SKKN giúp trẻ học tốt hoạt động tạo hình

I. PHẦN MỞ ĐẦU
Trong Chương trình giáo dục Mầm non, hoạt động tạo hình ln thu
hút sự chú ý của trẻ. Vì nó giúp trẻ phản ánh thế giới xung quanh cuộc sống
con người một cách đa dạng và phong phú. Thơng qua hoạt động tạo hình trẻ
được thể hiện khả năng và sáng tạo thế giới riêng theo trí tưởng tượng của
mình.
Hoạt động tạo hình phát triển ở trẻ khả năng quan sát, trí tưởng tượng
sáng tạo, khả năng phối hợp giữa mắt và tay, hoàn thiện một số kỹ năng cơ
bản (vẽ, nặn, xé dán,..). Để giúp trẻ có được cái nhìn bao qt về thế giới
xung quanh, có được quan niệm đúng đắn và những nhận xét về cái hay, cái
đẹp trong cuộc sống, hướng trẻ đến với cái “Chân - Thiện - Mỹ” thì người
giáo viên trực tiếp chăm sóc giáo dục trẻ bắt buộc phải có một trình độ nhất
định về chun mơn lẫn kinh nghiệm sống nhằm truyền thụ cho trẻ những
kiến thức, kỹ năng cần thiết. Với vai trị quan trọng đó, địi hỏi người giáo
viên phải thường xuyên học tập, bồi dưỡng, trau dồi kiến thức, kỹ năng để
nâng cao năng lực sư phạm cho mình.
Trong trường mầm non hoạt động tạo hình chính là phương tiện để trẻ
thể hiện mình. Trẻ có tâm hồn nhạy cảm với thế giới xung quanh, vì nó chứa
đựng bao nhiêu điều mới lạ, hấp dẫn, trẻ dễ bị cuốn hút trước cảnh vật đẹp
như: Những bức tranh sinh động hay những con vật đáng yêu, ngộ nghĩnh,…
Hoạt động tạo hình bao gồm nhiều hoạt động như: Cắt, vẽ, xé dán, nặn,... Qua
các hoạt động tạo hình đã góp phần hình thành ở trẻ những tri thức, ngơn ngữ,
hồn thiện cảm xúc, tính kiên trì, bền bỉ, khéo léo, giáo dục trẻ có ý thức tập
thể, biết tương trợ giúp đỡ lẫn nhau và có tinh thần đoàn kết.
Trên thực tế, hiệu quả đạt được ở các tiết tạo hình cịn thấp, giờ học cịn
khơ khan chưa sôi nổi hấp dẫn, sản phẩm trẻ tạo ra cịn ít và chưa thể hiện
được sự sáng tạo. Hiểu rõ tầm quan trọng của hoạt động tạo hình, là giáo viên
trực tiếp giảng dạy, tôi rất băn khoăn, lo lắng, mong muốn tìm ra giải pháp để
nâng cao chất lượng cho trẻ làm quen với hoạt động tạo hình. Vì vậy tơi đã đi
1

sâu nghiên cứu và lựa chọn đề tài “Một số biện pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi học
tốt hoạt động tạo hình”.

2


II. NỘI DUNG
1. Thời gian thực hiện: Từ năm học 2019– 2020 đến năm học 2020 - 2021.
2. Đánh giá thực trạng:
a) Kết quả đạt được:
* Đối với giáo viên:
- Nắm vững kiến thức, phương pháp tổ chức hoạt động tạo hình cho trẻ.
- Kĩ năng tạo hình được nâng cao.
- Phụ huynh tin tưởng vào kĩ năng tạo hình mà giáo viên dạy cho trẻ.
* Đối với trẻ:
Từ đầu năm học 2019 – 2020 tôi đã khảo sát khả năng hoạt động tạo
hình của trẻ, kết quả đạt được như sau:
Bảng 1: Khảo sát khả năng hoạt động tạo hình của trẻ (Trước khi áp dụng
sáng kiến kinh nghiệm).
Nội dung khảo sát
Trẻ hứng thú tham gia hoạt động
Kĩ năng vẽ, tô màu
Kĩ năng cắt, xé dán
Kĩ năng nặn
Trẻ thể hiện sự sáng tạo

Tổng số trẻ Số trẻ đạt
30
15

30
12
30
10
30
18
30
8

Tỉ lệ %
50
40
33,3
60
26,7

b) Những mặt cịn hạn chế:
- Có nhiều cháu cịn nhút nhát, còn yếu về kỹ năng vẽ, cắt, xé dán, chưa
biết phối hợp màu, khả năng sáng tạo còn kém.
- Môi trường học tập chưa hấp dẫn, phong phú nên chưa phát triển trí tưởng
tượng sáng tạo cho trẻ.
- Đồ dùng đồ chơi, nguyên vật liệu cho trẻ chưa đa dạng, hấp dẫn
- Hình thức tổ chức cịn thụ động, chưa linh hoạt sáng tạo, đặt ra yêu cầu
chưa phù hợp với nhận thức của trẻ.
- Nhiều phụ huynh nhận thức chưa đầy đủ về tầm quan trọng của việc học
tạo hình, cịn cho rằng trẻ đến trường chỉ chơi chứ khơng học.
Qua q trình quan sát ban đầu như trên, tôi thấy kết quả đạt chưa cao
là điều tôi cần suy nghĩ nguyên nhân do đâu mà kết quả như vậy và làm thế
nào để trẻ đạt hiệu quả cao và tạo cho trẻ một cách thoải mái tự tin, khơng gị
3

bó, trẻ ln hứng thú trong giờ học, tơi đã tìm hiểu được do các nguyên nhân
sau.
c) Nguyên nhân đạt được và nguyên nhân hạn chế:
 Nguyên nhân đạt được:
- Ban giám hiệu nhà trường luôn chỉ đạo sâu sát về chun mơn, thường
xun dự giờ thăm lớp góp ý để giáo viên rút kinh nghiệm và nâng cao trình
độ chun mơn.
- Giáo viên đứng lớp có tuổi đời cịn trẻ, nhiệt tình năng nổ, tâm huyết với
nghề và đặc biệt là có tinh thần trách nhiệm cao.
- Giáo viên thành thạo cơng nghệ thơng tin nên có thể áp dụng công nghệ
thông tin vào thiết kế bài soạn.
- Đa số trẻ đã học qua lớp mẫu giáo nhỡ nên nề nếp học tập khá tốt.
 Nguyên nhân hạn chế:
- Giáo viên chưa tìm hiểu nắm bắt được khả năng tạo hình của trẻ.
- Giáo viên chưa có nhiều sáng tạo trong hoạt động dạy tạo hình nên chưa
tạo hứng thú cho trẻ.
- Chưa sưu tầm các loại đồ dùng, nguyên vật liệu cho trẻ hoạt động nên
dẫn đến tiết học chưa sinh động, chưa lôi cuốn.
- Chưa đặt ra các tình huống có vấn đề trong lúc trẻ chơi để trẻ có thể giao
tiếp và đưa ra cách giải quyết phù hợp với nhiệm vụ chơi của mình.
- Thời gian gặp và trao đổi với phụ huynh chỉ diễn ra trong giờ đón trả trẻ
và hầu như rất ít vì phụ huynh bận cơng việc nên khơng thể trao đổi nhiều với
giáo viên được do đó nội dung trao đổi chưa sâu.

4


III. GIẢI PHÁP THỰC HIỆN

1. Căn cứ thực hiện:
Để thực hiện đề tài sáng kiến kinh nghiệm này bản thân căn cứ vào các
nội dung sau:
- Căn cứ vào kế hoạch thực hiện nhiệm vụ năm học 2019 – 2020 và năm
học 2020-2021của trường, căn cứ vào sự hướng dẫn của Ban giám hiệu, đặc
biệt là bộ phận chuyên môn.
- Căn cứ vào Chương trình giáo dục Mầm non theo Thông tư
28/2016/TT-BGDĐT ngày 30 tháng 12 năm 2016 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục
và Đào tạo về sửa đổi bổ sung một số nội dung của chương trình giáo dục
Mầm non ban hành kèm theo Thông tư số 17/2009/TT-BGDĐT ngày
25/7/2009.
- Căn cứ vào sách hướng dẫn thực hiện chương trình theo độ tuổi.
- Căn cứ vào kế hoạch thực hiện chuyên đề xây dựng Trường Mầm non
lấy trẻ làm trung tâm.
- Căn cứ vào khả năng, năng lực của bản thân, đặc điểm tâm sinh lý của
trẻ và tình hình thực tế của lớp.
2. Nội dung giải pháp và cách thức thực hiện:
2.1 Nội dung, phương pháp:
a) Nội dung:
Hoạt động tạo hình là một trong những hoạt động vơ cùng hấp dẫn đối với
trẻ mẫu giáo nó giúp trẻ tìm hiểu và khám phá một cách sinh động những gì
mà trẻ nhìn thấy trong thế giới xung quanh, với mỗi trẻ em nói chung trẻ mầm
non nói riêng đều có tâm hồn nhạy cảm với thế giới xung quanh. Trẻ thường
tỏ ra dễ xúc cảm với cảnh vật xung quanh, trẻ dễ bị lơi cuốn trước những
cảnh vật có nhiều màu sắc hay một bức tranh sống động. Ngoài ra hoạt
động tạo hình của trẻ trong trường Mầm non chính là một phương tiện phát
triển thẩm mỹ cho trẻ, để hình thành ở trẻ những cơ sở ban đầu về hoạt động
học tập, trong các hoạt động vẽ, nặn, xé, dán.
5

Chính vì vậy, Cần tìm hiểu khả năng của trẻ, tạo môi trường sinh động, sử
dụng đồ dùng đồ chơi hấp dẫn lơi cuốn trẻ vào hoạt động, tích hợp các nội
dung tạo cho trẻ sự hứng thú tham gia hoạt động. Mặt khác, cần phối hợp với
phụ huynh để giúp trẻ học tốt hơn.
b) Phương pháp nghiên cứu:
Căn cứ vào đối tượng, mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu trong đề tài tôi
chọn các phương pháp sau:
- Phương pháp nghiên cứu lý luận
- Phương pháp nghiên cứu thực tiễn
- Phương pháp thống kê toán học
2.2. Giải pháp thực hiện:
2.2.1. Giải pháp 1: Tìm hiểu khả năng tạo hình của trẻ
Mỗi trẻ có khả năng nhận thức và tiếp thu bài khác nhau. Có trẻ tiếp thu
nhanh, trẻ tiếp thu chậm, trẻ thì mạnh dạn tự tin, trẻ thì nhút nhát chậm chạp,
có trẻ thì tích cực tìm tịi, khám phá hoạt động, có trẻ thụ động, khơng tích
cực…Vì vậy để công việc đạt hiệu quả cao, tôi phải luôn tìm hiểu tâm lý của
trẻ, tiếp cận với từng cá nhân trẻ, gần gũi quan tâm trẻ hơn để nhận ra đặc
điểm khác nhau của mỗi trẻ để từ đó giúp trẻ phát huy hết ưu điểm và khắc
phục nhược điểm.
Một số trẻ có trí tưởng tượng phong phú, được trải nghiệm khá nhiều
và quan trọng ở nhà được bố mẹ quan tâm nên khi cơ nói vẽ cái gì thì trẻ có
thể nghĩ ngay đến cái đó và vẽ rất sáng tạo. Cụ thể:
*Về kĩ năng vẽ, tô màu:
Đa số trẻ lớp tơi cịn rất yếu về kỹ năng vẽ và tô màu tranh, nên tôi đã
chú tâm và đưa ra rất nhiều thời gian giúp đỡ trẻ để trẻ tiến bộ hơn. Điều tôi
đặt ra đầu tiên là tôi dạy trẻ các kĩ năng vẽ đơn giản nhất như: vẽ hình trịn, vẽ
hoa nghệch ngoạc. Từ những lần vẽ đơn giản ấy tôi bắt đầu giúp trẻ vẽ những
cái nâng cao hơn: Ơng mặt trời hình trịn và có những tia nắng; hoa bằng các
nét cong trịn khép kín, có nhiều lá và nhánh cây…Trẻ có thể tự mình vẽ theo

ý thích tơi lại giúp trẻ kỹ năng tơ màu bức tranh. Vì bức tranh có đẹp đến đâu
mà khơng biết cách tơ màu cho đẹp thì cũng khơng thu hút cái nhìn của mọi
6


người được, và những lần đó tơi rèn cho trẻ kĩ năng tơ trùng khít, tơ khơng
lem ra ngồi. Hơn nữa để bức tranh đẹp trong mắt mọi người là cách phối hợp
màu với nhau sao cho phù hợp với cảnh vật. Khi tơi cảm thấy có thể để trẻ tự
mình vẽ được theo ý tưởng của riêng mình thì tôi đã đưa ra các đề tài gần gũi
để trẻ tự vẽ theo cảm nhận của riêng trẻ.
Ví dụ: Ở chủ đề Động vật, khi cho trẻ vẽ đàn gà. Trẻ biết có con to, con
nhỏ, con màu vàng, màu nâu, trẻ biết sử dụng các kĩ năng vẽ nét cong trịn
khép kín, nét xiên, nét thẳng,.. và tơ màu bức tranh, tô màu nền. Trẻ biết kết
hợp các màu sắc để tạo ra bức tranh có màu sắc hài hịa và cân đối.

Hình 1: Tranh vẽ con gà
Đối với những trẻ yếu chưa tự tin vào khả năng của mình, tơi ln dành
thời gian để rèn luyện thêm cho cháu. Cô hướng dẫn tỉ mỉ những kĩ năng cơ
bản để trẻ nắm vững các thao tác vẽ. Cô dạy trẻ thông qua hoạt động mọi lúc
mọi nơi. Từ những lần luyện tập liên tục như vậy đã đem lại kết quả đáng
khích lệ.
• Kĩ năng nặn:
Để giúp trẻ có kĩ năng nặn thuần thục và thao tác nặn nhanh hơn, tơi đã
chia lớp ra thành các nhóm nhỏ, từ các nhóm đó phân chia một số trẻ khá ngồi
7


gần một số trẻ yếu để trẻ khá có thể giúp bạn yếu như: bạn yếu có thể quan sát
bạn khá đang thực hiện và từ đó có thể khắc ghi trong đầu bạn yếu những thao
tác nặn mà trẻ yếu chưa kịp nhớ ra. Trong lớp có rất nhiều trẻ đã nắm được

thao tác và kĩ năng nặn nhưng bên cạnh đó vẫn có nhiều trẻ chưa hình dung ra
được mình định nặn gì thì cơ khá vất vả. Để lôi cuốn trẻ tham gia vào các hoạt
động theo ý mình muốn thì tơi đã tìm tịi rất nhiều sáng kiến mới, những thủ
thuật mới lạ và hơn hết những ngôn ngữ, phong cách lên lớp thật tự tin, vui
vẻ, nghộ nghĩnh và đáng yêu… gây được sự chú ý của trẻ vào hoạt động của
mình. Điều đáng nói hơn hết là sản phẩm mẫu của cô phải đẹp mắt, nhiều
nguyên vật liệu gần gũi với trẻ và mang tính nghệ thuật cao. Và khi trẻ đã
nắm được kĩ năng nặn như: làm mềm đất, xoay tròn, lăn dài, lăn dọc,.. thì cơ
đưa đề tài nào đó cho trẻ thực hiện một cách thoải mái, tự do sao cho có sản
phẩm của trẻ và sản phẩm đó được trẻ thích.
Ví dụ: Đề tài “Nặn động vật sống trong rừng”, với hình ảnh con voi,
con khỉ, tơi đã cho trẻ gọi tên và tự nêu lên nhận xét về những đặc điểm nổi
bật của con vật rồi trẻ được thể hiện ý tưởng độc đáo của riêng mình.
Cơ giới thiệu hôm nay các con sẽ nặn một số con vật sống trong rừng.
- Cô hỏi trẻ ý định sẽ nặn con gì? nặn con vật đó như thế nào?
- Sau đó cho trẻ nêu lên những ý tưởng của mình, cơ gợi ý để trẻ sáng
tạo. Ngồi con vật này ra con sẽ nặn thêm những con vật nào khác nữa?

8


Hình 2: Trẻ đang nặn con vật sống trong rừng
• Kĩ năng cắt, xé dán
Phần cắt xé dán là phần khiến trẻ cảm thấy không mấy hứng thú nhất là
các bạn trai. Tôi cũng không tài nào lý giải được vì sao khiến bạn trai khơng
thích phần cắt, xé, dán? Hay vì phần này trẻ khơng được thể hiện hết khả
năng sáng tạo của mình? Có lẽ khơng phải. Kể từ đó tơi đã bắt đầu đi tìm hiểu
và cố gắng giúp trẻ động viên để trẻ có thể yêu thích cắt xé dán hơn.
Đầu tiên tơi tìm những thủ thuật gây hứng thú trước khi học một tiết cắt
dán nào đó. Ví dụ: “Cắt dán hoa mùa xn”. Trước khi dạy tiết đó, buổi sáng

tơi dẫn trẻ đi tham quan vườn hoa của trường mình. Khi tham quan tơi để trẻ
cảm nhận được sự vật, hiện tượng, cảnh vật trước mắt trẻ. Và cho trẻ tha hồ
quan sát, ngắm nghía vườn hoa đó. Đến khi vào tiết học tơi mới bắt đầu hỏi
suy nghĩ của trẻ về cảnh vật vừa được quan sát: Vườn hoa như thế nào? Có
những loại hoa gì? Hoa có những bộ phận nào? Bơng hoa có màu gì? Cánh
hoa có dạng hình gì?... Qua những buổi tham quan như vậy sẽ giúp trẻ có thể
miêu tả lại cảnh vật mình đã được quan sát. Hơn thế nữa sẽ giúp trẻ thích thú,
vui vẻ, tâm lý thoải mái hơn với những lần học cắt, xé, dán.

9


Hình 3: Cắt dán hoa mùa xuân
2.2.2. Giải pháp 2: Tạo mơi trường thuận lợi để phát huy tính tích cực,
khả năng sáng tạo của trẻ.
Môi trường học hoạt động tạo hình đóng vai trị quan trọng trong việc
thực hiện hoạt động học cho trẻ, thông qua môi trường giúp trẻ có óc sáng tạo,
trí tưởng tượng phong phú, tăng khả năng tư duy trừu tượng cho trẻ.
Vì vậy, muốn cho trẻ hoạt động tạo hình tốt thì mơi trường lớp học là một
trong những yếu tố quan trọng, cho nên lớp tôi thường xuyên trưng bày đồ
dùng đồ chơi theo chủ đề sao cho trẻ cảm thấy hứng thú và thích được hoạt
động.
Giáo viên cần tạo điều kiện để trẻ thường xuyên tiếp xúc với môi trường
xung quanh để từng bước cung cấp các biểu tượng phong phú về đối tượng
cho trẻ tự khám phá bằng cách huy động sự tham gia của các giác quan, các
qúa trình tâm lí khác nhau để lĩnh hội các khía cạnh khác nhau của sự vật. Tạo
cơ hội để trẻ khám phá đối tượng (quan sát, nghe, hỏi, tiếp xúc và miêu tả) và
tự diễn đạt nhận thức cảm xúc của mình về đối tượng. Tận dụng các thời điểm
hợp lí trong ngày cho trẻ tiếp xúc như được ngắm nghía, chăm sóc, vuốt ve,
âu yếm với các con vật gần gũi (thỏ, mèo, gà con...) chơi với các đồ vật, tri

giác tranh ảnh nghệ thuật.
10


Do vậy việc tạo môi trường tốt nhất cho trẻ trong hoạt động tạo hình là rất
quan trọng, cho nên ở lớp tơi thường xun trưng bày ở các góc nghệ thuật,
những tranh ảnh vẽ, xé dán đồ chơi vật mẫu sản phẩm mang tính nghệ thuật.

Hình 4: Sản phẩm của trẻ vẽ, xé dán

11


Bên cạnh việc tạo môi trường cho trẻ hoạt động tạo hình trong lớp thì mơi
trường ngồi lớp học cũng rất quan trọng đối với trẻ như dạo chơi ngoài trời,
tham quan.
Ví dụ: Cơ cho trẻ đi tham quan vườn hoa, sau đó trẻ có thể vẽ được một
vườn hoa theo ý tưởng riêng của mình và cảm nhận được qua buổi tham quan.
Hoặc trong các giờ rảnh rỗi tôi có thể cung cấp cho trẻ về các đối tượng miêu
tả, trao đổi với trẻ để nắm bắt được những suy nghĩ của trẻ để gợi những xúc
cảm, bồi dưỡng sự cảm thụ về vẻ đẹp của các sự vật hiện tượng.

Hình 5: Trẻ tham quan vườn hoa
2.2.2 Giải pháp 3: Sử dụng đồ dùng đồ chơi, nguyên vật liệu đa dạng,
phong phú giúp trẻ hứng thú tham gia hoạt động.
Khi trẻ tham gia vào hoạt động tạo hình thì nguyên vật liệu là vô cùng
quan trọng nhưng để tạo ra một sản phẩm đẹp và đa dạng thì trẻ không thể sử
dụng một nguyên vật liệu được, cô cần sưu tầm nhiều vật liệu khác nhau để
trẻ có thể kết hợp chúng tạo ra sản phẩm đa dạng và sinh động. Nguyên vật
liệu có thể đi mua như giấy màu, nhưng cũng có nguyên vật liệu từ thiên

nhiên như lá cây, hột hạt, chai lọ, hộp sữa, vải…sự đa dạng về nguyên vật liệu
mục đích để trẻ sáng tạo và kết hợp chúng lại với nhau sao cho hài hòa nhất.

12


Ngồi ra, để tiết kiệm kinh phí cũng như việc cho trẻ tự tìm kiếm ngun vật
liệu tơi ln động viên trẻ kiếm vật liệu sẵn có và dễ tìm có sẵn tại gia đinh
trẻ nơi trẻ sinh sống.
Ví dụ: Từ những mảnh xốp, hộp sữa, lõi giấy, lọ hồ… tôi đã tạo ra được rất
nhiều những con vật ngộ nghĩnh và đáng yêu.

Hình 6: Các con vật làm từ phế liệu
Để đảm bảo tính an tồn và đạt hiệu quả cao khi sử dụng các nguyên
vật liệu sẵn có tơi đặt ra những u cầu sau:
+ An tồn cho trẻ (Khơng nhọn, khơng có cạnh sắc, khơng độc hại…)
+ Rẻ tiền (Những nguyên vật liệu mua ở địa phương)
+ Dễ kiếm (Vỏ hến, lõi giấy, vỏ hộp sữa chua…)
+ Dễ cầm (Phù hợp với tầm tay trẻ)
Vì đồ dùng, đồ chơi cịn hạn chế tơi ln huy động trẻ tìm kiếm ngun vật
liệu phế thải có sẵn ở địa phương.
Đây là nguyên vật liệu hết sức phổ biến trong hoạt động tạo hình ở trường
mầm non. Trên tiết học, cơ giáo đóng vai trị là người hướng dẫn, củng cố kỹ
năng cũ và cung cấp cho trẻ những kỹ năng tạo hình mới. Đồ chơi mẫu của cơ
13


làm và sự dẫn dắt bằng tình huống có vấn đề sẽ kích thích trẻ hứng thú tham
gia vào quá trình hoạt động. Giáo viên tổ chức hoạt động này như một tiết học
tạo hình bình thường, trẻ được học thơng qua việc chơi.Tuy nhiên trong q

trình trẻ thực hiện, cô phải quan sát giúp đỡ trẻ yếu, kịp thời khích lệ, động
viên trẻ khá.
Như vậy, trong q trình dạy trẻ làm đồ dùng đồ chơi trên tiết học, trẻ sẽ
dần dần hồn thiện những kỹ năng tạo hình từ đơn giản đến phức tạp, tư duy,
sự vật tưởng tượng và nhận thức của trẻ ngày càng được nâng cao dần.
Hoặc với những hoạt động nặn đòi hỏi người giáo viên phải chuẩn bị
đất nặn và tận dụng những nguyên vật liệu có sẵn có trong tự nhiên như vỏ
hến, hạt cườm, xốp, vỏ hạt hướng dương, để khi trẻ nặn trẻ kết hợp đưa những
phế liệu vào làm cho tác phẩm của trẻ thêm sinh động và sáng tạo hơn. Ví dụ:
Trẻ sử dụng hạt cườm để làm mắt con vật.

Hình 7: Sản phẩm nặn ở góc nghệ thuật
2.2.4 Giải pháp 4: Tích hợp dạy tạo hình thơng qua các hoạt động khác
Tích hợp là phương pháp địi hỏi ở giáo viên sự sáng tạo linh hoạt và
khéo léo khi vận dụng, qua tích hợp kiến thức tạo hình đến với trẻ rất nhẹ
nhàng khơng gị ép mà lại hiệu quả. Song q trình vận dụng tích hợp, cần lựa
14


chọn nội dung phù hợp, logic, tránh quá trình hoạt động trở nên rời rạc, chắp
vá. Bởi lẽ tạo hình là hoạt động dễ dàng lồng ghép tích hợp với tất cả các hoạt
động khác như hoạt động góc, hoạt động ngồi trời, làm quen với tốn, làm
quen văn học, khám phá khoa học,…để giúp cho các hoạt động khác trở nên
sinh động, lôi cuốn trẻ một cách nhẹ nhàng hơn.
* Hoạt động học:
- Hoạt động làm quen với toán tơi vận dụng vở bé làm quen với biểu
tượng tốn để rèn kỹ năng tạo hình: Cho trẻ trang trí hình vng và hình chữ
nhật, tơ màu các chữ số, nhóm đồ vật,… trong vở bé làm quen với biểu tượng
toán.
- Hoạt động khám phá khoa học: Cho trẻ vẽ ngôi nhà của bé, các con

vật, các loại quả, người thân trong gia đình hay một số phương tiện giao
thơng,….
- Trong Hoạt động làm quen văn học Đề tài: Thơ “Cây dừa” cho trẻ vẽ
cây dừa hay tích hợp trong dạy “Câu chuyện sự tích cây vú sữa” cho trẻ làm
cây vú sữa từ các nguyên liệu như lá cây, bẹ chuối,….
- Hoạt động làm quen với chữ cái: Cho trẻ vẽ tơ màu vào chữ in rỗng,…

Hình 8: Tích hợp tạo hình trong hoạt động học.
15


• Hoạt động góc: Bên cạnh việc tích hợp dạy tạo hình qua mơn học khác, tơi
cịn rèn tạo hình của trẻ thơng qua hoạt động chơi ở các góc. Qua hoạt động
góc giúp trẻ được củng cố là làm quen kiến thức mới làm tăng thêm vốn kiến
thức, kĩ năng hơn trong giờ hoạt động học.
Ví dụ: Với chủ đề Động vật ở góc nghệ thuật tơi nặn một số con vật
như gà, thỏ, mèo, trâu, voi,… bày ở kệ hoặc tranh một số con vật bằng các thể
loại như vẽ, xé dán, tô màu…để cung cấp kiến thức cho trẻ. Khi trẻ vào góc
chơi tơi thu hút gợi ý trẻ quan sát những sản phẩm đó.
Ví dụ: + Đây là con gì? Cơ nặn như thế nào?
+ Đây là bức tranh gì? Tranh làm bằng gì?
Khi thực hiện các đề tài “Nặn con vật, vẽ con gà…” trẻ đã có vốn kiến thức
hiểu biết qua các sản phẩm thì trẻ sẽ tự tin hơn và thực hiện tốt hơn.
Hoặc với chủ đề Thực vật đề tài “Các loài hoa” tôi chuẩn bị một số tranh vẽ,
xé, in màu về các loại hoa làm tranh cung cấp kiến thức cùng với các nguyên
vật liệu phù hợp với tranh tôi cung cấp cho trẻ.
Khi trẻ vào góc chơi, tơi gây hứng thú tạo tình huống bằng cách: Đố trẻ
cơ có bức tranh gì? Các bơng hoa được làm như thế nào? Sau đó cho trẻ kể về
bức tranh đó cuối cùng cô khái quát về một số đặc điểm chung cơ bản của
một số loại hoa đó và chất liệu cơ đã sử dụng để làm. Với những nhóm trẻ

chưa thể hiện được cơ có thể hướng dẫn trẻ một cách tỉ mỉ hơn về cách vẽ, xé,
dán, in màu,… hoặc cô kết hợp làm chung với trẻ về bức tranh đó kết hợp với
lời động viên khuyến khích giúp trẻ có tâm thế hơn.

16


Hình 9: In hình hoa từ vân tay,…
Như vậy với đề tài về “Hoa” khi giáo viên tiến hành cho trẻ thực hiện
theo nhiều hình thức khác nhau sẽ tạo cho trẻ cảm giác thoải mái, khơng gị
bó, chán nản giúp trẻ sẽ tích cực hoạt động sâu hơn trong góc chơi từ đó đối
tượng cơ định cung cấp hoặc củng cố cho trẻ sẽ dần dần được hình thành
trong tâm trí của trẻ.
Hay Ở góc nghệ thuật, giáo viên giao trách nhiệm cho trẻ chuẩn bị các
đồ dùng cho góc xây dựng (nặn cây hoa, nặn cây xanh, nặn các con vật để các
bác xây dựng trồng trong khu công viên, đưa các con vật về nuôi trong trang
trại...) hay nặn, các loại rau, quả, các con vật, xé giấy thành dải làm bánh đa,
bún, để làm thực phẩm; vẽ tranh trang trí cho nhóm chơi gia đình... Khơng chỉ
có góc Nghệ thuật mới phát huy khả năng tạo hình của trẻ mà ở các góc chơi
khác giáo viên cũng có thể rèn luyện kỹ năng về tạo hình cho trẻ. Cụ thể:
+ Góc học tập: Trong góc học tập ln có nội dung cung cấp cho trẻ về
tốn, mơi trường xung quanh. Thơng qua các hoạt động đó giáo viên thiết kế
lựa chọn các trò chơi, nội dung để cung cấp cho trẻ. Từ đó tơi có thể lồng
ghép rèn luyện kỹ năng tạo hình đối với trẻ.
17


Ví dụ: Với nội dung tốn: “Tơ màu theo u cầu của cơ” thì giáo viên
kết hợp rèn luyện cho trẻ kỹ năng cầm bút và kĩ năng tô màu.
+ Ở góc thư viện: Đây là góc yên tĩnh nhất, khi vào góc này trẻ được

xem các loại sách, tơ vẽ, làm tranh truyện, kể chuyện sáng tạo cùng cô, kể về
các đồ dùng liên quan đến chủ đề đang thực hiện thì giáo viên cũng có thể nhẹ
nhàng đưa kiến thức, kỹ năng hoạt dộng tạo hình rèn thêm cho trẻ. Ví dụ: Cơ
hướng dẫn trẻ tơ màu tranh truyện, hướng dẫn cách tô màu cho bức tranh
thêm đẹp, vẽ tranh về các nhân vật trong câu chuyện.
Như vậy ở trong mỗi góc chơi, nhóm chơi chỉ có một nhóm trẻ hoặc
một cá nhân tham gia hoạt động sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên muốn
rèn trẻ cá biệt yếu kém hoặc củng cố kỹ năng cho trẻ. Từ đó giúp trẻ phát triển
hơn về khả năng tạo hình.
* Chơi ngồi trời, chơi theo ý thích:
Ở hoạt động này, trẻ được thoải sức thể hiện sự sáng tạo và trí tưởng
tượng của mình bằng cách vẽ, in hình, cắt xé dán các đồ vật, sự vật gần gũi
bằng các nguyên vật liệu như giấy màu, lá, cây, phấn, cát,…. Tùy theo chủ đề
mà giáo viên gợi ý để trẻ thể hiện khả năng tạo hình của mình. Ví dụ: Khi dạo
chơi ngồi trời, cơ cho trẻ nhặt lá rụng làm thành những con vật ngộ nghĩnh
như con trâu, con cá, con thỏ,.. hay trẻ có thể dùng phấn, màu nước vẽ , in
hình các con vật trẻ thích.

18


Hình 10: Tranh tạo hình từ lá cây
2.2.5 Giải pháp 5: Phối hợp với phụ huynh
Thực hiện tốt công tác tuyên truyền vận động phụ huynh hiểu về môn
học. Thông qua các buổi họp lớp, trong giờ đón trả trẻ tôi thực hiện công tác
tuyên truyền tới các bậc phụ huynh để nhận thức đầy đủ hơn về ý nghĩa và
tầm quan trọng của hoạt động tạo hình đối với sự phát triển và sự hình thành
nhân cách của trẻ qua bộ mơn làm quen với hoạt động tạo hình.

19

Vận động các bậc phụ huynh, hỗ trợ về nguyên vật liệu, phế liệu sẵn có
để trẻ tham gia vào hoạt động tạo hình với nhiều vật liệu đa dạng và hấp dẫn.
Trao đổi, hướng dẫn phụ huynh cách rèn cho trẻ tại nhà, như cho trẻ thực
hành vẽ thêm tại nhà hay cho trẻ quan sát nhiều biểu tượng xung quanh làm
tăng vốn hiểu biết của trẻ.
Ví dụ : Đề tài “Vẽ đàn gà” Cô trao đổi với phụ huynh cho trẻ quan sát
đàn gà tại nhà để trẻ có hiểu biết sâu sắc về hình dáng, màu sắc, dáng đi, cách
kiếm mồi…như vậy là trẻ cũng đã tích lũy được vốn kinh nghiệm ban đầu
nhất định. Tạo góc trưng bày sản phẩm của trẻ ở ngoài lớp để phụ huynh nắm
được tình hình học của con em mình và có những biện pháp kết hợp cùng
giáo viên kip thời để đạt hiệu quả hơn trong các tiết học về sau.
Thường xuyên trao đổi với phụ huynh tình hình nhận thức của trẻ về tạo hình
như khả năng ghi nhớ, sáng tạo,…(đặc biệt đối với trẻ hiếu động, trầm tính,..),
cách cầm bút, cách tơ màu, tư thế ngồi,…phối hợp với phụ huynh để đưa ra
những biện pháp hợp lý, hiệu quả giúp trẻ khắc phục được hạn chế đó.
Vậy để làm tốt được điều này thì giáo viên thường xuyên trao đổi
hướng dẫn các bậc phụ huynh hiểu thêm về hoạt động tạo hình và đồng thời
thường xuyên gặp gỡ trao đổi với các bậc phụ huynh về tầm quan trọng của
hoạt động tạo hình đối với trẻ 5- 6 tuổi, hướng dẫn các bậc phụ huynh mua đồ
dùng cho trẻ tập tạo hình như: bút màu, giấy màu, hồ dán, đất nặn...
Sau mỗi buổi học ở lớp cô nên khơi gợi niềm say mê, hứng thú bằng
cách “Hôm nay các con vẽ được bức tranh gì? Về nhà con hãy vẽ lại bức
tranh ở lớp để tặng cho ơng bà, bố mẹ nhé” .
Mặt khác cịn kích thích sự hứng thú học tập của trẻ trong hoạt động
tạo hình rất cần các bậc phụ huynh giúp đỡ, hỗ trợ, kinh phí cũng như đồ
dùng, đồ chơi giảng dạy hoặc mang đến cho cô những nguyên vật liệu phế
thải như: len vụn, vải vụn, các vỏ hộp sữa, chai nhựa để các cơ đóng góp vào
góc nghệ thuật làm vật liệu cho trẻ sử dụng và tạo đồ dùng sáng tạo để lôi

cuốn hấp dẫn trẻ mỗi khi cho trẻ tạo hình. Bên cạnh đó hoạt động tạo hình
khơng chỉ giúp trẻ khả năng thẩm mỹ biết nhìn nhận cái đẹp và đánh giá cái
20


đẹp mà cịn giúp trẻ rèn luyện đơi tay khéo léo, vững chắc linh hoạt hơn. Vì
vậy khi tiến hành các đề tài tạo hình, tơi thường xun trao đổi, thơng báo với
các phụ huynh có thể trị chuyện với trẻ ở tại gia đình về các đề tài, từ đó giúp
trẻ hiểu trước hiểu sâu hơn, có cảm xúc về đề tài trẻ sẽ hứng thú hoạt động khi
cô đưa ra đề tài đó.

Hình 11: Phụ huynh ủng hộ nguyên vật liệu tạo hình

21


IV. KẾT LUẬN
1. Kết luận:
Việc sử dụng linh hoạt sáng tạo các biện pháp qua hoạt động tạo hình,
tơi đã rút ra được hoạt động tạo hình là hoạt động khơng thể thiếu được đối
với trẻ mầm non nói chung và đặc biệt đối với trẻ 5- 6 tuổi nói riêng, tạo tiền
đề cho trẻ vào lớp 1. Vì vậy, giáo viên cần quan tâm mở rộng vốn hiểu biết
của trẻ về thế giới xung quanh để hình thành ở trẻ những biểu tượng phong
phú và đa dạng. Khi cho trẻ làm quen với thế giới xung quanh cần khơi gợi ở
trẻ những xúc cảm tình cảm về những nét đẹp tinh tế của các hiện tượng tự
nhiên. Với những bài tập phù hợp để phát triển trí tuệ cho trẻ, để thỏa mãn
nhu cầu của trẻ đòi hỏi giáo viên phải ln sáng tạo nhiều bài tập tạo hình
phong phú, giáo viên cần tận dụng nguyên vật liệu mở để thiết kế nhiều bài
tập sáng tạo để trẻ khám phá mơi trường xung quanh từ đó giúp trẻ 5 – 6 tuổi
học tốt hoạt động tạo hình hơn, giáo viên nắm vững một số biện pháp giúp trẻ

hiểu rõ được tính chất, nội dung thiết kế nhiều bài tập phong phú đa dạng,
hình thức hấp dẫn phát huy khả năng sáng tạo của trẻ giúp trẻ tham gia hoạt
động tạo hình một cách tích cực.
2. Hiệu quả sáng kiến:
Sau khi áp dụng và thực hiện các biện pháp giúp trẻ học tốt hoạt động tạo
hình thì đến nay tơi đã thu được một số kết quả như sau:
* Đối với lớp học:
- Có góc nghệ thuật phong phú và đa dạng, có nhiều đồ dùng đồ chơi và các
các nguyên liệu thiên nhiên, các chất liệu phế thải để trẻ sử dụng rất lôi cuốn
và thu hút hấp dẫn trẻ.
- Lớp học được trang trí bằng các sản phẩm của trẻ trở nên sinh động thu hút
trẻ tham gia vào hoạt động hơn.
* Đối với giáo viên.
- Sử dụng phương pháp, biện pháp linh hoạt sáng tạo.
- Tạo môi trường phong phú phù hợp với nội dung của từng chủ đề mới.
- Có kỹ năng tổ chức hoạt động tạo hình một cách tự tin, linh hoạt.
22


* Đối với trẻ:
- Trẻ mạnh dạn, tự tin hơn trong khi thể hiện ý tưởng của mình.
- Nhiều cháu đã có thói quen nề nếp, tích cực tham gia vào hoạt động tạo
hình.
Bảng 2: Khảo sát khả năng tạo hình của trẻ ( Sau khi áp dụng sáng kiến
kinh nghiệm).
Nội dung khảo sát

Tổng số

Trẻ hứng thú tham gia hoạt động

Kĩ năng vẽ, tô màu
Kĩ năng cắt, xé dán
Kĩ năng nặn
Trẻ thể hiện sự sáng tạo

trẻ
30
30
30
30
30

Sau khi thực hiện
Đạt Tỉ lệ Chưa Tỉ lệ
29
30
30
30
30

%

đạt

%

96,7
100
100
100

100

1
0
0
0
0

3,3
0
0
0
0

Qua kết quả khảo sát khi áp dụng biện pháp, trẻ tham gia tiết học một cách
hứng thú, tích cực, thỏa sức sáng tạo, tham gia bằng niềm đam mê. Trẻ vẽ và
tô màu các bức tranh rất đẹp đường nét hài hòa cân đối, màu sắc đẹp bắt mắt,
biết thể hiện kĩ năng để nặn, xé dán các đồ vật, con vật thật ngộ nghĩnh đáng
yêu, từ đó sản phẩm của trẻ đạt chất lượng, khắc phục được tình trạng trẻ
chán học, cơ sợ lên tiết tạo hình vì cho là khơng sơi nổi, hứng thú. Trẻ khơng
những hồn thành tốt sản phẩm tạo hình mà trong các tiết học tạo hình cịn thể
hiện sự sáng tạo.
3. Phạm vi áp dụng:
Đề tài “Biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi học tốt hoạt động tạo hình”đã và
đang áp dụng tại lớp mẫu giáo lớn A trường mầm non Đức Phú, huyện Mộ
Đức, tỉnh Quảng Ngãi. Với những giải pháp nêu ra, tơi nghĩ có thể áp dụng tại
các lớp mẫu giáo lớn trong trường và các trường bạn trong huyện.

4. Kiến nghị.

23


* Đối với nhà trường: Đưa hoạt động tạo hình vào nghiên cứu bài học để
giáo viên trong trường học hỏi những kinh nghiệm của nhau, giúp cho giáo
viên có những biện pháp sáng tạo, linh hoạt trong các giờ hoạt động tạo hình
và thường xuyên tạo điều kiện cho giáo viên đi dự giờ học hỏi kinh nghiệm
của nhau giúp cho giáo viên có nhiều biện pháp sáng tạo, linh hoạt trong các
tiết dạy tạo hình.
Trên đây là một số kinh nghiệm của bản thân tôi trong việc dạy trẻ 5- 6
tuổi học tốt hoạt động tạo hình. Rất mong được sự quan tâm, góp ý kiến của
các đồng nghiệp, đặc biệt là sự đóng góp ý kiến của hội đồng khoa học, để
sáng kiến của tôi đạt kết quả cao. Tôi xin tiếp thu để thực hiện được tốt hơn.
Xin trân trọng cảm ơn!
XÁC NHẬN CỦA

Đức Phú, ngày 12 tháng 4 năm 2021

THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình
viết, khơng sao chép nội dung của người
khác. nếu vi phạm chịu xử lý theo quy định.
Người viết

Lò Thị Thu Phương

24