TIẾT 12 bài tập SINH học 9

TRƯỜNG THCS NGHĨA AN

SINH HỌC 9

GIÁO ÁN : ĐOÀN VĂN HUY


KHỞI ĐỘNG

- Nhắc lại, tính đặc trưng của NST, kết quả của quá trình nguyên phân và giảm phân?

- Muốn tính số tế bào con tạo ra qua nguyên phân và giảm phân thì tính như thế nào


TIẾT 12:
BÀI TẬP:
NHIỄM SẮC THỂPHÁT SINH GIAO TỬ VÀ THỤ TINH


1. Nguyên phân, giảm phân
2. Một số công thức cơ bản.
* Số tế bào con được tạo ra sau k lần nguyên phân:
- Từ 1 TB mẹ ban đầu: 2

k

k
- Từ x TB mẹ ban đầu: x. 2 .
(Điều kiện: Mỗi tế bào mẹ đều nguyên phân k lần)

* Số tế bào con được tạo thêm sau k lần nguyên phân:

k
- Từ 1 tế bào mẹ ban đầu: 2 -1
k
- Từ x tế bào mẹ ban đầu: x. (2 -1)
(Điều kiện: Mỗi tế bào mẹ đều nguyên phân k lần)


* Xét 1 TB sinh dục chín 2n giảm phân: Số tế bào con được tạo ra: 4
- 1 TBSD ♂ (2n) → 4 giao tử ♂ (n)
- 1 TBSD ♀ (2n) → 1 giao tử ♀(n) + 3 thể định hướng (n)

* Hiệu suất thụ tinh của hợp tử:
(Số giao tử được thụ tinh
Tổng số giao tử tham gia thụ tinh)

x 100%


BÀI TẬP
Bài tập 1: Ở lợn, khi quan sát một tế bào sinh dưỡng đang phân bào ở kì giữa của NP, người ta đếm được 76
crômatit.
a. Xác định bộ NST lưỡng bội của loài.
b. Tất cả các NST trong bộ NST 2n xếp thành từng cặp tương động. xác định giới tính ở lồi này.

GIẢI:
a. Xác định bộ NST của lồi:
- Ở kì giữa: Các NST đóng xoắn cực đại. Mỗi NST gồm 2 crơmatit đính nhau ở tâm động.
- Suy ra: Bộ NST 2n= (76:2)=38

b. Xác định giới tính:
- Theo đề ta có: Tất cả các NST trong bộ NST 2n xếp thành từng cặp tương đồng.
- Vậy với 2n = 38 sẽ có 19 cặp NST tương đồng gồm: 18 cặp NST thường và 1 cặp NST giới tính XX.
- Suy ra giới tính là con cái.


Bài tập 2:
Một TB sinh dưỡng của 1 loài sinh vật đang thực hiện quá trình NP. Kết thúc quá trình NP người ta đếm
thấy có 64 TBC và 2944 NST. Hỏi:
a. TB trên đã tiến hành NP mấy đợt liên tiếp?
b. Bộ NST lưỡng bội của lồi trên có bao nhiêu NST? Đó là lồi nào?

GIẢI:

a.

Gọi k là số lần NP liên tiếp của TB trên

Ta có:

k
2 =64; → k= 6

Vậy Tb trên đã NP 6 đợt.
b. Số NST lưỡng bội của loài trên là: 2944 : 64 = 46 NST; →Đây là bộ NST của loài người.


Bài tập 3: Ở một tế bào sinh dưỡng của một lồi người ta đếm được có 2n = 26 NST đang tiến hành phân bào.
Hỏi:

a.
b.

ở tế bào trên có bao nhiêu NST kép?Bao nhiêu crô matit? Bao nhiêu tâm động?
Ở cuối kì sau tế bào trên có bao nhiêu NST đơn? Bao nhiêu tâm động?

GIẢI:
a. Ở kì đầu :
- có 26 NST kép
- 26 x 2 = 52 crơmatit
- 26 tâm động
b. Ở cuối kì sau tế bào trên có :
- 26 x 2 = 52 NST đơn
- 52 tâm động


Bài tập 4:Ở một loài sinh vật, bộ NST lưỡng bội 2n = 24. Có 10 TB mầm NP liên tiếp 3 đợt tạo thành các
noãn nguyên bào. Các noãn nguyên bào này phát triển thành noãn bào bậc 1. các nỗn bào bậc 1 giảm phân,
hỏi:
a. Có bao nhiêu noãn nguyên bào được tạo thành sau 3 đợt NP liên tiếp?
b. Sau q trình GP sẽ có bao nhiêu trứng được tạo ra?
c. Số NST bị mất đi cùng với các thể cực là bao nhiêu?

GIẢI:
3
a. Số lượng noãn nguyên bào được tạo thành sau 3 đợt NP liên tiếp 10. 2 = 80 Noãn NB

b. 80 noãn Nb phát triển thành 80 noãn NB bậc 1. Mỗi noãn NB bậc 1 GP sẽ tạo ra 1 trứng.
Như vậy, 80 noãn bào bậc 1 GP sẽ tạo ra 80 trứng.

c. Mỗi noãn bào bậc 1GP sẽ tạo ra 3 thể cực. Như vậy 80 noãn bào bậc 1 GP sẽ tạo ra
3 . 80 = 240 (thể cực)
Mỗi thể cực có bộ NST đơn bội 12 NST nên 240 thể cực sẽ có số NST là:
12. 240 = 2880 (NST)


Bài 5:
a Xét 4 tế bào sinh dục sơ khai đều NP 5 đợt liên tiếp. Các tb con đều trải qua GP. Quá trình thụ tinh hình
thành được 8 hợp tử. Tính hiệu suất thụ tinh của tinh trùng.
b. Xét 3 tế bào sinh dục sơ khai cái đề nguyên phân 4 đợt liên tiếp. 12,5% số tế bào con trở thành tế bào sinh
trứng. Quá trình thụ tinh cho 6 hợp tử. Tính hiệu suất thụ tinh của trứng.

Giải:
Giải:
a. Hiệu suất thụ tinh của tinh trùng:
5
- Số tế bào sinh tinh: 4. 2 = 128 tế bào
- Số tinh trùng sinh ra qua giảm phân: 128 x 4 = 512 tinh trùng.
- Hiệu suất thụ tinh của tinh trùng: (8/512) x 100% = 1,5625%


b. Hiệu suất thụ tinh của trứng:

-

Số TB sinh dục sơ khai cái sau NP:
4
3 x 4 = 48TB

- Số TB sinh trứng cũng là số trứng được thụ tinh:
48 x 12,5 % = 6 trứng

-

HSTT của trứng:
(6 : 6) x 100% = 100%


Hoạt động tìm tịi , mở rộng

* Bài tập: Vịt nhà có bộ NST 2n = 80. Tổng số tinh trùng tham gia thụ tinh là 4000. Trong đó số tinh trùng
3
3
được thụ tinh chứa 16. 10 NST đơn. Số trứng tham gia vào quá trình thụ tinh chứa 32. 10 NST đơn.
a. Tính hiệu suất thụ tinh của tinh trùng.
b. Tính số hợp tử được hình thành.
c. Tính hiệu suất thụ tinh của tinh trùng.


GIẢI:
a. Hiệu suất thụ tinh của tinh trùng:
- Số NST đơn trong 1 tinh trùng hay trong 1 TB trứng là: n = 80 : 2 = 40
- Số tinh trùng được thụ tinh:

3
16. 10 : 40 = 400

- Hiệu suất thụ tinh của tinh trùng là:

(400: 4000). 100% = 10%

b. Số hợp tử được tạo thành:
- Số hợp tử được tạo thành luôn bằng với số tt được thụ tinh:
Vậy số hợp tử là: 400
c. Hiệu suất thụ tinh của trứng.
- Số trứng tham gia vào quá trình thụ tinh:
3
32. 10 : 40 = 800
- Số trứng được thụ tinh bằng số TT được thụ tinh: 400
- Hiệu suất thụ tinh của trứng là: (400: 800). 100% = 50%


HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ:

-

XEM LẠI CÁC CÔNG THỨC,BÀI TẬP VỪA HỌC.
XEM TRƯỚC BÀI 15 : ADN.