LUYỆN TỪ VÀ CÂU LỚP 5 BÀI từ ĐỒNG âm

LUYỆN TỪ VÀ CÂU
LỚP 5


KHỞI ĐỘNG


Câu hỏi 1: Thế nào là từ đồng nghĩa?
cho ví dụ?
Từ đồng nghĩa là những từ có nghĩa
giống nhau hoặc gần giống nhau.
Ví dụ: siêng năng, chăm chỉ, cần cù...
hay bố, cha, ba...


Câu hỏi 2: Thế nào là từ trái nghĩa?
cho ví dụ?
Từ trái nghĩa là những từ có nghĩa
trái ngược nhau.
Ví dụ: đen - trắng, sáng - tối, đẹp xấu.


LUYỆN TỪ VÀ CÂU
TỪ ĐỒNG ÂM


I. Nhận xét
1. Đọc các câu sau đây:
Con yêu quý của bố! Hãy can
đảm lên, hỡi người chiến sĩ của đạo
quân vĩ đại kia! Sách vở của con là

vũ khí, lớp học của con là chiến
trường. Hãy coi sự ngu dốt là thù
địch. Bố tin rằng con sẽ luôn cố gắng
và sẽ khơng bao giờ là người lính hèn
nhát trên mặt trận đầy gian khổ ấy.
a. Ông ngồi câu cá.

b. Đoạn văn này có 5 câu.


Con yêu quý của bố! Hãy can
đảm lên, hỡi người chiến sĩ của đạo
quân vĩ đại kia! Sách vở của con là
vũ khí, lớp học của con là chiến
trường. Hãy coi sự ngu dốt là thù
địch. Bố tin rằng con sẽ luôn cố gắng
và sẽ không bao giờ là người lính hèn
nhát trên mặt trận đầy gian khổ ấy.
a. Ơng ngồi câu cá.

b. Đoạn văn này có 5 câu.

* Ở 2 câu này có từ nào đọc giống nhau?
Từ “câu”


I. Nhận xét
2. Dòng nào nêu đúng nghĩa mỗi từ “câu”ở bài tập 1?
- Bắt cá, tơm ...bằng móc sắt nhỏ (thường có mồi) buộc ở đầu
một sợi dây. a. Ông ngồi câu cá.

- Đơn vị của lời nói diễn đạt một ý trọn vẹn, được mở đầu
bằng một chữ viết hoa và kết thúc bằng một dấu ngắt câu.
b. Đoạn văn này có 5 câu.
- Vậy từ đồng âm là gì?
* Từ đồng âm là những từ giống nhau về âm nhưng khác hẳn
nhau về nghĩa.


GHI NHỚ
Từ đồng âm là những từ giống
nhau về âm nhưng khác hẳn
nhau về nghĩa.


LUYỆN TẬP


Bài 1: Phân biệt nghĩa của những từ
đồng âm trong các cụm từ sau:
a) Cánh đồng
Tượng đồng
Một nghìn đồng

b) Hịn đá
Đá bóng
c) Ba và má
Ba tuổi


Bài 1: Phân biệt nghĩa của những từ

đồng âm trong các cụm từ sau:
b) Hịn đá
a) Cánh đồng
Đá bóng
Tượng đồng
Một nghìn đồng

c) Ba và má
Ba tuổi


cánh đồng: là khoảng đất rộng và bằng
phẳng, dùng để cày cấy, trồng trọt.


Tượng đồng: đồng là kim loại có màu đỏ, dễ dát
mỏng và kéo sợi, thường dùng làm dây điện và
hợp kim.


Một nghìn đồng: đồng là đơn vị tiền tệ Việt
Nam.


Hòn đá: đá là chất rắn cấu tạo nên vỏ
trái đất, kết thành từng tảng, từng hòn.


Đá bóng: đá là đưa nhanh chân và hất mạnh bóng cho ra
xa hoặc đưa vào khung thành đối phương.

Ba và má: ba (bố, thầy) là người sinh ra và ni
dưỡng mình.


Ba tuổi: ba là số tiếp theo số 2 trong dãy số tự nhiên.


* Bài 2: Đặt câu để phân biệt các từ đồng âm
bàn, cờ, nước.
Lá cờ
Bàn cờ

M:
- Nhà nhà treo cờ mừng ngày quốc khánh.
- Cờ vua là một môn thể thao được nhiều người ưa
thích.


Bài 2: Đặt câu để phân biệt các từ
đồng âm bàn, cờ, nước.

-Cờ là một môn thể -Lá cờ tổ quốc tung
thao được nhiều
bay phấp phới.
người yêu thích.


* Bài 2: Đặt câu để phân biệt các từ đồng âm

bàn

bàn ghế

bàn bạc

- Bộ bàn ghế trông thật đẹp.
- Chúng em bàn nhau quyên qóp tiền ủng hộ đồng bào bị lũ lụt.


* Bài 2: Đặt câu để phân biệt các từ đồng âm

nước
nước suối

nước Việt Nam

1. Nước con suối này rất trong.
2. Nước Việt Nam có bờ biển dài hơn 3000 km.


Bài 3: Đọc mẩu chuyện vui dưới đây và cho biết vì sao
Nam tưởng ba mình đã chuyển sang làm việc tại ngân
hàng?

Nam: Cậu biết khơng, ba mình mới chuyển sang
ngân hàng làm việc đấy !
Bắc: Sao cậu bảo ba cậu là bộ đội ?
Nam: Đúng rồi, thư trước ba mình báo tin: “Ba
đang ở hải đảo.” Nhưng thư này ba mình nói là ba

đang giữ tiền tiêu cho Tổ quốc.
Bắc: !!!


Vì Nam nhầm lẫn nghĩa của hai từ đồng âm là tiền tiêu. Ở
đây bố Nam muốn nói là bố đang giữ một vị trí quan trọng,
nơi có bố trí canh gác ở phía trước khu vực trú quân, hướng
về phía địch nhưng Nam lại hiểu tiền tiêu ở đây là tiền để
tiêu.
Đó là 2 từ đồng âm, nghĩa của chúng hoàn toàn khác nhau.