THUYẾT TRÌNH bảo vệ đồ án tốt NGHIỆP

BẢO VỆ ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
Để giúp các bạn cách thức bảo vệ đồ án tốt nghiệp, tôi đã dăng bài “ Thuyết trình khoa học “ Sau đây tơi viết
vài ý kiến về việc chuẩn bị , trình bày và trả lời các câu hỏi trong khi bảo vệ ĐATN ( lấy thí dụ ngành Xây
dựng dân dụng) .
Bảo vệ là trình bày cho Hội đồng chấm ĐA nghe và đánh giá. Vậy trước hết phải biết qua về HĐ. Trước đây
thấy chỉ có 1 loại, nhưng hiện tại thấy có 2. Đó là HĐ nghiêm chỉnh và HĐ gà mờ. HĐ nghiêm chỉnh gồm
phần lớn các thầy có đủ 2 điều kiện là trình độ và trách nhiệm ( thể hiện bởi việc chú ý lắng nghe, có thiện
chí khi đặt câu hỏi và có nhận xét đúng….). HĐ gà mờ gồm phần lớn ( hoắc toàn bộ ) các thầy thiếu một
trong 2 điều kiện trên ( chủ yế là thiếu trách nhiệm, thể hiện bởi việc không chú ý nghe, đặt câu hỏi không
phù hợp, đánh giá khơng đúng…) Những điều tơi trình bày sau đây là để bảo vệ với HĐ nghiêm chỉnh ( nếu
gặp phải HĐ gà mờ sẽ nói sau ). Trước hết phải xác định mục đích của việc bảo vệ ĐATN. Thường có 2. Một là
để kết thúc ĐA, có được điểm.Hai là để tập dượt, thực hành khả năng thuyết trình khoa học ( là một dịp may
để tập luyện, thực hành). Tuỳ vào điều kiện, khả năng… mà bạn có thể đặt 2 mục tiêu ngang nhau hoặc có
một cái nặng hơn.. Bạn làm ĐA trong 3- 4 tháng mà chỉ được trình bày trong vịng 12 đến 15 phút, vậy bạn
phải suy nghĩ, lựa chọn và sắp xếp nội dung.( các điều sẽ trình bày ) cho đúng, cho hay, cho thuyết phục.
Trước hết hãy tự đặt câu hỏi : HĐ nghiêm chỉnh muốn hoặc không muốn nghe cái gì ?. Theo tơi thì HĐ muốn
nghe để biết các bạn đã suy nghĩ như thế nào, đã tự làm được những gì cụ thể và tự mình đánh giá kết quả
cơng việc. Như vậy cần trình bày rõ ràng những suy nghĩ và việc làm cụ thể chứ khơng nói những điều chung
chung, khơng nhắc lại các ngun lý, không nhắc lại các lời giảng hoặc các câu trong giáo trình. Phải suy
nghĩ để tìm ý. Khi định nêu ý nào thì phải tự hỏi : liệu ý này HĐ có muốn nghe khơng, nếu HĐ khơng muốn
nghe thì phải kiên quyết loại bỏ, tìm ý khác. Phải để nhiều công sức vào việc chuẩn bị, ghi các ý ra giấy, xem
đi, xét lại, loại bỏ hết những ý chung chung, khơng có thơng tin, ai cũng biết rồi, không muốn nghe, chỉ giữ
lại những ý thật cần thiết, cụ thể. Có được dàn ý rồi cịn phải tập trình bày để khống chế thời gian và thuộc
được thì càng tốt.
Sau đây tơi thử nêu một thí dụ để tham khảo, chỉ tham khảo thôi chứ đừng lấy đó làm mẫu mực, mỗi người
phải tự nghĩ ra cách của riêng mình.
Sau khi treo đầy đủ các bản vẽ, phải chờ, chỉ bắt đầu khi chủ tịch HĐ cho phép.Phân phối thời gian đại khái
như sau : phần kiến trúc 3 phút, kết cấu và thi công mỗi phàn 5-6 phút.
Bắt đầu : Kính thưa HĐ.Đề tài của em là cơng trình……. Có những đặc điểm sau : mục đích sử dụng là…., khu
đất xây dựng tại….. Qui mơ cơng trình : dài…., rộng…., cao….., có/ khơng có tầng hầm….. Mặt chính cơng
trình ….( chỉ vào bản vẽ ). Mặt bàng tầng 1 như sau ( vừa nói vừa chỉ vào bản vẽ ) : cửa chính…, …các

phịng…,…Tầng điển hình….., Mái….( hệ thống thốt nước mưa từ mái )..Vấn đề giao thông trên mặt bằng
( hành lang… ) và theo phương đứng ( cầu thang…., bố trí tại…… ), thốt người khi cháy…..Một số đặc điểm
kiến trúc có liên quan đến kết cấu ( nhịp rộng, công xôn, tầng hầm…..)
Về kết cấu. Giải pháp kết cấu tổng thể của toàn nhà là …..( nhà tấm, nhà khung, nhà kết hợp, nhà lõi
cứng….). Bố trí hệ khung như sau… ( khung ngang, khung dọc, hệ khơng gian…). Bố trí các vách cứng, lõi
cứng như sau…, .Đánh giá về ổn định tổng thể của nhà theo phương ngang ( dựa vào cái gì ), theo phương
dọc…..
Nhiệm vụ được giao là thiết kế… ( sàn tầng…., khung trục…, móng….).Phương án sàn được chon là…., kích
thước ơ sàn….., chon chiều dày bản sàn bằng …. ( đều nhau hay có thay đổi… ). Tải trọng …….kN / m2.., tính
được M lớn nhất ở tại….. bằng …… kNm, tính được cốt thép…….cm2, bơt trí phi…., a= ………, cốt thép chịu M
âm…, cốt thép cấu tạo…. Tại các ơ khác của sàn, bố trí cốt thép……..Tính khung. Sơ đồ kung phẳng ( hay
khơng gian ), vì sao. Sơ bộ chọn kích thước. Cột, tinh gần đung được lực N= …..kN, tính ra tiết diện cột
….x…..cm. Theo chiều cao thay đổi như sau…… Dầm, nhịp…..m, chọn chiều cao…, bề rộng. Tải trọng tác
dụng gồm tải trọng đứng ( chuyền vào khung theo…..), tải trọng gió… ( tĩnh động, phân phối….); tải trọng
động đất… ( theo tiêu chuẩn…., tình được…., chu kỳ giao động….). Tính cốt thép cột, …, kết quả…, bố trí,
cấu tạo ( đã tính ….đoạn cột ), thay đổi cốt thép trong toàn cột như sau….. Tính dầm, Tổ hợp được M lớn nhất
tại…, tính được cốt thép…., bố trí cốt thép chịu M dương như sau…., cốt thép chịu M âm ( cắt thanh số …
tại…, giữa dầm còn…..). Lức cắt lớn nhất ……kN, tính được cốt thép đai….., bố trí…….
Về nền móng. Mặt cắt địa chất như sau……. Chọn phương án móng….., lý do. Bố trí mặt bằng móng như
sau……Chọn kích thước cơ bản…..Sức chịu tải mỗi cọc….. Tại chân cột…..có N=…., M=…., tính được số
cọc…., bố trí như sau…..( ln ln kết hợp chỉ trên bản vẽ ). Kích thước đài cọc…., bố trí cốt thép trong
đài…..
Về thi cơng. Nhiệm vụ được giao…..( thi cơng đất, đổ bêtơng khung, sàn, hồn thiện, lập mặt bằng, lập tổng
tiến độ….).Đặc điểm thi công đất…., chọn máy…., đường đi của máy…., số ca máy. Kết hợp đào thu công


ở….., lượng đất đào….., số nhân cơng. Thi cơng móng……. Thi công bê tông. Thiết kế ván khuôn….., giáo
chống……, cách vận chuyển vữa…., đổ bêtông….., cách phối hợp thi công giữa các tầng…., thời gian thi công
mỗi tầng….., việc tháo khuôn, tháo chống. ….Lập tổng tiến độ. Dùng phương pháp….., tính tốn các cơng
việc và bố trí …….., biểu đồ nhân lực….( nhân lực lúc nhiều nhất….), tổng thời gian thực hiện…..

Kính thưa HĐ, em đã trình bày xong.( khơng cần nói thêm gì hết ).
Chú ý khi trình bày phải hết sức tiết kiệm thời gian, chỉ nói những điều HĐ cần nghe, muốn nghe, khơng nói
những điều chung chung, mọi người đã biết, khơng cần nghe. Thí dụ khơng thưa gửi dài dịng, khơng kể lể
học như thế nào, làm đồ án như thế nào, không cần xin phép trình bày ( Đó là những điều đương nhiên ),
Khơng trình bày những điều thuộc ngun lý như kiến trúc phải thoả mãn điều kiện sử dụng, kết cấu phải
bảo đảm độ bền vững, thi công phải bảo đảm kỹ thuật và đạt tiến độ ( mà nếu được thì trình bày biện pháp
để đạt được các yêu cầu trên hoặc chứng minh là các yêu cầu đó đã đạt được như thế nào ) . Khơng nói
những điều mà các thầy, các bạn đều đã biết, thí dụ cửa số là để thơng gió và lấy ánh sáng, cầu thang là để
đi lại giữa các tầng, từ tải trọng sẽ sinh ra nội lực, từ nội lực sẽ tính được cốt thép v.v…Trước và ngay sau khi
trình bày không được cám ơn ai cả. Cần tập luyện để có giọng nói rõ ràng, tránh nói lí nhí, nói q bé khơng
nghe rõ, tránh việc nói q chậm ( nhưng cũng khơng q nhanh đến nổi khơng nghe kịp).Trình bày phải ln
bám sát các bản vẽ.
Trong lúc trình bày nếu thuộc được các số liệu thì tốt, nếu khơng nhớ kỹ, có thể ghi ra giấy và xem. Khơng
cấm việc dùng giấy để ghi các ý và số liệu. ( Chỉ không nên viết sẵn bài ra giấy rồi đọc ). Phải chuẩn bị bút,
giấy để ghi các câu hỏi và phải hiểu được nội dung chính của câu hỏi. Nếu chưa nắm bắt được ý thầy muốn
hỏi gì thì có thể xin giải thích hoặc hỏi lại cho rõ. Chỉ nên trả lời khi đã hiểu rõ câu hỏi. Nếu gặp câu hỏi ra
ngoài phạm vi đồ án mà mình chưa biết thì cứ thú nhận là chưa có điều kiện tìm hiểu, khơng nên trả lời bừa,
khơng chắc chắn là đúng hay sai.. Nên tập hợp các câu hỏi thành nhóm vấn đề : kiến trúc, kết cấu, nền
móng, thi cơng… và trả lời theo các nhóm đó.
Quan trọng nhất trong lúc trình bày , bảo vệ là lịng tự tin, khơng sợ gì cả ( ai làm gì mà sợ…). Để có tự tin thì
mấu chốt là phải nắm vững những điều đã suy nghĩ, đã làm ( Nếu có một vài chỗ nắm chưa kỹ thì phải hỏi
bạn bè, thầy hướng dẫn trước ). Trước hết cần nắm vững những điều đã làm, nắm được những kiến thức cơ
bản. Khi chưa nắm vững những thứ trên thì chớ vội tìm hiểu những điều khó, vượt ra ngồi chương trình.
Những câu hỏi khó về lý thuyết và thực tế các thầy thường chỉ hỏi SV giỏi ( để xem có đáng cho điểm 10 hay
khơng ). Các SV trung bình chưa nên tìm hiểu các câu hỏi khó. Khơng ai đánh giá SV là kém khi khơng trả lời
được câu hỏi khó mà sẽ bị đánh giá kém khi không trả lời được câu hỏi dễ, liên quan đến kiến thức cơ bản.
Trên đây tơi trình bày hết sức vắn tắt, các bạn có thể tham khảo theo phương hướng đó để chuẩn bị và bảo
vệ ( trước HĐ nghiêm chỉnh ). Nếu gặp phải HĐ gà mờ mà mình cứ xem là nghiêm chỉnh để chuẩn bị thì cũng
tơt chứ sao, chuẩn bị tốt là cho mình chứ có phải cho HĐ đâu. Bạn nào muốn tìm hiểu biện pháp đối phó với
HĐ gà mờ xin đăng ký để được hướng dẫn riêng.