Chuyên đề Sức khỏe sinh sản và tình dục - stress và rối loạn hành vi tình dục

<span class="text_page_counter">Trang 1</span><div class="page_container" data-page="1">

Tiểu luận

Chuyên đê: Sức khỏe sinh sản và tinh duc

</div><span class="text_page_counter">Trang 2</span><div class="page_container" data-page="2">

Mục lục:

I/ Dat van đề

Il/ Tổng quan tài liệu

II/ Sơ lược về van dé

IV/ Kết luận

V/ Giải pháp

trang

11 14 15

</div><span class="text_page_counter">Trang 3</span><div class="page_container" data-page="3">

U Đặt vấn đề:

<small> </small>

Theo các nhà chuyên môn và sự cảm nhận chung của mỗi người, sự quan hệ tình dục là yếu tố góp phần trong hạnh phúc của cuộc sống đơi lứa. Ngồi nhiệm vụ duy trì nịi giơng, ái ân còn là một hành vi xuất phát từ bản năng tính dục (sexual instinct) nhằm đạt đến khoái cảm (climax/orgasm). Khi đạt khoái cảm sẽ xuất hiện những sự thay đổi trong cơ thể như gia tăng lượng adrenaline trong máu khiến tim đập nhanh và mạnh hơn, cơ bắp căng ra, tỉnh

thần hung phấn, tăng tiết mồ hôi nhằm thải độc tổ ra ngoài.

Trong quan hệ với tình yêu, tình dục là một nhu cầu sinh lý và tình cảm tự nhiên của con người, là sự tự nguyện, sự hòa nhập tâm hồn và thể xác của hai người yêu nhau. Tình dục là tất cả những gì con người có thé làm để gần gũi và đem lại cho nhau khối cảm. Tình dục và các quan hệ gắn liền với nhau và đóng vai trò trung tâm trong sức khỏe sinh sản.

Nhìn dưới một góc độ nào đó, sinh hoạt tình dục là một hình thức duy trì sức khỏe cho cơ thê và nó có thê giúp cơ thể cân băng những rôi loạn trong chừng mực nhất định.

Nhịp sống của xã hội ta ngày càng hối hả, gấp gáp hơn, chính vì thế hiện nay rất nhiều đẳng mày râu đang phải gánh chịu những căng thẳng và áp lực trong công việc trong thời gian liên tục và kéo đài. Điều này giải thích tại sao, chứng stress (căng thẳng thần kinh) hiện nay đang có khuynh hướng gia tăng nhất là trên những người thường xuyên làm việc trí óc. Stress làm ảnh hưởng sức khỏe toàn thân và cả tới sức khỏe tình dục.

Stress được coi như là bất kỳ nhân tố nào đe dọa đến sức khỏe cơ thé hay có tác động có hại đến các chức năng của cơ thể như bị tổn thương, bệnh hay lo âu ... Bị stress liên tục, cơ thể sẽ phản ứng lại bằng các phản ứng sinh

học nhằm đảm bảo sự sống của mình. Những phản ứng sinh lý nhằm bảo vệ

này bao gồm các kích thích tố như Cortisol, Catecholamine, Renine, hormone autidiurétique, hormone somatotrope và đặc biệt là có sự gia tăng Prolactin ... người ta gọi chúng là những kích thích tố của stress (hormone de stress), kích

</div><span class="text_page_counter">Trang 4</span><div class="page_container" data-page="4">

thích tố stress dần dà sẽ làm rối loạn đáng kể vô số những chức năng sinh ly ké

cả chức năng tình dục.

Stress có thể là nguyên nhân của bệnh thực thẻ và bệnh thực thể cũng có

thể là nguyên nhân của Stress ...Đó là hai yếu tơ tác động qua lại với nhau Những căng thẳng trong công ăn việc làm, những bức xúc trong xã hội, những bât đông trong cuộc sông gia đình là những nguyên nhân gây ra những

<small>stress. </small>

Nhiing sang chấn tâm lý từ những tình huống xung đột, hay những ton thuong về sinh lý, những bắt túc tình dục, nhất là tình trạng bắt lực liệt đương,

yếu sinh lý sẽ gây ra những stress nặng nề.

Mặt khác, stress là nguyên nhân dẫn đến nhiều rối loạn hành vi tình dục như xuât tỉnh sớm, đau trong lúc giao hợp, bât lực và không đạt được cực khoái trở thành rắc rôi trong quan hệ tình dục của nhiêu cặp vợ chỗng.

Stress không lạ với nhiều người ngày nay, nhất là tại các thành phố lớn. Stress không chỉ “độc quyền “ ở doanh nhân mà còn với nhiều đối tương khác . Thâm chí cả học sinh các lớp cuối cấp va ca các bà nội trợ trong tình hình lạm phát ngày nay. Tuy vậy nhìn nhận về gốc rễ của stress Ít người quan tâm.

Thực chất stress là phản ứng bảo vệ của cơ thể trước mối đe dọa, nguy hiểm

xảy ra cho nó. Khi đó cơ thể sẽ huy động tòan lực dé đối phó. Não chỉ huy tiết

các nội tiết tố cần thiết ào ạt vào máu như adrenaline, norepineprine... Tim đập nhanh để bơm máu đến hệ cơ bắp. Phổi hỗn hẻn tăng tốc bơm oxy , đường huyết vọt lên cao nhằm tăng cường khẩn cấp năng lượng, mắt mở to để nhìn cho rõ, tai vềnh lên , mũi phồng ra... Khi nguy cơ qua đi hiểm họa chấm dứt

thì mọi thứ trở về trật tự cũ. Tim đập châm lại hơi thở điều hòa, bắp cơ buông

thư. Nhưng nếu sự đe dọa không mãnh liệt nhưng cứ xảy ra dồn dap , hét dot này tới đợt khác đến một lúc vượt quá mức chịu đựng của cơ thé thì sẽ tạo ra những tác hại âm thầm , không lường trước trên thể chất và cả tâm thần. Stress

vượt ngưỡng dẫn đến vô số bệnh tật mà lắm khi bác sĩ cũng bó tay và gán cho

những cái tên mơ hồ như “ rối loan thần kinh thực vật”, rồi lọan chuyển hóa, ... Không chỉ ở ta , mà theo nghiên cứu từ Đại Học Y khoa Harvard Mỹ ước

tính có từ 60-90% bệnh nhân (6 Mỹ) tìm đến bác sĩ là do stress. Stress liên

quan nhiều đến các bệnh lý thực thể như nhồi máu cơ tim, tăng huyết áp , tiểu

đường , suyễn , đau nhức kinh niên, mắt ngủ, dị ứng, đau thắt lưng , bệnh ngoài da, ung thư suy giảm miễn dịch. Stress cịn trầm trọng hóa bởi các ôn thương tỉnh thần như suy giảm trí nhớ, bứt rứt dễ hoang mang , dao động , trầm cảm,

</div><span class="text_page_counter">Trang 5</span><div class="page_container" data-page="5">

cáu gắt... Do đó rất phức tạp để tìm ra gốc bệnh. Nếu bác sĩ chỉ quan tâm triêu chứng bên ngòai - chỉ đau đâu chữa đó -cịn gốc sâu thẳm bên trong là stress vẫn không được giải tỏa, bệnh vẫn cứ lẫn quản , loanh quanh, chuyển từ bệnh này sang bệnh khác , người bệnh hoang mang , chất lượng sống bị giảm sút.

Đi cùng với cuộc sống hiện đại là mặt trái của nó, stress đang dần dần

trở thành một vấn đề quen thuộc và được quan tâm bởi những tác động tiêu cực của nó. Stress ảnh hưởng tới các hành vi tình dục, gây rối loạn hành vi tình

dục...trở thành mối lo ngại đối với nhiều người có áp lực cuộc sống lớn và dễ

hội, tình dục được quy định bởi các yếu tơ văn hóa và xã hội.

Hành vi tình dục là một bộ phận trong tập hợp hành vi chung của con người, là các thức mà người đó tương tác với người khác. Quan hệ tình dục có nghĩa rộng hơn rât nhiều so với giao hợp, chẳng qua là thể hiện nhân cách của con người.

Hành vi tình dục là những việc làm, hoạt động nhằm thỏa mãn nhu cầu

sinh lý và tình cảm cuả con người (như âu yếm, vuốt ve, hôn nhau và cùng nhau làm tình). Đó là điều khơng thể thiếu được trong một tình yêu trọn vẹn. Thái độ và quan niệm của mỗi người như thế nào thì viêc làm của họ trong quan hệ tinh duc sẽ tương ứng như thế.

Các thành phân của tình dục mang tính chất chủ quan tùy theo quan niệm cá nhân như: sự định kiến và tình dục, quan hệ con người, cảm giác sợ

hãi, hòa hợp sơ thể, khoái cảm, tình dục đồng giới và khác giới, sở thích tình

dục,quan hệ nam nữ, khoái cảm về tỉnh thần và thể xác... hoặc tình dục mang cấu trúc về giới (nam hay nữ) như: bản chất giới tính, yếu tố sinh học, đời sống sinh snar và bản năng cơ bản. Tình dục cũng là một hiện tượng xã hội như: lạm

</div><span class="text_page_counter">Trang 6</span><div class="page_container" data-page="6">

dụng tình dục, cảm giác sợ hãi, bên ngoài cơ thể, bản thể, sự diễn cảm, thủ

dâm, giao hợp, lập gia đình và lựa chọn bạn tình.

Bản năng tình dục được đánh thức trong tuổi dậy thì. Bản năng tình dục

khơng chỉ được lưu giữ ở một hệ thống cơ thể mà nó là vấn đề tồn diện vơi

staats cả các giác quan( mắt, tai, da, mũi ) bộ óc và trí tuệ cùng tham gia trong hoạt động tình dục. Điều này nói lên tình dục không đơn thuần cho chức năng sinh sản của con người. Các giai đoạn của hoạt động tình dục ( phản ứng tình dục) bao gồm:

-Ham muốn và ở trạng thái kích thích.

-Giai đoạn bình ngun. -Tình trạng cực khối. ~Trở lại bình thường. 2. Stress:

Thuật ngữ stress hay căng thẳng xuất hiện rất nhiều trong đời sống hằng

ngày. Nó được hiểu như là những điều khó chịu và áp lực cho cá nhân.Tuy nhiên trong tâm lý học, một ngành khoa học có rất nhiều ứng dụng và nghiên cứu về hành vi và sức khỏe lại hiểu stress dưới một góc độ khác.

Trong thực tế, stress là thuật ngữ dùng đôi khi dùng để chỉ một nguyên nhân, một tác nhân gây stress ( như tiếng ôn của thành phô, cái nắng, bệnh tật, sự thay đổi chỗ làm việc...), hay đôi khi chỉ hậu quả của những tác nhân gây

kích thích mạnh như hoảng hốt khi gặp thiên tai, sự căng tang khi gặp khó khăn

trong cơng việc...). Như vậy stress vừa chỉ tác nhân gây cơng kích, vừa chỉ phản ứng của cơ thể trước các tác nhân đó. Hay như Hans Selye là mối tương quan giữa tác nhân gây kích thích và phản ứng cơ thể.

Stress như một phản ứng của chủ thể trước một nhu cầu hoặc một cự tương ứng của mối quan hệ của con người với môi trường xung quanh.

Stress là đáp ứng thích nghỉ về mặt sinh học, thích nghỉ và tập tính.

Stress đặt chủ thể vào quá trình dàn xếp thích nghỉ với mơi trường xung quanh,

tạo cho cơ thể một cân bằng mới sau khi chịu tác động của mơi trường. Nói

cách khác, phản ứng stress bình thường góp phần làm cho cơ thẻ thích nghỉ.

</div><span class="text_page_counter">Trang 7</span><div class="page_container" data-page="7">

Nếu đáp ứng của cá nhân đối với stress không đủ, khơng thích hợp và cơ thể không tạo ra một cân bằng mới, thì những chức năng của cơ thể ít nhiều bị

rối loạn, những dấu hiệu bệnh lý của cơ thể, tâm lý, tập tính sẽ xuất hiện và tạo

ra những stress bệnh lý cấp tính hoặc kéo dài.

Theo Selye, phản ứng stress, được chia thành 3 giai đoạn:

-Giai đoạn báo động: Đây là giai đoạn đặc trưng của chủ thể khi tiếp xúc

với yếu tố gây stress (như các hoạt động tâm lí được kích thích, các phản ứng

chức năng sinh lí của cơ thể...). Giai đoạn này diễm biến rất nhanh trong vài

giờ, vài ngày.Nếu tồn tại được phản ứng thì chuyển sang giai đoạn thích nghi. -Giai đoạn thích nghỉ: Giai đoạn chống đỡ tiến triển tốt thì các chức năng tâm lí, sinh lí của sơ thê được phục hồi. Nêu khả năng thích ứng của cơ thê mật dân, quá trình phục hôi không xảy ra và chuyên sang giai đoạn kiệt

Họ mắt khả năng tự đánh giá mình và thường xuyên cáu giận. Làm thế nào để

biết được khi nào là mệt mỏi thông thường và khi nào mệt mỏi cảnh báo bệnh stress.

Những dấu hiệu dưới đây giúp bạn nhận biết được căn bệnh nay.

- Dễ dàng mệt mỏi và thường rất khó dậy vào budi sáng.

- Có cảm giác làm việc ngày càng nhiều hơn nhưng kết quả ngày càng tôi tệ.

- Bạn có cảm giác rằng những nỗ lực trong công việc của bạn không được mọi người chú ý.

- Thỉnh thoảng quên những cuộc hẹn. - Hay cáu giận.

</div><span class="text_page_counter">Trang 8</span><div class="page_container" data-page="8">

-_ Ít gặp người thân và bạn bè thân thiết.

Những dấu hiệu này có thê là chưa đầy đủ đẻ bạn nhận ra mình bị stress

và biểu hiện stress 6 thể không giống nhau ở mỗi người. Điều quan trọng là chúng ta hãy biệt lãng nghe cơ thê mình.

Các trạng thái bệnh lý có thể phát sinh do hội chứng Stress kéo là:

Bệnh tâm thần kinh: Mắt ngủ, đau đầu, hoa mắt, chóng mặt, buồn phiền, cáu gắt, loạn trí nhớ, tram cam...

Bệnh tim mạch: Tăng huyết áp, nhồi máu cơ tim, tai biến mạch máu não, loạn nhịp tim, hôi hộp đánh trông ngực...

Bệnh tiêu hóa: Viêm loét dạ dày - tá tràng, chảy máu tiêu hóa, thủng dạ dày, tiêu chảy, khô miệng, chán ăn, ăn không tiêu, hơi thở hôi, rôi loạn chức năng đại tràng...

Bệnh tình dục: Giảm ham muốn, di tỉnh, mộng tỉnh, giao hợp đau. Bệnh phụ khoa: Rối loạn kinh nguyệt, rối loạn nội tiết...

Bệnh cơ khớp: Co cứng cơ, đau lưng, đau khớp, cảm giác kiến bị ở

ngón tay, máy mắt, chuột rút, run rây...

Toàn thân: Suy sụp, mệt mỏi, dễ mắc các bệnh dị ứng hay bệnh truyền

nhiễm.

3. Stress va hanh vi tinh duc:

Tinh dục là một tinh trạng thực tế của đời sống con người, nó là một nhu cầu bao gồm nhiều lĩnh vực như tình yêu, đạo đức, hôn nhân, hạnh phúc do thỏa mãn thân xác, giải tỏa những bức xúc, làm cân bằng cho đời sống thể chất cũng như tỉnh thần.

Những triệu chứng về rối loạn chức năng tình dục có thể là biểu hiện đầu tiên của một số bệnh lý tiềm ân — cho nên hễ có một thay đổi nào đó trong hoạt

động tình dục là phải lưu ý đến ngay. Có thể coi hoạt động tình dục là chiếc đồng hồ báo thức để cho chúng ta rà xét lại sức khỏe tổng quát ngay cho dù những thay đổi đó xảy ra ở bắt cứ thời điểm nào trong cuộc sống cũng nên xem xét và đánh giá kỹ lưỡng trên phương diện y học.

</div><span class="text_page_counter">Trang 9</span><div class="page_container" data-page="9">

Bệnh tiểu đường, bệnh tim mạch, bệnh xương khớp, ung thư tiềm tàng, tuổi già, mãn kinh thối hóa, đó là những dấu hiệu đầu tiên của một stress, nêu con người không tự vượt qua được hoặc không tìm cách thích nghi thì nó sẽ trở thành stress bệnh lý, rối loạn tâm thần... có thể đưa đẩy làm thay đổi vấn đề tình dục của bệnh nhân.

Một nghiên cứu trên những cặp vợ chồng trung niên khỏe mạnh thì cho thây những con sô đáng được quan tâm: 40% nam giới và 63% nữ giới có rơi loạn chức năng tình dục.

- Ở đàn ông: xuất tỉnh và rối loạn chức năng cương dương vật là hai van đê mà bệnh nhân than phiên nhiêu nhât.

- Ở phụ nữ: là không đạt được cực khoái và đau trong khi giao hợp. Những trường hợp này bệnh nhân thường tìm cách lãng tránh một cách cố tình hoặc dè dặt một cách kín đáo khi được đề cập đến, ngay cả vợ chồng cũng không trao đổi, tâm sự với nhau. Họ giữ trong lòng với một nỗi đau khổ dẫn dai cho đến lúc mọi sự đồ vỡ thực sự.

Trước rối loạn chức năng tình dục mỗi người có một cách đối phó khác nhau, lúc đầu họ cố gắng tìm đủ mọi cách để cải thiện, phục hồi lại chức năng. Về sau sự việc càng ngày càng trở nên tồi tệ, một stress bắt đầu hình thành nhẹn nhúm. Một vài rối loạn chức năng sinh học và triệu chứng bệnh lý mơ hồ có thể được khám phá sớm trong giai đoạn này nhờ kinh nghiệm hay có kiến thức về vấn đề tình dục của thầy thuốc.

Bệnh nhân bắt đầu có thái độ và được thể hiện qua các hành vi. Đa số bệnh nhân bỏ lơ hoặc dấu diễm sự bất lực liệt đương của mình. Và trước những

rối loạn đôi khi rất nhỏ nhặt cũng có thể gây ra nỗi hoang mang lo sợ và tự nghỉ ngờ về khả năng tình dục của chính mình. Phụ nữ và đàn ơng có sự khác

nhau khi đối diện với vấn đề này.

Yếu tố tâm lý đóng vai trị rất quan trong tồn bộ đời sống của phụ nữ :Tình yêu và sự cảm nhận về tình dục trong thời thơ ấu ảnh hưởng sâu xa đến cuộc sống tình dục về sau này của họ. Rất nhiều phụ nữ dù không đạt đến cực khoái nhưng họ vẫn bằng lịng thích thú bởi sự bù dap lai bang tinh yêu, bang sự vuốt ve mơn trớn, cảm giác ấm áp được che chở trong vòng tay người bạn đời cũng đủ làm họ cảm thay hạnh phúc.

</div><span class="text_page_counter">Trang 10</span><div class="page_container" data-page="10">

Đa số đàn ơng có cảm giác xấu hồ, vơ tích sự, cảm giác thất bại, Họ luôn luôn mang mặc cảm mình khơng phải là một người đàn ông thực sự. Sự hoang mang. lo lắng, sợ hải đó dần dần làm thay đổi " nhân cách "' và lối sống của họ.

Hầu như ai cũng phải đối diện với stress một đôi lần hay thường xuyên trong suốt cuộc đời, như một phần không thể tránh của cuộc sống. Có thể nói, khơng có stress thì cũng khơng có cuộc sống, đó là những “va đập và trầy

xước” để cơ thé có trải nghiệm và thích nghỉ với những. biến đổi không ngừng của môi trường sống. Những tác động của stress đến thê chất và tâm trí có thể tạo ra những cảm xúc đương tính hay âm tính, có thể kích thích hành động, suy nghĩ và nhận thức nhưng cũng có thể gây ra thất vọng, chán nản, giận dữ và trầm cảm để cuối cùng phát sinh nhiều vấn đề sức khỏe như cao huyết áp, bệnh tim, đột quy...

Ngày nay người ta biết rõ hai điều: khả năng chống stress của tình dục và ảnh hưởng của trạng thái tâm trí, gồm cả stress đến chức năng tình dục. Những trục trặc trong nghề nghiệp, những nỗi buôn bất chợt hoặc bệnh tram cảm đích thực... tất cả đều làm rã rời tâm lý và ảnh hưởng tat yêu đến ham muốn tình dục. Về ảnh hưởng xấu của stress đến chức năng tình dục, một khảo sát cho thấy:

Cứ 10 người thì có 4 người thừa nhận stress có ảnh hưởng xấu đến chức năng

tình dục.

Trong số những người bị stress, 86% giảm tần suất quan hệ tình dục, thậm chí cả ham muốn tình dục.

Stress là nguyên nhân gây ra rối loạn cương dương (29%).

Rối loạn cương dương không phụ thuộc vào tuổi nhưng khác nhau rất nhiều về cách kiểm soát stress của mỗi người.

Mức độ yếu kém về tỉnh thần tỉ lệ thuận với mức độ yếu kém về sinh lý. 9/10 người thừa nhận hoạt động tình dục thường xuyên có tác dụng giải tỏa

<small>stress. </small>

Người ta biết nhiều về tác dung chống stress của tình dục nhưng lại biết

rất ít về ảnh hưởng của stress đến đời sống tình dục. Khơng thiếu gì những tác nhân gây stress (khó khăn trong nghề nghiệp, nghèo túng, tang tóc, tai nạn, bệnh tật.. .) và đều có thể gây ra những rối loạn về chức năng cương dương có thể ngắn hay dài hạn. Để khơng rơi vào vịng xoắn ốc của sự thất bại, cần biết

tìm ra các giải pháp.

Khi thấy giảm ham muốn, giảm { tần suất quan hệ tình dục hay rối loạn về cương dương, cần loại trừ yếu tỐ stress trước tiên.

10

</div>