CA DAO THAN THÂN, YÊU THƯƠNG TÌNH NGHĨA

TRƯỜNG TH –THCS-THPT
NGÔ THỜI NHIỆM

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ
VỀ DỰ GIỜ

Giáo Viên: Nguyễn Thị Hương Lài


TRỊ CHƠI
Điền từ cịn thiếu vào chỗ trống:
1. Thân em như hạt …………,

Thời
Thờigian
gian

Hạt rơi xuống giếng, hạt vào vườn hoa?

10
8012346795

Hết
Hếtgiờ
giờ

Đáp án: mưa rào


Thân em như hạt mưa rào
Hạt rơi xuống giếng, hạt vào vườn hoa?

TRỊ CHƠI
Điền từ cịn thiếu vào chỗ trống:
2. Chiều chiều ra đứng ngõ sau,

Thời
Thờigian
gian

Trơng về ……… ruột đau chín chiều

Đáp án: quê mẹ

10
8012346795

Hết
Hếtgiờ
giờ


Chiều chiều ra đứng ngõ sau,
Trông về quê mẹ ruột đau chín chiều


TRỊ CHƠI
Điền từ cịn thiếu vào chỗ trống:
3. Nam Kì sáu tỉnh em ơi,
……… chín ngọn cùng khơi một nguồn.

Sơng Hương nước chảy trong luôn,
Núi Ngự danh tiếng cả muôn dặm ngoài.

Thời
Thờigian
gian

10
8012346795

Hết
Hếtgiờ
giờ

Đáp án: Cửu Long


Nam Kì sáu tỉnh em ơi,
Cửu Long chín ngọn cùng khơi một nguồn.
Sông Hương nước chảy trong luôn,
Núi Ngự danh tiếng cả mn dặm ngồi.


TRỊ CHƠI
Điền từ cịn thiếu vào chỗ trống:
4. Bà già đi chợ Cầu Đơng,
Bói xem một quẻ lấy chồng lợi chăng?
Thầy bói xem quẻ nói rằng:
“Lợi thì có lợi nhưng …………….”.

Thời
Thờigian
gian

10
8012346795

Hết
Hếtgiờ
giờ

Đáp án: răng chẳng còn


Bà già đi chợ Cầu Đơng,
Bói xem một quẻ lấy chồng lợi chăng?
Thầy bói xem quẻ nói rằng:
“Lợi thì có lợi nhưng răng chẳng còn”.


1. Thân em như hạt mưa rào,
Hạt rơi xuống giếng, hạt vào vườn hoa.
2. Chiều chiều ra đứng ngõ sau,

Các văn
bản thuộc
THỂ
LOẠI
nào?

Trơng về q mẹ ruột đau chín chiều.
3. Nam Kì sáu tỉnh em ơi,
Cửu Long chín ngọn cùng khơi một nguồn.
Sông Hương nước chảy trong luôn,
Núi Ngự danh tiếng cả mn dặm ngồi.
4. Bà già đi chợ Cầu Đơng,
Bói xem một quẻ lấy chồng lợi chăng?
Thầy bói xem quẻ nói rằng:
“Lợi thì có lợi nhưng răng chẳng cịn.”.



Đọc văn:

CA DAO THAN THÂN,
YÊU THƯƠNG, TÌNH
NGHĨA


LỚP Văn
LỚP
Văn học
học
1/2
CA
Dân gian 1/2

10
10

Dân gian

DAO THAN THÂN, YÊU THƯƠNG TÌNH NGHĨA
MỤC TIÊU BÀI
GIẢNG

Hiểu và cảm nhận được tiếng hát than thân và tiếng
hát yêu thương tình nghĩa của người bình dân trong
xã hội phong kiến xưa.
Đồng cảm với tâm hồn người lao động và yêu quý
sáng tác của họ.
Biết cách tiếp cận và phân tích ca dao qua đặc trưng thể
loại.


LỚP Văn
LỚP
Văn học
học
1/2
CA
Dân gian 1/2

10
10

Dân gian

DAO THAN THÂN, YÊU THƯƠNG TÌNH NGHĨA

ĐỀ MỤC BÀI GIẢNG
I

TÌM HIỂU CHUNG
1. Ca dao
2. Tác phẩm

II

ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN
1. Bài 1
2. Bài 4
3. Bài 6

III

TỔNG KẾT
1. Nội dung
2. Nghệ thuật


I. Tìm hiểu chung
1. Ca dao
a. Khái niệm
- Là những tác phẩm trữ
tình dân gian.
- Thường kết hợp với âm
nhạc khi diễn xướng.

I. Tìm hiểu chung
1. Ca dao
a. Khái niệm
b. Nội dung
Diễn tả đời sống tâm hồn,
tư tưởng, tình cảm của
người bình dân.


c. Nghệ thuật
-Thể thơ: thể lục bát (chủ yếu)
-Ngôn ngữ: Giản dị, gần gũi với lời nói hằng
ngày.
- Các biện pháp tu từ: so sánh, ẩn dụ, hốn
dụ, nhân hóa, câu hỏi tu từ,…


d. Phân loại
Ca dao

Ca dao
than thân

Ca dao yêu thương,
tình nghĩa

Ca dao
hài hước

LỚP Văn
LỚP
Văn học
học
1/2
CA
Dân gian 1/2

10
10

I.
1.
2.
-

Dân gian

DAO THAN THÂN, YÊU THƯƠNG TÌNH NGHĨA

Tìm hiểu chung
Ca dao
Văn bản
Bài 1, 2: ca dao than
thân
- Bài 3, 4, 5, 6: ca dao
yêu thương tình nghĩa


LỚP Văn

LỚP
Văn học
học
1/2
CA
Dân gian 1/2

10
10

Dân gian

DAO THAN THÂN, YÊU THƯƠNG TÌNH NGHĨA

II. Đọc – hiểu văn bản
1.Bài 1:
Thân em như tấm lụa đào
Phất phơ giữa chợ biết vào tay ai.
- Chủ thể than thân:

Người phụ nữ
Đối tượng chịu
nhiều thiệt thòi.


LỚP Văn
LỚP
Văn học
học
1/2

CA
Dân gian 1/2

10
10

Dân gian

DAO THAN THÂN, YÊU THƯƠNG TÌNH NGHĨA

Thân em như tấm lụa đào
Phất phơ giữa chợ biết vào tay ai.
Nhỏ bé
- “Thân em” (mơ típ quen thuộc)

Đáng thương

gợi âm điệu xót xa,
ngậm ngùi


LỚP Văn
LỚP
Văn học
học
1/2
CA
Dân gian 1/2

10

10

Dân gian

DAO THAN THÂN, YÊU THƯƠNG TÌNH NGHĨA

Một số bài ca dao sử dụng mơ típ Thân em …
- Thân em như giếng giữa đàng
Người khôn rửa mặt người phàm rửa chân.
- Thân em như hạt mưa sa
Hạt vào đài các hạt ra ruộng cày.
- Thân em như ớt chín cây
Càng tươi ngồi vỏ càng cay trong lòng.
- Thân em như quế giữa rừng
Thơm tho ai biết ngát lừng ai hay.


LỚP Văn
LỚP
Văn học
học
1/2
CA
Dân gian 1/2

10
10

Dân gian

DAO THAN THÂN, YÊU THƯƠNG TÌNH NGHĨA

Một số bài thơ học tập mơ típ Thân em…
Thân em vừa trắng lại vừa trịn,
Bảy nổi ba chìm với nước non.
Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn
Mà em vẫn giữ tấm lịng son.
( Bánh trơi nước – Hồ Xn Hương)
Thân em như quả mít trên cây,
Vỏ nó xù xì, múi nó dày
Qn tử có thương thì đóng cọc
Xin đừng mân mó nhựa ra tay.
( Vịnh quả mít- Hồ Xuân Hương)


LỚP Văn
LỚP
Văn học
học
1/2
CA
Dân gian 1/2

10
10

Dân gian

DAO THAN THÂN, YÊU THƯƠNG TÌNH NGHĨA

Thân em như tấm lụa đào
Phất phơ giữa chợ biết vào tay ai

- So sánh:
“Thân em” - “tấm lụa đào”

Đẹp, mềm mại
Quý

Có giá trị
Vẻ đẹp duyên dáng, đằm thắm của người con gái
độ xuân thì.
ý thức sâu
sắc về tuổi
trẻ, sắc đẹp
của mình.


LỚP Văn
LỚP
Văn học
học
1/2
CA
Dân gian 1/2

10
10

Dân gian

DAO THAN THÂN, YÊU THƯƠNG TÌNH NGHĨA

Thân em như tấm lụa đào
Phất phơ giữa chợ biết vào tay ai

- Phất phơ giữa chợ (từ láy + ẩn dụ)
Như một món hàng để trao đổi, mua bán
- Nghệ thuật đối lập:
Tấm lụa đào >< phất phơ giữa chợ
Giá trị, vẻ đẹp

Số phận bấp bênh

Không được trân trọng