VAI TRÒ CỦA THUỐC TRONG CÔNG TÁC CHĂM SÓC VÀ BẢO VỆ SỨC KHỎE NHÂN DÂN

CHƯƠNG 2
VAI TRỊ CỦA THUỐC TRONG
CƠNG TÁC CHĂM SĨC VÀ BẢO VỆ
SỨC KHỎE NHÂN DÂN

1


CÁC KHÁI NIỆM
Theo Luật Dược số 105/2016/QH13:
Thuốc:
ü Chế phẩm có chứa dược chất/ dược liệu
ü Dùng cho người
ü Nhằm mục đích phịng bệnh, chẩn đốn bệnh,
chữa bệnh, điều trị bệnh, giảm nhẹ bệnh, điều
chỉnh chức năng sinh lý cơ thể người.
Bao gồm thuốc hóa dược, thuốc dược liệu, thuốc cổ
truyền, vắc xin và sinh phẩm.
2


CÁC KHÁI NIỆM
Nguyên liệu làm thuốc:
ü Là thành phần tham gia vào cấu tạo của
thuốc.
ü Bao gồm dược chất, dược liệu, tá dược,
vỏ nang được sử dụng trong quá trình
sản xuất thuốc.
3

CÁC KHÁI NIỆM
Dược chất: còn gọi là hoạt chất
ü Là chất/ hỗn hợp các chất
ü Dùng để sản xuất thuốc
ü Có tác dụng dược lý hoặc có tác dụng trực
tiếp trong phịng bệnh, chẩn đốn bệnh,
chữa bệnh, điều trị bệnh, giảm nhẹ bệnh,
điều chỉnh chức năng sinh lý cơ thể người.
4


CÁC KHÁI NIỆM
Dược liệu:
ü Là nguyên liệu làm thuốc
ü Có nguồn gốc tự nhiên từ thực vật, động
vật, khoáng vật
ü Đạt tiêu chuẩn làm thuốc.

5


CÁC KHÁI NIỆM
Thuốc hóa dược:
ü Có chứa dược chất
ü Đã được xác định thành phần, công thức,
độ tinh khiết
ü Đạt tiêu chuẩn làm thuốc

6

CÁC KHÁI NIỆM
Thuốc dược liệu:
ü Thuốc
ü Có thành phần từ dược liệu
ü Có tác dụng dựa trên bằng chứng khoa học
(trừ thuốc cổ truyền).

7


CÁC KHÁI NIỆM
Thuốc cổ truyền:
ü Có thành phần dược liệu được chế biến,
bào chế hoặc phối ngũ theo lý luận và
phương pháp của y học cổ truyền hoặc
theo kinh nghiệm dân gian thành chế
phẩm có dạng bào chế truyền thống hoặc
hiện đại.

8


CÁC KHÁI NIỆM
Thuốc thiết yếu:
ü Là thuốc đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức
khỏe của đa số Nhân dân thuộc Danh
Mục thuốc thiết yếu do Bộ trưởng Bộ Y tế
ban hành.

9


VAI TRỊ CỦA THUỐC
Mục đích sử dụng:
ü Phịng bệnh
ü Chữa bệnh
ü Tăng cường sức khoẻ...
=> Thuốc là một trong những yếu tố quan trọng
trong cơng tác chăm sóc sức khoẻ nhân dân.
ü SD thuốc không phù hợp → nhiều hệ lụy
=> Vai trò ngành Dược?
- Cung ứng đủ
nhu cầu hợp lí về thuốc
chữa bệnh cho nhân dân
- Cung ứng tốt
10


VAI TRỊ CỦA THUỐC

1.
2.
3.
4.

Thuốc là loại hàng hóa đặc biệt
Thuốc là loại hàng hóa có tính xã hội rất cao
Được mọi tầng lớp xã hội quan tâm
Có ý nghĩa xã hội rất cao

11


ĐẶC ĐIỂM CỦA THUỐC
Thuốc là hàng hóa đặc biệt:
ü Mang thuộc tính của hàng hố
ü Giá cả của thuốc tn thủ theo đúng quy luật
cung – cầu trên thị trường.
ü Việc sản xuất cung ứng thuốc luôn bị các quy
luật kinh tế hàng hoá chi phối chặt chẽ như
quy luật giá trị, quy luật cạnh tranh...
12


ĐẶC ĐIỂM CỦA THUỐC
Thuốc là hàng hóa đặc biệt:
ü Liên quan trực tiếp đến sức khỏe và tính
mạng con người;
ü Thuốc là nhu cầu thiết yếu của đời sống
hàng ngày;
ü Thuốc là phương tiện hữu hiệu nhất để
phòng và trị bệnh, nâng cao sức khỏe và
kéo dài tuổi thọ.
13


ĐẶC ĐIỂM CỦA THUỐC
• Có tính xã hội cao;
• Có hàm lượng chất xám cao và trình độ kỹ

thuật, cơng nghệ tiên tiến;
• Chi phí khổng lồ cho nghiên cứu và phát triển;
• Là ngành kinh doanh có tính độc quyền cao và
mang lại nhiều lợi nhuận;
• Tuân thủ chặt chẽ các tiêu chuẩn về chất lượng
của mỗi quốc gia và thế giới;
GMP - WHO, GMP - EU, GMP - Japan; GMP-PICs
14


ĐẶC ĐIỂM THỊ TRƯỜNG THUỐC

Thị trường thuốc là một thị trường đặc biệt:
ü Là một thị trường khơng hồn chỉnh;
ü Thường mang tính bán độc quyền;
ü Tạo bởi mối quan hệ tay ba gồm BS,
DS, người bệnh.

15


ĐẶC ĐIỂM THỊ TRƯỜNG THUỐC
Việc tiêu dùng thuốc chịu ảnh hưởng?
ü
Theo từng giai ü
đoạn phát triển ü
ü

tình hình kinh tế xã hội
mức sống

lối sống
mơ hình bệnh tật

16


ĐẶC ĐIỂM THỊ TRƯỜNG THUỐC
Thuốc chủ yếu được tập trung sản xuất và phân
phối ở các nước phát triển: 03 khu vực?
ü Châu Âu
ü Bắc Mỹ
ü Nhật Bản

§ Người dân có mức sống cao
§ Dân số của các nước này chỉ chiếm 10%
dân số thế giới
17


ĐẶC ĐIỂM THỊ TRƯỜNG THUỐC
Châu Á, Châu Mỹ La Tinh, Châu Phi ?
§ Ít có cơ hội được tiếp cận với các loại
thuốc mới?

18


ĐẶC ĐIỂM THỊ TRƯỜNG THUỐC
Mơ hình bệnh tật ?
§ Thuốc dùng đối với các nước công nghiệp

phát triển?
ü
ü
ü
ü

Tim mạch
Tâm thần – thần kinh
Bệnh đường tiêu hoá
Bệnh đường tiết liệu
19


ĐẶC ĐIỂM THỊ TRƯỜNG THUỐC
Mơ hình bệnh tật ?
§ Nước đang phát triển?
ü Bệnh nhiễm trùng và kí sinh trùng…

20


THỊ TRƯỜNG THUỐC VIỆT NAM
ü Việt Nam có dân số đông (93 triệu người)
ü Ý thức bảo vệ sức khoẻ đang nâng cao

ü Nhu cầu cho nguyên liệu sản xuất dược phẩm ở
Việt Nam phụ thuộc tới 80-90% vào nguồn nhập
khẩu -> Ảnh hưởng dịch Covid đến thị trường
thuốc VN?
ü Theo Hiệp hội doanh nghiệp dược phẩm Việt

Nam: Cơ hội cho dược phẩm nội chất lượng cao
ở kênh ETC những năm gần đây?
21


THỊ TRƯỜNG THUỐC VIỆT NAM

Kênh ETC (Thuốc kê đơn - tại cơ sở KCB):
ü Chính sách BHYT của Chính phủ, tỷ lệ người dân
tham gia bảo hiểm y tế ngày càng cao.
ü Khối BV tư nhân ngày càng phát triển mạnh mẽ,
gia tăng thuốc trong khối điều trị.
ü Nhận thức về sức khỏe ngày càng được nâng
cao sẽ làm nhiều người đến bệnh viện hơn.
ü Ưu tiên trong đấu thầu thuốc (Cơ sở đạt GMP EU; GMP - Japan; GMP - PICs).
ü Quy định pháp luật về thuốc phải kê đơn...

22


THỊ TRƯỜNG THUỐC VIỆT NAM

Thực trạng thị trường OTC (thuốc không kê
đơn - tại kênh bán lẻ) năm 2021?
- Nhu cầu sử dụng thuốc tăng: tích trữ thuốc
nhóm hạ nhiệt, giảm đau, vitamin, hô hấp...
- Ứng dụng CNTT cung cấp thông tin đến KH
được các cơ sở kinh doanh thực hiện hiệu
quả, thuận tiện cho việc lựa chọn, đặt hàng.
- Hệ thống bán lẻ mở rộng: nhiều chuỗi bán

lẻ mở ra, hình thức bán lẻ được bổ sung.
- Các cơ sở SX, nhập khẩu đẩy mạnh việc
bán hàng qua kênh OTC.
23


THỊ TRƯỜNG THUỐC VIỆT NAM

ü Theo FPTS, xu hướng M&A trong ngành
dược ở Việt Nam sẽ tiếp tục trong năm 2021
do mang lại lợi ích cho cả phía doanh
nghiệp sản xuất Việt Nam và tập đoàn dược
phẩm nước ngoài.
(Mergers & Acquiscitions = Sáp nhập & Mua bán)
24


XU HƯỚNG TƯƠNG LAI DƯỢC VIỆT NAM

Mục đích của M&A:

ü Tăng lợi thế cạnh tranh, mở rộng hoạt
động nghiên cứu, phát triển sản phẩm
mới (R&D).
ü Nâng cao kỹ năng quản trị doanh
nghiệp mà cịn mở rộng thị phần, tìm
kiếm cơ hội trong lĩnh vực mới, phát
triển mạng lưới phân phối…
25