Sinh 7 chủ đề Ruột khoang t8 9 10

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngày soạn:24/9/2021 Chủ đề: NGÀNH RUỘT KHOANG I. Xây dựng nội dung bài học Tiết 8: Thủy tức Tiết 9: Đa dạng ngành Ruột khoang Tiết 10:Đặc điểm chung và vai trò của ngành Ruột khoang Thời lượng: 3 tiết II, MỤC TIÊU CHỦ ĐỀ: 1. Kiến thức - HS trình bày được khái niệm về ngành ruột khoang. - Mô tả được đặc điểm hình dạng, cấu tạo, dinh dưỡng và cách sinh sản của thuỷ tức, đại diện cho ngành ruột khoang và là ngành động vật đa bào đầu tiên. - HS mô tả được tính đa dạng và phong phú của ngành ruột khoang được thể hiện ở (số lượng loài, hình thái cấu tạo,hoạt động sống và môi trường sống ). - Học sinh nêu được những đặc điểm chung của ngành ruột khoang ( đối xứng tỏa tròn, thành cơ thể 2 lớp, ruột dạng túi). - Học sinh nêu được vai trò của ngành ruột khoang đối với con người và sinh giới. 2. Kĩ năng - Rèn kĩ năng quan sát, tìm kiếm kiến thức. - Kĩ năng hoạt động nhóm, phân tích, tổng hợp. - Kĩ năng hoạt động nhóm, phân tích, tổng hợp. 3. Thái độ Giáo dục ý thức học tập, thái độ yêu thích môn học, bảo vệ động vật quý, có giá trị. * Giáo dục đạo đức - Mỗi loài động vật có hình thái cấu tạo và chức năng sống liên hệ chặt chẽ với điều kiện sống học sinh biết tôn trọng mối quan hệ giữa sinh vật với môi trường..

<span class='text_page_counter'>(2)</span> - Hoạt động sống của mỗi loài sinh vật thể hiện vai trò sinh học của chúng trong tự nhiên góp phần duy trì sự ổn định , cân bằng sinh học trong tự nhiên. Qua đó con người đánh giá được những loài động vật có ích hay có hại cho con người học sinh có trách nhiệm khi đánh giá về tầm quan trọng của mỗi loài động vật, yêu quý thiên nhiên, sống hạnh phúc, sống yêu thương , có tráchnhiệmtrong bảo tồn các loài động vật quý hiếm, có nguy cơ tuyệtchủng. 4. Năng lực - NL trong giao tiếp, sử dụng ngôn ngữ, tư duy, sử dụng tranh ảnh..... 5. Phẩm chất: Yêu nước, nhân ái, chăm chỉ, trung thực, trách nhiệm IV. Bảng mô tả các mức độ câu hỏi, bài tập đánh giá theo năng lực HS NỘI DUNG. Thủy tức. Đa dạng ngành. MỨC ĐỘ NHẬN THỨC VẬN NHẬN THÔNG DỤNG BIẾT HIỂU THẤP Phân biệt được cấu tạo và chức năng một số tế HS hiểu bào của HS trình bày hình dạng thành cơ được khái ngoài và niệm về thể thủy cách di ngành ruột tức để làm chuyển của khoang. cơ sở giải thủy tức . thích được cách dinh dưỡng và sinh sản ở chúng HS nhận biết được cấu tạo của sứa thích nghi với lối. HS hiểu được ruột khoang chủ yếu sống ở biển rất đa. HS giải thích được cấu tạo của hải quỳ và san hô. VẬN DỤNG CAO. - Ý nghĩa của sự phát triển cơ quan sinh sản của sán kí sinh. - Cấu tạo thủy tức thích nghi với đời sống bám.. Hoạt động sống của mỗi loài sinh vật thể hiện vai trò. Các NL/KN hướng tới - Vận dụng kiến thức vào thực tế. - Quan sát, nhận dạng các loài giun dẹp qua tranh ảnh. Quan sát các đối tượng sinh học - Vận dụng kiến thức vào thực tế. - Quan sát, nhận dạng.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> MỨC ĐỘ NHẬN THỨC NỘI VẬN NHẬN THÔNG DUNG DỤNG BIẾT HIỂU THẤP ruột sống bơi lội khoang. tự do ở biển dạng về loài - Cấu tạo thích nghi và về số của hải quỳ với lối lượng cá thể và san hô sống bám nhất là ở thích nghi cố định ở biển nhiệt với lối sống biển. đới. bám cố định ở biển Đặc điểm chung và vai trò của ngành ruột khoang. HS nhận biết được vai trò của ruột khoang đối với hệ sinh thái biển và đời sống con người.. HS thông qua cấu tạo của thủy tức, san hô và sứa mô tả được đặc điểm chung của ruột khoang.. - Đặc điểm đặc trưng ruột của khoang thích nghi với đời sống. Các NL/KN hướng tới. VẬN DỤNG CAO sinh học của chúng trong tự nhiên góp phần duy trì sự ổn định , cân bằng sinh học trong tự nhiên. - Vai trò của ruột khoang đối với con người và môi trường.. các loài ruột khoang qua tranh ảnh. Quan sát các đối tượng sinh học. Năng lực tự học, sáng tạo, giải quyết vấn đề, hợp tác, giao tiếp, quản lí thời gian.. V. Biên soạn các câu hỏi, bài tập theo mức độ yêu cầu (Bước 5) * Nhận biết: Câu 1. Hình dạng của thuỷ tức là A. dạng trụ dài. B. hình cầu. C. hình đĩa. D. hình nấm. Câu 2. Thuỷ tức có di chuyển bằng cách nào? A. Di chuyển kiểu lộn đầu. B. Di chuyển kiểu sâu đo. C. Di chuyển bằng cách hút và nhả nước. D. Cả A và B đều đúng. Câu 3. Đảo ngầm san hô thường gây tổn hại gì cho con người? A. Cản trở giao thông đường thuỷ. B. Gây ngứa và độc cho người. C. Tranh thức ăn với các loại hải sản con người nuôi. D. Tiết chất độc làm hại cá và hải sản nuôi..

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Câu 4. Phương thức dinh dưỡng thường gặp ở ruột khoang là A. quang tự dưỡng. B. hoá tự dưỡng. C. dị dưỡng. D. dị dưỡng và tự dưỡng kết hợp. * Thông hiểu: Câu 5. Hình thức sinh sản vô tính của thuỷ tức là gì? A. Phân đôi. B. Mọc chồi. C. Tạo thành bào tử. D. Cả A và B đều đúng. Câu 6. Phát biểu nào sau đây vể thuỷ tức là đúng? A. Sinh sản hữu tính bằng cách tiếp hợp. B. Sinh sản vô tính bằng cách tạo bào tử. C. Lỗ hậu môn đối xứng với lỗ miệng. D. Có khả năng tái sinh. Câu 7. Phần lớn các loài ruột khoang sống ở A. sông. B. biển. C. ao. D. hồ. Câu 8. Ruột khoang nói chung thường tự vệ bằng A. các xúc tu. B. các tế bào gai mang độc. C. lẩn trốn khỏi kẻ thù. D. trốn trong vỏ cứng. * Vận dụng thấp: Câu 9. Đâu là điểm khác nhau giữa hải quỳ và san hô? A. Hải quỳ có khả năng di chuyển còn san hô thì không. . Hải quỳ có cơ thể đối xứng toả tròn còn san hô thì đối xứng hai bên. C. Hải quỳ có đời sống đơn độc còn san hô sống thành tập đoàn. D. San hô có màu sắc rực rỡ còn hải quỳ có cơ thể trong suốt. Câu 10. Sinh sản kiểu này chồi ở san hô khác thuỷ tức ở điểm nào? A. San hô nảy chồi, cơ thể con tách khỏi bố mẹ khi còn non; thuỷ tức nảy chồi, cơ thể con tách khỏi bố mẹ khi trưởng thành. B. San hô nảy chồi, cơ thể con không tách khỏi bố mẹ; thuỷ tức nảy chồi, khi chồi trưởng thành sẽ tách khỏi cơ thể mẹ sống độc lập. C. San hô nảy chồi, cơ thể con tách khỏi bố mẹ khi trưởng thành ; thuỷ tức khi chồi trưởng thành vẫn không tách khỏi cơ thể mẹ sống độc lập. D. San hô nảy chồi, cơ thể con không tách khỏi bố mẹ ; thuỷ tức khi chồi chưa trưởng thành đã tách khỏi cơ thể mẹ sống độc lập. * Vận dụng cao:.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Câu 11. Tìm hiểu mối quan hệ cộng sinh giữa hải quỳ và tôm Hải quỳ dựa vào tôm để di chuyển trong nước nên kiếm được nhiều thức ăn hơn. Còn với tôm thì hải quỳ giúp nó xua đuổi kẻ thù, do có xúc tu chứa nọc độc. Câu 12San hô có lợi hay có hại? Biển nước ta có giàu san hô không? Trả lời: San hô chú yếu là có lợi. Ấu trùng san hô trong các giai đoạn sinh sản hữu tính thường là thức ăn của nhiều loại động vật biển. Vùng biển nước ta rất giàu san hô (có nhiều loại khác nhau), chúng tạo thành các dạng bờ viền, bờ chắn, đảo san hô,... là những hệ sinh thái quan trọng trong đại dương. Tuy nhiên, một số đảo ngầm san hô cũng gây trở ngại không ít cho giao thông đường biến. Câu 13: Em hãy kể tên các đại diện Ruột khoang có thể gặp ở địa phương em . VI. Thiết kế tiến trình dạy và học 1. Chuẩn bị của GV và Hs: 1.1. Chuẩn bị của GV: * GV: Máy chiếu: - Tranh: Sứa, hải quỳ, san hô, thủy tức - Máy chiếu. 1.2. Chuẩn bị của Hs: + Nghiên cứu trước bài, dự kiến trả lời câu hỏi. : HS kẻ bảng 1 vào vở. + Tìm hiểu 1 số đại diện ruột khoang ở địa phương 2. KĨ THUẬT VÀ PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC 2.1. Kĩ thuật: - Kĩ thuật chia nhóm, giao nhiệm vụ, đặt câu hỏi, động não, trình bày 1 phút. 2.2. Phương pháp: - Dạy học nhóm, vấn đáp – tìm tòi, trình bày 1 phút. 3. Tổ chức các hoạt động học: * Tiết 1 HOẠT ĐỘNG GV HOẠT ĐỘNG HS NỘI DUNG HOẠT ĐỘNG 1: Khởi động (2’) Mục tiêu: HS biết được các nội dung cơ bản của bài học cần đạt được, tạo tâm thế cho học sinh đi vào tìm hiểu bài mới. Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp..

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu trong bài học hôm nay Trong các tiết trước chúng ta đã nghiên cứu xong một số động vật có cấu tạo cơ thể rất đơn giản đó là những động vật cơ thể chỉ có một tế bào. Tiết này ta chuyển sang nghiên cứu động vật có cấu tạo phức tạp hơn là động vật đa bào đại diện là ngành Ruột khoang HOẠT ĐỘNG 2: Hình thành kiến thức Mục tiêu cấu tạo và chức năng một số tế bào của thành cơ thể thủy tức để làm cơ sở giải thích được cách dinh dưỡng và sinh sản ở chúng. Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp. 1: Cấu tạo và di chuyển. (6’) - GV yêu cầu HS quan sát - Cá nhân tự đọc thông I. Hình dạng ngoài và H8.1- 2, đọc thông tin SGK tin SGK kết hợp hình vẽ, di chuyển của thủy tr.29 trả lời câu hỏi: ghi nhớ kiến thức . tức. + Trình bày hình dạng cấu tạo - Yêu cầu nêu được. ngoài của thủy tức? + Hình dạng: Trên là lỗ + Thủy tức sinh sản như thế miệng. Trụ dưới là đế nào ? Mô tả bằng lời 2 cách di bám. chuyển? + Kiểu đối xứng toả tròn. * Kết luận + Có các tua ở lỗ miệng. - Cấu tạo ngoài: Hình + Di chuyển: Sâu đo, trụ dài. + Phần dưới là đế : lônl đầu. dùng để bám. - GV nhận xét, chuẩn kiến - HS trả lời. thức. - HS khác nhận xét, bổ + Phần trên có lỗ miệng, xung quanh có - GV yêu cầu rút ra kết luận. sung. - GV giảng giải về kiểu đối - HS thảo luận nhóm trả tua miệng. xứng tỏa tròn. lời câu hỏi và mô tả 2 + Đối xứng tỏa tròn . cách di chuyển của thuỷ + Di chuyển kiểu sâu đo, kiểu lộn đầu, bơi. tức. - Đại diện nhóm trình bày đáp án , nhóm khác nhận xét bổ sung. 2: Cấu tạo trong. (9’) . II. Cấu tạo trong. + Trình bày cấu tạo trong của - HS trả lời. * Kết luận.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> thủy tức - HS khác nhận xét, bổ - Thành cơ thể gồm 2 - GV nhận xét, bổ sung. sung. lớp tế bào, gồmnhiều - GV cho HS tự rút ra kết luận. - HS rút ra kết luận. loại tế bào có cấu tạo phân hóa: 3: Tìm hiểu hoạt động dinh dưỡng. (6’) - GV yêu cầu HS quan sát - Cá nhân tự quan sát III. Dinh dưỡng của tranh thủy tức bắt mồi, kết hợp tranh tua miệng TB gai. thủy tức. thông tin SGK tr.31 trao đổi - HS đọc thông tin SGK. nhóm trả lời câu hỏi: Trao đổi nhóm thống * Kết luận + Thủy tức đưa mồi vào miệng nhất câu trả lời. Yêu cầu. - Thủy tức bắt mồi bằng cách nào? + Đưa mồi vào miệng bằng tua miệng, quá trình tiêu hóa thức ăn + Nhờ loại TB nào của cơ thể bằng tua miệng. thủy tức tiêu hoá được mồi? + Tế bào mô cơ tiêu hoá. thực hiện ở khoang tiêu hóa nhờ dịch từ TB + Thủy tức thải bã bằng cách + Lỗ miệng thải bã. tuyến nào? - Đại diện nhóm trình - Sự trao đổi khí được - Các nhóm chữa bài, ? Thủy tức dinh dưỡng bằng bày kết quả nhóm khác thực hiện qua thành cơ nhận xét bổ sung. thể. cách nào? - GV cho HS tự rút ra kết luận. - HS rút ra kết luận. 4: Sinh sản. (7’) - GV yêu cầu HS quan sát - HS tự quan sát tranh IV. Sinh sản tranh sinh sản của thủy tức trả tìm kiến thức yêu cầu * Kết luận. lời câu hỏi. + U mọc trên cơ thể thủy - Các hình thức sinh + Thủy tức có những kiểu sinh tức mẹ. sản. sản nào? + Tuyến trứng và tuyến + Sinh sản vô tính : - GV gọi 1 HS miêu tả trên tinh trên cơ thể mẹ Bằng cách mọc chồi tranh kiểu sinh sản của thủy - Một số HS chữa bài, + Sinh sản hữu tính: tức. HS khác nhận xét bổ Bằng cách hình thành - GV yêu cầu HS từ phân tích sung TB sinh dục đực cái. trên hãy rút ra kết luận về sự + Tái sinh: 1 phần cơ sinh sản của thuỷ tức. thể tạo nên cơ thể mới. HOẠT ĐỘNG 3: Hoạt động luyện tập (8') Mục tiêu: Luyện tập củng cố nội dung bài học Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp. Câu 1. Hình dạng của thuỷ tức là A. dạng trụ dài. B. hình cầu. C. hình đĩa. D. hình nấm. Câu 2. Thuỷ tức có di chuyển bằng cách nào? A. Di chuyển kiểu lộn đầu. B. Di chuyển kiểu sâu đo. C. Di chuyển bằng cách hút và nhả nước. D. Cả A và B đều đúng. Câu 3. Ở thuỷ tức, các tế bào mô bì – cơ có chức năng gì? A. Tiêu hoá thức ăn. B. Thu nhận, xử lí và trả lời kích thích từ môi trường ngoài. C. Bảo vệ cơ thể, liên kết nhau giúp cơ thể co duỗi theo chiều dọc. D. Cả A và B đều đúng. Câu 4. Loại tế bào nào chiếm phần lớn lớp ngoài của thành cơ thể? A. Tế bào mô bì – cơ. B. Tế bào mô cơ – tiêu hoá. C. Tế bào sinh sản. D. Tế bào cảm giác. Câu 5. Hình thức sinh sản vô tính của thuỷ tức là gì? A. Phân đôi. B. Mọc chồi. C. Tạo thành bào tử. D. Cả A và B đều đúng. Câu 6. Phát biểu nào sau đây vể thuỷ tức là đúng? A. Sinh sản hữu tính bằng cách tiếp hợp. B. Sinh sản vô tính bằng cách tạo bào tử. C. Lỗ hậu môn đối xứng với lỗ miệng. D. Có khả năng tái sinh. Câu 7. Điền cụm từ thích hợp vào chỗ trống để hoàn thiện nghĩa câu sau : Tua miệng thuỷ tức chứa nhiều …(1)… có chức năng …(2)…. A. (1) : tế bào gai ; (2) : tự vệ và bắt mồi B. (1) : tế bào gai ; (2) : tự vệ và bắt mồi C. (1) : tế bào sinh sản ; (2) : sinh sản và di chuyển D. (1) : tế bào thần kinh ; (2) : di chuyển và tự vệ Câu 8. Ở thuỷ tức đực, tinh trùng được hình thành từ A. tuyến hình cầu. B. tuyến sữa. C. tuyến hình vú. D. tuyến bã. Câu 9. Đặc điểm của tế bào thần kinh của thuỷ tức là.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> A. hình túi, có gai cảm giác. B. chiếm chủ yếu lớp trong, có roi và không bào tiêu hoá. C. chiếm phần lớn ở lớp ngoài. D. hình sao, có gai nhô ra ngoài, phía trong toả nhánh. Câu 10. Đặc điểm của hệ thần kinh của thuỷ tức là A. Hệ thần kinh hình lưới. B. Hệ thần kinh dạng chuỗi hạch. C. Hệ thần kinh dạng ống. D. Hệ thần kinh phân tán, chưa phát triển. HOẠT ĐỘNG 4: Hoạt động vận dụng (5’) Mục tiêu: Vận dụng làm bài tập Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp. 1. Chuyển giao nhiệm vụ 1. Thực hiện 1. Tế bào gai có vai trò tự vệ, tấn học tập nhiệm vụ học công và bắt mồi. khi bị kích thích, GV chia lớp thành nhiều tập sợi gai có chất độc phóng vào con nhóm ( mỗi nhóm gồm các HS xem lại kiến mồi. Đây cũng là đặc điếm chung HS trong 1 bàn) và giao thức đã học, thảo cua tất cả cấc đại diện khác ở ruột các nhiệm vụ: thảo luận trả luận để trả lời các khoang. lời các câu hỏi sau và ghi câu hỏi. 2. Cơ thể thủy tức chi có một lỗ chép lại câu trả lời vào vở duy nhất thông với bên ngoài. Cho bài tập nên thủy tức lây thức ăn và thải 1. Ý nghĩa của tế bào gai chất cặn bã đều qua một 15 đó (gọi trong đời sống của thủy là lỗ miệng). Đây cũng là đặc điếm tức ? chung cho kiểu cấu tạo ruột túi ở 2. Thủy tức thải chất bã ra ngành Ruột khoang. khỏi cơ thể bằng con đường nào ? 2. Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập: 2. Báo cáo kết - GV gọi đại diện của mỗi quả hoạt động nhóm trình bày nội dung và thảo luận đã thảo luận. - HS trả lời. - GV chỉ định ngẫu nhiên - HS nộp vở bài HS khác bổ sung. tập. - GV kiểm tra sản phẩm - HS tự ghi nhớ.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> thu ở vở bài tập. nội dung trả lời - GV phân tích báo cáo kết đã hoàn thiện. quả của HS theo hướng dẫn dắt đến câu trả lời hoàn thiện. HOẠT ĐỘNG 5: Hoạt động tìm tòi và mở rộng (2’) Mục tiêu: Tìm tòi và mở rộng kiến thức, khái quát lại toàn bộ nội dung kiến thức đã học Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp. Tại sao gọi thủy tức là động vật đa bào bậc thấp ? Quan sát cây thủy sinh (rong, rau muống…) trong các giếng, ao, hồ…để thấy được thủy tức 4. Hướng dẫn về nhà: - Học bài trả lời câu hỏi SGK. - Đọc trước bài 9. * Tiết 2 HOẠT ĐỘNG GV. HOẠT ĐỘNG HS NỘI DUNG HOẠT ĐỘNG 1: Khởi động (2’) Mục tiêu: HS biết được các nội dung cơ bản của bài học cần đạt được, tạo tâm thế cho học sinh đi vào tìm hiểu bài mới. Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp. Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu trong bài học hôm nay Ruột khoang có khoảng 10.000 loài sống chủ yếu ở nước mặn một số ít sống ở nước ngọt như thuỷ tức. Ruột khoang rất đa dạng. Vậy sự đa dạng đó thể hiện ở cấu tạo, lối sống tổ chức cơ thể, di cuyển. Ta Đặt vấn đề vào bài mới hôm nay: HOẠT ĐỘNG 2: Hình thành kiến thức Mục tiêu: - ruột khoang chủ yếu sống ở biển rất đa dạng về loài và về số lượng cá thể nhất là ở biển nhiệt đới..

<span class='text_page_counter'>(11)</span> - cấu tạo của sứa thích nghi với lối sống bơi lội tự do ở biển - cấu tạo của hải quỳ và san hô thích nghi với lối sống bám cố định ở biển. Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp. 1: Tìm hiểu đặc điểm của sứa. (10’) - GV yêu cầu các nhóm - Cá nhân theo dõi nội dung I. Sứa. nghiên cứu thông tin trong trong phiếu tự nghiên cứu bài quan sát tranh H9.1 SGk ghi nhớ kiến thức. SGK/33-34 trao đổi nhóm - HS trao đổi nhóm thống hoàn thành phiếu học tập nhất câu trả lời, hoàn thành Bảng 1/33. phiếu học tập. - Cơ thể sứa hình dù. - GV kẻ phiếu học tập lên - Yêu cầu nêu được: bảng để HS chữa bài. + Hình dạng đặc biệt của Có cấu tạo thích nghi với nối sống bơi lội: - GV cho các nhóm trao đổi sứa đáp án + Cấu tạo: đặc điểm của Miệng ở dưới, di chuyển bằng co bóp - Đặc điểm cấu tạo của sứa tầng keo, khoang tiêu hoá. thích nghi với lối sống di + Di chuyển có liên quan dù, tự vệ bằng tế bào gai. chuyển tự do nư thế nào? đến cấu tạo cơ thể. - GV thông báo kết qủa của + Lối sống: Đặc biệt là tập các nhóm. đoàn lớn như san hô - Đại diện các nhóm ghi kết - GV cho HS theo dõi kiến quả từng nội dung vào phiếu thức chuẩn. học tập. Các nhóm khác theo dõi bổ sung. - HS các nhóm theo dõi tự sửa chữa nếu cần. 2: Tìm hiểu Cấu tạo của hải quỳ. (8’) II. Hải quỳ: - GV yêu cầu HS nghiên cứu - Cá nhân theo dõi nội dung trong thông tin trong bài quan sát SGK ghi nhớ kiến thức. - Cơ thể hải quỳ tranh H9.2 SGK/34 trả lời - Yêu cầu nêu được: hình trụ, có cấu câu hỏi: + Hình dạng đặc biệt của hải quỳ tạo thích nghi - Nêu cấu tao của hải quỳ? + Cấu tạo: đặc điểm của đế, với nối sống - Đặc điểm cấu tạo của hải miệng, khoang tiêu hoá. bám: có đế bám,.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> quỳ thích nghi với lối sống + Lối sống: bám. miệng ở phía bám? trên. Sống đơn - Hải quỳ bắt mồi như thế - HS cá nhân theo dõi tự sửa chữa độc. nếu cần. nào? - GV NX, GT. 3: Tìm hiểu Cấu tạo của san hô. (10’) III. San hô: - GV yêu cầu HS nghiên cứu - Cá nhân theo dõi nội dung trong - Cơ thể san hô thông tin trong bài quan sát SGK ghi nhớ kiến thức. hình trụ, có cấu tranh H9.3 SGK/34 trả lời - Yêu cầu nêu được: tạo thích nghi câu hỏi: + Hình dạng đặc biệt của san với nối sống cố - Nêu cấu tao của san hô? hô. định: có bộ - Đặc điểm cấu tạo của san + Cấu tạo: đặc điểm của bộ khung xương bất hô thích nghi với lối sống cố xương, miệng, khoang tiêu động (bộ khung định? hoá. xương bằng đá - San hô bắt mồi như thế + Lối sống: cố định. vôi) và tổ chức nào? cơ thể kiểu tập - GV yêu cầu HS hoàn thành - HS các nhóm thảo luận hoàn đoàn. Bảng 2SGK/35 và bảng phụ. thành bảng phụ. - HS các nhóm theo dõi tự sửa - GV NX, GT. - GV cho HS theo dõi kiến chữa nếu cần. thức chuẩn. TT T. 1 1. 2. Đại diện. Bảng chuẩn kiến thức Thuỷ Sứa Hải quỳ tức. San hô. Đặc điểm Hình dạng. Trụ nhỏ. Hình cái dù, Trụ to, ngắn. có khả năng xoè, cụp.. Cành cây khối lớn. Cấu tạo. - Vị trí miệng.. - Ở trên. - Mỏng.. - Ở dưới. - Dày.. - Khoang tiêu hoá. - Rộng.. - Hẹp. - Ở trên. - Có gai, xương đá vôi và chất xừng.. - Ở trên. - Dày, rải rác có trong gai xương. - Xuất hiện vách ngăn. - Có nhiều ngăn thông nhau giữa.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Di chuyển. Kiểu sâu đo lộn đầu.. Lối sống. Cá thể. 3. 4. Bơi nhờ tế bào cơ có khả năng co rút mạnh dù. Cá thể. Không di chuyển, có đế bám. Tập trung một số cá thể.. các cá thể. Không di chuyển, có đế bám. Tập đoàn nhiều cá thể liên kết.. HOẠT ĐỘNG 3: Hoạt động luyện tập (10') Mục tiêu: Luyện tập củng cố nội dung bài học Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp. Câu 1. Đặc điểm nào dưới đây có ở sứa? A. Miệng ở phía dưới. B. Di chuyển bằng tua miệng. C. Cơ thể dẹp hình lá. D. Không có tế bào tự vệ. Câu 2. Điền cụm từ thích hợp vào chỗ trống để hoàn thiện nghĩa câu sau : ...(1)… của sứa dày lên làm cơ thể sứa …(2)… và khiến cho …(3)… bị thu hẹp lại, thông với lỗ miệng quay về phía dưới. A. (1) : Khoang tiêu hóa ; (2) : dễ nổi ; (3) : tầng keo B. (1) : Khoang tiêu hóa ; (2) : dễ chìm xuống ; (3) : tầng keo C. (1) : Tầng keo ; (2) : dễ nổi ; (3) : khoang tiêu hóa D. (1) : Tầng keo ; (2) : dễ chìm xuống ; (3) : khoang tiêu hóa Câu 3. Loài ruột khoang nào có cơ thể hình trụ, kích thước khoảng từ 2 cm đến 5 cm, có nhiều tua miệng xếp đối xứng và có màu rực rỡ như cánh hoa ? A. Thuỷ tức.B. Hải quỳ.C. San hô.D. Sứa. Câu 4. Điền cụm từ thích hợp vào chỗ trống để hoàn thiện nghĩa câu sau : Ở san hô, khi sinh sản …(1)… thì cơ thể con không tách rời mà dính với cơ thể mẹ tạo nên …(2)… san hô có …(3)… thông với nhau. A. (1) : mọc chồi ; (2) : tập đoàn ; (3) : khoang ruột B. (1) : phân đôi ; (2) : cụm ; (3) : tầng keo C. (1) : tiếp hợp ; (2) : cụm ; (3) : khoang ruột D. (1) : mọc chồi ; (2) : tập đoàn ; (3) : tầng keo Câu 5. Đặc điểm nào dưới đây có ở san hô ? A. Cơ thể hình dù. B. Là động vật ăn thịt, có các tế bào gai..

<span class='text_page_counter'>(14)</span> C. Luôn sống đơn độc. D. Sinh sản vô tính bằng cách tiếp hợp. Câu 6. Đặc điểm nào dưới đây là của san hô? A. Cơ thể hình dù. B. Luôn sống đơn độc. C. Sinh sản vô tính bằng tiếp hợp. D. Là động vật ăn thịt, có các tế bào gai. Câu 7. Đặc điểm nào dưới đây không có ở hải quỳ? A. Kiểu ruột hình túi. B. Cơ thể đối xứng toả tròn. C. Sống thành tập đoàn. D. Thích nghi với lối sống bám. Câu 8. Tầng keo dày của sứa có ý nghĩa gì? A. Giúp cho sứa dễ nổi trong môi trường nước. B. Làm cho sứa dễ chìm xuống đáy biển. C. Giúp sứa trốn tránh kẻ thù. D. Giúp sứa dễ bắt mồi. Câu 9. Đâu là điểm khác nhau giữa hải quỳ và san hô? A. Hải quỳ có khả năng di chuyển còn san hô thì không. . Hải quỳ có cơ thể đối xứng toả tròn còn san hô thì đối xứng hai bên. C. Hải quỳ có đời sống đơn độc còn san hô sống thành tập đoàn. D. San hô có màu sắc rực rỡ còn hải quỳ có cơ thể trong suốt. Câu 10. Sinh sản kiểu này chồi ở san hô khác thuỷ tức ở điểm nào? A. San hô nảy chồi, cơ thể con tách khỏi bố mẹ khi còn non; thuỷ tức nảy chồi, cơ thể con tách khỏi bố mẹ khi trưởng thành. B. San hô nảy chồi, cơ thể con không tách khỏi bố mẹ; thuỷ tức nảy chồi, khi chồi trưởng thành sẽ tách khỏi cơ thể mẹ sống độc lập. C. San hô nảy chồi, cơ thể con tách khỏi bố mẹ khi trưởng thành ; thuỷ tức khi chồi trưởng thành vẫn không tách khỏi cơ thể mẹ sống độc lập. D. San hô nảy chồi, cơ thể con không tách khỏi bố mẹ ; thuỷ tức khi chồi chưa trưởng thành đã tách khỏi cơ thể mẹ sống độc lập. HOẠT ĐỘNG 4: Hoạt động vận dụng (5’) Mục tiêu: Vận dụng làm bài tập Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp. 1. Chuyển giao nhiệm vụ học tập 1. Thực hiện nhiệm vụ.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> GV chia lớp thành nhiều nhóm ( mỗi nhóm gồm các HS trong 1 bàn) và giao các nhiệm vụ: thảo luận trả lời các câu hỏi sau và ghi chép lại câu trả lời vào vở bài tập a/ Cách di chuyển của sứa trong nước như thế nào ? b/ Sự khác nhau giữa sinh sản vô tính và hữu tính trong sinh sản vô tính mọc chồi ? 2. Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập: - GV gọi đại diện của mỗi nhóm trình bày nội dung đã thảo luận. - GV chỉ định ngẫu nhiên HS khác bổ sung. - GV kiểm tra sản phẩm thu ở vở bài tập. - GV phân tích báo cáo kết quả của HS theo hướng dẫn dắt đến câu trả lời hoàn thiện.. học tập HS xem lại kiến thức đã học, thảo luận để trả lời các câu hỏi.. 2. Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận - HS trả lời. - HS nộp vở bài tập. - HS tự ghi nhớ nội dung trả lời đã hoàn thiện.. 1. Sứa di chuyên bằng dù, khi dù phồng lên, nước biền được hút vào. Khi đầy nước, dù cụp lại nước biển thoát mạnh ra phía sau, gây ra phàn lực đây sứa tiến nhanh về phía trước. Như vậy, sứa di chuyển bằng tạo ra phản lực, thức ăn cũng theo dòng nước vào lỗ miệng. 2. Sự sinh sản vô tính mọc chồi ở thủy tức và san hô cơ bản là giống nhau. Chúng chi khác nhau ở chỗ: Ở thủy tức khi trưởng thành, chồi tách ra đế sống độc lập. Còn ở san hô, chồi vẫn dính với cơ thể mẹ và tiếp tục phát triển đế tạo thành tập đoàn.. HOẠT ĐỘNG 5: Hoạt động tìm tòi và mở rộng (2’) Mục tiêu: Tìm tòi và mở rộng kiến thức, khái quát lại toàn bộ nội dung kiến thức đã học Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp. 1. Tìm hiểu mối quan hệ cộng sinh giữa hải quỳ và tôm.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Hải quỳ dựa vào tôm để di chuyển trong nước nên kiếm được nhiều thức ăn hơn. Còn với tôm thì hải quỳ giúp nó xua đuổi kẻ thù, do có xúc tu chứa nọc độc.. 2. san hô được dùng để trang trí là bộ phận nào của cơ thế chúng? Trả lời: Cành san hô dùng trang trí thực chất chính là khung xương bằng đá vôi của san hô. 4. Hướng dẫn về nhà: - Học bài trả lời câu hỏi SGK. - Đọc mục em có biết. Đọc trước bài 10 * Tiết 3 HOẠT ĐỘNG GV. HOẠT ĐỘNG HS NỘI DUNG HOẠT ĐỘNG 1: Khởi động (2’) Mục tiêu: HS biết được các nội dung cơ bản của bài học cần đạt được, tạo tâm thế cho học sinh đi vào tìm hiểu bài mới. Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp. Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu trong bài học hôm nay Mặc dù rất đa dạng về cấu tạo, lối sống,cũng như về kích thước nhưng chắc chắn các động vật thuộc ngành ruột khoang phải có đặc điểm chung nên khoa học mới xếp chúng vào 1 ngành. Vậy đặc điểm chung đó là gì? ta Đặt vấn đề vào bài mới hôm.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> nay: HOẠT ĐỘNG 2: Hình thành kiến thức Mục tiêu: - Cấu tạo của thủy tức, san hô và sứa mô tả được đặc điểm chung của ruột khoang. - Vai trò của ruột khoang đối với hệ sinh thái biển và đời sống con người. Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp. 1: Tìm hiểu đặc điểm chung của ngành ruột khoang. (20’) - GV yêu cầu HS nhớ lại kiến - HS quan sát H10.1, nhớ lại I. Đặc điểm chung thức cũ quan sát H10.1 SGK kiến thức đã học về sứa, thủy của ngành ruột tr37. Hoàn thành phiếu bảng tức hải quỳ san hô. khoang. “Đặc điểm chung của 1 số - Trao đổi nhóm thống nhất ý ngành ruột khoang”. kiến hoàn thành bảng. - GV kẻ sẵn bảng này để HS - Yêu cầu: chữa bài + Kiểu đối xứng. - GV quan sát hoạt động của + Cấu tạo thành cơ thể các nhóm. + Cách bắt mồi dinh dưỡng. - GV cho HS các nhóm hoàn + Lối sống. thành bảng. - Đại diện nhóm trình bày - GV treo bảng kiến thức Nhóm khác nhận xét bổ sung. chuẩn. - HS theo dõi và tự sửa chữa Bảng chuẩn kiến thức T Thuỷ tức Sứa San hô Đặc điểm T 1 2 3. Đại diện Kiểu đối xứng.. Đối xứng toả tròn Cách di chuyển. Sâu đo lộn đầu.. Cách dinh dưỡng. 7 Sống đơn độc hay tập đoàn. - GV yêu cầu từ kết quả trên. Dị dưỡng. Đơn độc. HS tìm những. Đối xứng toả tròn Co bóp dù Dị dưỡng. Đơn độc. * Kết luận:. Đối xứng toả tròn Không di chuyển. Dị dưỡng. Tập đoàn.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> rút ra các đặc điểm chung của ngành Ruột khoang? - GV cho HS tự rút ra kết luận.. đặc điểm cơ bản như: Đối xứng, thành cơ thể, cấu tạo ruột. - HS rút ra kết luận. - Đặc điểm chung của ngành ruột khoang. + Cơ thể có đối xứng tỏa tròn. + Ruột dạng túi. + Thành cơ thể có 2 lớp TB. + Tự vệ và tấn công bằng TB gai. Hot động 2: Tìm hiểu vai trò của ngành ruột khoang. (8’) II. Vai trò của ngành ruột - GV yêu cầu HS đọc SGK - Cá nhân đọc khoang. thảo luận nhóm trả lời câu hỏi: thông tin SGK * Kết luận. + Ruột khoang có vai trò như tr.38 kết hợp - Trong tự nhiên: thế nào trong đời sống tự tranh ảnh ghi nhớ + Tạo vẻ đẹp thiên nhiên nhiên và trong đời sống con kiến thức. + Có ý nghĩa sinh thái đối với người? - Thảo luận nhóm biển. + Nêu rõ tác hại của ruột thống nhất đáp - Đối với đời sống: khoang? Cho ví dụ. án, yêu cầu nêu + Làm đồ trang trí, trang sức: - GV tổng kết ý kiến của HS, được : San hô. ý kiến nào chưa đủ. + Lợi ích: làm + Là nguồn cung cấp nguyên GV bổ sung thêm. thức ăn, trang liệu vôi cho xây dựng: San hô. - GV cho HS rút ra kết luận về trí… + Làm thực phẩm có giá trị: vai trò của ruột khoang + Tác hại: Gây Sứa đắm tàu.. + Hoá thạch san hô góp phần - Đại diện nhóm nghiên cứu địa chất. trình bày đáp án - Tác hại: nhóm khác nhận + Một số loại gây độc, ngứa xét bổ sung. cho người: Sứa. +Tạo đá ngầm làm ảnh hưởng đến giao thông. HOẠT ĐỘNG 3: Hoạt động luyện tập (10') Mục tiêu: Luyện tập củng cố nội dung bài học Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp. Câu 1. Ruột khoang có vai trò gì đối với sinh giới và con người nói chung? A. Một số loài ruột khoang có giá trị thực phẩm và dược phẩm..

<span class='text_page_counter'>(19)</span> B. Góp phần tạo sự cân bằng sinh thái, tạo cảnh quan độc đáo. C. Nhiều loại san hô nguyên liệu làm đồ trang sức, trang trí, nguyên liệu xây dựng, … D. Cả 3 phương án trên đều đúng. Câu 2. Các đại diện của ngành Ruột khoang không có đặc điểm nào sau đây? A. Sống trong môi trường nước, đối xứng toả tròn. B. Có khả năng kết bào xác. C. Cấu tạo thành cơ thể gồm 2 lớp, ruột dạng túi. D. Có tế bào gai để tự vệ và tấn công. Câu 3. Đảo ngầm san hô thường gây tổn hại gì cho con người? A. Cản trở giao thông đường thuỷ. B. Gây ngứa và độc cho người. C. Tranh thức ăn với các loại hải sản con người nuôi. D. Tiết chất độc làm hại cá và hải sản nuôi. Câu 4. Phương thức dinh dưỡng thường gặp ở ruột khoang là A. quang tự dưỡng. B. hoá tự dưỡng. C. dị dưỡng. D. dị dưỡng và tự dưỡng kết hợp. Câu 5. Cơ thể ruột khoang có kiểu đối xứng nào? A. Đối xứng toả tròn. B. Đối xứng hai bên. C. Đối xứng lưng – bụng. D. Đối xứng trước – sau. Câu 6. Người ta khai thác san hô đen nhằm mục đích gì? A. Cung cấp vâtk liệu xây dựng. B. Nghiên cứu địa tầng. C. Thức ăn cho con người và động vật. D. Vật trang trí, trang sức. Câu 7. Phần lớn các loài ruột khoang sống ở A. sông. B. biển. C. ao. D. hồ. Câu 8. Ruột khoang nói chung thường tự vệ bằng A. các xúc tu. B. các tế bào gai mang độc. C. lẩn trốn khỏi kẻ thù. D. trốn trong vỏ cứng. Câu 9. Độ sâu tối đa mà các loài san hô có thể sống là bao nhiêu? A. 50m. B. 100m. C. 200m. D. 400m. HOẠT ĐỘNG 4: Hoạt động vận dụng (3’).

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Mục tiêu: Vận dụng làm bài tập Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp. 1. Chuyển giao nhiệm vụ học 1. Thực hiện nhiệm vụ tập học tập 1. Đặc điểm chung GV chia lớp thành nhiều nhóm HS xem lại kiến thức đã của ruột khoang ( mỗi nhóm gồm các HS trong 1 học, thảo luận để trả lời - Cơ thể đối bàn) và giao các nhiệm vụ: thảo các câu hỏi. xứng tỏa tròn luận trả lời các câu hỏi sau và ghi - Ruột dạng chép lại câu trả lời vào vở bài tập túi a. Trình bày đặc điểm chung của - Cấu tạo ruột khoang ? thành cơ thể gồm 2 b. Nêu vai trò của ruột khoang đối với tự nhiên và đời sống con lớp tế bào người ? - Có tế bào 2. Đánh giá kết quả thực hiện gai để tự vệ và tấn nhiệm vụ học tập: 2. Báo cáo kết quả công - GV gọi đại diện của mỗi nhóm hoạt động và thảo 2. Vai trò.. trình bày nội dung đã thảo luận. luận - GV chỉ định ngẫu nhiên HS khác bổ sung. - HS trả lời. - GV kiểm tra sản phẩm thu ở vở bài tập. - GV phân tích báo cáo kết quả - HS nộp vở bài tập. của HS theo hướng dẫn dắt đến câu trả lời hoàn thiện. - HS tự ghi nhớ nội dung trả lời đã hoàn thiện. HOẠT ĐỘNG 5: Hoạt động tìm tòi và mở rộng (2’) Mục tiêu: Tìm tòi và mở rộng kiến thức, khái quát lại toàn bộ nội dung kiến thức đã học Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp..

<span class='text_page_counter'>(21)</span> San hô có lợi hay có hại? Biển nước ta có giàu san hô không? Trả lời: San hô chú yếu là có lợi. Ấu trùng san hô trong các giai đoạn sinh sản hữu tính thường là thức ăn của nhiều loại động vật biển. Vùng biển nước ta rất giàu san hô (có nhiều loại khác nhau), chúng tạo thành các dạng bờ viền, bờ chắn, đảo san hô,... là những hệ sinh thái quan trọng trong đại dương. Tuy nhiên, một số đảo ngầm san hô cũng gây trở ngại không ít cho giao thông đường biến. - Em hãy kể tên các đại diện Ruột khoang có thể gặp ở địa phương em . * Rút kinh nghiệm: ............................................................................................................................... ............................................................................................................................... ................................................................................................................................

<span class='text_page_counter'>(22)</span>