Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.68 MB, 153 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span>Tuần 1 – Tieát 1: OÂn Taäp I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1: Kiến thức: - Giúp học sinh hệ thống lại các kiến thức cơ bản đã học ở lớp 8 - Ôn lại các bài toán tính theo công thức và tính theo phương trình hóa học, các bài toán về dung dịch, nồng độ dung dịch. 2: Kyõ naêng: - Reøn luyeän kó naêng vieát phöông trình , kó naêng vieát CTHH, PTHH 3. Định hướng phát triển năng lực - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học: + Năng lực sử dụng biểu tượng hóa học + Năng lực sử dụng thuật ngữ hóa học - Năng lực tính toán + Tính toán theo khối lượng, theo số mol của chất tham gia hoặc sản phẩm + Vận dụng các thuật toán để tính toán trong các bài toán hóa học - Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn học + Phân tích được tình huống trong học tập môn hóa học. Phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập môn hóa học + Xác định được và tìm hiểu các thông tin liên quan đến vấn đềphát hiện trong các chủ đề hóa học + Đề xuất được giải pháp và thực hiện giải pháp giải quyết vấn đề phát hiện, nhận ra sự phù hợp hay không phù hợp của các giải pháp đó II.PHƯƠNG PHÁP/ KỸ THUẬT DẠY HỌC - Phương pháp đàm thoại tìm tòi - Phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề - Phương pháp hợp tác - Phương pháp sử dụng bài tập hóa học III.ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC: Giaùo vieân: Heä thoáng baøi taäp, caâu hoûi Học sinh: ôn tập lại các kiến thức đã học ở lớp 8 IV.TIEÁN TRÌNH BAØI DAÏY: 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC 3. Bài mới Hoạt động 1: Ôn tập các khái niệm và các nội dung lí thuyết cơ bản ở lớp 8 Hoạt động của Giáo viên và Học sinh Noäi dung 1. Hãy phân loại và gọi tên các hợp chất I. Ôn tập các khái niệm và các nội dung cơ sau: ZnO, NaOH, HCl, ZnCl2, Al(OH)3, bản ở lớp 8 K2O, SO2, BaSO4, H3PO4, Cu(OH)2, 1. Hãy phân loại và gọi tên các hợp chất Mg(HCO3)2, H2SO4, SO3, NaCl. sau: ZnO, NaOH, HCl, ZnCl2, Al(OH)3, Gv: Để làm bài tập trên, chúng ta cần sử dụng K2O, SO2, BaSO4, H3PO4, Cu(OH)2, những kiến thức nào? Mg(HCO3)2, H2SO4, SO3, NaCl. Hs: Thảo luận nhóm, nêu các nội dung kiến thức cần sử dụng và hoàn thành bài tập. Baøi laøm: Caùc Oxit: ZnO: keõm oxit K2O: kali oxit Trang.
<span class='text_page_counter'>(2)</span> SO2: löu huyønh ñioxit SO3: löu huyønh tri oxit Caùc bazô: NaOH: natri hiñroxit Al(OH)3: nhoâm hiñroxit Cu(OH)2: đồng hiđroxit Caùc axit: HCl: axit clo hiñric H3PO4: axit photphoric H2SO4: axit sunfuric Caùc muoái: ZnCl2: keõm clrua BaSO4: bari sunfat Mg(HCO3)2: magie hiñro cacbonat NaCl: natri clorua Gv: Nhaän xeùt, chaám ñieåm 2. Hoàn thành các phương trình hóa học sau (kèm điều kiện của phản ứng nếu có) , cho biết chúng thuộc loại phản ứng gì? S + O2 ---> ? Zn + HCl ---> ? + ? KClO3 ---> KCl + ? CuO + H2 ---> ? + ? Hs: Thảo luận nhóm, hoàn thành bài tập Gv: Nhaän xeùt, chaám ñieåm 3. Lập công thức hóa học của các hợp chất sau: a) Al (III) vaø O (II) b) Zn (II) vaø (SO4) (II) c) Fe (II) vaø (OH) (I) Gv: Yeâu caàu hoïc sinh nhaéc laïi quy taéc hoùa trò Hs: Thảo luận nhóm, hoàn thành bài tập Gv: Nhaän xeùt, chaám ñieåm. 2. Hoàn thành các phương trình hóa học: S + O2 SO2 Zn + 2HCl ZnCl2 + H2 2KClO3 2KCl + 3O2 CuO + H2 Cu + H2O 3. Lập công thức hóa học của các hợp chất sau: a) Al (III) vaø O (II) b) Zn (II) vaø (SO4) (II) c) Fe (II) vaø (OH) (I) Baøi laøm: a) Al2O3 b) ZnSO4 c) Fe(OH)2. Hoạt động 2: Tính theo phương trình hóa học Hoạt Động Của Giáo Viên Và Học Sinh Noäi Dung Cho 11,2 gam sắt (Fe) phản ứng hoàn toàn với dung II. Tính theo phương trình hóa học: dòch HCl: a) Vieát phöông trình hoùa hoïc cuûa phaûn Cho 11,2 gam sắt (Fe) phản ứng hoàn ứng toàn với dung dịch HCl: b) Tính khối lượng muối tạo thành a) Viết phương trình hóa học của phản ứng c) Tính số mol HCl đã phản ứng b) Tính khối lượng muối tạo thành d) Tính theå tích khí hiñro sinh ra (ñkc) c) Tính số mol HCl đã phản ứng Gv: Yêu cầu học sinh nhắc lại các bước làm một bài d) Tính thể tích khí hiđro sinh ra (đkc) toán tính theo phương trình hóa học. Trang.
<span class='text_page_counter'>(3)</span> Hs: Thảo luận nhóm, hoàn thành bài tập.. Giaûi: Số mol sắt tham gia phản ứng: m 11 , 2 nFe= Fe = =0,2(mol) M Fe 56 a) Phöông trình hoùa hoïc: Fe + 2HCl FeCl2 + H2 1mol 2mol 1mol 1mol 0,2 mol x? y? z? b) Tính khối lượng muối sinh ra: 0,2× 1 nFeCl = y= =0,2(mol) 1 mFeCl =M n=127 × 0,2=25 , 4 (gam) c) Số mol HCl đã phản ứng: 0,2× 0,2 nHCl =x= =0,4 (mol) 1 d) Tính theå tích khí hiñro sinh ra: 0,2× 1 n H =z= =0,2(mol) 1 V H =0,2× 22 , 4=4 , 48(l) 2. 2. 2. 2. Hoạt động 3: Ôn tập các công thức về nồng độ, bài tập áp dụng Hoạt Động Của Giáo Viên Và Học Sinh Noäi Dung Gv: Yeâu caàu hoïc sinh III. Nồng độ phần trăm, nồng độ mol/l - Nhắc lại các công thức tính nồng độ phần trăm và nồng độ mol/l 1. Tính khối lượng muối ăn có trong 200 g - Laøm caùc baøi taäp sau: dung dịch muối ăn nồng độ 10% 1. Tính khối lượng muối ăn có trong 2. Tính soá mol HCl coù trong 150ml dung dòch 200 g dung dịch muối ăn nồng độ 10% HCl 0,5 M 2. Tính soá mol HCl coù trong 150ml dung dòch Baøi laøm HCl 0,5 M 1. Khối lượng muối ăn có trong 200 g dung dịch muối ăn nồng độ 10% C % ×mñ 10 ×200 Hs: Thảo luận nhóm, hoàn thành bài tập. mNaCl =mct= = 100 100 20(gam) 2. Soá mol HCl coù trong 150ml dung dòch HCl 0,5 M Gv: Nhaän xeùt, chaám ñieåm 0,5 ×150 nHCl =C M ×V = =0 ,075 (mol) 1000 4.Kiểm tra – đánh giá 5.Daën doø: Các em đọc trước bài mới để chuẩn bị cho tiết sau. ? Oxit có những tính chất hóa học như thế nào? Dựa vào đâu để phân loại oxit Tuần 1 – Tieát 2:. Tính chaát hoùa hoïc cuûa oxit Khái quát về sự phân loại oxit Trang.
<span class='text_page_counter'>(4)</span> I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1: Kiến thức Biết được: - Tính chất hoá học của oxit: + Oxit bazơ tác dụng được với nước, dung dịch axit, oxit axit. + Oxit axit tác dụng được với nước, dung dịch bazơ, oxit bazơ. - Sự phân loại oxit, chia ra các loại: oxit axit, oxit bazơ, oxit lưỡng tính va oxit trung tính. 2.Kyõ naêng: - Quan sát thí nghiệm và rút ra tính chất hoá học của oxit bazơ, oxit axit. - Phân biệt được một số oxit cụ thể. - Phân biệt được các phương trình hoá học minh hoạ tính chất hoá học của một số oxit. 3. Định hướng phát triển năng lực - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học: + Năng lực sử dụng biểu tượng hóa học + Năng lực sử dụng thuật ngữ hóa học - Năng lực thực hành hóa học + Năng lực tiến hành thí nghiệm, sử dụng thí nghiệm an toàn + Năng lực quan sát, mô tả, giải thích các hiện tượng thí nghiệm và rút ra kết luận + Năng lực xử lí thông tin liên quan đến thí nghiệm - Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn học + Phân tích được tình huống trong học tập môn hóa học. Phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập môn hóa học + Xác định được và tìm hiểu các thông tin liên quan đến vấn đềphát hiện trong các chủ đề hóa học + Đề xuất được giải pháp và thực hiện giải pháp giải quyết vấn đề phát hiện, nhận ra sự phù hợp hay không phù hợp của các giải pháp đó - Năng lực vận dụng kiến thức hóa học vào cuộc sống + Hệ thống hóa kiến thức, phân tích tổng hợp kiến thức hóa học và vận dụng vào cuộc sống +Phát hiện được các nội dung hoá học được vận dụng trong đời sống để giải thích + Độc lập, sáng tạo giải quyết các vấn đề thực tiễn II.PHƯƠNG PHÁP/ KỸ THUẬT DẠY HỌC - Phương pháp đàm thoại tìm tòi - Phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề - Phương pháp hợp tác - Phương pháp sử dụng thí nghiệm III.ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC: - Giaùo vieân: (Chuaån bò cho 6 nhoùm) + Hoùa chaát: CuO, dd HCl, dd Ca(OH)2, CaO … + Dụng cụ: Ống nghiệm, cốc thủy tinh, đèn cồn, … - Học sinh: xem trước nội dung bài học IV.TIEÁN TRÌNH BAØI DAÏY: 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC 3. Bài mới Hoạt động 1: Tính chất hóa học của oxit bazơ Hoạt động của Giáo viên và Học sinh Noäi dung a) Tác dụng với nước: I. TÍNH CHAÁT HOÙA HOÏC CUÛA OXIT: Gv: Hướng dẫn học sinh cách tiến hành thí nghiệm 1. Oxit bazơ có những tính chất hóa học CaO tác dụng với nước, dùng giấy quỳ tím để nhận nào? Trang.
<span class='text_page_counter'>(5)</span> biết sản phẩm thu được. a. Oxit bazô + H2O Bazô (Na2O,K2O, CaO, Hs: Nhận xét hiện tượng, giải thích, viết phương BaO) (kieàm) trình hoùa hoïc. Gv: Thoâng baùo moät soá oxit bazô nhö Na 2O, K2O, BaO cũng có phản ứng tương tự. Pthh: b. Tác dụng với axit: CaO(r) + H2O(l) Ca(OH)2(r) Hs: Đọc phần thí nghiệm Sgk. Tiến hành thí b. Oxit bazơ + Axit Muối + H2O nghiệm, quan sát hiện tượng. Giải thích – Viết phương trình hóa học của phản ứng xảy ra. Pthh: CuO(dd) + 2HCl(dd) CuCl2 (dd) + H2O(l) c. Tác dụng với oxit axit: c. Oxit bazô + Oxit axit Muoái Hs: Đọc thông tin sgk. Gv: Yeâu caàu hoïc sinh vieát phöông trình hoùa hoïc Pthh: của phản ứng giữa BaO và CO2. BaO(r) + CO2(k) BaCO3(r) Hoạt động 2: Tính chất hóa học của oxit axit Hoạt Động Của Giáo Viên Và Học Sinh Noäi Dung a. Tác dụng với nước 2. Oxit axit có những tính chất hóa học Hs: Đọc thông tin sgk. naøo? Gv: Thông báo các axit tương ứng của các oxit axit a. Oxit axit + H2O Axit thường gặp. Pthh: Hs: Vieát moät soá phöông trình hoùa hoïc. P2O5(r) + 3H2O(l) 2H3PO4(dd) SO2(k) + H2O(l) H2SO3(dd) b. Tác dụng với dung dịch bazơ: b. Oxit axit + Bazô Muoái + H2O Gv điều chế trước khí CO2, để học sinh tiến hành Pthh: thí nghieäm: CO2 + Ca(OH)2. CO2(k) +Ca(OH)2(dd) CaCO3(r) + H2O(l) Gv: Hướng dẫn học sinh cách tiến hành thí nghiệm. Hs: Tiến hành thí nghiệm, quan sát hiện tượng, giải thích. Viết phương trình hóa học của phản ứng. c. Tác dụng với oxit bazơ: c. Oxit axit + Oxit bazô Muoái Hoạt động 3: Tìm hiểu về sự phân loại oxit Hoạt Động Của Giáo Viên Và Học Sinh Noäi Dung Hs: Đọc thông tin sgk. Trả lời các câu hỏi sau: II. KHÁI QUÁT VỀ SỰ PHÂN LOẠI OXIT - Căn cứ vào đâu để phân loại oxit? - Có những loại oxit nào? Cho ví dụ. 1. Oxit bazô: Na2O, CuO, BaO, Fe2O3,.. 2. Oxit axit: SO2, SO3, N2O5, … 3. Oxit lưỡng tính: ZnO, Al2O3,… 4. Oxit trung tính: CO, NO,… 4. Kiểm tra – đánh giá Cho các oxit sau: K2O, Fe2O3, SO3, P2O5. Trong các oxit trên, oxit nào tác dụng được với Trang.
<span class='text_page_counter'>(6)</span> - Nước - Dung dịch H2SO4 loãng - Dung dòch NaOH Vieát phöông trình hoùa hoïc. 5.DAËN DOØ Laøm baøi taäp sgk. Học bài, xem trước bài mới. Trả lời câu hỏi ? CaO có những tính chất hóa học cùa một oxit bazơ hay không ? dựa vào đâu mà CaO được sử dụng khử chua đất trồng trọt. Tuần 2 – Tieát 3: Moät soá oxit quan troïng I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI 1. Kiến thức: Hoïc sinh biết được - Tính chất, ứng dụng, điều chế canxi oxit trong đời sống và trong sản xuất 2. Kyõ naêng: - Dự đoán, kiểm tra và kết luận được về tính chất hoá học của CaO - Tính thành phần phần trăm về khối lượng của oxit trong hỗn hợp hai chất. - Viết được các phương trình phản ứng hoá học của CaO và làm bài tập 3. Định hướng phát triển năng lực - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học: + Năng lực sử dụng biểu tượng hóa học + Năng lực sử dụng thuật ngữ hóa học - Năng lực thực hành hóa học + Năng lực tiến hành thí nghiệm, sử dụng thí nghiệm an toàn + Năng lực quan sát, mô tả, giải thích các hiện tượng thí nghiệm và rút ra kết luận + Năng lực xử lí thông tin liên quan đến thí nghiệm - Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn học + Phân tích được tình huống trong học tập môn hóa học. Phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập môn hóa học + Xác định được và tìm hiểu các thông tin liên quan đến vấn đềphát hiện trong các chủ đề hóa học + Đề xuất được giải pháp và thực hiện giải pháp giải quyết vấn đề phát hiện, nhận ra sự phù hợp hay không phù hợp của các giải pháp đó - Năng lực vận dụng kiến thức hóa học vào cuộc sống + Hệ thống hóa kiến thức, phân tích tổng hợp kiến thức hóa học và vận dụng vào cuộc sống +Phát hiện được các nội dung hoá học được vận dụng trong đời sống để giải thích + Độc lập, sáng tạo giải quyết các vấn đề thực tiễn II.PHƯƠNG PHÁP/ KỸ THUẬT DẠY HỌC - Phương pháp đàm thoại tìm tòi - Phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề - Phương pháp hợp tác - Phương pháp sử dụng thí nghiệm III.ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC: Gv: + Duïng cuï: OÁng nghieäm, ñóa thuûy tinh,… + Hoùa chaát: CaO, HCl, H2O, giaáy quyø tím. Hs: Chuẩn bị bài trước IV.TIEÁN TRÌNH BAØI DAÏY: Trang.
<span class='text_page_counter'>(7)</span> 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC Nêu tính chất hóa học chung của oxit.Viết phương trình hóa học minh họa 3. Bài mới Hoạt động 1: Tính chất của canxi oxit Hoạt động của Giáo viên và Học sinh Noäi dung Gv: Haõy cho bieát: A. CANXI OXIT - CTHH cuûa canxi oxit? - Tên thông thường của canxi oxit? I. Canxi oxit có những tính chất nào? Gv: Yeâu caàu hoïc sinh quan saùt moät maåu CaO vaø neâu caùc tính chaát vaät lí cô baûn. Canxi oxit laø chaát raén maøu traéng, noùng Gv: CaO thuộc loại oxit gì? chảy ở nhiệt độ rất cao (25850C). Gv: Chúng ta đã biết CaO là một oxit bazơ, chúng ta sẽ tiến hành một số thí nghiệm để chứng minh. CaO có đầy đủ tính chất hóa học của 1. Tác dụng với nước: moät oxit bazô Hs: Đọc thí nghiệm sgk. 1. Tác dụng với nước: Gv: Tieán haønh thí nghieäm trong ñóa thuûy tinh. Hs: Quan sát hiện tượng – Giải thích – Viết phương Phương trình hóa học: trình hóa học của phản ứng theo nhóm – Nhận xét ý CaO(r) + H2O(l) Ca(OH)2(r) kiến từng nhóm. Gv: - Ca(OH)2 tan ít trong nước, phần tan tạo thành dung dòch bazô. - CaO có tính hút ẩm mạnh nên được dùng làm khoâ nhieàu chaát. 2. Tác dụng với axit: 2.Tác dụng với axit: Hs: Tìm hieåu thí nghieäm sgk (H 1.3). Vieát phöông trình hóa học của phản ứng. Phöông trình hoùa hoïc: Gv: Tieán haønh thí nghieäm CaO + H2SO4. CaO(r)+2HCl(dd)CaCl2(dd) + H2O(l) Hs: Quan sát hiện tượng – Giải thích – Viết phương trình hóa học của phản ứng theo nhóm – Nhận xét ý kiến từng nhóm. Gv: Dựa vào hai phương trình hóa học hãy giải thích tại sao trong trồng trọt, hay trong việc xử lí nước thải của CaO(r)+H2SO4(dd)CaSO4(r)+ H2O(l) các nhà máy hóa chất người ta hay dùng vôi sống? 3.Tác dụng với oxit axit: Gv: Tại sao CaO để lâu ngày trong không khí chất Phương trình hóa học: lượng lại giảm? Viết phương trình hóa học để giải CaO(r) + CO2(k) CaCO3 thích?. Hoạt động 2: Ứng dụng của CaO Hoạt Động Của Giáo Viên Và Học Sinh Noäi Dung Gv: Trong thực tế cuộc sống, CaO được dùng để làm II. Canxi oxit có những ứng dụng gì? gì? Hs: Nêu một số ứng dụng đã biết. - Phần lớn dùng trong công nghiệp Gv: Yêu cầu học sinh đọc sgk, bổ sung thêm các ứng luyeän kim, laøm nguyeân lieäu cho Trang.
<span class='text_page_counter'>(8)</span> duïng coøn thieáu. -. coâng nghieäp hoùa hoïc. Dùng khử chua đất trồng, xử lí nước thaûi coâng nghieäp, saùt truøng, …. Hoạt động 3: Sản xuất CaO Hoạt Động Của Giáo Viên Và Học Sinh Noäi Dung Gv: Yêu cầu học sinh đọc thông tin sgk. Trả lời các ý III. Sản xuất canxi oxit như thế nào? sau: 1. Nguyên liệu: đá vôi. Chất đốt là - Nêu các nguyên liệu, nhiên liệu dùng để sản than đá, củi… xuaát CaO? 2. Các phản ứng hóa học xảy ra: - Nêu các phản ứng hóa học xảy ra trong lò nung voâi? C(r) + O2(k) t0 CO2(k) Gv: Giới thiệu các dạng lò nung vôi. Giải thích các CaCO3(r ) t0 CaO(r) + CO2(k) phöông trình hoùa hoïc xaûy ra trong loø nung voâi. Hs: Đọc mục ‘Em có biết’ 4. Kiểm tra – đánh giá Viết phương trình hóa học cho mỗi biến đổi sau: Ca(OH)2 t0 CaCl2 CaCO3 CaO Ca(NO3)2 CaCO3 ? Tại sao trong quá trình sản xuất vôi lại gây ô nhiễm không khí rất nhiều 5.DAËN DOØ Hoïc baøi cuõ. Laøm baøi taäp trang 9sgk Chuẩn bị bài mới:? SO2 cĩ đầy đủ tính chất hĩa học cùa một oxit axit hay khơng. Tuần 2 – Tieát 4: Moät soá oxit quan troïng (tt) I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1. Kiến thức - Dự đoán, kiểm tra và kết luận được về tính chất hoá học của SO2. 2. Kyõ naêng : - Dự đoán, kiểm tra và kết luận được về tính chất hoá học của SO2. - Tính thành phần phần trăm về khối lượng của oxit trong hỗn hợp hai chất. - Viết được các phương trình phản ứng hoá học của SO2 và làm bài tập 3. Định hướng phát triển năng lực - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học: + Năng lực sử dụng biểu tượng hóa học + Năng lực sử dụng thuật ngữ hóa học - Năng lực thực hành hóa học + Năng lực tiến hành thí nghiệm, sử dụng thí nghiệm an toàn + Năng lực quan sát, mô tả, giải thích các hiện tượng thí nghiệm và rút ra kết luận + Năng lực xử lí thông tin liên quan đến thí nghiệm - Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn học + Phân tích được tình huống trong học tập môn hóa học. Phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập môn hóa học Trang.
<span class='text_page_counter'>(9)</span> + Xác định được và tìm hiểu các thông tin liên quan đến vấn đềphát hiện trong các chủ đề hóa học + Đề xuất được giải pháp và thực hiện giải pháp giải quyết vấn đề phát hiện, nhận ra sự phù hợp hay không phù hợp của các giải pháp đó II.PHƯƠNG PHÁP/ KỸ THUẬT DẠY HỌC - Phương pháp đàm thoại tìm tòi - Phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề - Phương pháp hợp tác - Phương pháp sử dụng thí nghiệm III.ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC: - Giaùo vieân: + Duïng cuï: oáng nghieäm, boä oáng daãn khí, oáng nhoû gioït… + Hoùa chaát: Na2SO3, HCl, Ca(OH)2 , quyø tím… - Hoïc sinh: OÂn laïi tính chaát hoùa hoïc cuûa oxit axit IV.TIEÁN TRÌNH BAØI DAÏY: 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC Nêu tính chất hóa học của caxi oxit. Viết PTHH minh họa 3. Bài mới Gv: Yeâu caàu moät hoïc sinh nhaéc laïi caùc tính chaát cuûa oxit? Hoạt động 1: Tính chất của SO2. Hoạt động của Giáo viên và Học sinh Noäi dung Haõy neâu CTHH cuûa löu huyønh ñioxit? Gv: Hãy nêu các tính chất vật lí của SO 2 mà em I. Lưu huỳnh đi oxit có những tính chất gì? bieát? - Löu huyønh ñioxit laø chaát khí khoâng maøu, 64 Gv: SO2 là một oxit axit, vậy SO 2 có những tính mùi hắc, độc. d SO / kk= 29 chaát hoùa hoïc gì? - Löu huyønh ñioxit coù tính chaát hoùa hoïc cuûa 1. Tác dụng với nước Gv: Tiến hành thí nghiệm điều chế SO 2, (Giới oxit axit. thiệu các chất tham gia phản ứng) dùng giấy quỳ 1. Tác dụng với nước: ẩm để nhận biết dung dịch H2SO3 tạo thành. Hs: Vieát phöông trình hoùa hoïc. Gv: thoâng baùo theâm veà möa axit cuõng nhö taùc haïi SO2 + H2O H2SO3 cuûa möa axit. 2. 2. Tác dụng với bazơ 2.Tác dụng với bazơ: Gv: Tieán haønh thí nghieäm SO2 + Ca(OH)2. Hs: Quan sát hiện tượng. Nhận xét. Viết phương trình hoùa hoïc. SO2 + Ca(OH)2CaSO3+ H2O 3. Tác dụng với oxit bazơ: 3.Tác dụng với oxit bazơ: Gv: Yeâu caàu hoïc sinh nhaéc laïi tính chaát naøy, laáy ví duï minh hoïa. SO2 + Na2O Na2SO3 Hoạt động 2: Ứng dụng của SO2 Hoạt Động Của Giáo Viên Và Học Sinh Noäi Dung Hs: Đọc thông tin sgk. Nêu các ứng dụng của lưu II. Lưu huỳnh đioxit có những ứng dụng gì? huyønh ñioxit. Gv: Boå sung - Duøng saûn xuaát H2SO4 , duøng laøm chaát taåy traéng, chaát dieät naám moác… Trang.
<span class='text_page_counter'>(10)</span> Hoạt động 3: Điều chế lưu huỳnh đioxit như thế nào? Hoạt Động Của Giáo Viên Và Học Sinh Noäi Dung Gv: Yeâu caàu hoïc sinh III. Ñieàu cheá löu huyønh ñioxit nhö theá naøo? - Nhắc lại các chất đã dùng để điều chế SO 2 trong phaàn I.1 - Đọc thông tin sgk, hoàn thành phương trình 1. Trong phoøng thí nghieäm: hóa học của phản ứng điều chế SO 2 trong phòng thí Na2SO3+ H2SO4 Na2SO4 + H2O+SO2 nghieäm. Gv: Hướng dẫn học sinh cách thu khí SO 2. Giới 2. Trong coâng nghieäp: thiệu sơ lược phản ứng giữa Cu với H 2SO4 đặc, - Đốt lưu huỳnh trong không khí. noùng. - Đốt quặng pirit sắt. Hs: Đọc thông tin sgk, nêu các phương pháp điều cheá SO2 trong coâng nghieäp 4. Kiểm tra – đánh giá Hoïc sinh laøm baøi taäp 1/11 sgk. Nêu hiện tượng xảy ra khi cho K2SO3 tác dụng với dung dịch HCl và dẫn toàn bộ sản phẩm qua nước vôi trong 5.Dặn dò Laøm baøi taäp sgk. Học bài, xem trước bài mới;? Axit cĩ những tính chất hĩa học nào ? Duyệt của tổ chuyên môn. Duyệt của Ban Giám Hiệu. Trang.
<span class='text_page_counter'>(11)</span> Tuaàn 3 – Tieát 5:. Tính chaát hoùa hoïc cuûa axit. I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1.Kiến thức Biết được: Tính chất hoá học của axit: Tác dụng với quỳ tím, với bazơ, oxit bazơ và kim loại. 2. Kĩ năng - Quan sát thí nghiệm và rút ra kết luận về tính chất hoá học của axit nói chung. 3. Thái độ: Học sinh được rèn luyện tính cẩn thận. Lòng yêu thích bộ môn II.CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: - Giaùo vieân + Hóa chất: HCl, H2SO4 loãng, Fe, Zn, Cu, CuSO4, NaOH + Dụng cụ: ống nghiệm, ống nhỏ giọt, đũa thủy tinh… III.TIEÁN TRÌNH BAØI DAÏY: Hoạt động của Giáo viên và Học sinh Noäi dung Hoạt động 1: Tìm hiểu tính chất hóa học của axit I. Tính chất hóa học của axit 1. Axit làm đổi màu chất chỉ thị màu Gv: Hướng dẫn các nhóm làm thí nghiệm sau: Nhỏ moät gioït dung dòch HCl vaøo maåu giaáy quyø tím. Hs: Tiến hành thí nghiệm – Quan sát hiện tượng – Nhaän xeùt. Gv: Keát luaän Gv: Yeâu caàu hoïc sinh laøm baøi taäp sau: * Trình bày phương pháp để nhận biết các dung dòch khoâng maøu: NaOH, HCl, NaCl? Hs: Thảo luận nhóm. Trình bày vào vở bài tập. Nhận xét giữa các nhóm. Gv: Choát yù. * Lần lượt cho giấy quỳ vào các dung dịch cần thử, neáu: - Quỳ tím đỏ: dung dịch HCl - Quyø tím xanh: dung dòch NaOH - Quỳ tím không đổi màu: dd NaCl 2. Axit tác dụng với kim loại: Gv: Hướng dẫn học sinh tiến hành các thí nghiệm sau: - Fe + HCl - Cu + HCl Hs: Quan sát hiện tượng. Nhận xét. Viết phương trình hoùa hoïc. Gv: Choát yù. Hoïc sinh vieát caùc phöông trình hoùa hoïc treân baûng. Gv: Löu yù hoïc sinh: - Các kim loại có thể tác dụng với axit như Trang. 1. Axit làm quỳ tím ---> đỏ. 2. Axit + kim loại muối + H2 (Mg, Al, Fe, Zn) 2HCl + Fe FeCl2+ H2 3H2SO4 + 2Al Al2(SO4)3 + 3H2.
<span class='text_page_counter'>(12)</span> Mg, Al, Fe, Zn - HNO3, H2SO4 đặc tác dụng với nhiều kim loại không giải phóng khí H2. 3. Axit + bazô muoái + H2O 3. Axit tác dụng với bazơ H2SO4 + Cu(OH)2 CuSO4 + 2H2O Hs: Tìm hieåu phaàn thí nghieäm sgk. Gv: Hướng dẫn cách điều chế, lọc lấy Cu(OH)2. Hs: Tiến hành thí nghiệm. Quan sát hiện tượng, nhaän xeùt. Vieát phöông trình hoùa hoïc. Gv: Nhấn mạnh: axit có thể tác dụng với cả bazơ tan vaø bazô khoâng tan. Gv: Phản ứng giữa axit với bazơ còn được gọi là phản ứng gì? Gv: Nêu một vài ứng dụng của phản ứng trung hòa 4. Axit + oxit bazô muoái + H2O trong cuoäc soáng. 2HCl + CuO CuCl2+ H2O 4. Axit tác dụng với oxit bazơ Gv: Yeâu caàu hoïc sinh tieán haønh thí nghieäm CuO + HCl II. Phân loại axit: Hs: Tiến hành thí nghiệm. Quan sát hiện tượng, nhaän xeùt. Vieát phöông trình hoùa hoïc. Gv: lưu ý học sinh màu của dung dịch muối đồng (II) vaø dung dòch muoái saét (III). Hoạt động 2: Phân loại axit. Hs: Đọc thông tin sgk, kèm theo thông tin mục em có biết, thảo luận, trả lời các câu hỏi sau: - Axit maïnh: HCl, HNO3, H2SO4.. - Dựa vào đặc điểm nào để phân loại axit? - Axit yeáu: H2S, H2CO3… Với cách chia đó, có mấy loại axit? Nêu ví dụ? - Nêu sự khác nhau giữa axit mạnh và axit yeáu? Gv: choát yù Hoạt động 3: Củng cố ? nêu hiện tượng xảy ra khi cho dd HCl tác dụng với Zn ? Trình bày phương pháp để nhận biết các dung dịch không màu: KOH, H2SO4, KCl? IV.DAËN DOØ Laøm baøi taäp sgk. Học bài cũ, xem trước bài mới: ? aixt sunfuric đặc cĩ tính chất gì khác so với axit clohiđric và aixt sunfuric loãng. Trang.
<span class='text_page_counter'>(13)</span> Tuaàn 3 – Tieát 6: Moät soá axit quan troïng I. MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1. Kiến thức: - Tính chất, ứng dụng, cách nhận biết axit HCl, H 2SO4 loãng và H2SO4 đặc (tác dụng với kim loại, tính háo nước). Phương pháp sản xuất H2SO4 trong công nghiệp. 2. Kĩ năng - Dự đoán, kiểm tra và kết luận được về tính chất hoá học của axit HCl, H 2SO4 loãng, H2SO4 đặc tác dụng với kim loại. - Viết các phương trình hoá học chứng minh tính chất của H 2SO4 loãng và H2SO4 đặc, nóng. - Nhận biết được dung dịch axit HCl và dung dịch muối clorua, axit H 2SO4 và dung dịch muối sunfat. - Tính nồng độ hoặc khối lượng dung dịch axit HCl,H 2SO4 trong phản ứng. 3.Thái độ: Học sinh có thái độ nghiêm túc, lòng yêu thích bộ môn II. CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: - Giaùo vieân: + Hoùa chaát: HCl, H2SO4, Fe, Zn, quyø tím, NaOH, CuSO4, CuO. + Dụng cụ: ống nghiệm, đũa thủy tinh,… - Học sinh: Nắm vững các tính chất của axit III. TIEÁN TRÌNH BAØI DAÏY: 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC Neâu tính chaát hoùa hoïc chung cuûa axit, vieát phöông trình hoùa hoïc minh hoïa. 3. Bài mới Hoạt động của Giáo viên và Học sinh Noäi dung Hoạt động 1: Tìm hiểu các tính chất của axit A. Axit clohiđric: HCl clohiñric ( SGK ) Gv: Hướng dẫn hs đọc lại phần tính chất chung của axit từ đó rút ra tính chất hóa học của axit clohiñric Hs: đọc thông tin sgk nêu các tính chất hĩa học của axit clohiñric Hoạt động 2: Tìm hiểu các tính chất của axit B. Axit sunfuric: H2SO4 sunfuric loãng 1. Tính chaát Gv: yêu cầu hs đọc thông tin sgk, nêu các tính chất vaät lí cuûa axit sunfuric * Axit sunfuric laø chaát loûng saùnh, khoâng maøu, không bay hơi, tan nhiều trong nước Hs: Đọc và trả lời d = 1,83 (98%) Gv: Nhaán maïnh khaû naêng toûa nhieät cuûa H 2SO4 khi cho vào nước điểm cần lưu ý khi pha loãng H2SO4 Gv: Chúng ta đã biết H2SO4 loãng có tính chất hóa * Dung dịch axit sunfuric loãng là một axit học của axit, hãy tiến hành các thí nghiệm chứng mạnh: minh. - Dung dịch H2SO4 làm quỳ tím đỏ Gv: Sử dụng bảng phụ ghi các nội dung tiến hành - Dung dịch H2SO4(loãng) + kim loại muối sunfat thí nghieäm. + H2 Hs: Làm thí nghiệm theo nhóm. Nhận xét. Đại H 2 SO 4 +Zn → ZnSO4 + H 2 Trang.
<span class='text_page_counter'>(14)</span> dieän nhoùm neâu keát luaän. - Dung dịch H2SO4(loãng) + bazơ muối sunfat + Gv: Chốt ý. Hướng dẫn học sinh đọc và viết tên H2O OH ¿2 →CuSO 4 +2 H 2 O saûn phaåm H 2 SO4 + Cu ¿ - Dung dịch H2SO4(loãng) + bazơ muối sunfat + Hoạt động 3: Tìm hiểu các tính chất hóa học H2O H2SO4 + CuO CuSO4 + H2O rieâng cuûa H2SO4 ñaëc Gv: Đặt vấn đề H2SO4 loãng không tác dung với 2. Axit sunfuric đặc có những tính chất hóa đồng, nhưng H2SO4 đặc có tác dụng hay không, học riêng: ngoøai ra H2SO4 ñaëc coøn coù tính chaát hoùa hoïc gì? Caùc em haõy xem phaàn thoâng tin sgk. Tieán haønh thí nghieäm. a. Tác dụng với kim loại Hs: Đọc thông tin sgk. Gv: Hướng dẫn học sinh các thao tác thí nghiệm và a. Tác dụng với kim loại các nguyên tắc an toàn. Hs: - Tieán haønh thí nghieäm theo nhoùm. - Nêu hiện tượng quan sát được. Gv: Giải thích hiện tượng. Gọi học sinh nêu nhận xét về khả năng phản ứng của H 2SO4 đặc với kim t0 4 + 2H2O+ SO2 loại và sản phẩm tạo thành – Viết phương trình 2H2SO4(đặc) + Cu CuSO hoùa hoïc. Hs: Nhaän xeùt – Vieát phöông trình hoùa hoïc. H2SO4(ñaëc) + KL muoái sunfat + SO2 + H2O Gv: Ngoài đồng H2SO4 dặc còn tác dụng với nhiều kim loại khác (kể cả kim loại hoạt động hóa học b. Tính háo nước: yeáu) khoâng giaûi phoùng hiñro. Gv: Yeâu caàu hoïc sinh laáy ví duï Zn + H 2SO4(ñaëc, noùng) để so sánh khi Zn + H2SO4(lõang). b. Tính háo nước: Gv: Ngoài tính chất trên, H 2SO4 đặc còn có tính chaát naøo, chuùng ta cuøng tìm hieåu qua thí nghieäm sau. Giaùo vieân tieán haønh thí nghieäm sgk. H2SO4(ñaëc) C12H22O11 12C + 11H2O Hs: Quan sát – Nêu hiện tượng của phản ứng. Gv: Giải thích hiện tượng: Khi Cacbon sinh ra bị oxi hóa bởi H2SO4 đặc tạo thành khí CO 2 gây sủi boït trong coác, laøm cacbon traøo ra khoûi mieäng coác. Hs: Vieát phöông trình hoùa hoïc. Gv: Löu yù hoïc sinh thaän trong khi duøng H 2SO4 ñaëc. (Liên hệ thực tế: Dùng H 2SO4(loãng) để viết chữ, khi đọc thì hơ nóng lên.. Hoạt động 2: Củng cố Trang.
<span class='text_page_counter'>(15)</span> Cho caùc chaát sau: Ba(OH)2, Fe(OH)3, SO3, K2O, Mg, Cu, CuO, P2O5. Haõy vieát phöông trình hoùa học của các chất trên (nếu có) với các chất a. Nước b. Dung dịch H2SO4 loãng c. Dung dòch HCl IV.DAËN DOØ Laøm baøi taäp sgk. Học bài cũ, xem trước bài mới; ? Ứng dụng của axit sufuric là gì? Làm thế nào để nhận biết axit sufuric và muối sunfat Tuaàn 4 – Tieát 7: Moät soá axit quan troïng (tt) I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1.Kiến thức: - Tính chất của H2SO4 đặc (tác dụng với kim loại, tính háo nước). Phương pháp sản xuất H2SO4 trong công nghiệp. 2. Kĩ năng - Dự đoán, kiểm tra và kết luận được về tính chất hoá học của H2SO4 đặc tác dụng với kim loại. - Viết các phương trình hoá học chứng minh tính chất của H 2SO4 loãng và H2SO4 đặc, nóng. - Nhận biết được dung dịch axit HCl và dung dịch muối clorua, axit H 2SO4 và dung dịch muối sunfat. 3. Thái độ .: - Giaùo duïc cho caùc em tính caån thaän , yeâu thích moân hoïc II.CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: - Giaùo vieân: + Dụng cụ: giá ống nghiệm, ống nghiệm, kẹp gỗ, đèn cồn, ống nhỏ giọt + Hóa chất: H2SO4, (loãng và đặc), Cu, dung dịch BaCl2, dung dịch Na2SO4, dung dịch HCl, dung dòch NaCl, dung dòch NaOH III.TIEÁN TRÌNH BAØI DAÏY: 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC Neâu caùc tính chaát hoùa hoïc cuûa H2SO4, vieát phöông trình hoùa hoïc minh hoïa 3. Bài mới Hoạt động của Giáo viên và Học sinh Noäi dung Hoạt động 1: Tìm hiểu các ứng dụng của H2SO4 III. Ứng dụng: Gv: Treo tranh 1.12. Yeâu caàu hoïc sinh quan saùt, nêu các ứng dụng của H2SO4 (SGK) Hs: Quan sát tranh, nêu ứng dụng. Gv: Choát yù. Hoạt động 2: Tìm hiểu việc sản xuất H2SO4 IV. Saûn xuaát H2SO4 Hs: Đọc thông tin sgk, nêu nguyên liệu để sản xuất H2SO4. 1. Nguyên liệu: lưu huỳnh hoặc quặng Gv: Hướng dẫn hs hòan thành các chất trong sơ đồ pirit, không khí và nước. sau: S SO2 SO3 H2SO4. Yeâu caàu hoïc sinh vieát caùc phöông trình hoùa Trang.
<span class='text_page_counter'>(16)</span> học để thể hiện các bước trong sơ đồ. 2. Các công đoạn0 chính: S + O2t SO2 SO2 + O2 SO 3 0 SO3 + H2V O2O H5, 2tSO4 Hoạt động 3: Tìm hiểu cách nhận biết Axit V. Nhận biết Axit sunfuric và muối sunfat Dùng thuốc thử là các dung dịch của Ba nhö sunfuric vaø muoái sunfat BaCl2 ,Ba(NO3)2… hoặc Ba(OH)2 để nhận biết Gv: Hướng dẫn học sinh tiến hành thí nghiệm sgk. Hs: Tieán haønh thí nghieäm, quan saùt, neâu hieän Axit sunfuric vaø muoái sunfat tượng. Gv: Giaûi thích chaát raén maøu traéng khoâng tan taïo thành sau phản ứng là BaSO 4, dựa vào dấu hiệu có chất không tan sau phản ứng là BaSO 4 để nhận biết H2SO4 + BaCl2 2HCl + BaSO4 H2SO4. Na2SO4 + BaCl2 2NaCl + BaSO4 Hs: Vieát phöông trình hoùa hoïc. Gv: Ngoài BaCl2, còn dùng các muối khác của Ba như Ba(NO3)2… hoặc Ba(OH)2 để nhận biết Axit sunfuric vaø muoái sunfat Gv: Để phân biệt H2SO4, và muối sunfat ta có thể dùng quỳ tím hay một số kim loại như Fe, Zn… Hoạt động 4 : Củng cố Trình bày phương pháp hóa học để nhận biết các lọ bị mất nhãn sau: HCl, K 2SO4, H2SO4 IV.DAËN DOØ Laøm baøi taäp sgk. Học bài cũ, xem trước bài mới? Ơn tập lại những kiến thức về oxit và axit đã được học Tuần 4 – Tieát 8: Luyeän taäp tính chaát hoùa hoïc cuûa oxit vaø axit I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1. Kiến thức: - Học sinh biết được các tính chất hóa học của oxit, axit và mối quan hệ giữa oxit bazơ và oxit axit - Những tính chất hoá học của axit - Dẫn ra những phản ứng hoá học minh hoạ cho tính chất của những hợp chất trên 2. Kyõ naêng : - Reøn kó naêng vieát phöông trình hoùa hoïc, laøm baøi taäp. 3. Định hướng phát triển năng lực - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học: + Năng lực sử dụng biểu tượng hóa học + Năng lực sử dụng thuật ngữ hóa học - Năng lực tính toán + Tính toán theo khối lượng, theo số mol của chất tham gia hoặc sản phẩm + Vận dụng các thuật toán để tính toán trong các bài toán hóa học - Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn học + Phân tích được tình huống trong học tập môn hóa học. Phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập môn hóa học + Xác định được và tìm hiểu các thông tin liên quan đến vấn đềphát hiện trong các chủ đề hóa học Trang.
<span class='text_page_counter'>(17)</span> + Đề xuất được giải pháp và thực hiện giải pháp giải quyết vấn đề phát hiện, nhận ra sự phù hợp hay không phù hợp của các giải pháp đó II.PHƯƠNG PHÁP/ KỸ THUẬT DẠY HỌC - Phương pháp đàm thoại tìm tòi - Phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề - Phương pháp hợp tác III.ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC: - Giaùo vieân: Baûng phuï - Học sinh: Xem lại kiến thức đã học IV.TIEÁN TRÌNH BAØI DAÏY: 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC 3. Bài mới Hoạt động 1: Kiến thức cần nhớ Hoạt động của Giáo viên và Học sinh Noäi dung 1. Tính chaát hoùa hoïc cuûa oxit I. Kiến thức cần nhớ Gv: Dung bảng phụ đưa sơ đồ 1 trang 20 sgk lên 1. Tính chaát hoùa hoïc cuûa oxit baûng. Yeâu caàu hoïc sinh hoøan thaønh caùc phaàn coøn trống để hoàn thiện sơ đồ. Hs: Thảo luận nhóm để hòan thành sơ đồ. Trình baøy treân baûng phuï. Nhaän xeùt. Gv: Choát yù. Yeâu caàu caùc nhoùm vieát phöông trình hóa học để minh họa. 2. Tính chaát hoùa hoïc cuûa axit Dung bảng phụ đưa sơ đồ 2 trang 20 sgk lên bảng. 2. Tính chaát hoùa hoïc cuûa axit Yeâu caàu hoïc sinh hoøan thaønh caùc phaàn coøn troáng để hoàn thiện sơ đồ. Hs: Thảo luận nhóm để hòan thành sơ đồ. Trình bày trên bảng phụ. Nhận xét. Đọc tên sản phẩm Gv: Choát yù. Yeâu caàu caùc nhoùm vieát phöông trình hóa học để minh họa. Hoạt động 2: Bài tập Hoạt Động Của Giáo Viên Và Học Sinh Noäi Dung Baøi 1: II. Baøi taäp Gv: Yeâu caàu hoïc sinh laøm baøi taäp 1/21sgk. Baøi 1/21 sgk Gv: Hướng dẫn: a. Các oxit tác dụng với nước: - Trước hết cần phân loại các hợp chất trong Na2O, CaO, SO2, CO2 đề bài ( oxit bazơ, và oxit axit) Na2O + H2O 2NaOH - Sau khi phân loại dựa vào các tính chất CaO + H2O Ca(OH)2 chung để viết phương trình hóa học cho từng chất. SO2 + H2O H2SO3 CO2 + H2O H2CO3 b. Các oxit tác dụng với HCl: CuO, Na2O, CaO CuO + 2HCl CuCl2 + H2O Na2O + 2HCl 2NaCl + H2O Trang.
<span class='text_page_counter'>(18)</span> CaO + 2HCl CaCl2 + H2O c. Các oxit tác dụng được với NaOH: SO2, CO2 SO2 + 2NaOH Na2SO3 + H2O CO2 + 2NaOH Na2CO3 + H2O. Baøi 2: Hs: Đọc đề bài 3/21 sgk Baøi 3/21 sgk Gv: Hướng dẫn - Phân loại các hợp chất oxit trong đề bài. Cho hỗn hợp khí lội qua dung dịch - Tính chất hóa học của chúng khác nhau Ca(OH)2 . CO2, và SO2 bị giữ lại trong dung như thế nào? Dựa vào đặc điểm khác nhau đó để dịch vì có phản ứng xảy ra với Ca(OH) 2 theo taùch chuùng ra. caùc phöông trình hoùa hoïc sau: CO2 + Ca(OH)2 CaCO3(r) + H2O SO2 + Ca(OH)2 CaSO3(r) + H2O 4.Kiểm tra – đánh giá 5.Dặn dò Laøm baøi taäp coøn laïi trong sgk. xem trước bài thực hành: Các bước tiến hành thí nghiệm.Tính chất hĩa học của oxit và axit Duyệt của tổ chuyên môn. Tuần 5 –. Duyệt của Ban Giám Hiệu. Tiết 9: Thực hành tính chất hóa học của oxit và axit Trang.
<span class='text_page_counter'>(19)</span> I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1.Kiến thức: Biết được: Mục đích, các bước tiến hành, kĩ thuật thực hiện các thí nghiệm: - Oxit tác dụng với nước tạo thành dung dịch bazơ hoặc axit. - Nhận biết dung dịch axit, dung dịch bazơ và dung dịch muối sunfat. 2. Kĩ năng - Sử dụng dụng cụ và hoá chất để tiến hành an toàn, thành công các thí nghiệm trên. - Quan sát, mô tả, giải thích hiện tượng và viết được các phương trình hoá học của thí nghiệm. - Viết tường trình thí nghiệm. 3. Định hướng phát triển năng lực - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học: + Năng lực sử dụng biểu tượng hóa học + Năng lực sử dụng thuật ngữ hóa học - Năng lực thực hành hóa học + Năng lực tiến hành thí nghiệm, sử dụng thí nghiệm an toàn + Năng lực quan sát, mô tả, giải thích các hiện tượng thí nghiệm và rút ra kết luận + Năng lực xử lí thông tin liên quan đến thí nghiệm - Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn học + Phân tích được tình huống trong học tập môn hóa học. Phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập môn hóa học + Xác định được và tìm hiểu các thông tin liên quan đến vấn đềphát hiện trong các chủ đề hóa học + Đề xuất được giải pháp và thực hiện giải pháp giải quyết vấn đề phát hiện, nhận ra sự phù hợp hay không phù hợp của các giải pháp đó - Năng lực vận dụng kiến thức hóa học vào cuộc sống + Hệ thống hóa kiến thức, phân tích tổng hợp kiến thức hóa học và vận dụng vào cuộc sống +Phát hiện được các nội dung hoá học được vận dụng trong đời sống để giải thích + Độc lập, sáng tạo giải quyết các vấn đề thực tiễn II.PHƯƠNG PHÁP/ KỸ THUẬT DẠY HỌC - Phương pháp đàm thoại tìm tòi - Phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề - Phương pháp hợp tác - Phương pháp sử dụng thí nghiệm III.ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC: Gv:+ Duïng cuï: 1 giaù oáng nghieäm, 6 oáng nghieäm, 2 keïp goã, 1 loï thuûy tinh mieäng roäng, 1 muoâi saét + Hóa chất: CaO, P đỏ, HCl, Na2SO4, NaCl, H2SO4, quì tím, BaCl2 Hs: Chuẩn bị bài trước IV.TIEÁN TRÌNH BAØI DAÏY: 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC 3. Bài mới Hoạt động 1: Tiến hành thí nghiệm Hoạt động của Giáo viên và Học sinh Noäi dung I. Tieán haønh thí nghieäm: 1. Tính chaát hoùa hoïc cuûa oxit Thí nghiệm 1: Phản ứng của canxi oxit với nước Gv: Hướng dẫn học sinh cách tiến hành thí nghiệm: a. Thí nghiệm 1: Phản ứng của canxi - Cho một mẩu CaO vào ống nghiệm, nhỏ oxit với nước. thêm dần 1 – 2 ml nước. - Cho moät maåu CaO vaøo oáng nghieäm, nhoû - Thử dung dịch sau phản ứng bằng giấy quỳ thêm dần 1 – 2 ml nước. Trang.
<span class='text_page_counter'>(20)</span> tím. Hs: Quan sát. Hoàn thành phiếu thực hành.. - Quan sát hiện tượng: vôi sống nhão ra, phản ứng tỏa nhiều nhiệt - Thử dung dịch sau phản ứng bằng giấy quỳ tím. - Nhaän xeùt vaø giaûi thích + quì tím xanh vì dung dịch thu được là một bazô - Keát luaän veà tính chaát hoùa hoïc cuûa CaO: CaO tác dụng với nước tạo dung dịch kiềm. Thí nghiệm 2: Phản ứng của điphotpho pentaoxit - Viết phương trình hóa học: CaO(r) + H2O(l) Ca(OH)2(dd) với nước b. Thí nghiệm 2: Phản ứng của Gv: Hướng dẫn học sinh cách tiến hành thí nghiệm: - Đốt một ít P đỏ trong bình thủy tinh miệng điphotpho pentaoxit với nước - Đốt một ít P đỏ trong bình thủy tinh miệng roäng. - Khi P cháy hết, thêm 1 – 2ml nước vào rộng. - Khi P cháy hết, thêm 1 – 2ml nước vào bình, đậy nắp, lắc nhẹ - Thử dung dịch sau phản ứng bằng giấy quỳ bình, đậy nắp, lắc nhẹ. - Quan sát hiện tượng: photpho cháy sinh ra tím. “khoùi traéng” baùm vaøo thaønh bình laø P2O5. Hs: Quan sát. Hoàn thành phiếu thực hành. - Thử dung dịch sau phản ứng bằng giấy quỳ tím: quỳ tím đỏ. Vậy dung dịch thu được là moät axit. - Keát luaän veà tính chaát hoùa hoïc cuûa P 2O5: P2O5 tác dụng với nước tạo axit. - Vieát phöông trình hoùa hoïc: P2O5(r) + 3H2O(l) 2H3PO4(dd) Hoạt động 2: Nhận biết các dung dịch Hoạt Động Của Giáo Viên Và Học Sinh Noäi Dung Gv: Hướng dẫn 2. Nhaän bieát caùc dung dòch - Để nhận biết các dung dịch trên, ta phait Có ba lọ không nhãn đựng ba dung dịch là: tìm sự khác nhau về tính chất của các dung dịch đó. H2SO4(loãng), HCl, Na2SO4. Hãy tiến hành thí Yêu cầu học sinh phân loại và gọi tên 3 hợp chất nghiệm để nhận biết từng chất trong mỗi lọ. - Dựa vào các tính chất khác nhau đó để - Mô tả cách tiến hành thí nghiệm. phaân bieät. Goïi hoïc sinh neâu caùch tieán haønh. - Vieát phöông trình hoùa hoïc. - Choát laïi caùch tieán haønh. Hs: Tieán haønh thí nghieäm nhaän bieát theo nhoùm. Báo cáo kết quả vào bảng tường trình. II. Viết tường trình: 4. Kiểm tra – đánh giá : Nhận xét buổi thực hành 5.Dặn dò Hoïc baøi cuõ, chuaån bò kieåm tra 45’.. Tuần 5 – Tieát 10:. KIỂM TRA 1 TIẾT. I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: Trang.
<span class='text_page_counter'>(21)</span> 1.Kiến thức: - Kiểm tra đánh giá mức độ tiếp thu kiến thức, vận dụng kiến thức của HS về oxit, axit, một số oxit, axit quan trọng. 2.Kỹ năng: - Rèn luyện kỹ năng làm các bài tập hóa học định tính và định lượng - Rèn kĩ năng tự giải quyết được một số tình huống cuộc sống liên quan đến hóa học 3.Định hướng phát triển năng lực: - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học: + Năng lực sử dụng biểu tượng hóa học + Năng lực sử dụng thuật ngữ hóa học - Năng lực tính toán + Tính toán theo khối lượng, theo số mol của chất tham gia hoặc sản phẩm + Vận dụng các thuật toán để tính toán trong các bài toán hóa học - Năng lực vận dụng kiến thức hóa học vào cuộc sống + Phân tích tổng hợp kiến thức hóa học và vận dụng vào cuộc sống +Phát hiện được các nội dung hoá học được vận dụng trong đời sống để giải thích + Độc lập, sáng tạo giải quyết các vấn đề thực tiễn II.PHƯƠNG PHÁP/ KỸ THUẬT DẠY HỌC III.ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC:. - Giaùo vieân: Ma trận đề, đề kiểm tra, đáp án - Hoïc sinh: Ôn tập lại kiến thức đã học. IV. TIEÁN TRÌNH BAØI DAÏY:. 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC 3. Bài mới. Hoạt động của Giáo viên và Học sinh. Noäi dung. GV: Thông báo các quy định khi làm bài HS: lắng nghe Gv: Phát bài kiểm tra HS: Nhậ bài kiểm tra và trật tự làm bài GV: Thông báo thời gian làm bài GV: Nhắc nhở những em chưa nghiêm túc HS: Nghiêm túc làm bài GV:Thu bài kiểm tra HS: Trật tự nộp bài GV: Nhận xét giờ kiểm tra 4.Kiểm tra – đánh giá: nhận xét ý thức làm bài của học sinh 5. DAËN DOØ Laøm baøi taäp sgk. Học bài, xem trước bài mới: ? So sánh tính chất hĩa học của Bazơ tan và Bazơ khơng tan Tuần 6 – Tieát 11: Tính chaát hoùa hoïc cuûa bazô I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: Trang.
<span class='text_page_counter'>(22)</span> 1. Kiến thức Biết được: - Tính chất hoá học chung của bazơ (tác dụng với chất chỉ thị màu, và với axit); tính chất hoá học riêng của bazơ tan (kiềm) (tác dụng với oxit axit và với dung dịch muối); tính chất riêng của bazơ không tan trong nước (bị nhiệt phân huỷ). 2.Kĩ năng - Tra bảng tính tan để biết một bazơ cụ thể thuộc loại kiềm hoặc bazơ không tan. - Quan sát thí nghiệm và rút ra kết luận về tính chất của bazơ, tính chất riêng của bazơ không tan. - Nhận biết môi trường dung dịch bằng chất chỉ thị màu (giấy quỳ tím hoặc dung dịch phenolphtalêin) - Viết các phương trình hoá học minh hoạ tính chất hoá học của bazơ 3. Định hướng phát triển năng lực - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học: + Năng lực sử dụng biểu tượng hóa học + Năng lực sử dụng thuật ngữ hóa học - Năng lực thực hành hóa học + Năng lực tiến hành thí nghiệm, sử dụng thí nghiệm an toàn + Năng lực quan sát, mô tả, giải thích các hiện tượng thí nghiệm và rút ra kết luận + Năng lực xử lí thông tin liên quan đến thí nghiệm - Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn học + Phân tích được tình huống trong học tập môn hóa học. Phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập môn hóa học + Xác định được và tìm hiểu các thông tin liên quan đến vấn đềphát hiện trong các chủ đề hóa học + Đề xuất được giải pháp và thực hiện giải pháp giải quyết vấn đề phát hiện, nhận ra sự phù hợp hay không phù hợp của các giải pháp đó II.PHƯƠNG PHÁP/ KỸ THUẬT DẠY HỌC - Phương pháp đàm thoại tìm tòi - Phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề - Phương pháp hợp tác - Phương pháp sử dụng thí nghiệm III.ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC: - Giaùo vieân: + Hoùa chaát: NaOH, Ca(OH)2, CuSO4, H2SO4, quyø tím, phenol phtalein + Dụng cụ: đèn cồn, ống nghiệm, kẹp gỗ, đũa thủy tinh… - Hoïc sinh: Xem laïi tính chaát cuûa oxit vaø axit IV.TIEÁN TRÌNH BAØI DAÏY: 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC 3. Bài mới Gv: Dựa vào khả năng tan trong nước, bazơ được chia thành mấy loại? Gv: Để biết được tính chất của những loại bazơ này, chúng ta sang bài mới Hoạt động 1: Tác dụng của dung dịch bazơ với chất chỉ thị màu Hoạt động của Giáo viên và Học sinh Noäi dung Gv: Yêu cầu học sinh đọc và tiến hành thí 1) Tác dụng của dung dịch bazơ với chất chỉ thị màu nghieäm muïc 1 sgk Hs: Tiến hành thí nghiệm. Quan sát hiện tượng. Báo cáo kết quả. Nhận xét giữa các nhóm. Gv: Từ hai thí nghiệm vừa nêu, có nhận xét gì về khả năng làm đổi màu chất chỉ thị của dung Trang.
<span class='text_page_counter'>(23)</span> dòch bazô? Dung dòch bazô laøm quì tím xanh GV:Lưu ý hs bazô không tan không thể hiện tính chất này Dung dịch bazơ làm phenolphtalein đỏ Hoạt động 2: Tác dụng của dung dịch bazơ với oxit axit Hoạt Động Của Giáo Viên Và Học Sinh Noäi Dung Gv: Yêu cầu học sinh nhắc lại các tính chất hóa 2 ) Tác dụng của dung dịch bazơ với oxit axit: hoïc cuûa oxit axit. - Trong các tính chất hóa học này vừa Dung dịch bazơ + oxit axit muối + H2O nêu trên, tính chất nào có liên quan đến bazơ? Gv: Tiến hành thí nghiệm cho SO 2 phản ứng với Ca(OH)2+ SO2 CaSO3+ H2O dung dòch Ca(OH)2. 2KOH + SO2 K2SO3+ H2O Gv: Dấu hiệu nào chứng tỏ có phản ứng hóa học đã xảy ra? Hs: Quan sát hiện tượng. Nhận xét. Viết phương trình hoùa hoïc. Gv: Yeâu caàu hoïc sinh vieát theâm moät vaøi phöông trình hóa học để minh họa. GV:Lưu ý hs bazô không tan không thể hiện tính chất này Hoạt động 3: Tác dụng của bazơ với axit Hoạt Động Của Giáo Viên Và Học Sinh Noäi Dung Gv: Yêu cầu học sinh nêu các tính chất hóa học 3) Tác dụng của bazơ với axit: cuûa axit. Cả Bazô tan và không tan đều tác dụng với axit - Trong các tính chất hóa học của axit vừa muối + H2O nêu, tính chất nào có liên quan đến bazơ? Gv: Yeâu caàu hoïc sinh tieán haønh thí nghieäm: Ca(OH)2 + H2SO4 Ca(OH)2 + H2SO4 CaSO4 + 2H2O Cu(OH)2 + H2SO4 Hs: Tieán haønh thí nghieäm, quan saùt, nhaän xeùt hiện tượng. Nêu dấu hiệu để nhận biết có phản Cu(OH)2 + H2SO4 CuSO4+ 2H2O ứng xảy ra. Viết phương trình hóa học của phản ứng. Gv: Phản ứng giữa bazơ và axit được gọi là phản ứng trung hòa. Hoạt động 4: Bazơ không tan bị nhiệt phân hủy: Hoạt Động Của Giáo Viên Và Học Sinh Noäi Dung Hs: Tiến hành thí nghiệm đốt nóng Cu(OH) 2. 4) Bazơ không tan bị nhiệt phân hủy Quan sát, nhận xét hiện tượng, viết phương trình Bazơ không tan bị nhiệt phân hủy oxit bazơ tương hoùa hoïc. ứng + H2O GV: Bazơ tan khoâng theå hieän tính chaát naøy t0 Gv: Ngoài các tính chất trên, dung dịch bazơ còn Cu(OH)2 CuO + H2O tác dụng với dung dịch muối, chúng ta sẽ học ở t0 Trang.
<span class='text_page_counter'>(24)</span> baøi sau. 2Fe(OH)3 Fe2O3+ 3H2O 4. Kiểm tra – đánh giá Nêu hiện tượng xảy ra khi nhúng mẫu giấy quỳ tím vào dung dịch KOH ? tại sao để nước vôi trong lâu trong không khí lại có lớp váng trên bề mặt 5.DAËN DOØ Laøm baøi taäp sgk. Học bài cũ, xem trước bài mới: ? NaOH cĩ tính chất hĩa học của bazơ tan hay bazơ khơng tan Tuần 6 – Tieát 12: Moät soá bazô quan troïng I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1. Kiến thức Biết được: Tính chất, ứng dụng của natri hiđroxit NaOH và canxi hiđroxit, phương pháp sản xuất NaOH từ muối ăn. 2.Kĩ năng Quan sát thí nghiệm và rút ra kết luận về tính chất của NaOH nhận biết được dung dịch NaOH Viết các phương trình hoá học minh hoạ tính chất hoá học của bazơ. Tìm khối lượng hoặc thể tích dung dịch NaOH tham gia phản ứng. 3. Định hướng phát triển năng lực - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học: + Năng lực sử dụng biểu tượng hóa học + Năng lực sử dụng thuật ngữ hóa học - Năng lực thực hành hóa học + Năng lực tiến hành thí nghiệm, sử dụng thí nghiệm an toàn + Năng lực quan sát, mô tả, giải thích các hiện tượng thí nghiệm và rút ra kết luận + Năng lực xử lí thông tin liên quan đến thí nghiệm - Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn học + Phân tích được tình huống trong học tập môn hóa học. Phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập môn hóa học + Xác định được và tìm hiểu các thông tin liên quan đến vấn đềphát hiện trong các chủ đề hóa học + Đề xuất được giải pháp và thực hiện giải pháp giải quyết vấn đề phát hiện, nhận ra sự phù hợp hay không phù hợp của các giải pháp đó - Năng lực vận dụng kiến thức hóa học vào cuộc sống + Hệ thống hóa kiến thức, phân tích tổng hợp kiến thức hóa học và vận dụng vào cuộc sống +Phát hiện được các nội dung hoá học được vận dụng trong đời sống để giải thích + Độc lập, sáng tạo giải quyết các vấn đề thực tiễn II.PHƯƠNG PHÁP/ KỸ THUẬT DẠY HỌC - Phương pháp đàm thoại tìm tòi - Phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề - Phương pháp hợp tác - Phương pháp sử dụng thí nghiệm III.ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC: - Giáo viên:+ Hóa chất: giấy quỳ, dd pp NaOH, HCl, H2SO4 loãng, Na2SO3 (rắn)… + Dụng cụ: ống nghiệm, cốc thủy tinh, bộ ống dẫn khí, giá đỡ… - Học sinh: chuẩn bị bài trước IV.TIEÁN TRÌNH BAØI DAÏY: 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC 3. Bài mới Trang.
<span class='text_page_counter'>(25)</span> Hoạt động 1: Tính chất vật lí của natri hiđroxit Hoạt động của Giáo viên và Học sinh Noäi dung GV: Yêu cầu hs Laáy moät ít NaOH (raén) cho vaø oáng A. NATRI HIÑROXIT nghiệm để quan sát. I. Tính chaát vaät lí: - Dùng một ít nước để hòa tan NaOH, quan sát hiện tượng. Caùc tính chaát vaät lí cuûa NaOH Natri hiñroxit laø chaát raén khoâng maøu, Gv: Nhaän xeùt. Choát yù. hút ẩm mạnh, tan nhiều trong nước và tỏa Hs: Đọc thông tin sgk, tiếp tục nêu một số tính chất nhiệt. vật lí không quan sát được. Hoạt động 2: Tính chất hóa học của natri hiđroxit Hoạt Động Của Giáo Viên Và Học Sinh Noäi Dung Gv: Qua thí nghiệm vừa tiến hành ở phần tính chất II. Tính chất hóa học: vật lí, hãy cho biết NaOH thuộc loại bazơ gì? Từ đó hãy dự đoán tính chất hóa học của NaOH Gv: NaOH laø moät bazô tan, chuùng ta seõ tieán haønh các thí nghiệm để chứng minh NaOH có đầy đủ các tính chaát hoùa hoïc cuûa bazô tan. Thí nghiệm 1: Khả năng làm đổi màu chất chỉ 1 . Dung dịch NaOH làm quỳ tím xanh, dung dịch pp không màu đỏ. thò cuûa NaOH Hs: Tieán haønh theo nhoùm caùc thí nghieäm sau: - Đặt một mẩu giấy quì tím vào đế sứ, nhỏ vaøo 1 -2 gioït NaOH - Nhỏ vào ống nghiệm chứa NaOH 1 – 2 gioït phenol phtalein (pp) - Quan sát hiện tượng khả năng làm đổi maøu chaát chæ thò cuûa NaOH Gv: Theo doõi thao taùc thí nghieäm cuûa hoïc sinh. Nhaän xeùt. Choát yù 2. NaOH + axit muoái + H2O Thí nghieäm 2: NaOH + axit Hs: Tieán haønh thí nghieäm sau: - Nhỏ từ từ dung dịch HCl vào ống nghiệm NaOH + HCl NaCl + H2O có chứa NaOH đã thêm pp ở thí nghiệm 1. 2NaOH + H2SO4 Na2SO4 + 2H2O - Quan sát, nhận xét hiện tượng. Viết phương trình hóa học của phản ứng. Gv: Hiện tượng nào chứng tỏ đã có phản ứng hóa học xảy ra giữa NaOH và HCl Gv: Nhaän xeùt – Choát yù. Yeâu caàu hoïc sinh vieát caùc 3. NaOH + oxit axit muoái + H2O phương trình hóa học giữa NaOH và các axit khác Thí nghieäm 3: NaOH + oxit axit Gv: Tiến hành thí nghiệm NaOH + SO 2 ( đ/c từ 2NaOH + SO2 Na2SO3 + H2O Na2SO3 và dd H2SO4 loãng 2NaOH + CO2 Na2CO3 + H2O Hs: Quan sát, nhận xét hiện tượng. Viết phương trình hóa học của phản ứng. Trang.
<span class='text_page_counter'>(26)</span> Gv: Nhaän xeùt – Choát yù. Gv: Ngoài ra dung dịch NaOH còn tác dụng với dung dịch muối sẽ học ở bài sau Hoạt động 3: Ứng dụng của NaOH Hoạt Động Của Giáo Viên Và Học Sinh Noäi Dung Hs: Đọc thông tin sgk, nêu các ứng dụng của NaOH III. Ứng dụng: Sản xuất xà phòng, chất tẩy rửa, boät giaët. Saûn xuaát tô nhaân taïo Saûn xuaát giaáy Duøng trong coâng nghieäp saûn xuaát nhoâm, cheá bieán daàu moû vaø nhieàu ngaønh coâng nghieäp khaùc. Hoạt động 4: Sản xuất NaOH trong công nghiệp Hoạt Động Của Giáo Viên Và Học Sinh Noäi Dung Hs: Đọc thông tin sgk, nêu nguyên liệu, cách tiến IV. Sản xuất natri hiđroxit haønh saûn xuaát NaOH trong coâng nghieäp. Vieát phương trình hóa học của phản ứng. Gv: Choát yù. 2NaCl+ 2H2O 2NaOH+ Cl2 + H2 Gv: Natri hiñroxit laø hoùa chaát cô baûn trong phoøng thí nghieäm, vì vaäy chuùng ta khoâng caàn phaûi ñieàu cheá trong phoøng thí nghieäm 4.Kiểm tra – đánh giá Thực hiện việc chuyển đổi hóa học sau bằng cách viết các phương trình hóa học(ghi điều kiện neáu coù) Na Na2O NaOH NaCl NaOH Na2SO4 5.DAËN DOØ Laøm baøi taäp sgk. Học bài cũ, xem trước bài mới.? Canxi hiđroxit cĩ những tính chất hĩa học của bazơ khơng. Thang pH có ý nghĩa như thế nào Duyệt của tổ chuyên môn. Tuần 7 – Tieát 13:. Duyệt của Ban Giám Hiệu. Moät soá bazô quan troïng (tt) Trang.
<span class='text_page_counter'>(27)</span> I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1. Kiến thức Biết được: Tính chất, ứng dụng của canxi hiđroxit Ca (OH)2; phương pháp sản xuất NaOH từ muối ăn. Thang pH và ý nghĩa giá trị pH của dung dịch. 2.Kĩ năng Quan sát thí nghiệm và rút ra kết luận về tính chất của Ca (OH)2 nhận biết được dung dịch Ca (OH) 2. Viết các phương trình hoá học minh hoạ tính chất hoá học của bazơ. Tìm khối lượng hoặc thể tích dung dịch Ca (OH) 2 tham gia phản ứng. 3. Định hướng phát triển năng lực - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học: + Năng lực sử dụng biểu tượng hóa học + Năng lực sử dụng thuật ngữ hóa học - Năng lực thực hành hóa học + Năng lực tiến hành thí nghiệm, sử dụng thí nghiệm an toàn + Năng lực quan sát, mô tả, giải thích các hiện tượng thí nghiệm và rút ra kết luận + Năng lực xử lí thông tin liên quan đến thí nghiệm - Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn học + Phân tích được tình huống trong học tập môn hóa học. Phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập môn hóa học + Xác định được và tìm hiểu các thông tin liên quan đến vấn đềphát hiện trong các chủ đề hóa học + Đề xuất được giải pháp và thực hiện giải pháp giải quyết vấn đề phát hiện, nhận ra sự phù hợp hay không phù hợp của các giải pháp đó - Năng lực vận dụng kiến thức hóa học vào cuộc sống + Hệ thống hóa kiến thức, phân tích tổng hợp kiến thức hóa học và vận dụng vào cuộc sống +Phát hiện được các nội dung hoá học được vận dụng trong đời sống để giải thích + Độc lập, sáng tạo giải quyết các vấn đề thực tiễn II.PHƯƠNG PHÁP / KỸ THUẬT DẠY HỌC: - Phương pháp đàm thoại tìm tòi - Phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề - Phương pháp sử dụng thí nghiệm III.ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC - Giaùo vieân: + Hoùa chaát: Giaáy pH, CaO, dd HCl, dd H2SO4, dd NaCl, dd NH3… + Duïng cuï: giaáy loïc, pheãu, coác thuûy tinh, keïp saét… - Hs: chuẩn bị bài trước IV.TIEÁN TRÌNH BAØI DAÏY: 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC 3. Bài mới Hoạt động 1: Pha chế dung dịch Ca(OH)2. Hoạt động của Giáo viên và Học sinh Hs: Đọc thông tin sgk. Hoạt động nhóm: - Tieán haønh pha cheá dung dòch Ca(OH)2. - Phân biệt vôi nước (vôi sữa) và nước vôi trong. Gv: Dung dòch Ca(OH)2 laø moät dung dòch bazô, chúng ta sẽ tiến hành các thí nghiệm để chứng minh dung dịch Ca(OH)2 có đầy đủ các tính chất Trang. Noäi dung B. CANXI HIÑROXIT – THANG pH I. Tính chaát: 1. Pha cheá dung dòch Canxi hiñroxit - Ca(OH)2 là chất ít tan trong nước. - Ở nhiệt độ phòng 1 lit nước hòa tan 2g Ca(OH)2 (dung dịch nước vôi trong).
<span class='text_page_counter'>(28)</span> hoùa hoïc cuûa bazô tan. Hoạt động 2: Tính chất hóa học của Ca(OH)2 Hoạt động của Giáo viên và Học sinh Noäi dung Thí nghiệm 1: Khả năng làm đổi màu chất chỉ thị 2. Tính chất hóa học: cuûa Ca(OH)2 Hs: Tieán haønh theo nhoùm caùc thí nghieäm sau: a) Dung dòch Ca(OH)2 laøm quyø tím - Đặt một mẩu giấy quì tím vào đế sứ, nhỏ xanh, dung dịch pp không màu đỏ. vaøo 1 -2 gioït Ca(OH)2. - Nhỏ vào ống nghiệm chứa Ca(OH)2 1 – 2 gioït phenol phtalein (pp) - Quan sát hiện tượng khả năng làm đổi maøu chaát chæ thò cuûa Ca(OH)2 Gv: Theo doõi thao taùc thí nghieäm cuûa hoïc sinh. Nhaän xeùt. Choát yù Thí nghieäm 2: Ca(OH)2 + axit b. Ca(OH)2 + axit muoái + H2O Hs: Tieán haønh thí nghieäm sau: - Nhỏ từ từ dung dịch H2SO4 vào ống nghiệm có chứa Ca(OH)2 có thêm pp ở thí nghiệm Ca(OH)2 + H2SO4 CaSO4 + 2H2O 1 Ca(OH)2 + 2HCl CaCl2 + 2H2O - Quan sát, nhận xét hiện tượng. Viết phương trình hóa học của phản ứng. Gv: Hiện tượng nào chứng tỏ đã có phản ứng hóa học xảy ra giữa Ca(OH)2 và H2SO4 Gv: Nhaän xeùt – Choát yù. Yeâu caàu hoïc sinh vieát caùc phương trình hóa học giữa Ca(OH)2 và các axit khaùc Thí nghieäm 3: Ca(OH)2 + oxit axit c). Ca(OH)2 + oxit axit muoái + H2O Gv: Tiến hành thí nghiệm Ca(OH)2 + SO2 (đ/c từ Ca(OH)2 + SO2 CaSO3 + H2O Na2SO3 và dd H2SO4 loãng) Ca(OH)2) + CO2 CaCO3 + H2O Hs: Quan sát, nhận xét hiện tượng. Viết phương trình hóa học của phản ứng. Gv: Nhaän xeùt – Choát yù. Gv: Ngoài ra dd Ca(OH)2 còn tác dụng với dd muối sẽ học ở bài sau Hoạt động 3: Ứng dụng của Ca(OH)2 Hoạt động của Giáo viên và Học sinh Noäi dung Hs: Đọc thông tin sgk. Nêu các ứng dụng của 3. Ứng dụng: Ca(OH)2 trong đời sống. - Làm vật liệu trong xây dựng. Gv: Nhaän xeùt. Choát yù. - Khử chua đất trồng trọt. - Khử độc các chất thải trong công nghiệp, diệt trùng chất thải sinh hoạt, xác động vật … Hoạt động 4: Tìm hiểu thang pH – Đo độ pH của một số dung dịch. Hoạt động của Giáo viên và Học sinh Noäi dung Trang.
<span class='text_page_counter'>(29)</span> Hs: Đọc thông tin sgk. Cho biết ý nghĩa của thang II. Thang pH pH - pH của một dung dịch cho biết độ axit hay Gv: Nhaän xeùt. Choát yù bazơ của dung dịch đó Gv: Giới thiệu cách sử dụng giấy pH, cách so sánh + pH = 7: trung tính với thang màu để xác định độ pH + pH < 7: axit Hs: Tiến hành đo độ pH của một số dung dịch: + pH > 7: bazô nước chanh ép, dung dịch muối ăn, dung dịch Ca(OH)2 dung dòch HCl, dung dòch NH 4OH tính axit (bazơ) của các dung dịch đã đo. Báo cáo kết quaû Gv: Nhaän xeùt – Choát yù. Hs: Đọc mục ‘Em có biết’ 4. Kiểm tra – đánh giá Viết các phương trình hóa học thực hiện các chuyển đổi hóa học sau: (ghi điều kiện của phản ứng neáu coù) CaCO3 CaO Ca(OH)2 CaCO3 CaCl2 Ca(NO3)2 5.DAËN DOØ Laøm baøi taäp sgk. Học bài cũ, xem trước bài mới? Muối cĩ những tính chất hĩa học như thế nào. Tuần 7 – Tieát 14:. Tính chaát hoùa hoïc cuûa muoái. I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC:. 1.Kiến thức Biết được: - Tính chất hoá học của muối: tác dụng với kim loại, dung dịch axit, dung dịch bazơ, dung dịch muối khác, nhiều muối bị nhiệt phân huỷ ở nhiệt độ cao. - Khái niệm phản ứng trao đổi và điều kiện để phản ứng trao đổi thực hiện được 2.Kĩ năng Viết được các phương trình hoá học minh hoạ tính chất hoá học của muối. Tính khối lượng hoặc thể tích dung dịch muối trong phản ứng Tiến hành một số thí nghiệm, quan sát giải thích hiện tượng, rút ra được kết luận về tính chất hoá học của muối. 3. Định hướng phát triển năng lực - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học: + Năng lực sử dụng biểu tượng hóa học + Năng lực sử dụng thuật ngữ hóa học - Năng lực thực hành hóa học + Năng lực tiến hành thí nghiệm, sử dụng thí nghiệm an toàn + Năng lực quan sát, mô tả, giải thích các hiện tượng thí nghiệm và rút ra kết luận + Năng lực xử lí thông tin liên quan đến thí nghiệm - Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn học + Phân tích được tình huống trong học tập môn hóa học. Phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập môn hóa học + Xác định được và tìm hiểu các thông tin liên quan đến vấn đềphát hiện trong các chủ đề hóa học Trang.
<span class='text_page_counter'>(30)</span> + Đề xuất được giải pháp và thực hiện giải pháp giải quyết vấn đề phát hiện, nhận ra sự phù hợp hay không phù hợp của các giải pháp đó II.PHƯƠNG PHÁP / KỸ THUẬT DẠY HỌC: - Phương pháp đàm thoại tìm tòi - Phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề - Phương pháp sử dụng thí nghiệm III.ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC GV:- Duïng cuï: oáng nghieäm, oáng nhoû gioït, keïp saét… Hoùa chaát: ñinh saét, CuSO4, BaCl2, H2SO4, NaOH Hs: chuẩn bị bài trước IV.TIEÁN TRÌNH BAØI DAÏY: 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC Nêu tính chất hóa học của Ca(OH)2, viết phương trình minh họa và cho biết ứng dụng của Ca(OH)2 trong đời sống và sản xuất 3. Bài mới Hoạt động 1: Tìm hiểu các tính chất hóa học của muối Hoạt động của Giáo viên và Học sinh Noäi dung I. Tính chaát hoùa hoïc cuûa muoái Thí nghiệm 1: Muối tác dụng với kim loại Gv: Hướng dẫn học sinh tiến hành thí nghiệm Fe + 1. Muối + KL muối mới + KL mới CuSO4. Hs: Tieán haønh thí nghieäm theo nhoùm. Quan saùt hiện tượng. Nhận xét khả năng phản ứng của muối với kim loại. Gv: Nhaän xeùt. Choát yù Fe + CuSO4 Cu + FeSO4 Gv: Lưu ý học sinh một vài kim loại có thể tác dụng với một số muối. Yêu cầu học sinh viết phương trình hóa học của phản ứng Cu + AgNO3 Cu+ 2Ag(NO)3( 2Ag +Cu(NO3)2 Thí nghiệm 2: Muối tác dụng với axit Hs: Đọc thông tin sgk. Tiến hành thí nghiệm. Quan 2. Muối + axit muối mới + axit mới sát hiện tượng. Nhận xét khả năng phản ứng của muối với axit. BaCl2 + H2SO4 BaSO4 + 2HCl Gv: Nhaän xeùt. Choát yù Gv: Yeâu caàu hoïc sinh vieát phöông trình hoùa hoïc AgNO3 + HCl AgCl + HNO3 của phản ứng HCl + AgNO3 3. Muối + muối 2 muối mới Thí nghiệm 3: Muối tác dụng với muối Gv: Hướng dẫn học sinh tiến hành thí nghiệm BaCl2 + CuSO4 Hs: Tiến hành thí nghiệm. Quan sát hiện tượng. BaCl2 + CuSO4 BaSO4 + CuCl2 Nhận xét khả năng phản ứng của muối với muối. Gv: Nhaän xeùt. Choát yù Gv: Yeâu caàu hoïc sinh vieát phöông trình hoùa hoïc NaCl + AgNO3 AgCl + NaNO3 của phản ứng NaCl + AgNO3 Thí nghiệm 4: Muối tác dụng với bazơ Trang.
<span class='text_page_counter'>(31)</span> Hs: Đọc thông tin sgk. Tiến hành thí nghiệm. Quan sát hiện tượng. Nhận xét khả năng phản ứng của muối với dung dịch bazơ. Gv: Nhaän xeùt. Choát yù Gv: Yeâu caàu hoïc sinh laáy theâm ví duï. Gv: Yêu cầu nhắc lại phản ứng điều chế khí CO 2 đã học ở bài trước. Hs: Viết phương trình hóa học của phản ứng. Gv: Đây là phản ứng gì? Chất ban đầu thuộc loại hợp chất gì? Gv: Yêu cầu học sinh lấy các ví tương tự (phản ứng phân hủy, chất ban đầu là muối) Gv: Qua caùc ví duï treân, chuùng ta coù theå ruùt ra keát luận gì về phản ứng phân hủy muối. Gv: Nhaän xeùt. Choát yù. 4. Muối tác dụng với bazơ. CuSO4+ 2NaOH Cu(OH)2+ Na2SO4 Na2CO3+ Ba(OH) 2 2NaOH + BaCO3 5. Phản ứng phân hủy muối: Một số muối bị phân hủy ở nhiệt độ cao CaCO3 CaO + CO2 2KClO3 2KCl + 3O2. Hoạt động 2: Tìm hiểu khái niệm phản ứng trao đổi trong dung dịch Hoạt động của Giáo viên và Học sinh Noäi dung Gv: Yêu cầu học sinh lần lượt quan sát lại các II. Phản ứng trao đổi trong dung dịch phương trình hóa học ở các mục trên Gv: Hướng dẫn học sinh quan sát sự thay đổi vị trí của các thành phần cấu tạo trong các phản ứng. 1. Phản ứng trao đổi là phản ứng hóa học, Những phản ứng như vậy được gọi là phản ứng trao trong đó hai hợp chất tham gia phản ứng trao đổi. đổi với nhau những thành phần cấu tạo của Hs: Đọc thông tin sgk, nêu khái niệm phản ứng trao chúng để tạo ra những hợp chất mới. đổi. Gv: Choát yù. Hs: Đọc thông tin sgk nêu điều kiện để xảy ra phản ứng trao đổi. 2. Phản ứng trao đổi chỉ xảy ra khi sản phẩm Gv: Nhaän xeùt. Choát yù. tạo thành có chất không tan hoặc chất khí Gv: Lưu ý học sinh phản ứng trung hòa cũng là Vd: phản ứng trao đổi và luôn xảy ra. Na2CO3 + Ba(OH)2 2NaOH + BaCO3 Gv: Ñöa ra caùc phöông trình hoùa hoïc, yeâu caàu hoïc Na2CO3 + 2HCl 2NaCl + H2O+ CO2 sinh nhận xét có xảy ra phản ứng không. Gv: Hướng dẫn học sinh sử dụng bảng tính tan. 4. Kiểm tra – đánh giá Yêu cầu hs làm bìa tập 4/33 sgk. 5.DAËN DOØ Laøm baøi taäp sgk. Học bài cũ, xem trước bài mới.. Tuần 8 – Tieát 15: Moät soá muoái quan troïng I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1.Kiến thức Trang.
<span class='text_page_counter'>(32)</span> Biết được: Một số tính chất và ứng dụng của natri clorua (NaCl) 2.Kĩ năng Viết được các phương trình hoá học minh hoạ tính chất hoá học của muối. 3. Định hướng phát triển năng lực - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học: + Năng lực sử dụng biểu tượng hóa học + Năng lực sử dụng thuật ngữ hóa học - Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn học + Phân tích được tình huống trong học tập môn hóa học. Phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập môn hóa học + Xác định được và tìm hiểu các thông tin liên quan đến vấn đềphát hiện trong các chủ đề hóa học + Đề xuất được giải pháp và thực hiện giải pháp giải quyết vấn đề phát hiện, nhận ra sự phù hợp hay không phù hợp của các giải pháp đó - Năng lực vận dụng kiến thức hóa học vào cuộc sống + Hệ thống hóa kiến thức, phân tích tổng hợp kiến thức hóa học và vận dụng vào cuộc sống +Phát hiện được các nội dung hoá học được vận dụng trong đời sống để giải thích + Độc lập, sáng tạo giải quyết các vấn đề thực tiễn II.PHƯƠNG PHÁP / KỸ THUẬT DẠY HỌC: - Phương pháp đàm thoại tìm tòi - Phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề - Phương pháp sử dụng thí nghiệm III.ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC Gv: Tranh vẽ hình 1.23 Bảng phụ ghi sơ đồ ứng dụng của NaCl Hs: Xem bài trước IV.TIEÁN TRÌNH BAØI DAÏY: 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC: Nêu tính chất hóa học của muối và viết phương trình minh họa 3. Bài mới Hoạt động : Tìm hiểu về muối NaCl Hoạt động của Giáo viên và Học sinh Noäi dung 1. Tìm hiểu trạng thái tự nhiên của NaCl I. Muoái natri clorua (NaCl) Hs: Đọc thông tin sgk. Nêu các trạng thái tự nhiên 1. Trạng thái tự nhiên cuûa muoái NaCl. Gv: Nhaän xeùt. Choát yù. NaCl có nhiều trong tự nhiên, dưới dạng hòa 2. Tìm hieåu caùch khai thaùc NaCl tan trong nước biển và kết tinh trong mỏ Hs: Đọc thông tin sgk nêu cách khai thác muối muối. NaCl 2. Caùch khai thaùc: Gv: Nhaän xeùt. Choát yù Gv: Giới thiệu các vùng trên thế giới có nhiều mỏ muoái. Gv: Ở nước ta, Những vùng nào khai có thể khai thác muối từ nước biển thuận lợi? 3. Ứng dụng: 3. Tìm hiểu ứng dụng của NaCl Hs: Quan sát sơ đồ ứng dụng của NaCl. NaCl có nhiều ứng dụng quan trọng trong đời Gv: Nhaän xeùt. Choát yù soáng vaø saûn xuaát: - Làm gia vị và bảo quản thực phẩm. - Laø nguyeân lieäu cô baûn trong nhieàu Trang.
<span class='text_page_counter'>(33)</span> ngaønh coâng nghieäp hoùa chaát nhö: saûn xuaát Na, Cl2, H2, NaOH, NaClO, Na2CO3,… II. Muoái kali nitrat (KNO3) ( SGK ). Gv: Yêu cầu Hs đọc thông tin skg. 4.Kiểm tra – đánh giá Hs làm bài tập 4/36 sgk. 5.DAËN DOØ Laøm baøi taäp sgk. Học bài cũ, xem trước bài mới. Gia đình em cĩ sử dụng loại phân bĩn hĩa học nào và nĩ thuộc loại phân bón hóa học nào? Tại sao Tuaàn 8 – Tieát 16: Phaân boùn hoùa hoïc I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1.Kiến thức Biết được: Tên, thành phần hoá học và ứng dụng của một số phân bón hoá học thông dụng 2.Kĩ năng Nhận biết được một số phân bón hoá học thông dụng. 3. Định hướng phát triển năng lực - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học: + Năng lực sử dụng biểu tượng hóa học + Năng lực sử dụng thuật ngữ hóa học - Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn học + Phân tích được tình huống trong học tập môn hóa học. Phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập môn hóa học + Xác định được và tìm hiểu các thông tin liên quan đến vấn đềphát hiện trong các chủ đề hóa học + Đề xuất được giải pháp và thực hiện giải pháp giải quyết vấn đề phát hiện, nhận ra sự phù hợp hay không phù hợp của các giải pháp đó - Năng lực vận dụng kiến thức hóa học vào cuộc sống + Hệ thống hóa kiến thức, phân tích tổng hợp kiến thức hóa học và vận dụng vào cuộc sống +Phát hiện được các nội dung hoá học được vận dụng trong đời sống để giải thích + Độc lập, sáng tạo giải quyết các vấn đề thực tiễn II.PHƯƠNG PHÁP / KỸ THUẬT DẠY HỌC: - Phương pháp đàm thoại tìm tòi - Phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề III.ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC GV:- Hóa chất: mẫu một số loại phân bón Hs: Chuẩn bị bài trước IV.TIEÁN TRÌNH BAØI DAÏY: 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC Nêu trạng thái tự nhiên, cách khai thác và ứng dụng của muối NaCl 3. Bài mới Hoạt động 1: Tìm hiểu những nhu cầu của cây trồng Hoạt động của Giáo viên và Học sinh Noäi dung Gv: Yêu cầu hs đọc thông tin sgk I. Những nhu cầu của cây trồng ( SGK ) Hoạt động 2: Tìm hiểu các phân bón hóa học thường dùng Hoạt động của Giáo viên và Học sinh Noäi dung Hs: đọc thông tin sgk. Nêu các loại phân bón II. Các phân bón hóa học thường dùng Trang.
<span class='text_page_counter'>(34)</span> thường dùng. Gv: Nhaän xeùt. Choát yù. 1. Tìm hieåu phaân boùn ñôn Hs: Đọc thông tin sgk. Thảo luận trả lời các câu hỏi sau: - Phaân boùn ñôn laø gì? - Nêu các phân bón đơn thường dùng. Gv: Nhaän xeùt. Gv: Giới thiệu mẫu một số loại phân bón thường dùng, học sinh thử tính tan một số loại phân bón. Gv: Choát yù.. Có hai loại phân bón 1. Phaân boùn ñôn Phân bón đơn chỉ chứa một trong ba nguyên tố dinh dưỡng chính: N, P, K a) Phân đạm: chứa nitơ - Urê: CO(NH2)2: chứa 46% N, tan trong nước - NH4NO3: chứa 35%N, tan trong nước. - (NH4)2SO4 chứa 21%N, tan trong nước b) Phân lân: chứa phốt pho - Photphat tự nhiên Ca3(PO4)2 không tan trong nước, tan chậm trong đất chua - Supephotphat Ca(H2PO4)2 tan trong nước c) Phân kali: KCl, K2SO4 đều dễ tan trong nước. 2. Phaân boùn keùp - Phân bón kép có chứa hai hoặc cả ba 2. Tìm hieåu phaân boùn keùp nguyên tố dinh dưỡng N, P, K Hs: Đọc thông tin sgk. Thảo luận trả lời các câu hỏi - Có hai cách tạo ra phân bón kép: sau: + Troän caùc phaân boùn ñôn theo tæ leä nhaát ñònh. - Phaân boùn keùp laø gì? Ví duï: phaân NPK - Người ta tạo ra phân bón kép bằng cách nào? + Tổng hợp bằng phương pháp hóa học. Ví Gv: Nhaän xeùt. Choát yù. duï: KNO3, (NH4)2HPO4 3. Phân bón vi lượng 3.Tìm hiểu phân bón vi lượng Hs: Đọc thông tin sgk. Cho biết phân vai trò của Phân bón vi lượng (chứa B, Zn, Mn…) cây cần phân bón vi lượng đối với thực vật. rất ít nhưng cần thiết cho sự phát triển. Gv: Choát yù. 4.Kiểm tra – đánh giá Học sinh nêu lại công thức hóa học, tỉ lệ % các nguyên tố dinh dưỡng của mỗi loại phân bón. 5.DAËN DOØ Laøm baøi taäp sgk. Xem trước bài mới.? Các hợp chất vô cơ có sự biến đổi qua lại như thế nào Duyệt của tổ chuyên môn Duyệt của Ban Giám Hiệu. Tuaàn 9 – Tieát 17: MỐI QUAN HỆ GIỮA CÁC HỢP CHẤT VÔ CƠ I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: Trang.
<span class='text_page_counter'>(35)</span> 1. Kiến thức : Biết và chứng minh được mối quan hệ giữa oxit axit, bazơ, muối. 2. Kyõ naêng : Lập sơ đồ mối quan hệ giữa các loại hợp chất vô cơ. Viết được các phương trình hoá học biểu diễn sơ đồ chuyển hoá. Phân biệt một số hợp chất vô cơ cụ thể. Tính thành phần phần trăm về khối lượng hoặc thể tích của hỗn hợp chất rắn, hỗn hợp lỏng, hỗn hợp khí. 3. Định hướng phát triển năng lực - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học: + Năng lực sử dụng biểu tượng hóa học + Năng lực sử dụng thuật ngữ hóa học - Năng lực tính toán + Tính toán theo khối lượng, theo số mol của chất tham gia hoặc sản phẩm + Vận dụng các thuật toán để tính toán trong các bài toán hóa học - Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn học + Phân tích được tình huống trong học tập môn hóa học. Phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập môn hóa học + Xác định được và tìm hiểu các thông tin liên quan đến vấn đềphát hiện trong các chủ đề hóa học + Đề xuất được giải pháp và thực hiện giải pháp giải quyết vấn đề phát hiện, nhận ra sự phù hợp hay không phù hợp của các giải pháp đó II.PHƯƠNG PHÁP / KỸ THUẬT DẠY HỌC: - Phương pháp đàm thoại tìm tòi - Phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề - Phương pháp sử dụng bài tập hóa học III.ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC Gv: phieáu hoïc taäp. Học sinh: ôn tập các kiến thức đã học IV.TIEÁN TRÌNH BAØI DAÏY: 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC Kể tên những loại phân bón hóa học thường dùng.Cho ví dụ 3. Bài mới Hoạt động : Mối quan hệ giữa các loại hợp chất vô cơ và các phản ứng minh họa Hoạt động của Giáo viên và Học sinh Noäi dung I. Mối quan hệ giữa các loại hợp Gv: Để trả lời câu hỏi đã đặt ra ở đầu bài, chúng chaát voâ cô ta cuøng laøm baøi taäp sau: Baøi taäp 1: Vieát phöông trình hoùa hoïc cho những chuyển đổi hóa học sau: (ghi kèm điều kieän, traïng thaùi caùc chaát) II. Những phản ứng hóa học minh hoïa: (1) (3) (2) MgO MgCl2 Mg(OH)2 MgO Hs: Hoàn thành bài tập. Nhận xét lẫn nhau. Gv: Nhận bảng phụ của hai nhóm hoàn thành (1) MgO + 2HCl MgCl2 + H2O nhanh nhaát. Chaám ñieåm. (2) MgCl2 + 2NaOH Mg(OH)2+ 2NaCl (3) Mg(OH)2 0 MgO + H2O t Gv: Qua bài tập trên, các em có nhận xét gì về sự Trang.
<span class='text_page_counter'>(36)</span> chuyển đổi hóa học giữa oxit bazơ, muối, và bazơ. Hs: Trả lời câu hỏi. Nhận xét Gv: Chốt ý. Ghi các mũi tên số 1, 2, 3 vào sơ đồ. Gv: Như vậy, chúng ta thấy từ oxit bazơ có thể chuyển đổi thành muối, từ muối có thể chuyển đổi thành bazơ và từ bazơ lại chuyển đổi hóa học thành oxit bazơ. Ngoài các chuyển đổi hóa học trên, giữa các hợp chất vô cơ còn có mối quan hệ nào khác không, để tìm hiểu thêm, chúng ta cùng sang baøi taäp 2. Bài tập 2: Hãy hoàn thành các phương trình hoùa hoïc sau: (coù ghi traïng thaùi caùc chaát trong phản ứng). (4) Na2O + ? ---> NaOH (5) KOH + ? ---> KNO3 + H2O (6) P2O5 + H2O ---> ? (7) HCl + ? ---> AgCl + ? (8) SO3 + ? ---> Na2SO4 + H2O (9) Ba(NO3)2 + ? ---> HNO3 + ? Hs: Hoàn thành bài tập. Nhận xét lẫn nhau. Gv: Nhận bảng phụ của hai nhóm hoàn thành nhanh nhaát. Chaám ñieåm.. (4) (5) (6) (7) (8). Na2O+ H2O 2NaOH KOH+ HNO3 KNO3+ H2O P2O5+ 3H2O 2H3PO4 HCl + AgNO3 AgCl+ HNO3 SO3 + 2NaOH Na2SO4+ H2O. (9) Ba(NO3)2+ H2SO4 2HNO3+ BaSO4. Gv: Qua moãi phöông trình hoùa hoïc treân, caùc em coù nhận xét gì về khả năng chuyển đổi hóa học giữa các loại hợp chất vô cơ còn lại trong sơ đồ? Hs: Hoàn thành theo nhóm. Gv: Chốt ý. Hoàn thành các mũi tên số 4 9 trong sơ đồ. Gv: Tiêu đề mục II trong bài học của chúng ta ngaøy hoâm nay laø gì? Gv: Xeùt phöông trình hoùa hoïc sau: SO3+ Na2O Na2SO4 CaCO3 CaO+ CO2 Phương trình hóa học trên thể hiện sự chuyển đổi giữa các loại hợp chất vô cơ nào? Gv: Qua trên, ta thấy sự chuyển đổi qua lại giữa các loại hợp chất vô cơ rất phức tạp và đa dạng. 4.Kiểm tra – đánh giá Làm bài tập 2/ 41 sgk 5.DAËN DOØ Laøm baøi taäp sgk. Học bài cũ, xem trước bài mới. Ơn tập lại các kiến thức về oxit,axit, bazơ và muối Tuaàn 9 – Tieát 18:. Luyeän taäp chöông I CÁC LOẠI HỢP CHẤT VÔ CƠ Trang.
<span class='text_page_counter'>(37)</span> I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1.Kiến thức : - Học sinh được ôn tập tập để hiểu rõ hơn về tính chất của các loại hợp chất vô cơ – mối quan hệ giữa chúng 2. Kyõ naêng : - Reøn kó naêng vieát phöông trình hoùa hoïc, kó naêng phaân bieät caùc chaát - Kĩ năng làm các bài tập định lượng 3. Định hướng phát triển năng lực - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học: + Năng lực sử dụng biểu tượng hóa học + Năng lực sử dụng thuật ngữ hóa học - Năng lực tính toán + Tính toán theo khối lượng, theo số mol của chất tham gia hoặc sản phẩm + Vận dụng các thuật toán để tính toán trong các bài toán hóa học - Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn học + Phân tích được tình huống trong học tập môn hóa học. Phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập môn hóa học + Xác định được và tìm hiểu các thông tin liên quan đến vấn đềphát hiện trong các chủ đề hóa học + Đề xuất được giải pháp và thực hiện giải pháp giải quyết vấn đề phát hiện, nhận ra sự phù hợp hay không phù hợp của các giải pháp đó II.PHƯƠNG PHÁP / KỸ THUẬT DẠY HỌC: - Phương pháp đàm thoại tìm tòi - Phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề - Phương pháp sử dụng bài tập hóa học III.ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC GV:- Duïng cuï: Baûng phuï, Hs: Chuẩn bị bài trước IV.TIEÁN TRÌNH BAØI DAÏY: 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC 3. Bài mới Hoạt động 1: Củng cố kiến thức đã học về phân loại các hợp chất vô cơ Hoạt động của Giáo viên và Học sinh Noäi dung I. KIẾN THỨC CẦN NHỚ Gv:Chúng ta đã được học những loại hợp chất vô cơ 1. Phân loại các hợp chất vô cơ: nào? (sgk ) Hs: Oxit; axit; bazơ; muối Gv: Yeâu caàu hoïc sinh laøm baøi taäp sau: Phân loại các hợp chất vô cơ sau: Na2O, Al(OH)3, HCl, H3PO4, KHSO4, CuSO4, Ca(OH)2, SO3, H2S, NaOH, ZnO, P2O5, Fe(OH)2, HNO3, Ca(HCO3)2, FeCl3 Hs: Thảo luận nhóm – Hoàn thành bài tập. Gv: Sửa bài 1 nhóm. Chốt ý Gv: Từ bài tập phân loại, các em hãy hoàn thành bảng phân loại các hợp chất vô cơ Gv: Ngoài hai loại oxit này, các em còn biết những loại oxit nào? Trang.
<span class='text_page_counter'>(38)</span> Hs: Trả lời cá nhân. Gv: Yêu cầu học sinh đọc to bảng phân loại các hợp chất vô cơ.. Hoạt động 2: Củng cố kiến thức về tính chất hóa học của các loại hợp chất vô cơ Hoạt động của Giáo viên và Học sinh Noäi dung Gv: Dựa vào sơ đồ hình2/42 sgk em hãy nhắc lại các 2. Tính chất hóa học của các loại hợp chất tính chất hóa học của oxit bazơ; oxit axit; bazơ; axit; voâ cô muối Hs: trả lời Gv: Ngoài những tính chất của muối đã được trình bày trong sơ đồ, muối còn những tính chất nào? a) Oxit Hs: Trả lời Oxit bazô + Nước Bazô Gv: Nhaán maïnh moät soá ñaëc ñieåm hoïc sinh deã sai soùt nhö: Oxit axit + Nước Axit - Oxit bazơ nào td được với nước Oxit bazô + Axit Muối + Nước - Bazô naøo bò nhieät phaân… Oxit axit + Bazô Muối + nước Oxit bazô + oxit axit Muoái b) BAZÔ Bazô + Axit Muoái + Nước Bazô + Oxit axit Muoái + Nước Bazô + Muoái Muoái + Bazô o Bazô t Oxit bazơ + Nước c) AXIT Axit + kim loại Axit + bazô. Muoái Muoái. Axit Axit. Muoái + Nước Muoái + Axit. + Oxit bazô + Muoái. +. Hidroâ + Nước. d) MUOÁI Muoái + Axit Muoái + Axit Muoái + Bazô Muoái + Bazô Muoái + Muoái Muoái + Muoái Muối + Kim loại Muối + Kim loại to Muoái chất rắn + Khí. Hoạt động 3: Vận dụng kiến thức để giải bài tập Hoạt động của Giáo viên và Học sinh Noäi dung Baøi taäp 1: Baèng phöông phaùp hoùa hoïc, haõy phaân Baøi taäp 1: Baèng phöông phaùp hoùa hoïc, haõy Trang.
<span class='text_page_counter'>(39)</span> bieät 3 dung dịch đựng trong 3 lọ bị mất nhãn: phaân bieät 3 dung dịch đựng trong 3 lọ bị NaOH, Na2SO4, KCl . Vieát phöông trình hoùa hoïc. mất nhãn: NaOH, Na2SO4, KCl . Vieát Gv: Yeâu caàu moät hoïc sinh lên bảng làm bài phöông trình hoùa hoïc Giaûi: - Lấy mẫu thử các chất cần nhận biết vào ống nghieäm - Duøng giaáy quyø cho vaøo caùc oáng nghieäm chứa mẫu thử, nếu + Giaáy quyø chuyeån sang maøu xanh: NaOH + Giấy quỳ không đổi màu: KCl,và Na2SO4 Nhoû vaøi gioït dung dòch AgNO 3 vaøo hai oáng nghieäm còn lại + OÁng nghieäm naøo coù keát tuûa xuaát hieän laø: NaCl AgNO3 + NaCl AgCl(r) + NaNO3 + Còn lại là Na2SO4 Giaûi a) CuCl2 + 2 NaOH Cu(OH)2 + NaCl Pö: 1mol 2mol 1mol 1mol Đề: 0,2 mol 0,25 mol SauPö0mol 0,1mol 0,2mol 0,2mol Cu(OH)2 CuO + H2O 1mol 1mol 0,2mol 0,2mol Khối lượng CuO: m = n*M = 0,2*80 =1,6(gam) b) Khối lượng NaCl: m = n*M = 0,2*58,5 = 11,7(gam) Khối lượng NaOH dư: m = n*M = 0,1*40 =4(gam). Baøi taäp 2: (Baøi taäp 3/43 ) Trộn một dung dịch có hoà tan 0,2 mol CuCl2 với một dung dịch có hòa tan 20 g NaOH. Lọc hỗn hợp các chất sau phản ứng, được kết và nước lọc. Nung kết tủa đến khi khối lượng không thay đổi. a/ Vieát caùc phöông trình hoùa hoïc vaø tính khoái lượng chất rắn thu được sau phản ứng . b/ Tính khối lượng các chất tan có trong nước loïc Gv: Yêu cầu học sinh đọc bài tập 2 Gv: Lân lượt hướng dẫn học sinh cách giải 4.Kiểm tra – đánh giá Làm bài tập 2/ 43 sgk 5.DAËN DOØ Laøm baøi taäp sgk. Xem trước bài mới.Chuẩn bị nội dung bài thực hành. Tuaàn 10 - Tieát 19. THỰC HAØNH TÍNH CHẤT HOÁ HỌC CỦA BAZƠ VAØ MUỐI I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: Trang.
<span class='text_page_counter'>(40)</span> 1. Kiến thức : Biết được: Mục đích, các bước tiến hành, kĩ thuật thực hiện các thí nghiệm: - Bazơ tác dụng với dung dịch axit, với dung dịch muối. - Dung dịch muối tác dụng với kim loại, với dung dịch muối khác và với axit. 2. Kyõ naêng : - Sử dụng dụng cụ và hoá chất để tiến hành an toàn, thành công 5 thí nghiệm trên - Quan sát, mô tả, giải thích hiện tượng thí nghiệm và viết được các phương trình hoá học. - Viết tường trình thí nghiệm. 3. Định hướng phát triển năng lực - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học: + Năng lực sử dụng biểu tượng hóa học + Năng lực sử dụng thuật ngữ hóa học - Năng lực thực hành hóa học + Năng lực tiến hành thí nghiệm, sử dụng thí nghiệm an toàn + Năng lực quan sát, mô tả, giải thích các hiện tượng thí nghiệm và rút ra kết luận + Năng lực xử lí thông tin liên quan đến thí nghiệm - Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn học + Phân tích được tình huống trong học tập môn hóa học. Phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập môn hóa học + Xác định được và tìm hiểu các thông tin liên quan đến vấn đềphát hiện trong các chủ đề hóa học + Đề xuất được giải pháp và thực hiện giải pháp giải quyết vấn đề phát hiện, nhận ra sự phù hợp hay không phù hợp của các giải pháp đó II.PHƯƠNG PHÁP / KỸ THUẬT DẠY HỌC: - Phương pháp đàm thoại tìm tòi - Phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề - Phương pháp sử dụng thí nghiệm III.ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC Giáo viên : Chuẩn bị cho học sinh làm thí nghiệm thực hành theo nhóm Hoá chất : dd NaOH, FeCl3, CuSO4,HCl,BaCl2,Na2SO4,H2SO4. Đinh sắt hoặc dây nhôm Duïng cuï : Giaù oáng nghieäm , ống nghiệm, ống hút…. IV.TIEÁN TRÌNH BAØI DAÏY: 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC 3. Bài mới Hoạt động 1:Hướng dẫn hs làm thí nghiệm. Trang.
<span class='text_page_counter'>(41)</span> Hoạt động của Giáo viên và Học sinh 1/ Tính chaát hoùa hoïc cuûa bazô a) Thí nghiệm 1 Gv: hướng dẫn hs nhoû vaøi gioït dd NaOH vaøo ống nghiệm có chứa 1ml ddFeCl3 lắc nhẹ , quan sát hiện tượng Hs: Tiến hành thí nghiệm rút ra kết luận b) Thí nghiệm 2 Gv: hướng dẫn hs cho một ít Cu(OH)2 vào đáy ống nghiệm , nhỏ vài giọt dd HCl lắc đều , quan sát hiện tượng Hs: Tiến hành thí nghiệm giải thích hiện tượng nêu kết luận về tính chất hoá học của bazơ. Noäi dung I. Tiến hành thí nghiệm 1/ Tính chaát hoùa hoïc cuûa bazô a) Thí nghiệm 1 3NaOH + FeCl3. Fe(OH)3 + 3NaCl (nâuđỏ). b) Thí nghiệm 2 Cu(OH)2 tác dụng với axit Cu(OH)2 + HCl CuCl2 + H2O. c) Thí nghiệm 3:. 4.Kiểm tra – đánh giá: Giáo viên nhận xét buổi thực hành , yêu cầu hs rửa dụng cụ , xếp lại ngăn nắp 5. DAËN DOØ Hoïc baøi tieát sau kieåm tra moät tieát. Trang.
<span class='text_page_counter'>(42)</span> Tuaàn 10 - Tieát 20 KIEÅM TRA MOÄT TIEÁT I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1. Kiến thức : Biết được: Tính chất hóa học của bazơ, Ý nghĩa của thang pH, Tính chất hóa học của muối. Phân bón kép là gì, một số muối trong tự nhiên làm phân bón phản ứng trao đổi là gì -Hiểu Hiểu và viết được phản ứng hóa học của các hợp chất vô cơ - Vận dụng phân biệt được các dung dịch bằng phương pháp hóa học Giải toán định lượng 2. Kyõ naêng : Kỹ năng viết phương trình hóa học Giải các bài toán định lượng 3. Thái độ Học sinh có thái độ nghiêm túc, trật tự làm bài II.PHƯƠNG PHÁP / KỸ THUẬT DẠY HỌC: III.ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC Giaùo vieân : Ma trận đề, đề kiểm tra, đáp án Học sinh: Ôn tập lại những kiến thức đã học IV.TIEÁN TRÌNH BAØI DAÏY: 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC 3. Bài mới Hoạt động của Giáo viên và Học sinh Noäi dung GV: Thông báo các quy định khi làm bài HS:Lắng nghe Gv: Phát bài kiểm tra Hs: Nhận bài kiểm tra và trật tự làm bài Gv: Thông báo thời gian làm bài Gv: Nhắc nhở những em chưa nghiêm túc Hs: Nghiêm túc làm bài Gv: Thu bài kiểm tra Hs: Trật tự nộp bài Gv: Nhận xét giờ kiểm tra 4. Kiểm tra – đánh giá: Gv nhận xét tiết kiểm tra 5. Daën doø Xem trước bài mới :Kim loại cĩ những tính chất vật lý như thế nào và ứng dụng của chúng trong đời sông Duyệt của tổ chuyên môn Duyệt của Ban Giám Hiệu. Trang.
<span class='text_page_counter'>(43)</span> Tuaàn 11 - Tieát 21 TÍNH CHẤT VẬT LÝ CỦA KIM LOẠI I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1. Kiến thức : Biết được: - Tính chất vật lí của kim loại. 2. Kyõ naêng : Quan sát hiện tượng thí nghiệm cụ thể 3. Định hướng phát triển năng lực - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học: + Năng lực sử dụng biểu tượng hóa học + Năng lực sử dụng thuật ngữ hóa học - Năng lực thực hành hóa học + Năng lực tiến hành thí nghiệm, sử dụng thí nghiệm an toàn + Năng lực quan sát, mô tả, giải thích các hiện tượng thí nghiệm và rút ra kết luận + Năng lực xử lí thông tin liên quan đến thí nghiệm - Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn học + Phân tích được tình huống trong học tập môn hóa học. Phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập môn hóa học + Xác định được và tìm hiểu các thông tin liên quan đến vấn đềphát hiện trong các chủ đề hóa học + Đề xuất được giải pháp và thực hiện giải pháp giải quyết vấn đề phát hiện, nhận ra sự phù hợp hay không phù hợp của các giải pháp đó - Năng lực vận dụng kiến thức hóa học vào cuộc sống + Hệ thống hóa kiến thức, phân tích tổng hợp kiến thức hóa học và vận dụng vào cuộc sống +Phát hiện được các nội dung hoá học được vận dụng trong đời sống để giải thích + Độc lập, sáng tạo giải quyết các vấn đề thực tiễn II.PHƯƠNG PHÁP / KỸ THUẬT DẠY HỌC: - Phương pháp đàm thoại tìm tòi - Phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề - Phương pháp sử dụng thí nghiệm III.ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC Giaùo vieân : Duïng cuï: daây nhoâm, than goã, buùa Học sinh: Chuẩn bị bài trước IV.TIEÁN TRÌNH BAØI DAÏY: 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC 3. Bài mới Hoạt động 1: Tính dẻo của kim loại Hoạt động của Giáo viên và Học sinh Noäi dung Gv: Hướng dẫn học sinh làm thí nghiệm: - Dùng búa đập vào dây nhôm. - Dùng búa đập vào mẩu than. Hs: Tieán haønh thí nghieäm – Quan saùt, neâu hieän tượng. Giải thích và kết luận. Gv: Nhaän xeùt, choát yù. Gv: Tính dẻo của kim loại thường được ứng Các kim loại khác nhau có tính dẻo khác nhau duïng nhö theá naøo trong cuoäc soáng?. Trang.
<span class='text_page_counter'>(44)</span> Hoạt động 2: Tính dẫn điện của kim loại Hoạt động của Giáo viên và Học sinh Noäi dung Gv: Yêu cầu Hs quan sát hính 2.2 và dựa vào kiến Các kim loại khác nhau có khả năng dẫn điện khác thức môn vật lý nhận xét về khả năng dẫn điện nhau. Kim loại dẫn điện tốt nhất là Ag, Cu, Al, của kim loại Hs: Quan saùt hình2.2. Trả lời. Gv: Nhaän xeùt, choát yù Gv: Tính dẫn điện của kim loại thường được ứng dụng như thế nào trong cuộc sống? Những kim loại nào thường được dùng laøm daây daãn? Gv: Lưu ý học sinh một số quy tắc an toàn điện Hoạt động 3: Tính dẫn nhiệt của kim loại Hoạt động của Giáo viên và Học sinh Noäi dung Gv: Yêu cầu Hs quan sát hính 2.2 và dựa vào kiến thức mơn vật lý nhận xét về khả năng dẫn nhiệt Các kim loại khác nhau có tính dẫn nhiệt khác của kim loại nhau. Kim loại nào dẫn điện tốt cũng thường dẫn Hs: Quan saùt hình2.2. Trả lời. nhieät toát. Gv: Choát yù. Gv: Tính dẫn nhiệt của kim loại thường được ứng dụng như thế nào trong cuộc sống? (dụng cụ nấu ăn, ống tản nhiệt của động cơ…) Hoạt động 4: Ánh kim của kim loại Hoạt động của Giáo viên và Học sinh Noäi dung Gv: Hãy nêu các lí do tại sao người ta hay đeo Kim loại có ánh kim đồ trang sức bằng vàng, bạc… Hs: Hoạt động cá nhân. Gv: Choát yù. 4) Kiểm tra – đánh giá Hãy nêu các tính chất vật lí của kim loại. Đọc phần em có biết để nắm thêm thông tin về một số tính chất vật lí khác của kim loại 5.DAËN DOØ Laøm baøi taäp sgk. Học bài cũ, xem trước bài mới.? Kim loại cĩ những tính chất hĩa học nào. Trang.
<span class='text_page_counter'>(45)</span> Tuaàn 11 – Tieát 22:. TÍNH CHẤT HÓA HỌC CỦA KIM LOẠI. I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1. Kiến thức : Biết được: Tính chất hoá học của kim loại: Tác dụng với phi kim, dung dịch axit, dung dịch muối. 2. Kyõ naêng : Quan sát hiện tượng thí nghiệm cụ thể rút ra được tính chất hoá học của kim loại 3. Định hướng phát triển năng lực - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học: + Năng lực sử dụng biểu tượng hóa học + Năng lực sử dụng thuật ngữ hóa học - Năng lực thực hành hóa học + Năng lực tiến hành thí nghiệm, sử dụng thí nghiệm an toàn + Năng lực quan sát, mô tả, giải thích các hiện tượng thí nghiệm và rút ra kết luận + Năng lực xử lí thông tin liên quan đến thí nghiệm - Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn học + Phân tích được tình huống trong học tập môn hóa học. Phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập môn hóa học + Xác định được và tìm hiểu các thông tin liên quan đến vấn đềphát hiện trong các chủ đề hóa học + Đề xuất được giải pháp và thực hiện giải pháp giải quyết vấn đề phát hiện, nhận ra sự phù hợp hay không phù hợp của các giải pháp đó - Năng lực vận dụng kiến thức hóa học vào cuộc sống + Hệ thống hóa kiến thức, phân tích tổng hợp kiến thức hóa học và vận dụng vào cuộc sống +Phát hiện được các nội dung hoá học được vận dụng trong đời sống để giải thích + Độc lập, sáng tạo giải quyết các vấn đề thực tiễn II.PHƯƠNG PHÁP / KỸ THUẬT DẠY HỌC: - Phương pháp đàm thoại tìm tòi - Phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề - Phương pháp sử dụng thí nghiệm III.ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC GV:- Duïng cuï: oáng nghieäm, giaù oáng nghieäm, keïp goã, oáng nhoû gioït… - Hoùa chaát: Zn, HCl; CuSO4, - Hoïc sinh:Chuẩn bị bài trước IV.TIEÁN TRÌNH BAØI DAÏY: 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC Nêu các tính chất vật lý của kim loại 3. Bài mới Hoạt động 1: Phản ứng của kim loại với phi kim. Hoạt động của Giáo viên và Học sinh Noäi dung 1. Tác dụng với oxi 1. Tác dụng với oxi Hs: Đọc thông tin sgk, kết hợp với kiến thức cũ nêu hiện tượng khi đốt Fe trong oxi. 3Fe + 2O2 Fe3O4 Gv: Nhaän xeùt, Choát yù. Hầu hết các kim loại (trừ Ag, Au, Pt…) tác dụng với oxi ở nhiệt độ thường hoặc nhiệt độ cao tạo thaønh caùc oxit. 2. Tác dụng với phi kim khác 2. Tác dụng với phi kim khác: Trang.
<span class='text_page_counter'>(46)</span> Gv: Tiến hành thí nghiệm đốt Na trong khí clo. Hs: Quan sát hiện tượng. Nêu hiện tượng quan sát 2NaCl + Cl2 2NaCl được, giải thích, viết phương trình hóa học. Ở nhiệt độ cao, kim loại phản ứng với phi kim tạo Gv: Nhaän xeùt, choát yù thaønh muoái. Hoạt động 2: Phản ứng của kim loại với dung dịch axit. Hoạt động của Giáo viên và Học sinh Noäi dung Gv: Yeâu caàu nhaéc laïi caùc tính chaát cuûa dung dòch axit tính chất kim loại + dd axit. Gọi học sinh viết Zn + H2SO4 ZnSO4 + H2 phöông trình hoùa hoïc minh hoïa. Gv: Nhaän xeùt, choát yù. Hoạt động 3: Phản ứng của kim loại với dung dịch muối. Hoạt động của Giáo viên và Học sinh Noäi dung Gv: Yeâu caàu hoïc sinh nhaéc laïi caùc tính chaát hoùa Cu + 2AgNO3 Cu(NO2)2 + học của muối phản ứng giữa kim loại + dd muối. Gv: Giới thiệu phản ứng của Cu + ddAgNO3 Hs: Vieát phöông trình hoùa hoïc minh hoïa.. 2Ag. Gv: Đồng đã đẩy bạc ra khỏi dd muối, đồng hoạt động hóa học mạnh hơn bạc. Gv: Yeâu caàu hoïc sinh tieán haønh thí nghieäm Zn + dd Zn + CuSO4 ZnSO4 + Cu CuSO4. Hs: Tiến hành thí nghiệm. Quan sát hiện tượng. Vieát phöông trình hoùa hoïc. Gv: Nhaän xeùt, choát yù. ? Qua thí nghiệm vừa tiến hành, có nhận xét gì về Kim loại hoạt động hóa học mạnh hơn (trừ khả năng hoạt động hóa học giữa Zn và Cu. Na, K…) có thể đẩy kim loại hoạt động hóa Hs: hoạt động cá nhân hoïc yeáu hôn ra khoûi dung dòch muoái, taïo Gv: Nhaän xeùt, choát yù. Gv: Qua hai thí nghiệm vừa tìm hiểu, các em rút ra thành muối mới và kim loại mới. nhận xét gì về khả năng phản ứng của kim loại với dd muoái. Hs: Hoạt động cá nhân. Gv: Nhaän xeùt, choát yù 4 : Kiểm tra – đánh giá Laøm caùc baøi taäp 2, 4/51sgk Nêu hiện tượng xảy ra khi cho đinh sắt vào dung dịch CuSO4 . Giải thích viết và PTHH ( nếu có ) 5.Dặn dò Laøm baøi taäp sgk. Học bài cũ, xem trước bài mới.? Ý nghĩa dãy hoạt động hĩa học của kim loại. Trang.
<span class='text_page_counter'>(47)</span> Tuaàn 12– Tieát 23 DÃY HOẠT ĐỘNG HÓA HỌC CỦA KIM LOẠI I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1. Kiến thức : Biết được: Dãy hoạt động hoá học của kim loại K, Na, Mg, Al, Zn, Fe, Pb, (H), Cu, Ag, Au. ý nghĩa của dãy hoạt động hoá học của kim loại. 2. Kyõ naêng : Quan sát hiện tượng thí nghiệm cụ thể rút ra được dãy hoạt động hoá học của kim loại. - Vận dụng được ý nghĩa dãy hoạt động hoá học của kim loại để dự đoán kết quả phản ứng của kim loại cụ thể với dung dịch axit, với nước và với dung dịch muối. - Tính khối lượng của kim loại trong phản ứng, thành phần phần trăm về khối lượng của hỗn hợp hai kim loại. 3. Định hướng phát triển năng lực - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học: + Năng lực sử dụng biểu tượng hóa học + Năng lực sử dụng thuật ngữ hóa học - Năng lực thực hành hóa học + Năng lực tiến hành thí nghiệm, sử dụng thí nghiệm an toàn + Năng lực quan sát, mô tả, giải thích các hiện tượng thí nghiệm và rút ra kết luận + Năng lực xử lí thông tin liên quan đến thí nghiệm - Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn học + Phân tích được tình huống trong học tập môn hóa học. Phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập môn hóa học + Xác định được và tìm hiểu các thông tin liên quan đến vấn đềphát hiện trong các chủ đề hóa học + Đề xuất được giải pháp và thực hiện giải pháp giải quyết vấn đề phát hiện, nhận ra sự phù hợp hay không phù hợp của các giải pháp đó - Năng lực vận dụng kiến thức hóa học vào cuộc sống + Hệ thống hóa kiến thức, phân tích tổng hợp kiến thức hóa học và vận dụng vào cuộc sống +Phát hiện được các nội dung hoá học được vận dụng trong đời sống để giải thích + Độc lập, sáng tạo giải quyết các vấn đề thực tiễn II.PHƯƠNG PHÁP / KỸ THUẬT DẠY HỌC: - Phương pháp đàm thoại tìm tòi - Phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề - Phương pháp sử dụng thí nghiệm III.ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC GV:- Duïng cuï: oáng nghieäm, keïp saét, keïp goã, coác thuûy tinh… - Hoùa chaát: Cu, Fe, CuSO4, FeSO4, HCl, Na HS: Chuẩn bị bài trước IV.TIEÁN TRÌNH BAØI DAÏY: 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC Nêu các tính chất hóa học của kim loại? Viết PTHH minh họa 3.Bài mới Hoạt động 1: Dãy hoạt động hóa học của kim loại được xây dựng như thế nào? Hoạt động của Giáo viên và Học sinh Noäi dung 1. Thí nghieäm 1. 1. Thí nghieäm 1. Gv: Yêu cầu học sinh đọc và tiến hành thí nghiệm 1 sgk. Trả lời các câu hỏi sau: - Nêu hiện tượng quan sát được? Viết Trang.
<span class='text_page_counter'>(48)</span> phương trình hóa học của phản ứng. - Thí nghiệm vừa tiến hành nhằm chứng minh ñieàu gì? Hs: Tiến hành thí nghiệm theo nhóm. Hoàn thành các câu hỏi, nhận xét giữa các nhóm. Gv: Nhaän xeùt, choát yù. 2. Thí nghieäm 2. Hs: Đọc thông tin sgk. so sánh khả năng hoạt động hóa học giữa Cu và Ag (do không có AgNO3) Gv: Nhaän xeùt choát yù. Gv: Qua hai thí nghieäm 1, 2 ta coù theå xeáp Fe, Ag, Cu theo chiều hoạt động hóa học giảm dần nhö theá naøo? Hs: Hoạt động cá nhân, nhận xét Gv: Choát yù. 3. Thí nghieäm 3 Yêu cầu học sinh đọc và tiến hành thí nghiệm 3 sgk. Trả lời các câu hỏi sau: - Nêu hiện tượng quan sát được? Viết phương trình hóa học của phản ứng. - Thí nghiệm vừa tiến hành nhằm chứng minh ñieàu gì? Hs: Tiến hành thí nghiệm theo nhóm. Hoàn thành các câu hỏi, nhận xét giữa các nhóm. Gv: Nhaän xeùt, choát yù. 4. Thí nghieäm 4 Gv: Tieán haønh thí nghieäm 4. Yeâu caàu hoïc sinh quan sát thí nghiệm, trả lời các câu hỏi sau: - Nêu hiện tượng quan sát được? Viết phương trình hóa học của phản ứng. - Thí nghiệm vừa tiến hành nhằm chứng minh ñieàu gì? Hs: Quan sát hiện tượng, trả lời câu hỏi. Gv: Nhaän xeùt, choát yù Gv: Qua 4thí nghieäm treân ta coù theå xeáp Fe, Ag, Cu, Na, H theo chiều hoạt động hóa học giảm daàn nhö theá naøo? Hs: Hoạt động cá nhân. Gv: Nhaän xeùt, choát yù. Gv: Giới thiệu dãy hoạt động hóa học của kim loại.. Fe. + CuSO4 FeSO4 + Cu Fe hoạt động hóa học mạnh hơn Cu. 2. Thí nghieäm 2:. Cu + 2AgNO3 Cu(NO2)2 + 2Ag Cu hoạt động hóa học mạnh hơn Ag. 3. Thí nghieäm 3. Fe + 2HCl FeCl2 + H2 Fe đẩy được H ra khỏi dd axit, Cu không đẩy được H ra khỏi dd axit.. 4. Thí nghieäm 4. 2Na. + 2H2O 2NaOH + H2 Na hoạt động hóa học mạnh hơn Fe.. Dãy hoạt động hóa học của kim loại: K, Na, Mg, Al, Zn, Fe, Pb, (H), Cu, Ag, Au. Trang.
<span class='text_page_counter'>(49)</span> Hoạt động 2: Tìm hiểu ý nghĩa dãy hoạt động hóa học của kim loại Hoạt động của Giáo viên và Học sinh Noäi dung Hs: Đọc thông tin sgk, tìm hiểu ý nghĩa dãy hoạt 1. Mức độ họat động hóa học của kim loại giảm động hóa học của kim loại. dần từ trái qua phải. Gv: Giaûi thích. 2. Kim loại đứng trước Mg tác dụng với nước ở Hs: Laáy ví duï. điều kiện thường kiềm và khí hiđro. Gv: Nhaän xeùt, choát yù 3. Kim loại đứng trước H phản ứng với một số dd axit (HCl, H2SO4 loãng, …) khí H2. 4. Kim loại đứng (trừ Na, K…) trước đẩy kim loại đứng sau ra khỏi dung dịch muối 4 : Kiểm tra – đánh giá Hoïc sinh laøm baøi taäp 1, 3 sgk Nêu hiện tượng xảy ra , giải thíchvà viết PTHH ( nếu có ) khi cho: a. Zn + dd CuSO4 và Cu + dd ZnSO4 b. Fe + dd HCl và Ag + dd HCl 5.Dặn dò Laøm baøi taäp sgk. Học bài cũ, xem trước bài mới.? Nhơm cĩ nhũng tính chát hĩa học như thế nào. Tuaàn 12 – Tieát 24:. NHÔM. I MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1. Kiến thức : Biết được: - Tính chất hoá học của nhôm có những tính chất hoá học chung của kim loại; nhôm không phản ứng với H2SO4 đặc, nguội; nhôm phản ứng được với dung dịch kiềm - Phương pháp sản xuất nhôm bằng cách điện phân nhôm oxit nóng chảy. 2. Kyõ naêng : - Dự đoán, kiểm tra và kết luận về tính chất hoá học của nhôm . Viết các phương trình hoá học minh hoạ. - Quan sát sơ đồ, hình ảnh để rút ra được nhận xét về phương pháp sản xuất nhôm. Tính khối lượng nhôm tham gia phản ứng hoặc sản xuất được theo hiệu suất phản ứng 3. Định hướng phát triển năng lực - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học: + Năng lực sử dụng biểu tượng hóa học + Năng lực sử dụng thuật ngữ hóa học - Năng lực thực hành hóa học + Năng lực tiến hành thí nghiệm, sử dụng thí nghiệm an toàn + Năng lực quan sát, mô tả, giải thích các hiện tượng thí nghiệm và rút ra kết luận + Năng lực xử lí thông tin liên quan đến thí nghiệm - Năng lực tính toán + Tính toán theo khối lượng, theo số mol của chất tham gia hoặc sản phẩm + Vận dụng các thuật toán để tính toán trong các bài toán hóa học - Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn học + Phân tích được tình huống trong học tập môn hóa học. Phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập môn hóa học Trang.
<span class='text_page_counter'>(50)</span> + Xác định được và tìm hiểu các thông tin liên quan đến vấn đềphát hiện trong các chủ đề hóa học + Đề xuất được giải pháp và thực hiện giải pháp giải quyết vấn đề phát hiện, nhận ra sự phù hợp hay không phù hợp của các giải pháp đó - Năng lực vận dụng kiến thức hóa học vào cuộc sống + Hệ thống hóa kiến thức, phân tích tổng hợp kiến thức hóa học và vận dụng vào cuộc sống +Phát hiện được các nội dung hoá học được vận dụng trong đời sống để giải thích + Độc lập, sáng tạo giải quyết các vấn đề thực tiễn II.PHƯƠNG PHÁP / KỸ THUẬT DẠY HỌC: - Phương pháp đàm thoại tìm tòi - Phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề - Phương pháp sử dụng thí nghiệm III.ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC Gv:- Duïng cuï: oáng nghieäm, keïp goã, keïp saét, … - Hoùa chaát: Al, HCl, CuSO4, NaOH Hs: Chuẩn bị bài trước IV. TIEÁN TRÌNH BAØI DAÏY: 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC Kiểm tra 15 phút ( có dề và đáp án đính kèm ) 3. Bài mới Hoạt động 1: Tính chất vật lí của nhôm Hoạt động của Giáo viên và Học sinh Noäi dung Hs: Quan sát nhôm lá, liên hệ với kiến thức thực - Nhôm là kim loại màu trắng bạc, có ánh kim, tế nêu các tính chất vật lí của nhôm. Đọc thông nhẹ, dẫn điện, dẫn nhiệt tốt. tin sgk boå sung caùc tính chaát coøn thieáu - Nhôm nóng chảy ở 6600C, nhôm có tính dẻo. Gv: Nhaän xeùt, choát yù. Hoạt động 2: Tính chất hóa học của nhôm Hoạt động của Giáo viên và Học sinh Noäi dung Gv: Nhôm là nguyên tố gì? Dựa vào dãy hoạt động 1. Nhôm có những tính chất hóa học của kim hóa học của kim loại hãy dự đoán các tính chất hóa loại không? hoïc cuûa nhoâm? a) Phản ứng của nhôm với phi kim Hs: Hoạt động cá nhân Gv: Nhaän xeùt, choát yù. 1. Nhôm có tính chất hóa học của kim loại không? a) Phản ứng của nhôm với phi kim 4Al + 3O2 2Al2O3 Hs: Đọc thông tin sgk phản ứng của nhôm với khí oxi. Vieát phöông trình hoùa hoïc. Gv: Trong điều kiện thường nhôm có tham gia phản ứng với oxi không? Tại sao các đồ dùng bằng nhôm lại bền vững trong không khí? 2Al + 3Cl2 2AlCl3 Hs: Hoạt động cá nhân Nhôm phản ứng với oxi tạo thành oxit và Gv: Nhaän xeùt, choát yù. nhieàu phi kim khaùc nhö S, Cl2… taïo muoái Hs: Đọc thông tin nhận xét về khả năng phản ứng của nhôm với các phi kim khác. Viết phương trình hoùa hoïc minh hoïa. b) Phản ứng của nhôm với dung dịch axit Gv: Nhaän xeùt, choát yù. b) Phản ứng của nhôm với dung dịch axit 2Al + 6HCl 2AlCl3 + 3H2 Trang.
<span class='text_page_counter'>(51)</span> Hs: Đọc thông tin sgk. Tiến hành thí nghiệm Al + Nhôm tác dụng với nhiều dd axit(trừ HNO 3 HCl. Quan sát hiện tượng. Nhận xét. ñaëc, nguoäi, H2SO4 ñaëc, nguoäi) giaûi phoùng khí Gv: Nhaän xeùt, choát yù. Gv: Lưu ý học sinh Al không tác dụng với HNO 3 H2 c) Phản ứng của nhôm với dd muối ñaëc nguoäi vaø H2SO4 ñaëc nguoäi. c) Phản ứng của nhôm với dd muối Hs: Đọc thông tin sgk. Tiến hành thí nghiệm Al + CuSO4. Quan sát hiện tượng. Nhận xét. Gv: Nhaän xeùt, choát yù. Gv: Ở phản ứng nhôm tác dụng với dd muối cần 2Al + 3CuSO4 Al2(SO4)3 + 3Cu löu yù ñieàu gì? Hs: Nhôm chỉ tác dụng với dd muối của kim loại Nhôm phản ứng được với nhiều dung dịch hoạt động hóa học yếu hơn. Gv: Ngòai CuSO4 nhôm còn tham gia phản ứng với muối của kim loại hoạt động hóa học yếu hơn nhiều dung dịch muối của kim loại hoạt động hóa tạo ra muối nhôm và kim loại mới. hoïc yeáu hôn. Gv: Qua caùc thí nghòeâm treân, coù theå ruùt ra nhaän xeùt Nhôm có những tính chất hóa học của kim gì veà tính chaát hoùa hoïc cuûa nhoâm. loại 2. Nhoâm coù tính chaát hoùa hoïc naøo khaùc. Gv: Nhôm có đầy đủ tính chất của kim loại nói 2. Nhôm có tính chất hóa học nào khác. chung, ngoøai ra nhoâm coøn coù tính chaát naøo ñaëc biệt? Hãy dự đóan kết quả của thí nghiệm sau: cho laù nhoâm vaøo dd NaOH? Hs: không có phản ứng Gv: Yeâu caàu hoïc sinh tieán haønh thí nghieäm. Quan sát hiện tượng. Nhận xét. Hs: Tiến hành thí nghiệm. Quan sát hiện tượng. Gv: Phản ứng này có đúng với tính chất hóa học Nhôm có phản ứng với dd kiềm khí hiđro. chung của kim loại hay không? ñaây laø tính chaát ñaëc bieät cuûa nhoâm. Họat động 3: Ứng dụng của nhôm Hoạt động của Giáo viên và Học sinh Noäi dung Hs:Đọc thông tin sgk. Nêu các ứng dụng của nhôm Nhôm và hợp kim nhôm có nhiều ứng dụng và hợp kim nhôm trong đời sống và các ngành công nghiệp: đồ Gv:Nhaän xeùt, choát yù duøng gia ñình, ñaây daãn ñieän, vaät lieäu xaây dựng, dùng trong công nghiệp chế tạo máy bay, oâtoâ Hoạt động 4: Sản xuất nhôm Hoạt động của Giáo viên và Học sinh Noäi dung Hs: Đọc thông tin sgk. Nguyeân lieäu: quaëng boxit (thaønh phaàn chuû Gv: Yêu cầu học sinh trả lời các câu hỏi sau: yeáu laø Al2O3) - Nguyên liệu để sản xuất nhôm là gì? Phöông phaùp: ñieän phaân noùng chaûy. - Nhôm được sản xuất bằng phương pháp nào? Phöông trình hoùa hoïc: Ñieän phaân noùng chaûy4Al +3O - Vieát phöông trình hoùa hoïc dieãn ra trong quaù trình 2Al2O3 2 criolic saûn xuaát nhoâm Trang.
<span class='text_page_counter'>(52)</span> 4 : Kiểm tra – đánh giá Hoïc sinh laøm baøi taäp 2 sgk. Vì sao không nên dùng thau nhôm để đựng nước vôi? 5. Dặn dò Laøm baøi taäp sgk. Học bài cũ, xem trước bài mới.? Sắt cĩ những tính chất hĩa học của kim loại khơng. Tuaàn 13 – Tieát 25:. SẮT. I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1. Kiến thức : Biết được: Tính chất hoá học của sắt có những tính chất hoá học chung của kim loại; sắt không phản ứng với H2SO4 đặc, nguội; sắt là kim loại có nhiều hoá trị. 2. Kyõ naêng : Dự đoán, kiểm tra và kết luận về tính chất hoá học của sắt. Viết các phương trình hoá học minh hoạ. Phân biệt được nhôm và sắt bằng phương pháp hoá học. Tính thành phần phần trăm về khối lượng của hỗn hợp bột nhôm và sắt. Tính khối lượng nhôm hoặc sắt tham gia phản ứng hoặc sản xuất được theo hiệu suất phản ứng. 3. Định hướng phát triển năng lực - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học: + Năng lực sử dụng biểu tượng hóa học + Năng lực sử dụng thuật ngữ hóa học - Năng lực thực hành hóa học + Năng lực tiến hành thí nghiệm, sử dụng thí nghiệm an toàn + Năng lực quan sát, mô tả, giải thích các hiện tượng thí nghiệm và rút ra kết luận + Năng lực xử lí thông tin liên quan đến thí nghiệm - Năng lực tính toán + Tính toán theo khối lượng, theo số mol của chất tham gia hoặc sản phẩm + Vận dụng các thuật toán để tính toán trong các bài toán hóa học - Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn học + Phân tích được tình huống trong học tập môn hóa học. Phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập môn hóa học + Xác định được và tìm hiểu các thông tin liên quan đến vấn đềphát hiện trong các chủ đề hóa học + Đề xuất được giải pháp và thực hiện giải pháp giải quyết vấn đề phát hiện, nhận ra sự phù hợp hay không phù hợp của các giải pháp đó - Năng lực vận dụng kiến thức hóa học vào cuộc sống + Hệ thống hóa kiến thức, phân tích tổng hợp kiến thức hóa học và vận dụng vào cuộc sống +Phát hiện được các nội dung hoá học được vận dụng trong đời sống để giải thích + Độc lập, sáng tạo giải quyết các vấn đề thực tiễn II.PHƯƠNG PHÁP / KỸ THUẬT DẠY HỌC: - Phương pháp đàm thoại tìm tòi - Phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề - Phương pháp sử dụng thí nghiệm III.ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC - Giáo viên: + Duïng cuï:ống nghiệm, kẹp gỗ, đèn cồn. + Hoùa chaát:Dây sắt, lọ thủy tinh có thu sẵn khí Clo, dd HCl - Học sinh: Chuẩn bị bài trước Trang.
<span class='text_page_counter'>(53)</span> IV.TIEÁN TRÌNH BAØI DAÏY: 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC Nêu các tính chất hóa học của nhôm? Viết PTHH minh họa Làm bài tập 2/58 sgk 3. Bài mới Hoạt động 1: Tính chất vật lí của sắt Hoạt động của Giáo viên và Học sinh Noäi dung Hs: Quan sát đinh sătù, liên hệ với kiến thức thực tế nêu các tính chất vật lí của sắt. Đọc thông tin sgk - Sắt là kim loại màu trắng xám, có ánh kim, boå sung caùc tính chaát coøn thieáu daãn ñieän, daãn nhieät toát nhöng keùm hôn nhoâm. Gv: Nhaän xeùt, choát yù. - Sắt là kim loại nặng. - Sắt dẻo nên dễ rèn, sắt có tính nhiễm từ. Hoạt động 2: Tìm hiểu tính chất hóa học của sắt Hoạt động của Giáo viên và Học sinh Noäi dung Gv: Sắt là nguyên tố gì? Dựa vào dãy hoạt động 1) Phản ứng của sắt với phi kim hóa học của kim loại hãy dự đoán các tính chất hóa hoïc cuûa saét? Hs: Hoạt động cá nhân 3Fe + 2O2 Fe3O4 Gv: Nhaän xeùt, choát yù. 1) Phản ứng của sắt với phi kim Hs: Đọc thông tin sgk phản ứng của sắt với khí oxi. Vieát phöông trình hoùa hoïc. Gv: Trong điều kiện thường sắt có tham gia phản ứng với oxi không? 2Fe + 3Cl2 2AlCl3 Hs: Hoạt động cá nhân Ở nhiệt độ cao sắt tác dụng với nhiều phi kim Gv: Nhaän xeùt, choát yù. tạo thành oxit hoặc muối Hs: Đọc thông tin nhận xét về khả năng phản ứng của sắt với các phi kim khác. Viết phương trình hóa hoïc minh hoïa. Gv: Nhaän xeùt, choát yù. 2) Phản ứng của sắt với dung dịch axit 2) Tác dụng với dung dịch axit Hs: Đọc thông tin sgk. Tiến hành thí nghiệm Fe + HCl. Quan sát hiện tượng. Nhận xét. Gv: Nhaän xeùt, choát yù. Fe + 2HCl FeCl2 + H2 Gv: Lưu ý học sinh Fe không tác dụng với HNO 3 ñaëc nguoäi vaø H2SO4 ñaëc nguoäi. 3) Tác dụng với dd muối: 3) Phản ứng của Fe với dd muối Hs: Đọc thông tin sgk. Nhận xét khả năng phản ứng của sắt với dd muối. Gv: Nhaän xeùt, choát yù. CuSO4 FeSO4 + Cu Gv: Ở phản ứng Fe tác dụng với dd muối cần lưu ý Fe + ñieàu gì? Hs: Sắt chỉ tác dụng với dd muối của kim loại hoạt động hóa học yếu hơn. Trang.
<span class='text_page_counter'>(54)</span> Gv: Ngòai CuSO4 sắt còn tham gia phản ứng với nhiều dung dịch muối của kim loại hoạt động hóa Sắt có những tính chất hóa học của kim loại hoïc yeáu hôn. Gv: Qua caùc thí nghòeâm treân, coù theå ruùt ra nhaän xeùt gì veà tính chaát hoùa hoïc cuûa saét. Hs: Đọc thông tin mục ‘Em có biết’ 4.kiểm tra – đánh giá Nếu hiện tượng và viết PTHH xảy ra (nếu có) khi cho đinh sắt vào dung dịch AgNO3 Hoïc sinh laøm caùc baøi taäp 3, 4/60 sgk 5.Dặn dò Laøm baøi taäp sgk. Học bài cũ, xem trước bài mới.? Thành phần của gang và thép cĩ gì khác nhau? sản xuất gang , thép như thế nào. Tuaàn 13 – Tieát 26: HỢP KIM SẮT: GANG, THÉP I. MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1. Kiến thức : Biết được: Thành phần chính của gang và thép. Sơ lược về phương pháp luyện gang và thép. 2. Kyõ naêng : Quan sát sơ đồ, hình ảnh để rút ra được nhận xét về phương pháp luyện gang, thép. 3. Định hướng phát triển năng lực - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học: + Năng lực sử dụng biểu tượng hóa học + Năng lực sử dụng thuật ngữ hóa học - Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn học + Phân tích được tình huống trong học tập môn hóa học. Phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập môn hóa học + Xác định được và tìm hiểu các thông tin liên quan đến vấn đềphát hiện trong các chủ đề hóa học + Đề xuất được giải pháp và thực hiện giải pháp giải quyết vấn đề phát hiện, nhận ra sự phù hợp hay không phù hợp của các giải pháp đó - Năng lực vận dụng kiến thức hóa học vào cuộc sống + Hệ thống hóa kiến thức, phân tích tổng hợp kiến thức hóa học và vận dụng vào cuộc sống +Phát hiện được các nội dung hoá học được vận dụng trong đời sống để giải thích + Độc lập, sáng tạo giải quyết các vấn đề thực tiễn II.PHƯƠNG PHÁP / KỸ THUẬT DẠY HỌC - Phương pháp đàm thoại tìm tòi - Phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề - Phương pháp hợp tác III.ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC: Giáo viên: Một số mẫu vật gang, thép Học sinh: Chuẩn bị bài trước IV.TIEÁN TRÌNH BAØI DAÏY: 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC Nêu các tính chất hoá học của sắt? Viết phương trình phản ứng minh họa. Trang.
<span class='text_page_counter'>(55)</span> Sửa bài tập 2 SGK tr. 60. 3.Bài mới. Hoạt Động 1:Hợp kim của sắt Hoạt Động Của Giáo Viên Và Học Sinh Noäi Dung GV: Cho HS quan sát mẫu vật (một số đồ I. HỢP KIM CỦA SẮT: dùng bằng gang, thép) đồng thời yêu cầu 1. Gang laø gì?: HS liên hệ thực tế để trả lời một số câu hỏi Gang là hợp kim của sắt với cac bon, trong đó sau: hàm lượng cacbon chiếm từ 2 – 5%. - Theá naøo laø gang, theùp?. Gang thường cứng và giòn hơn sắt. - Gang, theùp coù tính chaát gì? Cho bieát gang Ứng dụng: vaø theùp coù moät soá ñaëc ñieåm gì khaùc nhau?. - Gang trắng dùng để luyện thép, gang xám dùng - Hãy kể một số ứng dụng của gang, thép ?. để chế tạo máy móc, thiết bị. - Kể tên một số đồ dùng, máy móc… được 2. Theùp laø gì?: làm từ gang và thép mà em biết. Rút ra Thép là hợp kim của sắt với cacbon và một số nhận xét về ứng dụng của gang, thép. nguyên tố khác, trong đó hàm lượng cacbon chiếm - gang và thép có những đặc điểm, ứng dụng dưới 2%. khaùc nhau nhö vaäy, chuùng coù thaønh phaàn Ứng dụng: gioáng vaø khaùc nhau nhö theá naøo?. - Thép được dùng để chế tạo nhiều chi tiết máy, HS: Thảo luận nhóm và trả lời câu hỏi. vật dụng, dụng cụ lao động. Đặc biệt thép được dùng để làm vật liệu xây dựng, chế tạo phương tiện giao thông vận tải (tàu hoả, ô tô, xe gắn máy..) Hoạt Động 2: Sản xuất gang, thép Hoạt động của Giáo viên và Học sinh Noäi dung GV: Yêu cầu HS đọc nội dung trong sách 1. Saûn xuaát gang nhö theá naøo? giáo khoa và trả lời câu hỏi: a) Nguyên liệu để sản xuất gang: - Luyeän gang nhö theá naøo?. - Quặng sắt, manhetit (chứa Fe3O4 màu đen), quặng - Nguyên liệu để sản xuất gang?. hematic (chứa Fe2O3). - Nguyên tắc để sản xuất gang?. - Than coác, khoâng khí giaøu oxi vaø moät soá chaát phuï - Quá trình để sản xuất gang trong lò cao gia khaùc nhö CaCO3. (viết các phương trình phản ứng chính xảy b) Nguyên tắc ra trong quaù trình saûn xuaát gang). Dùng cacbon oxit khử sắt oxit ở nhiệt độ cao trong loø luyeän kim (loø cao). HS: Thảo luận nhóm để trả lời câu hỏi trên . c) Quaù trình saûn xuaát gang trong loø cao: Gv:Nhận xét, chốt ý Các phương trình phản ứng chính xảy ra trong lò cao: GV: Yêu cầu HS đọc nội dung trong sách C + O2 ⃗ t 0 CO2 giáo khoa và trả lời câu hỏi: C + CO2 ⃗ t 0 2CO - Luyeän theùp nhö theá naøo?. Khí CO khử oxit sắt trong quặng thành sắt: - Nguyên liệu để sản xuất thép?. 3CO + Fe2O3 ⃗ t 0 2Fe + 3CO2 - Nguyên tắc để sản xuất thép?. 2. Saûn xuaát theùp nhö theá naøo? - Quá trình để sản xuất thép trong lò cao a) Nguyeân lieäu: Gang, saét pheá lieäu vaø oxi. (viết các phương trình phản ứng chính xảy b) Nguyeân taéc saûn xuaát theùp: ra trong quaù trình saûn xuaát gang). Oxi hoá một số kim loại, phi kim để loại ra khỏi gang phần lớn các nguyên tố cacbon, silic, HS: Thảo luận nhóm để trả lời câu hỏi trên . mangan.. Trang.
<span class='text_page_counter'>(56)</span> Gv:Nhận xét, chốt ý. c) Quaù trình saûn xuaát theùp: Khí oxi oxi hoáù một số nguyên tố trong gang như C, Si, S, P… C + O2 → 2 Mn + O2. CO2 → 2MnO. 4. Kiểm tra – đánh giá Goïi HS neâu laïi caùc noäi dung chính cuûa baøi. HS làm bài tập 6 / 63 sgk 5. DAËN DOØ Laøm baøi taäp sgk /63 Học bài cũ, xem trước bài mới. Các đồ dùng bằng kim loại để lau ngồi trời xảy ra hiện tượng gì? Tuaàn 14 – Tieát 27: SỰ ĂN MÒN KIM LOẠI VÀ BẢO VỆ KIM LOẠI KHÔNG BỊ ĂN MÒN I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1. Kiến thức : Biết được: Khái niệm về sự ăn mòn kim loại và một số yếu tố ảnh hưởng đến sự ăn mòn kim loại. Cách bảo vệ kim loại không bị ăn mòn. 2. Kyõ naêng : - Quan sát một số thí nghiệm và rút ra nhận xét về một số yếu tố ảnh hưởng đến sự ăn mòn kim loại. - Nhận biệt được hiện tượng ăn mòn kim loại trong thực tế. - Vận dụng kiến thức để bảo vệ một số đồ vật bằng kim loại trong gia đình. 3. Định hướng phát triển năng lực - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học: + Năng lực sử dụng biểu tượng hóa học + Năng lực sử dụng thuật ngữ hóa học - Năng lực thực hành hóa học + Năng lực tiến hành thí nghiệm, sử dụng thí nghiệm an toàn + Năng lực quan sát, mô tả, giải thích các hiện tượng thí nghiệm và rút ra kết luận + Năng lực xử lí thông tin liên quan đến thí nghiệm - Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn học + Phân tích được tình huống trong học tập môn hóa học. Phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập môn hóa học + Xác định được và tìm hiểu các thông tin liên quan đến vấn đềphát hiện trong các chủ đề hóa học + Đề xuất được giải pháp và thực hiện giải pháp giải quyết vấn đề phát hiện, nhận ra sự phù hợp hay không phù hợp của các giải pháp đó - Năng lực vận dụng kiến thức hóa học vào cuộc sống + Hệ thống hóa kiến thức, phân tích tổng hợp kiến thức hóa học và vận dụng vào cuộc sống +Phát hiện được các nội dung hoá học được vận dụng trong đời sống để giải thích + Độc lập, sáng tạo giải quyết các vấn đề thực tiễn II.PHƯƠNG PHÁP / KỸ THUẬT DẠY HỌC - Phương pháp đàm thoại tìm tòi - Phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề - Phương pháp hợp tác - Phương pháp sử dụng thí nghiệm III.ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC: Giáo viên: Một số dụng cụ đã bị gỉ. Trang.
<span class='text_page_counter'>(57)</span> Học sinhï: Chuẩn bị trước một tuần: thí nghiệm “ ảnh hưởng của các chất trong môi trường đến sự ăn mòn kim loại”. IV. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC Thế nào là hợp kim? So sánh thành phần, tính chất và ứng dụng của gang và thép. Nêu: Nguyên liệu, nguyên tắc sản xuất gang. Viết các phương trình phản ứng hoá học 3. Bài mới . Hoạt động 1:Thế nào là sự ăn mịn kim loại Hoạt Động Của Giáo Viên Và Học Sinh Noäi Dung GV: Cho HS quan sát một số đồ dùng bị gỉ I. THẾ NAØO LAØ SỰ ĂN MÒN KIM LOẠI: → em nào có thể đưa ra khái niệm về sự ăn mòn kim loại?. HS: Neâu khaùi nieäm. GV: Giải thích: Kim loại bị ăn mòn là do kim loại tác dụng với những chất mà nó tiếp xúc trong môi trường (nước, không khí, đất..) HS: Nghe vaø ghi.. Sự phá huỷ kim loại, hợp kim do tác dụng hóa học trong môi trường được gọi là sự ăn mòn kim loại.. Hoạt động 2: Những yếu tố ảnh hưởng đến sự ăn mịn kim loại Hoạt Động Của Giáo Viên Và Học Sinh Noäi Dung → GV: Yeâu caàu HS quan saùt thí nghieäm II. NHỮNG YẾU TỐ NAØO ẢNH HƯỞNG ĐẾN Em nào có thể nhận xét về hiện tượng quan SỰ ĂN MÒN KIM LOẠI? sát được?. 1. Ảnh hưởng của các chất trong môi trường: HS: Nhận xét hiện tượng - Nhận xét hiện tượng: GV: Từ hiện tượng trên, các em hãy rút ra Ở ống nghiệm 1: (đinh sắt trong không khí keát luaän?. khoâ) khoâng bò aên moøn. HS: Neâu keát luaän Ở ống nghiệm 2: đinh sắt trong nước có hoà GV: Thuyeát trình: tan oxi (khoâng khí) bò aên moøn chaäm. Thực nghiệm cho thấy: Ở nhiệt độ cao sẽ Ở ống nghiệm 3: đinh sắt trong dung dịch làm cho sự ăn mòn kim loại xảy ra nhanh muoái aên bò aên moøn nhanh. hôn: Ví duï: thanh saét trong beáp than bò aên Ở ống nghiệm 4: đinh sắt trong nước cất mòn nhanh hơn thanh sắt để ở những nơi khoâng bò aên moøn. khô ráo, thoáng mát. - Kết luận: Sự ăn mòn kim loại không xảy ra hoặc xaûy ra nhanh hay chaäm phuï thuoäc vaøo thaønh phaàn của môi trường mà nó tiếp xúc. 2. Ảnh hưởng của nhiệt độ: Hoạt động 2: Bảo vệ đồ vật bằng kim loại khơng bị ăn mịn Hoạt Động Của Giáo Viên Và Học Sinh Noäi Dung GV: Từ nội dung I và II, và trong thực tế đời III. LAØM THẾ NAØO ĐỂ BẢO VỆ ĐỒ VẬT BẰNG sống, em hãy thử nêu biện pháp bảo vệ kim KIM LOẠI KHÔNG BỊ ĂN MÒN? loại khỏi bị ăn mòn mà em biết. Giải thích?. 1. Ngăn không cho kim loại tiếp xúc với môi HS: Thảo luận nhóm và đại diện nhóm báo trường ngoài: caùo keát quaû. Ví dụ: Sơn đồ vật, mạ một lớp kim loại khác bên Trang.
<span class='text_page_counter'>(58)</span> GV: Gọi HS đọc phần “Em có biết”: Qui trình baûo veä moät soá maùy moùc.. ngoài kim loại cần bảo vệ, tráng men, bôi dầu mỡ… lên bề mặt kim loại. 2. Chế tạo hợp kim ít bị ăn mòn: Ví duï: Cheá taïo theùp khoâng gæ (inox).. 4. Kiểm tra – đánh giá Goïi HS neâu laïi caùc noäi dung chính cuûa baøi. 5. DAËN DOØ Laøm baøi taäp sgk /67 Học bài cũ, xem trước bài mới. Tuần 14 – Tiết 28: LUYỆN TẬP CHƯƠNG 2: KIM LOẠI I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1. Kiến thức HS oân taäp heä thoáng laïi: - Dãy hoạt động hoá học của kim loại. -Tính chất hoá học của kim loại nói chung: Tác dụng với phi kim, với dung dịch Axit, với dung dịch muối và điều kiện để phản ứng xảy ra. - Tính chất giống và khác nhau giữa kim loại nhôm, sắt. - Thaønh phaàn, tính chaát vaø saûn xuaát gang, theùp. - Sự ăn mòn kim loại là gì? Biện pháp bảo vệ kim loại khỏi sự ăn mòn. 2. Kyõ naêng : - Biết hệ thống hoá, rút ra những kiến thức cơ bản của chương. - Bieát so saùnh ruùt ra tính chaát gioáng vaø khaùc nhau cuûa nhoâm vaø saét. - Biết vận dụng ý nghĩa dãy hoạt động hoá học của kim loại để viết các phương trình và xét các phản ứng có xảy ra hay không. Giải thích hiện tượng xảy ra trong thực tế. - Vận dụng để giải các bài tập có liên quan. 3. Định hướng phát triển năng lực - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học: + Năng lực sử dụng biểu tượng hóa học + Năng lực sử dụng thuật ngữ hóa học - Năng lực tính toán + Tính toán theo khối lượng, theo số mol của chất tham gia hoặc sản phẩm + Vận dụng các thuật toán để tính toán trong các bài toán hóa học - Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn học + Phân tích được tình huống trong học tập môn hóa học. Phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập môn hóa học + Xác định được và tìm hiểu các thông tin liên quan đến vấn đềphát hiện trong các chủ đề hóa học + Đề xuất được giải pháp và thực hiện giải pháp giải quyết vấn đề phát hiện, nhận ra sự phù hợp hay không phù hợp của các giải pháp đó II.PHƯƠNG PHÁP / KỸ THUẬT DẠY HỌC - Phương pháp đàm thoại tìm tòi - Phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề - Phương pháp hợp tác - Phương pháp sử dụng bài tập hóa học III.ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC: Giaùo vieân: Phieáu hoïc taäp, baûng phuï ghi baøi taäp. Học sinhï: Ôn tập lại các kiến thức có trong chương. Trang.
<span class='text_page_counter'>(59)</span> IV. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC 3. Bài mới Hoạt động 1:HS ơn lại các kiến thức cần nhớ Hoạt Động Của Giáo Viên Và Học Sinh Noäi Dung I. KIẾN THỨC CẦN NHỚ: GV: Yêu cầu HS ôn lại các kiến thức đã học trong thới gian 10 phút. - Tính chất hoá học của kim loại. - Tính chất hoá học của kim loại nhôm và saét coù gì gioáng vaø khaùc nhau. - Hợp kim của sắt: thành phần, tính chất vaø saûn xuaát gang, theùp. - Sự ăn mòn kim loại và bảo vệ kim loại khoâng bò aên moøn. HS: Trả lời Hoạt động 2:HS làm bài tập Hoạt Động Của Giáo Viên Và Học Sinh Noäi Dung GV: Yeâu caàu HS laøm caùc baøi taäp sau: II. BAØI TAÄP: Bài tập 1: Viết các phương trình hoá học Baøi taäp 1: biểu diễn sự chuyển hoá sau đây: 1) 2Al + 3H2SO4 → Al2(SO4)3 + 3H2 ⃗ ⃗ ⃗ 2) Al2(SO4)3 + 3BaCl2 → 3BaSO4 + 2AlCl3 a) Al (1) Al2(SO4)3 (2) AlCl3 (3) 3) AlCl3 +3KOH → Al(OH)3 + 3KCl Al(OH)3 ⃗ (4 ) Al2O3 ⃗ (5) Al ⃗ (6) 4) 2Al(OH)3 ⃗ t 0 Al2O3 + 3H2O Al2O3 ⃗ (7) Al(NO3)3. ñp 4Al + 3O2 5) 2Al2O3 ⃗ 6) 4Al + 3O2 → 2Al2O3 FeCl2 2⃗ Fe(OH)2 3⃗ FeSO4 7) 2Al2O3 + 6HNO3 → 2Al(NO3)3 + 3H2O 1ä b) b) Fe 1) Fe + 2HCl → FeCl2 + H2 4æ 2) FeCl2 +2NaOH → Fe(OH)2 + 2NaCl FeCl3 5⃗ Fe(OH)3 6⃗ Fe2O3 7⃗ Fe 3) Fe(OH)2 + H2SO4 → FeSO4 + 2H2O ⃗ (8) Fe3O4 4) 2Fe + 3Cl2 ⃗ t 0 2FeCl3 GV: Yeâu caàu HS thaûo luaän nhoùm laøm taäp. 5) FeCl3 + 3KOH → Fe(OH)3 + 3KCl HS: Leân baøng laøm baøi. 6) 2Fe(OH)3 ⃗ t 0 Fe2O3 + 3H2O GV: Gọi HS nhận xét sửa sai. 7) Fe2O3 +3H2 ⃗ t 0 2Fe + 3H2O HS: Nhận xét, sửa sai hoàn chỉnh bài tập. 8) 3Fe + 2O2 ⃗ t 0 Fe3O4. Bài tập 2: Có các kim loại Fe, Al, Cu, Ag. Hãy cho biết trong các kim loại trên, kim loại nào tác dụng được với: a) Dung dòch HCl b) Dung dòch NaOH c) Dung dòch CuSO4. Baøi taäp 2: a) Những kim loại tác dụng với dung dịch HCl là: Fe, Al. Fe(r) + 2HCl(dd) → FeCl2(dd) + H2(k) 2Al(r) + 6HCl(dd) → 2AlCl3(dd) + 3H2(k) b) Những kim loại tác dụng với NaOH là: Al 2Al + 2NaOH + 2H2O → 2NaAlO2 + 3H2 Trang.
<span class='text_page_counter'>(60)</span> d) Dung dòch AgNO3 Viết các phương trình phản ứng xảy ra. GV: Yeâu caàu HS thaûo luaän nhoùm laøm taäp 2. HS: Leân baøng laøm baøi. GV: Gọi HS nhận xét sửa sai. HS: Nhận xét, sửa sai hoàn chỉnh bài tập. Bài tập 3: Hoà tan 0,54gam một kim loại R (có hoá trị III trong hợp chất) bằng 50ml dung dịch HCl 2M. Sau phản ứng thu được 0,672 lít khí (ở đktc). a) Xác định kim loại R. b) Tính nồng độ mol của dung dịch thu được sau phản ứng. GV: Em nào có thể tóm tắc được đề bài: HS: Cho bieát: mR = 0,54g VddHCl = 50 ml = 0,05lít CMHCl = 2M VH ❑2 = 0, 672 lít Tìm: a) Xác định kim loại R. b) Tính nồng độ mol của dung dịch thu được sau phản ứng. GV: Gọi HS viết phương trình hoá học. HS: Lên bảng viết phương trình hoá học. GV: Gợi ý cho HS làm câu a. Để xác định R ta phải biết gì?. Để tìm MR ta phải biết các đại lượng nào?. Dựa vào đâu em tính được nR ?. HS: Để xác định R ta phải biết MR Để tìm MR ta phải biết các đại lượng:m,n Dựa vào pt từ nH ❑2 → nR. GV: Goïi HS leân baûng laøm caâu a. HS: Leân baûng laøm caâu a, em khaùc nhaän xét, sửa sai. GV: Gợi ý cho HS làm câu b. Dung dịch thu được sau phản ứng gồm những chất nào?. HS: Dung dịch thu được sau phản ứng gồm những chất: Dung dịch HCl(dư) và dung. c) Những kim loại tác dụng được với dung dịch CuSO4 laø: Al, Fe. 2Al + 3CuSO4 → Al2(SO4)3 +3Cu Fe + CuSO4 → FeSO4 + Cu d) Những kim loại tác dụng với dung dịch AgNO3 laø: Al, Fe, Cu. Al + 3AgNO3 → Al(NO3)3 +3Ag Fe + 2AgNO3 → Fe(NO3)2 + 2Ag Cu + 2AgNO3 → Cu(NO3)2 + 2Ag Baøi taäp 3: Toùm taét: Cho bieát: mR = 0,54g VddHCl = 50 ml = 0,05lít CMHCl = 2M VH ❑2 = 0, 672 lít Tìm: a) Xác định kim loại R. b) Tính nồng độ mol của dung dịch thu được sau phản ứng. Giaûi: Phöông trình: 2R + 6HCl → 2RCl3 + 3H2 nH ❑2 = V: 22,4 = 0,672: 22,4 = 0,03 (mol) Theo phöông trình: 2 2 nR = nH ❑2 = x 0,03 = 0,02 (mol) 3 3 MR = m:n = 0,54:0,02 = 27(g) Vaäy R laø Al b) nHCl(ban đầu) = CM x V = 2 x 0,05 = 0,1 (mol) 2Al + 6HCl → 2AlCl3 + 3H2 2mol 6mol 0,02 0,1 0 ,02 0,1 → nHCl phản ứng dư < 2 6 Dung dịch còn lại sau khi phản ứng kết thúc là: HCl vaø AlCl3 - Theo phản ứng: nHCl = 2 nH ❑2 = 2 x 0,03 = 0,06 (mol) nHCl(dö) = 0,1 – 0,06 = 0,04 (mol) nAlCl ❑3 = nAl = 0,02 (mol) CM AlCl ❑3 = n:V = 0,02:0,05 = 0,4 M CM HCl = n: V = 0,04 : 0,05 = 0,8 M. Trang.
<span class='text_page_counter'>(61)</span> AlCl3 GV: Goïi HS leân baûng laøm caâu b. HS: Leân baûng laøm caâu b, em khaùc nhaän xét, sửa sai. 4.Kiểm tra - đánh giá HS làm bài tập 2,3 sgk /69 5. DAËN DOØ Veà nhaø laøm caùc baøi taäp: 1,4, 5, 7 (SGK tr.69). Xem trước bài mới ? Xem lại tính chất hĩa học của nhơm và sắt. Tuaàn 15 – Tieát 29: THỰC HÀNH: TÍNH CHẤT HÓA HỌC CỦA NHÔM VÀ SẮT I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1. Kiến thức Biết được: Mục đích, các bước tiến hành, kĩ thuật thực hiện các thí nghiệm: - Nhôm tác dụng với oxi. - Sắt tác dụng với lưu huỳnh. - Nhận biết kim loại nhôm và sắt. 2. Kĩ năng - Sử dụng dụng cụ và hoá chất để tiến hành an toàn, thành công các thí nghiệm trên. - Quan sát, mô tả, giải thích hiện tượng thí nghiệm và viết được các phương trình hoá học. - Viết tường trình thí nghiệm 3. Định hướng phát triển năng lực - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học: + Năng lực sử dụng biểu tượng hóa học + Năng lực sử dụng thuật ngữ hóa học - Năng lực thực hành hóa học + Năng lực tiến hành thí nghiệm, sử dụng thí nghiệm an toàn + Năng lực quan sát, mô tả, giải thích các hiện tượng thí nghiệm và rút ra kết luận + Năng lực xử lí thông tin liên quan đến thí nghiệm - Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn học + Phân tích được tình huống trong học tập môn hóa học. Phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập môn hóa học + Xác định được và tìm hiểu các thông tin liên quan đến vấn đềphát hiện trong các chủ đề hóa học + Đề xuất được giải pháp và thực hiện giải pháp giải quyết vấn đề phát hiện, nhận ra sự phù hợp hay không phù hợp của các giải pháp đó II.PHƯƠNG PHÁP / KỸ THUẬT DẠY HỌC - Phương pháp đàm thoại tìm tòi - Phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề - Phương pháp hợp tác - Phương pháp sử dụng thí nghiệm III.ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC: GV: Hoùa Chaát: Dung dòch NaOH, boät nhoâm, boät saét, boät löu huyønh Dụng cụ: Đèn cồn, giá sắt, kẹp sắt, ống nghiệm, nam châm Hs: Chuẩn bị bài trước IV.TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC Trang.
<span class='text_page_counter'>(62)</span> 3. Bài mới Hoạt động : Tiến hành các thí nghiệm Hoạt Động Của Giáo Viên Và Học Sinh Noäi Dung 1.Thí nghiệm 1: Tác dụng của nhôm với oxi. I. TIẾN HAØNH THÍ NGHIỆM: 1. Thí nghiệm 1: Tác dụng của nhôm với oxi. GV: Hướng dẫn các nhóm HS làm thí a. Hiện tượng: Nhôm cháy sáng tạo thành chất nghieäm 1: raén maøu traéng. Tieán haønh thí nghieäm nhö hình: Rắc nhẹ bột nhôm trên ngọn lửa đèn cồn. b. Giaûi thích: Nhoâm chaùy saùng laø do nhoâm taùc HS: Làm thí nghiệm theo sự hướng dẫn của dụng với oxi ngoài không khí tạo thành chất giaùo vieân. raén maøu traéng laø Al2O3. GV: Các em hãy quan sát hiện tượng và viết PTHH: 4Al + 3O2 ⃗ t 0 2Al2O3 phương trình hoá học giải thích. HS: Nhận xét hiện tượng và viết phương trình hoá học. 2. Thí nghiệm 2: Tác dụng của sắt với lưu 2. Thí nghiệm 2: Tác dụng của sắt với lưu huỳnh. huyønh. a. Hiện tượng: Khi đun hỗn hợp trên ngọn lửa GV: Hướng dẫn các nhóm HS làm thí đèn cồn: hỗn hợp nóng cháy đỏ, phản ứng toả nhiều nghieäm 2: nhieät. Tieán haønh thí nghieäm nhö hình: -Lấy một thìa nhỏ hỗn hợp bột sắt và bột b. Giải thích: Khi đun hỗn hợp sắt và lưu huỳnh, lưu huỳnh (theo tỉ lệ 7:4 về khối lượng) vào hỗn hợp nóng cháy đỏ sản phẩm tạo thành khi để ống nghiệm trộn đều. nguội là chất rắn màu đen, không có tính nhiễm từ - Đun nóng ống nghiệm trên ngọn lửa đèn (khoâng bò nam chaâm huùt). coàn. PTHH: Fe + S ⃗ t 0 FeS → Các em quan sát hiện tượng. Cho biết màu sắc của sắt, lưu huỳnh, hỗn hợp bột sắt vaø löu huyønh vaø cuûa chaát taïo thaønh sau phaûn ứng. HS: - Các nhóm HS làm thí nghiệm 2 theo sự hướng. daãn cuûa giaùo vieân. - Đại diện nhóm nhận xét hiện tượng, giải 3. Thí nghiệm 3: Nhận biết mỗi kim loại Al, Fe thích, nêu kết luận và viết phương trình hoá được đựng trong 2 lọ không gián nhãn. hoïc. a. Hiện tượng: 3. Thí nghiệm 3: Nhận biết mỗi kim loại Al, - Ở ống nghiệm (1) đựng sắt: Không có hiện tượng Fe gì. GV: Hướng dẫn các nhóm HS làm thí - Ở ống nghiệm (2) đựng nhôm: Có khí H2 sinh ra, nghieäm 3: nhoâm tan trong dung dòch NaOH - Lấy một ít bột kim loại nhôm, sắt vào hai b. Giải thích: Ở ống nghiệm (2) đựng nhôm khi oáng nghieäm (1) vaø (2). cho dung dịch NaOH tiếp xúc, đã có phản ứng hoá - Nhỏ 4 – 5 giọt dung dịch NaOH vào từng học xảy ra nhôm tan và có khí thoát ra là H2. oáng nghieäm (1) vaø (2). PTHH: → Quan sát hiện tượng xảy ra. Cho biết Al + NaOH + H O → NaAlO + H 2 2 2 mỗi lọ đựng kim loại nào? Hãy giải thích. Trang.
<span class='text_page_counter'>(63)</span> HS: - Các nhóm HS làm thí nghiệm 3 theo sự hướng. daãn cuûa giaùo vieân. - Đại diện nhóm nhận xét hiện tượng, giải thích, nêu kết luận và viết phương trình hoá hoïc.. II. VIẾT BẢNG TƯỜNG TRÌNH: 4. Kiểm tra – đánh giá: Nhận xét ý thức, thu dọn vệ sinh phòng thực hành 5. DAËN DOØ Xem trước bài mới ?Phi kim cĩ những tính chất hĩahọc như thế nào Tuaàn 15 – Tieát 30: TÍNH CHẤT HÓA HỌC CỦA PHI KIM I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1. Kiến thức Biết được: - Tính chất vật lí của phi kim. - Tính chất hoá học của phi kim: Tác dụng với kim loại, với hiđro và với oxi. - Sơ lược về mức độ hoạt động hoá học mạnh, yếu của một số phi kim. 2. Kĩ năng - Quan sát thí nghiệm, hình ảnh thí nghiệm và rút ra nhận xét về tính chất hoá học của phi kim. - Viết một số phương trình hoá học theo sơ đồ chuyển hoá của phi kim. - Tính lượng phi kim và hợp chất của phi kim trong phản ứng hoá học. 3. Định hướng phát triển năng lực - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học: + Năng lực sử dụng biểu tượng hóa học + Năng lực sử dụng thuật ngữ hóa học - Năng lực thực hành hóa học + Năng lực tiến hành thí nghiệm, sử dụng thí nghiệm an toàn + Năng lực quan sát, mô tả, giải thích các hiện tượng thí nghiệm và rút ra kết luận + Năng lực xử lí thông tin liên quan đến thí nghiệm - Năng lực tính toán + Tính toán theo khối lượng, theo số mol của chất tham gia hoặc sản phẩm + Vận dụng các thuật toán để tính toán trong các bài toán hóa học - Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn học + Phân tích được tình huống trong học tập môn hóa học. Phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập môn hóa học + Xác định được và tìm hiểu các thông tin liên quan đến vấn đềphát hiện trong các chủ đề hóa học + Đề xuất được giải pháp và thực hiện giải pháp giải quyết vấn đề phát hiện, nhận ra sự phù hợp hay không phù hợp của các giải pháp đó II.PHƯƠNG PHÁP / KỸ THUẬT DẠY HỌC - Phương pháp đàm thoại tìm tòi - Phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề - Phương pháp hợp tác - Phương pháp sử dụng sử dụng bài tập hóa học III.ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC: GV: hóa chất điều chế khí H2 ( dd HCl, Zn ), khí clo ( thu sẵn ), quỳ tím Dụng cụ: Lọ thủy tinh, ống nghiệm có nút, ống dẫn khí, giá sắt, ống vút nhọn HS: Chuẩn bị bài trước IV. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: Trang.
<span class='text_page_counter'>(64)</span> 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC 3. Bài mới Hoạt động 1: Tính chất vật lý của phi kim Hoạt Động Của Giáo Viên Và Học Sinh Noäi Dung GV: Yêu cầu HS tự đọc SGK rút ra nhận xét, I. TÍNH CHẤT VẬT LÍ CỦA PHI KIM: laáy thí duï minh hoïa (SGK) HS: Toùm taéc tính chaát cuûa phi kim. Hoạt động 2: Phi kim cĩ những tính chất hĩa học nào Hoạt Động Của Giáo Viên Và Học Sinh Noäi Dung GV: Ở bài tính chất hoá học của kim loại II. TÍNH CHẤT HOÁ HỌC CỦA PHI KIM: chúng ta được học, có một tính chất liên quan 1. Tác dụng với kim loại: đến phi kim đó là tính chất nào?. Nhiều phi im kim tác dụng với kim loại tạo HS: Phi kim tác dụng với kim loại. thaønh muoái: 0 GV: Vậy phi kim tác dụng với kim loại tạo PTHH: 2K + Cl2 ⃗ t 2KCl thành những loại hợp chất nào?. Zn + S ⃗ t 0 ZnS HS: Phi kim tác dụng với kim loại tạo thành Oxi tác dụng với kim loại tạo thành oxit: những loại hợp chất: Muối và oxit. PTHH: 2Cu + O2 ⃗ t 0 2CuO GV: Nhận xét: Phi kim tác dụng với kim loại tạo thành - Gọi HS lên bảng viết phương trình minh họa. muối hoặc oxít. - Nhận xét tính chất của phi kim tác dụng với kim loại. GV: Các em đã biết phản ứng của phi kim nào với hiđro?. 2. Tác dụng với hiđro: HS: Oxi tác dụng với hiđro tạo thành nước. Oxi tác dụng với hiđro: Khí oxi tác dụng với GV: Goïi HS leân baûng vieát phöông trình. khí hiđro tạo thành hơi nước. HS: Lên bảng viết phương trình hoá học. PTHH: O2 + 2H2 ⃗ t 0 2H2O GV: Clo tác dụng với hiđro: - Laøm thí nghieäm bieåu dieãn khí H2 chaùy trong - Thí nghieäm: khí Cl2. -Hiện tượng: Hiđro cháy trong khí clo tạo thành khí - Yeâu caàu HS quan saùt traïng thaùi, maøu saéc cuûa khoâng maøu, maøu vaøng luïc cuûa khí bieán maát, giaáy quì khí H2 và khí Cl2 trước phản ứng, hiện tượng tím hoá đỏ. khí hiđro cháy trong khí clo, hiện tượng hoà -Nhận xét: Khí H2 tác dụng với khí Cl2 tạo thành khí tan sản phẩm trong nước, sự chuyển màu của HCl, khí này tan trong nước tạo thành dung dịch HCl quì tím. và làm giấy quì tím hoá đỏ. GV: Yêu cầu HS viết phương trình hoá học và ⃗ PTHH: H2 + Cl2 2HCl t0 ruùt ra keát luaän. Ngoài ra, nhiều phi kim khác như C, S, Br2… HS: Thaûo luaän nhoùm, baùo caùo keát quaû, boå tác dụng với H2 cũng tạo thành hợp chất khí. sung ý kiến, viết phương trình hoá học. Phi kim tác dụng với H2 tạo thành hợp chất GV: Giới thiệu: ngoài ra, nhiều phi kim khác khí. như C, S, Br2… tác dụng với H2 cũng tạo thành hợp chất khí. GV: Em naøo coù keát luaän gì veà tính chaát naøy?. 3. Tác dụng với oxi: HS: Phi kim tác dụng với H2 tạo thành hợp Thí duï: S + O2 ⃗ t 0 SO2 chaát khí. Trang.
<span class='text_page_counter'>(65)</span> GV: Yêu cầu HS nhớ lại: Nêu hiện tượng, 4P + 5O2 ⃗ t 0 2P2O5 vieát phöông trình vaø ruùt ra nhaän xeùt taùc duïng Nhận xét: Nhiều phi kim tác dụng với oxi tạo thành của phi kim với oxi, cho biết sản phẩm tạo oxit axit. thành thuộc loại hợp chất nào?. HS: Nêu thí dụ, viết phương trình hoá học, 4. Mức độ hoạt động hoá học của phi kim: Mức độ nhận xét loại chất tạo thành… hoạt động hoá học của phi kim được xét căn cứ vào GV: Thông báo: Mức độ hoạt động hoá học khả năng và mức độ phản ứng của phi kim đó với của phi kim được xét căn cứ vào khả năng và kim loại và hiđro. mức độ phản ứng của phi kim đó với kim loại - Phi kim hoạt động hoá học mạnh ví dụ: F2, O2, Cl2… vaø hiñro. - Phi kim hoạt động hoá học yếu hơn: S, P, C, Si… GV: Giới thiệu: - Phi kim hoạt động hoá học mạnh ví dụ: F2, O2, Cl2… - Phi kim hoạt động hoá học yếu hơn: S, P, C, Si… 4. Kiểm tra – đánh giá Viết các phương trình phản ứng biểu diễn chuyển hoá sau: H2S S → SO2 → SO3 → H2SO4 → K2SO4 → BaSO4 5. DAËN DOØ Làm bài tập sgk/76 Học bài cũ, xem trước bài mới ? Clo cĩ đầy đủ tính chất hĩa học của 1 phi kim khơng. Trang.
<span class='text_page_counter'>(66)</span> Tuaàn 16 – Tieát 31:. CLO Kí hieäu hoùa hoïc: Cl Nguyên tử khối: 35.5 Công thức phân tử: Cl2. I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1. Kiến thức Biết được: - Tính chất vật lí của clo. - Clo có một số tính chất chung của phi kim (tác dụng với kim loại, với hiđro), clo còn tác dụng với nước và dung dịch bazơ, clo là phi kim hoạt động hoá học mạnh. 2. Kĩ năng - Dự đoán, kiểm tra, kết luận được tính chất hoá học của clo và viết các phương trình hoá học. - Quan sát thí nghiệm, nhận xét về tác dụng của clo với nước, với dung dịch kiềm và tính tẩy mầu của clo ẩm. - Nhận biết được khí clo bằng giấy màu ẩm 3. Định hướng phát triển năng lực - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học: + Năng lực sử dụng biểu tượng hóa học + Năng lực sử dụng thuật ngữ hóa học - Năng lực thực hành hóa học + Năng lực tiến hành thí nghiệm, sử dụng thí nghiệm an toàn + Năng lực quan sát, mô tả, giải thích các hiện tượng thí nghiệm và rút ra kết luận + Năng lực xử lí thông tin liên quan đến thí nghiệm - Năng lực tính toán + Tính toán theo khối lượng, theo số mol của chất tham gia hoặc sản phẩm + Vận dụng các thuật toán để tính toán trong các bài toán hóa học - Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn học + Phân tích được tình huống trong học tập môn hóa học. Phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập môn hóa học + Xác định được và tìm hiểu các thông tin liên quan đến vấn đềphát hiện trong các chủ đề hóa học + Đề xuất được giải pháp và thực hiện giải pháp giải quyết vấn đề phát hiện, nhận ra sự phù hợp hay không phù hợp của các giải pháp đó II.PHƯƠNG PHÁP / KỸ THUẬT DẠY HỌC - Phương pháp đàm thoại tìm tòi - Phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề - Phương pháp hợp tác - Phương pháp sử dụng thí nghiệm III.ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC: GV:Hoá chất:MnO2, dung dịch HCl(đặc), bình khí Clo (đã thu sẵn), dung dịch NaOH, H2O. Dụng cụ:Bình thuỷ tinh có nút, đèn cồn, đũa thuỷ tinh, giá sắt, ống dẫn khí, cốc thuỷ tinh. Hs: Chuẩn bị bài trước IV. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC Nêu các tính chất hoá học của phi kim?. Viết các phương trình phản ứng minh họa. Chữa bài tập 2 trang 76. 3. Bài mới. Trang.
<span class='text_page_counter'>(67)</span> Hoạt Động 1: Tính chất vật lý của khí Clo Hoạt Động Của Giáo Viên Và Học Sinh Noäi Dung GV: Yêu cầu HS quan sát lọ đựng khí clo, nêu tính chất vật lí của I. TÍNH CHẤT VẬT LÍ: clo. - Clo laø moät chaát khí, maøu vaøng - Em nào có thể tính tỉ khối của clo so với không khí?. luïc, muøi haéc. HS: Neâu tính chaát vaät lí cuûa clo. - Clo naëng gaáp 2,5 laàn khoâng khí. - Tan được trong nước. Clo naëng gaáp 2,5 laàn khoâng khí. - Clo là khí độc.. Hoạt Động 2: Tính chất hĩa học của Khí Clo Hoạt Động Của Giáo Viên Và Học Sinh GV: Đặt vấn đề: Liệu clo có các tính chất hoá học của phi kim mà tiết trước chúng ta đã học hay không?. GV: Thông báo: Clo có những tính hoá học của phi kim. - Tác dụng với kim loại tạo thành muối. - Tác dụng với H2 tạo thành khí hiđro clorua. GV: Em nào có thể viết phương trình hoá học cho tính chất trên cuûa clo. HS: Lên bảng viết phương trình hoá học. GV: Qua 2 tính chất các em vừa tìm hiểu, em nào cho biết có những tính chất hoá học của phi kim không?. HS: Suy nghĩ trả lời. GV: Đặt vấn đề: Ngoài các tính chất hoá học của phi kim, clo còn có những tính chất hoá học nào khác?. GV: Làm thí nghiệm theo các bước: - Điều chế khí clo và dẫn khí clo vào cốc đựng nước. - Nhúng một mẩu giấy quì tím vào dung dịch thu được. → Các em quan sát thí nghiệm và cho biết hiện tượng. HS: Quan sát thí nghiệm và cho biết hiện tượng. GV: Giải thích: Phản ứng của clo với nước theo 2 chiều: Nước clo có tính tẩy màu do axit hipoclorơ (HClO) có tính oxi hoá mạnh. Vì vậy ban đầu qùi tím chuyển sang màu đỏ, sau đó lập tức mất màu. HS: Nghe vaø ghi. GV: Đặt vấn đề: Clo có phản ứng với chất nào nữa hay không?. GV: Laøm thí nghieäm: - Dẫn khí clo vào cốc đựng dung dịch NaOH. - Nhỏ 1 đến 2 giọt dung dịch vừa tạo thành vào mẫu giấy quì tím. → Các em quan sát thí nghiệm và cho biết hiện tượng. HS: Quan sát thí nghiệm và cho biết hiện tượng. GV: Hướng dẫn HS viết phương trình hoá học. GV: Giải thích: Dung dịch thu được là nước Gia_ven có tính tẩy màu vì NaClO là chất oxi hoá mạnh. HS: Nghe vaø ghi. GV: Gọi HS nêu lại tính chất hoá học của clo. Trang. Noäi Dung II. TÍNH CHẤT HOÁ HỌC: 1. Clo có những tính chất hoá hoïc cuûa phi kim khoâng? a) Tác dụng với kim loại: Al + Cl2 ⃗ t 0 AlCl3 Cu + Cl2 ⃗ t 0 CuCl2 b) Tác dụng với hiđro: H2 + Cl2 → 2HCl Khí hiñro clorua tan nhieàu trong nước tạo thành dung dịch axit. Keát luaän: Clo có những tính chất hoá họa của phi kim như: tác dụng với hầu hết các kim loại, tác dụng với hiđro… Clo là một phi kim hoạt động hoá hoïc maïnh. 2. Clo còn có tính chất hóa học nào khác ? a) Tác dụng với nước: Thí nghieäm: Hiện tượng: - Dung dịch nước clo có màu vaøng luïc, muøi haéc. - Nhuùng giaáy quøi tím vaøo dung dịch thu được, giấy quì tím chuyển sang màu đỏ, sau đó mất màu ngay. Nhaän xeùt: - Phản ứng của clo với nước theo 2 chiều ngược nhau. Cl2 + H2O → HCl + HClO b) Tác dụng với dung dịch.
<span class='text_page_counter'>(68)</span> NaOH: Thí nghieäm: Daãn khí clo vào cốc đựng dung dịch NaOH, nhỏ 1 đến 2 giọt dung dịch vừa tạo thành vaøo maãu giaáy quì tím. Hiện tượng: Dung dòch taïo thaønh khoâng maøu, giaáy quì tím maát maøu. Nhaän xeùt: Clo đã phản ứng với dung dịch NaOH theo phản ứng. . -. -. Cl2 + NaOH → NaCl + NaClO + H2O 4.Kiểm tra – đánh giá Bài tập : Viết các phương trình phản ứng hoá học và ghi đầy đủ điều kiện khi cho clo tác dụng với: e) Nhoâm f) Đồng g) Hiñro h) Nước i) Dung dòch NaOH 5.Daën doø: Học bài, làm caùc baøi taäp: 3, 4, 5, 9, 10 (SGK tr.81). Xem trước tiếp theo.? Clo cĩ những ứng dụng gí trong cuộc sống và sản xuất clo trong cơng nghiệp và trong phòng thí nghiệm như thế nào. Tuaàn 16 – Tieát 32:. CLO (tt). I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1. Kiến thức Biết được: - ứng dụng, phương pháp điều chế và thu khí clo trong phòng thí nghiệm và trong công nghiệp. 2. Kĩ năng - Quan sát thí nghiệm - Tính thể tích khí clo tham gia hoặc tạo thành trong phản ứng hoá học ở điều kiện tiêu chuẩn. 3. Định hướng phát triển năng lực - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học: + Năng lực sử dụng biểu tượng hóa học + Năng lực sử dụng thuật ngữ hóa học - Năng lực thực hành hóa học + Năng lực tiến hành thí nghiệm, sử dụng thí nghiệm an toàn + Năng lực quan sát, mô tả, giải thích các hiện tượng thí nghiệm và rút ra kết luận + Năng lực xử lí thông tin liên quan đến thí nghiệm - Năng lực tính toán + Tính toán theo khối lượng, theo số mol của chất tham gia hoặc sản phẩm + Vận dụng các thuật toán để tính toán trong các bài toán hóa học Trang.
<span class='text_page_counter'>(69)</span> - Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn học + Phân tích được tình huống trong học tập môn hóa học. Phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập môn hóa học + Xác định được và tìm hiểu các thông tin liên quan đến vấn đềphát hiện trong các chủ đề hóa học + Đề xuất được giải pháp và thực hiện giải pháp giải quyết vấn đề phát hiện, nhận ra sự phù hợp hay không phù hợp của các giải pháp đó - Năng lực vận dụng kiến thức hóa học vào cuộc sống + Hệ thống hóa kiến thức, phân tích tổng hợp kiến thức hóa học và vận dụng vào cuộc sống +Phát hiện được các nội dung hoá học được vận dụng trong đời sống để giải thích + Độc lập, sáng tạo giải quyết các vấn đề thực tiễn II.PHƯƠNG PHÁP / KỸ THUẬT DẠY HỌC - Phương pháp đàm thoại tìm tòi - Phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề - Phương pháp hợp tác - Phương pháp sử dụng thí nghiệm III.ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC: GV:Hoá chất: MnO2 (hoặc KMnO4), dd HCl(đặc), dd H2SO4, dd NaOH. Dụng cụ: Giá sắt, đèn cồn, bình cầu có nhánh, ống dẫn khí, bình thuỷ tinh có nút đậy Hs: Chuẩn bị bài trước IV. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC: Nêu các tính chất hoá học của clo?. Viết các phương trình phản ứng minh họa. 3. Bài mới Hoạt Động 1:HS tìm hiểu ứng dụng của Clo Hoạt Động Của Giáo Viên Và Học Sinh Noäi Dung GV: Yeâu caàu HS quan saùt hình 3.4 saùch giaùo khoa và nêu những ứng dụng của clo. III. ỨNG DỤNG CỦA Clo: HS: Nêu các ứng dụng của khí Clo. - Dùng để khử trùng nước sinh hoạt. GV: - Tẩy trắng vải sợi, bột giấy. - Vì sao clo được dùng để tẩy trắng vải sợi? - Điều chế nước Gia_ven, clorua vôi. Khử trùng nước sinh hoạt…?. - Điều chế nhựa P.V.C, chất dẻo, chất màu, cao - Nước Gia_ ven, clorua vôi được sử dụng trong su. đời sống hàng ngày như thế nào?. HS: Thaûo luaän nhoùm traû loøi caâu hoûi. Hoạt Động 2: Cách điều chế khí Clo Hoạt Động Của Giáo Viên Và Học Sinh Noäi Dung GV: Giới thiệu các nguyên liệu được dùng để IV. ÑIEÀU CHEÁ KHÍ CLO: ñieàu cheá clo trong phoøng thí nghieäm. 1. Ñieàu cheá clo trong phoøng thí nghieäm: → GV: Laøm thí nghieäm ñieàu cheá clo Caùc em a) Nguyeân lieäu: nhận xét hiện tượng và viết phương trình hoá - MnO2 (hoặc KMnO4, KClO3…). hoïc. - Dung dòch HCl ñaëc. HS: Quan sát cho biết hiện tượng và viết b) Caùch thu khí: phương trình hoá học. - Thu bằng cách đẩy không khí (đặt ngửa bình GV: Em nào cho biết khí clo được thu bằng thu, vì khí clo naëng hôn khoâng khí). caùch naøo?. c) Caùch ñieàu cheá: HS: Thảo luận trả lời câu hỏi. Phöông trình: GV: Laøm thí nghieäm: MnO2 + 4HCl ⃗ t 0 MnCl2 + Cl2 + H2O Trang.
<span class='text_page_counter'>(70)</span> - Nhoû vaøi gioït dung dòch phenolphetalein vaøo 2. Ñieàu cheá clo trong coâng nghieäp: dung dòch. a) Nguyên liệu: NaCl, nước. - Hướng dẫn HS dự đoán sản phẩm (dựa vào b) Caùch ñieàu cheá: mùi của khí clo thoát ra). Khí clo được điều chế bằng phương pháp điện - Gọi HS nêu hiện tượng và viết phương trình phân dung dịch NaCl bảo hoà có màng ngăn xốp. phản ứng. Phöông trình: ñp Cl2 + H2 + 2NaOH HS: Nêu hiện tượng: 2NaCl + 2H2O ⃗ - Ở 2 cực có nhiều bọt khí thoát ra. - Dung dịch từ không màu chuyển sang màu hoàng. 4.Kiểm tra – đánh giá Bài tập 1: Viết các phương trình phản ứng hoá học thực hiện những chuyển đổi hoá học sau: MnO2 ⃗ (1) Cl2 ⃗ (2) FeCl3 ⃗ (3) NaCl ⃗ (4 ) Cl2 ⃗ (5) CuCl2 ⃗ (6) AgCl Bài tập 2: Cho 1 luồng khí clo dư tác dụng với 9,2 gam kim loại sinh ra 23,4 gam muối của kim loại có hoá trị I. Hãy xác định tên của kim loại 5. Daën doø: Veà nhaø laøm caùc baøi taäp: 7, 8 (SGK tr.81). Xem trước bài mới: ? cacbon cĩ những tính chất hĩa học của một phi kim khơng. Duyệt của Tổ CM. Duyệt của BGH. Trang.
<span class='text_page_counter'>(71)</span> Tuaàn 17 – Tieát 33: CACBON I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1. Kiến thức Biết được: - Cacbon có 3 dạng thù hình chính: kim cương, than chì và cacbon vô định hình. - Cacbon vô định hình (than gỗ, than xương, mồ hóng…) có tính hấp phụ và hoạt động hoá học mạnh chất. Cacbon là phi kim hoạt động hoá học yếu: tác dụng với oxi và một số oxit kim loại. - ứng dụng của cacbon. 2. Kĩ năng - Quan sát thí nghiệm, hình ảnh thí nghiệm và rút ra nhận xét về tính chất của cacbon. - Viết các phương trình hoá học của cacbon với oxi, với một số oxit kim loại - Tính lượng cacbon và hợp chất của cacbon trong phản ứng hoá học. 3. Định hướng phát triển năng lực - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học: + Năng lực sử dụng biểu tượng hóa học + Năng lực sử dụng thuật ngữ hóa học - Năng lực thực hành hóa học + Năng lực tiến hành thí nghiệm, sử dụng thí nghiệm an toàn + Năng lực quan sát, mô tả, giải thích các hiện tượng thí nghiệm và rút ra kết luận + Năng lực xử lí thông tin liên quan đến thí nghiệm - Năng lực tính toán + Tính toán theo khối lượng, theo số mol của chất tham gia hoặc sản phẩm + Vận dụng các thuật toán để tính toán trong các bài toán hóa học - Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn học + Phân tích được tình huống trong học tập môn hóa học. Phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập môn hóa học + Xác định được và tìm hiểu các thông tin liên quan đến vấn đềphát hiện trong các chủ đề hóa học + Đề xuất được giải pháp và thực hiện giải pháp giải quyết vấn đề phát hiện, nhận ra sự phù hợp hay không phù hợp của các giải pháp đó II.PHƯƠNG PHÁP / KỸ THUẬT DẠY HỌC - Phương pháp đàm thoại tìm tòi - Phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề - Phương pháp hợp tác - Phương pháp sử dụng thí nghiệm III.ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC: GV:Hoá chất: Than gỗ, bình đựng khí O2, H2O, CuO, dung dịch Ca(OH)2 Dụng cụ: Giá sắt, ống nghiệm, bộ ống dẫn khí, lọ thuỷ tinh có nút, đèn cồn, cốc thuỷ tinh, đũa thuyû tinh, muoâi saét, giaáy loïc, boâng. Hs: Chuẩn bị bài trước IV. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC: Nêu cách điều chế clo trong phòng thí nghiệm? Viết các phương trình hoá học. Chữa bài tập 10 sgk/81. 3. Bài mới Hoạt Động Của Giáo Viên Và Học Sinh Noäi Dung I. CAÙC DAÏNG THUØ HÌNH CUÛA CACBON: Hoạt Động 1:HS tìm hiểu các dạnh thù hình của Cacbon 1. Daïng thuø hình laø gì ? GV: Giới thiệu về dạng thù hình của nguyên tố: Các dạng thù hình của một nguyên tố hoá học là Trang.
<span class='text_page_counter'>(72)</span> Daïng thuø hình cuûa nguyeân toá laø daïng toàn taïi cuûa những đơn chất khác nhau do cùng một nguyên tố hoá học tạo nên. Ví duï: Nguyeân toá oxi coù 2 daïng thuø hình laø O2 vaø O3. HS: Nge vaø ghi. GV: Giới thiệu dạng thù hình của cacbon. GV: Yeâu caàu HS neâu caùc tính chaát vaät lí cuûa moãi daïng thuø hình cuûa cacbon. HS: Neâu tính chaát vaät lí. GV: Trong 3 daïng thuø hình cuûa cacbon, ta chæ xeùt tính chaát cuûa cacbon voâ ñònh hình. Hoạt Động 2: Tính chất của Cacbon Hoạt Động Của Giáo Viên Và Học Sinh GV: Hướng dẫn HS làm thí nghiệm: - Cho mực chảy qua lớp bột than gỗ. Phía dưới có ñaët coác thuyû tinh nhö hình 3.7 SGK trang 82. - Gọi HS nêu hiện tượng. HS: Nêu hiện tượng. GV: Qua hiện tượng trên các em có nhận xét gì về tính chaát cuûa boät than?. HS: Nhaän xeùt: Than goã coù tính chaát haáp phuï chaát maøu ñen trong dung dòch. GV: Giới thiệu: Bằng nhiều thí nghiệm khác, người ta nhận thấy than gỗ có khả năng giữ trên bề mặt cuûa noù caùc chaát khí, chaát tan trong dung dòch. HS: Nêu kết luận vào vở. GV: Thông báo: Cacbon có tính chất hoá học của phi kim như tác dụng với kim loại, hiđro. Tuy nhiên điều kiện xảy ra phản ứng hết sức khó khăn, cacbon là phi kim yeáu. GV: Hướng dẫn HS làm thí nghiệm: đưa tàn đóm đỏ vào bình đựng oxi → Gọi HS nêu hiện tượng và viết phương trình hoá học. HS: Nêu hiện tượng và viết phương trình hoá học. GV: Laøm thí nghieäm: - Trộn một ít CuO và than cho vào đáy ống nghiệm khô có ống dẫn khí sang một cốc chứa dung dịch Ca(OH)2. - Đốt nóng ống nghiệm. → Các em quan sát và cho biết hiện tượng, viết phương trình hoá học. HS: Quan sát hiện tượng và viết phương trình hoá hoïc. GV: Ở nhiệt độ cao, cacbon còn khử được một số oxit kim loại như: PbO, ZnO, Fe2O3, FeO.. Hoạt Động 3: Ứng dụng cùa Cacbon Trang. những đơn chất khác nhau do nguyên tố đó tạo neân. Ví duï: Nguyeân toá oxi coù 2 daïng thuø hình laø O2 vaø O3. 2. Cacbon có những dạng thù hình nào?. Noäi Dung II. TÍNH CHAÁT CUÛA CACBON: 1. Tính haáp phuï: - Thí nghiệm: Cho mực chảy qua lớp bột than gỗ. Phía dưới có đặt cốc thuỷ tinh. - Hiện tượng: Dung dịch thu được trong cốc thuỷ tinh khoâng maøu. - Nhaän xeùt: Than goã coù tính haáp phuï chaát maøu tan trong dung dòch. - Kết luận: Than gỗ có khả năng giữ trên bề mặt cuûa noù caùc chaát khí, chaát tan trong dung dòch.. 2. Tính chất hoá học: a) Tác dụng với oxi: Cacbon chaùy trong khí oxi taïo thaønh cacbon đioxit phản ứng toả nhiều nhiệt. PTHH: C + O2 ⃗ t 0 CO2 b) Cacbon tác dụng với oxit của một số kim loại: Thí nghieäm: Hiện tượng: - Hỗn hợp trong ống nghiệm chuyển dần từ màu đen sang màu đỏ. - Nước vội trong vẫn đục. Nhaän xeùt: - Cacbon đã khử CuO màu đen thành kim loại đồng màu đỏ. PTHH: 2CuO + C ⃗ t 0 2Cu + CO2.
<span class='text_page_counter'>(73)</span> Hoạt Động Của Giáo Viên Và Học Sinh Noäi Dung GV: Gọi 1 HS đọc phần ứng dụng, gọi 1 HS khác III. ỨNG DỤNG CỦA CACBON: nêu ứng dụng của cacbon. (SGK) HS: Nêu ứng dụng của cacbon. Gv: nhận xét, chốt ý 4.Kiểm tra – đánh giá Bài tập 1: Viết các phương trình phản ứng hoá học xảy ra khi cho cacbon khử (ở nhiệt độ cao ) các oxit sau: a) Oxit sắt từ. b) Chì oxit. c) Saét (III) oxit Bài tập 2: Đốt cháy 1,5 gam một loại than có lẫn tạp chất không cháy trong oxi dư. Toàn bộ khí thu được sau phản ứng được hấp thụ vào dung dịch nước vôi trong dư, thu được 10 gam kết tủa. a) Viết các phương trình phản ứng hóa học. b) Tính thành phần phần trăm cacbon có trong loại than trên. 5. Daën doø: Học bài, laøm caùc baøi taäp: 1, 2, 3, 4, 5 (SGK tr.81). Xem trước bài mới? CO và CO2 cĩ những tính chất và ứng dụng như thế nào Tuaàn 17 – Tieát 34: CÁC OXIT CỦA CACBON I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1. Kiến thức Biết được: - CO là oxit không tạo muối, độc, khử được nhiều oxit kim loại ở nhiệt độ cao. - CO2 có những tính chất của oxit axit 2. Kĩ năng - Xác định phản ứng có thực hiện được hay không và viết các phương trình hoá học. - Nhận biết khí CO2,tính thành phần phần trăm thể tích khí CO và CO2 trong hỗn hợp. 3. Định hướng phát triển năng lực - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học: + Năng lực sử dụng biểu tượng hóa học + Năng lực sử dụng thuật ngữ hóa học - Năng lực thực hành hóa học + Năng lực tiến hành thí nghiệm, sử dụng thí nghiệm an toàn + Năng lực quan sát, mô tả, giải thích các hiện tượng thí nghiệm và rút ra kết luận + Năng lực xử lí thông tin liên quan đến thí nghiệm - Năng lực tính toán + Tính toán theo khối lượng, theo số mol của chất tham gia hoặc sản phẩm + Vận dụng các thuật toán để tính toán trong các bài toán hóa học - Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn học + Phân tích được tình huống trong học tập môn hóa học. Phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập môn hóa học + Xác định được và tìm hiểu các thông tin liên quan đến vấn đềphát hiện trong các chủ đề hóa học + Đề xuất được giải pháp và thực hiện giải pháp giải quyết vấn đề phát hiện, nhận ra sự phù hợp hay không phù hợp của các giải pháp đó II.PHƯƠNG PHÁP / KỸ THUẬT DẠY HỌC - Phương pháp đàm thoại tìm tòi - Phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề - Phương pháp hợp tác - Phương pháp sử dụng thí nghiệm Trang.
<span class='text_page_counter'>(74)</span> III.ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC: GV:Hoá chất: CO, CO2, nước vôi trong, giấy quì tím. Dụng cụ: Bình kíp, bình đựng dung dịch NaHCO3, 1 lọ có nút thu khí. Hs: Chuẩn bị bài trước IV. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC: Dạng thù kình là gì? Cacbon có những dạng thù hình nào? Cho 2 ví dụ. Viết các phương trình hoá học của cacbon với các oxit sau: a) CuO b) PbO c) FeO 3. Bài mới Hoạt Động 1: HS tìm hiểu về Cacbon Oxit Hoạt Động Của Giáo Viên Và Học Sinh Noäi Dung GV: Cho HS quan sát lọ đựng khí CO, cho biết I. CACBON OXIT: maøu saéc, tính tan? CTPT: CO HS: Neâu tính chaát vaät lí. PTK: 28 GV: Giới thiệu: CO là oxit trung tính: Ở nhiệt độ 1. Tính chaát vaät lí: (SGK) thường CO không phản ứng với H2O, kiềm và 2. Tính chất hoá học: axit. a) CO laø oxit trung tính: HS: Nghe vaø ghi Ở nhiệt độ thường CO không phản ứng với H2O, GV: Em nào nhớ lại trong lò luyện thép khí CO kieàm vaø axit. đóng vai trò là chất gì? b) CO là chất khử: HS: CO là chất khử - Ở nhiệt độ cao CO khử được nhiều oxit kim loại. GV: Qua các tính chất hoá học của CO em nào PTHH: CO + CuO ⃗ t 0 CO2 + Cu cho biết CO có những ứng dụng gì? - CO chaùy trong khí O2 taïo thaønh CO2 HS: Nêu ứng dụng của CO. PTHH: 2CO + O2 ⃗ t 0 2CO2 3. Ứng dụng: (SGK) Hoạt Động 2: HS tìm hiểu về Cacbon đioxit Hoạt Động Của Giáo Viên Và Học Sinh Noäi Dung GV: Cho HS quan sát lọ đựng khí CO2 các em II. CACBON ÑIOXIT: quan saùt maøu saéc, muøi vò? CTPT: CO2 HS: Neâu tính chaát vaät lí CO2 PTK: 44 GV: Em naøo coù theå so saùnh tæ khoái cuûa khí CO2 so 1. Tính chaát vaät lí: CO2 laø moät chaát khí khoâng với không khí?. maøu, khoâng muøi, naëng hôn khoâng khí (dCO ❑2 /kk HS: dCO ❑2 /kk = 44:29 → CO2 naëng hôn = 44:29). khoâng khí. GV: Hướng dẫn HS làm thí nghiệm - Gọi HS nêu hiện tượng, viết phương trình hoá 2. Tính chất hoá học: hoïc. a) Tác dụng với nước: GV: Gợi ý: PTHH: CO2 + H2O → H2CO3 - Em nào nhớ lại ở bài bazơ có một tính chất liên b) Tác dụng với dung dịch bazơ: tạo thành quan đến tính chất của oxit axit đó là tính chất muối + nước naøo?. PTHH: CO2 + 2NaOH → Na2CO3 + H2O HS: Oxit axit + bazô → muoái CO2 + NaOH → NaHCO3 GV: Gọi HS viết phương trình hoá học HS: Lên bảng viết phương trình hoá học. Trang.
<span class='text_page_counter'>(75)</span> GV: Giới thiệu: Tuỳ thuộc vào tỉ lệ số mol giữa CO2 và NaOH mà có thể tạo ra muối trung hoà, hay muối axit hay hỗn hợp 2 muối. GV: CO2 còn tác dụng với chất nào nữa? c) Tác dụng với oxít bazơ: Tạo thành muối HS: CO2 tác dụng với oxit bazơ tạo thành muối. PTHH: CO2 + CaO → CaCO3 GV: Qua tính chất hoá học của CO2 em nào cho Keát luaän: biết CO2 có những tính chất hoá học của oxit CO2 có những tính chất hoá học của oxit axit → CO2 laø moät oxit axit. naøo? HS: CO2 có những tính chất hoá học của oxit axit → CO2 laø moät oxit axit. GV: Gọi HS nêu ứng dụng của CO2 3. Ứng dụng: HS: Nêu ứng dụng (SGK) 4.Kiểm tra – đánh giá Yeâu caàu HS nhaéc laïi caùc noäi dung chính cuûa baøi. Viết PTHH của CO với: O2, Fe2O3 5. Daën doø: Veà nhaø laøm caùc baøi taäp: 2, 3, 4, 5 (SGK tr.87).Ôn tập chuẩn bị thi học kì I Tuaàn 18 – Tieát 35: OÂN TAÄP HOÏC KÌ I I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1. Kiến thức HS được: Củng cố, hệ thống hoá kiến thức về tính chất của các hợp chất vô cơ, kim loại để HS thấy được mối quan hệ giữa đơn chất và hợp chất vô cơ. 2.Kĩ năng Từ tính chất hoá học của các chất vô cơ, kim loại, biết thiết lập sơ đồ biến đổi từ kim loại thành các chất vô cơ và ngược lại, đồng thời xác định được các mối quan hệ giữa từng loại chất Viết các phương trình hóa học.Tính toàn theo yêu cầu 3. Định hướng phát triển năng lực - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học: + Năng lực sử dụng biểu tượng hóa học + Năng lực sử dụng thuật ngữ hóa học - Năng lực tính toán + Tính toán theo khối lượng, theo số mol của chất tham gia hoặc sản phẩm + Vận dụng các thuật toán để tính toán trong các bài toán hóa học - Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn học + Phân tích được tình huống trong học tập môn hóa học. Phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập môn hóa học + Xác định được và tìm hiểu các thông tin liên quan đến vấn đềphát hiện trong các chủ đề hóa học + Đề xuất được giải pháp và thực hiện giải pháp giải quyết vấn đề phát hiện, nhận ra sự phù hợp hay không phù hợp của các giải pháp đó II.PHƯƠNG PHÁP / KỸ THUẬT DẠY HỌC - Phương pháp đàm thoại tìm tòi - Phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề - Phương pháp hợp tác - Phương pháp sử dụng bài tập hóa học III.ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC: Gv: Heä thoáng caâu hoûi, baøi taäp Trang.
<span class='text_page_counter'>(76)</span> Hs: Ôn tập các kiến thức đã học trong học kì I IV. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC: 3. Bài mới Hoạt Động 1: HS ơn tập lại những kiến thức cần nhớ Hoạt Động Của Giáo Viên Và Học Sinh Noäi Dung GV: Từ kim loại có thể chuyển hoá thành I. KIẾN THỨC CẦN NHỚ: những loại hợp chất nào? 1. Sự cuyển đổi kim loại thành các hợp chất vô HS: cô: → Kim loại muoái Kim loại → muối Kim loại → bazơ → muối1 Sơ đồ chuyển hoá: Zn → ZnSO4 → muoái2 Kim loại → bazơ → muối1 → Kim loại → oxit bazơ → bazơ muoái2 → muoái1 → muoái2 Sơ đồ chuyển hoá: Na → NaOH → Na2SO4 → NaCl Kim loại → oxit bazơ → muoái1 → bazô → muoái2 → Kim loại → oxit bazơ → bazơ → muoái1 → muoái2 muoái 3 GV: Em nào có thể viết được pt hóa học minh Sơ đồ chuyển hoá: Ba → BaO → Ba(OH)2 → BaCO3 → BaCl2 hoạ cho dãy chuyển hoá mà em lập được? HS: Leân baûng vieát phöông trình Kim loại → oxit bazơ → muối1 → bazô → muoái2 → muoái 3 GV: Gọi HS khác nhận xét, sửa sai. Sơ đồ chuyển hoá: Cu → CuO → CuSO4 GV: Yêu cầu HS thảo luận nhóm để viết các sơ Cu(OH)2 → CuCl2 → Cu(NO3)2 đồ chuyển hoá các hợp chất vô cơ thành kim loại (lấy ví dụ minh hoạ và viết pgương trình 2. Sự chuyển đổi các loại hợp chất vô cơ thành hoá học). kim loại: HS: Muối → kim loại Muối → kim loại Sơ đồ chuyển hoá: CuCl2 → Cu Muoái → bazô → oxit bazô Muoái → bazô → oxit bazô → kim loại → kim loại → → Muoái muoái kim loại Sơ đồ chuyển hoá: Fe2(SO4)3 → Fe(OH)3 → Fe2O3 → Fe Muối → muối → kim loại Sơ đồ chuyển hoá: Cu(OH)2 → CuSO4 → Cu Hoạt Động 2: Vận dụng làm bài tập Hoạt Động Của Giáo Viên Và Học Sinh Noäi Dung Baøi taäp 1: Cho caùc chaát sau: CaCO3, FeSO4, II. BAØI TAÄP: H2SO4, H2CO3, Cu(OH)2, MgO Baøi taäp 1: 1) Gọi tên, phân loại các chất trên. 1) 2) Trong caùc chaát treân chaát naøo taùc duïng Công thức Teân goïi Phân loại được với: CaCO3 Canxi cacbonat Muoái a) Dung dòch HCl FeSO4 Saét (II) sunfat Muoái b) Dung dòch KOH H2SO4 Axit sunfuric Axit c) Dung dòch BaCl2 H2CO3 Axit cacbonic Axit Trang.
<span class='text_page_counter'>(77)</span> Viết các phương trình phản ứng. GV: Gợi ý HS làm câu 1 có thể làm bằng cách keû baûng. HS: Lên bảng làm câu 1, HS khác nhận xét, sửa sai. GV: - Các chất trên chất nào tác dụng được với HCl? HS: Các chất tác dụng được với HCl có: CaCO3, K2CO3, Cu(OH)2, MgO. GV: Các chất trên chất nào tác dụng được với KOH? HS: Các chất tác dụng được với KOH là: FeSO4, H2SO4 GV: Các chất trên chất nào tác dụng được với BaCl2? HS: Các chất tác dụng được với BaCl2 là: FeSO4, H2SO4, K2CO3 GV: Goïi HS leân baûng laøm caâu 2.. Bài tập 2: Hoà tan hoàn toàn 4,54 gam hỗn hợp goàm Zn, ZnO baèng 100 ml dung dòch HCl 1,5 M. sau phản ứng thu được 0,448 lít khí (ở đktc) a) Viết phươngtrình phản ứng xảy ra. b) Tính khối lượng mỗi chất có trong hỗn hợp ban đầu. GV: - Yêu cầu HS tóm tắt đề bài tập. - Nêu các bước giải bài tập → Gọi HS lên bảng giải từng phần. HS: Leân baûng giaûi baøi taäp, em khaùc nhaän xeùt, sửa sai.. Cu(OH)2 MgO. Đồng (II) hiđrôxit Magie oxit. Bazô Oxit bazô. 2) - Các chất tác dụng được với HCl có: CaCO3, K2CO3, Cu(OH)2, MgO. PTHH: CaCO3 +2HCl → CaCl2 + H2O K2CO3 +2HCl → 2KCl + H2O + CO2 Cu(OH)2 + 2HCl → CuCl2 + 2H2O MgO +2HCl → MgCl2 + H2O - Các chất tác dụng được với KOH là: FeSO4, H2SO4 PTHH: FeSO4 + 2KOH → K2SO4 + Fe(OH)2 2KOH + H2SO4 → K2SO4 + 2H2O - Các chất tác dụng được với BaCl2 là: FeSO4, H2SO4, K2CO3 PTHH: FeSO4 + BaCl2 → FeCl2 + BaSO4 H2SO4 + BaCl2 → 2HCl + BaSO4 K2CO3 + BaCl2 → 2KCl + BaCO3 Baøi taäp 2: Giaûi: nHCl = CM x V = 1,5 x 0,5 = 0,15 (mol) nH ❑2 = V:22,4 = 0,448:22,4 = 0,02 (mol) a) PTHH: Zn + 2HCl → ZnCl2 + H2 (1) ZnO + 2HCl ZnCl2 + H2O (2) b) Theo pt (1) nZn = nH ❑2 = 0,02 (mol) - Khối lượng Zn có trong hỗn hợp là: mZn = n x M = 0,02 x 65 = 1,3 (gam) - Khối lượng ZnO có trong hỗn hợp là: mZnO = 4,54 – 1,3 = 3,24 (gam). 4. Kiểm tra - đánh giá 5. Daën doø: Veà nhaø oân taäp kieåm tra hoïc kì I. Trang.
<span class='text_page_counter'>(78)</span> Ngày soạn : Ngày dạy: Tuaàn 18 – Tieát 36: THI HỌC KÌ I I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1. Kiến thức Biết: Tính chất hóa học chung của axit Hiểu: Sự chuyển đổi giữa các hợp chất vô cơ.Tính chất của các chất giúp nhận biết các chất Vận dụng: tính toán theo yêu cầu của bài toán 2.Kĩ năng Viết các phương trình hóa học. Tính toàn theo yêu cầu 3. Thái độ :Học sinh có thái độ nghiêm túc làm bài II.PHƯƠNG PHÁP / KỸ THUẬT DẠY HỌC III.ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC: Gv: Ma trận đề, đề thi, đáp án Hs: Ôn tập các kiến thức đã học trong học kì I IV. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC: 3. Bài mới Hoạt động của Giáo viên và Học sinh Noäi dung GV: Thông báo các quy định khi làm bài HS:Lắng nghe Gv: Phát bài kiểm tra Hs: Nhận bài kiểm tra và trật tự làm bài Gv: Thông báo thời gian làm bài Gv: Nhắc nhở những em chưa nghiêm túc Hs: Nghiêm túc làm bài Gv: Thu bài kiểm tra Hs: Trật tự nộp bài Gv: Nhận xét giờ kiểm tra 5. Daën doø Ôn tập để thi môn tiếp theo V. Rút kinh nghiệm ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................... Trang.
<span class='text_page_counter'>(79)</span> Tuaàn 20 – Tieát 37: AXIT CACBONIC VAØ MUOÁI CACBONAT I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1. Kiến thức HS biết được: - H2CO3 là axit yếu, không bền - Tính chất hoá học của muối cacbonat (tác dụng với dung dịch axit, dung dịch bazơ, dung dịch muối khác, bị nhiệt phân huỷ) - Chu trình của cacbon trong tự nhiên và vấn đề bảo vệ môi trường. 2.Kĩ năng Xác định phản ứng có thực hiện được hay không và viết các phương trình hoá học. - Nhận biết khí CO2, một số muối cacbonat cụ thể. 3. Định hướng phát triển năng lực - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học: + Năng lực sử dụng biểu tượng hóa học + Năng lực sử dụng thuật ngữ hóa học - Năng lực thực hành hóa học + Năng lực tiến hành thí nghiệm, sử dụng thí nghiệm an toàn + Năng lực quan sát, mô tả, giải thích các hiện tượng thí nghiệm và rút ra kết luận + Năng lực xử lí thông tin liên quan đến thí nghiệm - Năng lực tính toán + Tính toán theo khối lượng, theo số mol của chất tham gia hoặc sản phẩm + Vận dụng các thuật toán để tính toán trong các bài toán hóa học - Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn học + Phân tích được tình huống trong học tập môn hóa học. Phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập môn hóa học + Xác định được và tìm hiểu các thông tin liên quan đến vấn đềphát hiện trong các chủ đề hóa học + Đề xuất được giải pháp và thực hiện giải pháp giải quyết vấn đề phát hiện, nhận ra sự phù hợp hay không phù hợp của các giải pháp đó II.PHƯƠNG PHÁP / KỸ THUẬT DẠY HỌC - Phương pháp đàm thoại tìm tòi - Phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề - Phương pháp hợp tác - Phương pháp sử dụng thí nghiệm hóa học III.ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC: Gv:Hóa chất: Các dung dịch NaHCO3, Na2CO3, HCl, K2CO3, Ca(OH)2, CaCl2 Dụng cụ:Ớng hút, Ống nghiệm, giá để ống nghiệm Hs: Chuẩn bị bài trước IV. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC: 3. Bài mới Hoạt Động 1: Hs tìm hiểu về Axit cacbonic Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung GV: Yêu cầu HS thảo luận nhóm cho biết trong tự I. AXIT CACBONIC: nhiên H2CO3 được sinh ra như thế nào. 1. Trạng thái tự nhiên và tính chất vật lí: HS: Thảo luận nhóm, trả lời câu hỏi (SGK) GV: Giới thiệu: - H2CO3 laø axit yeáu 2. Tính chất hoá học: - H2CO3 laø moät axit khoâng beàn - H2CO3 laø axit yeáu: Dung dòch H2CO3 laøm quì tím Trang.
<span class='text_page_counter'>(80)</span> HS: Nghe vaø ghi. chuyển thành màu đỏ nhạt. - H2CO3 laø moät axit khoâng beàn: H2CO3 taïo thaønh trong các phản ứng hoá học và bị phân huỷ ngay taïo thaønh CO2 vaø H2O. Hoạt Động 2: Muối Cacbonat Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung GV: Gợi ý: II. MUOÁI CACBONAT: - Muối được chia làm mấy loại. 1. Phân loại: Có 2 loại muối HS: Có 2 loại muối - Muối cacbonat trung hoà: (CaCO3, Na2CO3…) GV: Vậy muối cacbonat được chia làm mấy loại? - Muoái cacbonat axit: ( NaHCO3, Ca(HCO3)2…) HS: Chia làm 2 loại: Muối cacbonat trung hoà, Muoái cacbonat axit. GV: Giới thiệu tính tan của muối. 2. Tính chaát HS: Nghe vaø ghi a) Tính tan: GV: Đặt vấn đề: - Đa số các muối không tan trong nước trừ một số - Muối có những tính chất hoá học nào?. muối cacbonat của kim loại kiềm như : Na2CO3, HS: Thảo luận nhóm nhớ lại tính chất hoá học của K2CO3… muối đã được học ở kì I. - Hầu hết muối hiđrocacbonat tan trong nước như: GV: Đặt vấn đề: Thầy và các em tìm hiểu xem Ca(HCO3)2, Mg(HCO3)2… muối cacbonat có những tính chất hoá học của muoái khoâng baèng caùc thí nghieäm cuï theå sau: GV: Laøm thí nghieäm: b) Tính chất hoá học: - Cho dung dịch NaHCO3 và Na2CO3 lần lượt tác Tác dụng với axit: dụng với dung dịch axit HCl. - Thí nghieäm: Cho dung dòch NaHCO3 vaø Na2CO3 → Yeâu caàu HS quan saùt htí nghieäm, nhaän xeùt, tác dụng với dung dịch axit HCl. rút ra kết luận và viết phương trình hoá học. - Hiện tượng: Có bọt khí thoát ra ở 2 ống nghiệm HS: Đại diện các nhóm HS nhận xét, rút ra kết - Nhận xét: Phản ứng tạo ra CO2 sủi bọt. luận và viết phương trình hoá học. PTHH: NaHCO3 + HCl → NaCl + H2O + CO2 GV: Laøm thí nghieäm: Na2CO3 + 2HCl → 2NaCl + H2O + CO2 - Cho dung dịch K2CO3 tác dụng với dung dịch Tác dụng với dung dịch bazơ: Ca(OH)2 - Thí nghiệm: Cho dung dịch K2CO3 tác dụng với → Yeâu caàu HS quan saùt htí nghieäm, nhaän xeùt, dung dòch Ca(OH)2 rút ra kết luận và viết phương trình hoá học. - Hiện tượng: Có kết tủa trắng xuất hiện HS: Đại diện các nhóm HS nhận xét, rút ra kết - Nhận xét: Phản ứng tạo ra CaCO3 luận và viết phương trình hoá học. PTHH: K2CO3 + Ca(OH)2 → CaCO3 + 2KOH * Chú ý: Muối hiđrocacbonat tác dụng với kiềm GV: Laøm thí nghieäm: tạo thành muối trung hoà và nước. Cho dd Na2CO3 tác dụng với dung dịch CaCl2 PTHH: NaHCO3 + NaOH → Na2CO3 + H2O → Yeâu caàu HS quan saùt htí nghieäm, nhaän xeùt, Tác dụng với dung dịch muối: rút ra kết luận và viết phương trình hoá học. - Thí nghiệm: Cho dd Na2CO3 tác dụng với dung HS: Đại diện các nhóm HS nhận xét, rút ra kết dòch CaCl2 luận và viết phương trình hoá học. - Hiện tượng: Có kết tủa trắng xuất hiện GV: Giới thiệu: Nhiều muối cacboat (trừ muối PTHH: Na2CO3 + CaCl2 → CaCO3 + 2NaCl cacbonat trung hoà của kim loại kiềm) dễ bị nhiệt Muoái cacbonat bò nhieät phaân huyû: phaân huyû, giaûi phoùng khí CO2. PTHH: CaCO3 ⃗ t 0 CaO + CO2 → Yêu cầu HS lên bảng viết phương trình hoá Trang.
<span class='text_page_counter'>(81)</span> hoïc. HS: Lên bảng viết phương trình hoá học, HS khác nhận xét, sửa sai. GV: Yêu cầu HS nêu ứng dụng của muối cacbonat. HS: Nêu ứng dụng của muối cacbonat.. 2NaHCO3 ⃗ t 0 Na2CO3 + H2O + CO2 3. Ứng dụng: CaCO3 laøm nguyeân lieäu saûn xuaát voâi, xi maêng. Na2CO3 làm nguyên liệu để nấu xà phoøng, thuyû tinh.. Hoạt Động 3: Chu trình Cacbon trong tự nhiên Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung GV: Giới thiệu: Chu trình của cacbon trong tự III.CHU TRÌNH CACBON TRONG TỰ nhieân NHIEÂN: (SGK) 4. Kiểm tra – đánh giá Bài tập 1: Nêu hiện tượng và viết PTHH xảy ra ( nếu có ) khi cho K2CO3 tác dụng với HCl Bài tập 2: Hoàn thành phương trình phản ứng theo sơ đồ sau: (1) CO2 ⃗ (2) Na2CO3 ⃗ (3) BaCO3 C ⃗ ↓ (4) NaCl 5. Daën doø: Veà nhaø laøm caùc baøi taäp: 1, 2, 3, 4, 5 (SGK tr.91). Học bài, xem trước bài tiếp theo? Công nghiệp silicat là gì? Bao gồm những ngành nào Tuaàn 20 – Tieát 38: SILIC. COÂNG NGHIEÄP SILICAT I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1. Kiến thức HS biết được: - Silic là phi kim hoạt động yếu (tác dụng được với oxi, không phản ứng trực tiếp với hiđro), SiO 2 là một oxit axit (tác dụng với kiềm, muối cacbonat kim loại kiềm ở nhiệt độ cao). - Một số ứng dụng quan trọng của silic, silic đioxit và muối silicat. - Sơ lược về thành phần và các công đoạn chính sản xuất thuỷ tinh, đồ gốm, xi măng. 2.Kĩ năng Đọc và tóm tắt được thông tin về Si, SiO2, muối silicat, sản xuất thuỷ tinh, đồ gốm, xi măng. Viết được các phương trình hoá học minh hoạ cho tính chất của Si, SiO2, muối silicat. 3. Định hướng phát triển năng lực - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học: + Năng lực sử dụng biểu tượng hóa học + Năng lực sử dụng thuật ngữ hóa học - Năng lực thực hành hóa học + Năng lực tiến hành thí nghiệm, sử dụng thí nghiệm an toàn + Năng lực quan sát, mô tả, giải thích các hiện tượng thí nghiệm và rút ra kết luận + Năng lực xử lí thông tin liên quan đến thí nghiệm - Năng lực tính toán + Tính toán theo khối lượng, theo số mol của chất tham gia hoặc sản phẩm + Vận dụng các thuật toán để tính toán trong các bài toán hóa học - Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn học + Phân tích được tình huống trong học tập môn hóa học. Phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập môn hóa học Trang.
<span class='text_page_counter'>(82)</span> + Xác định được và tìm hiểu các thông tin liên quan đến vấn đềphát hiện trong các chủ đề hóa học + Đề xuất được giải pháp và thực hiện giải pháp giải quyết vấn đề phát hiện, nhận ra sự phù hợp hay không phù hợp của các giải pháp đó II.PHƯƠNG PHÁP / KỸ THUẬT DẠY HỌC - Phương pháp đàm thoại tìm tòi - Phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề - Phương pháp hợp tác III.ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC: Gv:Các mẫu vật hoặc tranh ảnh về: Đồ gốm, sứ, thuỷ tinh, xi măng. Hs: Chuẩn bị bài trước Mẫu vật: đất sét IV. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC: Nêu các tính chất hoá học của muối cacbonat? Viết phương trình minh hoạ cho các tính chất trên 3. Bài mới Hoạt Động 1: Silic Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung GV: Yêu cầu các nhóm HS đọc SGK, thảo luận I. SILIC: nhóm nêu trạng thái tự nhiên, tính chất của silic 1. Trạng thái tự nhiên: HS: Thảo luận nhóm, trả lời (SGK) GV: Yeâu caàu HS caùc nhoùm quan saùt caùc maãu vaät vaø nhaän xeùt caùc tính chaát vaät lí. HS: Quan saùt caùc maãu vaät vaø nhaän xeùt. 2. Tính chaát: Silic laø moät chaát raén maøu xaùm, khoù noùng chaûy. - Có vẻ sáng của kim loại. - Daãn ñieän keùm. - Tinh theå silic laø chaát baùn daãn. Là phi kim hoạt động yếu hơn cacbon và clo. Tác dụng với oxi ở nhiệt độ cao: Si(r) + O2(k) ⃗ t 0 SiO2(r) Silic được dùng làm vật liệu bán dẫn trong kĩ thuật điện tử và được dùng để chế tao pin mặt trời Hoạt Động 2: Silic đioxit Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung GV: Đặt vấn đề: SiO2 thuộc loại hợp chất nào? Vì II. SILIC ÑIOXIT (SiO2): sao? Tính chất hoá học của nó? Tính chất hoá học của silic là: HS: Thảo luận nhóm, trả lời câu hỏi - Tác dụng với kiềm (ở nhiệt độ cao) SiO2 + 2NaOH ⃗ t 0 Na2SiO3 + H2O - Tác dụng với oxit bazơ (ở nhiệt độ cao) SiO2 + CaO ⃗ t 0 CaSiO3 - SiO2 không phản ứng với nước tạo thành axit. Hoạt Động 3: Cơng nghiệp Silicat Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung Trang.
<span class='text_page_counter'>(83)</span> GV: Giới thiệu: Công nghiệp silicat gồm sản xuất đồ gốm, thuỷ tinh, xi măng từ những hợp chất thiên nhiên của silic như: đất sét, cát.. GV: yeâu caàu HS quan saùt maãu vaät, tranh aûnh, roài kể tên những ngành công nghiệp sản xuất đồ gốm, sứ. HS: Quan saùt maãu vaät, tranh aûnh keå teân. GV: Giới thiệu: Nguyên liệu để sản xuất, các công đoạn sản xuất, cơ sở sản xuất. GV: Yêu cầu các nhóm HS đọc SGK và thảo luận nhoùm (phaàn xi maêng) theo noäi dung sau: - Thaønh phaàn chính cuûa xi maêng. - Nguyeân lieäu chính. - Các công đoạn chính. - Cơ sở sản xuất xi măng ở nước ta HS: Thaûo luaän nhoùm theo noäi dung treân. GV: Yeâu caàu HS quan saùt caùc maãu vaät baèng thuyû tinh, đọc SGK và nêu các nội dung sau: - Thaønh phaàn chính cuûa thuyû tinh - Nguyeân lieäu chính. - Các công đoạn chính. - Cơ sở sản xuất xi măng ở nước ta HS: Thaûo luaän nhoùm theo noäi dung treân.. III. SƠ LƯỢC VỀ CÔNG NGHIỆP SILICAT: 1. Sản xuất đồ gốm sứ: a) Nguyên liệu chính: Đất sét, thạch anh, fenfat. b) Các công đoạn chính: (SGK) c) Cơ sở sản xuất chính: (SGK) 2. Saûn xuaát xi maêng: a) Nguyeân lieäu chính: - Đất sét (có SiO2) - Đá vôi (CaCO3, cát…) b) Các công đoạn chính: (SGK) c) Các cơ sở sản xuất ở nước ta: (SGK) 3. Saûn xuaát thuyû tinh: a) Nguyeân lieäu chính: - Caùt thaïch anh (caùt traéng) - Đá vôi: CaCO3 - Soâ ña: Na2CO3. b) Các công đoạn chính: (SGK) c) Các cơ sở sản xuất chính: (SGK). 4. Kiểm tra – đánh giá Goïi HS nhaéc laïi caùc noäi dung chính cuûa baøi 5. Daën doø: Veà nhaø laøm caùc baøi taäp: 1, 2, 3, 4 (SGK tr. 95). Học bài, xem trước bài tiếp theo? Bảng tuần hoàn có cấu tạo như thế nào Tuần 21 – Tiết 39: SƠ LƯỢC VỀ BẢNG TUẦN HOAØN CÁC NGUYÊN TỐ HOÁ HỌC I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1. Kiến thức HS biết được: - Các nguyên tố trong bảng tuần hoàn được sắp xếp theo chiều tăng dần của điện tính hạt nhân nguyên tử. Lấy ví dụ minh hoạ. - Cấu tạo bảng tuần hoàn gồm: Ô nguyên tố, chu kì, nhóm. Lấy ví dụ minh hoạ. 2.Kĩ năng - Quan sát bảng tuần hoàn, ô nguyên tố cụ thể, nhóm I và VII, chu kì 2, 3 và rút ra nhận xét về ô nguyên tố, về chu kỳ và nhóm. 3. Định hướng phát triển năng lực - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học: + Năng lực sử dụng biểu tượng hóa học + Năng lực sử dụng thuật ngữ hóa học - Năng lực tính toán + Tính toán theo khối lượng, theo số mol của chất tham gia hoặc sản phẩm Trang.
<span class='text_page_counter'>(84)</span> + Vận dụng các thuật toán để tính toán trong các bài toán hóa học - Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn học + Phân tích được tình huống trong học tập môn hóa học. Phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập môn hóa học + Xác định được và tìm hiểu các thông tin liên quan đến vấn đềphát hiện trong các chủ đề hóa học + Đề xuất được giải pháp và thực hiện giải pháp giải quyết vấn đề phát hiện, nhận ra sự phù hợp hay không phù hợp của các giải pháp đó II.PHƯƠNG PHÁP / KỸ THUẬT DẠY HỌC - Phương pháp đàm thoại tìm tòi - Phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề - Phương pháp hợp tác III.ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC: Gv: Bảng tuần hoàn, ô nguyên tố, chu kì 2, 3, nhóm I, nhóm VII, sơ đồ cấu tạo của một số nguyeân toá (phoùng to) Hs: Chuẩn bị bài trước IV. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC: Coâng nghieäp silicat laø gì? Keå teân moät soá nghaønh coâng nghieäp silicat vaø nguyeân lieäu chính. 3. Bài mới Hoạt Động 1: Nguyên tắc sắp xếp các nguyên tố trong bảng hệ thống tuần hồn Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung GV: Giới thiệu về bảng hệ thống tuần hoàn và nhà I. NGUYÊN TẮC SẮP XẾP CÁC NGUYÊN hoïc Menñeleep. TỐ TRONG BẢNG TUẦN HOAØN: → GV giới thiệu cơ sở sắp xếp của bảng hệ thống tuần hoàn. Bảng hệ thống tuần hoàn có hơn một trăm HS: Nghe vaø ghi nguyên tố được sắp xếp theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân nguyên tử. Hoạt Động 2: Cấu tạo bảng tuần hồn Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung GV: Bảng hệ thống tuần hoàn có cấu tạo gồm: Ô II. CAÁU TAÏO BAÛNG HEÄ THOÁNG TUAÀN nguyeân toá, chu kì, nhoùm. HOAØN: HS: Nghe vaø ghi 1.OÂ nguyeân toá cho bieát: GV: Gọi HS giải thích các kí hiệu, các con số trong - Số hiệu nguyên tử (số thứ tự của nguyên tố): số oâ nguyeân toá Mg hiệu nguyên tử có số trị bằng số đơn vị điện tích HS: Giaûi thích caùc kí hieäu, caùc con soá trong oâ hạt nhân và bằng số electron trong nguyên tử. nguyeân toá Mg - Kí hiệu hoá học. GV: Caùc em quan saùt vaùo oâ 11, 12, 16, 17 vaø cho - Teân nguyeân toá biết ý nghĩa của các con số, kí hiệu trong các ô đó. - Nguyên tử khối Ví duï: - Số hiệu nguyên tử của magie là 12 cho biết: + Mg ở ô số 12 + Ñieän tích haït nhaân laø +12 + Có 12 electron ở lớp vỏ - Kí hiệu hoá học của nguyên tố : Mg GV: Yêu cầu HS quan sát bảng hệ thống tuần hoàn - Tên nguyên tố: Magie nhoû trong saùch giaùo khoa vaø cho bieát. - Nguyên tử khối:24 Trang.
<span class='text_page_counter'>(85)</span> - Bảng hệ thống tuần hoàn có bao nhiêu chu kì, moãi chu kì coù bao nhieâu haøng? HS: - Bảng hệ thống tuần hoàn có 7 chu kì trong đó: + Chu kì 1, 2, 3 moãi chu kì coù moät haøng (chu kì nhoû) + Chu kì 4, 5, 6, 7 (chu kì lớn) GV: Điện tích hạt nhân các nguyên tử trong một chu kì thay đổi như thế nào? HS: Trong một chu kì từ trái sang phải điện tích hạt nhaân taêng daàn GV: Em coù nhaän xeùt gì veà chu kì trong baûng heä thống tuần hoàn?. HS: Neâu nhaän xeùt. 2. Chu kì: - Bảng hệ thống tuần hoàn có 7 chu kì trong đó: + Chu kì 1, 2, 3 moãi chu kì coù moät haøng (chu kì nhoû) + Chu kì 4, 5, 6, 7 (chu kì lớn) - Trong một chu kì từ trái sang phải điện tích hạt nhaân taêng daàn → Chu kì là dãy các nguyên tố mà nguyên tử của chúng được sắp xếp theo chiều điện tích hạt nhaân taêng daàn. 3. Nhoùm: - Bảng hệ thống tuần hoàn có 8 nhóm được đánh số thứ tự từ I → VIII. Nhóm gồm các nguyên tố mà nguyên tử của chúng có số electron lớp ngoài cùng bằng nhau (Do có tính chất hoá học tương tự nhau), được sắp xếp thành từng cột theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân nguyên tử.. GV: Bảng hệ thống tuần hoàn có bao nhiêu nhóm HS: Bảng hệ thống tuần hoàn có 8 nhóm. GV: Trong cuøng moät nhoùm, ñieän tích haït nhaân nguyên tử của các nguyên tố thay đổi như thế nào? HS: Trong cuøng moät nhoùm, ñieän tích haït nhaân nguyên tử của các nguyên tố tăng dần. GV: Số e lớp ngoài cùng của nguyên tố trong cùng moät nhoùm coù ñaëc ñieåm gì gioáng nhau? HS: Số electron lớp ngoài cùng của nguyên tử các nguyên tố bằng nhau và bằng số thứ tự các nhóm. GV: Em coù nhaän xeùt gì veà nhoùm trong baûng heä thống tuần hoàn? HS: Neâu nhaän xeùt. 4. Kiểm tra – đánh giá Goïi moät HS nhaéc laïi caùc noäi dung chính cuûa baøi Yeâu caàu HS thaûo luaän laøm baøi taäp 1 trong SGK 5. Daën doø: Học bài, xem trước phần tiếp theo? Ý nghĩa và sự biến đổi tính chất của các nguyên tố trong bảng tuần hoàn. Tuần 22 – Tiết 40: SƠ LƯỢC VỀ BẢNG TUẦN HOAØN CÁC NGUYÊN TỐ HOÁ HỌC (tt) I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1. Kiến thức HS biết được: - Quy luật biến đổi tính kim loại, phi kim trong chu kì và nhóm. Lấy ví dụ minh hoạ. - ý nghĩa của bảng tuần hoàn: Sơ lược về mối liên hệ giữa cấu tạo nguyên tử, vị trí nguyên tố trong bảng tuần hoàn và tính chất hóa học cơ bản của nguyên tố đó. 2.Kĩ năng - Từ cấu tạo nguyên tử của một số nguyên tố điển hình (thuộc 20 nguyên tố đầu tiên) suy ra vị trí và tính chất hoá học cơ bản của chúng và ngược lại. - So sánh tính kim loại hoặc tính phi kim của một nguyên tố cụ thể với các nguyên tố lân cận (trong số 20 nguyên tố đầu tiên). Trang.
<span class='text_page_counter'>(86)</span> 3. Định hướng phát triển năng lực - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học: + Năng lực sử dụng biểu tượng hóa học + Năng lực sử dụng thuật ngữ hóa học - Năng lực tính toán + Tính toán theo khối lượng, theo số mol của chất tham gia hoặc sản phẩm + Vận dụng các thuật toán để tính toán trong các bài toán hóa học - Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn học + Phân tích được tình huống trong học tập môn hóa học. Phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập môn hóa học + Xác định được và tìm hiểu các thông tin liên quan đến vấn đềphát hiện trong các chủ đề hóa học + Đề xuất được giải pháp và thực hiện giải pháp giải quyết vấn đề phát hiện, nhận ra sự phù hợp hay không phù hợp của các giải pháp đó II.PHƯƠNG PHÁP / KỸ THUẬT DẠY HỌC - Phương pháp đàm thoại tìm tòi - Phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề - Phương pháp hợp tác - Phương pháp sử dụng bài tập hóa học III.ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC: Gv: Bảng tuần hoàn, ô nguyên tố, chu kì 2, 3, nhóm I, nhóm VII, sơ đồ cấu tạo của một số nguyeân toá (phoùng to) Hs: Chuẩn bị bài trước IV. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC: Em hãy nêu cấu tạo của bảng hệ thống tuần hoàn 3. Bài mới Hoạt Động 1: Sự biến đổi tính chất của các nguyên tố trong bảng tuần hồn Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung III. SỰ BIẾN ĐỔI TÍNH CHẤT CỦA GV: Khi đi từ đầu tới cuối chu kì theo chiều tăng NGUYÊN TỐ TRONG BẢNG TUẦN HOAØN: dần của điện tích hạt nhân thì số e lớp ngoài cùng 1. Trong moät chu kì: của nguyên tử thay đổi như thế nào? - Trong một chu kì, khi đi từ đầu tới cuối chu kì HS: Số e lớp ngoài cùng của nguyên tử tăng dần từ theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân thì 1e đến 8e. Tính kim loại của các nguyên tố giảm dần, đồng GV: Tính kim loại, phi kim của các nguyên tố thay thời tính phi kim của các nguyên tố tăng dần. đổi như thế nào? - Đầu mỗi chu kì là một kim loại mạnh, cuối chu HS: Tính kim loại của các nguyên tố giảm dần, kì laø moät phi kim maïnh, keát thuùc chu kì laø moät khí đồng thời tính phi kim của các nguyên tố tăng dần hieám. 2. Trong moät nhoùm: GV: Quan sát nhóm I và nhóm VII dựa vào tính - Trong cùng một nhómkhi đi từ trên xuống dưới chất hoá học của các nguyên tố đã biết, hãy cho (theo chieàu taêng daàn cuûa ñieän tích haït nhaân) Tính bieát: chất của các nguyên tố thay đổi như sau: Tính - Số lớp e và số e lớp ngoài cùng của các nguyên tố kim loại tăng dần đồng thời tính phi kim giảm trong cuøng moät nhoùm coù ñaëc ñieåm nhö theá naøo? daàn. HS: - Số e lớp ngoài cùng bằng nhau. Trang.
<span class='text_page_counter'>(87)</span> - Số lớp e tăng dần từ 1 đến 7 GV: Tính kim loại và tính phi kim của các nguyên tố trong cùng một nhóm thay đổi như thế nào? HS: Tính chất của các nguyên tố thay đổi như sau: Tính kim loại tăng dần đồng thời tính phi kim giảm daàn Hoạt Động 2: Ý nghĩa của bảng hệ thống tuần hồn Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung IV. YÙ NGHÓA CUÛA BAÛNG HEÄ THOÁNG TUAÀN GV: Khi biết vị trí của một nguyên tố trên bảng hệ HOAØN CÁC NGUYÊN TỐ HOÁ HỌC: thống tuần hoàn, ta có thể suy đoán được những điểm gì về nguyên tử đó? 1) Biết vị trí của nguyên tố, ta có thể suy đoán HS: Thảo luận trả lời câu hỏi. được cấu tạo nguyên tử và tính chất của nguyên GV: toá Ví duï: Bieát nguyeân toá A coù soá hieäu laø 17. Haõy cho Ví duï: biết cấu tạo nguyên tử và tính chất của nguyên tố Cấu tạo nguyên tử của nguyên tố A A. nhö sau: GV: Gọi HS trả lời - ZA = 17 HS: Thảo luận trả lời câu hỏi + Ñieän tích haït nhaân = +17 GV: Ngược lại, nếu biết cấu tạo nguyên tử của + Coù 17p, 17e nguyeân toá , ta coù theå bieát vò trí cuûa chuùng trong A ở chu kì 3 nên A là một phi kim mạnh. bảng hệ thống tuần hoàn và dự đoán được tính chất 2) Biết cấu tạo nguyên tử của nguyên tố, ta có của nguyên tố đó. suy đoán vị trí và tính chất của nguyên tố đó. Ví dụ: Nguyên tử của nguyên tố X có điện tích hạt Ví dụ: nhaân laø +12. Haõy cho bieát vò trí cuûa X trong baûng Vò trí cuûa X trong baûng heä thoáng tuaàn hệ thống tuần hoàn và tính chất cơ bảng của nó hoàn: GV: Gọi HS trả lời - Số thứ tự 12 HS: Thảo luận trả lời câu hỏi - Nhoùm II Tính chất: X là kim loại mạnh. 4.Kiểm tra – đánh giá Bài tập 1: Sắp xếp lại các nguyên tố sau theo thứ tự: a) Tính kim loại giảm dần:Mg, Al, Na. b) Tính phi kim giaûm daàn: C, O, N, F Bài tập 2: Sắp xếp lại các nguyên tố sau theo thứ tự a) Tính kim loại giảm dần K, Mg, Na, Al. b) Tính phi kim giaûm daàn: S, Cl, F, P 5. Daën doø: Học bài, ôn tập lại kiến thức chương 3 Làm các bài tập sgk Tuaàn 22 – Tieát 41: : LUYEÄN TAÄP CHÖÔNG 3: PHI KIM- SƠ LƯỢC BẢNG TUẦN HOAØN CÁC NGUYÊN TỐ HOÁ HỌC I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1. Kiến thức Giúp HS hệ thống hoá lại các kiến thức đã học trong chương trình như Trang.
<span class='text_page_counter'>(88)</span> Tính chaát cuûa phi kim, tính chaát cuûa clo, cacbon, silic, oxit cacbon, axit cacbonic, tính chaát cuûa muoái cacbonat. Cấu tạo bảng hệ thống tuần hoàn và sự biến đổi tuần hoàn tính chất của nguyên tố trong chu kì, nhóm và ý nghĩa của bảng hệ thống tuần hoàn. 2.Kĩ năng Viết phương trình hoá học Làm các bài tập định lượng 3. Định hướng phát triển năng lực - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học: + Năng lực sử dụng biểu tượng hóa học + Năng lực sử dụng thuật ngữ hóa học - Năng lực thực hành hóa học + Năng lực tiến hành thí nghiệm, sử dụng thí nghiệm an toàn + Năng lực quan sát, mô tả, giải thích các hiện tượng thí nghiệm và rút ra kết luận + Năng lực xử lí thông tin liên quan đến thí nghiệm - Năng lực tính toán + Tính toán theo khối lượng, theo số mol của chất tham gia hoặc sản phẩm + Vận dụng các thuật toán để tính toán trong các bài toán hóa học - Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn học + Phân tích được tình huống trong học tập môn hóa học. Phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập môn hóa học + Xác định được và tìm hiểu các thông tin liên quan đến vấn đềphát hiện trong các chủ đề hóa học + Đề xuất được giải pháp và thực hiện giải pháp giải quyết vấn đề phát hiện, nhận ra sự phù hợp hay không phù hợp của các giải pháp đó II.PHƯƠNG PHÁP / KỸ THUẬT DẠY HỌC - Phương pháp đàm thoại tìm tòi - Phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề - Phương pháp hợp tác - Phương pháp sử dụng bài tập hóa học III.ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC: Gv: Heä thoáng caâu hoûi, baøi taäp, phieáu hoïc taäp Hs: Ôn lại kiến thức đã học IV. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC: - Nêu qui luật biến đổi tính chất các nguyên tố trong bảng hệ thống tuần hoàn. - Ý nghĩa của bảng hệ thống tuần hoàn. 3. Bài mới Hoạt Động 1:Hs ơn tập các kiến thức cần nhớ Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung I. KIẾN THỨC CẦN NHỚ: 1. Tính chất hoá học của phi kim: GV: Yêu cầu HS quan sát vào sơ đồ 1 nhắc lại tính Phi kim + hiđro → hợp chất khí chaát hoùa hoïc cuûa phi kim. Phi kim + kimloại → muối HS: Nêu tính chất hoá học của phi kim Phi kim + oxi → oxit axit 2. Tính chất hoá học của một số phi kim cụ thể: GV: Các em quan sát vào sơ đồ 2, thảo luận nhóm a) Tính chất hoá học của clo: viết các phương trình hoá học minh hoạ cho tính PTHH: chất hoá học của clo Trang.
<span class='text_page_counter'>(89)</span> HS: Lên bảng viết phương trình hoá học. GV: Các em quan sát vào sơ đồ 3, thảo luận nhóm viết các phương trình hoá học của cacbon và các hợp chất của cacbon HS: Lên bảng viết phương trình hoá học. 1) H2 + Cl2 ⃗ t 0 2HCl 2) Mg + Cl2 ⃗ t 0 MgCl2 3) Cl2 + 2NaOH → NaCl + NaClO + H2O 4) Cl2 + H2O → HClO + HCl b) Tính chất hoá học của cacbon và các hợp chaát cuûa cacbon: 1) C + CO2 ⃗ t 0 2CO 2) C + O2 ⃗ t 0 2CO2 3) CO + CuO ⃗ t 0 CO2 + Cu 4) CO2 + C ⃗ t 0 2CO 5) CO2 + CaO → CaCO3 6) CO2 + 2NaOH → Na2CO3 + H2O 7) CaCO3 ⃗ t 0 2CaO + CO2 8) Na2CO3 + 2HCl → 2NaCl + CO2 + H2O 3. Bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học: - Cấu tạo bảng hệ thống tuần hoàn - Sự biến đổi tính chất của các nguyên tố trong bảng tuần hoàn - Ý nghĩa của bảng tuần hoàn. GV: Bảng hệ thống tuần hoàn được cấu tạo như thế naøo? HS: Bảng hệ thống tuần hoàn gồm: OÂ nguyeân toá, chu kì, nhoùm GV: Sự biến đổi tính chất của các nguyên tố trong bảng tuần hoàn được thể hiện như thế nào? HS: Thảo luận nhóm, trả lời câu hỏi. Hoạt Động 2: BAØI TẬP Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung Bài tập 1: Trình bày phương pháp hoá học để phân II. BAØI TẬP: biệt các chất khí không màu (đựng trong các bình Baøi taäp 1: rieâng bieät bò maát nhaõn) CO, CO2, H2. - Lần lượt dẫn các chất khí vào dung dịch nước GV: Yeâu caàu HS thaûo luaän laøm baøi taäp 1 voâi trong dö: HS: Leân baûng laøm baøi taäp 1 + Nếu thấy dung dịch nước vôi trong vẫn đục là GV: Gọi HS nhận xét sửa sai khí CO2. CO2 + Ca(OH)2 → CaCO3 + H2O + Nếu dung dịch nước vôi trong không vẫn đục là CO, H2 - Đốt cháy hai khí còn lại rồi dẫn sản phẩm vào nước vôi trong dư: + Nếu thấy nước vôi trong vẫn đục thì khí đem đốt là CO. 2CO + O2 ⃗ t 0 2CO2 CO2 + Ca(OH)2 → CaCO3 + H2O + Chaát coøn laïi laø H2 Bài tập 2: Cho 10,4 gam hỗn hợp gồm MgO, 2H2 + O2 ⃗ t 0 2H2O MgCO3 hoà tan hoàn toàn trong dung dịch HCl, Baøi taäp 2: toàn bộ khí sinh ra hấp thụ hoàn toàn bằng dung nCaCO ❑3 = 10:100 = 0,1 (mol) dịch Ca(OH)2 dư, thấy thu được 10 gam kết tủa. Phöông trình: Tính khối lượng mỗi chất trong hỗn hợp ban đầu. Trang.
<span class='text_page_counter'>(90)</span> GV: Gợi ý HS làm bài tập 2 - Viết phương trình hoá học - Tính số mol CaCO3 → số mol CO2 ở phản ứng 2 - Tính khối lượng MgCO3 - Tính khối lượng MgO HS: Leân baûng laøm baøi taäp 2. MgO + 2HCl → MgCl2 + H2O (1) MgCO3 + 2HCl → MgCl2 + H2O + CO2 (2) CO2 + Ca(OH)2 → CaCO3 + H2O (3) Theo phöông trình 2, 3: nCO ❑2 (ở 3) = nCO ❑2 (ở 2) = nMgCO ❑3 = 0,1 (mol) → mMgCO ❑3 = n x M = 0,1 x 84 = 8,4 (gam) mMgO = 10,4 – 8,4 = 2 (gam). 4.Kiểm tra – đánh giá Hoc sinh làm bài tập 5 /103 sgk 5.Daën doø: Veà nhaø laøm caùc baøi taäp còn lại tr.103 Chuẩn bị bài thực hành Tuaàn 22 – Tieát 42: THỰC HAØNH: TÍNH CHẤT HOÁ HỌC CỦA PHI KIM VAØ HỢP CHẤT CỦA CHÚNG I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1. Kiến thức HS biết được: Mục đích, các bước tiến hành, kĩ thuật thực hiện các thí nghiệm: - Cacbon khử đồng (II) oxit ở nhiệt độ cao - Nhiệt phân muối NaHCO3 - Nhận biết muối cacbonat và muối clorua cụ thể 2.Kĩ năng Sử dụng dụng cụ và hoá chất để tiến hành an toàn, thành công các thí nghiệm trên - Quan sát, mô tả, giải thích hiện tượng thí nghiệm và viết được các phương trình hoá học. - Viết tường trình thí nghiệm. 3. Định hướng phát triển năng lực - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học: + Năng lực sử dụng biểu tượng hóa học + Năng lực sử dụng thuật ngữ hóa học - Năng lực thực hành hóa học + Năng lực tiến hành thí nghiệm, sử dụng thí nghiệm an toàn + Năng lực quan sát, mô tả, giải thích các hiện tượng thí nghiệm và rút ra kết luận + Năng lực xử lí thông tin liên quan đến thí nghiệm - Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn học + Phân tích được tình huống trong học tập môn hóa học. Phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập môn hóa học + Xác định được và tìm hiểu các thông tin liên quan đến vấn đềphát hiện trong các chủ đề hóa học + Đề xuất được giải pháp và thực hiện giải pháp giải quyết vấn đề phát hiện, nhận ra sự phù hợp hay không phù hợp của các giải pháp đó II.PHƯƠNG PHÁP / KỸ THUẬT DẠY HỌC - Phương pháp đàm thoại tìm tòi - Phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề - Phương pháp hợp tác - Phương pháp sử dụng thí nghiệm hóa học III.ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC: Gv: Hóa Chất: Dung dịch: HCl, nước vôi trong; CuO, C, NaHCO3, NaCl, H2O. Trang.
<span class='text_page_counter'>(91)</span> Dụng cụ: Đèn cồn, ống nghiệm, giá sắt, ống dẫn khí, ống hút, giá ống nghiệm . Hs: Chuẩn bị bài trước IV. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC: 3. Bài mới Hoạt Động 1:Tiến hành thí nghiệm Hoạt Động Của Giáo Viên Và Học Sinh Noäi Dung GV: I. TIEÁN HAØNH THÍ NGHIEÄM: Hướng dẫn HS lắp dụng cụ thí nghiệm như hình 1. Thí nghiệm 1: Cacbon khử CuO ở nhiệt độ GV: Hướng dẫn HS làm thí nghiệm 1: cao. - Lấy một thìa hỗn hợp CuO và C cho vào ống - Hiện tượng: nghieäm A, roài laép duïng cuï nhö hình veõ sau: + Hỗn hợp chất rắn trong ống nghiệm A chuyển dần từ đen sang đỏ. + Dung dịch nước vôi trong vẫn đục vì: C + 2CuO ⃗ t 0 2Cu + CO2 CO2 + Ca(OH)2 ⃗ t 0 CaCO3 + H2O. - Dùng đèn cồn hơ nóng đều ống nghiệm A, sau đó tập trung đun vào đáy ống nghiệm A → Quan sát hiện tượng xảy ra trong ống nghieäm Đựng dung dịch Ca(OH)2 . Sau đó bỏ đèn cồn ra vaø quan saùt kó chaát raén trong oáng nghieäm A vaø viết phương trình hoá học. HS: Quan sát hiện tượng thí nghiệm. GV: Hướng dẫn HS làm thí nghiệm 2: 2. Thí nghieäm 2: Nhieät phaân muoái NaHCO3 - Lấy một thìa nhỏ NaHCO3 cho vào đáy ống - Hiện tượng: nghiệm, đậy ống nghiệm bằng nút cao su như + Dung dịch nước vôi trong vẫn đục vì: hình veõ sau: 2NaHCO3 ⃗ t 0 Na2CO3 + CO2 + H2O CO2 + Ca(OH)2 ⃗ t 0 CaCO3 + H2O. - Dùng đèn cồn hơ nóng đều ống nghiệm, sau đó đun tập trung vào đáy ống nghiệm. → Quan sát hiện tượng xảy ra trong ống nghiệm và viết phương trình hoá học. HS: Quan sát hiện tượng thí nghiệm. GV: Yeâu caàu HS caùc nhoùm trình baøy caùch phaân. 3. Thí nghieäm 3: Nhaän bieát muoái cacbonat vaø muoái clorua Caùch tieán haønh: - Đánh số thứ tự tương ứng giữa lọ hoá chất và oáng nghieäm. - Lấy ở mỗi lọ hoá chất một ít chất bột cho vào ống nghiệm tương ứng. - Cho nước vào ống nghiệm và lắc đều. + Neáu chaát boät tan laø NaCl, Na2CO3 + Neáu chaát boät khoâng tan laø: CaCO3. Trang.
<span class='text_page_counter'>(92)</span> biệt 3 lọ đựng 3 chất rắn ở dạng bột là NaCl, + Nhỏ dung dịch HCl vào 2 dung dịch thu được Na2CO3, vaø CaCO3 Neáu suûi boät laø Na2CO3 HS: Thaûo luaän nhoùm trình baøy caùch laøm Neáu khoâng suûi boät laø NaCl GV: Gọi HS đại diện nhóm nêu cách làm PTHH: Na2CO3 + 2HCl → 2NaCl + H2O + CO2 Hoạt Động 2:Viết tường trình Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung GV:- Hướng dẫn HS viết bảng tường trình. II. VIẾT BẢNG TƯỜNG TRÌNH: - Nhận xét về ý thức, thái độ của HS trong buổi thực hành. Đồng thời nhận xét về kết quả thực TT Mục đích TN Hiện tượng Keát quaû haønh cuûa caùc nhoùm. 1 - Hướng dẫn HS thu hồi hóa chất, rửa ống 2 nghiệm, vệ sinh phòng thực hành. 3 HS: Thu dọn vệ sinh phòng thực hành. 4. Kiểm tra – đánh giá Gv thu bài tưởng trính Dọn dẹp vệ sinh 5. Daën doø: Về nhà xem trước bài khái niệm về hợp chất hữu cơ và hoá học hữu cơ Tuaàn 23 – Tieát 43:. KHÁI NIỆM VỀ HỢP CHẤT HỮU CƠ VAØ HOÁ HỌC HỮU CƠ I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1. Kiến thức HS biết được: Khái niệm về hợp chất hữu cơ và hóa học hữu cơ . Phân loại hợp chất hữu cơ 2.Kĩ năng Phân biệt được chất vô cơ hay hữu cơ theo CTPT, phân loại chất hữu cơ theo hai loại : hiđrocacbon và dẫn xuất của hiđrocachon. Quan sát thí nghiệm, rút ra kết luận Tính % các nguyên tố trong một hợp chất hữu cơ Lập được công thức phân tử hợp chất hữu cơ dựa vào thành phần % các nguyên tố 3. Định hướng phát triển năng lực - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học: + Năng lực sử dụng biểu tượng hóa học + Năng lực sử dụng thuật ngữ hóa học - Năng lực thực hành hóa học + Năng lực tiến hành thí nghiệm, sử dụng thí nghiệm an toàn + Năng lực quan sát, mô tả, giải thích các hiện tượng thí nghiệm và rút ra kết luận + Năng lực xử lí thông tin liên quan đến thí nghiệm - Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn học + Phân tích được tình huống trong học tập môn hóa học. Phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập môn hóa học + Xác định được và tìm hiểu các thông tin liên quan đến vấn đềphát hiện trong các chủ đề hóa học + Đề xuất được giải pháp và thực hiện giải pháp giải quyết vấn đề phát hiện, nhận ra sự phù hợp hay không phù hợp của các giải pháp đó Trang.
<span class='text_page_counter'>(93)</span> II.PHƯƠNG PHÁP / KỸ THUẬT DẠY HỌC - Phương pháp đàm thoại tìm tòi - Phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề - Phương pháp hợp tác - Phương pháp sử dụng thí nghiệm hóa học III.ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC: Gv: Dụng cụ:Ống nghiệm, đế sứ, cốc thuỷ tinh, đèn cồn. Hoùa chaát:Dung dòch Ca(OH)2 Hs: Chuẩn bị bài trước IV. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC: 3. Bài mới Hoạt Động 1: Hs tìm hiểu hợp chất hữu cơ là gì Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung GV: Giới thiệu I. KHÁI NIỆM VỀ HỢP CHẤT HỮU CƠ: HS: Nghe vaø ghi 1. Hợp chất hữu cơ có ở đâu? Hợp chất hữu cơ có xung quanh chúng ta, trong GV: Laøm thí nghieäm: hầu hết các loại lương thực, thực phẩm (gạo, thịt Đốt cháy bông, úp ống nghiệm phía trên ngọn lửa, cá, rau quả…) trong các loại đồ dùng (quần, áo, khi ống nghiệm mờ đi, xoay lại, rót nước vôi trong giaáy…) vaø ngay trong cô theå chuùng ta. vào và lắc đều. 2. Hợp chất hữu cơ là gì? HS: Quan saùt thí nghieäm. Thí nghieäm: GV: Gọi HS nhận xét hiện tượng Hiện tượng: Nước vôi trong bị vẫn đục HS: Hiện tượng: nước vôi trong bị vẫn đục. Nhaän xeùt: Khi boâng chaùy taïo ra khí GV: Các em hãy giải thích tại sao nước vôi trong bị CO2 vẫn đục? Kết luận: Hợp chất hữu cơ là hợp chất HS: Nước vôi trong bị vẫn đục vì khi bông cháy tạo cuûa cacbon ra khí CO2 GV: Goïi HS neâu keát luaän HS: Neâu keát luaän GV: Giới thiệu: Dựa vào thành phần phân tử hợp 3. Các hợp chất hữu cơ được phân loại như thế chất hữu cơ được chia làm hai loại chính: naøo? Hiñrocacbon vaø daãn xuaát cuûa hiñrocacbon Có 2 loại hợp chất hữu cơ: HS: Nghe vaø ghi. Hiđrocacbon: Phân tử chỉ có 2 nguyên tố: cacbon vaø hiñro Ví duï: CH4, C2H6, C2H2, C2H4, C4H10 Dẫn xuất của hiđrocacbon: Ngoài cacbon và hiđro, trong phân tử còn có các nguyên toá khaùc nhö oxi, nitô, clo… Ví duï: C2H6O, CH3Cl, C6H12O6 Hoạt Động 2: Hs tìm hiểu hĩa học hữu cơ là gì Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung GV: II. KHÁI NIỆM VỀ HÓA HỌC HỮU CƠ: - Hoá học hữu cơ là gì? - Hoá học hữu cơ là ngành hoá học chuyên Trang.
<span class='text_page_counter'>(94)</span> - Hoá học hữu cơ có vai trò quan trọng như thế nào đối với đời sống, xã hội…?. nghiên cứu về các hợp chất hữu cơ và những chuyển đổi của chúng. - Ngành hoá học hữu cơ đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển kinh tế xã hội.. 4. Kiểm tra – đánh giá Bài tập 1: Cho các hợp chất sau: NaHCO3, C2H2, C12H22O11, C2H5Cl, Na2CO3, C2H4O2, CO2 a) Trong các hợp chất trên, hợp chất nào là hợp chất vô cơ, hợp chất nào là hợp chất hữu cơ? b) Phân loại các hợp chất hữu cơ. 5.Daën doø: Veà nhaø laøm caùc baøi taäp: 1, 2, 3, 4, 5, (SGK tr.108) Chuẩn bị bài tiếp theo.? Phân tử hợp chất hữu cơ có cấu tạo như thế nào Tuaàn 23 – Tieát 44:. CẤU TẠO PHÂN TỬ HỢP CHẤT HỮU CƠ. I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1. Kiến thức HS biết được: Đặc điểm cấu tạo phân tử hợp chất hữu cơ, cơng thức cấu tạo hợp chất hữu cơ và ý nghĩa của nó. 2.Kĩ năng Quan sát mô hình cấu tạo phân tử, rút ra được đặc điểm cấu tạo phân tử hợp chất hữu cơ Viết được một số công thức cấu tạo (CTCT) mạch hở , mạch vòng của một số chất hữu cơ đơn giản (< 4C) khi biết CTPT. 3. Định hướng phát triển năng lực - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học: + Năng lực sử dụng biểu tượng hóa học + Năng lực sử dụng thuật ngữ hóa học - Năng lực tính toán + Tính toán theo khối lượng, theo số mol của chất tham gia hoặc sản phẩm + Vận dụng các thuật toán để tính toán trong các bài toán hóa học - Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn học + Phân tích được tình huống trong học tập môn hóa học. Phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập môn hóa học + Xác định được và tìm hiểu các thông tin liên quan đến vấn đềphát hiện trong các chủ đề hóa học + Đề xuất được giải pháp và thực hiện giải pháp giải quyết vấn đề phát hiện, nhận ra sự phù hợp hay không phù hợp của các giải pháp đó II.PHƯƠNG PHÁP / KỸ THUẬT DẠY HỌC - Phương pháp đàm thoại tìm tòi - Phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề - Phương pháp hợp tác III.ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC: Gv: Mô hình cấu tạo phân tử hợp chất hữu cơ Hs: Chuẩn bị bài trước IV. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC: Nêu khái niệm về hợp chất hữu cơ?. Phân loại các hợp chất hữu cơ? Trang.
<span class='text_page_counter'>(95)</span> Sửa bài tập 4 (SGK, tr. 108) 3. Bài mới Hoạt Động 1:Hs tìm hiểu đặc điểm cấu tạo của hợp chất hữu cơ Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung GV: Giới thiệu: về hoá trị của cacbon, hiđro, oxi I. ĐẶC ĐIỂM CẤU TẠO PHÂN TỬ HỢP trong hợp chất hữu cơ. CHẤT HỮU CƠ: HS: nghe vaø ghi 1. Hoá trị và liên kết giữa các nguyên tử GV: Hướng dẫn HS biểu diễn liên kết giữa các - Trong các hợp chất hữu cơ, cacbon luôn có hoá → nguyên tử trong phân tử Em coù keát luaän gì trị IV, hiđro hoá trị I, oxi có hoá trị II. về sự liên kết giữa các nguyên tử trong hợp chất - Các nguyên tử liên kết với nhau theo đúng hoá hữu cơ? trị của chúng. Mỗi liên kết được biểu diễn bằng HS: Các nguyên tử liên kết với nhau theo đúng hoá một nét gạch nối giữa hai nguyên tử. trị của chúng. Mỗi liên kết được biểu diễn bằng Ví duï: một nét gạch nối giữa hai nguyên tử. - Phân tử CH4 H H. C. H. H - Phân tử CH3Cl H H. C. Cl. H. GV: Hướng dẫn HS lắp mô hình phân tử một số chaát ( CH4, CH3Cl, CH3OH) HS: Thaûo luaän nhoùm laép moâ hình. GV: Thông báo: Trong phân tử hợp chất hữu cơ, các nguyên tử cacbon có thể liên kết trực tiếp với nhau taïo thaønh maïch cacbon. GV: Giới thiệu: Có 3 loại mạch cacbon. Em nào có thể biểu diễn liên kết giữa các nguyên tử trong các phân tử C4H10, C4H8. HS: Thaûo luaän nhoùm leân baûng bieåu dieãn lieân keát giữa các nguyên tử trong các phân tử C4H10, C4H8. GV: Gọi HS các nhóm nhận xét, sửa sai. GV: Đặt vấn đề: Với công thức phân tử C2H6O có hai chaát khaùc nhau: - Rượu etylic: Trang. - Phân tử CH3OH H H. C. O. H. H. 2. Mạch cacbon: Có 3 loại mạch cacbon - Maïch thaúng: H H H H H. C. C. C. C. H H H - Maïch nhaùnh: H H H. H. H.
<span class='text_page_counter'>(96)</span> H. H. H. C. C. O. H. H. C H. O. C. C. H. H H - Ñimetyl ete: H H H. C. H H. C. H. H. C. H. H - Maïch voøng: H H. H. GV: Hai chất trên có sự khác nhau về trật tự liên kết giữa các nguyên tử. Đó là nguyên nhân làm cho rượu etylic có tính chất khác với đimetyl ete. GV: Yêu cầu HS đọc kết luận trong sách giáo khoa HS: Đọc kết luận. H. C. C. H. H. C. C. H. H H 3. Trật tự liên kết giữa các nguyên tử trong phân tử Mỗi hợp chất hữu cơ có một trật tự liên kết xác định giữa các nguyên tử trong phân tử.. Hoạt Động 2:Hs nghiên cứu về cơng thức cấu tạo Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung GV: Giới thiệu công thức cấu tạo của một số chất II. CÔNG THỨC CẤU TẠO: nhö: C2H4, C2H5OH Công thức biểu diễn đầy đủ liên kết giữa → GV yêu cầu HS đọc phần công thức cấu tạo các nguyên tử trong phân tử gọi là công trong saùch giaùo khoa. thức cấu tạo. HS: đọc Ví duï: GV: Hướng dẫn HS nêu được ý nghĩa của công thức - Phân tử C2H4 (etilen): caáu taïo. Công thức cấu tạo của etilen: HS: Nêu ý nghĩa của công thức cấu tạo. H H C=C Vieát goïn: H2C = CH2 H H - Rượu etylic: H H H. C. C. O. H. H H Vieát goïn: CH3 – CH2 – OH Công thức cấu tạo cho biết thành phần phân tử và trật tự liên kết giữa các nguyên tử trong phân tử. 4. Kiểm tra – đánh giá Trang.
<span class='text_page_counter'>(97)</span> Bài tập : Viết công thức cấu tạo của các chất có công thức phân tử như sau: C 2H5Cl, C3H8. 5. Daën doø: Veà nhaø laøm caùc baøi taäp: 1, 2, 3, 4, 5, (SGK tr.112) Học bài xem trước bài tiếp theo? Metan có cấu tạo phân tử và tính chất hóa học như thế nào?. Trang.
<span class='text_page_counter'>(98)</span> Ngày soạn : Ngày dạy: Tuaàn 24 – Tieát 45:. METAN Công thức phân tử: CH4 Phân tử khối:16. A.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: I. Kiến thức HS biết được: Công thức phân tử, công thức cấu tạo, đặc điểm cấu tạo của me tan. Tính chất vật lí : Trạng thái, màu sắc, tính tan trong nước , tỉ khối so với không khí. Tính chất hóa học: Tác dụng được với clo (phản ứng thế), với oxi (phản ứng cháy). Metan được dùng làm nhiên liệu và nguyên liệu trong đời sống và sản xuất II.Kĩ năng Quan sát thí nghiệm, hiện tượng thực tế, hình ảnh thí nghiệm, rút ra nhận xét. Viết PTHH dạng công thức phân tử và CTCT thu gọn Phân biệt khí me tan với một vài khí khác, tính % khí me tan trong hỗn hợp. III. Thái độ :Học sinh có thái độ tích cực, nghiêm túc B. CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: Gv: Mô hình cấu tạo phân tử metan Hs: Chuẩn bị bài trước C. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: I. Ổn định tổ chức II. KTBC: Em hãy nêu đặc điểm cấu tạo phân tử hợp chất hữu cơ?. Sửa bài tập 4 (SGK, tr. 112) III. Bài mới Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung I. TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN, TÍNH CHẤT VẬT Hoạt Động 1: Hs tìm hiểu về trạng thái thiên nhiên và tính chất vật lý LÍ: GV: Giới thiệu trạng thái tự nhiên của khí metan. 1. Trạng thái tự nhiên: Trong tự nhiên, khí HS: Nghe vaø ghi metan coù nhieàu trong caùc moû khí (khí thieân nhieân) GV: Yêu cầu HS quan sát lọ đựng khí metan, nêu - Trong các mỏ dầu (khí mỏ dầu hay khí đồng tính chaát vaät lí cuûa khí metan. haønh) HS: Neâu tính chaát vaät lí. - Trong caùc moû than (khí moû than). Trong buøn ao (khí buøn ao). - Trong khí biogas. 2. Tính chaát vaät lí: Metan laø chaát khí, khoâng maøu, khoâng muøi, nheï 16 hôn khoâng khí (d = ), rất ít tan trong nước. 29 II. CẤU TẠO PHÂN TỬ: Hoạt Động 2: Hs tìm hiểu về cấu tạo phân tử GV: Hướng dẫn HS lắp mô hình phân tử khí metan Công thức cấu tạo của metan H HS: Caùc nhoùm HS thaûo luaän laép moâ hình. GV: Gọi HS lên bảng viết công thức cấu tạo và rút H C H ra nhaän xeùt veà ñaëc ñieåm caáu taïo cuûa khí metan. HS: Viết công thức cấu tạo của khí metan. H GV: Giới thiệu: Liên kết đơn trong phân tử khí Trang.
<span class='text_page_counter'>(99)</span> metan beàn.. Đặt điểm: trong phân tử metan có 4 lieân keát ñôn. III. TÍNH CHẤT HOÁ HỌC CỦA METAN: 1. Tác dụng với oxi: Metan cháy tạo thành cacbon đioxit và hơi nước. PTHH: CH4(k) + O2(k) ⃗ t 0 CO2(k) + H2O(h) . Hoạt Động 3: Hs tìm hiểu tính chất hĩa học GV: Yêu cầu HS quan sát thí nghiệm đốt cháy khí metan. HS: Quan sát thí nghiệm, nhận xét hiện tượng. GV: Metan cháy tạo ra những sản phẩm nào? HS: Khí CO2 và hơi nước. GV: Yêu cầu HS lên bảng viết phương trình hoá hoïc. HS: Viết phương trình hoá học. GV: Yeâu caàu HS quan saùt thí nghieäm hình 4.6 HS: Metan tác dụng với clo khi có ánh sáng tạo thaønh Metyl clorua vaø axit clohiñric GV: Yêu cầu HS lên bảng viết phương trình hoá hoïc. HS: Viết phương trình hoá học. Hoạt Động 4: Hs tìm hiểu về ứng dụng GV: Yêu cầu HS đọc phần ứng dụng sách giáo khoa. HS: Đọc.. 2. Tác dụng với clo: Metan tác dụng với clo khi coù aùnh saùng taïo thaønh Metyl clorua vaø axit clohiñric PTHH: CH4 + Cl2 AÙnh saùng CH3Cl + HCl IV. ỨNG DỤNG: - Làm nhiên liệu trong đời sống và sản xuất. - Là nguyên liệu để điều chế hiđro theo sơ đồ: Metan + nước ⃗ t 0 cacbon ñioxit + hiñro - Metan còn được dùng để điều chế bột than và nhieàu chaát khaùc.. Hoạt Động 5: CỦNG CỐ GV: Yeâu caàu HS nhaéc laïi caùc noäi dung chính cuûa baøi Baøi taäp : Đốt cháy hoàn toàn 0.672 lit hỗn hợp hai khí H2 và CH4 thu được 0.224 lit khí CO2. tính phần trăm theo thể tích mỗi chất khí trong hỗn hợp biết các khí đo ở đktc D. Daën doø: Veà nhaø laøm caùc baøi taäp: 1, 2, 3, 4 (SGK tr.116) Học bài cũ, xem trước bài tiếp theo E. Rút kinh nghiệm ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... Ngày soạn : Ngày dạy: Tuaàn 24 – Tieát 46:. ETILEN Công thức phân tử: C2H4 Phân tử khối: 28. A.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: I. Kiến thức HS biết được: Công thức phân tử, công thức cấu tạo, đặc điểm cấu tạo của etilen. Tính chất vật lí : Trạng thái, màu sắc, tính tan trong nước , tỉ khối so với không khí. Trang.
<span class='text_page_counter'>(100)</span> Tính chất hóa học: Phản ứng cộng thơm trong dung dịch, phản ứng trùng hợp tạo PE, phản ứng cháy. ứng dụng: Làm nguyên liệu điều chế nhựa PE, ancol (rượu) etylic, axit axetic. II.Kĩ năng Quan sát thí nghiệm, hình ảnh, mô hình rút ra được nhận xét về cấu tạo và tính chất etilen. Viết các PTHH dạng công thức phân tử và CTCT thu gọn Phân biệt khí etilen với khí me tan bằng phương pháp hóa học Tính % thể tích khí etilen trong hỗn hợp khí hoặc thể tích khí đã tham gia phản ứng ở đktc. III. Thái độ :Học sinh có thái độ tích cực, nghiêm túc B. CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: Gv: Mô hình cấu tạo phân tử etilen Hs: Chuẩn bị bài trước C. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: I. Ổn định tổ chức II. KTBC: Nêu đặc điểm cấu tạo, tính chất hoá học của metan. Sửa bài tập 3 (SGK, tr. 116) III. Bài mới Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung I. TÍNH CHAÁT VAÄT LÍ: Hoạt Động 1: Hs tìm hiểu về tính chất vật lý Etilen laø chaát khí, khoâng maøu, khoâng muøi, ít tan GV: Giới thiệu tính chất vật lí của etilen. 28 HS: Nghe vaø ghi trong nước, nhẹ hơn không khí (d = ). 29 II. CẤU TẠO PHÂN TỬ: Hoạt Động 2: Hs tìm hiểu về cấu tạo nguyên tử Công thức cấu tạo của etilen: GV: Hướng dẫn HS lắp mô hình phân tử khí etilen H H HS: Caùc nhoùm HS thaûo luaän laép moâ hình. C=C Vieát goïn: H2C = CH2 GV: Gọi HS lên bảng viết công thức cấu tạo và rút H H ra nhaän xeùt veà ñaëc ñieåm caáu taïo cuûa khí etilen. HS: Viết công thức cấu tạo của khí etilen. GV: Giới thiệu:. Đặc điểm: Giữa hai nguyên tử cacbon có hai liên kết. Những liên kết như vậy gọi là liên kết đôi. Trong lieân keát ñoâi coù moät lieân keát keùm beàn. Lieân C=C Những liên kết như vậy gọi là liên kết đôi. Trong liên kết đôi có một liên kết kém kết này dễ bị đứt ra trong các phản ứng hoá học. bền. Liên kết này dễ bị đứt ra trong các phản ứng III. TÍNH CHẤT HOÁ HỌC CỦA ETILEN: hoá học. 1. Etilen coù chaùy khoâng?: Etilen chaùy taïo HS: Nghe vaø ghi. thành cacbon đioxit và hơi nước. Hoạt Động 3: Hs tìm hiểu về tính chất hĩa học ⃗0 GV: Tương tự như metan, khi đốt, etilen cháy tạo ra PTHH: C2H4 + 3O2 t 2CO2 + 2H2O khí cacbonic, hơi nước và toả nhiệt. - GV yêu cầu HS viết phương trình phản ứng. 2. Etilen coù laøm maát maøu dung dòch brom HS: Viết phương trình phản ứng. không? Etilen phản ứng với brom trong GV: Yeâu caàu HS quan saùt thí nghieäm hình 4.8 dung dòch taïo thaønh ñibrometan. - Em có nhận xét gì về hiện tượng khi dẫn khí PTHH: etilen vaøo dung dòch brom? CH2= CH2 + Br2 → Br – CH2 – CH2 – Br HS: Khi suïc khí khí C2H4 vaøo, dung dòch brom bò Phản ứng trên gọi là phản ứng cộng maát maøu. GV: Em coù nhaän xeùt gì?. Trang.
<span class='text_page_counter'>(101)</span> HS: C2H4 đã phản ứng với brom trong dung dịch. GV: Phản ứng trên gọi là phản ứng cộng. Trong điều kiện thích hợp, etilen còn có phản ứng cộng với một số chất khác như hiđro, clo, nước.. GV: Ở những điều kiện thích hợp và có xúc tác, liên kết kém bền trong phân tử etilen bị đứt ra. Khi đó , các phân tử etilen có thể kết hợp với nhau tạo thành phân tử có khối lượng và kích thướt lớn, gọi laø polietilen. - GV yêu cầu HS viết phương trình hoá học. HS: Lên bảng viết phương trình hoá học. Hoạt Động 4: Hs tìm hiểu ứng dụng GV: Yêu cầu HS quan sát sơ đồ nêu ứng dụng của etilen. HS: Nêu ứng dụng.. 3. Các phân tử etilen có kết hợp được với nhau khoâng? … CH2 = CH2 + CH2 = CH2 + CH2 = CH2 … t ❑0. , p,. xt. … CH2 – CH2 – CH2 – CH2 – CH2 – CH2 … Phản ứng trên được gọi là phản ứng trùng hợp. IV. ỨNG DỤNG:. Hoạt Động 5: CỦNG CỐ Bài tập 1: bằng phương pháp hóa học hãy nhận biết hai lọ mất nhãn chứa CH4 và C2H4 Bài tập 2: Cho 6,72 lít hỗn hợp hai khí metan và etilen qua dd brom thì lượng brom tham gia phản ứng là 16g. Tính thành phần phần trăm mỗi khí trong hỗn hợp ban đầu biết các khí đo ở đktc D. Daën doø: Veà nhaø laøm caùc baøi taäp: 1, 2, 3, 4 (SGK tr.114) Học bài cũ, xem trước bài tiếp theo E. Rút kinh nghiệm ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... Ngày soạn : Ngày dạy: Tuaàn 25 – Tieát 47:. AXETILEN Công thức phân tử: C2H2 Phân tử khối: 26. A.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: I. Kiến thức HS biết được: Công thức phân tử, công thức cấu tạo, đặc điểm cấu tạo của etilen. Tính chất vật lí : Trạng thái, màu sắc, tính tan trong nước , tỉ khối so với không khí. Tính chất hóa học: Phản ứng cộng thơm trong dung dịch, phản ứng trùng hợp tạo PE, phản ứng cháy. ứng dụng: Làm nguyên liệu điều chế nhựa PE, ancol (rượu) etylic, axit axetic. Trang.
<span class='text_page_counter'>(102)</span> II.Kĩ năng Quan sát thí nghiệm, hình ảnh, mô hình rút ra được nhận xét về cấu tạo và tính chất etilen. Viết các PTHH dạng công thức phân tử và CTCT thu gọn Phân biệt khí etilen với khí me tan bằng phương pháp hóa học Tính % thể tích khí etilen trong hỗn hợp khí hoặc thể tích khí đã tham gia phản ứng ở đktc. III. Thái độ :Học sinh có thái độ tích cực, nghiêm túc B. CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: Gv: Dụng cụ:Mô hình cấu tạo phân tử axetilen. + Giá sắt, ống nghiệm có nhánh, đèn cồn, chậu thủy tinh, giá ống nghiệm Hĩa chất: Lọ thu sẵn C2H2, nước, đất đèn, dung dịch brom. Hs: Chuẩn bị bài trước C. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: I. Ổn định tổ chức II. KTBC: Nêu đặc điểm cấu tạo, tính chất hoá học của etiten. Sửa bài tập 2 (SGK, tr. 119) III. Bài mới Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung I. TÍNH CHAÁT VAÄT LÍ: Hoạt Động 1: Hs tìm hiểu tính chất vật lý Axetilen laø chaát khí, khoâng maøu, khoâng muøi, ít GV: Giới thiệu: công thức phân tử, phân tử khối 26 cuûa axetilen. tan trong nước, nhẹ hơn không khí (d = ). 29 GV: Các em quan sát sát lọ chứa khí C2H2 cho biết tính chaát vaät lí cuûa axetilen? HS: Neâu tính chaát vaät lí. II. CẤU TẠO PHÂN TỬ: Hoạt Động 2:Hs tìm hiểu cấu tạo phân tử của Công thức cấu tạo của axetilen: axetilen H – C — C – H Vieát goïn: CH — CH GV: Hướng dẫn các nhóm HS lắp mô hình phân tử Ñaëc ñieåm: khí axetilen - Giữa hai nguyên tử cacbon có liên kết ba. HS: Caùc nhoùm HS thaûo luaän laép moâ hình. GV: Gọi HS lên bảng viết công thức cấu tạo và rút - Trong liên kết ba, có hai liên kết kém bền, dễ đứt lần lượt trong các phản ứng hoá học. ra nhaän xeùt veà ñaëc ñieåm caáu taïo cuûa axetilen. HS: Viết công thức cấu tạo của khí axetilen. III. TÍNH CHẤT HOÁ HỌC CỦA AXETILEN: GV: Giới thiệu: 1.Axetilen coù chaùy khoâng?: Axetilen chaùy taïo Lieân keát ba thành cacbon đioxit và hơi nước. HS: Nghe vaø ghi. PTHH: 2C2H2 + 5O2 ⃗ t 0 4CO2 + 2H2O Hoạt Động 3: Hs tìm hiểu tính chất hĩa học GV: Tương tự như metan, etilen. axetilen cháy tạo ra khí cacbonic, hơi nước và toả nhiệt. 2.Axetilen coù laøm maát maøu dung dòch brom - GV yêu cầu HS viết phương trình phản ứng. khoâng? HS: Viết phương trình phản ứng. - Thí ngieäm: Daãn axetilen qua dung dòch brom maøu da cam. GV: Đặt vấn đề: Trong liên kết ba của phân tử axetilen có hai liên kết bền. Vậy ta dự thử dự đoán - Hiện tượng: Dung dịch brom bị mất màu - Nhaän xeùt: xem axetilen coù laøm maát maøu dung dòch brom Axetilen có phản ứng cộng với brom không. Để chứng minh dự đoán trên ta tiến hành trong dung dòch. laøm thí nghieäm sau: Trang.
<span class='text_page_counter'>(103)</span> GV: Yeâu caàu HS quan saùt thí nghieäm hình 4.11 PTHH: - Em có nhận xét gì về hiện tượng khi dẫn khí CH — CH + Br – Br → Br – CH = CH – Br axetilen vaøo dung dòch brom? Saûn phaûm sinh ra coù lieân ñoâi trong HS: Khi suïc khí khí C2H2 vaøo, dung dòch brom bò phân tử nên có thể cộng tiếp với một maát maøu. phân tử brom nữa: GV: Em có nhận xét gì về phản ứng trên?. PTHH: HS: C2H2 đã phản ứng với brom trong dung dịch. Br – CH = CH – Br + Br – Br → Br2CH – GV: Phản ứng trên thuộc loại phản ứng gì? CHBr2 HS: Phản ứng trên thuộc loại phản ứng cộng. Chú ý: Ở điều kiện thích hợp, axetilen có phản GV: Yêu cầu HS viết phương trình hoá học. ứng cộng với hiđro và một số chất khác. HS: Lên bảng viết phương trình hoá học. GV: Giới thiệu: Ở điều kiện thích hợp, axetilen có IV. ỨNG DỤNG: phản ứng cộng với hiđro và một số chất khác. (SGK) Hoạt Động 4: Hs tím hiểu ứng dụng của etilen GV: Yêu cầu HS đọc sách giáo khoa tóm tắc ứng V. ÑIEÀU CHEÁ: Trong phoøng thí nghieäm, axetilen duïng cuûa axetilen. được điều chế bằng cách: cho đất đèn (canxi HS: Nêu ứng dụng. Hoạt Động 5: Hs nghiên cứu cách điều chế axetilen cacbua) tác dụng với nước. ⃗ C2H2 + Ca(OH)2 CaC2 + 2H2O ❑ GV: Các nguyên liệu dùng để điều chế axetilen trong phoøng thí nghieäm. HS: Nghe vaø ghi Hoạt Động 6: CỦNG CỐ GV: Yeâu caàu HS nhaéc laïi caùc noäi dung chính cuûa baøi Baøi taäp : Haõy cho bieát caùc chaát sau: C2H6, C2H2, C2H4, CH4, C3H4 a) Chất nào có liên kết ba trong phân tử? b) Chaát naøo coù theå laøm maát maøu dung dòch brom? - Làm bài tập 4/122 sgk D. Dặn dò Veà nhaø laøm caùc baøi taäp sgk Học bài cũ, xem trước bài tiếp theo E. Rút kinh nghiệm ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... Ngày soạn : Ngày dạy: Tuaàn 25 – Tieát 48:. BENZEN Công thức phân tử: C6H6 Phân tử khối: 78. A.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: I. Kiến thức HS biết được: Công thức phân tử, công thức cấu tạo, đặc điểm cấu tạo của benzen. Trang.
<span class='text_page_counter'>(104)</span> Tính chất vật lí: Trạng thái, màu sắc, tính tan trong nước, khối lượng riêng, nhiệt độ sôi , độc tính. Tính chất hóa học: Phản ứng thế với brom lỏng (có bột Fe, đun nóng), phản ứng cháy, phản ứng cộng hiđro và chỉ. ứng dụng: Làm nhiên liệu và dung môi trong tổng hợp hữu cơ. II.Kĩ năng Quan sát thí nghiệm, mô hình phân tử, hình ảnh thí nghiệm, mẫu vật, rút ra được đặc điểm về cấu tạo phân tử và tính chất. Viết các PTHH dạng công thức phân tử và CTCT thu gọn Tính khối lượng benzen đã phản ứng để tạo thành sản phẩm trong phản ứng thế theo hiệu suất. III. Thái độ :Học sinh có thái độ tích cực, nghiêm túc B. CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: Gv: Mô hình cấu tạo phân tử benzen Dụng cụ:Ống nghiệm, đế sứ, giá thí nghiệm, kẹp gỗ, diêm Hóa chất: Dd C6H6, H2O, Dung dòch Brom, daâu aên. Hs: Chuẩn bị bài trước C. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: I. Ổn định tổ chức II. KTBC: Nêu cấu tạo phân tử, đặc điểm liên kết, tính chất hoá học của axetilen, etilen. III.Bài mới Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung I. TÍNH CHAÁT VAÄT LÍ: Hoạt Động 1: Hs tìm hiểu về tính chất vât lý - Benzen laø chaát loûng, khoâng maøu, khoâng tan GV: Hướng dẫn HS làm thí nghiệm: trong nước. - Cho benzen vào nước. - Nhẹ hơn nước - Cho vaøi gioït daàu aên vaøo benzen. - Hoà tan dầu ăn và nhiều chất khác như: nến, HS: Laøm thí nghieäm cao su, ioát… GV: Caùc em nhaän xeùt vaø cho bieát maøu saéc, traïng ⃗ Neâu caùc tính chaát - Benzen độc. thaùi, tính tan cuûa benzen ❑ vaät lí. HS: Neâu caùc tính chaát vaät lí cuûa benzen. II. CẤU TẠO PHÂN TỬ: Hoạt Động 2: Hs tìm hiểu về cơng thức cấu tạo 1. Công thức cấu tạo của benzen: GV: Hướng dẫn các nhóm HS lắp mô hình phân tử benzen baèng boä duïng cuï. - Gọi HS lên bảng viết công thức cấu tạo của benzen. HS: Lên bảng viết công thức cấu tạo. GV: Goïi HS nhaän xeùt caáu taïo cuûa benzen. 2. Ñaëc ñieåm caáu taïo: HS: Nhaän xeùt - Sáu nguên tử cacbon liên kết với nhau tạo thành vòng sáu cạng khép kín đều. - Coù 3 lieân keát ñoâi xen keû 3 lieân keát ñôn. Hoạt Động 3: Hs tìm hiểu về tính chất hĩa học GV: Làm thí nghiệm đốt cháy và gọi HS nhận xét. HS: Benzen cháy sinh ra các sản phẩm CO2, nước vaø muoäi than. GV: Yeâu caàu HS leân baûng vieát phöông trình.. III. TÍNH CHẤT HOÁ HỌC: 1.Benzen coù chaùy khoâng?: Benzen chaùy taïo thaønh cacbon đioxit, hơi nước và một ít muội than. PTHH: 2C6H6(k) + 9O2(k) ⃗ t 0 6CO2(k) + 6H2O(h) + 6C(r) Trang.
<span class='text_page_counter'>(105)</span> HS: Lên bảng viết phương trình hoá học. GV: Đặt vấn đề: Benzen không phản ứng cộng với brom trong dung dịch. Vậy benzen có tính chất hoá hoïc gì? GV: Yeâu caàu HS quan saùt thí nghieäm. 2.Benzen có phản ứng thế với brom không?. 3.Benzen có phản ứng cộng không? Trong điều kiện thích hợp, benzen có phản ứng cộng với một số chất, thí dụ H2: PTHH: C6H6 + 3H2 ⃗ Ni , t 0 C6H12. IV. ỨNG DỤNG: Benzen laø nguyeân lieäu saûn xuaát chaát deûo, phaåm nhuộm, thuốc trừ sâu.. GV: Yeâu caàu HS neâu tính chaát vaø vieát phöông trình hoá học. Hoạt Động 4: Hs tìm hiểu ứng dụng của benzen GV: Yêu cầu HS đọc sách giáo khoa tóm tắc ứng duïng cuûa benzen. Hoạt Động 5: CỦNG CỐ GV: Yeâu caàu HS nhaéc laïi caùc noäi dung chính cuûa baøi. D. Dặn dò Veà nhaø laøm caùc baøi taäp sgk Học bài cũ, xem trước bài tiếp theo E. Rút kinh nghiệm ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... Trang.
<span class='text_page_counter'>(106)</span> Tuần 26 – Tiết 49:. LUYEÄN TAÄP CHÖÔNG 4: Hiñrocacbon. Nhieân lieäu. I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1. Kiến thức HS biết được: CTCT, đặc điểm cấu tạo, tính chất hóa học (phản ứng đặc trưng), ứng dụng chính của me tan, etilen, axetilen, benzen. Cách điều chế Thành phần của dầu mỏ, khí thiên nhiên và khí mỏ dầu và các sản phẩm chưng cất dầu mỏ Khái niệm nhiên liệu - các loại nhiên liệu. 2.Kĩ năng Viết CTCT một số hiđrocacbon viết phương trình hóa học thể hiện tính chất hóa học của các hiđrocacbon tiêu biểu và hiđrocacbon có cấu tạo tương tự. Phân biệt một số hiđrocacbon Viết PTHH thực hiện chuyển hóa Lập CTPT của hiđrocacbon theo phương pháp định lượng, tính toán theo phương trình hóa học. ( Bài tập tương tự bài 4 -SGK) Lập CTPT hiđrocacbon dựa vào tính chất hóa học ( BT tương tự bài tập số 3-SGK) 3. Định hướng phát triển năng lực - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học: + Năng lực sử dụng biểu tượng hóa học + Năng lực sử dụng thuật ngữ hóa học - Năng lực tính toán + Tính toán theo khối lượng, theo số mol của chất tham gia hoặc sản phẩm + Vận dụng các thuật toán để tính toán trong các bài toán hóa học - Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn học + Phân tích được tình huống trong học tập môn hóa học. Phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập môn hóa học + Xác định được và tìm hiểu các thông tin liên quan đến vấn đềphát hiện trong các chủ đề hóa học + Đề xuất được giải pháp và thực hiện giải pháp giải quyết vấn đề phát hiện, nhận ra sự phù hợp hay không phù hợp của các giải pháp đó II. PHƯƠNG PHÁP/ KỸ THUẬT DẠY HỌC: - Phương pháp đàm thoại tìm tòi - Phương pháp hợp tác - Phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề - Phương pháp sử dụng bái tập hóa học III. ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC: Gv: Baûng phuï, phieáu hoïc taäp. Hs: Ôn tập các kiến thức có liên quan. IV. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC: 3.Bài mới Hoạt Động 1:Hs ơn tập các kiến thức cần nhớ Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung GV: Yêu cầu HS nhớ lại cấu tạo, tính chất của I. KIẾN THỨC CẦN NHỚ: metan, etilen, axetilen, rồi hoàn thành bảng tổng Metan Etilen Axetilen Benzen keát theo maãu sau Coâng HS: Thảo luận nhóm lên bảng hoàn thành các thức cấu Trang.
<span class='text_page_counter'>(107)</span> thoâng tin. GV: Goïi HS leân baûng vieát phöông trình cho caùc tính chaát ñaëc tröng. HS: Thaûo luaän nhoùm leân baûng vieát phöông trình hoá học. Gv: Nhận xét, chốt ý. taïo Ñaëc ñieåm caáu taïo Phản ứng ñaëc tröng Phản ứng minh hoạ: CH4 + Cl2 ⃗ askt CH3Cl + HCl ⃗ C2H4Br2 C2H4 + Br2 ❑ ⃗ C2H2Br4 C2H2 + 2Br2 ❑ ⃗ C6H6 + Br2 Fe , t 0 C6H5Br + HBr Hoạt Động 2: BAØI TẬP Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung Bài tập 1: Viết công thức cấu tạo đầy đủ và thu gọn II. BAØI TẬP của các chất hữu cơ có công thức phân tử sau: C3H8, Bài tập 1: C3H6, C3H4 C3H8 có một công thức GV: Yeâu caàu HS thaûo luaän laøm baøi taäp 1 H H H HS: Caùc nhoùm thaûo luaän laøm baøi taäp 1. GV: Gọi 3 em HS đại diện các nhóm lên bảng làm H C C C H Viết gọn:CH3 CH2 CH3 bài tập, HS khác nhận xét sửa sai. H H H C3H6 có 2 công thức: Propien CH2= CH CH3 CH2 Xiclopropan. H2C CH2 C3H4 Có 3 công thức CH3 – C ≡ CH (propin) CH2 = C = CH2 (propañien) Hoặc CH2 Bài tập 2: Đốt cháy hoàn toàn 36g hỗn hợp khí gồm C3H6 và C2H6 trong oxi dư thu được 56 lít CO2. a) Tím thể tích của mỗi khí trong hỗn hợp (Biết thể tích các khí đo ở điều kiện tiêu chuaån). b) Tìm thaønh phaàn phaàn traêm theo theå tích cuûa mỗi khí trong hỗn hợp. GV: Yêu cầu HS nêu hướng giải bài tập trên. HS: Thảo luận nhóm nêu hướng giải. GV: Gọi 1 em đại diện lên giải bài tập 2. HS: Lên bảng giải bài tập 2, HS khác nhận xét sữa sai.. Trang. xiclopropen HC. CH. Baøi taäp 2: a) Gọi x, y lần lượt là số mol C3H6 và C2H6 mhỗn hợp khí = 42x + 30y = 36g (I) PTHH: 2C3H6 + 9O2 ⃗ t 0 6CO2 + 6H2O (1) 2 mol 6 mol x mol 3x mol 0 ⃗ 2C2H6 + 7O2 t 4CO2 + 6H2O (2) 2 mol 4 mol y mol 2y mol Ta có: Số mol CO2 sinh ra ở phản ứng (1) và (2).
<span class='text_page_counter'>(108)</span> laø: 3x + 2y = 56:22,4= 2,5 (II) Vaäy ta coù heä pt sau: 42x + 30y = 36 (I) 3x + 2y = 2,5 (II) Giải hệ được: x = 0,5 , y = 0,5 VC ❑3 H ❑6 = n x 22,4 = 0,5 x 22,4 = 11,2 (lít) VC ❑2 H ❑6 = n x 22,4 = 0,5 x 22,4 = 11,2 (lít) 11 , 2 b) % VC ❑3 H ❑6 = x100% = 50% 22 , 4 ⃗ % VC ❑2 H ❑6 = 100% - % VC ❑3 H ❑ ❑6 = 50% 4. Kiểm tra - đánh giá Hs làm bài tập 4/sgk.133 5. Daën doø: Veà nhaø laøm caùc baøi taäp: 2, 3, (SGK tr.133) Ôn tập lại kiến thức. Chuẩn bị bài thực hành Tuần 26 – Tiết 50: THỰC HAØNH: TÍNH CHẤT CỦA HIĐROCACBON I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1. Kiến thức HS biết được: Thí nghiệm điều chế axetilen từ can xi cacbua Thí nghiệm đốt cháy axetilen và cho axetilen tác dụng với dung dịch Br2 Thí nghiệm benzen hòa tan luôm, benzen không tan trong nước 2.Kĩ năng Lắp dụng cụ điều chế khí C2H2 từ CaC2. Thực hiện phản ứng cho C2H2 tác dụng với dung dịch Br2 và đốt cháy axetilen Thực hiện thí nghiệm hòa tan benzen vào nước và benzen tiếp xúc với dung dịch Br2 Quan sát thí nghiệm, nêu hiện tượng và giải thích hiện tượng Viết phương trình phản ứng điều chế axetilen, phản ứng của axetilen với dung dịch Br2, phản ứng cháy của axetilen 3. Định hướng phát triển năng lực - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học: + Năng lực sử dụng biểu tượng hóa học + Năng lực sử dụng thuật ngữ hóa học - Năng lực thực hành hóa học + Năng lực tiến hành thí nghiệm, sử dụng thí nghiệm an toàn + Năng lực quan sát, mô tả, giải thích các hiện tượng thí nghiệm và rút ra kết luận + Năng lực xử lí thông tin liên quan đến thí nghiệm - Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn học + Phân tích được tình huống trong học tập môn hóa học. Phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập môn hóa học + Xác định được và tìm hiểu các thông tin liên quan đến vấn đềphát hiện trong các chủ đề hóa học + Đề xuất được giải pháp và thực hiện giải pháp giải quyết vấn đề phát hiện, nhận ra sự phù hợp hay không phù hợp của các giải pháp đó II. PHƯƠNG PHÁP/ KỸ THUẬT DẠY HỌC: - Phương pháp đàm thoại tìm tòi - Phương pháp hợp tác - Phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề - Phương pháp sử dụng thí nghiệm Trang.
<span class='text_page_counter'>(109)</span> III. ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC: Gv:.Hĩa chất: Đất đèn, dung dịch brom, nước cất, diêm. Dụng cụ: Ống nghiệm có nhánh, ống nghiệm, nút cao su kèm ống nhỏ giọt, giá thí nghiệm, đèn cồn, chậu thuỷ tinh (hoặc nhựa).Tranh vẽ sơ đồ thí nghiệm H 4.25 Hs: chuẩn bị bài trước IV. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC: 3.Bài mới Hoạt Động 1:Hs tiến hành thí nghiệm Hoạt Động Của Giáo Viên Và Học Sinh Noäi Dung GV: Hướng dẫn các nhóm HS làm thí nghiệm 1: I. TIẾN HAØNH THÍ NGHIỆM: - Laép saün cho caùc HS boä duïng cuï nhö hình : 1. Thí nghieäm 1: Ñieàu cheá axetilen. Nhaän xeùt: - Laø chaát khí khoâng maøu. - Ít tan trong nước.. GV: Hướng dẫn các nhóm làm thí nghiệm theo các bước sau: - Cho vaøo oáng nghieäm coù nhaùnh moät maåu CaC2, ⃗ 3 ml nước. sau đó nhỏ khoảng 2 ❑ - Thu khí axetilen bằng cách đẩy nước. HS: Laøm thí nghieäm. GV: Yeâu caàu HS quan saùt vaø nhaän xeùt caùc tính chaát vaät lí cuûa axetilen. HS: Nhaän xeùt caùc tính chaát vaät lí cuûa axetilen. GV: Hướng dẫn HS làm thí nghiệm về tính chất hoá của axetilen: Tác dụng với dung dịch brom:. 2. Thí nghieäm 2: Tính chaát cuûa axetilen a) Tác dụng với dung dịch brom: Hiện tượng: - Ở ống nghiệm C: màu da cam của dung dịch brom bò nhaït daàn. ⃗ PTHH: C2H2 + 2Br2 ❑ C2H2Br4. - Dẫn khí axetilen thoát ra ở ống nghiệm (A) vào ống nghiệm (C) đựng dung dịch nước brom. ⃗ Yêu cầu HS nêu hiện tượng và viết ❑ phương trình hoá học. HS: Laøm thí nghieäm, ghi cheùp laïi caùc hieän tượng, viết phương trình hoá học. Trang. b) Tác dụng với oxi (phản ứng cháy):.
<span class='text_page_counter'>(110)</span> Tác dụng với oxi (phản ứng cháy): - Daãn axetilen qua oáng thuyû tinh vuoát nhoïn roài ⃗ Yêu cầu HS nêu hiện tượng châm lửa đốt ❑ và viết phương trình hoá học.. Hiện tượng: Khi đốt, axetilen cháy với ngọn lửa maøu xanh PTHH: 2C2H2 + 5O2 ⃗ t 0 4CO2 + 2H2O. HS: Laøm thí nghieäm, ghi cheùp laïi caùc hieän tượng, viết phương trình hoá học. GV: Hướng dẫn các nhóm HS làm thí nghiệm 3 Tieán haønh thí nghieäm nhö hình:. 3. Thí nghieäm 3: Tính chaát vaät lí cuûa benzen Nhaän xeùt: - Benzen là chất lỏng không màu, nhẹ hơn nước, không tan trong nước, nổi lên trong ống nghiệm. - Benzen hoà tan brom thành dung dịch màu vàng ⃗ Benzen dễ hoà tan brom naâu noåi leân treân ❑. - Cho 1 ml benzen vào ống nghiệm đựng 2 ml nước cất, lắc kĩ. Sau đó để yên quan sát. - Tiếp tục cho thêm 2 ml dung dịch brom loãng, lắc kĩ sau d0ó để yên, tiếp tụv quan sát màu cuûa dung dòch. HS: Caùc nhoùm HS laøm thí nghieäm. GV: Gọi HS nêu hiện tượng thí nghiệm. HS: Nêu hiện tượng. Hoạt Động 2:Hs viết bảng tường trình Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung GV:Hướng dẫn HS viết bảng tường trình. II. VIẾT BẢNG TƯỜNG TRÌNH: HS: Thu dọn vệ sinh phòng thực hành. Tên TN. 4. Kiểm tra – đánh giá Gv nhận xét buổi thực hành.Thu bài tường trình Yêu cầu hs dọn dẹp phòng thực hành 5. Daën doø: Ôn tập chuẩn bị kiển tra 1 tiết. Trang. Cách tiến hành. Hiện tượng. Nhận xét. PTHH ( nếucó).
<span class='text_page_counter'>(111)</span> Ngày soạn : Ngày dạy: Tuaàn 27 – Tieát 51: KIỂM TRA 1 TIẾT I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1. Kiến thức Biết: Muối cacbonat không bị nhiệt phân hủy. Nguyên tắc sắp xếp, số chu kỳ trong bảng tuần hoàn Biết hợp chất hữu cơ là gì? Tính chất vật lý của HCHC, nhận biết HCHC nguyên liệu điều chế Ý nghĩa của ô nguyên tố Hiểu: Tính chất hóa học của muối cacbonat. Tính chất hóa học của HCHC. Tách metan ra khỏi hỗn hợp metan và etilen.Ý nghĩa của số hiệu nguyên tử Vận dụng: Tính khối lượng các chất theo yêu cầu dựa vào PTHH. Tách các bằng PTHH. 2.Kĩ năng Viết các phương trình hóa học. Tính toán theo yêu cầu 3. Thái độ :Học sinh có thái độ nghiêm túc làm bài II. PHƯƠNG PHÁP/ KỸ THUẬT DẠY HỌC: III. ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC: Gv: Ma trận đề, đề kiểm tra, đáp án Hs: Ôn tập các kiến thức đã học IV. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC: 3. Bài mới Hoạt động của Giáo viên và Học sinh Noäi dung GV: Thông báo các quy định khi làm bài HS:Lắng nghe Gv: Phát bài kiểm tra Hs: Nhận bài kiểm tra và trật tự làm bài Gv: Thông báo thời gian làm bài Gv: Nhắc nhở những em chưa nghiêm túc Hs: Nghiêm túc làm bài Gv: Thu bài kiểm tra Hs: Trật tự nộp bài Gv: Nhận xét giờ kiểm tra 4. Kiểm tra – đánh giá 5. Daën doø Chuẩn bị bài tiếp theo? Dầu mỏ và khí thiên nhiên có thành phần như thế nào? Cách khai thác V. Rút kinh nghiệm ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... Trang.
<span class='text_page_counter'>(112)</span> Tuần 27 – Tiết 52: DẦU MỎ VÀ KHÍ THIÊN NHIÊN I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1. Kiến thức HS biết được: Khái niệm, thành phần, trạng thái tự nhiên của dầu mỏ, khí thiên nhiên và khí mỏ dầu và phương pháp khai thác chúng; một số sản phẩm chế biến từ dầu mỏ. ứng dụng: Dầu mỏ và khí thiên nhiên là nguồn nhiên liệu và nguyên liệu quý trong công nghiệp. 2.Kĩ năng Đọc trả lời câu hỏi, tóm tắt được thông tin về dầu mỏ, khí thiên nhiên và ứng dụng của chúng. Sử dụng có hiệu quả một số sản phẩm dầu mỏ và khí thiên nhiên. 3. Định hướng phát triển năng lực - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học: + Năng lực sử dụng biểu tượng hóa học + Năng lực sử dụng thuật ngữ hóa học - Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn học + Phân tích được tình huống trong học tập môn hóa học. Phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập môn hóa học + Xác định được và tìm hiểu các thông tin liên quan đến vấn đềphát hiện trong các chủ đề hóa học + Đề xuất được giải pháp và thực hiện giải pháp giải quyết vấn đề phát hiện, nhận ra sự phù hợp hay không phù hợp của các giải pháp đó - Năng lực vận dụng kiến thức hóa học vào cuộc sống + Hệ thống hóa kiến thức, phân tích tổng hợp kiến thức hóa học và vận dụng vào cuộc sống +Phát hiện được các nội dung hoá học được vận dụng trong đời sống để giải thích + Độc lập, sáng tạo giải quyết các vấn đề thực tiễn II. PHƯƠNG PHÁP/ KỸ THUẬT DẠY HỌC: - Phương pháp đàm thoại tìm tòi - Phương pháp hợp tác - Phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề III. ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC: Gv: Tranh vẽ: Mỏ dầu và cách khai thác, Sơ đồ chưng cất dầu mỏ . Hs: Chuẩn bị bài trước IV. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC: 3.Bài mới Hoạt Động 1:Hs tìm hiểu về tính chất vật lý Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung ⃗ Goïi HS GV: Cho HS quan saùt moû daàu moû ❑ I. TÍNH CHAÁT VAÄT LÍ: nhaän xeùt veà traïng thaùi, maøu saéc, tính tan. 1. Tính chaát vaät lí: HS: Nhaän xeùt, neâu tính chaát vaät lí cuûa daàu moû. - Daàu moû laø chaát loûng, saùnh. GV: Yeâu caâu HS quan saùt hình 4.16. Cho bieát moû - Maøu naâu ñen. dầu có ở đâu? nêu cấu tạo của túi dầu? - Không tan trong nước. HS: Thảo luận trả lời câu hỏi. - Nhẹ hơn nước. HS: Quan saùt vaøo hình 4.16 neâu caáu taïo cuûa tuùi 2. Trạng thái tự nhiên, thành phần của dầu mỏ: daàu. a) Trạng thái tự nhiên: Trong tự nhiên, dầu GV: Yêu cầu HS liên hệ thực tế nêu cách khai thác mỏ tập trung thành từng vùng lớn, ở sâu trong daàu moû. lòng đất, tạo thành mỏ dầu. Trang.
<span class='text_page_counter'>(113)</span> HS: Neâu caùch khai thaùc daàu.. b) Thaønh phaàn cuûa daàu moû: - Lớp khí dầu mỏ. - Lớp dầu mỏ. - lớp nước mặn. Caùch khai thaùc daàu moû: GV: Yeâu caàu HS quan saùt vaøo hình 4.17. neâu teân - Khoan những lỗ khoan xuống lớp dầu lỏng (còn các sản phẩm chế biến từ dầu mỏ. goïi laø gieáng daàu). GV: Giới thiệu: Để tăng lượng xăng, người ta sử - Ban đầu, dầu tự phun lên. Về sau, người ta phải dụng phương pháp: Crắckinh (nghĩa là bẻ gãy phân bơm nước hoặc khí xuống để đẩy dầu lên. tử) để chế biến dầu nặng. Thành xăng và các sản 3. Các sản phẩm chế biến từ dầu mỏ: phaåm khí coù giaù trò trong coâng nghieäp nhö: Metan, Xăng, dầu thắp, dầu điezen, dầu mazut, nhựa etilen… đường. Daàu naëng craéckinh xăng + hỗn hợp khí Hoạt Động 2: Hs tìm hiểu về khí thiên nhiên Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung GV: Giới thiệu: Khí thiên nhiên có trong các mỏ II. KHÍ THIEÂN NHIEÂN: khí nằm dưới lòng đất. Thành phần chủ yếu là khí Khí thiên nhiên có trong các mỏ khí nằm dưới metan (95%). lòng đất. Thành phần chủ yếu là khí metan (95%) Khí thiên nhiên là nhiên liệu, nguyên liệu trong đời soáng vaø trong coâng nghieäp. Hoạt Động 3:Hs tìm hiểu về dầu mỏ và khí thiên nhiên ở nước ta Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung GV: Yêu cầu HS đọc sách giáo khoa. Trang 128 III. DẦU MỎ VAØ KHÍ THIÊN NHIÊN Ở VIỆT HS: Đọc sách giáo khoa. NAM: (SGK) 4.Kiểm tra –đánh giá GV: Yeâu caàu HS nhaéc laïi caùc noäi dung chính cuûa baøi. GV: Yeâu caàu HS thaûo luaän laøm baøi taäp 1, 2 SGK 5. Daën doø: Veà nhaø laøm caùc baøi taäp: 3,4 (SGK tr.129) Học bài chuẩn bị bài tiếp theo. Trang.
<span class='text_page_counter'>(114)</span> Tuaàn 28 – Tieát 53: NHIÊN LIỆU I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1. Kiến thức HS biết được: Khái niệm về nhiên liệu, các dạng nhiên liệu phổ biến (rắn, lỏng, khí) Hiểu được: Cách sử dụng nhiên liệu (gas, dầu hỏa, than,...) an toàn có hiệu quả, giảm thiểu ảnh hưởng không tốt tới môi trường. 2.Kĩ năng Biết cách sử dụng được nhiên liệu có hiệu quả, an toàn trong cuộc sống hằng ngày. Tính nhiệt lượng tỏa ra khi đốt cháy than, khí metan, và thể tích khí cacbonic tạo thành 3.Định hướng phát triển năng lực - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học: + Năng lực sử dụng biểu tượng hóa học + Năng lực sử dụng thuật ngữ hóa học - Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn học + Phân tích được tình huống trong học tập môn hóa học. Phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập môn hóa học + Xác định được và tìm hiểu các thông tin liên quan đến vấn đềphát hiện trong các chủ đề hóa học + Đề xuất được giải pháp và thực hiện giải pháp giải quyết vấn đề phát hiện, nhận ra sự phù hợp hay không phù hợp của các giải pháp đó - Năng lực vận dụng kiến thức hóa học vào cuộc sống + Hệ thống hóa kiến thức, phân tích tổng hợp kiến thức hóa học và vận dụng vào cuộc sống +Phát hiện được các nội dung hoá học được vận dụng trong đời sống để giải thích + Độc lập, sáng tạo giải quyết các vấn đề thực tiễn II. PHƯƠNG PHÁP/ KỸ THUẬT DẠY HỌC: - Phương pháp đàm thoại tìm tòi - Phương pháp hợp tác - Phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề III. ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC: Gv: Biểu đồ: Hình 4.21, 4.22 Hs: Chuẩn bị bài trước IV. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC: Nêu các sản phẩm chế biến từ dầu mỏ. chữa bài tập 4 (SGK, tr. 129). 3.Bài mới Hoạt Động 1: Tìm hiểu nhiên liệu là gì Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung GV: Đặt vấn đề: Em hãy kể tên một vài nhiên liệu I. NHIÊN LIỆU LAØ GÌ? thường dùng? Nhiên liệu là những chất cháy được, khi cháy toả HS: Thaûo luaän nhoùm keå teân. nhieät vaø phaùt saùng. GV: Các chất trên khi cháy đều toả nhiệt và phát - Một số nhiên liệu có sẵn trong tự nhiên như: sáng, người ta gọi các chất đó là chất đốt, hay Than, cuûi, daàu moû… ⃗ nhieân lieäu. ❑ Vaäy nhieân lieäu laø gì? - Một số nhiên liệu được điều chế từ các nguồn HS: Thảo luận trả lời. nhiên liệu có sẳn trong tự nhiên như: cồn đốt, khí than… Hoạt Động 2: Phân loại nhiên liệu Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung Trang.
<span class='text_page_counter'>(115)</span> GV: Dựa vào trạng thái em nào có thể phân loại caùc nhieân lieäu. HS: Dựa vào trạng thái người chia nhiên liệu ra làm 3 loại lớn: Rắn, lỏng , khí.. II. NHIÊN LIỆU ĐƯỢC PHÂN LOẠI NHƯ THẾ NAØO? 1. Nhieân lieäu raén: Goàm than moû, goã… 2. Nhieân lieäu loûng: Gồm các sản phẩm chế biến từ dầu mỏ như: xăng, dầu hoả… và rượu. 3. Nhieân lieäu khí: Gồm các loại khí thiên nhiên, khí mỏ dầu, khí lò cao, khí than. Hoạt Động 3: cách sử dụng nhiên liệu hiệu quả Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung GV: Đặt vấn đề: Vì sao chúng ta phải sử dụng III. SỬ DỤNG NHIÊN LIỆU NHƯ THẾ NAØO nhiên liệu cho hiệu quả? Sử dụng nhiên liệu như LAØ HIEÄU QUAÛ: theá naøo laø hieäu quaû? 1) Cung cấp đủ oxi (không khí) cho quá trình HS: Thảo luận trả lời. chaùy nhö: thoåi khoâng khí vaøo loø, xaây oáng GV: Muốn sử dụng nhiên liệu hiệu quả, chúng ta khói cao để hút gió. thường phải thực hiện những biệtn pháp gì? 2) Tăng diện tích tiếp xúc nhiên liệu với oxi HS: Nêu các biện pháp sử dụng nhiên liệu cho có baèng caùch: hieäu quaû. - Trộn đều nhiên liệu khí, lỏng với không khí. - Cheû nhoû cuûi. - Đập nhỏ than khi đốt cháy. 3) Điều chỉnh lượng nhiên liệu để duy trì sự cháy ở mức độ cần thiết phù hợp với nhu cầu sử dụng nhằm tận dụng nhiệt lượng do sự cháy tạo ra. 4. Kiểm tra – đánh giá GV: Yeâu caàu HS nhaéc laïi caùc noäi dung chính cuûa baøi. 5. Daën doø: Laøm caùc baøi taäp: 1, 2, 3, 4 (SGK tr.132) Học bài chuẩn bị bài tiếp theo? Rượi etylic có cấu tạo như thế nào. Cách điều chế rượu etylic Tuần 28 – Tiết 54:. RƯỢU ETYLIC CTPT: C2H6O PTK: 46 I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1. Kiến thức HS biết được: Công thức phân tử, công thức cấu tạo, đặc điểm cấu tạo. Tính chất vật lí : Trạng thái , màu sắc, mùi vị, tính tan, khối lượng riêng, nhiệt độ sôi. Khái niệm độ rượu Tính chất hóa học: Phản ứng với Na, với axit axetic, phản ứng cháy ứng dụng : làm nguyên liệu dung môi trong công nghiệp Phương pháp điều chế ancol etylic từ tinh bột , đường hoặc từ etien. 2.Kĩ năng Trang.
<span class='text_page_counter'>(116)</span> Quan sát mô hình phân tử, thí nghiệm, mẫu vật, hình ảnh ...rút ra được nhận xét về đặc điểm cấu tạo phân tử và tính chất hóa học. Viết các PTHH dạng công thức phân tử và CTCT thu gọn Phân biệt ancol etylic với benzen. Tính khối lượng ancol etylic tham gia hoặc tạo thành trong phản ứng có sử dụng độ rượu và hiệu suất quá trình. 3.Định hướng phát triển năng lực - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học: + Năng lực sử dụng biểu tượng hóa học + Năng lực sử dụng thuật ngữ hóa học - Năng lực thực hành hóa học + Năng lực tiến hành thí nghiệm, sử dụng thí nghiệm an toàn + Năng lực quan sát, mô tả, giải thích các hiện tượng thí nghiệm và rút ra kết luận + Năng lực xử lí thông tin liên quan đến thí nghiệm - Năng lực tính toán + Tính toán theo khối lượng, theo số mol của chất tham gia hoặc sản phẩm + Vận dụng các thuật toán để tính toán trong các bài toán hóa học - Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn học + Phân tích được tình huống trong học tập môn hóa học. Phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập môn hóa học + Xác định được và tìm hiểu các thông tin liên quan đến vấn đềphát hiện trong các chủ đề hóa học + Đề xuất được giải pháp và thực hiện giải pháp giải quyết vấn đề phát hiện, nhận ra sự phù hợp hay không phù hợp của các giải pháp đó - Năng lực vận dụng kiến thức hóa học vào cuộc sống + Hệ thống hóa kiến thức, phân tích tổng hợp kiến thức hóa học và vận dụng vào cuộc sống +Phát hiện được các nội dung hoá học được vận dụng trong đời sống để giải thích + Độc lập, sáng tạo giải quyết các vấn đề thực tiễn II. PHƯƠNG PHÁP/ KỸ THUẬT DẠY HỌC: - Phương pháp đàm thoại tìm tòi - Phương pháp hợp tác - Phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề - Phương pháp sử dụng thí nghiệm III. ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC: Gv: Dụng cụ:Cốc thuỷ tinh, đèn cồn, diêm. Hoá chất: Na, cồn, H2O Hs: Chuẩn bị bài trước IV. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC: 3.Bài mới Hoạt Động 1: Tìm hiểu tính chất vật lí Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung ⃗ GV: Cho HS quan sát lọ đựng rượu etylic ❑ I. TÍNH CHAÁT VAÄT LÍ: Yêu cầu HS quan sát nêu tính chất của rượu. Rượu etylic: HS: Quan sát nêu tính chất vật lí của rượu. - Là chất lỏng không màu, nhẹ hơn nước, tan vô GV: Gọi HS đọc khái niệm của độ rượu, giải hạn trong nước. thích?. - Rượu etylic sôi ở 78,30C. HS: Độ rượu: Số ml rượu eytlic có trong 100 ml - Rượu etylic hoà tan được nhiều chất như iot, hỗn hợp rượu với nước gọi là độ rượu. benzen. 0 Ví dụ: rượu 45 có nghĩa là: Trang.
<span class='text_page_counter'>(117)</span> Cứ 100 ml dung dịch rượu có chứa 45 ml rượu etylic nguyeân chaát. Hoạt Động 2: Tìm hiểu cơng thức cấu tạo Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung GV: Cho HS quan sát mô hình phân tử rượu etylic Gọi HS lên bảng viết công thức cấu tạo của rượu II. CẤU TẠO PHÂN TỬ: etylic. 1. Công thức cấu tạo: HS: Quan sát mô hình phân tử rượu etylic và viết công thức cấu tạo. GV: Em hãy nhận xét đặc điểm cấu tạo của rượu H H etylic. HS: Nhận xét: Trong phân tử rượu etylic có một H C C O H nguyên tử H không liên kết với nguyên tử C mà liên kết với nguyên tử O tạo ra nhóm – OH. H H GV: Giới thiệu: Chính nhóm OH này làm cho rượu Viết gọn: CH3 – CH2 – OH coù tính chaát ñaëc tröng. 2. Ñaëc ñieåm caáu taïo: Trong phân tử rượu etylic có một nguyên tử H không liên kết với nguyên tử C mà liên kết với nguyên tử O tạo ra nhóm – OH. Hoạt Động 3: Tìm hiểu tính chất hĩa học Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung GV: Hướng dẫn HS làm thí nghiệm: Đốt rượu etylic III. TÍNH CHẤT CỦA RƯỢU: Các em cho biết hiện tượng, nhận xét và viết 1. Rượu etylic có cháy không? phương trình hoá học. a) Thí nghiệm: Đốt rượu etylic HS: Rượu etylic cháy với ngọn lửa màu xanh, toả b) Hiện tượng: nhiều nhiệt. Rượu etylic tác dụng mạnh với oxi khi Rượu etylic cháy với ngọn lửa màu xanh, toả đốt nóng. nhieàu nhieät. GV: Hướng dẫn HS làm thí nghiệm: c) Nhaän xeùt: - Cho một mẫu Na vào cốc đựng rượu etylic. Rượu etylic tác dụng mạnh với oxi khi đốt nóng. - Cho một mẫu Na vào cốc nước để so sánh. PTHH: ⃗ Nêu hiện tượng, nhận xét C2H5OH + 3O2 t 0 2CO2 + 3H2O HS: Có bọt khí thoát ra, mẩu Na tan dần. rượu 2. Rượu etylic có phản ứng với Natri không? etylic tác dụng được với natri, giải phóng khí H 2. a) Thí nghieäm: GV: Giới thiệu: phản ứng của rượu etylic với axit b) Hiện tượng: axetíc. - Có bọt khí thoát ra. - Maåu Na tan daàn. c) Nhaän xeùt: rượu etylic tác dụng được với natri, giải phóng khí H2. ⃗ 2C2H5ONa + H2 PTHH: 2C2H5OH + 2Na ❑ 3. Phản ứng với axit axetic: (sẽ học ở bài 45) Hoạt Động 4: Tìm hiểu ứng dụng Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung GV: Yêu cầu HS quan sát sơ đồ ứng dụng quan IV. ỨNG DỤNG: trọng của rượu etylic, nêu ứng dụng. (SGK) Trang.
<span class='text_page_counter'>(118)</span> HS: Nêu các ứng dụng. GV: Uống nhiều rượu rất có hại cho sức khoẻ. Hoạt Động 5:tìm hiểu cách điều chế Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung GV: Rượu etylic thường được điều chế theo cách V. ÑIEÀU CHEÁ: naøo?. Rượu etylic thường điều chế theo hai cách: HS: Nêu cách điều chế rượu etylic. Tinh bột hoặc đường Lên men Rượu etylic GV: Giới thiệu: Người ta có thể điều chế rượu etylic bằng cách cho etilen tác dụng với nước theo Hoặc: C2H4 + H2O Axit C2H5OH phöông trình: C2H4 + H2O Axit C2H5OH GV: Yeâu caàu HS thaûo luaän laøm baøi taäp 1 HS: Thaûo luaän laøm baøi taäp 1 GV: Gọi HS nhận xét sửa sai. 4. Kiểm tra – đánh giá GV: Yeâu caàu HS nhaéc laïi caùc noäi dung chính cuûa baøi Bài tập 1: Viết phương trình hoá học của các phản ứng xảy ra trong các trường hợp sau: a) Cho natri vào hỗn hợp rượu etylic và benzen. b) Cho natri vào rượu 450 Bài tập 2: Cho 100ml dung dịch rượu etylic 960 tác dụng với Na dư. Thể tích khí H2 thu được ở đktc là bao nhiêu?. Biết Drượu = 0,8g/ml. A. 22 lít B. 22,7 lít C. 23,5 lít D. 21,17 lít 5. Daën doø: Laøm caùc baøi taäp: 1, 2, 3, 4 (SGK tr.132) Học bài chuẩn bị bài tiếp theo ? phân tử Axit axetic có cấu tạo như thế nào ? Axit axetic có tính chất hóa học của axit không? Tuaàn 29 – Tieát 55:. AXIT AXETIC Công thức phân tử: C2H4O2 Phân tử khối: 60 I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1. Kiến thức HS biết được: Công thức phân tử, công thức cấu tạo, đặc điểm cấu tạo của axit axetic. Tính chất vật lí : Trạng thái , màu sắc, mùi vị, tính tan, khối lượng riêng, nhiệt độ sôi. Tính chất hóa học: Là một axit yếu, có tính chất chung của axit, tác dụng với ancol etylic tạo thành este. 2.Kĩ năng Quan sát mô hình phân tử, thí nghiệm, mẫu vật, hình ảnh ...rút ra được nhận xét về đặc điểm cấu tạo phân tử và tính chất hóa học. Dự đoán, kiểm tra và kết luận được về tính chất hóa học của axit axetic Phân biệt axit axetic với ancol etylic và chất lỏng khác. Tính nồng độ axit hoặc khối lượng dụng dịch axit axetic tham gia hoặc tạo thành trong phản ứng. 3.Định hướng phát triển năng lực - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học: + Năng lực sử dụng biểu tượng hóa học + Năng lực sử dụng thuật ngữ hóa học - Năng lực thực hành hóa học + Năng lực tiến hành thí nghiệm, sử dụng thí nghiệm an toàn Trang.
<span class='text_page_counter'>(119)</span> + Năng lực quan sát, mô tả, giải thích các hiện tượng thí nghiệm và rút ra kết luận + Năng lực xử lí thông tin liên quan đến thí nghiệm - Năng lực tính toán + Tính toán theo khối lượng, theo số mol của chất tham gia hoặc sản phẩm + Vận dụng các thuật toán để tính toán trong các bài toán hóa học - Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn học + Phân tích được tình huống trong học tập môn hóa học. Phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập môn hóa học + Xác định được và tìm hiểu các thông tin liên quan đến vấn đềphát hiện trong các chủ đề hóa học + Đề xuất được giải pháp và thực hiện giải pháp giải quyết vấn đề phát hiện, nhận ra sự phù hợp hay không phù hợp của các giải pháp đó - Năng lực vận dụng kiến thức hóa học vào cuộc sống + Hệ thống hóa kiến thức, phân tích tổng hợp kiến thức hóa học và vận dụng vào cuộc sống +Phát hiện được các nội dung hoá học được vận dụng trong đời sống để giải thích + Độc lập, sáng tạo giải quyết các vấn đề thực tiễn II. PHƯƠNG PHÁP/ KỸ THUẬT DẠY HỌC: - Phương pháp đàm thoại tìm tòi - Phương pháp hợp tác - Phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề - Phương pháp sử dụng thí nghiệm III. ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC: Gv: Dụng cụ: ống nghiệm, kẹp gỗ, ống hút, giá sắt, đèn cồn, cốc thuỷ tinh, hệ thống ống dẫn khí. Hoá chất: CH3COOH, Na2CO3, NaOH, phenolphtalein, quì tím. Hs: Chuẩn bị bài trước IV. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC: Kiểm tra 15 phút ( có đề và đáp án kèm theo ) 3.Bài mới Hoạt Động 1:Hs tìm hiểu về tính chất vật lý Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung GV: Cho HS quan sát CH3COOH → Giới thiệu: I. TÍNH CHAÁT VAÄT LÍ: Giaám aên laø dung dòch axit axetic 3% → 5%. - Axit axetic laø chaát loûng, khoâng maøu, vò chua, GV: Caùc em quan saùt vaø cho bieát tính chaát vaät lí cuûa tan vô hạn trong nước. axit axetic. GV: Nhỏ vào giọt CH3COOH vào ống nghiệm đựng nước, quan sát. HS: Neâu tính chaát vaät lí cuûa axit axetic. Hoạt Động 2:Hs tìm hiểu cấu tạo phân tử Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung GV: Cho HS quan sát mô hình phân tử axit axetic II. CẤU TẠO PHÂN TỬ: ⃗ Gọi HS lên bảng viết công thức cấu tạo. 1. Công thức cấu tạo: ❑ HS: Quan sát mô hình phân tử axitaxetic và viết công thức cấu tạo. GV: Em haõy nhaän xeùt ñaëc ñieåm caáu taïo cuûa 2. Ñaëc ñieåm caáu taïo: axitaxetic. HS: Nhận xét: Trong phân tử của axit axetic có nhóm Trong phân tử của axit axetic có nhóm (Trang.
<span class='text_page_counter'>(120)</span> (- COOH). GV: Giới thiệu: Chính nhóm này làm cho phân tử có tính axit.. COOH). Nhóm này làm cho phân tử có tính axit.. Hoạt Động 3:Hs tìm hiểu về tính chất hĩa học Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung GV: Em naøo coù theå nhaéc laïi tính chaát chung cuûa axit. III. TÍNH CHẤT CỦA RƯỢU: HS: Neâu tính chaát chung cuûa axit. 1. Axit axetic coù tính chaát cuûa axit khoâng? GV: axit axetic coù tính chaát cuûa axít khoâng?. GV: Hướng dẫn HS làm thí nghiệm: T Thí nghieäm Hieän Phöông trình - Thí nghieäm 1: Nhoû dung dòch CH3COOH vaøo moät T tượng phản ứng maãu giaáy quì tím. 1 Nhoû dung Quì tím - Thí nghieäm 2: Nhoû dung dòch CH3COOH vaøo dung dòch chuyeån dòch Na2CO3. CH3COOH sang maøu - Thí nghiệm 3: Nhỏ từ từ CH3COOH vào dung dịch vào một mẫu đỏ NaOH (coù vaøi gioït dung dòch phenolphthalein). giaáy quì tím ⃗ ❑ GV yeâu caàu HS laøm thí nghieäm, quan saùt thí 2 Nhoû dung Suûi boït Na2CO3 + nghiệm, nêu hiện tượng và viết phương trình. dòch 2CH3COOH HS: Laøm thí nghieäm, quan saùt thí nghieäm, neâu hieän CH3COOH 2CH3C tượng và viết phương trình. vaøo dung dòch OONa + H2O GV: Qua thí nghieäm caùc thí nghieäm treân caùc em coù Na2CO3 + CO2 nhaän xeùt gì veà tính chaát cuûa axit. 3 Nhỏ từ từ Dung dòch CH3COOH + HS: Axit axetic là một axit hữu cơ có tính chất của CH3COOH ban đầu NaOH moät axit yeáu. vaøo dung dòch coù maøu CH3COONa + GV: Ngoài các tính chất chung của axit. Axit axetic có NaOH (có vài đỏ chuyển H2O tính chất hoá học nào nữa không? gioït dung daàn veà GV: Làmthí nghiệm: Cho CH3COOH tác dụng với dòch khoâng rượu etylic. phenolphthal maøu. ⃗ GV goïi HS nhaän xeùt. ❑ ein) HS: Axit axetic tác dụng với rượu etylic. Nhaän xeùt: Axit axetic laø moät axit GV: Phản ứng giữa axit axetic với rượu etylic thuộc hữu cơ có tính chất của một axit ⃗ GV hướng dẫn HS viết loại phản ứng este hoá ❑ yeáu. phương trình hoá học. 2. Tác dụng với rượu etylic: GV: Giới thiệu: etylaxetat là este. 4. Kiểm tra – đánh giá Yeâu caàu HS nhaéc laïi caùc noäi dung chính cuûa baøi Viết các phương trình phản ứng xảy ra khi cho axit axetic lần lượt tác dụng với: a)Ba(OH)2, b)CaCO3 c) Na d) MgO e) CH3OH 5. Daën doø: Laøm caùc baøi taäp: 1, 2, 3, 4 (SGK tr.132) Trang.
<span class='text_page_counter'>(121)</span> Học bài chuẩn bị phần tiếp theo ? Axit axetic có những ứng dụng gì và phương pháp điều chế axit axetic. Trang.
<span class='text_page_counter'>(122)</span> Tuần 29 - Tieát 56:. AXIT AXETIC (tt) Công thức phân tử: C2H4O2 Phân tử khối: 60. I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1. Kiến thức HS biết được: ứng dụng : làm nguyên liệu trong công nghiệp, sản xuất giấm ăn. Phương pháp điều chế axit axetic bằng cách lem men ancol etylic. 2.Kĩ năng Tính nồng độ axit hoặc khối lượng dụng dịch axit axetic tham gia hoặc tạo thành trong phản ứng. 3.Định hướng phát triển năng lực - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học: + Năng lực sử dụng biểu tượng hóa học + Năng lực sử dụng thuật ngữ hóa học - Năng lực tính toán + Tính toán theo khối lượng, theo số mol của chất tham gia hoặc sản phẩm + Vận dụng các thuật toán để tính toán trong các bài toán hóa học - Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn học + Phân tích được tình huống trong học tập môn hóa học. Phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập môn hóa học + Xác định được và tìm hiểu các thông tin liên quan đến vấn đềphát hiện trong các chủ đề hóa học + Đề xuất được giải pháp và thực hiện giải pháp giải quyết vấn đề phát hiện, nhận ra sự phù hợp hay không phù hợp của các giải pháp đó - Năng lực vận dụng kiến thức hóa học vào cuộc sống + Hệ thống hóa kiến thức, phân tích tổng hợp kiến thức hóa học và vận dụng vào cuộc sống +Phát hiện được các nội dung hoá học được vận dụng trong đời sống để giải thích + Độc lập, sáng tạo giải quyết các vấn đề thực tiễn II. PHƯƠNG PHÁP/ KỸ THUẬT DẠY HỌC: - Phương pháp đàm thoại tìm tòi - Phương pháp hợp tác - Phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề - Phương pháp sử dụng bài tập hóa học III. ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC: Gv: Baûng phuï, phieáu hoïc taäp. Hs: Chuẩn bị bài trước IV. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC: Nêu cấu tạo và tính chất hoá học của axit axetic Laøm baøi taäp 2 trang 143 SGK 3.Bài mới Hoạt Động 1: Hs tìm hiểu ứng dụng Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung IV. ỨNG DỤNG: GV: Yêu cầu HS quan sát sơ đồ ứng dụng của axit (SGK) axetic, nêu ứng dụng. HS: Nêu các ứng dụng. Hoạt Động 2: Hs nghiên cứu cách điều chế Trang.
<span class='text_page_counter'>(123)</span> Hoạt động của giáo viên và học sinh GV: Giới thiệu: axit axetic trong công nghiệp được sản xuất từ butan. HS: Nghe vaø ghi. GV: Em naøo coù theå neâu caùch saûn xuaát giaám aên trong thực tế?. HS: Để sản xuất giấm ăn, người ta dùng phương pháp lên men dung dịch rượu etylic loãng. GV: Em nào có thể viết phương trình phản ứng. HS: Viết phương trình phản ứng. Noäi dung. V. ÑIEÀU CHEÁ: Trong công nghiệp, axit axetic được ñieàu cheá theo caùch sau: 2C4H10 + 5O2 ⃗ t 0 4CH3COOH + 2H2O Butan Axitaxetic Để sản xuất giấm ăn, người ta dùng phương pháp lên men dung dịch rượu etylic loãng. C2H5OH + O2 men giaám CH3COOH + H2O Hoạt Động 3: Luyện tập Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung Cho bột Mg dư tác dụng với 200ml dung dịch Bài tập CH3COOH 1M. a) Phöông trình: ⃗ (CH3COO)2Mg + H2 a) Viết phương trình hoá học 2CH3COOH + Mg ❑ b) Tính thể tích khí thu được (đktc) b) nCH ❑3 COOH = 0,2 1 = 0,2 (mol) Theo phöông trình: 1 0,2 nH ❑2 = nCH ❑3 COOH = = 0,1 2 2 Gv; Yêu cầu hs làm bài tập 5/ 143 (mol) Hs: làm bài Gv: nhận xét, sửa sai VH ❑2 = 0,1 22,4 = 2,24 (lít) ⃗ CH3COOK + H2O - CH3COOH + KOH ❑ ⃗ 2 CH3COONa + H2O - 2CH3COOH + Na2CO3 ❑ + CO2 ⃗ (CH3COO)2Fe + H2 - 2CH3COOH + Fe ❑ ⃗ (CH3COO)2Zn + H2O - 2CH3COOH + ZnO ❑ 4. Kiểm tra – đánh giá Tính khối lượng axit axetic thu được khi lên men 9.2 gam rượu etylic.Biết hiệu suất của phản ứng là 80% Laøm caùc baøi taäp: 6 (SGK tr.132) 5. Daën doø: Laøm baøi taäp sgk Học bài chuẩn bị bài tiếp theo? Ôn lại tính chất hóa học của etilen, rượu etylic và axit axetic Tuần 30 - Tieát 57:. MỐI LIÊN HỆ GIỮA ETILEN,RƯỢU ETYLIC VAØ AXIT AXETIC.. I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1. Kiến thức HS biết được: Mối liên hệ giữa các chất: etilen, ancol etylic, axit axetic, este etylaxetat. 2.Kĩ năng Thiết lập được sơ đồ mối liên hệ giữa quen, ancol etylic, axit axetic, este etyl axetat. Viết các PTHH minh họa cho các mối liên hệ Tính hiệu suất phản ứng este hóa, tính % khối lượng các chất trong hỗn hợp lỏng. 3.Định hướng phát triển năng lực - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học: + Năng lực sử dụng biểu tượng hóa học + Năng lực sử dụng thuật ngữ hóa học Trang.
<span class='text_page_counter'>(124)</span> - Năng lực tính toán + Tính toán theo khối lượng, theo số mol của chất tham gia hoặc sản phẩm + Vận dụng các thuật toán để tính toán trong các bài toán hóa học - Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn học + Phân tích được tình huống trong học tập môn hóa học. Phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập môn hóa học + Xác định được và tìm hiểu các thông tin liên quan đến vấn đềphát hiện trong các chủ đề hóa học + Đề xuất được giải pháp và thực hiện giải pháp giải quyết vấn đề phát hiện, nhận ra sự phù hợp hay không phù hợp của các giải pháp đó II. PHƯƠNG PHÁP/ KỸ THUẬT DẠY HỌC: - Phương pháp đàm thoại tìm tòi - Phương pháp hợp tác - Phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề - Phương pháp sử dụng bài tập hóa học III. ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC: Gv: Baûng phuï, phieáu hoïc taäp. Hs: Chuẩn bị bài trước IV. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC: Nêu cấu tạo và tính chất hoá học của axit axetic Laøm baøi taäp 2 trang 143 SGK 3.Bài mới Hoạt Động 1: Hs tìm hiểu mối quan hệ giữa các hợp chất Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung GV: Giới thiệu: Giữa các loại hợp chất hữu cơ có I. SƠ ĐỒ LIÊN HỆ GIỮA ETILEN, RƯỢU mối liên hệ với nhau. ETYLIC VAØ AXIT AXETIC Phương trình minh hoạ: xt C2H5OH C2H4 + H2O ⃗ C2H5OH + O2 men giaám CH3COOH + H2O. GV: Yêu cầu HS viết phương trình minh hoạ. HS: Viết phương trình minh hoạ.. Hoạt Động 2: BAØI TẬP Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung Baøi taäp 1: (SGK trang 144) II. BAØI TAÄP: GV: Yeâu caàu HS laøm baøi taäp 1 (b) SGK 144. Baøi taäp 1: ⃗ CH2Br – CH2Br HS: Laøm baøi taäp 1 (b) SGK 144. b) CH2 = CH2 + Br2 ❑ ⃗ (-CH2 – CH2 -)n Bài tập 2: Cho 22,4 lít khí etilen (ở đktc) tác dụng nCH2 = CH2 ❑ với nước có axit sunfuric làm xúc tác, thu được 13,8 Bài tập 2: gam rượu etylic. Hãy tính hiệu suất phản ứng cộng PHTHH: ⃗ xt nước của etilen. C2H4 + H2O C2H5OH 22 , 4 GV: Hướng dẫn HS làm bài tập 2 Soá mol etilen = = 1 (mol) 22 , 4 GV: Yeâu caàu HS thaûo luaän laøm baøi taäp 2 Trang.
<span class='text_page_counter'>(125)</span> HS: Thaûo luaän laøm baøi taäp 2 GV: Gọi HS nhận xét sửa sai.. Theo PTHH, cứ 1 mol etilen khi phản ứng hết với nước tạo ra 1 mol rượu etylic. Vậy theo lí thuyết, số mol rượu etylic tạo ra là 1 mol: 1 x 46 = 46g Thực tế rượu etylic thu được là 13,8 gam. Vậy hiệu suất phản ứng là: 13 , 8 100% = 30% 46 Baøi taäp 3: Soá mol CO2 = 44:44 = 1 (mol) → khối lượng cacbon có trong 23 gam chất hữu cơ A là: 1 12 = 12 (gam) ❑ nH 2 O = 27:18 = 1,5 (mol) → khối lượng hiđro trong 23 gam chất A là: 1,5 2 = 3 (gam) Khối lượng oxi có trong hợp chất A là: 23 – (12 + 3) = 8 (gam) a) Vaäy trong A coù: C, H, O. b) Gỉa sử A có công thức là: CxHyOz (x, y, z là số nguyeân döông) 12 3 8 Ta coù :x : y : z = : : = 1:3:0,5 = 12 1 16 2:6:1 → vậy công thức của A là: (C2H6O)k: (k nguyeân, döông) Vì: MA = 23 x 2 = 46 Ta coù: MA = (12 + 2 + 6 + 16 + 1) k = 46 → k=1 Vậy công thức phân tử của A là: C2H6O.. Baøi taäp 3: (baøi taäp 4 SGK trang 144) GV: Hướng dẫn HS làm bài tập 4 SGK GV: Yeâu caàu HS thaûo luaän laøm baøi taäp 4 HS: Thaûo luaän laøm baøi taäp 4 GV: Gọi HS nhận xét sửa sai.. 4. Kiểm tra – đánh giá Hs làm bài tập 4sgk/144 5. Daën doø: Laøm caùc baøi taäp sgk Học bài chuẩn bị bài tiếp theo ? Chất béo có cấu tạo và tính chất hóa học như thế nào Tuần 30 - Tieát 58: CHẤT BÉO I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1. Kiến thức HS biết được: Khái niệm chất béo, trạng thái thiên nhiên, công thức tổng quát của chất béo đơn giản là (RCOO)3C3H5 ' đặc niêm cấu tạo. Tính chất vật lí: trạng thái, tính tan Tính chất hóa học: Phản ứng thủy phân trong môi trường axit và trong môi trường kiềm ( phản ứng xà phòng hóa) ứng dụng : Là thức ăn quan trọng của người và động vật, là nguyên liệu trong công nghiệp. 2.Kĩ năng Quan sát thí nghiệm, hình ảnh ...rút ra được nhận xét về công thức đơn giản, thành phần cấu tạo và tính chất của chất béo. Trang.
<span class='text_page_counter'>(126)</span> Viết được PTHH phản ứng thủy phân của chất béo trong môi trường axit, môi trường kiềm Phân biệt chất béo (dầu ăn, mỡ ăn) với hiđrocacbon (dầu, mỡ công nghiệp) Tính khối lượng xà phòng thu được theo hiệu suất 3.Định hướng phát triển năng lực - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học: + Năng lực sử dụng biểu tượng hóa học + Năng lực sử dụng thuật ngữ hóa học - Năng lực thực hành hóa học + Năng lực tiến hành thí nghiệm, sử dụng thí nghiệm an toàn + Năng lực quan sát, mô tả, giải thích các hiện tượng thí nghiệm và rút ra kết luận + Năng lực xử lí thông tin liên quan đến thí nghiệm - Năng lực tính toán + Tính toán theo khối lượng, theo số mol của chất tham gia hoặc sản phẩm + Vận dụng các thuật toán để tính toán trong các bài toán hóa học - Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn học + Phân tích được tình huống trong học tập môn hóa học. Phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập môn hóa học + Xác định được và tìm hiểu các thông tin liên quan đến vấn đềphát hiện trong các chủ đề hóa học + Đề xuất được giải pháp và thực hiện giải pháp giải quyết vấn đề phát hiện, nhận ra sự phù hợp hay không phù hợp của các giải pháp đó - Năng lực vận dụng kiến thức hóa học vào cuộc sống + Hệ thống hóa kiến thức, phân tích tổng hợp kiến thức hóa học và vận dụng vào cuộc sống +Phát hiện được các nội dung hoá học được vận dụng trong đời sống để giải thích + Độc lập, sáng tạo giải quyết các vấn đề thực tiễn II. PHƯƠNG PHÁP/ KỸ THUẬT DẠY HỌC: - Phương pháp đàm thoại tìm tòi - Phương pháp hợp tác - Phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề - Phương pháp sử dụng thí nghiệm hóa học III. ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC: Gv: Duïng cuï: OÁng nghieäm, Keïp goã. Hoá chất: Nước , Benzen, Dầu ăn Hs: Chuẩn bị bài trước IV. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC: Hoàn thành phương trình phản ứng cho sơ đồ sau: ⃗ rượu etylic ❑ ⃗ axit axetic ❑ ⃗ etylaxetat ❑ ⃗ axetat natri Etilen ❑ 3.Bài mới Hoạt Động 1: Tìm hiểu chất béo cĩ ở đâu Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung GV: Đặt câu hỏi: trong thực tế, chất béo có ở đâu? I. CHẤT BÉO CÓ Ở ĐÂU? HS: Trả lời câu hỏi. - Trong mỡ động vật. - Tập trung nhiều ở quả và hạt Hoạt Động 2: Tìm hiểu tính chất vật lí của chất béo Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung GV: Yeâu caàu caùc nhoùm HS laøm thí nghieäm. II. CHẤT BÉO CÓ NHỮNG TÍNH CHẤT GV: Hướng dẫn HS làm thí nghiệm:Cho một giọt dầu ăn VẬT LÍ QUAN TRỌNG NAØO? lần lượt vào 2 ống nghiệm đựng nước và benzen , lắc Chất béo nhẹ hơn nước, không tan trong nước, nheï vaø quan saùt. tan được trong benzen, xăng, dầu hoả… Trang.
<span class='text_page_counter'>(127)</span> HS: laøm thí nghieäm. GV: Gọi HS nêu hiện tượng và nhận xét tính chất vật lí cuûa chaát beùo. HS: Nêu hiện tượng - Chất béo không tan trong nước, nhẹ hơn nước (nổi trên mặt nước). - Chất béo tan được trong benzen, dầu hoả, xăng… Hoạt Động 3: Tìm hiểu thành phần cấu tạo Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung GV:Giới thiệu: Đun chất béo ở nhiệt độ, áp suất cao, III. CHẤT BÉO CÓ NHỮNG THAØNH PHẦN người ta thu được glixerol (glixerin) và các axít béo . CAÁU TAÏO NAØO? HS: Nghe vaø ghi baøi. Chất béo là hỗn hợp nhiều este của glixerin GV: Giới thiệu công thức chung của các axít béo: với các axit béo có công thức chung là (RR – COOH, sau đó thay thế R bằng C 17H35, C17H35, COOH)3C3H5 C15H31… → Goïi HS nhaän xeùt veà thaønh phaàn cuûa chaát beùo. HS: nhaän xeùt: Chất béo là hỗn hợp nhiều este của glixerol với các axít béo và có công thức chung là: (R - COO)3C3H5. Hoạt Động 4: Tìm hiểu tính chất hĩa học Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung GV: Giới thiệu: đun nóng các chất béo với nước (có axít IV. CHẤT BÉO CÓ TÍNH CHẤT HOÁ HỌC laøm xuùc taùc) taïo thaønh caùc axít beùo vaø glixerol . QUAN TROÏNG NAØO? HS: Nghe vaø ghi baøi. 1. Phản ứng thuỷ phân các chất béo: axit Phản ứng thuỷ phân các chất béo: (RCOO)3C3H5 + 3H2O ⃗ 3RCOOH + ⃗ a xit (RCOO)3C3H5 +3H2O 3RCOOH + C3H5(OH)3 C3H5(OH)3 GV: Giới thiệu phản ứng của các chất béo với các dung 2. Phản ứng thuỷ phân trong môi trường dòch kieàm. kiềm (còn gọi là phản ứng xà phòng hoá): HS: Viết phương trình phản ứng: (RCOO)3C3H5 + 3NaOH ⃗ t 0 3RCOONa + axit 3RCOONa + C3H5(OH)3 (RCOO)3C3H5 + 3NaOH ⃗ C3H5(OH)3 GV: Giới thiệu: phản ứng thuỷ phân trong môi trường kiềm còn gọi là phản ứng xà phòng hoá. Hoạt Động 5: Tìm hiểu ứng dụng Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung GV: Yêu cầu HS tự liên hệ để nêu các ứng dụng của V. ỨNG DỤNG: chaát beùo. (SGK) HS: Nêu các ứng dụng của chất béo. 4. Kiểm tra – đánh giá GV: Goïi HS nhaéc laïi noäi dung chính cuûa baøi. Bài tập 1: Hoàn thành các phương trình phản ứng sau: ⃗ ?+? a) (CH3COO)3C3H5 + NaOH ❑ ⃗ ? +? b) (C17H33COO)3C3H5 + H2O ❑ ⃗ C17H33COONa + ? c) (C17H33COO)3C3H5 + ? ❑ Trang.
<span class='text_page_counter'>(128)</span> ⃗ CH3COOK + ? d) CH3COOC2H5 + ? ❑ Bài tập 2: Tính khối lượng muối thu được khi thuỷ phân hoàn toàn 178 kg chất béo có công thức (C17H33COO)3C3H5. 5. Daën doø: Laøm caùc baøi taäp sgk Học bài chuẩn bị bài tiếp theo ? Ôn tập lại kiến thức về rượu etylic, axit axetic và chất béo Tuần 31 - Tieát 59:. LUYỆN TẬP ANCOL ETYLIC, AXIT AXETIC VÀ CHẤT BÉO I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1. Kiến thức HS biết được: CTCT, đặc điểm cấu tạo, tính chất hĩa học (phản ứng đặc trưng), ứng dụng chính của ancol etylic, axit axetic, chất béo. Cách điều chế axit axetic, ancol etylic, chất béo. 2.Kĩ năng Viết CTCT của ancol etylic, axit axetic, CT chung và CT của một số chất béo đơn giản. Viết phương trình hóa học thể hiện tính chất hóa học của các chất trên Phân biệt hóa chất (ancol etylic, axit axetic, dầu ăn tan trong ancol etylic) Tính toán theo phương trình hóa học. Xác định cấu tạo đúng của hóa chất khi biết tính chất 3.Định hướng phát triển năng lực - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học: + Năng lực sử dụng biểu tượng hóa học + Năng lực sử dụng thuật ngữ hóa học - Năng lực tính toán + Tính toán theo khối lượng, theo số mol của chất tham gia hoặc sản phẩm + Vận dụng các thuật toán để tính toán trong các bài toán hóa học - Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn học + Phân tích được tình huống trong học tập môn hóa học. Phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập môn hóa học + Xác định được và tìm hiểu các thông tin liên quan đến vấn đềphát hiện trong các chủ đề hóa học + Đề xuất được giải pháp và thực hiện giải pháp giải quyết vấn đề phát hiện, nhận ra sự phù hợp hay không phù hợp của các giải pháp đó II. PHƯƠNG PHÁP/ KỸ THUẬT DẠY HỌC: - Phương pháp đàm thoại tìm tòi - Phương pháp hợp tác - Phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề - Phương pháp sử dụng bài tập hóa học III. ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC: Gv: Hệ thống câu hỏi, bài tập Hs: Chuẩn bị bài trước IV. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC: Nêu đặc điểm cấu tạo và tính chất của rượu etylic. 3.Bài mới Hoạt Động 1:Hs ơ tập kiến thức cần nhớ Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung GV: Yêu cầu HS nhớ lại công thức, tính chất của rượu I. KIẾN THỨC CẦN NHỚ: etylic, axit axetic và chất béo hoàn thành bảng tổng (SGK) keát saùch giaùo khoa. Trang.
<span class='text_page_counter'>(129)</span> HS: Thảo luận hoàn thành bảng. Hoạt Động 2:Bài tập Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung GV: Yeâu caàu HS laøm baøi taäp 2 (SGK trang 148) II. BAØI TAÄP: HS: Thaûo luaän laøm baøi taäp 2. Baøi taäp 2 (SGK trang 148): GV: Goïi HS leân baûng laøm baøi taäp 2 Các phương trình phản ứng: HS: Leân baûng laøm baøi taäp 2. CH3COOC2H5+H2O ⃗ + ddHCl CH3COOH GV: Gọi HS nhận xét sửa sai. C2H5OH ⃗ CH3COONa + CH3COOC2H5 + NaOH ❑ C2H5OH GV: Yeâu caàu HS laøm baøi taäp 3 (SGK trang 149) HS: Thaûo luaän laøm baøi taäp 3. Baøi taäp 3 (SGK trang 149): ⃗ 2C2H5ONa + H2 GV: Goïi HS leân baûng laøm baøi taäp 3 a) 2C2H5OH + 2Na ❑ HS: Leân baûng laøm baøi taäp 3. b) C2H5OH + 3O2 ⃗ t 0 2CO2 + 3H2O ⃗ CH3COOK + GV: Gọi HS nhận xét sửa sai. c) CH3COOH+KOH ❑ H2O Axit , ñ , n d) CH3COOH + C2H5OH ⃗ CH3COOC2H5 + H2O ⃗ e) 2CH3COOH + Na2CO3 ❑ 2CH3COONa + H2O + CO2 ⃗ 2CH3COONa + f) 2CH3COOH+2Na ❑ GV: Yeâu caàu HS laøm baøi taäp 7 (SGK trang 149) H2 ⃗ HS: Thaûo luaän laøm baøi taäp 7. g) Chaát beùo + dung dòch kieàm ❑ GV: Gợi ý: giixerin + muoái cuûa caùc axit beùo. a) Để tính khối lượng dung dịch NaHCO 3 ta cần biết Bài tập 7 (SGK trang 149): những đại lượng nào? Phöông trình: ⃗ CH3COONa + HS: C% vaø mct CH3COOH + NaHCO3 ❑ GV: Để tính khối lượng chất tan NaHCO 3 ta dựa vào H2O + CO2 đại lượng nào?. a) Khối lượng CH3COOH có trong 100g dung HS: Từ các đại lượng CH 3COOH ta tính ra số mol, từ dịch: mCH ❑3 COOH = 12g ⃗ n CH ❑3 COOH = 12:60 = 0,2 (mol) đó dựa vào phương trình ta tính được khối lượng chất ❑ tan NaHCO3 Theo pt: nNaHCO ❑3 = n CH ❑3 COOH = 0,2 GV: Goïi HS leân baûng laøm baøi taäp 7 caâu a (mol) ⃗ mNaHCO ❑3 = 0,2 x 84 = 16,8g HS: Leân baûng laøm baøi taäp 7 caâu a. ❑ GV: Gọi HS nhận xét sửa sai. Khối lượng dung NaHCO3 cần dùng là: 16 , 8 GV: Gợi ý HS làm câu b. mdd NaHCO ❑3 = 100 = 200g 8,4 HS: Leân baûng laøm caâu b. b) Dung dịch sau phản ứng có muối GV: Gọi HS khác nhận xét, sửa sai. CH3COONa theo phöông trình: nCO ❑2 = n CH ❑3 COONa= n CH ❑3 COOH = 0,2 (mol) m CH ❑3 COONa= 0,2 x 82 = 16,4 (gam) m dung dịch sau phản ứng = 200 +100 – 0,2 x 44 = 291,2g Trang.
<span class='text_page_counter'>(130)</span> Nồng độ phần trăm của dung dịch sau phản ứng là: 16 , 4 C% CH ❑3 COONa= 100% = 5,6% 291 ,2 4. Kiểm tra – đánh giá Hs làm bài tập 4,5 5. Daën doø: Laøm caùc baøi taäp sgk Học bài chuẩn bị bài tiếp theo Tuần 31 - Tieát 60:. THỰC HÀNH TÍNH CHẤT CỦA ANCOL ETYLIC VÀ AXIT AXETC I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1. Kiến thức HS biết được: Thí nghiệm thể hiện tính axit của axit axetic Thí nghiệm tạo este etyl axetat 2.Kĩ năng Thực hiện thí nghiệm chứng tỏ axit axetic có những tính chất chung của một axit (tác dụng với CuO, CaCO3 quỳ tím , Zn) Thực hiện thí nghiệm điều chế este etyl axetat Quan sát thí nghiệm, nêu hiện tượng và giải thích hiện tượng Viết phương trình HH minh họa các thí nghiệm đã thực hiện 3.Định hướng phát triển năng lực - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học: + Năng lực sử dụng biểu tượng hóa học + Năng lực sử dụng thuật ngữ hóa học - Năng lực thực hành hóa học + Năng lực tiến hành thí nghiệm, sử dụng thí nghiệm an toàn + Năng lực quan sát, mô tả, giải thích các hiện tượng thí nghiệm và rút ra kết luận + Năng lực xử lí thông tin liên quan đến thí nghiệm - Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn học + Phân tích được tình huống trong học tập môn hóa học. Phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập môn hóa học + Xác định được và tìm hiểu các thông tin liên quan đến vấn đềphát hiện trong các chủ đề hóa học + Đề xuất được giải pháp và thực hiện giải pháp giải quyết vấn đề phát hiện, nhận ra sự phù hợp hay không phù hợp của các giải pháp đó - Năng lực vận dụng kiến thức hóa học vào cuộc sống + Hệ thống hóa kiến thức, phân tích tổng hợp kiến thức hóa học và vận dụng vào cuộc sống +Phát hiện được các nội dung hoá học được vận dụng trong đời sống để giải thích + Độc lập, sáng tạo giải quyết các vấn đề thực tiễn II. PHƯƠNG PHÁP/ KỸ THUẬT DẠY HỌC: - Phương pháp đàm thoại tìm tòi - Phương pháp hợp tác - Phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề - Phương pháp sử dụng bài tập hóa học III. ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC: Gv: Duïng cuï: Giaù thí nghieäm,Giaù saét,OÁng nghieäm,OÁng nghieäm coù nhaùnh, coù oáng daãn khí Đèn cồn,Cốc thuỷ tinh Hoá chất: Axit axetic đặc, Axit sunfuric đặc, Nước, Kẽm lá, CaCO3, CuO, giấy gùi tím. Hs: Chuẩn bị bài trước Trang.
<span class='text_page_counter'>(131)</span> IV. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC: 3.Bài mới Hoạt Động 1: Hs tiến hành thí nghiệm Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung GV: Hướng dẫn các nhóm làm thí nghiệm 1 theo các bước I. TIẾN HAØNH THÍ NGHIỆM: sau: 1. Thí nghieäm 1: - Cho lần lượt vào 4 ống nghiệm: mẫu giấy quỳ tím, mảnh Tính axit của axit axetic: kẽm, mẫu đá vôi nhỏ và một ít bột đồng (II) oxit. Hiện tượng: - Cho tieáp 2 ml axit axetic vaøo oáng nghieäm. Quan saùt vaø ghi Ống nghiệm 1: Quỳ tím hoá đỏ. chép những hiện tượng xảy ra trong từng ống nghiệm. OÁng nghieäm 2: Maõnh keõm tan HS: Các nhóm HS làm thí nghiệm theo hướng dẫn của giáo daàn vieân. OÁng nghieäm 3: Coù khí sinh ra GV: Hướng dẫn các nhóm HS làm thí nghiệm 2:về tính chất OÁng nghieäm 4: Coù chaát maøu xanh hoá của axetilen: taïo thaønh. - Cho vào ống nghiệm A 2 ml rượu etylic khan (hoặc rượu 2. Thí nghiệm 2: 960), 2 ml axit axetic, nhỏ thêm từ từ khoảng 1 ml axit Phản ứng của rượu etylic với axit axetic: sunfuric đặc, lắc đều. Hiện tượng: - Laép duïng cuï nhö hình 5.5, trang 141. - Có lớp chất lỏng nổi trên mặt nuớc. - Đun nhẹ hỗn hợp cho chất lỏng bay hơi từ từ sang ống - Chất lỏng có mùi thơm. nghiệm B, đến khi chất lỏng trong ống nghiệm A chỉ còn 1/3 thể tích ban đầu thì ngừng đun. - Lấy ống B ra, cho thêm 2 ml dung dịch muối ăn bão hoà, lắc đều rồi để yên. Nhận xét mùi của chất lỏng nổi trên mặt nước. HS: Laøm thí nghieäm. Hoạt Động 2: Hs viết tường trình Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung GV:Hướng dẫn HS viết bảng tường trình. II. VIẾT BẢNG TƯỜNG TRÌNH: TT Noäi dung thí nghieäm (caùch laøm) 1 2 4. Kiểm tra – đánh giá GV thu bảng tường trình. - Nhận xét về ý thức, thái độ của HS trong buổi thực hành. Gv yêu cầu hs thu dọn vệ sinh phòng thực hành. 5. Daën doø: Chuẩn bị ôn tập kiểm tra 1 tiết Trang. Hieän tượng. Giaûi thích, phöông trình phản ứng.
<span class='text_page_counter'>(132)</span> Tuần 32 - Tieát 62:. GLUCOZƠ. VÀ SACCAROZƠ. I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1. Kiến thức HS biết được: Công thức phân tử, trạng thái tự nhiên, tính chất vật lí (trạng thái, màu sắc, mùi vị, tính tan, khối lượng riêng) Tính chất hóa học: phản ứng tráng gương, phản ứng lên men rượu ứng dụng: Là chất dinh dưỡng quan trọng của người và động vật 2.Kĩ năng Quan sát thí nghiệm, hình ảnh, mẫu vật ...rút ra nhận xét về tính chất của glucozơ Viết được các PTHH (dạng CTPT) minh họa tính chất hóa học của glucozơ Phân biệt dung dịch glucozơ với ancol etylic và axit axetic Tính khối lượng glucozơ trong phản ứng lên men khi biết hiệu suất của quá trình 3.Định hướng phát triển năng lực - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học: + Năng lực sử dụng biểu tượng hóa học + Năng lực sử dụng thuật ngữ hóa học - Năng lực thực hành hóa học + Năng lực tiến hành thí nghiệm, sử dụng thí nghiệm an toàn + Năng lực quan sát, mô tả, giải thích các hiện tượng thí nghiệm và rút ra kết luận + Năng lực xử lí thông tin liên quan đến thí nghiệm - Năng lực tính toán + Tính toán theo khối lượng, theo số mol của chất tham gia hoặc sản phẩm + Vận dụng các thuật toán để tính toán trong các bài toán hóa học - Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn học + Phân tích được tình huống trong học tập môn hóa học. Phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập môn hóa học + Xác định được và tìm hiểu các thông tin liên quan đến vấn đềphát hiện trong các chủ đề hóa học + Đề xuất được giải pháp và thực hiện giải pháp giải quyết vấn đề phát hiện, nhận ra sự phù hợp hay không phù hợp của các giải pháp đó - Năng lực vận dụng kiến thức hóa học vào cuộc sống + Hệ thống hóa kiến thức, phân tích tổng hợp kiến thức hóa học và vận dụng vào cuộc sống +Phát hiện được các nội dung hoá học được vận dụng trong đời sống để giải thích + Độc lập, sáng tạo giải quyết các vấn đề thực tiễn II. PHƯƠNG PHÁP/ KỸ THUẬT DẠY HỌC: - Phương pháp đàm thoại tìm tòi - Phương pháp hợp tác - Phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề - Phương pháp sử dụng thí nghiệm hóa học III. ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC: Gv: Duïng cuï: Tranh vẽ một số loại cây trái có chứa glucozơ, glucozơ. OÁng nghieäm, Keïp goã, đèn cồn… Hoá chất: dd AgNO3, dd NH3 Hs: Chuẩn bị bài trước IV. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC: 3.Bài mới Hoạt Động 1: Trạng thái tự nhiên của glucozơ Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung Trang.
<span class='text_page_counter'>(133)</span> GV : Yêu cầu học sinh nghiên cứu SGK, quan sát hình trong SGK và trên bảng, nêu trạng thái tự nhiên của glucozơ. HS : Hoạt cá nhân thực hiện lệnh.. 1. Trạng thái tự nhiên. - Có trong hầu hết các bộ phận của cây, nhiều nhất trong quả chín. Ngoài ra còn có trong cơ thể người và động vật.. GV : Cho học sinh nhận xét, bổ sung cho đúng. Hoạt Động 2: tính chất vật lí của glucozơ Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung GV : Cho học sinh quan sát ống nghiệm chứa glucozơ, sau đó cho nước vào lắc nhẹ, yêu cầu học sinh quan sát, nêu 2. Tính chất vật lí của glucozơ. tính chất vật lí của glucozơ. HS : Hoạt động nhóm, nghiên cứu thí nghiệm, nghiên cứu - Là chất kêt tinh, không màu, vị ngọt, dễ tan SGK nêu tính chất vật lí của glucozơ. trong nước. GV : Cho học sinh nhận xét, bổ xung cho đúng Hoạt Động 3: tính chất hĩa học của glucozơ Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung GV : Biểu diễn thí nghiệm cho học sinh nghiên cứu, nhận 3. Tính chất hoá học của glucozơ. xét. a. Phản ứng oxi hoá glucozơ. HS : Hoạt động nhóm nghiên cứu thí nghiệm biểu diễn Hiện tượng : Có chất màu sáng bám vào thành của giáo viên. Nêu hiện tượng nhận xét được. ống nghiệm. TN : Nhỏ vài giọt dd AgNO3 vào ống nghiệm đựng vài PTHH : giọt dd NH3, lắc nhẹ, thêm tiếp dd glucozơ vào, đặt ống C H O + Ag O NH 3 C6H12O7 + 2Ag 6 12 6 2 nghiệm vào cốc nước nóng. GV : Yêu cầu học sinh nghiên cứu SGK viết phương trình phản ứng say ra.. b. Phản ứng lên men rượu. C6H12O6 men rượu 2C2H5OH + 2CO2 30- 32oc. GV : Cho học sinh nhận xét, bổ sung cho đúng GV : Cho học sinh nhớ lại phương pháp điều chế rượu etylic, yêu cầu học sinh nghiện cứu SGK viết phương trình chuyển hoá của glucozơ thành rượu etylic. Hoạt Động 4: Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung GV : Em hãy cho biết glucozơ có ứng dụng gì trong đời 4. Ứng dụng của glucozơ. sông và sản xuất ? HS : Hoạt động cá nhân nêu được ứng dụng của glucozơ. GV : Cho học sinh nhận xét, bổ sung cho đúng.. - Pha chế huyết thanh. - Tráng gương. - Sản xuất vitamin C.. 4. Kiểm tra – đánh giá GV: Goïi HS nhaéc laïi noäi dung chính cuûa baøi. Baøi taäp : Tính khối lượng rượu etylic thu được khi lên men 90 gam glucozơ. Biết hiệu suất phản ứng là 90% 5. Daën doø: Laøm caùc baøi taäp sgk Học bài chuẩn bị bài tiếp theo ? Saccarozơ có tính chất hóa học như thế nào V. Rút kinh nghiệm ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... Trang.
<span class='text_page_counter'>(134)</span> ...................................................................................................................................................................... Trang.
<span class='text_page_counter'>(135)</span> Ngày soạn : Ngày dạy: Tuần 33 - Tieát 63:. GLUCOZƠ. VÀ SACCAROZƠ (tt). I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1. Kiến thức HS biết được: Công thức phân tử, trạng thái tự nhiên, tính chất vật lí (trạng thái, màu sắc, mùi vị, tính tan) .. Tính chất hóa học: phản ứng thủy phân có xúc tác axit hoặc enzim ứng dụng: Là chất dinh dưỡng quan trọng của người và động vật, nguyên liệu quan trọng cho công nghiệp thực phẩm. 2.Kĩ năng Quan sát thí nghiệm, hình ảnh, mẫu vật ...rút ra nhận xét về tính chất của saccarozơ. Viết được các PTHH (dạng CTPT) của phản ứng thủy phân saccarozơ. Viết được PTHH thực hiện chuyển hóa từ saccarozơ glucozơ ancol etylic axit axetic . Phân biệt dung dịch saccarozơ, glucozơ và ancol etylic. Tính % khối lượng saccarozơ trong mẫu nước mía 3. Thái độ :Học sinh có thái độ tích cực, nghiêm túc II. PHƯƠNG PHÁP/ KỸ THUẬT DẠY HỌC: - Phương pháp đàm thoại tìm tòi - Phương pháp hợp tác - Phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề - Phương pháp sử dụng thí nghiệm hóa học III. ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC: Gv: Duïng cuï: OÁng nghieäm, Keïp goã, đèn cồn… Hoá chất: dd AgNO3, dd NH3 , dd saccarozơ, H2SO4 Hs: Chuẩn bị bài trước IV. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC: 3.Bài mới Hoạt Động 1: Trạng thái tự nhiên của saccarozơ Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung GV : Yêu cầu học sinh nghiên cứu SGK, quan sát kênh hình trong SGK nêu trạng thái tự nhiên của glucozơ. 1. Trạng thái tự nhiên. HS : Hoạt cá nhân thực hiện lệnh. - Saccarozơ có trong nhiều loại cây thực vật như : Mía đường, củ cải đường, thốt nốt.... GV : Cho học sinh nhận xét, bổ sung cho đúng. - Nồng độ của đường saccarozơ ở mỗi loại cây khác nhau (mía có thể có nồng độ đường lên tới 13%). Hoạt Động 2: tính chất vật lí của saccarozơ. Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung GV : Cho học sinh quan sát, làm thí ng;hiệm thử tính tan của đường saccarozơ. 2. Tính chất vật lí của saccarozơ. HS : Hoạt động nhóm, nghiên cứu thí nghiệm, làm thí - Là chất kêt tinh, không màu, vị ngọt, dễ tan nghiệm để nêu tính chất vật lí của đường saccarozơ. trong nước, đặc biệt tan nhiều trong nước nóng. GV : Cho học sinh nhận xét, bổ xung cho đúng. Hoạt Động 3: tính chất hĩa học của saccarozơ. Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung Trang.
<span class='text_page_counter'>(136)</span> GV : Biểu diễn thí nghiệm cho học sinh nghiên cứu, nhận xét. HS : Hoạt động nhóm nghiên cứu thí nghiệm biểu diễn của giáo viên. Nêu hiện tượng nhận xét được. TN1 : Nhỏ vài giọt dd AgNO 3 vào ống nghiệm đựng vài giọt dd NH3, lắc nhẹ, thêm tiếp dd saccarozơ vào, đặt ống nghiệm vào cốc nước nóng. Hiện tượng : Không có hiện tượng gì. Nhận xét : Saccarozơ không tham gia phản ứng tráng gương. TN 2 : Cho vài giọt dd saccarozơ vào ống nghiệm, thêm vào ống nghiệm ít giọt axit H2SO4, đun nóng 2-3 phút, thêm vài giọt dd NaOH vào ống nghiệm để trung hoà. Cho sản phẩm vào ống nghiệm đựng dd AgNO3 trong NH3. Hiện tượng : Có kết tủa màu sáng bạc xuất hiện, đã có phản ứng tráng gương. GV : Cho học sinh nhận xét, kết luận về phản ứng tráng gương của saccarozơ. HS : Dự đoán. GV : Theo em saccarozơ không tham gia phản ứng tráng gương, vậy chất nào đã gây nên phản ứng này ? GV : Thông báo về phản ứng thuỷ phân của saccarozơ. 3. Tính chất hoá học của glucozơ. a. Saccarozơ không tham gia phản ứng tráng gương b. Phản ứng thủy phân saccarozơ PTHH : t 0 , Axit C12H22O11 + H2O C6H12O6 + C6H12O6 Saccarozơ Glucozơ Fructozơ. HS : Ghi nhớ. - Khi có mặt axit làm xúc tác, saccarozơ bị thuỷ phân thành glucozơ và fructozơ. GV : Cho học sinh nhận xét, bổ sung cho đúng Hoạt Động 4: ứng dụng Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung GV : Em hãy cho biết saccarozơ có ứng dụng gì trong đời 4. Ứng dụng của glucozơ. sông và sản xuất ? HS : Hoạt động cá nhân, nghiên cứu tranh hình trong SGK - Làm nguyên liệu cho công nghiệp thực phẩm, và liên hệ thực tế, nêu được ứng dụng của saccarozơ. pha chế thuốc GV : Cho học sinh nhận xét, bổ sung cho đúng. - Làm thức ăn cho người. 4. Kiểm tra – đánh giá GV: Goïi HS nhaéc laïi noäi dung chính cuûa baøi. Baøi taäp : Từ 1 tấn nước mía chứa 12% saccarozơ có thể thu được bao nhiêu kilogam saccarozơ ? biết hiệu suất thu hồi đường là 85% 5. Daën doø: Laøm caùc baøi taäp sgk Học bài chuẩn bị bài tiếp theo ? Công thức của tính bột và xenlulozơ như thế nào? Chúng có tính chất và ứng dụng gì? V. Rút kinh nghiệm ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................... Trang.
<span class='text_page_counter'>(137)</span> Ngày soạn : Ngày dạy: Tuần 33 - Tieát 64:. TINH BỘ VÀ XENLULOZƠ. I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1. Kiến thức HS biết được: Trạng thái tự nhiên, tính chất vật lí của tinh bột và xenlulozơ Công thức chung của tinh bột và xenlulozơ là (C6Hl0O5)n Tính chất hóa học của tinh bột và xenlulozơ : phản ứng thủy phân,phản ứng màu của hồ tinh bột và im ứng dụng của tinh bột và xenlulozơ trong đời sống và sản xuất Sự tạo thành tinh bột và xenlulozơ trong cây xanh.. 2.Kĩ năng Quan sát thí nghiệm, hình ảnh, mẫu vật ...rút ra nhân xét về tính chất của tinh bột và xenlulozơ Viết được các PTHH của phản ứng thủy phân tinh bột hoặc xenlulozơ, phản ứng quang hợp tạo thành tinh bột và xenlulozơ trong cây xanh. Phân biệt tinh bột với xenlulozơ Tính khối lượng ancol etylic thu được từ tinh bột và xenlulozơ 3. Thái độ :Học sinh có thái độ tích cực, nghiêm túc II. PHƯƠNG PHÁP/ KỸ THUẬT DẠY HỌC: - Phương pháp đàm thoại tìm tòi - Phương pháp hợp tác - Phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề - Phương pháp sử dụng thí nghiệm hóa học III. ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC: Gv: Duïng cuï: - Ảnh hoặc một số mẫu vật có trong thiên nhiên có chứa tinh bột, và - Ống nghiệm, ống nhỏ giọt, đèn cồn Hoá chất: xenlulozơ, tinh bột, bơng gịn, dd iot. Hs: Chuẩn bị bài trước IV. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC: Saccarozơ có những tính chất như thế nào ? Nó có ứng dụng gì trong đời sống và sản xuất ? 3.Bài mới Hoạt Động 1: Trạng thái tự nhiên của tinh bột và xenlulozơ Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung GV : Yêu cầu học sinh nghiên cứu SGK, quan sát kênh I. Trạng thái tự nhiên. hình trong SGK nêu trạng thái tự nhiên của tinh bột và - Tinh bột có nhiều trong các loại hạt, củ, quả xenlulozơ. như : Lúa, ngô, khoai, sắn.... HS : Hoạt cá nhân thực hiện lệnh. - Xenlulozơ là thành phần chủ yếu của sợi bông, GV : Cho học sinh nhận xét, bổ sung cho đúng. tre, gỗ, nứa.... Hoạt Động 2: tính chất vật lí của tinh bột và xenlulozơ Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung . GV : Cho học sinh quan sát, làm thí nghiệm thử tính tan của tinh bột và xenlulozơ. II. Tính chất vật lí của tinh bột và xenlulozơ. HS : Hoạt động nhóm, nghiên cứu thí nghiệm, làm thí (sgk) Trang.
<span class='text_page_counter'>(138)</span> nghiệm để nêu tính chất vật lí của tinh bột và xenlulozơ . TN : Lần lượt cho vào 2 ống nghiệm một ít tinh bột và bông , cho thêm nước vào lắc nhẹ. Đun nóng hai ống nghiệm. Hiện tượng : Ban đầu không có chất nào tan, khi đun nóng tinh bột tan được trong nước tạo thành dd keo, xenlulozơ không tan trong nước nóng. GV : Từ thông tin trong SGK và thí nghiệm em hãy rút ra tính chất vật lí của tinh bột HS : Hoạt động cá nhân trả lời được như trong SGK. GV : Cho cả lớp nhận xét, bổ xung cho đúng. Hoạt Động 3: đặc điểm cấu tạo phân tử Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung Gv: yêu cầu hs đọc thông tin sgk rút ra nhận xét về cấu tạo III. Đặc điểm cấu tạo phân tử phân tử của tinh bột và xenlulozơ Phân tử tinh bột và xenlulozơ được tạo thành do Hs: đọc và rút ra nhận xét nhiều nhóm - C6H10O5- liên kết vối nhau Gv: nhận xét, chốt ý Hoạt Động 4: tính chất hĩa học của tinh bột và xenlulozơ Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung HS : Hoạt động cá nhân trả lời câu hỏi. IV. Tính chất hoá học . - Do tinh bột bị thuỷ phân thành đường Glucozơ. 1. Phản ứng thuỷ phân. GV : Khi nhai cơm lâu trong miệng ta thấy có vị ngọt. PTHH : t 0 , Axit Theo em đó là tính chất gì của tinh bột ? (- C6H10O5- )n + nH2O nC6H12O6 GV : Khi đun nóng với dd axit loãng, cả tinh bột và xenlulozơ đều bị thuỷ phân thành glucozơ. Em hãy viết 2. Tác dụng của tinh bột với iot. PTHH để biểu diễn tính chất đó ? HS : Hoạt động nhóm, nêu mục tiêu, các bước tiến hành thí nghiệm - Làm thí nghiệm theo nhóm. Hiện tượng : Hồ tinh bột chuyển thành màu TN : Nhỏ vài giọt dd iot vào ống nghiệm đựng dd hồ tinh xanh, đun nóng thì màu xanh biến mất, để nguội bột, quan sát hiện tượng, đun nóng ống nghiệm, sau đó lại màu xanh lại xuất hiện để nguội. GV : Cho học sinh nhận xét, viết phương trình hoá học. GV : Cho học sinh hoạt động nhóm nêu được mục tiêu của thí nghiệm, các bước tiến hành thí nghiệm, làm thí nghiệm theo nhóm. GV : Cho học sinh nhận xét, bổ sung cho đúng Hoạt Động 4: ứng dụng Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung GV : Em hãy cho biết tinh bột và xenlulozơ có ứng dụng V. Ứng dụng của tinh bột và xenlulozơ. gì trong đời sông và sản xuất ? HS : Hoạt động cá nhân, nghiên cứu tranh hình trong SGK - Tinh bột : Là lương thực quan trọng của đời và liên hệ thực tế, nêu được ứng dụng của tinh bột va sống con người, làm nguyên liệu để sản xuất xenlulozơ. đường glucozơ và rượu etylic. GV : Tinh bột và xenlulozơ được tạo ra trong tự nhiên - Xenlulozơ : Làm nguyên liệu cho công nghiệp như thế nào ? giấy, vật liệu xây dựng, sản xuất đồ gỗ, sản xuất vải sợi. HS : Hoạt động cá nhân trả lời . - Tinh bột và xenlulozơ được tạo ra trong quá GV : Cho học sinh nhận xét, bổ sung cho đúng. trình quang hợp. 6nCO2 + Trang. Clorophin 5nH2O Ánh sáng. (- C6H10O5-)n + 6nO2.
<span class='text_page_counter'>(139)</span> 4. Kiểm tra – đánh giá GV: Goïi HS nhaéc laïi noäi dung chính cuûa baøi. Bài tập: Nêu phương pháp để nhận biết các chất sau: tinh bột, glucozơ, saccarozơ 5. Daën doø: Laøm caùc baøi taäp 1, 2, 3, 4 sgk - Nghiên cứu bài “ Protein .”. V. Rút kinh nghiệm ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... Ngày soạn : Ngày dạy: Tuần 34 - Tieát 65:. PROTEIN. I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1. Kiến thức HS biết được Khái niệm, đặc điểm cấu tạo phân tử (do nhiều amino axit tạo nên) và khối lượng phân tử của protein Tính chất hóa học: Phản ứng thủy phân có xúc tác là axit, hoặc bazơ hoặc enzim,bị đông tụ khi có tác dụng của hóa chất hoặc nhiệt độ, dễ bị phân thủy khi đun nóng mạnh. 2.Kĩ năng Quan sát thí nghiệm, hình ảnh, mẫu vật ...rút ra nhận xét về tính chất Viết được sơ đồ phản ứng thủy phân protein. Phân biệt protein (len lông cừu, tơ tằm )với chất khác ( tơ ngon), phân biệt amino axit và axit theo thành phần phân tử 3. Thái độ :Học sinh có thái độ tích cực, nghiêm túc II. PHƯƠNG PHÁP/ KỸ THUẬT DẠY HỌC: - Phương pháp đàm thoại tìm tòi - Phương pháp hợp tác - Phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề - Phương pháp sử dụng thí nghiệm hóa học III. ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC: Gv: Duïng cuï: - Ảnh hoặc một số loại thực phẩm thông dụng có chứa protein. - Ống nghiệm, cốc, đèn cồn Hoá chất: - Lịng trắng trứng, cồn 960, nước, tĩc hoặc lơng gà. Hs: Chuẩn bị bài trước IV. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC: Tinh bột và xenlulozơ có đặc điểm cấu tạo như thế nào ? Nó có tính chất và ứng dụng gì ? 3.Bài mới Hoạt Động 1: Trạng thái tự nhiên của protein Hoạt động của giáo viên và học sinh Trang. Noäi dung.
<span class='text_page_counter'>(140)</span> GV : Yêu cầu học sinh nghiên cứu SGK, quan sát kênh I. Trạng thái tự nhiên. hình trong SGK nêu trạng thái tự nhiên của protein. - Protein có nhiều trong cơ thể của người, động HS : Hoạt cá nhân thực hiện lệnh. vật và thực vật như : Trứng, thịt, máu, sữa, tóc, GV : Cho học sinh nhận xét, bổ sung cho đúng. móng, sừng, rễ, thân, lá, quả, hạt .... Hoạt Động 2: tính chất vật lí của protein Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung . GV : Em hãy nghiên cứu SGK cho biết thành phần II. Thành phần và cấu tạo phân tử protein. nguyên tố của protein có gì khác với tinh bột và xenlulozơ 1. Thành phần protein. ? HS : Hoạt động cá nhân, nghiên cứu SGK, trả lời câu hỏi - Thành phần cuaprotein chủ yếu là C, H, O và của giáo viên. N ngoài ra còn có một số ít các nguyên tố khác GV : Từ thông tin trong SGK em hãy cho biết cấu tạo như S, P và một số kim loại.... phân tử của protein có gì giống và khác so với phân tử 2. Cấu tạo phân tử protein. tinh bột . - Protein được tạo nên bởi nhiều amino axit HS : Trả lời được câu hỏi của giáo viên. khác nhau. Mỗi phân tử amino axit tạo thành GV : Cho cả lớp nhận xét, bổ xung cho đúng. một mắt xích trong phân protein. Hoạt Động 3: tính chất hĩa học của protein Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung GV : Em hãy cho biết protein có bị thuỷ phân không ? III. Tính chất của protein . HS : Hoạt động cá nhân trả lời câu hỏi. 1. Phản ứng thuỷ phân. HS : Hoạt động nhóm, nêu mục tiêu, các bước tiến hành thí nghiệm - Làm thí nghiệm theo nhóm. TN : Đốt một ít tóc, móng, hoặc lông gà.... Hiện tượng : Tóc cháy có mùi khét. Nhận xét : Khi đun nóng mạnh và không có nước, protein bị phân huỷ thành các hợp chất dễ bay hơi và có mùi khét. GV : Cho học sinh hoạt động nhóm nêu được mục tiêu của thí nghiệm, các bước tiến hành thí nghiệm, làm thí nghiệm theo nhóm. HS : Hoạt động nhóm, nêu muc tiêu, các bước tiến hành thí nghiệm - Làm GV : Cho học sinh nhận xét, bổ sung cho đúng. thí nghiệm theo nhóm. TN : Cho lòng trắng trứng vào hai ống nghiệm . - Ống thứ nhất cho thêm nước vào, lắc nhẹ, đun nóng. - Ống thứ hai cho thêm một ít rượu etylic vào lắc nhẹ. Hiện tượng : Ống thứ nhất đầu tiên tan, sau khi đun nóng thì bị kết tủa . Ống thứ hai xuất hiện kết tủa trắng lắng xuốn dưới. GV : Cho học sinh hoạt động nhóm nêu được mục tiêu của thí nghiệm, các bước tiến hành thí nghiệm, làm thí nghiệm theo nhóm. GV : Cho học sinh nhận xét, bổ sung cho đúng.. - Khi đun nóng protein bị thuỷ phân tạo thành các amino axit. PTHH : Protein + nước Hỗn hợp amino axit. 2. Sự phân huỷ bởi nhiệt.. 3. Sự đông tụ.. Hoạt Động 4: ứng dụng Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung IV. Ứng dụng của potein. GV : Em hãy cho protein có ứng dụng gì trong đời sông - Làm thức ăn, làm nguyên liệu cho công Trang.
<span class='text_page_counter'>(141)</span> và sản xuất ? nghiệp dệt khảm, trang trí, làm đồ trang sức.... HS : Hoạt động cá nhân, nghiên cứu tranh hình trong SGK và liên hệ thực tế, nêu được ứng dụng của potein. GV : Cho học sinh nhận xét, bổ sung cho đúng. 4. Kiểm tra – đánh giá GV: Goïi HS nhaéc laïi noäi dung chính cuûa baøi. 5. Daën doø: Laøm caùc baøi taäp 1, 2, 3, 4 sgk - Nghiên cứu bài “ Polime.”. V. Rút kinh nghiệm ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................... Trang.
<span class='text_page_counter'>(142)</span> Tuần 34 - Tieát 66:. POLIME. I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1. Kiến thức HS biết được Định nghĩa, cấu tạo, phân loại polime (polime thiên nhiên và polime tổng hợp) Tính chất chung của polime Khái niệm về chất dẻo,cao su, tơ sợi và những ứng dụng chủ yếu của chúng trong đời sống ,sản xuất 2.Kĩ năng Viết được PTHH trùng hợp tạo thành PE,PVC,...từ các monome. Sử dụng, bảo quản được một số đồ vật bằng chất dẻo, tơ, cao su trong gia đình an toàn và hiệu quả Phân biệt một số vật liệu polime Tính toán khối lượng polime thu được theo hiệu suất tổng hợp 3. Định hướng phát triển năng lực - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học: + Năng lực sử dụng biểu tượng hóa học + Năng lực sử dụng thuật ngữ hóa học - Năng lực tính toán + Tính toán theo khối lượng, theo số mol của chất tham gia hoặc sản phẩm + Vận dụng các thuật toán để tính toán trong các bài toán hóa học - Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn học + Phân tích được tình huống trong học tập môn hóa học. Phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập môn hóa học + Xác định được và tìm hiểu các thông tin liên quan đến vấn đềphát hiện trong các chủ đề hóa học + Đề xuất được giải pháp và thực hiện giải pháp giải quyết vấn đề phát hiện, nhận ra sự phù hợp hay không phù hợp của các giải pháp đó II. PHƯƠNG PHÁP/ KỸ THUẬT DẠY HỌC: - Phương pháp đàm thoại tìm tòi - Phương pháp hợp tác - Phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề III. ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC: Gv: - Một số mẫu vật được chế tạo từ polime. - Bảng phụ ghi bảng công thức của một số polime trang 161 SGK Hs: Chuẩn bị bài trước IV. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC: 3.Bài mới Hoạt Động 1: Nghiên cứu polime là gì Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung GV : Em hãy viết công thức cấu tạo của poli etylen, tinh I. Khái niệm polime. bột ? 1. Polime là gì ? HS : Hoạt cá nhân thực hiện - Poli etylen : (- CH2 - CH2 - )n GV : Em hãy cho biết các phân tử trên có đặc điểm chung - Tinh bột : (- C6H10O5- )n là gì ?. - Có khối lượng phân tử lơn HS : Đưa ra đặc điểm chung : - Có kích thước lớn. GV : Các hợp chất trên được gọi là những polime. Vậy em - Đều được tạo nên từ nhiều mắt xích liên kết hãy cho biết polime là gì ? với nhau. Trang.
<span class='text_page_counter'>(143)</span> HS : Trả lời được câu hỏi như trong SGK. HS : Suy nghĩ trả lời : Hai loại . GV : Em hãy suy nghĩ và phân loại các polime sau : Poli etylen, tinh bột, tơ tằm, sao su ? HS : Suy nghĩ trả lời : Hai loại .. - Tự nhiên : Tinh bột, tơ tằm. - Nhân tạo : Poli etylen, cao su.. GV : Yêu cầu học sinh nêu cách phân loại các polime từ câu hỏi trên. Hoạt Động 2: cấu tạo và tính chất của polime Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung GV : Treo bảng phụ ghi cấu tạo của một số polime lên 2. Cấu tạo và tính chất của polime. bảng, yêu cầu học sinh nghiên cứu SGK, nhận xét về cấu a. Cấu tạo của polime. tạo của các chất đó . - Các polime trên đều được cấu tạo từ các mắt HS : Hoạt động nhóm, nghiên cứu bảng trong SGK, nhận xích nhỏ liên kết với nhau. xét cấu tạo của các polime. VD : Polietilen được tạo nên từ nhiều mắt xích GV : Vậy khi biết một mắt xích của polime ta có thể viết (- CH2- CH2- ) liên kết với nhau. được công thức của polime đó không HS : Vậy khi biết một mắt xích của polime ta có thể viết b. Tính chất của các polime. được công thức của polime đó và ngược lại. GV : Cho cả lớp nhận xét, bổ xung cho đúng. - Các polime thường là chất rắn, không bay hơi. GV : Em hãy nghiên cứu SGK, liên hệ thực tế, nêu tính - Hầu hết các polime không tan trong nước hoặc chất chung của các polime ? dung môi thường. HS : Hoạt động cá nhân trả lời câu hỏi. - Một số polime tan được trong axeton.... GV : Cho học sinh nhận xét, bổ sung cho đúng. Hoạt Động 3: Ứng dụng của polime Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung Gv hướng dẫn hs về nhà đọc và tìm hiểu thông tin sgk II. Ứng dụng SGK 4. Kiểm tra – đánh giá GV: Goïi HS nhaéc laïi noäi dung chính cuûa baøi. Cho học sinh hoạt động nhóm làm bài tập trong các phân tử polime sau: polietilen, xenlulozơ,, tinh bột ( amilopectin) , poli(vinyl clorua )những phân tử nào có cấu tạo giống nhau? 5. Daën doø: Laøm caùc baøi taäp 1, 2, 4, 5 sgk - Nghiên cứu bài “ thực hành”.. Trang.
<span class='text_page_counter'>(144)</span> Tuần 35 - Tieát 67:. THỰC HÀNH: TÍNH CHẤT CỦA GLUXIT. I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1. Kiến thức Phản ứng tráng gương của glucozơ Phân biệt glucozơ, saccarozơ và hồ tinh bột 2.Kĩ năng Thực hiện thành thạo phản ứng tráng gương Lập sơ đồ nhận biết 3 dung dịch glucozơ , saccarozơ và hồ tinh bột Quan sát thí nghiệm, nêu hiện tượng và giải thích hiện tượng . Trình bày bài làm nhận biết các dung dịch nêu trên - viết phương trình HH minh họa các thí nghiệm đã thực hiện 3. Định hướng phát triển năng lực - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học: + Năng lực sử dụng biểu tượng hóa học + Năng lực sử dụng thuật ngữ hóa học - Năng lực thực hành hóa học + Năng lực tiến hành thí nghiệm, sử dụng thí nghiệm an toàn + Năng lực quan sát, mô tả, giải thích các hiện tượng thí nghiệm và rút ra kết luận + Năng lực xử lí thông tin liên quan đến thí nghiệm - Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn học + Phân tích được tình huống trong học tập môn hóa học. Phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập môn hóa học + Xác định được và tìm hiểu các thông tin liên quan đến vấn đềphát hiện trong các chủ đề hóa học + Đề xuất được giải pháp và thực hiện giải pháp giải quyết vấn đề phát hiện, nhận ra sự phù hợp hay không phù hợp của các giải pháp đó II. PHƯƠNG PHÁP/ KỸ THUẬT DẠY HỌC: - Phương pháp đàm thoại tìm tòi - Phương pháp hợp tác - Phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề - Phương pháp sử dụng thí nghiệm hóa học III. ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC: Gv: - Dụng cụ : ống nghiệm, cốc thuỷ tinh, pipet, đèn cồn - Hóa chất : dd AgNO3, ddNH3, glucozơ, saccarozơ, hồ tinh bột, dd iot. Hs: Chuẩn bị bài trước IV. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC: 3.Bài mới. Hoạt Động : tiến hành thí nghiệm Hoạt động của giáo viên và học sinh. Noäi dung. GV : Cho học sinh cả lớp tiến hành nêu mục tiêu và các I. Tiến hành thí nghiệm bước tiến hành thí nghiệm 1 trogng SGK, tiến hành thí 1. Thí nghiệm 1: Tác dụng của glucozơ với bạc nghiệm theo nhóm : nitrat trong amoniac . HS : Hoạt động nhóm làm thí nghiệm theo hướng dẫn của giáo viên. Trang.
<span class='text_page_counter'>(145)</span> Thí nghiệm : Cho vài giọt dd AgNO 3 vào ống nghiệm đựng dd NH3 rồi lắc nhẹ, cho tiếp dd glucozơ vào ống nghiệm, lắc nhẹ, để ống nghiệm trong cố nước nóng. Hiện tượng : Có chất rắn màu sáng bạc bám vào thành ống nghiệm. GV : Hướng dẫn học sinh lắp dụng cụ, cho hóa chất để tiến hành thí nghiệm. Cho học sinh tiến hành thí nghiệm- quan sát hiện tượng . GV : Cho học sinh giải thích hiện tượng trên. GV : Cho học sinh nêu mục tiêu của thí nghiệm và các bước tiến hành thí nghiệm 2. HS : Nêu mụ ctiêu của thí nghiệm, các bước tiến hành thí nghiệm. Làm thí nghiệm theo nhóm. Thí nghiệm : Có ba lọ đựng các chất được đánh số ngẫu nhiên 1, 2, 3 đựng dd glucozơ, saccarozơ, tinh bột. - Lấy ba ống nghiệm đánh số tương ứng với ba lọ dd rồi trích mẫu thử vào ba ống nghiệm tương ứng. - Nhỏ vài giọt hồ tinh bột vào cả ba ống nghiệm, để riêng lọ được nhận biết ra. - Hai ống nghiệm còn lại cho vào 2-3ml ddNH3, cho thêm vào 3 giọt dd AgNO3 lắc nhẹ, cho cả hai ống nghiệm vào cốc nước nóng. GV : Cho các nhóm tiến hành thí nghiệm theo hướng dẫn của giáo viên Hiện tượng : Khi cho dd iot vào thì một ống nghiệm có dd chuyển màu xanh dd hồ tinh bột, nhận biết được lọ đựng hồ tinh bột. GV : Cho học sinh nêu hiện tượng, giải thích viết phương trình hóa học. GV : Cho học sinh các nhóm nhận xét, đánh giá kết quả vừa làm của nhóm mình. 4. Kiểm tra – đánh giá GV: nhận xét đánh giá buổi thực hành Yêu cầu hs dọn dẹp, thu bài tường trình 5. Daën doø: - về nhà ôn tập lại kiến thức về các hợp chất vô cơ. Trang. - Cho các dd NH3 và AgNO3 vào hai ống nghiệm còn lại, cho vào cốc nước nóng. Có một ông nghiệm cókết của màu sáng bạc ống nghiệm chứa dd glucozơ, ta nhận biết được lọ chứa glucozơ, lọ còn lại là lọ chứa saccarozơ. PTHH : C6H12O6 + Ag2O C6H12O7 + 2Ag Thí nghiệm 2: Phân biệt glucozơ, saccarozơ, tinh bột + Nhỏ 1đến 2 giọt dd iot và 3 dd trong 3 ống nghiệm Nếu thấy màu xanh xuất hiện là hồ tinh bột + Nhỏ 1 đến 2 giọt dd AgNO 3 trong NH3 vào 2 dd còn lại, đun nhẹ. Nếu thấy bạc kết tủa bám vào thành ống nghiêm là dd glucozơ Lọ còn lại là saccarozơ. II. Viết bản tường trình.
<span class='text_page_counter'>(146)</span> Tuần 35 - Tieát 68: ÔN TẬP CUỐI NĂM I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1. Kiến thức - Học sinh lập được mối quan hệ giữa các loại hợp chất vô cơ: Kim loại, oxit, axit, bazơ, muối. được biểu diễn bằng các sơ đồ trong bài học 2.Kĩ năng - Biết thiết lập mối quan hệ giữa các chất vô cơ - Biết chọn chất cụ thể chứng minh cho mối liên hệ được thiết lập - Viết PTHH biểu diễn mối quan hệ giữa các chất 3. Định hướng phát triển năng lực - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học: + Năng lực sử dụng biểu tượng hóa học + Năng lực sử dụng thuật ngữ hóa học - Năng lực tính toán + Tính toán theo khối lượng, theo số mol của chất tham gia hoặc sản phẩm + Vận dụng các thuật toán để tính toán trong các bài toán hóa học - Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn học + Phân tích được tình huống trong học tập môn hóa học. Phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập môn hóa học + Xác định được và tìm hiểu các thông tin liên quan đến vấn đềphát hiện trong các chủ đề hóa học + Đề xuất được giải pháp và thực hiện giải pháp giải quyết vấn đề phát hiện, nhận ra sự phù hợp hay không phù hợp của các giải pháp đó II. PHƯƠNG PHÁP/ KỸ THUẬT DẠY HỌC: - Phương pháp đàm thoại tìm tòi - Phương pháp hợp tác - Phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề - Phương pháp sử dụng bài tập hóa học III. ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC: Gv: Chuẩn bị hệ thống câu hỏi và bài tập Hs: Chuẩn bị bài trước IV. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC: 3.Bài mới Hoạt Động : Kiến thức cần nhớ Hoạt động của giáo viên và học sinh GV : Từ các hợp chất sau: Kim loại, phi kim, oxit axit, oxit bazơ, bazơ, axit, muối. Em hãy lập sơ đồ thể hiện mối quan hệ giữa các hợp chất vô cơ trên. I. Kiến thức cần nhớ Kim loại. Phi kim. (1). Oxit bazơ HS : Hệ thống lại tính chất của các hợp chất vô cơ theo (4) (2) nhóm. HS : Viết phương trình hóa học minh họa. Bazơ Trang. Noäi dung. (9) Muối. Oxit axit (7) (10) Axit..
<span class='text_page_counter'>(147)</span> GV : Cho học sinh viết phương trình hoá học để minh hoạ cho những mối quan hệ ở trên. 1. kim loại GV : Cho các nhóm nhận xét, bổ sung cho đúng . 2Cu + O2. oxit bazơ 2CuO. CuO + H2. Cu + H2O. 2. oxit bazơ. bazơ. Na2O + H2 O. 2 NaOH. 2Fe(OH)2. FeO + H2O. 3. Kim loại. Muối. Mg + Cl2. MgCl2. CuSO4 + Fe. FeSO4 + Cu. 4. oxit bazơ. Muối. Na2O + HCl. 2 NaCl + H2O. CaCO3 to. CaO + CO2. 5. bazơ HCl+ KOH. Muối NaOH. +. NaCl + H2O. CuCl2. 2KCl + Cu(OH)2. 6. Muối 2KClO3 Fe + S. phi kim t. 2KClO2 + O2 t. FeS. 7. Muối. oxit axit. K2SO3 + 2HCl. 2KCl + H2O + SO2. SO3 + 2NaOH. Na2SO4 + H2O. 8. Muối. axit. BaCl2 + H2SO4. BaSO4 + 2 HCl. 2HCl + Cu(OH)2 CuCl2 + 2H2O Hoạt Động 2: bài tập Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung Bài tập 1: Trình bày phương pháp nhận biết các chất rắn: II. Bài tập CaCO3, Na2CO3, Na2SO4. BT 1: Đánh số thứ tự các lọ hóa chất. HS làm việc cá nhân. Cho nước vào các ống nghiệm lắc đều. Gọi một Hs lên bảng làm bài tập. -. Nếu thấy chất rắn không tan là CaCO3. -. Chất rắn tan là: Na2CO3, Na2SO4. -. Nhỏ dd HCl vào 2 muối còn lại nếu thấy sửi bọt là: Na2CO3. Bài tập 2: Viết PTHH thực hiện chuỗi biến hóa: FeCl3. 1. Fe(OH)3. 2. Fe2O3. 3. Fe. 4. Na2CO3 + 2HCl FeCl2 Trang. Còn laị là Na2SO4. 2 NaCl + H2O + CO2.
<span class='text_page_counter'>(148)</span> HS thảo luận nhóm làm bài Gv: Gọi đại diện nhóm lên bảng làm bài tập. BT2:. Gv: nhận xét chỉnh sửa. 1. FeCl3 +3NaOH. Fe(OH)3 +3NaCl. Bài tập 3: Cho 2,11 g hỗn hợp Zn và ZnO vào dd CuSO 4 2. 2Fe(OH)3. Fe2O3 + H2O. dư. Sau khio phản ứng kết thúc, lọc lấy phần chất rắn 3. Fe2O3 + 3CO. 2Fe + 3CO2. không tan, rửa sạch rồi cho tác dụng với HCl dư còn lại 4. Fe + HCl 1,28g chất rắn không tan màu đỏ. FeCl2 + H2. a. PTHH. a.Viết PTHH. Zn + CuSO4. b.Tính khối lượng mỗi chất trong hh A. Vì CuSO4 dư nên Zn phản ứng hết ZnO + 2HCl. FeSO4 + Cu ZnCl2 + H2. m Cu = 1,28 nCu = 1,28 : 64 = 0,02 mol HS thảo luận nhóm làm bài. Theo PT. Gv: Gọi đại diện nhóm lên bảng làm bài tập. n Zn = n Cu = 0,02 mol. Gv: nhận xét chỉnh sửa. mZn = 0,02 . 65 = 1,3 g m ZnO = 2,11 – 1,3 = 0,81g. 4. Kiểm tra – đánh giá GV: Yêu cầu hs ôn tập lại kiến thức về hợp chất hữu cơ 5. Daën doø: - về nhà ôn tập lại kiến thức Tuần 36 - Tieát 69:. ÔN TẬP CUỐI NĂM ( tt). I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1. Kiến thức - Học sinh lập được mối quan hệ giữa các loại hợp chất hữu cơ: được biểu diễn bằng các sơ đồ trong bài học - Hình thành mối liên hệ giữa các chất 2.Kĩ năng - Biết thiết lập mối quan hệ giữa các chất vô cơ - Củng cố các kỹ năng giải bài tập , vận dụng các kiến thức vào thực tế 3. Định hướng phát triển năng lực - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học: + Năng lực sử dụng biểu tượng hóa học + Năng lực sử dụng thuật ngữ hóa học - Năng lực tính toán + Tính toán theo khối lượng, theo số mol của chất tham gia hoặc sản phẩm + Vận dụng các thuật toán để tính toán trong các bài toán hóa học - Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn học Trang.
<span class='text_page_counter'>(149)</span> + Phân tích được tình huống trong học tập môn hóa học. Phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập môn hóa học + Xác định được và tìm hiểu các thông tin liên quan đến vấn đềphát hiện trong các chủ đề hóa học + Đề xuất được giải pháp và thực hiện giải pháp giải quyết vấn đề phát hiện, nhận ra sự phù hợp hay khôngĐặc phùđiểm hợp của cácứng giải pháp đó Phản ứng dụng II. PHƯƠNG PHÁP/ cấu tạoKỸ THUẬT đặc trưngDẠY HỌC: Phương pháp đàm thoại tìm tòi Metan - Phương pháp hợp tác Etilen - Phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề Axetilen pháp sử dụng bài tập hóa học Ben- Phương zen III. ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC: Rượu Gv: Chuẩn etylic bị hệ thống câu hỏi và bài tập Axit. Hs: Chuẩn bị bài trước Axetic IV. TIEÁ N TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC: 3.Bài mới Hoạt Động : Kiến thứ cần nhớ Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung GV phát phiếu học tập cho các nhóm I.Kiến thức cần nhớ Hãy điền tiếp nội dung vào chỗ trống Hs các nhóm làm BT . GV nhận xét, chỉnh sữa Hoạt Động 2: Bài tập Hoạt động của giáo viên và học sinh II. Bài tập Gv: đưa bài tập 1. Noäi dung. BT 1: Đánh số thứ tự các lọ hóa chất. Bài tập 1: Trình bày phương pháp nhận biết :. a. Lần lượt dẫn các chất khí vào dd nước vôi. a. các chất khí : CH4 ; C2H4; CO2. trong:. b. Các chất lỏng: C2H5OH; CH3COOH; C6H6. - Nếu thấy vẩn đục là CO2. Hs: thảo luận làm bài. CO2+ Ca(OH)2. Bài tập 2: Hoàn thành các PTHH sau ghi rõ điều kiện xảy ra nếu có a. CH4 + Cl2 ----> ….. + ……. -. Dẫn 2 khí còn lại vào dd Br2 nếu dd Br2 bị mất màu là C2H4 C2H4 + Br2. b. C2H5OH c. CH3COOH. + ….. ----> CO2 + …. + …. ---->. -. CH3COOK +. ….. CaCO3 + H2O. C2H4Br2. Lọ còn lại là CH4 b. Làm tương tự như câu a. Câu 4: a. CH4 + Cl2 d. C6H12O6. ------>. C2H5OH +. b. C2H5OH + 3 O2. …… Trang. AS. CH3Cl + HCl. to 2 CO2. + 3 H2O.
<span class='text_page_counter'>(150)</span> e. C2H2 hs: làm bài GV: đưa bài tập 3. c. 2 CH3COOH + K2O H2O. + Br2 ----> ………. d. C6H12O6 e. C2H2. Bài tập 3: Khi lên men hoàn toàn 9,2 gam rượu etylic người ta thu được axit axetic (CH3COOH) a.Viết phương trình hóa học xảy ra b.Tính khối lượng axit axetic thu được biết hiệu suất của phản ứng là 100% c.Tính khối lượng kẽm axetat [(CH3COO)2Zn] thu được nếu cho toàn bộ lượng axit axetic trên tác dụng với kim loại kẽm ( Zn ). Biết các chất phản ứng vừa đủ. 4. Kiểm tra – đánh giá GV: Yêu cầu hs ôn tập lại toàn bộ kiến thức 5. Daën doø: - về nhà ôn tập lại kiến thức chuẩn bị thi HKII. Trang. Men rượu ( 30-35oC ). + 2 Br2. 2CH3COOK + 2C2H5OH+ CO2 C2H2Br4. Bài tập 3: a. C2H5OH + O2 men giấm CH3COOH + H2O Tính : n C2H5OH = 0,2 mol b. n CH3COOH = 0,2 mol m CH3COOH = 0,2 * 60 = 12 g c. 2 CH3COOH + Zn ( CH3COO)2Zn + H2 n ( CH3COO)2Zn = 0,1 mol m( CH3COO)2Zn = 0,1 * 183 = 18,3 g.
<span class='text_page_counter'>(151)</span> Ngày soạn : Ngày dạy: Tuaàn 36 – Tieát 70:. THI HỌC KÌ II NĂM HỌC 2016- 2017 MÔN: HÓA HỌC 9. THƠI GIAN 45 PHUT. I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1. Kiến thức Biết: - Biết CTCT của hiđrocacbon - Biết ý nghĩa của độ rượu Hiểu: - Tính chất hóa học của các hợp chất vô cơ - Phân biệt được các chất CH4, CO2 , C2H4 - Tính chất hóa học của các hợp chất hữu cơ. Vận dụng: Tính khối lượng và thể tích các chất theo yêu cầu 2.Kĩ năng Viết các phương trình hóa học. Tính toán theo yêu cầu 3. Thái độ :Học sinh có thái độ nghiêm túc làm bài II. PHƯƠNG PHÁP/ KỸ THUẬT DẠY HỌC: III. ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC: Gv: Ma trận đề, đề kiểm tra, đáp án Hs: Ôn tập các kiến thức đã học IV. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC: 3. Bài mới Hoạt động của Giáo viên và Học sinh GV: Thông báo các quy định khi làm bài HS:Lắng nghe Gv: Phát bài kiểm tra Hs: Nhận bài kiểm tra và trật tự làm bài. Noäi dung. Gv: Thông báo thời gian làm bài Gv: Nhắc nhở những em chưa nghiêm túc Hs: Nghiêm túc làm bài Gv: Thu bài kiểm tra Hs: Trật tự nộp bài Gv: Nhận xét giờ kiểm tra 4. Kiểm tra – đánh giá 5. Daën doø V. Rút kinh nghiệm ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... Trang.
<span class='text_page_counter'>(152)</span> Ngày soạn : Ngày dạy: Tuaàn 32 – Tieát 61:. KIỂM TRA 45 PHÚT. I.MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1. Kiến thức Biết: - Biết được thành phần của khí thiên nhiên,cấu tạo của mỏ dầu - Ứng dụng, cấu tạo Tính chất hóa học của axit axetic - Phản ứng thủy phân chất béo trong môi trường kiềm và công thức chung,thành phần của chất béo - Cách dập tắt xăng dấu cháy, Độ rượu là gì Hiểu: - Tính chất hóa học của rượu etylic, axit axetic, chất béo - Cách làm sạch dầu ăn - Tính chất của khí thiên nhiên Vận dụng: - Tính toán theo yêu cầu của bài toán 2.Kĩ năng Viết các phương trình hóa học. Tính toàn theo yêu cầu 3. Thái độ :Học sinh có thái độ nghiêm túc làm bài II. PHƯƠNG PHÁP/ KỸ THUẬT DẠY HỌC: III. ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC: Gv: Ma trận đề, đề kiểm tra, đáp án Hs: Ôn tập các kiến thức đã học IV. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Ổn định tổ chức 2. KTBC: 3. Bài mới Hoạt động của Giáo viên và Học sinh Noäi dung GV: Thông báo các quy định khi làm bài HS:Lắng nghe Gv: Phát bài kiểm tra Hs: Nhận bài kiểm tra và trật tự làm bài Gv: Thông báo thời gian làm bài Gv: Nhắc nhở những em chưa nghiêm túc Hs: Nghiêm túc làm bài Gv: Thu bài kiểm tra Hs: Trật tự nộp bài Gv: Nhận xét giờ kiểm tra 4. Kiểm tra – đánh giá 5. Daën doø Chuẩn bị bài tiếp theo? Dầu mỏ và khí thiên nhiên có thành phần như thế nào? Cách khai thác V. Rút kinh nghiệm ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... Trang.
<span class='text_page_counter'>(153)</span> ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... Trang.
<span class='text_page_counter'>(154)</span>