạch lạc và liên. 2. Điều kiện để văn bản có tính mạch lạc: a. Ví dụ : (SGK/31). - Các phần,các đoạn, các câu trong văn bản đều nói về 1 đề tài..

<span class='text_page_counter'>(12)</span> kết có sự thống nhất với nhau. Trong văn bản “Cuộc chia tay của những con búp bê” có đoạn kể về hiện tại, về quá khứ, về việc nhà, việc trường…Hãy cho biết các đoạn ấy nối với nhau theo những liên hệ nào? Hoàn toàn mạch lạc.vì các sự việc được diễn ra, kể lại theo 1 trình tự hợp lí -> mạch lạc ấy được nối với nhau trong mối quan hệ thời gian, không gian, tâm lí, ý nghĩa. Qua việc phân tích các vd, em hãy cho biết thế nào là mạch lạc và điều kiện để văn bản có tính mạch lạc ? HS trả lời, GV chốt ý. Gọi HS đọc ghi nhớ SGK/32 * Hoạt động 3: Hướng dẫn luyện tập A. Ở LỚP : HS đọc và nêu yêu cầu bài tập 1 Bài tập 1: SGK/32, 33 - HS đọc thầm và trả lời câu hỏi Câu hỏi: Xếp các từ ghép theo cột  Hs trả lời. Gv cho Hs thảo luận nhóm bài tập1 trong vòng 3’p. Sau đó các nhóm trình bày phần thảo luận của nhóm mình. Gv nhận xét, bổ sung.. - Các phần, câu, đoạn phải được nối tiếp theo 1 trình tự rõ ràng, hợp lí, trước sau hô ứng với nhau, làm cho chủ đề liền mạch.. *Ghi nhớ : (SGK/32). II. LUYỆN TẬP: A. Ở LỚP : Bài tập 1: SGK/32, 33 a/Văn bản “Mẹ tôi”: Chủ đề xuyên suốt tác phẩm. Con mắc lỗi với mẹ,bố viết thư cho con yêu cầu xin lỗi mẹ. Con cảm thấy hối hận và cảm động vô cùng. b/ Ý xuyên suốt văn bản:Chăm lo lao động, yêu lao động thì cuộc sống sẽ ấm no. -Ý được dẫn dắt xuyên suốt, 3 phần hợp lí. Câu đầu giới thiệu sắc vàng thời gian, không gian, câu sau biểu hiện sắc vàng, cuối nêu cảm xúc về màu vàng.. Bài Tập 2: SGK/33 HS đọc và nêu yêu cầu bài tập 2. -Văn bản xoay quanh cuộc chia tay của 2 Bài Tập 2: SGK/33 đứa trẻ và những con búp bê. Vì vậy không  Hs trả lời. -Ý tứ chủ đạo của câu chuyện xoay quanh cuộc thuật lại tỉ mỉ cuộc chia tay của người lớn vì sẽ làm mất tính mạch lạc của câu chia tay của 2 đứa trẻ và 2 con búp bê. Việc thuật lại quá tỉ mỉ nguyên nhân dẫn đến cuộc chuyện. chia tay của người lớn có thể làm cho ý chủ đạo trên bị phân tán → mất sự mạch lạc. GV chốt ý ghi. 4. Củng cố: - Mạch lạc là gì? - Các điều kiện để văn bản có tính mạch lạc? 5. Dặn dò: - Bài cũ: Học ghi nhớ. Làm bài tập 1, 2 vào vở. - Bài mới: Soạn: “Ca dao dân ca – Những câu hát về tình cảm gia đình.” + Khái niệm ca dao dân ca. + Ý nghĩa của các bài ca dao 1 và 4 sgk/35..

<span class='text_page_counter'>(13)</span> + Tìm một số câu ca dao có nội dung tương tự. IV. RÚT KINH NGHIỆM: …………………………………………………………………………………………………… ……………………….................................................................................................................... ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................

<span class='text_page_counter'>(14)</span>