gia an

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (241.8 KB, 43 trang )

(1)Ngµy so¹n: 6/9/2013 Ngµy gi¶ng: 11/9/2013 TuÇn 1:. Chuyên đề 1 A- Mục tiêu cần đạt: - KT: Thấy đợc tình cảm sâu lặng của cha mẹ,gia đình với con cái, ý nghĩa lớn lao của nhà trờng đối với cuộc đời mỗi con ngời, nhất là với tuổi thiếu niên, nhi đồng. - HS nắm đợc về tác giả A- mi- xi. Thấy đc cách giáo dục vừa nghiêm khắc, vừa tế nhÞ, cã lÝ vµ cã t×nh cña ngêi cha khi con m¾c lçi. NT biÓu c¶m trùc tiÕp qua h×nh thøc mét bøc th. -TĐ :Giáo dục: Lòng biết ơn của con cái đối với cha mẹ * Träng t©m :«n tËp * TÝch hîp víi phÇn TiÕng ViÖt: Tõ ghÐp; tËp lµm v¨n; liªn kÕt trong v¨n b¶n. B/ TiÕn tr×nh c¸c tæ chøc d¹y häc I. Cæng trêng më ra. * T¸c gi¶ : 1. Tâm trạng của ngời mẹ trong đêm trớc ngày khai trờng vào lớp 1 của con. ? Tìm những chi tiết nói về tâm trạng của ngời mẹ và con trong đêm trớc ngày khai trờng? - Mẹ: Trằn trọc, nôn nao, hồi hộp… không ngủ đợc. Suy nghÜ triÒn miªn nhí l¹i thuë häc trß. - Con: Trong lßng kh«ng mét chót bËn t©m, nhÑ nhµng, thanh th¶n. ? Nhận xét về nghệ thuật dùng từ để miêu tả tâm trạng hai nhân vật này?(Sử dụng từ l¸y). ? Qua nh÷ng chi tiÕt Êy, em h·y so s¸nh t©m tr¹ng cña hai mÑ con? - Phân tích hai tâm trạng đối lập. ? Theo em tại sao bà mẹ lại không ngủ đợc? =>Tâm trạng của ngời mẹ và đứa con đối lập nhau. - “MÑ cßn nhí sù n«n nao håi hép khi cïng bµ ngo¹i ®i tíi gÇn ng«i trêng vµ nçi ch¬i vơi hốt hoảng khi cổng trờng đóng lại.” ? Trong v¨n b¶n, cã ph¶i ngêi mÑ nãi trùc tiÕp víi con kh«ng? Theo em, ngêi mÑ ®ang t©m sù víi ai? C¸ch viÕt nµy cã t¸c dông g×? => Ngêi mÑ nh×n con ngñ nh t©m sù víi con, nhng thùc ra lµ ®ang nãi víi chÝnh m×nh, tù «n l¹i kû niÖm cña riªng m×nh. Cách viết này làm nổi bật tâm trạng, khắc hoạ đợc tâm sự sâu kín của ngời mẹ. => ngời mẹ hết lòng thơng yêu, lo lắng chăm sóc cho con tận tình, chu đáo. (GV ph©n tÝch) .2. Vai trò của nhà trờng đối với cuộc đời của mỗi con ngời. ? Hãy tìm những câu văn nói nên tầm quan trọng của nhà trờng đối với thế hệ trẻ? ? Tại sao sự nghiệp giáo dục lại quan tâm đến thế hệ trẻ nh vậy? - Cho HS đọc câu văn: “… ai cũng… sau này”. ? Em hiểu câu nói đó nh thế nào? ? VËy theo em, sù nghiÖp gi¸o dôc lµ cña ai? - Kh«ng cã u tiªn nµo lín h¬n u tiªn gi¸o dôc thÕ hÖ trÎ cho t¬ng lai. - Mỗi sai lầm trong giáo dục sẽ ảnh hởng đến cả một thế hệ mai sau. ? Em thuéc nh÷ng c©u th¬, bµi h¸t nµo vÒ nhµ trêng? (HS tù chÐp trong sæ tay v¨n häc). 3. Tæng kÕt..

(2) ? Nªu nhËn xÐt vÒ ng«n ng÷ vµ c¸ch viÕt bµi v¨n cña nhµ v¨n? => Chèt. ? Bài văn giúp em hiểu đợc những điều gì? => Chèt. 1. NghÖ thuËt: Ng«n ng÷ nhÑ nhµng s©u l¾ng, c¸ch viÕt nh nh÷ng dßng nhËt ký. 2. Néi dung: Bµi v¨n cho ta thÊy tÊm lßng th¬ng yªu, t×nh c¶m s©u nÆng cña ngêi mÑ đối với con và vai trò to lớn của nhà trờng đối với cuộc sống mỗi con ngời. II. Mẹ tôi (-Etmônđô-Đô-a-mi-xi) * T¸c gi¶ : (1846 - 1908) lµ nhµ v¨n ý, lµ t¸c gi¶ cña nhiÒu t¸c phÈm næi tiÕng. - V¨n b¶n trÝch tõ t¸c phÈm "Nh÷ng tÊm lßng cao c¶" (1886) 1/ H×nh ¶nh ngêi mÑ: H: H×nh ¶nh ngêi mÑ cña Enric« hiÖn lªn qua c¸c chi tiÕt nµo trong v¨n b¶n. H: Em cảm nhận đợc phẩm chất cao quý nào của ngời mẹ qua các chi tiết trên? - Thức suốt đêm. - Qu»n qu¹i v× nçi lo - Khãc nøc në - S½n sµng bá hÕt mét n¨m h¹nh phóc - Hi sinh tính mạng để cứu con. H: Chỉ ra một phép so sánh độc đáo trong đoạn văn? (sự hỗn láo .... bố vậy) H: PhÐp so s¸nh nµy cã t¸c dông g×? (nhÊn m¹nh t×nh yªu cña cña cha dµnh cho con, dµnh cho mÑ, sù thÊt väng cña cha vÒ con) H: Nh¸t dao Êy liÖu cã lµm ®au tr¸i tim ngêi mÑ kh«ng? (HS tù béc lé) 2/ Lêi nh¾n nhñ cña cha: H: Cha cßn khuyªn con ®iÒu g×? H: Em hiÓu g× vÒ ngêi cha cña Enric« tõ nh÷ng lêi khuyªn nµy? - Dï cã kh«n lín ... ®au lßng. - L¬ng t©m ... khæ h×nh - Con hãy nhớ ... chà đạp ... ⇒ Những đứa con h không thể xứng đáng với hình ảnh dịu dàng hiền hậu của mẹ, cha muốn cảnh tỉnh những đứa con bội bạc với cha mẹ. - T×nh yªu th¬ng kÝnh träng cha mÑ lµ t×nh c¶m thiªng liªng nhÊt. - Nếu chà đạp lên tình yêu thơng cha mẹ thì thật đáng hổ thẹn, bị lên án. ⇒ Cha là ngời vô cùng yêu thơng con, quý trọng tình cảm gia đình 3/ Thái độ của cha trớc lỗi lầm của con. H: Em chú ý đến những lời lẽ nào của ngời cha trong đoạn văn cuối văn bản? - Kh«ng bao giê... víi mÑ. - Con ph¶i xin lçi mÑ hoÆc ... h«n con. - Thµ r»ng ... víi mÑ. ⇒ Thái độ của cha vừa dứt khoát nh ra lệnh, vừa mềm mại nh khuyên nhủ H: Em hiÓu g× vÒ ngêi cha tõ c©u nãi: "Bè rÊt yªu con ... víi mÑ"? H: Từ văn bản này, em cảm nhận đợc những điều sâu sắc nào của tình cảm con ngời?  Tæng kÕt : (ND, NT) III. Tõ ghÐp..

(3) * Kh¸i niÖm : HS nh¾c l¹i II- Bµi tËp: 1/ Bµi 1: - HS đọc, nêu yêu cầu bài tập 1. H: Để thực hiện đợc bài tập này, ta phải làm gì? (xÐt nghÜa cña mçi tõ  xÕp lo¹i) TGCP Lâu đời, xanh ngắt, nhà máy, nhà ăn, cây cỏ, cời nụ. TG§L Suy nghÜ, chµi líi, Èm ít. ®Çu ®u«i. 2/ Bµi 2: H: Muèn t¹o tõ ghÐp chÝnh phô chóng ta thùc hiÖn nh thÕ nµo? (Xác định tiếng đã cho là tiếng chính hay phụ  thêm tiếng cho phù hợp) - Bót + ch× = Bót ch×. - Thíc + nhùa = Thíc nhùa. - Ma + rµo = Ma rµo. - Lµm + quen = lµm quen. - Vui + tai = Vui tai (vui m¾t). 3/ Bµi 4: HS nªu yªu cÇu bµi tËp 4 GV hớng dẫn học sinh cách làm. Căn cứ vào đặc điểm của từ ghép đẳng lập, từ ghép chÝnh phô - Sách, vở: sự vật tồn tại dới dạng cá thể, có thể đếm đợc. - Sách vở: Từ ghép đẳng lập có ý nghĩa khái quát, tổng hợp nên không thể đếm đợc. 4/ Bµi 5: ?*HS đọc nêu yêu cầu bài tập 5 GV hớng dẫn học sinh căn cứ vào đặc điểm, nghĩa của từ ghép chính phụ. a) Kh«ng ph¶i v×: - Hoa hång: tõ ghÐp chÝnh phô chØ 1 lo¹i hoa nh nhiÒu lo¹i hoa kh¸c. -Vẽ sơ đồ hệ thống hoá KT. Tõ ghÐp ChÝnh phô C. Cñng cè: Néi dung kiÕn thøc «n tËp. đẳng lập. Ngµy so¹n:13/9/2013 Ngµy gi¶ng:18/9/2013 TuÇn 3-Buæi 5 : Liªn kÕt trong v¨n b¶n * Bµi tËp 1:.

(4) Cho tËp hîp c©u: ChiÕc xe lao mçi lóc mét nhanh (1) kh«ng ®iÖn! t«i ph¶i ®uæi theo nã v× t«i lµ tµi xÕ chiÕc xe mµ ! " (2) Mét chiÕc xe « t« buýt chë ®Çy kh¸ch ®ang lao xuèng dèc (3) ThÊy vậy một bà thò dầu ra cửa kêu lớn (4) Một ngời đàn ông mập mạp, mồ hôi nhễ nhãi đang gắng hết sức chạy theo xe (5) Ông ơi ! không kịp đâu !đừng đuổi theo vô ích ! ( 6) ngời đàn ông vội gào lên ( 7) a. Hãy sắp xếp lại tập hợp câu trên theo một thứ tự hợp lí để có đợc một văn bản mang tÝnh liªn kÕt chÆt chÏ? b. Theo em có thể đặt đầu đề cho văn bản ở trên đợc không? c. Phơng thức biểu đạt chính của văn bản trên là gì? A. Tù sù C. Miªu t¶ B. BiÓu c¶m D. NghÞ luËn d. Viết một đoạn văn từ 6 - 8 dòng để nêu cảm nghĩ của em về văn bản trên? Bµi lµm: GV cho học sinh nhắc lại kiến thức cũ đã học ở những tiết trớc để lµm. a. Học sinh sắp xếp theo thứ tự sau 3 . 5 . 1 . 4 . 6 . 7 . 2 Đọc văn bản đã sắp xếp ? tại sao có sự sắp xếp đó? V× : C©u 3 lµ c©u giíi thiÖu mét hiÖn tîng quan träng, kh¸i qu¸t c©u chuyÖn xe kh¸ch dÇy ngêi lao xuèng dèc. Câu 5 : Xuất hiện một ngời đàn ông có đặc điểm mập, chạy theo xe (Vì nÕu kh«ng cã sù kiÖn nµy sÏ kh«ng cã c¸c sù viÖc nèi tiÕp, Tiếp theo là câu 1 : Vì xe không dừng lại để dẫn đến ý kiến của một bà trªn xe. Câu 4: Liền với câu 6 ( Lời của bà ta) vì bà ta và khách đều nghĩ ông ta bị lỡ chuyÔn xe. Cuối cùng là câu 7 và câu 2 gây ra một sự vỡ lẽ đến tức cời đồng thời là kết thóc chuyÖn. b. Học sinh đặt tiêu đề: + Kh«ng kÞp ®©u. + Mét tµi xÕ mÊt xe. c. Phơng thức biểu đạt chính là A. d. Gi¸o viªn híng dÉn häc sinh viÕt ®o¹n v¨n - tr×nh bµy - nhËn xÐt. Đoạn tham khảo: Khi đọc ba câu đầu của câu chuyện ai cũng thơng và ái ngại cho ngời đàn ông đã mập lại phải đuổi theo một chiếc xe đầy ngời đang xuống dốc ( Chắc là ông ta lỡ xe!) giá chiếc xe phanh lại để chờ ông ta cũng khó . Đằng lại kịch tính của câu chuyện lên cao khi " Chiếc xe cứ lao mỗi lúc môt nhanh". Sự ái ngại đó đã lan ra cả những ngời ngồi trên xe một bà thò cổ khuyên ông ta đừng chạy nữa. Thật bất ngờ cho bạn đọc khi vỡ lẽ ông ta là tài xế. Thế thì cuội chạy của ông ta là có lí rồi. Thật vừa đáng thơng vừa nực cời cho ông tài xế " Lỡ xe" Bµi tËp 2: Cho ®o¹n v¨n.

(5) " Enrico nµy ! ( 1) con h·y nhí r»ng t×nh yªu th¬ng kÝnh träng cha mÑ lµ t×nh c¶m thiêng liêng hơn cả (2) thật đáng xấu hổ và nhục nhã cho kẻ nào chà đạp lên tình yêu thơng đó(3) ". ( Trích mẹ tôi - Những tấm lòng cao cả của ét-môn-đô đơ A-mi-xi) a. Đoạn văn có 3 câu theo em có thể đổi chỗ giữa 2 câu 2 + 3 đợc không vì sao? b. Trong ®o¹n v¨n cã nh÷ng tõ ghÐp nµo? nh÷ng tõ ghÐp Êy diÔn t¶ lÜnh vùc nµo trong cuéc sèng con ngêi? c. Nội dung trên nói về vấn đề gì? em có biết những bài ca dao nào cùng có nội dung đó h·y viÕt ra Ýt nhÊt hai bµi? Bài làm: Hớng dẫn học sinh căn cứ sự liên kết văn bản, mạch lạc văn bản để làm c©u (a) a. Không thể đổi chỗ giữa hai câu 2 và 3 đợc vì đổi chỗ nội dung văn bản sẽ rời rạc. Bởi từ " đó" ở câu 3 là dấu hiện liên kết với câu 2. b. Học sinh nhắc lại khái niệm từ ghép các loại từ ghép và tác dụng để làm . +. Yêu thơng kính trọng cha mẹ, tình cảm thiêng liêng, xấu hổ, nhục nhã chà đạp, yêu th¬ng. +. C¸c tõ ghÐp thuéc lÜnh vùc thÓ hiÖn t×nh c¶m víi cha mÑ ë hai t×nh huèng. - Con ngoan. - Con cha ngoan. c. Néi dung ®o¹n v¨n nãi vÒ t×nh c¶m yªu th¬ng kÝnh träng cha mÑ cña ngêi con lµ rÊt thiªng liªng . - Ngêi ViÖt Nam cã nhiÒu bµi ca dao cïng néi dung . VD1: " C«ng cha ....................cu mang" VD2: " Công cha nh ............ đạo con"  Lµm bµi tËp 1,2,3 ë sach bai tËp Ng÷ v¨n trang 8-9 * Bài tập 3: Trong chuyện “cuộc chia tay của những con búp bê” tác giả đã miêu t¶ c¶nh thiªn nhiªn trong ®o¹n v¨n sau: Đằng đông, trời hửng dần. Những bông hoa thợc dợc trong vờn đã thoáng hiện trong mµn s¬ng sím vµ b¾t ®Çu khoe bé c¸nh rùc rì cña m×nh. Lò chim x©u, chim chiền chiện nhảy nhót trên cành và chiêm chiếp hót. Ngoài đờng, tiếng xe máy, tiÕng « t« vµ tiÕng nãi chuyÖn cña nh÷ng ngêi ®i chî mçi lóc mét rÝu ran. C¶nh vËt vÉn cø nh h«m qua, h«m kia th«i mµ sao tai ho¹ r¸ng xuèng ®Çu anh em t«i nÆng nÒ thÕ nµy. a) H·y nhËn xÐt vÒ nghÖ thuËt miªu t¶ trong ®o¹n v¨n. b) Qua ®o¹n v¨n, em h·y chØ râ vai trß v¨n miªu t¶ trong t¸c phÈm tù sù nµy. Bµi tËp 4: Cã mét v¨n b¶n tù sù sau: " Ngày xa có một em bé gái đi tìm thuốc chữa bệnh cho mẹ. Em đợc phật trao cho mét b«ng cóc. Sau khi dÆn em c¸ch lµm thuèc cho mÑ PhËt nãi thªm: " Hoa cóc cã bao nhiªu c¸nh, ngêi mÑ sÏ sèng thªm bÊy nhiªu n¨m" V× muèn mÑ sèng thËt l©u cô bé dừng lại bên đờng tớc các cánh hoa ra làm nhiều cánh nhỏ. Từ đó hoa cúc có rất nhiều cánh .... Ngày nay cúc vẫn đợc dùng chữa bệnh. Tên y học của cúc là Liêu Chi"..

(6) a. Ph©n tÝch bè côc, sù liªn kÕt cña v¨n b¶n tù sù trªn. b. Có thể đặt tên cho câu chuyện thế nào? c. Cảm nghĩ của em sau khi đọc chuyện? Bµi Lµm: a. Học sinh nhớ lại bố cục 3 phần của văn bản để phân tích  Kết luận chặt chẽ xác định. P1 C©u 1 giíi thiÖu hoµn c¶nh cña c©u chuyÖn. P2 Tõ c©u 2  6 nªu diÔn biÕn cña c©u chuyÖn P3 2 câu còn lại : Khẳng định vai trò, giá trị của hoa cúc.  Sù liªn kÕt v¨n b¶n kh¸ chÆt chÏ. Mở đầu: Vấn đề tìm thuốc chữa bệnh cho mẹ Th©n truyÖn: §îc phËt cho b«ng cóc, híng dÉn c¸ch lµm thuèc ch÷a bÖnh cho mẹ và nói cách để mẹ sống đợc nhiều năm hơn. - Hành động hiếu thảo của cô bé : Qua việc xử lý hoa cúc - thuốc chữa bệnh cho mÑ KÕt thóc : Vai trß cña cóc trong y häc thuèc ch÷a bÖnh cho con ngêi  M¹ch l¹c ý xuyªn suèt toµn v¨n b¶n lµ thuèc ch÷a bÖnh cho mÑ. Nã cµng râ nÐt khi hîp sù xuÊt hiÖn cña hoa cóc. b. Học sinh xác định nội dung chính của văn bản để đặt tiêu đề: Tiêu đề phải phù hợp với nội dung. + V× sao hoa cóc cã nhiÒu c¸nh. + T×nh con víi mÑ. + Cóc lµ thuèc ch÷a bÖnh. c. C¶m nghÜ ( Häc sinh tù lµm) - Gi¸o viªn híng dÉn häc sinh viÕt tõ 6  8 c©u thÓ hiÖn bè côc liªn kÕt chÆt chÏ m¹ch l¹c. - Dµnh thêi gian cho häc sinh viÕt. - Ch÷a bµi hoµn chØnh. Bµi tËp bæ sung – vÒ nhµ - Lµm bµi tËp 1,2,3 ë s¸ch bµi tËp Ng÷ v¨n trang 8-9 - Bµi 1, 4 trong s¸ch bµi tËp n©ng cao.

(7) TuÇn: 4. Ngµy so¹n: 28/09/2009. TiÕt: 1+2+3. Ngµy d¹y : 06/10/2009. RÌn kÜ n¨ng nhËn diÖn, sö dông tõ ghÐp - tõ l¸y A. Mục tiêu cần đạt: - Gióp HS cñng cè kiÕn thøc TiÕng ViÖt - Phân biệt đợc từ ghép, từ láy - Rèn kĩ năng dùng từ đặt câu B. ChuÈn bÞ: GV: c¸c bµi tËp HS: «n l¹i c¸c kiÕn thøc cò. C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy - học: I. ổn định tổ chức II. KiÓm tra bµi cò GV: kiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS III. Bµi míi: I. Lý thuyÕt 1. Tõ ghÐp a. C¸c lo¹i tõ ghÐp * Tõ ghÐp chÝnh phô: Lµ lo¹i tõ ghÐp cã tiÕng chÝnh vµ tiÕng phô. TiÕng chÝnh đứng trớc, tiếng phụ đứng sau bổ sung nghĩa cho tiếng chính. VD: máy bay, xe đạp, bút mực * Từ ghép đẳng lập: Từ ghép đẳng lập có các tiếng bình đẳng về mặt ngữ pháp. b. NghÜa cña tõ ghÐp * Tõ ghÐp chÝnh phô cã tÝnh chÊt ph©n nghÜa. NghÜa cña tõ ghÐp chÝnh phô hÑp h¬n nghÜa cña tiÕng chÝnh. * Từ ghép đẳng lập có tính chất hợp nghĩa. Nghĩa của từ ghép đẳng lập khái qu¸t h¬n nghÜa cña c¸c tiÕng t¹o nªn nã.. Buæi 8 :. Ngµy so¹n : 18 / 9 / 2010 Ngµy d¹y : 20 / 9 / 2010.

(8) ¤n tËp tõ l¸y I/ LÝ thuyÕt 1. C¸c lo¹i tõ l¸y * Từ láy toàn bộ đợc tạo thành bằng cách láy lại các tiếng gốc. Để có sự hài hoà về âm điệu, tiếng láy lại tiếng gốc có sự thay đổi về thanh điệu hoặc phụ âm cuối. * Tõ l¸y bé phËn lµ tõ l¸y mµ gi÷a c¸c tiÕng cã sù lÆp l¹i phô ©m ®Çu hoÆc lÆp l¹i phÇn vÇn. 2. NghÜa cña tõ l¸y - NghÜa cña tõ l¸y toµn bé cã nh÷ng s¾c th¸i sau so víi nghÜa cña tiÕng gèc: + Nghĩa giảm nhẹ. Ví dụ: đo đỏ, xanh xanh, khe khẽ + NghÜa nhÊn m¹nh t¨ng cêng. VÝ dô: th¨m th¼m + NghÜa liªn tôc. VD: l¾c l¾c, gâ gâ, gËt gËt - NghÜa cña tõ l¸y bé phËn cã s¾c th¸i riªng so víi nghÜa cña tiÕng gèc. + Cụ thể hoá: Cụ thể, xác định, gợi tả hơn so với tiếng gốc. VD: khờ khạo, dễ d·i, tèi t¨m, lÆng lÏ, liªu xiªu + NghÜa thu hÑp. VD: xanh xao, l¹nh lïng. 3. Ph©n biÖt tõ ghÐp tõ l¸y: - Từ ghép là từ có hai tiếng đều có nghĩa, còn từ láy là từ chỉ có một tiếng gốc cã nghÜa cßn c¸c tiÕng kh¸c kh«ng cã nghÜa, hoÆc nghÜa cña tõ lµ do tæ hîp tÊt c¶ c¸c tiÕng trong tõ hîp l¹i. II. LuyÖn tËp Bài tập 1 : Xác định và phân loại các từ láy tợng thanh, tợng hình và biểu thị tr¹ng th¸i trong c¸c tõ l¸y sau ®©y :lo l¾ng, l«m c«m, lñng cñng, lÊp löng, bån chån, khÊp khÓnh, ha h¶, kh¼ng khiu, r× rµo, l« nh«, vui vÎ, bç b·, lãc cãc, ïng oµng. Gîi ý : - TLTT : Ha h¶, r× rµo, lãc cãc, ïng oµng. - TLTH : L«m c«m, lñng cñng, khÊp khÓnh, kh¼ng khiu, l« nh«, lãc cãc. - TL BTTT :Lo l¾ng, lÊp löng, bån chån, vui vÎ . Ba× tËp 2: S¾p xÕp c¸c tõ sau thµnh 2 nhãm TL vµ TG : xanh xanh, xanh xao, xấu xa, xấu xí, máu me, máu mủ, hoàng hôn, tôn tốt, tốt tơi, học hỏi, học hành, đo đỏ, m¬ mµng, m¬ méng . Gîi ý : - TL : xanh xanh, xanh xao, xấu xa,xấu xí, máu me,tôn tốt,đo đỏ, mơ méng. - TG : m¸u mñ, hoµng h«n, tèt t¬i, häc hái, häc hµnh, m¬ mµng Bài tập 3: Viết 1 đoạn văn ngắn miêu tả 1 loài hoa mà em yêu thích trong đó cã sñ dông tõ l¸y . Gîi ý : HS cã thÓ tham kh¶o §V sau : Tríc nhµ, mÊy c©y b«ng giÊy në tng bõng. Trêi cµng n¾ng g¾t, hoa giÊy cµng bồng lên rực rỡ. Màu đỏ thắm, màu tím nhạt, màu da cam, màu ttắng muốt tinh khiÕt…C¶ vßm c©y l¸ chen hoa bao trïm lÊy m¶nh s©n nhá phÝa tríc. TÊt c¶ nh nhÑ bçng, tëng chõng chØ cÇn mét trËn giã µo qua, c©y b«ng giÊy trÜu trÞt hoa sÏ bèc bay lªn, mang theo c¶ ng«i nhµ lang thang gi÷a bÇu trêi. Bµi tËp 4: Em h·y t×m c¸c tõ l¸y cã vÇn ©p vµ vÇn um ë tiÕng ®Çu. Bài tập 5 : Xác định và phân loại các từ láy tợng thanh, tợng hình và biểu thị tr¹ng th¸i trong c¸c tõ l¸y sau ®©y: lo l¾ng, l«m c«m, lñng cñng, lÊp löng, bån chån, khÊp khÓnh, ha h¶, r× rµo, l« nh«, vui vÎ, bç b·, lãc cãc, ïng oµng. Bài tập 6 : Có bạn cho rằng nhỏ nhẹ là từ láy, có bạn lại cho đó là từ ghép. Em h·y cho biÕt ý kiÕn cña m×nh vµ gi¶i thÝch..

(9) Bµi tËp 7: S¾p xÕp c¸c tõ sau thµnh hai nhãm tõ l¸y vµ tõ ghÐp: xanh xanh, xanh xao, xÊu xa, xÊu xÝ, m¸u me, m¸u mñ, hoµng h«n, t«n tèt, tèt t¬i, häc hỏi, học hành, đo đỏ, mơ màng, mơ mộng. Tõ l¸y. Tõ ghÐp. xanh xanh, xanh xao, xÊu xa, xÊu - m¸u mñ, hoµng h«n, tèt t¬i, häc hái, xí, máu me, tôn tốt, đo đỏ, mơ học hành, mơ mộng mµng Bµi tËp 8: Ph¸t triÓn c¸c tiÕng gèc thµnh c¸c tõ l¸y: lÆng, ch¨m, mª - lÆng: lÆng lÏ, l¼ng lÆng, lÆng lê - Ch¨m: ch¨m chØ, ch¨m chót, ch¨m ch¨m, ch¨m ch¾m... - Mê: mê man, mê mải, mê muội, đê mê... Bài tập 9: Xác định và phân loại từ láy tợng thanh, tợng hình và biểu thị tr¹ng th¸i trong c¸c tõ l¸y sau" lo l¾ng, khÊp khÓnh, ha h¶, kh¼ng khiu, r× rµo, l« nh«, vui vÎ, ïng oµng, tr»n träc, thËp thß" + Tîng thanh: ha h¶, r× rµo, ïng oµng + Tîng h×nh: khÊp khÓnh, kh¼ng khiu, l« nh«, thËp thß + Tr¹ng th¸i: lo l¾ng, vui vÎ, tr»n träc Bµi tËp 10: Trong c¸c tõ l¸y sau, tõ nµo cã tiÕng gèc, tõ l¸y nµo kh«ng cã tiÕng gèc? - Gå ghÒ, b©ng khu©ng, vÈn v¬, ng«ng nghªnh, mï mê, nhÝ nh¶nh, chËp chên, lØnh kỉnh, co ro, lạnh lẽo, nhớ nhung, vội vàng, lẻ loi, vẽ vời, thủng thẳng, đủng đỉnh Bµi tËp 11: §iÒn tiÕp phÇn cßn l¹i cña c¸c tõ l¸y vµo chç chÊm cho hoµn thiÖn tõ l¸y. - Buæi s¸ng, con vÞt ch¹y l¹ch bµ l¹ch b¹ch ra ao. Con chã ch¹y tung ta tung t¨ng ra ngâ. Con gµ kªu côc ta côc t¸c vang s©n. Con mÌo th× nh¸y lung ta lung tung coi bé b¾ng nha b¾ng nh¾ng l¾m Bµi tËp 12: G¹ch ch©n tõ l¸y trong c¸c vÝ dô sau: a. N¨m gian nhµ cá thÊp le te Ngõ tối đêm sâu đóm lập lòe Lng giËu phÊt ph¬ mµu khãi nh¹t Lµn ao lãng l¸nh bãng tr¨ng loe ( Thu Èm - NguyÔn KhuyÕn) b. Lom khom díi nói, tiÒu vµi chó Lác đác bên sông chợ mấy nhà. ( Qua đèo ngang - Bà Huyện Thanh Quan) Bµi tËp 13: §iÒn c¸c tõ vµo chç trèng cho hîp nghÜa a. Dâng d¹c, dong dáng - Ngời nhảy xuống đất đầu tiên là một ngời trai trẻ dong dỏng cao. - Th kÝ dâng d¹c c¾t nghÜa..

(10) b. Hïng hæ, hïng hån, hïng hôc - LÝ trëng hïng hæ chÜa bµn tay vµo mÆt chÞ DËu. - Minh có đôi mắt sáng, khuôn mặt cơng nghị và giọng nói hùng hồn. - Lµm hïng hôc.. Buæi 7 :. Ngµy so¹n : 11 / 9 / 2010 Ngµy d¹y : 15 / 9 / 2010. I / Lý thuyÕt : 1, C¸c phÇn cña bè côc Gåm 3 phÇn : - Më bµi - Th©n bµi - KÕt bµi 2, Nh÷ng yªu cÇu vÒ bè côc trong v¨n b¶n 3, Nh÷ng biÓu hiÖn cña tÝnh bè côc trong v¨n b¶n II/ Bµi tËp Bµi tËp 1 : Gv ®a ra mét bøc tranh vÏ c¶nh luü tre lµng vµ nªu yªu cÇu : H·y quan s¸t vµ giíi thiÖu, miªu t¶ l¹i bøc tranh Êy . GV ®a ra mét sè ý cha cã tÝnh bè cục yêu cầu sấp xếp lại các ý trên để có một bài văn ngăn ? Vì sao gọi dó là một v¨n b¶n hoµn chØnh, m¹ch l¹c ? 1, Từ bao đời nh thế, luỹ tre tạo nên một bức tờng thành vững chắc bao quanh lµng , b¶o vÖ vµ che chë cho lµng . 2, Nh÷ng c©y tre cao vót, võa cøng cái v¬n th¼ng lªn trêi, võa ®an nh÷ng c¸nh tay gai vµo nhau, t¹o thµnh t¸n tre mÒm m¹i , uyÓn chuyÓn . 3, Khung cảnh ấy gợi sự ấm áp, thân thuộc và rất đỗi bình yên 4, Díi ¸nh n¾ng vµng t¬i, luü tre xanh rên , ãng ¶, trµn ®Çy nhùa sèng 5, Nhìn những mầm măng tua tủa, nhọn hoắt nh những cây chông khổng lồ, ngời ta nhận ra đợc sức sống kì diệu của cây tre Việt Nam . 6, Thật thú vị biết bao khi đợc ngắm luỹ tre làng trong một buổi chiều hè 7, Luü tre t¹o thµnh nhiÒu tÇng , nhiÒu líp tîng trng cho c¸c thÕ hÖ nhµ tre nèi tiếp nhau từ đời nọ sang đời kia ..

(11) Bµi tËp 2 :Võa qua trêng em cã tæ chøc cuéc thi ‘’Tuæi trÎ víi ATGT’’ . hai đội 7A và 7B đợc lọt vào chung kết . đến màn hùng biện, cả hai bạn đại diện cho hai đội đã tiến hành phần thi của mình nh sau PhÇn hïng biÖn cña líp 7A Phần 1 : Nêu tầm quan trọng của ATGT ( đới với mỗi cá nhân và đơpí víi toµn x· héi ) th«ng. PhÇn 2 : Kªu gäi mäi ngêi h·y cã ý thøc h¬n n÷a khi tham gia giao. PhÇn 3 : Ph¶n ¸nh thùc tr¹ng cña ATGT hiÖn nay ( sè lîng c¸c vô tai n¹n, sè ngêi chÕt vµ bÞ th¬ng ...) PhÇn hïng biÖn cña líp 7B PhÇn 1 : Ph¶n ¸nh thùc tr¹ng cña ATGT hiÖn nay ( sè lîng c¸c vô tai n¹n, sè ngêi chÕt vµ bÞ th¬ng ...) Phần 2 : Nêu tầm quan trọng của ATGT ( đới với mỗi cá nhân và đơpí víi toµn x· héi ) th«ng. PhÇn 3 : Kªu gäi mäi ngêi h·y cã ý thøc h¬n n÷a khi tham gia giao. Theo em BGK sẽ cho đại diện đội nào điểm cao hơn ? vì sao ?( phong cách và khả năng hùng biện tơng đơng nhau ) Bµi tËp 3 :Cã b¹n HS tù thuËt l¹i lçi lÇm cña m×nh . H·y t×m c¸c bè côc hîp lÝ cho bài tự thuật sao cho phù hợp với những mục đích giao tiếp sau : 1, Mục đích tự thuật để tờng trình sự việc cho ngời khác rõ 2, Mục đích tự thuật để rút kinh nghiệm cho bản thân và cho mọi ngời 3, mục đích tự thuật để thanh minh, mong giảm nhẹ tội * Bµi tËp bæ sung – vÒ nhµ Bµi 1, 3 trang 19-20 s¸ch bµi tËp n©ng cao.

(12) * B i tËp 3: Cã mét v¨n b¶n tù sù sau: " Ngày xa có một em bé gái đi tìm thuốc chữa bệnh cho mẹ. Em đợc phật trao cho mét b«ng cóc. Sau khi dÆn em c¸ch lµm thuèc cho mÑ PhËt nãi thªm: " Hoa cóc cã bao nhiªu c¸nh, ngêi mÑ sÏ sèng thªm bÊy nhiªu n¨m" V× muèn mÑ sèng thËt l©u cô bé dừng lại bên đờng tớc các cánh hoa ra làm nhiều cánh nhỏ. Từ đó hoa cúc có rất nhiều cánh .... Ngày nay cúc vẫn đợc dùng chữa bệnh. Tên y học của cúc là Liêu Chi". a. Ph©n tÝch bè côc, sù liªn kÕt cña v¨n b¶n tù sù trªn. b. Có thể đặt tên cho câu chuyện thế nào? c. Cảm nghĩ của em sau khi đọc chuyện? Bµi Lµm: a. Học sinh nhớ lại bố cục 3 phần của văn bản để phân tích  Kết luận chặt chẽ xác định. P1 C©u 1 giíi thiÖu hoµn c¶nh cña c©u chuyÖn. P2 Tõ c©u 2  6 nªu diÔn biÕn cña c©u chuyÖn P3 2 câu còn lại : Khẳng định vai trò, giá trị của hoa cúc.  Sù liªn kÕt v¨n b¶n kh¸ chÆt chÏ. Mở đầu: Vấn đề tìm thuốc chữa bệnh cho mẹ Th©n truyÖn: §îc phËt cho b«ng cóc, híng dÉn c¸ch lµm thuèc ch÷a bÖnh cho mẹ và nói cách để mẹ sống đợc nhiều năm hơn. - Hành động hiếu thảo của cô bé : Qua việc xử lý hoa cúc - thuốc chữa bệnh cho mÑ KÕt thóc : Vai trß cña cóc trong y häc thuèc ch÷a bÖnh cho con ngêi  M¹ch l¹c ý xuyªn suèt toµn v¨n b¶n lµ thuèc ch÷a bÖnh cho mÑ. Nã cµng râ nÐt khi hîp sù xuÊt hiÖn cña hoa cóc. b. Học sinh xác định nội dung chính của văn bản để đặt tiêu đề: Tiêu đề phải phù hợp với nội dung. + V× sao hoa cóc cã nhiÒu c¸nh. + T×nh con víi mÑ..

(13) + Cóc lµ thuèc ch÷a bÖnh. c. C¶m nghÜ ( Häc sinh tù lµm) - Gi¸o viªn híng dÉn häc sinh viÕt tõ 6  8 c©u thÓ hiÖn bè côc liªn kÕt chÆt chÏ m¹ch l¹c. - Dµnh thêi gian cho häc sinh viÕt. - Ch÷a bµi hoµn chØnh. µ Bài tập 4:Trong các TG sau : tớng tá, ăn nói, đi đứng, binh lính,ăn uống, đất nớc, quần áo, vui tơi, sửa chữa, đợi chờ, hát hò , từ nào có thể đổi trật tự giữa các tiÕng ? Gîi ý : Những từ có thể đổi trật tự giữa các tiếng : quần áo, vui tơi, đợi chờ, hát hò . Giải thích :Vì nghĩa của chúng không đổi và nghe xuôi tai. Bài tập 5 : Xác định và phân loại các từ láy tợng thanh, tợng hình và biểu thị tr¹ng th¸i trong c¸c tõ l¸y sau ®©y :lo l¾ng, l«m c«m, lñng cñng, lÊp löng, bån chån, khÊp khÓnh, ha h¶, kh¼ng khiu, r× rµo, l« nh«, vui vÎ, bç b·, lãc cãc, ïng oµng. Gîi ý : - TLTT : Ha h¶, r× rµo, lãc cãc, ïng oµng. - TLTH : L«m c«m, lñng cñng, khÊp khÓnh, kh¼ng khiu, l« nh«, lãc cãc. - TL BTTT :Lo l¾ng, lÊp löng, bån chån, vui vÎ . Ba× tËp 6: S¾p xÕp c¸c tõ sau thµnh 2 nhãm TL vµ TG : xanh xanh, xanh xao, xấu xa, xấu xí, máu me, máu mủ, hoàng hôn, tôn tốt, tốt tơi, học hỏi, học hành, đo đỏ, m¬ mµng, m¬ méng . Gîi ý : - TL : xanh xanh, xanh xao, xấu xa,xấu xí, máu me,tôn tốt,đo đỏ, mơ méng. - TG : m¸u mñ, hoµng h«n, tèt t¬i, häc hái, häc hµnh, m¬ mµng Bài tập 7: Viết 1 đoạn văn ngắn miêu tả 1 loài hoa mà em yêu thích trong đó cã sñ dông tõ l¸y . Gîi ý : HS cã thÓ tham kh¶o §V sau : Tríc nhµ, mÊy c©y b«ng giÊy në tng bõng. Trêi cµng n¾ng g¾t, hoa giÊy cµng bồng lên rực rỡ. Màu đỏ thắm, màu tím nhạt, màu da cam, màu ttắng muốt tinh khiÕt…C¶ vßm c©y l¸ chen hoa bao trïm lÊy m¶nh s©n nhá phÝa tríc. TÊt c¶ nh nhÑ bçng, tëng chõng chØ cÇn mét trËn giã µo qua, c©y b«ng giÊy trÜu trÞt hoa sÏ bèc bay lªn, mang theo c¶ ng«i nhµ lang thang gi÷a bÇu trêi. Bài tập 8: Có bạn cho rằng nhỏ nhẹ là từ láy, có bạn lại cho đó là từ ghép. Em hãy cho biÕt ý kiÕn cña m×nh vµ gi¶i thÝch. Bµi tËp9: Em h·y t×m c¸c tõ l¸y cã vÇn ©p vµ vÇn um ë tiÕng ®Çu. Bài tập 10 : Xác định và phân loại các từ láy tợng thanh, tợng hình và biểu thị trạng th¸i trong c¸c tõ l¸y sau ®©y: lo l¾ng, l«m c«m, lñng cñng, lÊp löng, bån chån, khÊp khÓnh, ha h¶, r× rµo, l« nh«, vui vÎ, bç b·, lãc cãc, ïng oµng. D. Cñng cè: ? Thế nào là từ ghép chính phụ - từ ghép đẳng lập? ? ThÕ nµo lµ tõ l¸y? Cho vÝ dô? E. Híng dÉn vÒ nhµ: - N¾m ch¾c kiÕn thøc tiÕng ViÖt vÒ tõ ghÐp, tõ l¸y..

(14) - Hoàn thành bài tập đợc giao.. Ngµy so¹n: Ngµy d¹y : TiÕt: 3 LuyÖn tËp lµm v¨n biÓu c¶m. A.. Mục tiêu cần đạt: Häc sinh n¾m 2 c¸ch biÓu c¶m chÝnh. + Trùc tiÕp : Lµ ph¬ng thøc tr÷ t×nh béc lé c¶m xóc, ý nghÜ thÇm kÝnh b»ng nh÷ng tõ ng÷ trùc tiÕp. + Gi¸n tiÕp: Lµ c¸ch biÓu hiÖn c¶m xóc th«ng qua phong c¶nh , mét c©u chuyện hay là 1 suy nghĩ nào đó..

(15) * Tình cảm trong văn biểu cảm phải là tình cảm đẹp, nhân ái, vị tha, .... góp phÇn n©ng cao phÈm gi¸ con ngêi vµ lµm phong phó t©m hån con ngêi. B. ChuÈn bÞ: GV: c¸c bµi tËp HS: «n l¹i c¸c kiÕn thøc cò. C.TiÕn tr×nh d¹y - häc: 1. ổn địn tổ chức: 1P 2. Bµi cò: 5P GV: kiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS 3. Bµi míi: Bµi tËp 1: " KÕt thóc v¨n b¶n " Cuéc chia .... bóp bª" cña Kh¸nh Hoµi cã chi tiÕt nµo lµm em bất ngờ? cảm nhận của em về giá trị biểu hiện của chi tiết bất ngờ đó. * Bµi lµm: - Gi¸o viªn híng dÉn häc sinh tãm t¾t néi dung v¨n b¶n. T×m nh÷ng chi tiÕt thÓ hiÖn t×nh c¶m cña hai anh em Thµnh vµ Thuû . Khi mẹ quát chia đồ chơi. Anh em Thành Thuỷ chia nh thế nào? kết thúc Thuỷ có hành động gì? ? VËy chi tiÕt bÊt ngê lµ chi tiÕt nµo? a. Chi tiết bất ngờ: Thuỷ lựa chọn cách để lại con em nhỏ bên cạnh em vệ sĩ để chóng kh«ng bao giê ph¶i xa nhau. b. Híng dÉn häc sinh tr×nh bµy c¶m nhËn theo gîi ý. ? Điều đó gợi lên lòng khao khát gì trong Thuỷ? ? Gợi cho ngời đọc điều gì? ? Qua đó chúng ta nghĩ gì về việc làm của ngời lớn? Häc sinh dùa vµo gîi ý viÕt bµi: Víi c¸c ý sau: + Cách lựa chọn của Thuỷ thể hiện niềm mong ớc muốn em nhỏ luôn cạnh vệ sĩ để chúng không phải xa nhau qua đó thể hiện niềm khát khao Thuỷ và Thành không phải xa nhau và sẽ đợc đoàn tụ trong mái ấm gia đình hạnh phúc. + Cách lựa chọn ấy còn gợi lên trong lòng ngời đọc niềm thơng cảm với Thuỷ một em bÐ giµu lßng vÞ tha th¬ng anh, th¬ng c¶ nh÷ng con bóp bª . M×nh chÞu chia l×a chø không để búp bê phải chia tay. Mình chịu thiệt để anh luôn có vệ sĩ và em nhỏ canh giấc ngủ đêm đêm + Chi tiết đó còn gợi cho ngời đọc suy nghĩ về sự chia tay của Thành + Thuỷ là không nên có đó cũng chính là lời nhắc nhở với những bậc làm cha mẹ đừng vì lí do nào đó mà chia tay dẫn đến mái ấm gia đình tan vỡ trẻ thơ bất hạnh. Bµi tËp 2: Tr×nh bµy c¶m nghÜ cña em vÒ bµi ca dao: " §êng v« xø NghÖ quanh quanh Non xanh nớc biếc nh tranh hoạ đồ".

(16) Ai v« xø HuÕ th× v«......" * Bài làm: Giáo viên gợi ý bình giảng lại bài ca dao để học sinh nắm đợc nội dung trong SGK trên cơ sở đó học sinh làm bài. + Cả bài ca dao nói về cảnh đẹp xứ Huế. + C1: Nói về con đờng dài từ Bắc vào Trung hai chữ quanh quanh gợi tả sù uèn lîn, khóc khuûu .... + Câu 2: Nêu ấn tợng khái quát về cảnh sắc thiên nhiên trên đờng vô xứ Huế " Non xanh nớc biếc" vừa là thành ngữ vừa là hình ảnh rất đẹp có màu xanh bất tận của non, cã mµu biÕc mª hån cña níc. §ã lµ c¶nh s«ng nói tr¸ng lÖ hïng vÜ, ch÷ t×nh. + Non xanh nớc biếc đợc so sánh nh tranh hoạ đồ gợi trong lòng ngời niềm tự hào về giang sơn gấm vóc về quê hơng đất nớc xinh đẹp mến yêu. + Câu cuối : Là lời chào chân tình, một tiếng lòng vẫy gọi vô xứ Huế là đến với một miền quê đẹp đáng yêu " Non xanh nớc ........đồ" + Bµi ca dao lµ viªn ngäc trong kho tµng ca dao lµ bµi ca vÒ t×nh yªu vµ niÒm tù hào quê hơng đất nớc.  Lµm bµi tËp: 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 12 , 13 , 16 ( Bµi 5 / bµi tËp tr¾c nghiÖm ng÷ v¨n 7) Bµi tËp 3: Cho bµi th¬:M©y vµ B«ng Trªn trêi m©y tr¾ng nh b«ng ở giữa cánh đồng bông trắng nh mây. Hỡi cô má đỏ hây hây Đội bông nh thể đội mây về làng a) H·y chØ râ sù kÕt hîp gi÷a biÓu c¶m trùc tiÕp vµ biÓu c¶m gi¸n tiÕp trong bµi th¬. b) Qua những phơng tiện ấy, tác giả đã biểu đạt đợc t tởng, tình cảm gì? Gîi ý: a) trong bài thơ có cách biểu cảm trực tiếp thông qua từ ngữ (lời gọi), đồng thời cũng sö dông c¸ch biÓu c¶m gi¸n tiÕp th«ng qua viÖc miªu t¶ c¶nh thu ho¹ch b«ng trong một thời gian và không gian nhất định. Dựa và gợi ý ấy, các em lần lợt chỉ ra c¸ch biÓu c¶m trùc tiÕp vµ biÓu c¶m gi¸n tiÕp qua c¸c tõ ng÷, h×nh ¶nh cña bµi th¬. b) T tởng, tình cảm đợc bộc lộ trong bài thơ rất kín đáo. Do đó, mỗi ngời đọc có thể cã nh÷ng c¶m nhËn riªng. Nhng cè g¾ng híng vµo c¸c ý sau: - Niềm vui khi chứng kiến cảnh lao động hăng say, dù vất vả nhng đầy chất thơ - Thái độ ca ngợi vẻ đẹp của ngời lao động. - Thích thú vì phát hiện ra đợc sự hoà hợp giữa thiên nhiên và cuộc sống lao động của con ngêi. D. Cñng cè: ? Trong v¨n biÓu c¶m cã mÊy c¸ch biÓu c¶m? E. Híng dÉn vÒ nhµ: - Nắm đợc các cách biểu cảm trong văn biểu cảm. - Hoµn thµnh bµi tËp..

(17) -----------------------------*****-------------------------. Ngµy so¹n: Ngµy d¹y: TiÕt:4 LuyÖn tËp viÕt v¨n biÓu c¶m A. Mục tiêu cần đạt - HS nắm đợc cách làm bài văn biểu cảm - RÌn kÜ n¨ng c¶m thô t¸c phÈm v¨n häc B. ChuÈn bÞ: GV: c¸c bµi tËp HS: «n l¹i c¸c kiÕn thøc cò. C. TiÕn tr×nh d¹y - häc: 1. ổn định tổ chức: 1P 2. Bµi cò: 5P GV: kiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS 3. Bµi míi: Bµi tËp 1: C¶m nghÜ cña em vÒ bµi ca dao: " C«ng cha nh nói ngÊt trêi ................................................... Nói cao biÓn réng mªnh m«ng Cï lao chÝn ch÷ ghi lßng con ¬i. Bµi lµm : Gi¸o viªn híng dÉn n¾m l¹i néi dung + nghÖ thuËt cña bµi ca dao. Trên cơ sở đó học sinh trình bày cảm xúc suy nghĩ của mình. + Bài ca dao : Nói về công lao của cha mẹ đối với con cái.  Công cha nghĩa mẹ đợc so sánh với núi ngất trời, nớc ngoài biển đông tạo 2 hình ¶nh cô thÓ, võa h×nh tîng võa ca ngîi c«ng cha nghÜa mÑ víi tÊt c¶ t×nh yªu s©u nÆng.  Câu ca dao nhắc mỗi chúng ta nhìn lên núi cao, trời rộng, nhìn ra biển đông h·y suy ngÉm vÒ c«ng cha nghÜa mÑ..

(18) + C©u 3 mét lÇn n÷a nhÊn m¹nh c«ng cha nghÜa mÑ qua h×nh ¶nh Èn dô tîng trng " nói cao, biÓn réng mªnh m«ng" + Câu 4: Tác giả dân gian sử dụng cụm từ Hán Việt " Cù lao chín chữ" để nói c«ng lao to lín cña cha mÑ sinh thµnh, nu«i dìng, d¹y b¶o ... vÊt v¶ khã nhäc nhiÒu bÒ. V× vËy con c¸i ph¶i " Ghi lßng" t¹c d¹. BiÕt hiÕu th¶o ... + Hai tiÕng "con ¬i " víi dÊu chÊm than lµ tiÕng gäi th©n th¬ng thÊm thÝa l¾ng sâu vào lòng ngời đọc. + Bài ca dao là bài học về đạo làm con vô cùng sâu sa, thấm thía.... Bµi tËp 2: C¶m nghÜ cña em vÒ dßng s«ng quª h¬ng? * Bµi lµm: GV: gióp häc sinh lËp dµn ý theo bè côc 3 phÇn. HS: Dùa vµo dµn ý lµm bµi. - Dµn ý: MB: + Giíi thiÖu dßng s«ng quª h¬ng. + LÝ do bµy tá c¶m nghÜ vÒ dßng s«ng. TB: + C¶m xóc vÒ dßng s«ng. - §Ñp, hiÒn hoµ, søc ch¶y, mµu níc. - Cảnh vật trên sông, cảnh vật đôi bờ. + C¶m xóc vÒ dßng s«ng g¾n bã víi cuéc sèng con ngêi Q.h¬ng + Dßng s«ng gîi nhí kû niÖm. KB: Khẳng định tình cảm, ấn tợng sâu đậm về dòng sông. - ViÕt bµi hoµn chØnh. - Söa ch÷a ( KiÓm tra) - Tr×nh bµy tríc líp - nhËn xÐt - bæ xung. Bµi tËp 3: Cho đề văn: Ph¸t biÓu c¶m nghÜ vÒ bµi ca dao sau: “Anh ®i anh nhí quª nhµ Nhí canh rau muèng, nhí cµ ®©m t¬ng Nhí ai d·i n¾ng dÇm s¬ng Nhớ ai tát nớc bên đờng hôm nao” 1. PhÇn th©n bµi nªn triÓn khai theo tr×nh tù nµo? V× sao? 2. Tìm giá trị nội dung và những nét nghệ thuật cần đề cập tới tròn quá trình nªu c¶m nghÜ vÒ bµi ca dao 3. T×m nh÷ng h×nh ¶nh trong bµi ca dao cã thÓ gîi liªn hÖ tíi nh÷ng t¸c phÈm kh¸c trong qu¸ tr×nh nªu c¶m nghÜ. LiÖt kª mét sè t¸c ph¶m sÏ liªn hÖ. 4. Lập dàn ý hoàn chỉnh cho đề văn trên Gîi ý:.

(19) 1. Đây là một tác phẩm trữ tình, Căn cứ vào thể loại này, em sẽ tìm đợc trình tự triển khai phÇn Th©n bµi thÝch hîp. 2. Về nội dung, cần khai thác chủ đề: Nỗi nhớ quê hơng của một changd trai xa quê, VÒ nghÖ thuËt ®iÖp ng÷, c¸ch dïng tõ ng÷, h×nh ¶nh méc m¹c, gi¶n dÞ. 3. mét sè h×nh ¶nh cã thÓ gîi liªn hÖ tíi c¸c t¸c phÈm kh¸c: nçi nhí quª cña ngêi đi xa, hình ảnh ngời tát nớc bên đờng. Dựa vào ý trên để tìm các tác phẩm có thÓ liªn hÖ (chñ yÕu lµ ca dao). 4. Trên cơ sở các bài tập 1,2,3, bổ sung thêm phần Mở bài và Kết bài để hoàn thµnh dµn ý. D. Cñng cè: 3P ? Trong v¨n biÓu c¶m cã mÊy c¸ch biÓu c¶m? E. Híng dÉn vÒ nhµ: 2P - Nắm đợc các cách biểu cảm trong văn biểu cảm. - Hoµn thµnh bµi tËp. -----------------------------*****-----------------------Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. TuÇn 5. Làm bài tập về từ ghép, từ láy, đại từ a. mục tiêu cần đạt Gióp HS - HiÓu thÕ nµo lµ tõ l¸y, cÊu t¹o cña tõ l¸y, ph©n lo¹i tõ l¸y, gi¸ trÞ sö dông cña tõ l¸y, nghÜa cña tõ l¸y. - VËn dông kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ tõ l¸y vµo lµm c¸c bµi tËp cô thÓ. - Båi dìng ý thøc häc tËp bé m«n B. ChuÈn bÞ: GV: c¸c bµi tËp HS: «n l¹i c¸c kiÕn thøc cò. C. TiÕn tr×nh d¹y - häc: 1. ổn địn tổ chức: 1P 2. Bµi cò: 5P GV: kiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS 3. Bµi míi: 1. Khái niện: từ láy là những từ đợc tạo ra theo phơng thức láy, có sự hòa phối về âm thanh. 2. Ph©n lo¹i tõ l¸y a. Tõ l¸y toµn bé: - C¸c tiÕng trong tõ l¸y gièng nhau hoµn toµn: xanh xanh, vµng vµng.

(20) - Các tiếng trong từ láy khác nhau về thanh điệu: đo đỏ, trăng trắng - C¸c tiÕng trong tõ l¸y kh¸c nhau vÒ ©m cuèi: vui vÎ - Các tiếng trong từ láy khác nhau về thanh điệu: đèm đẹp, tôn tốt, khang khác b. T l¸y bé phËn: - Tõ l¸y phô ©m ®Çu (c¸c tiÕng gièng nhau vÒ phô ©m ®Çu): long lanh, mÕu m¸o, xÊu xa, nhÑ nhµng, bËp bÒnh, gËp ghÒnh - Tõ l¸y vÇn: tõ l¸y gièng nhau ë phÇn vÇn: linh tinh, liªu xiªu, lao xao, lén xén... 3. Gi¸ trÞ sö dông t¸c dông cña tõ l¸y - Tõ l¸y giµu gi¸ trÞ biÓu c¶m vµ gîi t¶. - Từ láy tợng hình có giá trị gợi tả đờng nét, hình dáng, màu sắc của sự vật. - Tõ l¸y tîng thanh gîi t¶ ©m thanh c¶nh vËt. * Lúc nói và viết, nếu biết sử dụng từ láy tợng thanh, tợng hình một cách đắc địa sẽ lµm c©u v¨n giµu h×nh tîng, giµu nh¹c ®iÖu vµ gîi c¶m. 4. NghÜa cña tõ l¸y - Nghĩa của từ láy đợc tạo nên nhờ vào sự hòa phối âm thanh của các tiếng. + Nghĩa cảu từ láy giảm nhẹ so với tiếng gốc: đo đỏ, trăng trắng, khe khẽ + NghÜa cña tõ l¸y nhÊn m¹nh, t¨ng cêng: m©y mÈy, th¨m th¼m + Nghi· liªn tôc: l¾c l¾c, gâ gâ, gËt gËt, ngµy ngµy, ngêi ngêi + Tõ l¸y cã nghÜa kh¸i qu¸t: chim chãc ( chim nãi chung), m¸y mãc ( m¸y nãi chung) - Tõ l¸y tîng thanh: gîi t¶ ©m thanh VÝ dô: r× rµo, µo µo, Çm Çm, rãc r¸ch - Từ láy tợng hình: khuôn vần cuả các tiếng => ảnh hởng đến nghĩa từ láy VÝ dô: khu«n vÇn i ( li ti, ti hÝ, lÝ nhÝ ) => tÝnh chÊt nhá, hÑp + Khu«n vÇn Êp - ªnh ( gËp gÒnh, bËp bÒnh, khÊp khÓnh, tËp tÔnh) => miªu t¶ sù dao động theo chiều lên xuống. + Khuôn vần ấp - ay ( nhấp nháy, mấp máy, lấp láy...) => sự dao động nhỏ, không ổn định, lúc ẩn, lúc hiện. * Chó ý: tõ l¸y 3 tiÕng ( l¸y ba) VÝ dô: s¸t sµn s¹t, khÝt kh×n khÞt - Tõ l¸y 4 tiÕng: tÝ ta tÝ toÐt, hÝ ha hÝ höng, hít h¬ hít hái, lom kha lom khom, chon va chon von. 1. Bµi 1: S¾p xÕp c¸c tõ sau thµnh hai nhãm tõ l¸y vµ tõ ghÐp: xanh xanh, xanh xao, xÊu xa, xÊu xÝ, m¸u me, m¸u mñ, hoµng h«n, t«n tèt, tèt t¬i, häc hái, häc hành, đo đỏ, mơ màng, mơ mộng. Tõ l¸y. Tõ ghÐp. xanh xanh, xanh xao, xÊu xa, xÊu - m¸u mñ, hoµng h«n, tèt t¬i, häc hái, xí, máu me, tôn tốt, đo đỏ, mơ học hành, mơ mộng mµng 2. Bµi 2: Ph¸t triÓn c¸c tiÕng gèc thµnh c¸c tõ l¸y: lÆng, ch¨m, mª.

(21) - lÆng: lÆng lÏ, l¼ng lÆng, lÆng lê - Ch¨m: ch¨m chØ, ch¨m chót, ch¨m ch¨m, ch¨m ch¾m... - Mê: mê man, mê mải, mê muội, đê mê... 3. Bài 3: Xác định và phân loại từ láy tợng thanh, tợng hình và biểu thị trạng thái trong c¸c tõ l¸y sau" lo l¾ng, khÊp khÓnh, ha h¶, kh¼ng khiu, r× rµo, l« nh«, vui vÎ, ïng oµng, tr»n träc, thËp thß" + Tîng thanh: ha h¶, r× rµo, ïng oµng + Tîng h×nh: khÊp khÓnh, kh¼ng khiu, l« nh«, thËp thß + Tr¹ng th¸i: lo l¾ng, vui vÎ, tr»n träc 4. Bµi 4: Trong c¸c tõ l¸y sau, tõ nµo cã tiÕng gèc, tõ l¸y nµo kh«ng cã tiÕng gèc? - Gå ghÒ, b©ng khu©ng, vÈn v¬, ng«ng nghªnh, mï mê, nhÝ nh¶nh, chËp chên, lØnh kỉnh, co ro, lạnh lẽo, nhớ nhung, vội vàng, lẻ loi, vẽ vời, thủng thẳng, đủng đỉnh 5. Bµi 5: §iÒn tiÕp phÇn cßn l¹i cña c¸c tõ l¸y vµo chç chÊm cho hoµn thiÖn tõ l¸y. - Buæi s¸ng, con vÞt ch¹y l¹ch bµ l¹ch b¹ch ra ao. Con chã ch¹y tung ta tung t¨ng ra ngâ. Con gµ kªu côc ta côc t¸c vang s©n. Con mÌo th× nh¸y lung ta lung tung coi bé b¾ng nha b¾ng nh¾ng l¾m 6. Bµi 6: G¹ch ch©n tõ l¸y trong c¸c vÝ dô sau: a. N¨m gian nhµ cá thÊp le te Ngõ tối đêm sâu đóm lập lòe Lng giËu phÊt ph¬ mµu khãi nh¹t Lµn ao lãng l¸nh bãng tr¨ng loe ( Thu Èm - NguyÔn KhuyÕn) b. Lom khom díi nói, tiÒu vµi chó Lác đác bên sông chợ mấy nhà. ( Qua đèo ngang - Bà Huyện Thanh Quan) 8. Bµi 8: §iÒn c¸c tõ vµo chç trèng cho hîp nghÜa a. Dâng d¹c, dong dáng - Ngời nhảy xuống đất đầu tiên là một ngời trai trẻ dong dỏng cao. - Th kÝ dâng d¹c c¾t nghÜa. b. Hïng hæ, hïng hån, hïng hôc - LÝ trëng hïng hæ chÜa bµn tay vµo mÆt chÞ DËu. - Minh có đôi mắt sáng, khuôn mặt cơng nghị và giọng nói hùng hồn. - Lµm hïng hôc. D. Cñng cè: ? Thế nào là từ láy? từ láy đợc phân làm mấy loại? E. Híng dÉn vÒ nhµ - N¾m ch¾c phÇn lý thuyÕt vÒ tõ l¸y. - Hoµn thµnh viÕt ®o¹n v¨n ng¾n. ----------------------------*****----------------------.

(22) Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. TuÇn 5. làm bài tập về từ ghép, từ láy, đại từ A. Mục tiêu cần đạt: - Gióp HS cñng cè vÒ kiÕn thøc vÒ tõ ng÷. - RÌn kÜ n¨ng lµm bµi tËp TiÕng ViÖt. B. ChuÈn bÞ: GV: c¸c bµi tËp HS: «n l¹i c¸c kiÕn thøc cò. C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy - học: 1. ổn định tổ chức: 2. Bµi cò: GV: kiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi cò cña HS 3. Bµi míi: Bµi 1: Tõ l¸y lµ g×? A. tõ cã nhiÒu tiÕng cã nghÜa B. Tõ cã c¸c tiÕng gièng nhau vÒ phô ©m ®Çu C. Tõ cã c¸c tiÕng gièng nhau vÒ thµnh phÇn. D. Tõ cã trïng hîp víi ©m thanh dùa trªn mét tiÕng cã nghÜa. Bµi 2: Trong nh÷ng tõ sau tõ nµo kh«ng ph¶i lµ tõ l¸y? A. xinh x¾n. B. GÇn gòi. C. Đông đủ. D. DÔ dµng. Bµi 3: Trong nh÷ng tõ sau tõ nµo lµ tõ l¸y toµn bé: A. M¹nh mÏ. B. Êm ¸p. C. Mong manh. D. Th¨m th¼m. Bµi 4: H·y s¾p xÕp c¸c tõ l¸y sau vµo b¶ng ph©n lo¹i: Long lanh, khã kh¨n, vi vu, nhá nh¾n, ngêi ngêi, bån chån, hiu hiu, linh tinh, lo¸ng tho¸ng, lÊp l¸nh, th¨m th¼m. Tõ l¸y toµn bé hiu hiu, th¨m th¼m, ngêi ngêi,b«ng chån Tõ l¸y bé phËn Long lanh, khã kh¨n, vi vu, nhá nh¾n, linh tinh, lo¸ng tho¸ng, lÊp.

(23) l¸nh Bµi 5: §Æt c©u víi mçi tõ sau? a. L¹nh lïng:............................................ b. L¹nh lÏo: ............................................ c. Nhanh nh¶u:........................................ d. Nhanh nhÑn: ....................................... HS: lµm bµi tËp GV: gäi HS lªn b¶ng lµm, nhËn xÐt. 6. Bµi 6: §äc ®o¹n ®Çu v¨n b¶n " Cuéc chia tay cña nh÷ng con bóp bª" tõ " MÑ tôi....nh thế này". Tìm các từ láy trong đoạn văn đó? Xếp các từ láy theo bảng ph©n lo¹i? Tõ l¸y toµn bé. th¨m th¼m, chiªn chiÕp. Tõ l¸y bé phËn. bÇn bËt, nøc në, tøc tëi, lÆng lÏ, rãn rÐn, rùc rì, rÝu ran, nÆng nÒ. 7. Bài 7: Điền các tiếng láy vào trớc hoặc sau các tiếng gốc để tạo từ láy. - Lã => lÊp lã - Nhá => nho nhá, nhá nh¾n, nhá nhen, nhá nhoi - Nhøc => nhøc nhèi, nhøc nhãi, nhng nhøc - Kh¸c => khang kh¸c - ThÊp => thÊp tho¸ng, th©n thÊp - ChÕch => chªnh chÕch - ¸ch => anh ¸ch... 8. Bµi 8: §Æt c©u víi mçi tõ: nhá nh¾n, nhá nhÎ, nhá nhen, nhá nhoi - HuyÒn cã d¸ng ngêi nhá nh¾n rÊt a nh×n. - TÝnh t×nh cËu Êy nhá nhÆt l¾m. - M×nh rÊt thÝch con g¸i ¨n nãi nhá nhÑ. - Trong cuéc sèng kh«ng nªn nhá nhen Ých kØ - B¹n kh«ng nªn bËn t©m nh÷ng viÖc nhá nhoi Êy. 9. Bµi 9: ViÕt ®o¹n v¨n tõ 5 - 7 c©u miªu t¶ c¶nh mïa thu cã sö dông c¸c tõ l¸y sau: hiu hiu, phÊt ph¬, rµo rµo, l¶ t¶, xanh xanh HS tự viết đoạn văn theo gợi ý đã cho D. Cñng cè: 3P ? Thế nào là từ láy? từ láy đợc phân làm mấy loại? E. Híng dÉn vÒ nhµ: 2P - N¾m ch¾c phÇn lý thuyÕt vÒ tõ l¸y..

(24) - Hoµn thµnh viÕt ®o¹n v¨n ng¾n. ----------------------------------*****---------------------------------. Ngµy so¹n : Ngµy d¹y : TiÕt: 7 LuyÖn tËp lµm v¨n biÓu c¶m A. Mục tiêu cần đạt: - Gióp HS cñng cè l¹i kiÕn thøc v¨n biÓu c¶m. - RÌn kü n¨ng lµm v¨n biÓu c¶m, c¶m thô t¸c phÈm. - Båi dìng y thøc häc tËp bé m«n. B. ChuÈn bÞ: GV: c¸c bµi tËp HS: «n l¹i c¸c kiÕn thøc cò. C. TiÕn tr×nh d¹y - häc: 1. ổn địn tổ chức: 1P 2. Bµi cò: 5P GV: kiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS 3. Bµi míi: Bµi tËp 1: C¶m nghÜ cña em vÒ bµi " Nam quèc s¬n hµ" * Bµi lµm: Híng dÉn häc sinh lµm dµn ý vµ viÕt hoµn chØnh. * Dµn ý: MB: Nêu hoàn cảnh ra đời của bài thơ.( Trong cuộc kháng chiến chống nhµ Tèng n¨m 1076) - Bài thơ đợc mệnh danh là bài thơ thần. - Lý Thờng Kiệt viết để khích lệ động viên tớng sĩ quyết chiến, quyết thắng giặc Tống TB: Hai c©u th¬ ®Çu: - Tuyªn bè chñ quyÒn cña §¹i ViÖt. - Khẳng định núi sông nớc Nam là đất nớc ta, nớc có chủ quyền do Nam đế tự trị. - Hai chữ " Nam đế" biểu hiện niềm tự hoà từ tôn của dân tộc .......

(25) - Hai ch÷ " Thiªn th" biÓu thÞ niÒm tin thiªng liªng vÒ s«ng nói níc Nam chủ quyền bất cả xâm phạm điều đó đợc sách trời ghi C©u 3: lµ c©u hái còng lµ lêi kÕt téi lò giÆc x©m lîc..... Giäng th¬ võa c¨m thï võa khinh bØ mét nèi nãi hµm xóc ®anh thÐp . C©u cuèi: S¸ng ngêi mét niÒm tin víi søc m¹nh chÝnh nghÜa tinh thÇn quyÕt chiÕn giÆc sÏ bÞ thÊt b¹i. - Ba chữ " Thủ bại h" đặt cuối bài làm giọng thơ vang lên mạnh mÏ . KB: - Bµi th¬ lµ khóc tr¸ng ca anh hïng cho thÊy tµi thao lîc cña Lý Thêng KiÖt. - Mang ý nghĩ lịch sử nh bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên của Đại ViÖt. - T/C yªu níc, niÒm tù hoµ d©n téc thÊm s©u mçi t©m hån chóng ta. - ViÕt hoµn chØnh. Bài tập 2: " Sài Gòn vẫn trẻ tôi thì đơng già. Bà trăm năm so với năm ngàn........giữ gìn cái đô thị ngọc ngà này " " T«i yªu Sµi Gßn da diÕt ......... T«i yªu trong n¾ng sím........nhiÒu c©y xanh che ch¾n. (Sµi Gßn toi yªu - Minh H¬ng) 1. Hai đoạn chính viết theo phơng thức biểu đạt chính nào? A. Tù sù B. Miªu t¶. C. BiÓu c¶m. D. NghÞ luËn. 2. Tác giả đã giới thiệu Sài Gòn bằng cách nào? Cái hay của cách giới thiệu ấy. ngời viết đã bộc lộ tình yêu của mình với Sài Gòn nh thế nào? Bµi lµm Gîi ý: 1. §¸p ¸n C. 2. Tác giả giới thiệu Sài Gòn một cách độc đáo, hay và hấp dẫn. Minh Hơng nhân hoá Sài Gòn nh một con ngời lạ lùng kết hợp cách so sánh và diễn đạt theo kiểu đối lập " Sài Gòn vẫn trẻ tôi thì đơng già" . Biết tìm ra con số độc đáo " Ba trăm năm so với ngàn năm tuổi của đất nớc" để khẳng định cái trẻ chung năng động của Sài Gòn. Một hình ảnh so sánh độc đáo mà hợp lý . Sài Gòn vẫn trẻ lại so sánh tiếp để giới thiệu . Sài Gòn vẫn trẻ hoài nh một cây tơ đơng độ nõn nà " Trẻ hoài" là cách nói dễ thơng của Nam bộ. Song nó lại kèm theo một điều kiện đó là thái độ của con ngời biÕt c¸ch tíi tiªu ch¨m bãn tr©n träng gi÷ g×n. H×nh ¶nh Èn dô vÒ Sµi Gßn " §« thÞ ngọc ngà" thể hiện tình yêu và niềm tự hào của nhà văn đối với mảnh đất mình đang sèng..

(26) + Đoạn văn bbộc lộ tình yêu với Sài Gòn thật nồng nàn, say đắm đây cũng chÝnh lµ ®o¹n v¨n biÓu c¶m kÕt hîp gi÷a biÓu c¶m trùc tiÕp vµ biÓu c¶m gi¸n tiÕp ®iÖp tõ " T«i yªu" lµm râ cho c©u ®Çu tiªn cña ®o¹n " T«i yªu Sµi Gßn da diÕt" yÕu tè tù sù. Bµi tËp 3: C¶nh trong bµi Buæi chiÒu ë Phñ Thiªn Trêng tr«ng ra víi c¶nh trong ®o¹n trích Chiều hôm nhớ nhà của bà Huyện Thanh Quan ở phần đọc thêm, cảnh nào cụ thÓ gÇn gòi h¬n, c¶nh nµo trõu tîng h¬n? V× sao? Bµi tËp 4: Em h·y cho biÕt: a) Bµi th¬ Nam quèc s¬n hµ lµm theo luËt b»ng hay luËt tr¾c? V× sao? b) Bài thơ này đợc ngắt nhịp nh thế nào? c) Bài thơ này đợc gieo vần bằng hay vần trắc? Ví sao? Bµi tËp 5: Dùa vµo bµi th¬ vµ bøc tranh trong s¸ch gi¸o khoa, em h·y viÕt mét ®o¹n văn nói lên cảm nghĩ của mình đối với vua Trần Nhân Tông. D. Cñng cè: 3P ? Cã mÊy c¸ch biÓu c¶m? §ã lµ nh÷ng c¸ch nµo? E. Híng dÉn vÒ nhµ: 2P - N¾m ch¾c phÇn lý thuyÕt vÒ v¨n biÓu c¶m. - Hoµn thµnh viÕt ®o¹n v¨n ng¾n. ---------------------------------*****--------------------------Ngµy so¹n : Ngµy d¹y : TiÕt: 8 LuyÖn tËp lµm v¨n biÓu c¶m A. Yªu cÇu: - HS cñng cè vÒ v¨n biÓu c¶m - RÌn kÜ n¨ng c¶m thô t¸c phÇm v¨n häc vµ c¸ch lµm bµi v¨n biÓu c¶m. B. ChuÈn bÞ: GV: c¸c bµi tËp HS: «n l¹i c¸c kiÕn thøc cò. C. TiÕn tr×nh d¹y - häc: 1. ổn địn tổ chức: 1P 2. Bµi cò: 5P GV: kiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS 3. Bµi míi: B. Bµi tËp: Bµi tËp 1: C¶m nhËn vÒ bµi " Mét thø quµ lóa non Cèm" cña Th¹ch Lam..

(27) Gîi ý: + Th¹ch Lam lµ thµnh viªn cña Tù lùc v¨n ®oµn mét tæ chøc v¨n ho¸ lín «ng b¾t ®Çu viÕt chuyÖn tõ rÊt sím thµnh c«ng ë thÓ chuyÖn ng¾n vµ cã tµi miªu t¶ t©m tr¹ng lêi v¨n gîi c¶m giµu chÊt th¬. TËp bót ký " Hµ Néi 36 phè phêng" lµ t¸c phẩm xuất sắc và độc đáo viết về văn hoá ẩm thực Việt Nam một nét đẹp của Hà Nội " Ngàn năm vạn vật" đợc tác giả viết với tất cả tấm lòng trân trọng thành kính, thiêng liªng. + §o¹n 1: thÓ hiÖn tµi quan s¸t tinh tÕ mét sù c¶m nhËn tµi hoa, mét c¸ch viÕt nhÑ nhµng, ®Çy chÊt th¬ h¬ng vÞ cèm lµ sù nhuÇn thÊm c¸c h¬ng th¬m cña l¸ sen trªn hå do c¬n giã mïa h¹ ®em l¹i . Lµ " C¸c mïi th¬m m¸t" cña b«ng lóa nh thÕ nµo........ + Nguyên liệu làm ra cốm là " các chất quý trong sạch của trời:" đợc hình thµnh méth c¸ch linh diÖu lóc ®Çu " Mét giät s÷a tr¾ng th¬m ph¶ng phÊt h¬ng vÞ ngµn hoa cỏ" sau đợc nắng thu làm cho " Giọt sữa dần dần đọng lại"  Trái tim của tác giả nh đang rung động trớc màu xanh và hơng thơm dịu ngọt của bông lúa nếp non trên cánh đồng quê. + Đoạn 2: nhà văn tiếp tục cảm nhận đánh giá miêu tả những nét đẹp của cốm ông gọi cốm là " Quà riêng biệt" thức dâng của những cánh đồng cốm mang hơng vị tất cả cái mộc mạc giản dị và thanh khiết của đồng quê nội cỏ An Nam cốm làm quà siêu tết với sự vơng vít của tơ hồng nhà văn dùng bao lời hay ý đẹp so sánh miêu tả cặp bạn bè " Tốt đôi" " Nếu con lòng dạ đổi thay Cèm nµy lÖ mèi hång nµy long tai. + Tình duyên bền đẹp của lứa đôi nh " Hồng cốm tốt đôi" sắc màu hơng vị của hång Cèm lµ sù hoµ híp tuyÖt vêi mµu xanh t¬i......... bÒn l©u" + C¸ch so s¸nh cña t¸c gi¶ kh«ng chØ s¾c s¶o tµi hoa mµ cßn thÓ hiÖn phong c¸ch Èm thùc sµnh ®iÖu. + Đoạn 3: Nhà văn vừa tiếp tục ca ngợi vẻ đẹp và giá trị của cốm vừa nhắn nhủ mäi ngêi vÒ c¸ch thëng thøc c¸ch ¨n cèm " Cèm kh«ng ph¶i...... ngÉm nghÜ" + ý tëng vµ c¶m xóc cña t¸c g¶i tËp trung chñ yÕu ë côm tõ " ¨n cèm ¨n tõng chót Ýt thong th¶ vµ ngÉm nghÜ " v× cèm chøa trong nã sù tinh tuý cña h¬ng sen mang theo mùi ngan ngác của hoa sen của đàm nớc và đợc chào mời bởi cô gái làng vòng với đôi tay mềm mại ........  Tác giả viết rất gợi cảm để nói lên mối quan hệ tự nhiên giữa lá sen + cốm tựa nh 2 linh hån l¬ng tùa vµo nhau lµm t«n lªn h¬ng s¾c thanh quý c¸i léc cña trêi cho. Bµi tËp 2: C¶m nhËn cña em vÒ ®o¹n th¬ ®Çu trong bµi “TiÕng gµ g¸y tra” cña Xu©n Quúnh * Gîi ý: T¸c gi¶ Xu©n Quúnh viÕt bµi th¬ trong thêi k× chèng MÜ + Văn bản đợc in trong tập thơ “Hoa dọc chiến hào” 1968 + Khổ thơ gợi trong lòng ngời đọc bao cảm xúc.

(28) - TiÕng gµ nh¶y æ cña nhµ ai bªn xãm cÊt lªn...”côc... côc t¸c côc ta” trá lªn b×nh dÞ thân thiết đối với ngời lính trên đờng hành quân ra mặt trận đoạn thơ: “ Trên đờng hành quân xa Côc, côc t¸c côc ta” Giọng thơ nhẹ nhàng, tiếng gà thành tiếng hậu phơng chào đón, vẫy gọi + ®o¹n th¬: “Nghe xao ...tuæi th¬” - Gîi niÒm c¶m xóc s©u xa cña ngêi chiÕn sÜ - Nghe tiếng gà ngời lính cảm thấy nắng tra “xao động” dờng nh có làn gió mát thổi qua t©m hån. - tiÕng gµ truyÒn cho ngêi chiÕn sÜ niÒm vui. Tinh thÇn vµ nghÞ lùc míi lµm dÞu n¾ng tra, xua tan mệt mỏi giúp họ có thêm sức mạnh chiến đấu. Qua điệp từ “nghe” Xuân Quỳnh nói lên bao điều tốt đẹp, mở ra liên tởng đáng yêu: TiÕng gµ lµ tiÕng gäi quª h¬ng mang nÆng t×nh hËu ph¬ng Dùa vµo gîi ý GV híng dÉn Hs lµm bµi hoµn chØnh. Bµi tËp 3: C¶m nhËn vÒ 2 c©u th¬ tøc c¶nh cña vua TrÇn Nh©n T«ng “X· t¾c hëng håi lao th¹nh mµ S¬n hµ thiªn cæ ®iÖn kim ©u” D. Cñng cè: 3P ? Cã mÊy c¸ch biÓu c¶m? §ã lµ nh÷ng c¸ch nµo? E. Híng dÉn vÒ nhµ: 2P - N¾m ch¾c phÇn lý thuyÕt vÒ v¨n biÓu c¶m. - Hoµn thµnh viÕt ®o¹n v¨n ng¾n. ------------------------------*****--------------------------Ngµy so¹n: Ngµy d¹y: TiÕt:9 LuyÖn tËp lµm v¨n chøng minh I.Mục tiêu cần đạt - Học sinh hiểu đơc văn chứng minh là kiểu bài sử dụng hàng loạt các dẫn chứng có định hớng để khẳng định và làm sáng tỏ vấn đề đó là đúng,là chân lý để thuyết phục ngời đọc, ngời nghe. - Hs ph©n biÖt 2 kiÓu bµi chøng minh + Chứng minh 1 vấn đề chính trị, xã hội + Chứng minh 1 vấn đề văn học nghị luận. DÉn chøng lµ b¶n chÊt, lµ tinh thÇn cña bµi v¨n chøng minh. - Lêi v¨n chøng minh trong s¸ng chÆt chÏ II. ChuÈn bÞ GV: Nghiªn cøu so¹n gi¸o ¸n HS: «n tËp III. TiÕn tr×nh lªn líp.

(29) 1. ổn định: 1p 2. KiÓm tra bµi cò: 5p 3. Bµi míi: Bµi tËp1: LËp dµn ý: “Tinh thÇn yªu níc cña nh©n d©n ta – (HCM) GV: Khái quát cách tìm hiểu đề, tìm ý, lập dàn ý §Ò: Yªu cÇu chøng minh Vấn đề chứng minh: lòng yêu nớc của nhân dân ta  Dµn ý: A- MB: Nªu luËn ®iÓm D©n ta cã mét lßng nång nµn yªu níc Khẳng định “Đó là 1 truyền thống quý báu” Søc m¹nh cña lßng yªu níc khi tæ quèc bÞ x©m l¨ng BTh©n bµi (Qu¸ khø, hiÖn t¹i) Lòng yêu nớc của nhân dân ta đợc phản ánh quân xâm lợc kháng chiÕn + Những trang sử vẻ vang của thời đại bà Trng, bà Triệu + Chóng ta tù hµo, ghi nhí... Cuéc kh¸ng chiÕn chèng thùc d©n ph¸p + Các lứa tuổi từ cụ già -> nhi đồng + §ång bµo kh¾p mäi n¬i Kiều bào - đồng bào Nh©n d©n miÒn ngîc – miÒn xu«i Khẳng định ai cũng 1 lòng yêu nớc + C¸c giíi, c¸c tÇng líp XH... Khẳng định những cử chỉ cao quý đó khác nhau nhng giống với lßng nång nµn yªu níc KÕt bµi + BiÓu hiÖn lßng yªu níc + Nªu nhiÖm vô Bài tập 2: Thơ văn bồi đắp tâm hồn. Hãy chứng minh Bµi tËp 3: H×nh ¶nh tr¨ng trong th¬ Hå ChÝ Minh Bài tập 4: Cho đề văn nghị luận sau: H·y chøng minh r»ng ngêi mÑ cã mét vai trß hÕt søc quan träng víi cuéc đời mỗi ngời Gợi ý: cần đọc kĩ và lần lợt giải quyết các yêu cầu: - LuËn ®iÓm tæng qu¸t: Vai trß cña ngêi mÑ - Việc xác định luận điểm ở đề abì này nên dựa trên cơ sở thời gian(khi còn thơ ấu- khi đã trởng thành). Nh vậy có hai luận điểm ứng với 2 khoảng thời gian ấy. - Căn cứ vào hai luận điểm đã tìm đợc, ta thấy ngay kết quả sắp xếp dẫn chứng phï hîp víi tõng luËn ®iÓm..

(30) -. Phải đảm bảo bố cục 3 phần: MB, TB. KL. Chú ý hành văn, nhất là tránh việc liệt kê dẫn chứng một cách máy móc. Cần có phân tích, đánh giá, nhận xét cho từng dẫn chứng hoặc cùng nhóm dẫn chứng. Văn viết phải thể hiện đợc cảm xúc, thái độ trân trọng, biết ơn của ngời con đối với mẹ. D. Cñng cè: 3P ? Khi làm văn chứng minh, cần lu y vấn đề gì? E. Híng dÉn vÒ nhµ: 2P - N¾m ch¾c phÇn lý thuyÕt vÒ v¨n chøng minh. - Hoµn thµnh viÕt bµi v¨n. ------------------------------*****-----------------------. Ngµy so¹n: ngµy d¹y: TiÕt:10 rÌn kÜ n¨ng lµm v¨n chøng minh I.Mục tiêu cần đạt - Học sinh hiểu đợc văn chứng minh là kiểu bài sử dụng hàng loạt các dẫn chứng có định hớng để khẳng định và làm sáng tỏ vấn đề đó là đúng,là chân lý để thuyết phục ngời đọc, ngời nghe. - Hs ph©n biÖt 2 kiÓu bµi chøng minh + Chứng minh 1 vấn đề chính trị, xã hội + Chứng minh 1 vấn đề văn học nghị luận. + DÉn chøng lµ b¶n chÊt, lµ tinh thÇn cña bµi v¨n chøng minh. - Lêi v¨n chøng minh trong s¸ng chÆt chÏ II. ChuÈn bÞ GV: Nghiªn cøu tµi liÖu, c¸c bµi tËp HS: «n tËp III. TiÕn tr×nh lªn líp 1. ổn định: 1p 2. KiÓm tra bµi cò: 5p 3. Bµi míi: GV: Tập cho HS làm dàn ý các đề sau: 1. Tr¨ng trong th¬ Hå ChÝ Minh.

(31) 2.. Ca dao, dân ca VN thấm đẫm tình yêu quê hơng đất nớc. Em hãy chứng minh Gi¶i quyÕt bµi tËp 2: A. Më bµi: Dẫn dắt vào đề + Ca dao lµ lêi ru ªm ¸i, quen thuéc + Là tiếng nói gia đình, đằm thắm, tình yêu quê hong đất nớc B. Th©n bµi: Ca dao ghi nội lại tình yêu quê hơng đất nớc - Họ yêu những gì thân thuộc trên mảnh đất quê hơng “§øng bªn...mªng m«ng”. Xa quª, hä nhí nh÷ng g× b×nh dÞ cña quª h¬ng, nhí ngêi th©n: “Anh ®i anh nhí ...h«m nao” Nhớ cảnh đẹp và nghề truyền thống của quê hơng “Giã ®a cµnh tróc...T©y Hå”. Nhớ đến Huế đẹp và thơ mộng “Lờ đờ bóng ngả trăng chênh TiÕng hß xa v¾ng nÆng t×nh níc non”... C. Kết Bài: Ca dao chất lọc những vẻ đẹp bình dị, bồi đắp tâm hồn tình yêu cuéc sèng - HS lµm quen, thµnh th¹o c¸c bíc vµ c¸ch lµm dµn ý - GV cho HS viết hoàn chỉnh, đề nào đó - Söa cho HS lçi tõ, dïng c©u c¸c lµm vµ kÜ n¨ng viÕt v¨n... 3. Chøng minh: “Rõng ®em l¹i lîi Ých to lín cho con ngêi”  MB: Tầm quan trọng của rừng đối với cuộc sống, sự u đãi của thiên nhiên đối víi con ngêi.  TB: Chøng minh: - Tõ xa xa rõng lµ m«i trêng sèng cña bÇy ngêi nguyªn thuû: + Cho hoa th¬m qu¶ ngät + Cho vá c©y lµm vËt che th©n + Cho củi, đốt sởi.  Rõng: cho tre nøa lµm nhµ + Gỗ quý làm đồ dùng + Cho lµ lµm nãn... + Cho dîc liÖu lµm thuèc ch÷a bÖnh + Rừng là nguồn vô tận cung cấp vật liệu: giấy viết, sợi nhân tạo để dệt vải, thắng cảnh để nghỉ ngơi, là nguồn du lịch. - KB: ®iÒu hoµ khÝ hËu, lµm trong lµnh kh«ng khÝ - Thùc hiÖn nh bµi trªn D. Cñng cè: 3P ? Khi làm văn chứng minh, cần lu y vấn đề gì? E. Híng dÉn vÒ nhµ: 2P.

(32) - N¾m ch¾c phÇn lý thuyÕt vÒ v¨n chøng minh. - Hoµn thµnh phÇn lËp dµn y -------------------------*****-------------------Ngµy so¹n: ngµy d¹y: TiÕt: 11 LuyÖn tËp vÒ tr¹ng ng÷, lµm v¨n nghÞ luËn chøng minh. I. Mục tiêu cần đạt 1. TiÕng viÖt - HS nắm đợc trạng ngữ trong câu, công dụng của trạng ngữ, tách trạng ngữ thµnh c©u riªng - Rèn kĩ năng dùng Trạng ngữ, dùng từ đặt câu cho HS 2. TËp lµm v¨n - TiÕp tôc rÌn vµ cñng cè v¨n chøng minh cho HS II. ChuÈn bÞ GV: Nghiªn cøu tµi liÖu, c¸c bµi tËp HS: «n tËp III. TiÕn tr×nh lªn líp 1. ổn định: 1p 2. KiÓm tra bµi cò: 5p 3. Bµi míi: * Bµi tËp Bài tập 1: Xác định trạng ngữ trong các câu sau: a) Ngày hôm qua, trên đờnglàng, lúc 12 giờ tra, đã xảy ra một vụ tai nạn giao th«ng. b) Các bạn có ngửi thấy, khi đi qua những cánh đồng xanh, mà hạt thóc nếp đầu tiªn lµm trÜu th©n lóa cßn t¬i, ngöi thÊy c¸i mïi th¬m m¸t cña b«ng lóa non kh«ng? Bµi tËp 2: ViÕt ®o¹n v¨n biÓu c¶m hoÆc chøng minh kho¶ng 10 c©u chó ý sö dông tr¹ng ng÷. Gîi ý:... Bµi tËp 3: Chøng minh nh÷ng c©u tôc ng÷ “Mét c©y... nói cao” A. Më bµi: Nªu tinh thÇn ®/c lµ nguån søc m¹nh Ph¸t huy m¹nh mÏ trong kh¸ng chiÕn chèng qu©n thï Nêu vấn đề: “Một cây..núi cao” B. Th©n bµi: Gi¶i thÝch: “Mét c©y kh«ng lµm nªn non, nªn nói cao”.

(33) - Ba c©y lµm nªn non, nªn nói cao - Câu tục ngữ nói lên tình yêu thơng, đ/c của cộng đồng dân tộc. - Chứng minh: Thời xa xa VIệt Nam đã trồng rừng, lấn biển, làm lên những cánh đồng màu mỡ: “Việt Nam...hơn”- Nguyễn Đình Thi. + Trong lịch sử đấu tranh dựng nớc, giữ nớc + Khëi nghÜa Bµ Trng, Bµ TriÖu, Quang Trung... TK 13: Ng« QuyÒn chèng qu©n Nam H¸n TK 15: Lª Lîi chèng Minh Ngµy nay: chiÕn th¾ng 1954 §¹i th¾ng mïa xu©n 1975 Trên con đờng phát triển công nông nghiệp, hiện đại hoá phấn đấu cho d©n giµu níc m¹nh. Hàng triệu con ngời đang đồng tâm.. C. KÕt bµi: §oµn kÕt trë thµnh 1 truyÒn thèng quý b¸u cña d©n téc Lµ HS em cïng x©y dùng tinh thÇn ®oµn kÕt, gióp nhau häc tËp. D. Cñng cè: 3P ? Thế nào là trạng ngữ? Trạng ngữ bổ sung y nghĩa gì cho sự việc đợc nói đến trong c©u? E. Híng dÉn vÒ nhµ: 2P - N¾m ch¾c phÇn lý thuyÕt vÒ v¨n chøng minh, tr¹ng ng÷. - Hoµn thµnh bµi viÕt ë nhµ. ----------------------------*****---------------------. Ngµy so¹n: ngµy d¹y: TiÕt:12 LuyÖn tËp lµm bµi v¨n nghÞ luËn chøng minh A, Yªu cÇu: - Giúp HS củng cố lại 1 số thể loại văn đã học thông qua một số văn bản nghị luËn - TiÕp tôc rÌn kÜ n¨ng v¨n chøng minh cho HS.

(34) - Hớng dẫn HS sử dụng các dẫn chứng để làm sáng tỏ vấn đề có sức thuyết phục ngời đọc, ngời nghe B. ChuÈn bÞ: GV: c¸c bµi tËp HS: «n l¹i c¸c kiÕn thøc cò. C. TiÕn tr×nh lªn líp 1. ổn định: 1p 2. KiÓm tra bµi cò: 5p 3. Bµi míi: Bài 1: Để chứng minh vấn đề “Tinh thần yêu nớc của nhân dân ta” đã đa ra mấy luận cø? - Hai luËn cø: + Tinh thÇn yªu níc thÓ hiÖn trong nh÷ng trang lÞch sö chèng giÆc ngo¹i x©m. + Tinh thÇn yªu níc thÓ hiÖn trong hiÖn t¹i chèng thùc d©n ph¸p. ? Các luận cứ đợc trình bày theo hệ thống nào? HÖ thèng liÖt kª thêi gian. ? Cách trình bày dẫn chứng theo trình tự thời gian từ xa đến nay, hình thức biểu hiện đa dạng từ cụ già đến trẻ đến từ miền... Bài 2. Bài văn đề cập đến lòng yêu nớc của nhân dân ta trong lĩnh vực nào? A. Trong công cuộc chiến đấu chông kẻ thù xâm lợc. B. Trong sự nghiệp xây dựng đất nớc. C. Trong việc giữ gìn sự giàu đẹp của Tinggs việt D. C¶ A vµ B. ? Theo em VB này đợc bác viết trong thời điểm nào? toµn d©n kh¸ng chiÕn chèng thùc d©n Ph¸p – 1951 ®ang giai ®o¹n gay go ¸c liÖt. ? Nh vËy em tr¶ lêi c©u hái nµo? C©u A Bài 3: Hai luận điểm chính của bài nghị luận “Sự giàu đẹp của Tiếng việt” là gì? Hai luËn ®iÓm chÝnh lµ: + TiÕng viÖt lµ thø tiÕng hay + Tiếng việt là thứ tiếng đẹp ? ở mỗi luận điểm tác giả đã dùng những dẫn chứng nh thế nào là chứng minh? - ë luËn ®iÓm 1: + Lêi nhËn xÐt cña 2 ngêi níc ngoµi + Phong phó nguyªn ©m, phô ©m + CÊu t¹o tõ vùng + Thanh ®iÖu - ë luËn ®iÓm 2:.

(35) + Thoả mãn nhu cầu trao đổi, giao lu + Phong phó, dåi dµo vÒ cÊu t¹o tõ + Tõ vùng míi t¨ng nhanh + Kh«ng ngõng t¹o ra tõ míi. Bµi 4. §Ó chøng minh sù giµu vµ kh¶ n¨ng phong phó cña tiÕng viÖt trong bµi v¨n của mình. Đặng Thai Mai đã sử dụng kiểu lập luận gì? A. Chøng minh B. Gi¶i thÝch C. Kết hợp chứng minh, giải thích và bình luận vấn đề D. Kết hợp phân tích và chứng minh vấn đề. ? Theo em văn bản này đợc trình bày theo cách nào? A. Chøng minh. ? Vì sao tác giả đa ra hàng loạt những dẫn chứng tiêu biểu để làm nổi bật luận điểm sự giàu đẹp của Tiếng việt. Bài 5. Chứng cứ nào không đợc tác giả dùng để chứng minh cái hay của Tiếng việt? A. Dồi dào về phần cấu tạo từ ngữ và hình thức diễn đạt B. Ng÷ ph¸p uyÓn chuyÓn chÝnh x¸c C. Mét thø tiÕng giµu chÊt nh¹c. D. Thoả mãn nhu cầu trao đồi tình cảm, ý nghĩ giữa ngời với ngời. ? Theo em chứng cứ nào không đợc tác giả dùng để chứng minh của Tiếng viÖt? V× sao? Chứng cứ C vì nó nằm trong chứng cứ làm nổi bật cái đẹp của TiÕng viÖt. Bài 6 Tục ngữ đợc sắp sếp vào loại văn bản nào đó. ? VËy theo em tôc ng÷ cã ý kh¸c víi v¨n nghÞ luËn kh«ng? - Cã ? Nh vậy tục ngữ khác đặc điểm văn nghị luận ở chỗ nào? - Tục ngữ đợc thể hiện 1 câu ngắn gọn không có hệ thống luận điểm, luận cứ. ? VËy em thÊy tôc ng÷ phï hîp víi lo¹i v¨n b¶n nµo? C©u D Bài 7: Tìm dẫn chứng thích hợp để chứng minh những luận định sau: a) ë truyÒn thuyÕt lÞch sö ViÖt Nam, c¸c yÕu tè thÇn k× thêng g¾n víi cèt lâi lÞch sö. b) Dân tộc ta ngày nay vẫn tiếp tục phát huy truyền thống đạo lí “ngời trong mét níc ph¶i th¬ng nhau cïng”. Gîi ý: Yêu cầu tìm dẫn chứng thật phong phú nhng phải đảm bảo sát thực với nội dông cÇn chøng minh. Kh«ng chØ liÖt kª tªn truyÖn mµ ph¶i biÕt lùa chän nh÷ng chi tiÕt cô thÓ. VÝ dô: a) Cã thÓ chän dÉn chøng sau: - Truyền thuyết Con Rồng cháu Tiên: Đằng sau chi tiết kì lạ hoang đờng (Nguồn gốc của Lạc Long Quân và Âu Cơ: chuyện đẻ cái bọc trăm trứng nở ra trăm con.

(36) trai, kh«ng cÇn bó mím mµ vÉn lín nhanh nh thæi;...) lµ cèt lâi lÞch sö (sù ra đờicủa nhà nớc Văn Lang, sự xuất hiện của triều đại các vua Hùng,...) D. Cñng cè: 3P ? Khi lµm bµi v¨n chøng minh ta cÇn nh÷ng ®iÒu kiÖn nµo? E. Híng dÉn vÒ nhµ: 2P - N¾m ch¾c phÇn lý thuyÕt vÒ v¨n chøng minh. - Hoµn thµnh bµi viÕt ë nhµ. -----------------------*****--------------gµy so¹n: ngµy d¹y: TiÕt: 13 Luyện tập câu rút gọn, câu đặc biệt A. Yªu cÇu: - Giúp HS củng cố lại hệ thống câu: Câu rút gọn, câu đặc biệt. Biết phân biệt 2 c©u trªn - Rèn kĩ năng xác định câu cho HS B. ChuÈn bÞ: GV: c¸c bµi tËp HS: «n l¹i c¸c kiÕn thøc cò. C. TiÕn tr×nh lªn líp 1. ổn định: 1p 2. KiÓm tra bµi cò: 5p 3. Bµi míi: I.. Lý thuyÕt 1. C©u rót gän ? ThÕ nµo lµ c©u rót gän? Lµ c©u cã thÓ lîc bá sè thµnh phÇn cña c©u. ? Rút gọn câu nhằm mục đích gì? Lµm c©u gän h¬n th«ng tin nhanh, tr¸nh lËp luËn, võa tr¸nh lÆp những từ ngữ đã xuất hiện ở câu trớc. Ngụ ý hành động... ? LÊy vÝ dô Häc ¨n, häc nãi, häc gãi häc më ? Khi rót gän c©u cßn lu ý ®iÒu g×? 2. Câu đặc biệt ? Dùng câu đặc biệt để làm gì? ? LÊy vÝ dô? Mùa xuân ơi ! mùa xuân đẹp thế 3. Thªm TN cho c©u ? Thªm TN cho c©u cã ý nghÜa g×?.

(37) ? VÒ h×nh thøc thªm TN cho c©u vÞ trÝ nh thÕ nµo? ? §Æt c©u cã TN? ? Thªm TN cho c©u cã t¸c dông g×? II. LuyÖn tËp Bµi 1: ChØ râ t¸c dông cña tr¹ng ng÷ trong c©u sau: a. Trong lµn n¾ng öng khãi m¬ tan b. Sau chiÕn th¾ng §iÖn Biªn Phñ, miÒn B¾c níc ta gi¶i phãng c. Cháu chiến đấu hôm nay V× lßng yªuTæ quèc d. Tôi đến đây để đa th cho bạn Bµi 2: T×m c©u rót gän chñ ng÷ trong ®o¹n trÝch sau vµ cho biÕt t¸c dông cña nã Ngày xa, bố Mị lấy mẹ Mị không có đủ tiền cới, phải đến vay nhà Thống Lí, bố cña Thèng LÝ P¸ Tra b©y giê. Mçi n¨m ®em nép l¹i cho chñ nî mét n¬ng ng«. đến tận khi hai vợ chồng về già rồi mà cũng cha trả đủ đợc nợ. Ngời vợ chết còng cha tr¶ hÕt nî. Bài 3: Tìm các câu đặc biệt trong văn bản “Cuộc chia tay của những con búp bª” cña Kh¸nh Hoµi. Bài 4: Trong những trờng hợp sau đây, câu đặc biệt dùng để làm gì? a) Nhà ông X. Buổi tối. Một chiếc đèn măng sông. Một bộ bàn ghề. Ông X đang ngồi có vẻ chờ đợi. b) Mẹ ơi! Chị ơi! Em đã về. c) Cã ma! d) Đẹp quá. Một đàn cò trắng đang bay kìa! D. Cñng cè: 3P ? Thế nào là câu rút gọn, câu đặc biệt? ? Tác dụng của câu đặc biệt và câu rút gọn? E. Híng dÉn vÒ nhµ: 2P - Nắm chắc phần lý thuyết về câu rút gọn và câu đặc biệt - Hoµn thµnh c¸c bµi tËp. ---------------------------------*****----------------------------«n tËp lµm v¨n nghÞ luËn Ngµy so¹n: ngµy d¹y: TiÕt: 14 A.Mục tiêu cần đạt – Qua giê «n tËp gióp HS n¾m ch¾c h¬n vÒ c¸c bíc lµm bµi trong bµi v¨n nghị luận nh tìm hiểu đề, tìm ý, lập dàn ý trong bài văn nghị luận. – Rèn kĩ năng phân tích đề, tìm ý cho bài văn nghị luận B. ChuÈn bÞ - HÖ thèng hãa c©u hái «n tËp.

(38) C.. TiÕn tr×nh trªn líp: 1. ổn định: 1p 2. KiÓm tra bµi cò: 5p 3. Bµi míi: Ly thuyÕt ? Muốn tìm hiểu đề em phải làm nh thế nào? - Xây dựng nội dung tính chất của vấn đề - Xây dựng đối tợng của vấn đề - Xây dựng phạm vi chất của vấn đề 1. T×m ý ? Muèn t×m ý ta t×m nh thÕ nµo? - T×m luËn ®iÓm - T×m luËn cø - X©y dùng lËp luËn ? Tìm luận điểm cho đề bài trên? - LuËn ®iÓm: khuyªn con ngêi ¨n qu¶ ph¶i nhí kÎ trång c©y ? Muốn tìm luận cứ cho đề bài trên em phải làm nh thế nào? - Tr¶ lêi c¸c c©u hái ? thÕ nµo lµ ¨n qu¶ nhí kÎ trång c©y? - Ngời hởng thành quả do ngời khác đem lại phải nhớ ơn ngời đó ? V× sao ¨n qu¶ ph¶i nhí kÎ trång c©y? - ThÓ hiÖn truyÒn thèng uèng níc nhí nguån cña ngêi d©n ViÖt Nam ? Ta thÓ hÞªn nhí kÎ trång c©y b»ng c¸ch nµo? - Gi÷ g×n, ph¸t huy ? Lấy những dẫn chứng để làm sáng tỏ việc nhớ ơn đó? - Nhí ¬n «ng bµ tæ tiªn... - VÞ anh hïng.. 3. X©y dùng lËp luËn cè bè côc mÊy phÇn? - Bè côc 3 phÇn ? Nªu yªu cÇu tõng phÇn? Më Bµi: Giíi thiÖu luËn ®iÓm tæng qu¸t Th©n bµi: LÝ lÏ dÉn chøng lµm næi bËt luËn ®iÓm Kết bài: khẳng định lại vấn đề rút ra nhiệm vụ, vai trò của bản thân. ? Dựa vào yêu cầu từng phần em lập dàn ý cho đề bài trên? MB: giíi thiÖu luËn ®iÓm TrÝch c©u tôc ng÷ TB: 1. Gi¶i thÝch c©u tôc ng÷ 2. ý nhĩa câu tục ngữ: thể hiện truyền thống đạo lí của ngời Việt Nam 3. T¸c dông: gi÷ g×n vµ ph¸t huy + DÉn chøng....

(39) KB: Khẳng định đây là lời khuyên về lòng nhớ ơn bản thân phải có ý thức... II. LuyÖn tËp Bài 1: Tính chất nào phù hợp với đề bài: “Có công mài sắt có ngày nên kim” A. Ph©n tÝch B. Ca ngîi C. Tranh luËn D. Khuyªn nhñ ? Em hiÓu c©u tôc ng÷ trªn nh thÕ nµo? - Con ngêi ta cÇn ph¶i kiªn tr× míi lµm nªn viÖc ? ®©y lµ lêi khuyªn nhñ hay ca ngîi - Lêi khuyªn nhñ D. Cñng cè: 3P ? Nªu c¸c bíc lµm mét bµi v¨n nghÞ luËn? E. Híng dÉn vÒ nhµ - N¨m ch¾c c¸c bíc lµm bµi v¨n nghÞ luËn - HSG: Tìm hiểu đề, tìm ý cho bài: “có công... kim” -------------------------------*****----------------------------. Ngµy so¹n: ngµy d¹y: TiÕt : 15 «n tËp V¨n gi¶i thÝch I.. Mục tiêu cần đạt - Qua giê «n tËp gióp c¸c em n¾m ch¾c c¸c bíc lµm bµi v¨n gi¶i thÝch tõ tìm hiểu đề, tìm ý đến lập dàn ý viết và sửa bài. - Rèn kĩ năng phân tích đề, tìm ý, lập dàn ý. - Gi¸o dôc ý thøc cÈn thËn khi lµm bµi v¨n gi¶i thÝch. II . ChuÈn bÞ: - GV: Hệ thống các bớc làm bài giải thích, đề ôn tập - HS: ¤n tËp III. TiÓn tr×nh lªn líp: 1. ổn định: 1p 2. KiÓm tra bµi cò: 5p 3. Bµi míi:.

(40) Bµi 1:. “ Mïa xu©n lµ TÕt trång c©y Làm cho đất nớc càng ngày càng xuân” Em hiÓu 2 c©u th¬ trªn cña B¸c nh thÕ nµo? 1. Tìm hiểu đề: ? §Ò bµi trªn thuéc thÓ lo¹i g×? ThÓ lo¹i v¨n gi¶i thÝch ? Vấn đề cần giải thích ở đây là gì? Gi¶i thÝch ý nghÜa cña viÖc trång c©y trong mïa xu©n 2. T×m ý ? Muốn tìm ý cho đề bài trên em phải làm gì? B»ng c¸ch tr¶ lêi c©u nãi cña B¸c nh thÕ nµo? Mùa xuân náo nức tng bừng đi trồng cây Bác gọi đó là tết trồng. c©y. Trồng cây làm cho đất nớc càng ngày càng xuân. 3. LËp dµn ý ? PhÇn më bµi em lµm nh thÕ nµo? Giới thiệu vấn đề: Mùa xuân rất đẹp... Nêu giới hạn vấn đề: Vì thế Bác phát động phong trào trồng cây... B. Th©n Bµi 2. Giải thích sơ lợc vấn đề ? Phần giải thích sơ lợc vấn đề em trả lời câu hỏi nào? ? Em hiÓu c©u th¬ nh thÕ nµo? 3. V× sao ra tham gia phong trµo trång c©y nµy? V× : C©y xanh lµ l¸ phæi cña thiªn nhiªn nã gióp ta ®iÒu hoµ kh«ng khÝ nh hót khÝ CO2 nh¶ khÝ O2... Ng¨n chÆn lò lôt Tô điểm màu xanh cho đất nớc thêm đẹp 4. Làm nh thế nào để thực hiện lời dạy của Bác Chèng ph¸ ho¹i rõng xanh Ch¨m sãc vµ b¶o vÖ... Gi÷ g×n rõng nguyªn sinh vµ rõng ®Çu nguån C. KÕt bµi ? PhÇn kÕt bµi em lµm nh thÕ nµo? Thùc hÞªn lêi d¹y cña B¸c mïa xu©n nµo nh©n d©n ta cµng nhiÖt tinh.... B¶n th©n em ý thøc... Tham gia nhiÖt t×nh viÖc trång c©y ë nhµ, ë trêng D.Cñng cè: 3P GV: gọi một số HS đọc bài viết của mình => nhận xét, bổ sung..

(41) -. E. Híng dÉn vÒ nhµ: 2P Làm hoàn chỉnh đề bài trên ---------------------------*****-------------------------. Ngµy so¹n: Ngµy d¹y: TiÕt:16 RÌn kÜ n¨ng lµm v¨n nghÞ luËn A.Mục tiêu cần đạt – Qua giê «n tËp gióp HS n¾m ch¾c h¬n vÒ c¸c bíc lµm bµi trong bµi v¨n nghị luận nh tìm hiểu đề, tìm ý, lập dàn ý trong bài văn nghị luận. – Rèn kĩ năng phân tích đề, tìm ý cho bài văn nghị luận B. ChuÈn bÞ - HÖ thèng hãa c©u hái «n tËp C. TiÕn tr×nh trªn líp: 1. ổn định: 1p 2. KiÓm tra bµi cò: 5p 3. Bµi míi: I. «n lý thuyÕt 1.? Muốn tìm hiểu đề em phải làm nh thế nào? - Xây dựng nội dung tính chất của vấn đề - Xây dựng đối tợng của vấn đề - Xây dựng phạm vi chất của vấn đề 2. T×m ý ? Muèn t×m ý ta t×m nh thÕ nµo? - T×m luËn ®iÓm - T×m luËn cø - X©y dùng lËp luËn ? Tìm luận điểm cho đề bài trên? - LuËn ®iÓm: khuyªn con ngêi ¨n qu¶ ph¶i nhí kÎ trång c©y ? Muốn tìm luận cứ cho đề bài trên em phải làm nh thế nào? - Tr¶ lêi c¸c c©u hái ? thÕ nµo lµ ¨n qu¶ nhí kÎ trång c©y? - Ngời hởng thành quả do ngời khác đem lại phải nhớ ơn ngời đó ? V× sao ¨n qu¶ ph¶i nhí kÎ trång c©y? - ThÓ hiÖn truyÒn thèng uèng níc nhí nguån cña ngêi d©n ViÖt Nam ? Ta thÓ hÞªn nhí kÎ trång c©y b»ng c¸ch nµo?.

(42) - Gi÷ g×n, ph¸t huy ? Lấy những dẫn chứng để làm sáng tỏ việc nhớ ơn đó? - Nhí ¬n «ng bµ tæ tiªn... - VÞ anh hïng.. 3. X©y dùng lËp luËn cè bè côc mÊy phÇn? - Bè côc 3 phÇn ? Nªu yªu cÇu tõng phÇn? Më Bµi: Giíi thiÖu luËn ®iÓm tæng qu¸t Th©n bµi: LÝ lÏ dÉn chøng lµm næi bËt luËn ®iÓm Kết bài: khẳng định lại vấn đề rút ra nhiệm vụ, vai trò của bản thân. ? Dựa vào yêu cầu từng phần em lập dàn ý cho đề bài trên? MB: giíi thiÖu luËn ®iÓm TrÝch c©u tôc ng÷ TB: 1. Gi¶i thÝch c©u tôc ng÷ 2. ý nhĩa câu tục ngữ: thể hiện truyền thống đạo lí của ngời Việt Nam 3. T¸c dông: gi÷ g×n vµ ph¸t huy + DÉn chøng... KB: Khẳng định đây là lời khuyên về lòng nhớ ơn bản thân phải có ý thức... II. LuyÖn tËp Bài 1: Tính chất nào phù hợp với đề bài: “Có công mài sắt có ngày nên kim” A. Ph©n tÝch B. Ca ngîi C. Tranh luËn D. Khuyªn nhñ ? Em hiÓu c©u tôc ng÷ trªn nh thÕ nµo? - Con ngêi ta cÇn ph¶i kiªn tr× míi lµm nªn viÖc ? ®©y lµ lêi khuyªn nhñ hay ca ngîi - Lêi khuyªn nhñ Bµi 2: D. Cñng cè: 3P E. Híng dÉn vÒ nhµ: 2P - N¨m ch¾c c¸c bíc lµm bµi v¨n nghÞ luËn - HSG: Tìm hiểu đề, tìm ý cho bài: “có công... kim”;.

(43) Buæi 9: «n tËp tôc ng÷ Ngµy so¹n: ngµy d¹y:. I. Môc tiªu: - Qua giờ ôn tập giúp HS nắm chắc hơn về tục ngữ, nắm chắc đợc nội dung ý nghÜa trong c©u . nghÖ thuËt - RÌn kÜ n¨ng c¶m thô vµ ph©n tÝch tôc ng÷ - Gi¸o dôc ý thøc t tëng häc hái nh÷ng kinh nghiÖm trong d©n gian II.. GV: ChuÈn bÞ hÖ thèng c©u hái vµ bµi «n tËp HS: «n tËp III.Néi dung: ? Đọc thuộc những câu tục ngữ về thiên nhiên và lao động xã hội ? Trong c¸c c©u tôc ng÷ nµy em thÝch nhÊt c©u nµo? V× sao? - Câu “Tấc đất, tấc vàng” - Qua câu tục ngữ ta thấy giá trị của đất. Đất quý giá vì đất nuôi sống con ngời. Đất là một loại vàng sinh sôi, từ đó khuyên con ngời biết sử dụng và quý trọng đất. ? §äc thuéc nh÷ng c©u tôc ng÷ vÒ con ngêi vµ x· héi ? C©u tôc ng÷ “§ãi cho s¹ch, r¸ch cho th¬m” sö dông c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt g×? - §èi rÊt chØnh - Sö dông h×nh ¶nh Èn dô ? Từ nghệ thuật đó làm nổi bật nghĩa của câu tục ngữ nh thế nào? - Nghĩa đen: Dù đói vẫn phải ăn uống sạch sẽ, dù rách vẫn ăn uống cho sạch sẽ, gi÷ g×n cho th¬m tho. - NghÜa bãng cña c©u tôc ng÷: Dï nghÌo, thiÕu thèn vÉn ph¶i sèng trong s¹ch, kh«ng v× nghÌo khæ mµ lµm ®iÒu xÊu IV. LuyÖn tËp. Bài 1/88: Tục ngữ về con ngời đợc hiểu theo những nghĩa nào? A. ChØ hiÓu theo nghÜa ®en; B. ChØ hiÓu theo nghÜa bãng; C. C¶ nghÜa ®en vµ nghÜa bãng D. C¶ A, B, C ? Theo em tôc ng÷ hiÓu theo nghÜa bãng ? Nh vËy em chän c©u nµo? C©u C. Bài 2: Nội dung của 2 câu tục ngữ “không thầy đố mày làm nên” và “Học thầy kh«ng tµy häc b¹n” A. §Ò cao ý nghÜa, vai trß cña viÖc häc b¹n B. Khuyến khích mở rộng phạm vi và đối tợng học hỏi C. Kh«ng coi häc b¹n quan träng h¬n häc thÇy D. Kh«ng coi träng viÖc häc thÇy h¬n häc b¹n ? Theo em, emchän c©u nµo? V× sao? C©u D. Bài 4: Nối nội dung A với nội dung ở cột B để đợc một nhận định đúng A B Díi h×nh thøc nhËn xÐt, khuyªn nhñ, D. nh×n nhËn c¸c quan hÖ gi÷a con tôc ng÷ vÒ con ngêi vµ x· héi truyÒn ngêi víi con ngêi iíi tù nhiªn đạt rất nhiều bài học bổ ích vì cách E. Nh×n nhËn gi¸ trÞ con ngêi trong c¸ch häc c¸ch sèng vµ c¸ch øng sö hµng ngµy F. nhËn biÕt c¸c hiÖn tîng thêi tiÕt G. khai th¸c tèt ®iÒu kiÖn, hoµn cảnh tự nhiên để tạo ra của cải vật chÊt..

(44)

gia an

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về