Bai thu hoach BDTX Mondun 20

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>BÀI THU HOẠCH BỒI DƯỠNG THƯỜNG XUYÊN CỦA GIÁO VIÊN</b>
<b> Năm học 2015-2016</b>

<b>KHỐI KIẾN THỨC TỰ CHỌN</b>

Modul 20:<b> SỬ DỤNG CÁC THIẾT BỊ DẠY HỌC ( 15 tiết)</b>
<b> </b>

<b>I. Các nội dung tự học trong mô đun 20:</b>
<b> 1. Mục đích:</b>

Giáo dục và đào tạo đang là vấn đề thách thức của toàn cầu. Hiện nay các quốc gia trên
thế giới đang nỗ lực đổi mới nội dung và phương pháp giáo dục-đào tạo với nhiều mơ
hình, biện pháp khác nhau nhằm mở rộng qui mơ, nâng cao tính tích cực trong dạy học và
học một cách toàn diện, dạy làm sao để giúp người học hướng tới việc học tập chủ động,
chống lại thói quen học tập thụ động. Muốn vậy cần phải nâng cao, cải tiến đồng bộ các
thành tố liên quan, trong đó phương tiện dạy và học là một thành tố quan trọng.

Nói chung, trong q trình dạy học, các phương tiện dạy học giảm nhẹ công việc của
giáo viên và giúp cho học sinh tiếp thu kiến thức một cách thuận lợi. Có được các phương
tiện thích hợp, người giáo viên sẽ phát huy hết năng lực sáng tạo của mình trong công tác
giảng dạy, làm cho hoạt động nhận thức của học sinh trở nên nhẹ nhàng và hấp dẫn hơn,
tạo ra cho học sinh những tình cảm tốt đẹp với mơn học. Do đặc điểm của q trình nhận
thức, mức độ tiếp thu kiến thức mới của học sinh tăng dần theo các cấp độ của tri giác:
nghe-thấy-làm được (những gì nghe được khơng bằng những gì nhìn thấy và những gì
nhìn thấy thì khơng bằng những gì tự tay làm), nên khi đưa những phương tiện vào quá
trình dạy học, giáo viên có điều kiện để nâng cao tính tích cực, độc lập của học sinh và từ
đó nâng cao hiệu quả của quá trình tiếp thu, lĩnh hội kiến thức và hình thành kỹ năng, kỹ
xảo của các em.

Tính chất của phương tiện dạy học biểu thị nội dung thơng tin học, hình thức thông tin

và phương pháp cho thông tin chứa đựng trong phương tiện và phải dưới sự tác động của
giáo viên hoặc học sinh tính chất đó mới đựơc bộc lộ ra. Như vậy đã có mối liên hệ chặt
chẽ giữa tính chất và chức năng của phương tiện dạy học.

<b>2.Yêu cầu:</b>

Trong quá trình dạy học, chức năng của các phương tiện dạy học thể hiện sự tác động
đạt được mục đích dạy-học.

Phương tiện dạy học bao gồm các chức năng sau:
- Truyền thụ tri thức

- Hình thành kỹ năng

- Phát triển hứng thú học tập

- Tổ chức điều khiển q trình dạy học

Do đó, khi dạy các môn học, cần chú ý đến hai vấn đề chủ yếu sau:

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

+ Dưới sự hướng dẫn của giáo viên, học sinh tri giác không phải bản thân đối tượng
nghiên cứu mà tri giác những hình ảnh, biểu tượng, sơ đồ phản ảnh một bộ phận nào đó
của đối tượng.

<b>3. Ý nghĩa của việc sử dụng các trang thiết bị dạy học: </b>

Trên cơ sở phân tích trên ta thấy rằng phương tiện dạy học có ý nghĩa to lớn đối với
quá trình dạy học

- Giúp học sinh dể hiểu bài, hiểu bài sâu sắc hơn và nhớ bài lâu hơn.

+ Phương tiện dạy học tạo điều kiện thuận lợi nhất cho sự nghiên cứu dạng bề ngồi của
đối tượng và các tính chất có thể tri giác trực tiếp của chúng.

+ Phương tiện dạy học còn giúp học sinh phát triển năng lực nhận thức, đặc biệt là khả
năng quan sát, tư duy (phân tích, tổng hợp các hiện tượng, rút ra những kết luận có độ tin
cây,...), giúp học sinh hình thành cảm giác thẩm mỹ, được hấp dẫn bởi cái đẹp, cái đơn
giản, tính chính xác của thơng tin chứa trong phương tiện.

- Giúp giáo viên tiết kiệm được thời gian trên lớp trong mỗi tiết học. Giúp giáo viên điều
khiển được hoạt động nhận thức của học sinh, kiểm tra và đánh giá kết quả học tập của
học sinh được thuận lợi và có hiệu suất cao.

Để đánh giá chất lượng của các loại phương tiện dạy học, ta thường dựa vào các chỉ tiêu
chính: tính khoa học sư phạm, tính nhân trắc học, tính thẩm mỹ, tính khoa học kỹ thuật và
tính kinh tế

* Tính khoa học sư phạm

Tính khoa học sư phạm là một chỉ tiêu chính về chất lương phương tiện dạy học. Chỉ tiêu
này đặc trưng cho sự liên hệ giữa mục tiêu đào tạo và giáo dục, nội dung phương pháp
dạy học với cấu tạo và nội dung của phương tiện. Tính khoa học sư phạm thể hiện ở chỗ:
- Phương tiện dạy học phải bảo đảm cho học sinh tiếp thu được kiến thức, kỹ năng kỹ xảo
nghề nghiệp tương ứng với yêu cầu của chương trình học, giúp cho giáo viên truyền đạt
một cách thuận lợi các kiến thức phức tạp, kỹ xảo tay nghề... làm cho họ phát triển khả
năng nhận thức và tư duy logic.

- Nội dung cà cấu tạo của phương tiện dạy học phải bảo đảm các đặc trưng của việc dạy
lý thuyết và thực hành cũng như các nguyên lý sư phạm cơ bản.

- Phương tiện dạy học phải phù hợp với nhiệm vụ sư phạm và phương pháp giảng dạy,
thúc đẩy khả năng tiếp thu năng động của học sinh.

- Các phương tiện dạy học hợp thành một bộ phải có mối liên hệ chặt chẽ về nội dung, bố
cục và hình thức, trong đó mỗi cái phải có vai trò và chỗ đứng riêng.

Phương tiện dạy học phải thúc đẩy việc sử dụng các phương pháp dạy học hiện đại và các
hình thái tổ chức dạy học tiên tiến.

* Tính nhân trắc học

Thể hiện ở sự phù hợp của các phương tiện dạy học với tiêu chuẩn tâm sinh lý của giáo
viên và học sinh, gây được sự hứng thú cho học sinh và thích ứng với cơng việc sư phạm
của thầy và trị. Cụ thể là:

<b>- Phương tiện dạy học dùng để biểu diễn trước học sinh phải được nhìn rõ ở khoảng cách </b>
8m. Các phương tiện dạy học dùng cho cá nhân học sinh không được chiếm nhiều chỗ
trên bàn học.

<b>- Phương tiện dạy học phải phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý của học sinh.</b>

<b>- Màu sắc phải sáng sủa, hài hòa và giống với màu sắc của vật thật (nếu là mơ hình, tranh</b>
vẽ).

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

* Tính thẩm mỹ

Các phương tiện dạy học phải phù hợp với các tiêu chuẩn về tổ chức môi trường sư
phạm:

<b>- Phương tiện dạy học phải bảo đảm tỉ lệ cân xứng, hài hịa về đường nét và hình khối</b>

giống như các cơng trình nghệ thuật.

<b>- Phương tiện dạy học phải làm cho thầy trị thích thú khi sử dụng, kích thích tình yêu</b>
nghề, làm cho học sinh nâng cao cảm thụ chân, thiện, mỹ.

* Tính khoa học kỹ thuật

Các phương tiện dạy học phải có cấu tạo đơn giản, dễ điều khiển, chắc chắn, có khối
lượng và kích thước phù hợp, công nghệ chế tạo hợp lý và phải áp dụng những thành tựu
của khoa học kỹ thuật mới.

<b>- Phương tiện dạy học phải được bảo đảm về tuổi thọ và độ vững chắc.</b>

<b>- Phương tiện dạy học phải được áp dụng những tiến bộ khoa học kỹ thuật mới nhất nếu </b>
có thể.

<b>- Phương tiện dạy học phải có kết cấu thuận lợi cho việc chuyên chở và bảo quản.</b>
* Tính kinh tế

Tính kinh tế là một chỉ tiêu quan trong khi lập luận chứng chế tạo mới hay đưa vào sử
dụng các thiết bị dạy học mẫu.

<b>- Nội dung và đặc tính kết cấu của phương tiện dạy học phải được tính tốn để với một số</b>
lượng ít, chi phí nhỏ vẫn bảo đảm hiệu quả cao nhất.

+ Bảo đảm các nguyên tắc sử dụng phương tiện dạy học. Phương tiện dạy học có tác
dụng làm tăng hiệu quả của quá trình nhận thức của học sinh, giúp cho học sinh thu nhận
được kiến thức về đối tượng thực tiễn khách quan. Tuy vậy, nếu không sử dụng phương
tiện dạy học một cách hợp lý thì hiệu quả sư phạm của phương tiện dạy học không những
không tăng lên mà cịn làm cho học sinh khó hiểu, rối loạn, căng thẳng... Do đó các nhà

sư phạm đã nêu lên các nguyên tắc đúng lúc, đúng chỗ, đúng cường độ. Như vậy, không
phải bao giờ và bất cứ đâu phương tiện dạy học cũng có tác dụng tích cực đến hoạt động
nhận thức của học sinh. Nhiều khi, nếu được sử dụng không đúng với những yêu cầu sư
phạm cụ thể, phương tiện dạy học lại có tác dụng theo chiều tiêu cực, làm cho học sinh
hoang mang, hiệu quả tiếp thu kém... để phát huy hết hiệu quả và nâng cao vai trò của
phương tiện dạy học khi sử dụng phương tiện, người giáo viên phải nắm vững ưu nhược
điểm và các khả năng cũng như yêu cầu của phương tiện để việc sử dụng phương tiện dạy
học phải đạt đựơc mụch đích dạy học và phải góp phần nâng cao hiệu quả của quá trình
dạy học.

<b>4. MỘT SỐ GIẢI PHÁP THỰC HIỆN CÓ HIỆU QUẢ THIẾT BỊ DẠY HỌC:</b>
<b>- Đã soạn được bộ giáo án chuẩn kiến thức kỹ năng. Qua đó giúp cho học sinh củng cố</b>
và khắc sâu thêm các kiến thức.

<b>- Trong các buổi sinh hoạt tổ, tổ trưởng chuyên môn cùng với các thành viên trong tổ đều</b>
trăn trở suy nghĩ xây dụng ý kiến cần sử dụng thiết bị dạy học như thế nào để đạt hiệu
quả và tính năng của chúng.

<b>*. Sử dụng thiết bị dạy học phải phù hợp với mục tiêu bài học và phát huy được vai</b>
<b>trò tối ưu của nó:</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

<b>- Đồ dùng trực quan có nhiều loại, đồ dùng trực quan hiện vật, đồ dùng trực quan tạo</b>
hình,... Vì thế khi sử dụng giáo viên phải lựa chọn đồ dùng trực quan phù hợp với mục
đích, u cầu bài học,đi theo một trình tự nhất định thì mới đạt được hiệu quả bài dạy.
<b>- Giáo viên phải khéo léo đưa ra những câu hỏi vừa sức với học sinh, tránh những câu hỏi</b>
thách đố để các em rơi vào thế bí điều đó chỉ làm mất thời gian tiết dạy. Giáo viên phải
biết kết hợp nhiều phương pháp khác nhau như vấn đáp- tìm tịi, trực quan, thảo luận
nhóm, diễn giảng… nhằm huy động tối đa kỹ năng làm việc của học sinh: tai nghe, mắt
thấy, biết phân tích suy luận vấn đề.

<b>- Tuy nhiên nếu sử dụng thiết bị không phù hợp với mục tiêu bài học, hoặc quá lạm dụng </b>
nó thì dễ làm cho học sinh bị phân tâm,phân tán tư tưởng trong tiết học dẫn đến năng lực
tư duy trừu tượng bị hạn chế.

<b>- Việc sử dụng đồ dùng trực quan không được lạm dụng quá nhiều thời gian,khơng làm</b>
lỗng trọng tâm bài dạy.

<b>- Khi dạy tiết học có sử dụng thiết bị giáo viên cần quản lý,tổ chức dạy học hợp lý nhằm</b>
huy động mọi học sinh cùng tham gia vào việc học.

<b>*. Chuẩn bị tiết dạy có sử dụng thiết bị dạy học:</b>

<b>- Để có một tiết dạy thành cơng,người giáo viên phải nghiên cứu kỹ nội dung bài dạy.</b>
Khi có đủ tư liệu thì phải định hướng cơng việc: cần dạy những gì, sử dụng phương pháp
nào, cách thức dạy học ra sao, cần sử dụng đồ dùng cần thiết nào,ước lượng thời gian tổ

chức dạy học.

<b>- Ngoài việc soạn giáo án đầy đủ, xác định đúng mục tiêu bài học (bám sát chuẩn kiến</b>
thức kỹ năng), giáo viên phải chuẩn bị mượn thiết bị hoặc tự chuẩn bị đồ dùng trong thực
tế phục vụ cho bài dạy.

<b>- Đối với bài dạy có sử dụng giáo án điện tử, cần chuẩn bị tư liệu (video,hình ảnh,bảng</b>
đồ..),cần chú ý đến font chữ, màu chữ, hiệu ứng thích hợp, đơn giản,nhẹ nhàng tránh gây
mất tập trung vào nội dung bài dạy.Nội dung bài giảng điện tử cần cơ đọng, súc tích (1
slide khơng nên có nhiều hình hoặc nhiều chữ), những nội dung học sinh ghi bài cần có
quy ước (có thể dùng khung hoặc màu nền), phối hợp giữa phông nền và màu chữ phù
hợp với nội dung. Bài trình chiếu có hệ thống, dễ theo dõi, có cấu trúc rõ ràng, học sinh
ghi được bài.

<b>- Sử dụng thiết bị trong dạy học giúp cho học sinh biết vận dụng từ lý thuyết vào thực</b>
hành,đặt ở vị trí thích hợp để học sinh dể quan sát, dể dàng tiếp cận. Phát huy được tác
dụng của đồ dùng dạy học và CNTT mà bảng đen khó đạt được.

<b>II. Q trình học tập và rút ra kết quả:</b>

Sau khi nghiên cứ kĩ module này, tơi nhận thấy rằng:

<b>1. TBDH gồm 2 nhóm: TBDH truyền thống (bảng, tranh vẽ, mơ hình, vật thật, bản</b>
đồ...) và TBDH hiện đại (overhead, projector, đầu đĩa CD, VCD, máy tính...)

Bản chất của thiết bị dạy học là:

- TBDH phản ánh các đối tượng nghiên cứu, phản ánh quá trình dạy và học.
- TBDH chứa đựng trong nỏ di sản vật chất và phi vật chất của thế hệ trước.
- TBDH chứa đựng thông tin về các đối tượng nhận thức.

- TBDH là biểu trưng văn hoá của một nền giáo dục.

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

2. Các chức năng của thiết bị day học.

- Chức năng cơ bàn và quan trọng nhất của thiết bị dạy học là chức năng thơng tin.
-Thiết bị dạy học có chức năng phản ánh.

-Thiết bị dạy học có chức năng giáo dục.
<b>-Thiết bị dạy học có chức năng phục vụ</b>

Cùng với cơ sở vật chất trường, lớp học thì TBDH đầy đủ là một trong những điều
kiện quyết định thành công của việc đổi mới phương pháp dạy học. Nhất là việc sử dụng
TBDH sẽ tránh được tình trạng truyền thụ kiến thức một chiều; tạo động lực khuyến

khích tư duy sáng tạo của đội ngũ giáo viên và học sinh, bồi dưỡng năng lực tự học, phát
triển năng lực thực hành. Có được các TBDH thích hợp, người giáo viên sẽ phát huy hết
năng lực sáng tạo của mình trong cơng tác giảng dạy, làm cho hoạt động nhận thức của
học sinh trở nên nhẹ nhàng và hấp dẫn hơn, tạo ra cho học sinh những tình cảm tốt đẹp
với môn học.

<b>- Thiết bị dạy học là công cụ hỗ trợ hiệu quả nhất trong tiết dạy,làm cho tiết học trở nên</b>
sinh động, dễ hiểu. Lý thuyết được kết hợp với thực hành giúp cho học sinh nhớ kiến
thức lâu và sâu hơn. CNTT mở ra triển vọng to lớn trong việc đổi mới phương pháp dạy
và hình thức học.Những phương pháp dạy học theo cách tiếp cận kiến tạo,dạy học phát
hiện và giải quyết vấn đề càng có nhiều điều kiện để ứng dụng rơng rãi.

<b>- Người giáo viên đóng một vai trị hết sức quan trọng trong việc truyền đạt tri thức cho</b>
học sinh. Để làm được điều này, đòi hỏi người giáo viên phải có chun mơn nghiệp vụ
vững vàng và biết khai thác và sử dụng hiệu quả thiết bị vào dạy học.

<b>- Người giáo viên phải xác định được đối tượng học sinh mà mình giảng dạy là ai ? Cần</b>
phải dạy như thế nào để phù hợp với đối tượng này ? Người giáo viên phải biết sử dụng
thiết bị dạy học để làm cho tiết dạy trở nên sinh động,dể hiểu.lý thuyết được kết hợp với
thực hành giúp cho học sinh nhớ kiến thức lâu và sâu hơn.. Từ đó phát huy được tính tích
cực, chủ động, sáng tạo của học sinh và kích thích làm cho học sinh say mê và u thích

học .

<b>3. Để thực hiện có hiệu quả thì : </b>

<b>- Trước hết giáo viên phải nhận thức đúng và đầy đủ vai trò của việc sử dụng thiết bị vào</b>
đổi mới phương pháp giảng dạy. Giáo viên cần mạnh dạn, khơng ngại khó, tự thiết kế và
sử dụng bài giảng điện tử của mình sẽ giúp rèn luyện được nhiều kỹ năng và phối hợp tốt
các phương pháp dạy học tích cực khác.

<b>- Khơng lạm dụng cơng nghệ nếu chúng khơng tác động tích cực đến quá trình dạy học</b>
và sự phát triển của học sinh. Công nghệ mô phỏng nếu không phản ảnh đúng nội dung
và thực tế thì khơng nên sử dụng. Chuẩn kiến thức ở mức độ vận dụng cần kết hợp bảng
và sử dụng các phương pháp dạy học khác mới có hiệu quả.

<b>- Ứng dụng CNTT trong dạy học không phải là một phương pháp mới mà chỉ là sự hổ trợ</b>
đổi mới phương pháp dạy học bằng các công cụ, phương tiện. Cần tránh việc chuyển từ
đọc- chép sang nhìn – chép.

<b>- Đối với các giờ thực hành, giáo viên cần có cách tổ chức lớp học khoa học hợp lý để</b>
huy động mọi học sinh đều tham gia vào việc học,thực hành.Tránh tình trạng chỉ một vài
học sinh thực hiện cịn các học sinh khác thì khơng tập trung chú ý.

Trong q trình dạy học bản thân tơi ln chú ý vận dụng những kiến thức về việc
sử dụng hợp lý các TBDH, kết hợp TBDH truyền thống (thước, bảng phụ, mơ hình, vật
mẫu, ...) với TBDH hiện đại (máy tính, máy chiếu, ...).

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

<b> </b> <b> GIÁO VIÊN</b>

<b> Trần Thanh Hòa</b>
<b> </b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7></div>

<!--links-->