1
B
GIÁO D C VÀ ĐÀO T O
Đ I H C ĐÀ N NG
TR N TH KIM CHUNG
QU N LÝ CÔNG TÁC TH C T P SƯ PH M
CU I KHÓA C A SINH VIÊN TRƯ NG
Đ I H C NGO I NG - Đ I H C ĐÀ N NG
Chuyên ngành: Qu n lý giáo d c
Mã s : 60.14.05
LU N VĂN TH C SĨ GIÁO D C H C
Ngư i hư ng d n khoa h c: PGS.TS. Đ ng Qu c B o
Đà N ng, Năm 2010
1
L I CAM ĐOAN
Tơi xin cam đoan đây là cơng trình nghiên c u c a riêng tơi.
Các s li u, k t qu trong lu n văn này là trung th c và chưa đư c cơng b
trong b t kỳ cơng trình nào khác.
Ngư i cam đoan
Tr n Th Kim Chung
1
M CL C
Trang
Trang ph bìa
L i cam đoan
M cl c
Danh m c các ch vi t t t
Danh m c các b ng
M ñ u ................................................................................................................ 1
Chương 1: Cơ s lý lu n c a v n ñ QLTTSP cu i khóa c a SV ngành SP 6
1.1. T ng quan nghiên c u v n ñ
...................................................................... 6
1.2. Các khái ni m cơ b n c a ñ tài ................................................................... 8
1.2.1 Qu n lý ..................................................................................................... 8
1.2.2. Các ch c năng c a qu n lý ................................................................... 10
1.2.3. Qu n lý giáo d c ................................................................................... 10
1.2.4. Qu n lý nhà trư ng ............................................................................... 12
1.2.5. Qu n lý nhà trư ng ñ i h c .................................................................. 13
1.3. T m quan tr ng c a th c t p sư ph m ñ i v i sinh viên ngành SP ........... 16
1.3.1 Vai trị c a cơng tác TTSP ..................................................................... 17
1.3.2. M c đích, u c u chung v cơng tác TTSP ........................................ 17
1.3.3. M c đích, u c u c a TTSP cu i khóa đ i v i sinh viên ................... 18
1.4. N i dung ho t ñ ng th c t p sư ph m ....................................................... 19
1.5. Qu n lý hoat ñ ng th c t p sư ph m cu i khóa ......................................... 19
1.5.1. N i dung qu n lý công tác TTSP .......................................................... 19
1.5.2. Qu n lý quá trình TTSP cu i khóa ........................................................ 23
1.6. Trách nhi m c a các cơ quan, ñơn v ñ i v i công tác th c t p SP ........... 27
1.6.1. Nhi m v c a trư ng ñ i h c (cơ s ñào t o) ...................................... 27
1.6.2. Nhi m v c a trư ng ph thông (cơ s th c t p) ................................. 27
1.6.3. Nhi m v c a Ban ch ñ o c p thành ph (S GD-ĐT)......................... 28
2
1.6.4. Nhi m v c a giáo viên hư ng d n t i cơ s ñào t o ........................... 28
1.6.5. Nhi m v c a giáo viên t i cơ s th c t p ............................................ 28
Ti u k t chương 1 .............................................................................................. 29
Chương 2: Th c tr ng cơng tác TTSP cu i khóa c a SV trư ng
ĐHNN-ĐHĐN ................................................................................................... 30
2.1. Khái quát tình hình chung v trư ng ĐHNN-ĐHĐN ................................. 30
2.1.1. Khái quát l ch s hình thành và phát tri n trư ng ĐHNN - ĐHĐN .... 30
2.1.2. Ch c năng, nhi m v , m c tiêu, ñ i ngo i - h p tác qu c t c a nhà
trư ng ................................................................................................... 31
2.1.3. Cơ c u t ch c b máy ......................................................................... 32
2.2. Đ nh hư ng phát tri n c a trư ng ĐHNN-ĐHĐN ...................................... 34
2.3. Th c tr ng công tác TTSP cu i khóa c a sinh viên trư ngĐHNN- ĐHĐN 35
2.3.1. M c đích, n i dung nghiên c u, phương pháp nghiên c u, khách th kh o
sát và ñ a bàn kh o sát. .......................................................................... 35
2.3.2. Th c tr ng ho t đ ng TTSP cu i khóa c a sinh viên trư ng
ĐHNN – ĐHĐN ................................................................................... 37
2.4. Th c tr ng các bi n pháp qu n lý TTSP cu i khóa c a sinh viên trư ng
ĐHNN-ĐHĐN ............................................................................................. 60
2.4.1. M c ñ nh n th c và th c hi n các văn b n pháp quy c a B GD&ĐT
v qu n lý và ch ñ o TTSP .................................................................. 60
2.4.2. Th c tr ng m c ñ th c hi n các bi n pháp qu n lý TTSP cu i khóa c a
sinh viên trư ng ĐHNN-ĐHĐN .......................................................... 64
2.5. Đánh giá thành t u - b t c p, thu n l i-khó khăn và các ngun nhân đ i v i
cơng tác ch ñ o TTSP cu i khóa cho SV
trư ng ĐHNN - ĐHĐN ....... 71
2.5.1. Nh ng thành t u và b t c p .................................................................. 71
2.5.2. Thu n l i và khó khăn ........................................................................... 72
2.5.3. Nguyên nhân nh hư ng ñ i v i công tác ch ñ o TTSP cu i khóa
trư ng ĐHNN - ĐHĐN ........................................................................ 75
Ti u k t chương 2 .............................................................................................. 76
3
Chương 3:Các bi n pháp qu n lý công tác th c t p sư ph m cu i khóa c a
SV trư ng ĐHNN-ĐHĐN ............................................................................... 78
3.1.Căn c ñ xu t các bi n pháp ....................................................................... 78
3.1.1 Căn c vào yêu c u c a xã h i ............................................................... 78
3.1.2. M c tiêu ñào t o c a trư ng ĐHNN –ĐHĐN ....................................... 78
3.1.3. Th c tr ng qu n lý công tác TTSP c a SV trư ng ĐHNN-ĐHĐN ...... 79
3.1.4. Các ch c năng cơ b n c a công tác qu n lý giáo d c, qu n lý nhà trư ng
.................................................................................................................. 79
3.2.Các bi n pháp c th
................................................................................... 79
3.2.1. Nâng cao nh n th c, ý th c trách nhi m c a CBQL, GV và SV v t m
quan tr ng c a công tác TTSP .............................................................. 80
3.2.2. T ch c rèn luy n NVSP m t cách thư ng xuyên, liên t c ................. 82
3.2.3. Hồn thi n và ch đ o TTSP đúng quy trình khoa h c ........................ 84
3.2.4. Đi u hành t t cơ ch ch ñ o bên trong trư ng và tăng cư ng m i liên h
ph i h p v i các cơ quan ngoài trư ng ................................................. 86
3.2.5. Tăng cư ng cơng tác ki m tra, đánh giá vi c th c hi n k ho chTTSP 88
3.2.6. Khai thác và c p đ kinh phí k p th i ñ ñ m b o cho vi c TTSP ...... 88
3.3. M i liên quan gi a các bi n pháp .............................................................. 88
3.4. Kh o nghi m tính c n thi t, tính kh thi c a các bi n pháp qu n lý TTSP
cu i khóa .................................................................................................... 89
3.4.1. Quy trình kh o nghi m ......................................................................... 89
3.4.2. K t qu kh o nghi m tính c n thi t, tính kh thi c a các bi n pháp qu n
lý TTSP ............................................................................................... 91
Ti u k t chương 3 .............................................................................................. 94
K t lu n và khuy n ngh ................................................................................. 96
Tài li u tham kh o
Quy t ñ nh giao ñ tài lu n văn th c sĩ giáo d c h c
Ph l c.
1
DANH M C CÁC CH
VI T T T
1. BCĐTTSP:
Ban ch ñ o th c t p sư ph m
2. CBGD:
Cán b gi ng d y
3. CBQL:
Cán b qu n lý
4. CĐSP:
Cao ñ ng sư ph m
5. ĐHĐN:
Đ i h c Đà N ng
6. ĐHNN:
Đ i h c Ngo i ng
7. GD&ĐT:
Giáo d c và ñào t o
8. GVHD:
Giáo viên hư ng d n
9. GVTHPT:
Giáo viên trung h c ph thông
10. HĐSP:
H i ñ ng sư ph m
11. KTSP:
Ki n t p sư ph m
12. PT:
Ph thông
13. RLNVSP:
Rèn luy n nghi p v sư ph m
14. SV:
Sinh viên
15. THPT:
Trung h c ph thông
16. TTSP:
Th c t p sư ph m
2
DANH M C CÁC B NG
Trang
B ng 2.1: Nh n th c c a CBQL, CBGD, GV và sinh viên v t m quan tr ng
c a TTSP cu i khóa
41
B ng 2.2: Nh n th c c a sinh viên v t m quan tr ng c a ñ t TTSP
42
B ng 2.3: Nh n th c c a CBQL, CBGD và GV v m c ñ th c hi n
47
B ng 2.4: Nh n th c c a CBQL, CBGD, GV, SV ngành sư ph m
50
B ng 2.5: Nh n th c c a CBQL, CBGD, GV, SV trong vi c ch n
51
B ng 2.6: Đánh giá v công tác hư ng d n TTSP, k t qu TTSP,
52
B ng 2.7: Ki m ch ng tính chính xác c a vi c ñánh giá, cho ñi m,
56
Đánh giá v m c ñ nh n th c v các văn b n, pháp quy
61
B ng 2.8:
B ng 2.9: Đánh giá m c ñ th c hi n các văn b n, pháp quy c a
62
B ng 2.10: M c ñ th c hi n bi n pháp tăng cư ng nh n th c cho
65
B ng 3.1: Ki m ch ng tính c n thi t c a các bi n pháp qu n lý TTSP
91
B ng 3.2: Ki m ch ng tính kh thi các bi n pháp qu n lý TTSP
93
1
M
Đ U
1. Lý do ch n ñ tài
Giáo d c và ñào t o là ho t ñ ng h t s c c n thi t ñ i v i s phát tri n c a
m i qu c gia. S n ph m c a GD&ĐT là con ngư i - y u t ñ c bi t s n xu t ra c a
c i v t ch t cho xã h i. Cùng v i s phát tri n c a s c s n xu t và tăng trư ng th c
l c kinh t , bư c vào xã h i hi n ñ i hóa, m c tiêu giáo d c xu t hi n nh ng thay
ñ i m i ñ phù h p v i quy lu t khách quan. Trong b i c nh hi n nay, giáo d c ñ i
h c Vi t Nam giai ño n 2006-2020 ñã kh ng ñ nh quan ñi m ñ i m i “Giáo d c ñ i
h c ph i th c hi n s m nh ñào t o ngu n nhân l c có ki n th c, k năng, trình đ
và ch t lư ng cao cho các ngành ngh , các thành ph n kinh t thu c t t c các lĩnh
v c kinh t xã h i, góp ph n nângcao trí tu ti m năng c a ñ t nư c”.
T i Ngh quy t Đ i h i Đ ng l n th VIII cũng ñã kh ng ñ nh: “Giáo d c và
đào t o, khoa h c và cơng ngh ph i th c s tr thành qu c sách hàng ñ u”. Trong
s nghi p ñ i m i hi n nay, quan ñi m nh t quán c a Đ ng và Nhà nư c ta coi giáo
d c là s nghi p lâu dài c a toàn xã h i. Đ u tư cho giáo d c - ñào t o là ñ u tư cho
s phát tri n, mà giáo viên là nhân t quy t ñ nh ch t lư ng c a giáo d c. Do v y,
ph i xây d ng ñ i ngũ giáo viên ñ tài, ñ ñ c ñ ph c v s nghi p phát tri n kinh
t - xã h i c a ñ t nư c, ñưa ñ t nư c nhanh chóng h i nh p qu c t . Trong q
trình đào t o, nhi m v tr ng tâm c a các trư ng sư ph m là ñào t o ra nh ng th y
cơ giáo tương lai có th gánh vác tr ng trách trong s nghi p tr ng ngư i. Đ đ t
đư c đi u đó trong q trình h c t p, SV m t m t ph i lĩnh h i ki n th c cơ b n c a
t ng chuyên ngành, m t khác SV ngành sư ph m còn ph i h c các môn h c như:
tâm lý h c, giáo d c h c và phương pháp gi ng d y c a t ng chun ngành đào t o,
thơng qua đó SV rèn luy n nghi p v sư ph m. Trong đó cơng tác th c t p sư ph m
là khâu h t s c quan tr ng, là c u n i gi a lý lu n và th c hành, t o ñi u ki n cho
SV th c hành ngh trư c khi ra trư ng.
T năm h c 2005-2006, B Giáo d c và Đào t o ban hành khung chương
trình đào t o m i, thay ñ i th i lư ng th c t p sư ph m, ñ ng th i b sung h c
2
ph n rèn luy n nghi p v sư ph m thư ng xun, đi u này có tác d ng tích c c đ n
vi c nâng cao ch t lư ng th c t p sư ph m.
Đ phù h p v i khung chương trình m i c a B GD&ĐT, trong th i gian
qua Trư ng Đ i h c Ngo i ng - Đ i h c Đà N ng đã c th hóa đư c m c tiêu,
nhi m v tr ng tâm trong ho t đ ng c a mình. Nhà trư ng thư ng xuyên chú tr ng
nâng cao ch t lư ng gi ng d y, ñ i m i phương pháp gi ng d y, quan tâm ñ n vi c
b i dư ng, k năng sư ph m cho SV thơng qua các ho t đ ng rèn luy n nghi p v
sư ph m, chú tr ng ñ n công tác t ch c cho SV th c t p sư ph m vào h c kỳ cu i
c a khóa h c. Nh ng tri th c và kĩ năng ngh d y h c mà SV ñư c trang b là cơ
s , n n t ng giúp cho SV mau chóng thích ng v i ho t đ ng giáo d c
các trư ng
ph thơng, m t khác th c t p sư ph m cịn góp ph n tích c c vào vi c hình thành lý
tư ng yêu ngh c a b n thân c a m i SV trong môi trư ng th c ti n giáo d c.
Tuy nhiên, trên th c t ho t ñ ng th c t p sư ph m c a nhà trư ng t i m t s
cơ s th c t p t i các trư ng THPT trên ñ a bàn thành ph Đà N ng, cho th y bên
c nh nh ng thu n l i còn t n t i nh ng y u t làm nh hư ng không nh ñ n k t
qu th c t p t p sư ph m cu i khóa c a SV; SV còn ng ngàng, lúng túng trong
vi c biên so n giáo án, d gi gi ng d y, công tác ch nhi m l p, vi c v n d ng lý
thuy t ñã h c vào th c t chương trình đào t o
kh i trung h c ph thông. SV c m
th y thi u t tin trong quá trình th c t p sư ph m. T n t i nh ng h n ch trên m t
ph n khơng nh do SV ch đư c ti p xúc, nghiên c u b môn nghi p v sư ph m
ch y u trên phương di n lý thuy t, xa r i th c t hi n nay
trư ng ph thông. T i
cu c h i th o “Nâng cao ch t lư ng nghi p v sư ph m cho SV các trư ng Đ i h c
sư ph m” ñư c B GD&ĐT t ch c cu i tháng 1/2010 v a qua, các chuyên gia ñ u
th a nh n “vi c ñào t o nghi p v ñang là ñi m y u c a các trư ng sư ph m hi n
nay”. Vi c gi ng d y t i các trư ng sư ph m hi n nay ñ u chú tr ng năng l c
chuyên môn mà chưa chú ý ñ n nghi p v sư ph m, chương trình h c cịn mang
n ng tính hàn lâm và cung c p lý lu n phương pháp d y h c, chưa g n v i th c
ti n. Vi c ñào t o nghi p v sư ph m chưa c p nh t nh ng thay ñ i h ng ngày,
h ng gi v n i dung, chương trình, phương pháp d y h c
ph thơng. Ngồi ra,
3
m t trong nh ng nguyên nhân không kém ph n quan tr ng d n ñ n th c tr ng trên
là do vi c t ch c, qu n lý v cơng tác này cịn nhi u b t c p.Vi c nâng cao ch t
lư ng th c t p sư ph m cu i khóa đã và ñang là v n ñ c n ñư c quan tâm ñúng
m c, là yêu c u b c thi t c a các trư ng sư ph m trong xu th h i nh p h i nh p,
nh m g n li n gi a vi c h c lý thuy t và th c hành c a SV trong q trình đào t o.
Đ t nư c ta ñang gia nh p WTO, ñ con ngư i Vi t Nam có th vươn lên
t m cao trí tu th gi i thì ph i đ u tư phát tri n giáo d c, ph i bi t ngo i ng .
Ngo i ng có m t vai trị và v trí r t quan tr ng trong s nghi p giáo d c ñào t o
và trong s phát tri n c a ñ t nư c, do v y xây d ng và ñào t o ñ i ngũ giáo viên
d y ngo i ng là v n ñ
tr ng tâm c a c nư c nói chung và c a trư ng ĐHNN-
ĐHĐN nói riêng.
Đ t ng bư c nâng cao ch t lư ng th c t p sư ph m, vi c nghiên c u, đánh
giá chính xác v n đ qu n lý ho t ñ ng th c t p sư ph m và ñ ra nh ng bi n pháp
t ch c, qu n lý ho t ñ ng th c t p sư ph m đóng m t vai trò h t s c quan tr ng.
Xu t phát t nh ng lý do trên, chúng tôi ch n v n đ : “Qu n lý cơng tác th c t p
sư ph m cu i khóa c a SV trư ng Đ i h c Ngo i ng - Đ i h c Đà N ng” ñ
nghiên c u.
2. M c đích nghiên c u
Nghiên c u các v n ñ lý lu n v qu n lý công tác th c t p sư ph m cu i
khóa c a SV ngành sư ph m, phân tích th c tr ng cơng tác qu n lý th c t p sư
ph m cu i khóa c a SV
trư ng ĐHNN- ĐHĐN và ñ xu t các bi n pháp qu n lý
nh m nâng cao ch t lư ng th c t p sư ph m c a SV trư ng ĐHNN-ĐHĐN.
3. Khách th và ñ i tư ng nghiên c u
3.1. Khách th nghiên c u
Công tác qu n lý th c t p sư ph m cu i khóa c a SV trư ng ĐH Sư ph m.
3.2. Đ i tư ng nghiên c u
Bi n pháp qu n lý công tác th c t p sư ph m cu i khóa c a SV trư ng
ĐHNN-ĐHĐN.
4
4. Gi thuy t khoa h c
Cơng tác ch đ o th c t p sư ph m trong nh ng năm qua t i trư ng ĐHNN ĐHĐN ñã ñ t ñư c nh ng k t qu nh t đ nh. Tuy nhiên v n cịn có nh ng h n ch
do các nguyên nhân khác nhau trong ñó có nh ng nguyên nhân v t ch c qu n lý.
Đ xu t và áp d ng ñư c các bi n pháp qu n lý phù h p s nâng cao ch t lư ng
th c t p sư ph m c a SV trư ng ĐHNN-ĐHĐN trong giai ño n hi n nay.
5. Nhi m v nghiên c u
a) Nghiên c u cơ s lý lu n c a v n ñ qu n lý và qu n lý công tác TTSP
c a SV ngành sư ph m.
b) Tìm hi u, kh o sát, đánh giá th c tr ng công tác qu n lý TTSP cu i khóa
c a SV t i trư ng ĐHNN-ĐHĐN.
c) Đ xu t các bi n pháp qu n lý nh m nâng cao hi u qu công tác TTSP
cu i khóa cho SV ngành sư ph m c a trư ng ĐHNN-ĐHĐN.
6. Gi i h n và ph m vi nghiên c u
V i ñ tài nghiên c u, chúng tơi t p trung tìm hi u bi n pháp qu n lý nh m
nâng cao ch t lư ng TTSP cu i khóa c a SV trư ng ĐHNN-ĐHĐN và các trư ng
THPT trên ñ a bàn thành ph Đà N ng nơi có SV đ n th c t p.
7. Cơ s phương pháp lu n và phương pháp nghiên c u
Trong ph m vi c a ñ tài, chúng tôi ñã s d ng ph i h p các phương pháp
nghiên c u sau:
7.1. Nhóm phương pháp nghiên c u lý lu n
Trên cơ s các văn b n, tài li u khoa h c s d ng các phương pháp phân
tích, t ng h p, h th ng hóa, khái qt các thơng tin khoa h c làm cơ s lý lu n cho
ñ tài.
7.2. Nhóm phương pháp nghiên c u th c ti n
7.2.1. Phương pháp ñi u tra vi t
S d ng các m u phi u ñi u tra ñ kh o sát th c tr ng rèn luy n NVSP c a
SV và th c tr ng công tác qu n lý ho t ñ ng TTSP c a SV.
5
7.2.2. Nhóm phương pháp nghiên c u th c tr ng
S d ng phương pháp quan sát, ñi u tra, ph ng v n.
Trao ñ i: Xin ý ki n chuyên gia, trao ñ i v i Ban giám hi u, cán b gi ng
d y, cán b qu n lý, giáo viên THPT và SV v v n ñ TTSP cu i khóa.
7.2.3. Nhóm phương pháp x lí thơng tin
Phương pháp th ng kê toán h c.
8. C u trúc lu n văn
Lu n văn g m có 100 trang. Ph n m đ u g m có lý do ch n đ tài, m c
đích nghiên c u, khách th và ñ i tư ng nghiên c u, gi thi t khoa h c, nhi m v ,
ph m vi, phương pháp nghiên c u và c u trúc lu n văn.
Các chương g m:
Chương 1: Cơ s lý lu n c a nghiên c u v n ñ qu n lý công tác TTSP.
Chương 2: Th c tr ng qu n lý công tác th c t p sư ph m cu i khóa c a SV
trư ng Đ i h c Ngo i ng - Đ i h c Đà N ng.
Chương 3: Các bi n pháp qu n lý công tác th c t p sư ph m cu i khóa c a
SV trư ng Đ i h c Ngo i ng - Đ i h c Đà N ng.
K t lu n và khuy n ngh
Tài li u tham kh o
Quy t ñ nh giao ñ tài lu n văn
Ph l c.
6
CHƯƠNG 1
CƠ S
LÝ LU N C A V N Đ QU N LÝ TH C T P SƯ PH M
CU I KHOÁ C A SV NGÀNH SƯ PH M
1.1. T ng quan nghiên c u v n ñ
Th c t p sư ph m là m t hình th c rèn luy n k năng ngh nghi p cơ b n, là
s liên h v i cu c s ng, v i nhi m v c th trong ho t ñ ng th c t tương lai c a
SV sư ph m, nh m giúp SV tìm hi u th c t giáo d c, n m v ng các ch c năng,
nhi m v c a ngư i giáo viên, t đó hình thành ý th c và tình c m ngh nghi p.
TTSP t o ñi u ki n ñ SV v n d ng ki n th c ñã h c vào th c t gi ng d y, gi ng
d y đ rèn luy n, hình thành k năng nghi p v sư ph m.
TTSP ñư c xem là m t trong nh ng nhi m v tr ng tâm c a SV sư ph m,
ch t lư ng TTSP có nh hư ng r t l n ñ n ch t lư ng ñào t o c a nhà trư ng. V
lĩnh v c này trong th i gian v a qua đã có m t s chuyên gia c a B GD&ĐT,
Vi n khoa h c giáo d c và m t s tác gi c a m t s trư ng sư ph m trong nư c và
m t s tài li u c a các tác gi trong và ngoài nư c quan tâm nghiên c u.
Công tác rèn luy n nghi p v sư ph m và TTSP cho SV ngành sư ph m
khơng ph i là v n đ m i. Ho t ñ ng TTSP ñã ñư c nhi u tác gi trong nư c và
ngồi nư c đ c p nhưng
góc đ này hay
m t góc đ khác,
m t s m t, khía
c nh c a TTSP.
ngồi nư c
Các nghiên c u c a Gutes, Ivanop (nh ng năm 1920) trong lĩnh v c chu n b
cho SV làm công tác th c hành gi ng d y; Các tài li u hư ng d n c a B Giáo d c
Liên xô (1946), c a C ng hòa Liên bang Nga (1949) v vi c chu n b cho SV làm
công tác gi ng d y. Trong các tài li u phương Tây n i lên hơn c là cu n “Teaching
Practice, handbook” c a Roger Gower, Diane Phillips và Steve Walters (1995), ñây
là cu n sách r t có giá tr khơng ch cho giáo viên sư ph m mà còn cho c SV, sát
th c hơn c v i v n ñ TTSP c a SV. Trong cu n này các tác gi ñã ch rõ vai trò
c a Teaching Practice (t m d ch là luy n t p d y h c), ch rõ các bư c c a ho t
ñ ng d y h c m t cách c th ñ giúp cho SV sư ph m luy n t p, ñ ng th i ñ nh
7
hư ng cho ho t ñ ng hư ng d n c a ngư i giáo viên trong các trư ng ñ i h c ñào
t o ngành sư ph m.
Nhìn chung các tài li u trên đã chú ý ñ n th c hành, th c t p sư ph m đ
hình thành k năng, k x o sư ph m cho SV trong các trư ng sư ph m.
trong nư c
T s tích lũy các kinh nghi m, c i ti n các cơng trình nghiên c u v th c
hành TTSP đã có m t s “Trao ñ i kinh nghi m”, “Sáng ki n c i ti n”, m t s báo,
ñ tài ñã ñ c p ñ n v n ñ t ch c TTSP cho SV nhưng cịn mang tính t phát và
t n m n. M t tài li u có th đư c coi là c m nang c a SV sư ph m là “H i ñáp v
TTSP” (1993) c a nhi u tác gi do Bùi Ng c H ch biên. Trong tài li u ñã ñ t ra
nhi u v n đ b ích và thi t th c ñ i v i SV trong h c t p và RLNVSP cũng như
TTSP.
Trong nh ng năm g n ñây ñã có m t s ñ tài, lu n văn th c sĩ nghiên c u v
th c tr ng và m t s gi i pháp c a quá trình t ch c TTSP và RLNVSP:
- Đ tài “Tìm hi u vi c b i dư ng k năng d y cho SV năm th 3 khoa Tâm
lý giáo d c thông qua TTSP” c a tác gi Nguy n Thi Tươi (1987).
- Đ tài “Tìm hi u th c tr ng vi c t ch c TTSP
trư ng Đ i h c Ngo i ng
- Đ i h c Qu c gia Hà N i”. Tác gi Nguy n Th Th ng, Hà N i (1999).
- Đ tài “Th c tr ng t ch c TTSP
trư ng CĐSP Thái Bình” c a tác gi
Trương Th Ch t.
- Đ tài “T ch c và qu n lý công tác rèn luy n nghi p v ”
trư ng THCS
t nh Thanh Hóa.
- Đ tài “Bi n pháp qu n lý th c t p sư ph m cho SV trư ng Cao Đ ng Sư
ph m Qu ng Nam” c a tác gi Tr n văn Tu n (2006). ...
Ngoài ra, m t tài li u có giá tr làm cơ s cho m t s trư ng sư ph m c i
ti n, ñ i m i v TTSP là “Quy ch TTSP” Hà N i (1999) c a tác gi Ph m Vi t
Vư ng. N i dung tài li u là nh ng đi u có tính ch t quy ñ nh v các m t c a TTSP.
Bên c nh đó cịn có r t nhi u các cơng trình nghiên c u, bài báo, lu n văn, các văn
b n, các quy ch , các quy ñ nh v v n ñ th c t p sư ph m.
8
Các cơng trình nghiên c u trên c a các tác gi trong nư c ñã c g ng ñi vào
nghiên c u các m t, các khía c nh khác nhau c a TTSP, ñ u ñã kh ng ñ nh và c
th hóa th c tr ng v nhi u m t trong cơng tác TTSP. Có nhi u ý ki n khác nhau v
ch t lư ng TTSP, song t p trung nh t là ki n ngh ph i ñ i m i m t cách cơ b n
trong cơng tác TTSP, trong đó các khâu quan tr ng nh t là khâu chu n b , cách ti n
hành TTSP, cách đánh giá TTSP.
Cơng tác TTSP là m t trong nh ng n i dung cơ b n trong cơng tác đào t o
c a SV ngành sư ph m, ch t lư ng TTSP có nh hư ng l n đ n ch t lư ng đào t o
c a nhà trư ng. Vì v y, qu n lý TTSP là v n ñ thi t th c và quy t ñ nh ñ n k t qu
TTSP c a SV.
Trong nh ng năm qua các hư ng nghiên c u trong qu n lý c a các trư ng
ñ i h c và cao ñ ng sư ph m t p trung ñi vào qu n lý các m t sau:
- Qu n lý ho t ñ ng h c t p c a SV trong đào t o các ngành, trong đó có
ngành sư ph m
- Qu n lý ho t đ ng RLNVSP
- Qu n lý ho t ñ ng t h c c a SV
- Qu n lý ho t ñ ng giáo d c ñ o ñ c, l s ng cho SV
- Qu n lý ho t ñ ng NCKH c a SV
- T ch c th c hành, RLNVSP thư ng xuyên cho SV
Trong nh ng năm g n ñây các trư ng sư ph m ñ u có xu hư ng chung là áp
d ng quy trình TTSP cu i khóa theo phương án “g i th ng” đ n các trư ng ph
thơng, nhưng quy trình c th thì khác nhau tùy theo t ng trư ng.
Hi n nay, t i các cơ s ñào t o ch y u áp d ng phương th c TTSP cu i
khóa có gi ng viên c a trư ng làm trư ng đồn, ph i h p cùng v i giáo viên c a
các trư ng ph thơng hư ng d n, đánh giá th c t p cho giáo sinh.
1.2. Các khái ni m cơ b n c a ñ tài
1.2.1. Qu n lý
Khái ni m qu n lý ñư c s d ng r ng rãi trong nhi u lĩnh v c khác nhau c a
ñ i s ng xã h i. Thu t ng “Qu n lý” (t Hán Vi t) g m hai q trình tích h p
9
nhau: Đó là q trình “qu n” g m coi sóc, gi gìn, duy trì h
tr ng thái “ n ñ nh”
và quá trình “lý” g m s a sang, s p x p ñ i m i ñưa vào h “phát tri n”. Vì v y,
n u ngư i ch huy lo vi c “qu n” thì t ch c s trì tr , n u ngư i ch huy ch quan
tâm đ n “lý” thì phát tri n khơng b n v ng. Do đó, trong “qu n” ph i có “lý” và
trong “lý” ph i có “qu n” nh m làm cho h
th cân b ng, v n đ ng phù h p, thích
ng và có hi u qu trong môi trư ng tương tác gi a các nhân t bên trong (n i l c)
và các nhân t bên ngồi (ngo i l c).
Có nhi u cách ñ nh nghĩa khác nhau v qu n lý:
Qu n lý là thi t k và duy trì m t mơi trư ng mà trong đó các cá nhân làm
vi c v i nhau trong các nhóm có th hồn thành nhi m v các m c tiêu đã ñ nh [7].
Qu n lý là m t quá trình tác ñ ng gây nh hư ng c a ch th qu n lý ñ n
khách th qu n lý nh m ñ t ñư c m c tiêu chung [20].
Theo các tác gi giáo trình Qu n lý xã h i, H c vi n Hành chính qu c gia H
Chí Minh (1976), Qu n lý là s tác ñ ng c a cơ quan qu n lý vào ñ i tư ng qu n lý
ñ t o ra m t s chuy n bi n h th ng, nh m ñ t ñư c nh ng m c tiêu xác ñ nh,
ho t ñ ng qu n lý là m t ho t ñ ng ñ c bi t c a ngư i lãnh đ o, mang tính t ng
h p c a nhi u d ng lao ñ ng, nh m liên k t các y u t tham gia vào ho t ñ ng
thành m t ch nh th th ng nh t, đi u hịa ho t ñ ng c a các khâu, các c p sao cho
phù h p, nh p nhàng d n ñ n hi u qu cao.
Như v y các ñ nh nghĩa v qu n lý ñ u t p trung vào hi u qu công tác qu n
lý. Hi u qu đó ph thu c vào các y u t : Ch th qu n lý, khách th qu n lý và
m c đích cơng tác qu n lý, ph thu c vào tác ñ ng t ch th ñ n khách th qu n lý
nh công c và phương pháp qu n lý.
T các khái ni m trên, chúng tôi th ng nh t: Qu n lý là cách th c tác ñ ng
(t ch c, ñi u khi n, ch huy) h p quy lu t c a ch th qu n lý ñ n khách th
qu n
lý trong m t t ch c nh m làm cho t ch c v n hành ñ t hi u qu mong mu n và
ñ t ñư c m c tiêu ñã ñ ra.
10
1.2.2. Các ch c năng c a qu n lý
Ho t ñ ng qu n lý là m t quá trình đ t đư c m c tiêu t ch c b ng cách v n
d ng các ch c năng qu n lý. Ch c năng qu n lý là khái ni m mô t v phương th c,
n i dung và quy trình tác đ ng c a ch th ñ n khách th qu n lý trong q trình
qu n lý. Có nhi u cách phân chia các ch c năng qu n lý, nh ng v n ñ cơ b n c a
ch c năng qu n lý ñư c th ng nh t g m 4 ch c năng sau:
Ch c năng k ho ch: Xác đ nh rõ m c đích, m c tiêu ñ i v i t ch c và
nh ng con ñư ng th th c, bi n pháp chính ñ ñ t ñ n m c tiêu ñó.
Khâu quan tr ng c a ch c năng k ho ch là l p k ho ch.
Ch c năng t ch c: T ch c là quá trình s p x p, phân b công vi c, quy n
hành và các ngu n l c cho các thành viên c a t ch c ñ h ñ t ñư c các m c tiêu
c a t ch c m t cách hi u qu .
Ch c năng ch huy ñi u hành lãnh ñ o: Ch huy là tác ñ ng, huy ñ ng con
ngư i và t ch c trong h th ng th c hi n nhi m v .
Ch c năng ki m tra: Ki m tra là m t ch c năng quan tr ng c a ho t đ ng
qu n lý. Qu n lý mà khơng ki m tra thì coi như khơng qu n lý. Nh có ho t đ ng
ki m tra mà ngư i cán b qu n lý ñánh giá ñư c k t qu công vi c và u n n n, ñi u
ch nh m t cách ñúng hư ng nh m ñ t ñư c m c tiêu ñ ra.
1.2.3. Qu n lý giáo d c
Giáo d c là m t hi n tư ng xã h i, do đó qu n lý giáo d c đư c hình thành
là m t t t y u khách quan t qu n lý xã h i. Giáo d c có m t v trí đ c bi t quan
tr ng, không ch là s n ph m xã h i mà cịn là thành t tích c c, m t ñ ng l c thúc
ñ y s phát tri n c a xã h i; Giáo d c là m t h th ng xã h i rông l n, liên quan
ñ n nhi u lĩnh v c, ñ n m i gia đình, có nh hư ng đ n tương lai c a m t ñ t nư c,
s c m nh c a m t dân t c. Vì v y, mu n đem l i nh ng thay đ i l n trong giáo d c
thì chúng ta ph i thay ñ i cách qu n lý giáo d c. Trong kinh t tri th c, phát huy
sáng ki n ch ñ ng c a m i ngư i là ñi u ki n c n thi t ñ tăng hi u qu c a m i t
ch c. Đi u đó càng đ c bi t ñúng v i các t ch c giáo d c có nhi m v tr c ti p
11
liên quan ñ n vi c ñào t o con ngư i. Qu n lý giáo d c cũng t c là qu n lý các ho t
ñ ng làm n n t ng phát tri n trí tu , phát tri n năng l c sáng t o c a xã h i.
Theo tác gi Tr n Ki m, khi ñưa ra quan ni m v qu n lý vi mô và qu n lý vĩ
mô trong giáo d c, cũng có hai nhóm khái ni m tương ng:
-Đ i v i c p vĩ mô: “Qu n lý giáo d c là ho t ñ ng t giác c a ch th qu n
lý nh m huy ñ ng, t ch c, ñi u ph i, ñi u ch nh, giám sát … m t cách có hi u qu
các ngu n l c giáo d c (nhân l c, v t l c, tài l c) ph c v cho m c tiêu phát tri n
giáo d c, ñáp ng yêu c u phát tri n kinh t - xã h i” [19].
-Đ i v i c p vi mô: “Qu n lý giáo d c th c ch t là nh ng tác ñ ng c a ch
th qu n lý vào quá trình giáo d c (ñư c ti n hành b i t p th giáo viên và h c sinh,
v i s h tr ñ c l c c a các l c lư ng xã h i) nh m hình thành và phát tri n toàn
di n nhân cách h c sinh theo m c tiêu ñào t o c a nhà trư ng”.
Theo tác gi Nguy n Ng c Quang cho r ng: “Qu n lý giáo d c là h th ng
nh ng tác đ ng có m c đích, có k ho ch, h p quy lu t c a ch th qu n lý nh m
làm cho h v n hành theo ñư ng l i và nguyên lý giáo d c c a Đ ng, th c hi n
đư c các tính ch t c a nhà trư ng xã h i ch nghĩa Vi t Nam, mà tiêu đi m h i t
là q trình d y h c - giáo d c th h tr , ñưa quan h giáo d c t i m c tiêu d ki n,
ti n lên tr ng thái m i v ch t ”[19].
N m v ng xu th phát tri n giáo d c c a quá trình giáo d c có ý nghĩa, vai
trị r t quan trong ñ i v i nhà nghiên c u, qu n lý giáo d c. Qua đó, các nhà nghiên
c u, qu n lý giáo d c hi u ñư c h th ng lý lu n, hi u ñư c n i dung, cách th c
th c hi n thì m i ch đ ng sáng t o và ñi ñúng hư ng ñ ñ t hi u qu cao nh t
trong ho t ñ ng. S tác ñ ng t ch th qu n lý ñ n khách th qu n lý có th là tác
đ ng t ngư i qu n lý.
Tóm l i: Qu n lý giáo d c là s tác đ ng có m c đích, có ý th c c a ch th
qu n lý ñ n khách th qu n lý trên cơ s nh n th c và v n d ng ñúng nh ng quy
lu t khách quan c a h th ng giáo d c qu c dân nh m ñưa ho t ñ ng giáo d c ñ t
t i m c tiêu ñã ñ nh.
12
1.2.4. Qu n lý nhà trư ng
Qu n lý trư ng h c là ho t ñ ng c a các cơ quan qu n lý giáo d c nh m t p
h p và t ch c các ho t ñ ng c a giáo viên, h c sinh và các l c lư ng giáo d c
khác huy ñ ng t i ña các ngu n l c giáo d c ñ nâng cao ch t lư ng giáo d c và
ñào t o trong nhà trư ng.
Ch c năng ch y u c a nhà trư ng là d y h c và giáo d c, ch c năng đó c n
đư c quy ch hóa m t cách ch t ch thông qua k ho ch ñào t o.Vi c xây d ng n
n p d y và h c nh m m c đích đ m b o các k ho ch, quy ch ñào t o trên cơ s
các k ho ch - quy ch đó mà xây d ng mơi trư ng sư ph m lành m nh. Xây d ng
m i quan h c ng tác, giúp ñ , h c h i l n nhau c a giáo viên và h c sinh cũng như
khơi d y và khuy n khích tính t giác, tích c c, ch đ ng, sáng t o trong h c t p
c a h c sinh, SV. M c đích cu i cùng c a ho t ñ ng này là nâng cao ch t lư ng và
hi u qu c a quá trình giáo d c - ñào t o trong nhà trư ng.
Theo PGS.TS. Đ ng Qu c B o đ mơ hình hóa “Nhà trư ng”, ngư i ta đ ý
đ n 10 y u t h t nhân hình thành và phát tri n q trình đào t o bao g m:
(1) M c tiêu ñào t o
(2) N i dung ñào t o (tri th c)
(3) H phương pháp ñào t o
(4) L c lư ng ñào t o (th y)
(5) Đ i tư ng đào t o (trị)
(6) Hình th c t ch c ñào t o
(7) Đi u ki n đào t o
(8) Mơi trư ng đào t o
(9) Quy ch ñào t o
(10) B máy ñào t o.
Các y u t trên không liên quan tr c ti p v i nhau mà có s tương tác v i
nhau, thâm nh p vào nhau, quy ñ nh l n nhau t o nên s th ng nh t bi n ch ng gi a
chúng.
13
V y ta có th nói: Qu n lý nhà trư ng là m t h th ng nh ng tác đ ng có
m c đích, có k ho ch, h p quy lu t c a ch th qu n lý nh m làm cho nhà trư ng
v n hành theo ñư ng l i và nguyên lý giáo d c c a Đ ng, th hi n tính ch t nhà
trư ng XHCN, ñ
ti n t i m c tiêu giáo d c, m c tiêu ñào t o ñ i v i các ngành
giáo d c, v i th h tr , v i t ng h c sinh.
1.2.5. Qu n lý nhà trư ng ñ i h c
Nhà trư ng là ñ i tư ng tr c ti p và cơ b n nh t c a qu n lý giáo d c, trong
đó đ i ngũ gi ng viên và SV là ñ i tư ng qu n lý quan tr ng nh t, nhưng ñ ng th i
l i là ch th tr c ti p qu n lý quá trình giáo d c thơng qua ho t đ ng d y - h c và
giáo d c.
Qu n lý trư ng h c, suy cho cùng là t o ñi u ki n thu n l i cho các ho t
ñ ng c a nhà trư ng ñư c v n hành theo ñúng m c tiêu.“Qu n lý nhà trư ng là
th c hi n ñư ng l i giáo d c c a Đ ng trong ph m vi trách nhi m c a mình, t c là
đưa nhà trư ng v n hành theo nguyên lý giáo d c ñ ti n t i m c tiêu giáo d c”
[12].
Qu n lý nhà trư ng ñ i h c bao g m:
Qu n lý ho t ñ ng d y h c
Ho t ñ ng d y - h c là ho t ñ ng trung tâm c a nhà trư ng, nó chi ph i m i
ho t đ ng khác trong nhà trư ng. Đó là con đư ng tr c ti p và thu n l i nh t ñ
giáo d c th h tr và th c hi n m c đích cao nh t c a nhà trư ng. Chính vì v y có
th nói tr ng tâm c a qu n lý nhà trư ng là qu n lý ho t ñ ng d y và h c.
Qu n lý ho t ñ ng d y h c là qu n lý vi c ch p hành các quy ñ nh (ñi u l ,
quy ch , n i quy…) v ho t ñ ng gi ng d y c a giáo viên và ho t ñ ng h c t p c a
h c sinh, ñ m b o cho các ho t ñ ng ñó ñư c ti n hành t giác, có n n p n đ nh,
có ch t lư ng và hi u qu cao. Trư ng Đ i h c là cơ s ñào t o cán b khoa h c k
thu t trình đ cao n m trong h th ng giáo d c qu c dân c a ñ t nư c.
N i dung qu n lý ho t ñ ng d y và h c bao g m:
14
- Qu n lý ho t ñ ng c a th y: Qu n lý vi c th c hi n chương trình, so n bài
lên l p, vi c ki m tra ñánh giá, d gi lên l p, vi c qu n lý h sơ, qu n lý vi c b i
dư ng và t b i dư ng chuyên môn nghi p v …
- Qu n lý ho t ñ ng h c t p c a trị: Qu n lý n n p, thái đ h c t p, qu n
lý thái ñ thi, ki m tra, h c t p, vui chơi, gi i trí, tham gia các ho t đ ng đồn th ,
nghiên c u khoa h c …
- Qu n lí ho t ñ ng RLNVSP, TTSP: Các trư ng ñ i h c, cao ñ ng ñào t o
ngành sư ph m là ñào t o ngư i giáo viên tương lai ñ làm nhi m v d y h c và
giáo d c.Vì v y, ngồi vi c h c t p tri th c lý lu n SV còn ph i rèn luy n nh ng k
năng ngh nghi p, rèn luy n tay ngh , TTSP.
- Rèn luy n nghi p v sư ph m:
RLNVSP đóng vai trị vơ cùng quan tr ng trong q trình đào t o c a nhà
trư ng sư ph m, nh m giúp cho SV n m v ng ki n th c khoa h c và phương pháp
gi ng d y, giáo d c đ t u c u. T đó SV có th hịa nh p ngay vào các t p th sư
ph m c a nhà trư ng ph thơng. RLNVSP nh m m c đích:
V ki n th c:
+ C ng c cho SV m t s ki n th c ñã h c
+ Cung c p cho SV nh ng hi u bi t v phương pháp t h c, t b i dư ng ñ
nâng cao trình đ chun mơn, nghi p v
+ Cung c p cho SV các thông tin c p nh t v chương trình, SGK, cách thi t
k đ dùng d y h c theo hư ng tích c c phù h p v i b môn gi ng d y.
V k năng:
+ Hình thành cho SV nh ng k năng cơ b n v chun mơn có th tham gia
vào các ho t đ ng
trư ng ph thơng
+ T ng bư c hình thành cho SV các k năng ho t ñ ng ngh nghi p phù h p
v i vai trò, nhi m v c a ngư i giáo viên b mơn.
V thái đ :
+ Hình thành cho SV nâng cao tình c m ngh nghi p, hi u và v n d ng các
ki n th c vào công tác giáo d c h c sinh
15
+ Giúp SV thư ng xuyên ý th c lí lu n ph i g n li n v i th c ti n, h c đi đơi
v i hành, sư ph m g n li n v i ph thơng trong quy trình đào t o.
Q trình RLNVSP, TTSP là quá trình thư ng xuyên liên t c kéo dài trong
su t q trình đào t o t i nhà trư ng. Trong q trình đào t o
nhà trư ng, có hai
hình th c cơ b n đ RLNVSP, đó là RLNVSP thư ng xun và TTSP. Các hình
th c này có m i quan h ch t ch v i nhau trong q trình đào t o.
- Th c t p sư ph m:
Th c t p sư ph m là m t ph n r t quan tr ng trong chương trình, k ho ch
đào t o GV và đư c nhà trư ng b trí vào nh ng th i gian thích h p có s ph i h p
v i nơi ti p nh n SV ñ n th c t p.
TTSP là lo i hình ho t đ ng th c ti n c a SV t i nhà trư ng ph thông sau
ph n h c lý thuy t v ngh sư ph m ( tâm lý h c, giáo d c h c, phương pháp gi ng
d y) nh m m c ñích c ng c và nâng cao nh n th c và lòng yêu ngh , áp d ng
nh ng ki n th c ñã lĩnh h i
nhà trư ng ñào t o vào th c ti n, rèn luy n k năng
gi ng d y, công tác ch nhi m l p. Trong quá trình TTSP, SV ph i th c hi n ñ y
ñ các k ho ch d gi , lên l p, làm công tác ch nhi m. Đi m TTSP ñư c ñánh
giá qua 2 m t cơ b n, đó là cơng tác ch nhi m l p và th c t p gi ng d y.
Qu n lý ho t ñ ng giáo d c
M t trong nh ng nhi m v , ch c năng quan tr ng c a nhà trư ng là giáo d c
th h tr : “Đào t o nhân l c có ph m ch t chính tr , đ o đ c t t, có ki n th c và
năng l c th c hành ngh nghi p tương x ng trình đ đào t o, có s c kh e, có năng
l c thích ng v i vi c làm trong xã h i, t t o vi c làm cho mình và cho nh ng
ngư i khác, có kh năng h p tác bình ñ ng trong quan h qu c t , ñáp ng yêu c u
xây d ng và b o v t qu c” [2]. Giáo d c th h tr địi h i ph i có s k t h p gi a
các l c lư ng trong nhà trư ng, gi a nhà trư ng và xã h i, gi a nhà trư ng và gia
đình. Chính vì v y mà qu n lý ho t ñ ng giáo d c là m t n i dung quan tr ng c a
“Qu n lý nhà trư ng”.
16
Qu n lý ho t ñ ng ph i h p
Trong nhà trư ng có nhi u b ph n: H i ñ ng khoa h c và ñào t o, các
phòng ban ch c năng, các khoa, các trung tâm đào t o, các h i, các đồn th . M i
ho t ñ ng trong nhà trư ng nói chung đ u là các ho t đ ng mang tính ph i h p. S
ph i h p nh p nhàng gi a các b ph n trong nhà trư ng góp ph n làm cho các ho t
ñ ng c a nhà trư ng ñ t hi u qu cao hơn. Chính vì v y qu n lý ho t ñ ng ph i h p
là m t n i dung quan tr ng trong vi c qu n lý nhà trư ng.
Qu n lý tài chính và cơ s v t ch t
- Qu n lý cơ s v t ch t bao g m: Đ t đai nhà c a, cơng trình xây d ng các
k t qu ho t ñ ng khoa h c và công ngh , các trang thi t b và các tài s n khác
ñư c Nhà nư c giao cho nhà trư ng qu n lý và s d ng ho c do nhà trư ng ñ u tư
mua s m xây d ng, ho c ñư c bi u t ng… ñ ñ m b o các ho t ñ ng ñào t o,
nghiên c u khoa h c, phát tri n công ngh và các ho t ñ ng khác. Qu n lý tài s n
nói chung là qu n lý cơ s v t ch t - k thu t ñ ph c v cho quá trình đào t o
nh m đ m b o 3 yêu c u liên quan m t thi t v i nhau là: ñ m b o ñ cơ s v t ch t
- k thu t, s d ng có hi u qu cơ s v t ch t - k thu t trong q trình đào t o, t
ch c t t cơ s v t ch t - k thu t c a nhà trư ng.
- Qu n lý ngu n tài chính: Trong b t kỳ t ch c đơn v nào thì ngu n kinh
phí cũng đóng vai trị vơ cùng quan tr ng trong vi c duy trì các ho t đ ng. N u nhà
trư ng t o ñư c ngu n kinh phí t t và s d ng đúng m c ñích t t t c là ñã qu n lý
t t ngu n tài chính.
1.3. T m quan tr ng c a TTSP ñ i v i SV ngành sư ph m
Các trư ng ñ i h c và cao đ ng sư ph m đóng m t vai trị h t s c quan tr ng
ñ i v i sư nghi p giáo d c c a ñ t nư c, đó là đào t o ra đ i ngũ các th y cơ giáo.
Chính vì v y TTSP là m t cơng đo n quan tr ng trong q trình đào t o ngư i giáo
viên, đó là m t nhi m v quan tr ng c a nhà trư ng sư ph m. Trong “Quy ch th c
hành, TTSP áp d ng cho các trư ng ñ i h c, cao ñ ng ñào t o giáo viên ph thơng”
quy đ nh: “Các cơ s đào t o giáo viên và các c p qu n lý giáo d c
các ñ a
17
phương có trách nhi m t ch c, xây d ng k ho ch, theo dõi và ch ñ o ho t đ ng
th c hành,TTSP” [5].
1.3.1. Vai trị c a công tác TTSP
TTSP là m t h c ph n quan tr ng trong chương trình đào t o, có giá tr như
các h c ph n khác nhưng nó mang giá tr th c ti n quan tr ng. Đi u ñáng chú ý h c
ph n này mang tính ch t th c hành sư ph m. Nó đư c th c hi n
các trư ng ph
thơng dư i s ch ng ki n, giám sát, ñánh giá c a t p th giáo viên c a trư ng ph
thơng. Chính vì th trong khi th c hi n, m i SV s nh n th c sâu s c hơn m i quan
h bi n ch ng gi a lý lu n và th c ti n trong chương trình đào t o. M t khác, TTSP
cịn giúp SV hi u đư c v trí, vai trị c a ngư i giáo viên ph thơng.
TTSP t p trung có tác d ng giúp các trư ng ñào t o ngành sư ph m và cơ s
TTSP nhìn l i k t qu đào t o, có nh ng nh n đ nh chính xác hơn v ch t lư ng ñào
t o, ch t lư ng giáo viên, hi u qu giáo d c h c sinh, trên cơ s đó đ ra phương
hư ng c i ti n ñào t o.
TTSP là m t giai ño n quan tr ng nh m ki m tra s chu n b v m t lý
thuy t và th c hành c a SV v i vi c ñ c l p công tác c a h , hình thành kh năng
sáng t o trong cơng vi c c a ngư i giáo viên tương lai.
M t khác qua các đ t TTSP s góp ph n g n k t gi a nhà trư ng sư ph m
v i các cơ s TTSP, t o ra s
ph i h p nh p nhàng trong quá trình th c hi n
nhi m v .
1.3.2. M c đích, u c u chung v cơng tác TTSP
Có th nói r ng, v n ñ d y và liên t c c i ti n phương pháp d y và h c
trong giai đo n hi n nay ln đư c các nhà trư ng có đào t o ngành sư ph m quan
tâm. Nâng cao ki n th c cho SV ra trư ng có th đáp ng đư c nhu c u th c t c a
xã h i, ñ m ñương tr ng trách trong s nghi p tr ng ngư i thì nh t thi t nhà trư ng
ph i quan tâm ñ c bi t ñ n nh ng yêu c u trong công tác TTSP cu i khóa.
Đ đ t đư c nh ng k t qu t t nh t trong ñ t t ch c cho SV TTSP cu i
khóa cũng như trong q trình đào t o s n ph m ngư i giáo viên tương lai th i h i
nh p, trư c h t nhà trư ng ph i ñ i m i phương pháp d y h c. Vi c ñ i m i
18
phương pháp d y h c c n t p trung vào 3 hư ng chính: Phát huy tính tích c c, ch
ñ ng sáng t o c a SV; k t h p ñào t o phương pháp d y v i ñào t o phương pháp
h c và tích h p đào t o chun mơn v i ñào t o nghi p v . Vi c s d ng giáo trình
trong gi ng d y cũng c n ph i ñư c c p nh t thư ng xuyên, nh t là ñ i v i b mơn
ngo i ng . Bên c nh đó nhà trư ng c n t o cơ s v t ch t đ thúc đ y q trình đ i
m i phương pháp gi ng d y. Nh m tăng cư ng hi u qu c a ñ t TTSP cu i khóa
nhà trư ng c n t ch c cho SV có nh ng đ t làm quen v i cơng tác này dư i nhi u
hình th c như tham quan, ki n t p, làm quen v i giáo trình gi ng d y
ph thơng,
giáo d c cho SV lịng u ngh và g n bó v i ngh đã ch n. Ngồi ra vi c ng d ng
cơng ngh thơng tin vào đ i m i phương pháp d y h c cũng c n ph i ñư c nhà
trư ng chú tr ng hàng ñ u trong giai đo n hi n nay.
1.3.3. M c đích, u c u c a TTSP cu i khóa đ i v i SV
- V ki n th c
+ Ph i nh n th c ñư c ñ y ñ v trí, vai trị, ý nghĩa quan tr ng c a đ t
TTSP trong q trình đào t o ngư i giáo viên tương lai c a nhà trư ng
+ Ph i hi u đư c tính t t y u c a vi c rèn luy n nghi p v sư ph m c a
ngư i giáo viên, h th ng k năng, k x o ngh nghi p c a b n thân trong quá trình
TTSP
+ N m v ng ki n th c chuyên môn.
- V k năng
+ Bi t sáng t o các tình hu ng gây h ng thú cho ngư i h c, th hi n vai trò
quan tr ng c a vi c rèn luy n tay ngh trong th i gian TTSP
+ Nh n th c đúng đ n v v trí, vai trị, ý nghĩa c a đ t TTSP thành nh ng
công vi c c th , thi t th c.
- V thái đ
+ Có thái đ khách quan trong nh n th c v v trí, vai trị, ý nghĩa quan tr ng
c a vi c TTSP trong quy trình đào t o c a nhà trư ng
+ Có ñ ng cơ ñúng ñ n trong quá trình th c hi n nhi m v TTSP c a ngư i
SV ñang th c t p t i trư ng ph thông.