BÀI 9 TRUNG QUỐC LSU 6

TRƯỜNG THCS NGHĨA BÌNH

LỊCH SỬ 6
NGƯỜI THỰC HIỆN: NGUYỄN THỊ THANH TÂM
NĂM HỌC: 2021-2022


HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

TRÒ CHƠI HÁI HOA MAY MẮN
- Lớp học được chia làm hai đội. Có 10 bơng hoa trong đó
có 7 bơng chứa câu hỏi, ba bơng hoa may mắn. Đội nào
chọn được bông hoa may mắn sẽ được cộng mười điểm mà
không cần phải trả lời câu hỏi. Chọn được bông hoa chứa
câu hỏi phải trả lời câu hỏi đó, trả lời đúng được cộng 10
điểm, sai nhường quyền trả lời cho đội còn lại. Kết thúc trị
chơi, đội nào được nhiều điểm hơn đội đó sẽ thắng.


HÁI
HOA
MAY
MẮN
CÂU
HỎI:
Thời
Bắc
thuộc,
người
CÂU
HỎI:Trung

Quốc
cổ
đại
có
diện
tích
CÂU
HỎI:
Cơ
dâu
Trung
Quốc
sẽ
mặc
HỎI:
Giấy,
đồng
hồ,
La
bàn,
thuốc
CÂU
CÂU
HỎI:
HỎI:
Trung
Người
Quốc
Trung
là

tên
Quốc
gọi
ăn
duy
Chúc
mừng
đội
bạn
đã
chọn
được
bơng
Chúcmừng
mừng
độibạn
bạn
chọnđược
được
bơng
hoa
CÂU
HỎI:
Trung
Quốc
có dân
số hoa
lớn
Chúc
đội

đãđãchọn
bơng
hoa
Việt
đã
học
kĩhơn
thuật
làm
giấy,
làm
thủy
lớn
hơn
Trung
Quốc
ngày
nay
(điểm.
Chọn
váy
đỏ
trong
lễcó
thay
vìViệt
áo
trắng
súng
đều

là
phát
minh
của
người
Trung
nhất
trong
tất
cả
các
giai
đoạn
Lịch
sử.
may
mắn.
Đội
bạn
thêm
10
nước
mắm
giống
như
người
(Chọn
mayTrái
mắn.
Đội(Chọn

bạncócó
thêm10hay
10điểm.
điểm.
may
mắn.
Đội
bạn
thêm
nhấtĐÚNG
trên
đất.
ĐÚNG
SAI)
tinh của
Trung
Quốc.
(Chọn
ĐÚNG hay
hay
SAI)
Quốc.
(Chọn
ĐÚNG
hay
SAI)
(Chọn
ĐÚNG
hay
SAI)

(Chọn
ĐÚNG
hay
SAI)
ĐÚNG hay SAI)
SAI)

SAI
ĐÚNG


BÀI 8.
TRUNG QUỐC TỪ THỜI CỔ ĐẠI ĐẾN THẾ KỈ VII
•
•
•
•

Mục tiêu bài học
Miêu tả điều kiện tự nhiên của TQ và ảnh hưởng của điều kiện địa lý tới cuộc sống của
cư dân TQ cổ đại
Chứng minh chế độ phong kiến Trung Quốc được xác lập thời nhà Tần
Lập sơ đồ timeline lịch sử từ nhà Hán tới nhà Tuỳ
Liệt kê những lĩnh vực thành tựu văn hoá Trung Quốc cổ đại


KHỞI ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
I. ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN
1.Quan sát lược đồ H2 hãy
kể tên các dãy núi, sa mạc,

dịng sơng và đại dương
bao quanh lãnh thổ Trung
Quốc?
2. Tác động của điều kiện
tự nhiên và dân cư tới cuộc
sống con người Trung Quốc
cổ đại?


I.

ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN
Sơng Hồng Hà chảy qua chín tỉnh của Trung Quốc, bắt
nguồn từ núi Bayan Har (cao nguyên Thanh Tạng) đổ ra 
Bột Hải (tỉnh Sơn Đông), cung cấp lượng phù sa dồi dào. Phù
sa khiến nước có màu hơi vàng
Lũ lụt sơng Hồng Hà

Sông Trường Giang, bắt nguồn từ cao nguyên Thanh Tạng
và chảy về phía đơng đổ ra Biển Hoa Đơng, Trung Quốc;
được coi như điểm phân chia giữa hai đồng bằng Hoa Bắc và 
Hoa Nam Trung Quốc, đây là con sông dài nhất TQ, dùng để
vận chuyển.
Lũ lụt sơng Hồng Hà

KHÍ HẬU: Mùa khơ và gió mùa ẩm chi phối phần lớn khí
hậu Trung Quốc. Mùa đơng, gió từ phía Bắc tràn xuống từ các
khu vực có vĩ độ cao với đặc điểm là lạnh và khơ; mùa hạ, gió
nam từ các khu vực dun hải có vĩ độ thấp có đặc điểm là
ấm và ẩm

Vạn Lý Trường thành vào mùa Đông


I. ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN

5 phút

? Ảnh hưởng của điều kiện tự nhiên tới cuộc sống của cư dân Trung Quốc cổ đại như thế nào?
-Trung Quốc được bao quanh bởi sa mạc và núi. Những rào cản tự nhiên này đã ngăn cách Trung

1.Việc lãnh thổ bị bao vây bởi sa mạc sa mạc
Quốc với phần còn lại của thế giới. Nhưng Sự cô lập
Sự cô lập của
Trung
Quốc
đãHimalaya,
giúp nước biển
này đã
Taklamakan,
sa mạc
Gobi,
dãy
phát triển nền văn hóa độc đáo của riêng mình.  ảnh hưởng như thế nào tới việc sinh sớng của các
cư dân cổ đại Trung Quốc?
- Cư dân cổ đại TQ sẽ sinh sống ở lưu vực 2 con sơng
Trường Giang và Hồng Hà
 ………………………………………………………..
2. Với điều kiện tự nhiên như trên (phía Bắc có các
- Hồng Hà và Trường Giang là một khu vực rất màu mỡ; tuy nhiên, đất đai cần tưới tiêu để cây
sa mạc Taklamakan và sa mạc Gobi, phía Tây là

trồng phát triển, và các bờ sơng được xây dựng tốt
đểHimalayas,
ngăn chặn phía
lũ lụtĐơng
thảmvà
khốc.
thời thì
cổ cư
dãy
NamVào
là biển)
đại, cây trồng chính ở lưu vực sơng Hồng Hà là dân
kê.Ởcổlưu
sơngQ́c
Trường
Giang,
hậuở
đạivực
Trung
sẽ sinh
sớngvới
tậpkhí
trung
đâu? lúa> Người Trung Hoa đã xây dựng nền
ấm áp, ẩm ướt, là khu vực đầu tiên trên thế giới trồng
 ………………………………………………………
văn minh đầu tiên ở đây. Tuy nhiên lũ lụt của hai con sông này cũng gây rất nhiều khó khăn cho
3. Ở lưu vực sơng Hoàng Hà và Trường Giang, cư
cuộc sống.
dân Trung Quốc cổ đại sẽ có những hoạt động

“Hoàng Hà vừa là niềm kiêu hãnh vừa là nỡi b̀nkinh
của tế
nhân
Trung
Q́c”.
gì? dân
Những
thuận
lợi, khó khăn mà họ gặp
phải?
 ………………………………………………………


Thảo luận
•

Phân biệt khái niệm Trung Q́c cổ đại và Trung Quốc hiện đại?

2 phút


I. ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN

•

Trung Quốc thời cổ đại nhỏ hơn
diện tích ngày nay rất nhiều

•

Phía bắc và tây bắc là sa mạc

•

Phía Tây và Tây Nam là dãy
Himalaya

•

Đơng và Đơng Nam giáp biển,
phía Nam là các bộ tộc Bách
Việt


I. ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN

Cư dân cổ đại Trung Quốc sớm sinh sống
tại lưu vực sơng Hồng Hà và Trường
Giang, họ trồng kê, lúa.

Trồng kê ở lưu vực sông Trường Giang

Trồng kê ở lưu vực sơng Hồng Hà


II. QUÁ TRÌNH THỐNG NHẤT VÀ XÁC LẬP CHẾ ĐỘ PHONG KIẾN
DƯỚI THỜI TẦN THUỶ HOÀNG


II. QUÁ TRÌNH THỐNG NHẤT VÀ XÁC LẬP CHẾ ĐỘ PHONG KIẾN DƯỚI THỜI

TẦN THUỶ HỒNG

Thảo luận nhóm
Nhóm 1,2,3. Hãy đọc thơng tin sgk và quan sát
hình 9.3 và hình 9.4 hồn thiện sơ đồ 5W1H về
q trình thống nhất đất nước của Tần Thuỷ
Hồng.
Em có nhận xét gì về qúa trình thống nhất đất
nước của Tần thuỷ Hồng?
Diễn ra ở đâu:
…………………………
…………………………
Diễn ra như thế nào:
…………………………
…………………………

Ai lãnh đạo:
…………………………
…………………………
QUÁ TRÌNH
THỐNG NHẤT
TRUNG QUỐC

Tại sao lại diễn ra:
…………………………
…………………………

Diễn ra khi nào:
…………………………
…………………………

Nhóm 4,5,6 – Quan sát sơ đồ sự phân
hoá xã hội thời Tần, em hãy kể tên các
giai cấp mới xuất hiện ở Trung Quốc
và mối quan hệ giữa các giai cấp đó.


Diễn ra ở đâu:
…………………………
Lưu
vực sơng Hồng Hà,
…………………………
Trường Giang
Diễn ra như thế nào:
Tần Thuỷ Hoàng dùng tiềm
…………………………
lực kinh tế và quân sự đã
…………………………
thống nhất đất nuước

Ai lãnh đạo:
Ai lãnh đạo:
…………………………
Tần Thuỷ Hồng
…………………………
Q TRÌNH THỐNG
NHẤT TRUNG QUỐC

Tại
Tại sao

sao lại
lại diễn
diễn ra:
ra:
Sau
…………………………
triều đại nhà Chu Trung
quốc
…………………………
bị chia thành nhiều
nước nhỏ

Diễn ra khi nào:
Diễn ra khi nào:
…………………………
Năm 221
…………………………


II. NHÀ TẦN THỐNG NHẤT VÀ XÁC LẬP CHẾ ĐỘ PHONG KIẾN Ở TRUNG QUỐC

Tần thống nhất các nước Trung
Quốc cổ đại thành 1 nước duy
nhất, chia cả nước thành 36 quận
TẦN THUỶ HOÀNG

Nhà Tần thống nhất dụng chế độ đo lường, tiền tệ,
chữ viết và pháp luật chung cho cả nước.

Q tộc, quan lại

Chiếm nhiều ruộng đất

Địa chủ

(Khơng có quyền sở hữu
ruộng đất)

Nông dân công xã

bộ

Bị mất ruộng đất
phải nhận ruộng để cày cấy th

Nộp tơ thuế

t
ộ
M

n
ậ
h
p

có
u
già

Nơng dân lĩnh canh

Chế độ phong kiến được xác lập thời nhà Tần


III. TỪ NHÀ HÁN, NAM – BẮC TRIỀU ĐẾN NHÀ TUỲ

Em hãy điền các mốc thời gian và tên các triều đại phong kiến Trung Quốc trên trục
thời gian sau. Em có nhận xét gì về sự tồn tại và phát triển của các triều đại phong
kiến Trung Quốc?

220
……….

206TCN

Hán
………….

420
……….

280

Tam quốc

Tấn
……….

581
……..

Nam- Bắc triều

Tuỳ
…...


III. TỪ NHÀ HÁN, NAM – BẮC TRIỀU ĐẾN NHÀ TUỲ

Nhà Hán (206 TCN – 220)

Tấn (280 – 420)

Nam - Bắc triều (420 – 581).

Tam quốc (220-280)

Nhà Tuỳ 589


IV. THÀNH TỰU TIÊU BIỂU CỦA NỀN VĂN MINH TRUNG QUỐC CỔ ĐẠI

Các tư tưởng thời Xuân Thu – Chiến Quốc
Nho gia
(Khổng Tử)

• “Kẻ sĩ khơng lo người đời chỉ biết mình mà chỉ sợ mình bất tài thơi”
• “Dùng đạo đức để hướng dẫn chỉ đạo dân, dùng lễ nghĩa để giáo hóa dân, làm như vậy

chẳng những dân hiểu được thế nào là nhục nhã khi phạm tội, mà cịn cam tâm tình
nguyện sửa chữa sai lầm của mình tận gốc từ mặt tư tưởng.”
• “Qn tử rộng rãi bao dung, tiểu thân hẹp hịi tính tốn 

Pháp gia (Lý Tư, • “Muốn trị nước thì vua chỉ cần dùng thưởng phạt chứ khơng cần dùng giáo hố, lễ
nhạc”
Hàn Phi Tử)
• “Pháp luật là mệnh lệnh ban bố rõ ràng ở nơi cửa cơng, hình phạt chắc chắn đối với lòng
dân, thưởng cho những kẻ cẩn thận giữ pháp luật, nhưng phạt những kẻ làm trái lệnh”
Đạo gia
• "Người thuận Đất, Đất thuận Trời, Trời thuận Đạo, Đạo thuận Tự nhiên".
• "chỉ vì khơng tranh nên thiên hạ khơng ai tranh nổi với mình".
(Lão Tử)
Mặc gia
(Mặc Tử)

• “Giữa người với người bình đẳng, u q lẫn nhau (Kiêm ái)”
• "Địch này đo mình mà mặc áo, lường bụng mà ăn cơm, tự ví với khách manh (dân tự
do), chưa dám cầu làm quan".
• "Lễ của nhà Nho là phiền nhiễu mà khơng nói ra”.


IV. THÀNH TỰU TIÊU BIỂU CỦA NỀN VĂN MINH TRUNG QUỐC CỔ ĐẠI

Nhiệm vụ: Hãy

đọc sách giáo khoa và hoàn thành sơ đồ tư duy các thành tựu văn hóa
tiêu biểu của Trung Quốc cổ đại.

Kiến trúc:Vạn lý trường

thành ….
Kỷ thuật:Thiết bị đo động
đất Dệt tơ lụa, làm giấy,
nghề in, thuốc súng…

Y học:Chữa bệnh bằng
thảo dược, bấm huyệt

Tư tưởng: Nho giáo, Đạo
giáo, Mặc giáo, Pháp giáo
Chữ viết:
Chữ tượng hình, viết trên
mai rùa, thẻ tre….
Văn học: Kinh thi

Sử học:Bộ sử ký của Tư
Mã Thiên


HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP
• Sơng Mẹ của một quốc gia là nơi khởi nguồn văn
1/Theo
saoquốc
Hồng
được
là nó
“ sơng
minh em
củatại
mơt

gia,Hàlưu
vựcgọi
của
từngMẹ
là
của
Trung
Quốc?
trung
tâm
chính trị, kinh tế của quốc gia trong
thời
sử và
nó ni
2/nhiều
Em hãy
kểkỳ
tênlịch
“sơng
Mẹnguồn
của Ainước
Cập, của
Lưỡng
Hà
đơng đảo dân cư của quốc gia.
vàsống
Ấn Độ
• Hồng Hà được gọi là “sơng Mẹ của Trung
Quốc” vì đã bồi đắp cho đất đai thêm màu mỡ,
thuận lợi

choMẹviệc
đó làNin
vùng đồng
Sơng
củatrồng
Ai Cậptrọt,
là Sông
SôngBắc.
Mẹ của
Ấnđồng
Độ làbằng
sông này
Hằngtrở thành
bằng Hoa
Vùng
Sông
Hà làănsông
pơrat
nơi
dânMẹ
cưcủa
tậpLưỡng
trung làm
sinhTigro-ơ
sống và
người
Trung Quốc đã xây dựng nhà nước đầu tiên của
mình từ 2000 năm

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP
Trình bày vai trị của nhà Tần đối với lịch sử Trung Quốc.
+ Về chính trị: chấm dứt
chiến tranh, thống nhất lãnh
thổ và mở rộng lãnh thổ;
xác lập chế độ phong kiến.
+ Về kinh tế – văn hoá:
thống nhất tiền tệ, cân
đong, đo lường; thống nhất
chữ viết. Đặt cơ sở cho sự
phát triển lâu dài của Trung
Quốc về sau


HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG
Theo em những thành tựu nào của văn minh Trung Quốc thời cổ đại có ảnh
hưởng tới văn hoá của người Việt trong quá khứ và hiện tại?


HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG
2.Việc phát minh ra kĩ thuật làm giấy có vai trị gì đối với sự phát

triển của xã hội hiện nay?


DẶN DÒ
- Chuẩn bị bài Hy Lạp và La Mã cổ đại
Về nhà các em chuẩn bị tìm hiểu theo hệ thống câu hỏi sau