Tải bản đầy đủ (.doc) (108 trang)

Tài liệu Luận Văn: "Thiết kế hệ thống điều khiển động cơ nâng hạ điện cực lò hồ quang" docx

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (573.98 KB, 108 trang )

Luận Văn: "Thiết kế hệ
thống điều khiển động cơ
nâng hạ điện cực lò hồ
quang"
Thuyết minh đồ án tốt nghiệp S V: Trần Đại Khoa
LI NểI U
Trong nn cụng nghip hin nay ngnh c khớ luyn kim úng mt vai
trũ rt quan trng, l ngnh cụng nghip khụng th thiu v sn phm ca
ngnh luụn cú mt tt c mi lnh vc.
Hin nay trong cụng nghip luyn kim, phng phỏp nu luyn thộp
bng lũ h quang c dựng ph bin vi u im l n gin d to ra cỏc
loi thộp cú cht lng mong mun.
Cht lng thộp l i lng ph thuc vo rt nhiu yu t trong ú
ph thuc phn ln vo cụng sut cp cho lũ v s phõn b nhit hay nhit
trong ni lũ.
iu chnh cụng sut lũ h quang cú th thc hin bng cỏch thay i
in ỏp ra ca bin ỏp lũ hoc bng s dch chuyn in cc thay i chiu
di ngn la h quang v nh vy s thay c in ỏp h quang, dũng in
h quang v cụng sut tỏc dng ca h quang.
Ngy nay vi s phỏt trin mnh m ca nn cụng nghip mỏy tớnh v
thit b thụng minh cỏc quỏ trỡnh sn xut ngy cng cú s tham gia ca cỏc
thit b ny iu khin mt cỏch chớnh xỏc t ng quỏ trỡnh sn xut.
Qua k hc tp va qua em c giao ti mụn hc vi ni dung Thit k
h thng iu khin ng c nõng h in cc lũ h quang
Ni dung ỏn ca em cú nhng phn chớnh sau:
Phn I: Nhng vn chung v lũ h quang
Phn II: Thit k s ụ nguyờn lý
Phn III: Tớnh chn cỏc thit b
Phn IV: Xột n nh v hiu chnh h thng
Phn V : Nguyờn lý lm vic ca h thng
Em xin chõn thnh cm n thy giỏo hng dn : Nguyn Ngc Kiờn v


cỏc thy giỏo trong b mụn ó giỳp nhit tỡnh , cng vi s n lc ca bn
Trờng Đại Học Kỹ Thuật Công Nghiệp
2
Thuyết minh đồ án tốt nghiệp S V: Trần Đại Khoa
thõn em ó hon thnh ti ny. Song do kh nng v thi gian cú hn nờn
trong ỏn khụng trỏnh khi nhng thiu sút.
Em rt mong c s ch bo hng dn ca cỏc thy cụ giỏo v cỏc
bn úng gúp ý kin em hon thin ỏn ny
Em xin chõn thnh cm n !
Thỏi Nguyờn ngy 20/3/2001
Sinh viờn thc hin
Trn i Khoa
Trờng Đại Học Kỹ Thuật Công Nghiệp
3
Thuyết minh đồ án tốt nghiệp S V: Trần Đại Khoa
PHN I
NHNG VN CHUNG
V Lề H QUANG
Trờng Đại Học Kỹ Thuật Công Nghiệp
4
Thuyết minh đồ án tốt nghiệp S V: Trần Đại Khoa
Chng I
NHNG VN CHUNG V Lề H QUANG
I. Khỏi nim chung.
I.1 Khỏi nim.
Lũ h quang l lũ li dng nhit ca ngn la h quang gia cỏc in
cc hoc gia in cc v kim loi nu chy kim loi .
Lũ h quang dựng lu thộp cht lng cao .
I.2 Phõn loi .
Theo dũng in lũ h quang chia thnh hai loi .

+) Lũ h quang mt chiu .
+) Lũ h quang xoay chiu .
Theo cỏch chỏy ca ngn la h quang chia ra .
+) Lũ nung núng giỏn tip : nhit ca ngn la xy ra gia hai
in cc c dựng nu chy kim loi .
+) Lũ nung núng trc tip : nhit ca ngn la h quang xy ra
gia hai in cc v kim loi dựng nu chy kim loi .
Theo c im cht liu vo lũ , lũ h quang c phõn thnh :
+) Lũ cht liu bờn sn bng phng phỏp th cụng hay mỏy
múc qua ca lũ
+) Lũ cht liu trờn nh lũ xung nh gn cht liu .
I.3 Kt cu chung .
Vi mi lũ h quang bt k , u cú cỏc b phn chớnh :
+) Mi lũ cú lp v cỏch nhit v cú ca lũ v ming rút +) Vn
núc lũ cú v cỏch nhit
+) C cu gi v dnh chuyn in cc truyn ng bng thanh
rng , cỏp in hay bm thu lc .
Trờng Đại Học Kỹ Thuật Công Nghiệp
5
Thuyết minh đồ án tốt nghiệp S V: Trần Đại Khoa
+) C cu nghiờn lũ truyn ng bng h thng in hay h thng
thu lc .
+) Phn dn in t BA n lũ .
Ngoi ra i vi lũ h quang np in t trờn cao cũn cú c cu nõng ,
quay vũm lũ , c cu rút kim koi hay gu np liu .
Trong cỏc lũ h quang cú ni lũ sõu , kim li lng trng thỏi tnh cú
chờnh lch nhit theo cao .
Trong iu kin ú , tng cng phn ng ca kim loi vi x v m
bo kh nng nung núng kim loi trc khi rút , cn phi khuy trn kim loi
lng . cỏc lũ dung lng nh thỡ vic khuy trn c thc hin bng tay qua

cỏc c cu c khớ .
Vi lũ cú dung lng trung bỡnh v ln thỡ thc hin bng thit b khuy
trn khụng nhng lm gim lao ng vt v ca th m cũn nõng cao cht
lng ca kim loi lu .
Thit b khuy trn kim loi lng thng l cỏc thit b in t cú
nguyờn lý lm vic tng t ong c KB rotor ngn mch .
T trng chy to ra lũ cú ỏy phi kim nh hai cun dõy (stator )
dũng xoay chiu lch pha nhau 90
0
. Do t trng ny m kim loi cú lc in
t dc trc l khi i n dũng trong cỏc cun dõy , cú th thay i hng
chuyn ng ca dũng trong ni theo hng ngc li .
I.4 Cỏc thụng s quan trng ca lũ h quang .
Dung lng nh mc ca lũ : s tn kim loi trong mt m .
cụng sut nh mc ca mỏy bin ỏp lũ : nh hng quyt nh n thi gian
nu luyn, ngha l ti nng sut lũ ,chy kim loi .
Theo mc cụng sut tỏc dng ca bin ỏp trong giai on nu chy
vi 1T kim loi lng , lũ h quang cũ a ra :
Lũ cú cụng sut bỡnh thng , cao v rt cao .
Trờng Đại Học Kỹ Thuật Công Nghiệp
6
Thuyết minh đồ án tốt nghiệp S V: Trần Đại Khoa
i vi lũ h quang cú cụng sut cao v rt cao cũn cú h lm mỏt bng
nc qua v lũ .
II. Mch ngn (c cu dn in ).
Mch ngn hay dõy dn dũng th cp cú dũng in lm vic rt ln cú
th ti hng tr , hng trm nghỡn ampe.
Tn hao cụng sut mch ngn .
Pmn = I2mn .rmn ;
Nú cú th t ti 70% tn hao trong ton b thit b lũ h quang . Do

vy yờu cu c bn ca mch ngn lũ phi ngn nht .Trong iu in cú th
gim bt tn hao , ng thi c phộp t cỏc tm ng lỏ thnh cỏc thanh
mm cú th cun do lờn xung theo cỏc in cc . Ngoi ra mch ngn cũ
phi m bo s cõn bng rmn v xmn gia cỏc pha ó cú cỏc thụng s in
(cụng sut, in ỏp, dũng ) nh nhau ca cỏc h quang . Khi ba pha ngn mch
phõn b i xng thỡ h cm gi hai pha bt k s bng nhau v s.. h cm
bng khụng . Trng hp nu khomg cỏch gia cỏc pha khụng nh nhau h
cm gia cỏc pha s khỏc nhau .Trong mt pha no ú s xut hin s.. ph
ngc chiu dũng in trong pha ú v to ra mt xt ỏp ph trờn in tr
thun pha ú . Kt qu pha ny nh th tng in tr tỏc dng gõy ra mt tn
hao cụng sut v cụng sut h quang c pha ny s gim so vi cỏc pha khỏc .
ng thi mt pha khỏc s.. ph li cựng chiu vi dũng in ca pha ,
in tr tỏc dng nh b gim v cụng sut h quang pha ny s tng lờn , hin
tng trờn gõy ra s mt i xng v in ỏp gia cỏc h quang , s phõn b
cụng sut khụng ng u gia cỏc pha , gim hiu sut lũ v vi lũ cụng sut
cng ln thỡ s mt i xng in t mch ngn cng lún .
Chng li hin tng trờn bng cỏch phõn b i xng b mt hỡnh hc
v v mt in t ca mch ngn v ca cỏc thanh dn chuyn dũng ti cỏc
in cc khụng c bự v tr . Vi cỏc lũ dung lng ln mch ngn c
ni tan giỏc cỏc in cc .
Trờng Đại Học Kỹ Thuật Công Nghiệp
7
Thuyết minh đồ án tốt nghiệp S V: Trần Đại Khoa
Hai bờn ni cn gi in cc cú t hai dõy dn dũng pha cỏch in
nhau s ũ ny thỡ hai pha cú cỏc dõy dn t õỳ u v u cui ti hai
in cc k sỏt nhau , to ra h hai dõy , cú pha th ba dn dũng ti hai cu
gia ngoi s khụng cú tớnh cht ca h hai dõy . Tớnh khụng i xng ca
mch ngn ó gim nhiu nhng cha hon ton ngi ta thc hin dn dũng
h hai dõy cho c ba pha nh thờm cu ph :
Mang dõy u cui pha 3 ti in cc mt vũng qua in cc 3 cn

ph v cn in cc 1 c dch chuyn ng b vi nhau qua liờn kt c
hc . Cỏch ny gim tớnh khụng i xng ca mch ngn n mc ti thiu .
III. c im v ch lm vic ca lũ h quang .
Chu trỡnh lm vic ca lũ h quang gm ba giai on vi cỏc c im
cụng ngh sau :
III.1 Giai an nung núng vt liu v nu chy kim loi .
Trong giai on ny lũ cn cụng sut nhit ln nht in nng tiờu th
chim khpng 60 ữ 80% nng lng ton m nu v thi gian ca nú chim 50
ữ 60% ton b thi gian mt chu trỡnh .
m bo cụng sut nu chy ngn la h quang cn phi chỏy n
nh khi chỏy in cc b n mũn dn , khong cỏch gia in cc v kim loi
tng lờn . duy trỡ h quang in cc phi c iu chnh vo gn kim loi
v gõy ra ngn mch lm vic .Ngn mch lm vic tuy xy ra trong thi gian
ngn nhng li hay xy ra nờn cỏc thit b in trong mch ng lc thng
phi lm vic ddieeuf kin nng n õy l c im ni bt cn lu ý khi tớnh
toỏn v chn thit b cho lũ h quang .
Ngn mch lm vic cng cú th xy ra do st l cỏc thnh c h bao
quanh u in cc to ra trong liu .Ri s núng chy ca cỏc mu liu
cng cú th phỏ hu ngn la h quang do tng chiu di ngn la .Lỳc ú
phi tin hnh mi li bng cỏch h in cc xug cho trm kim loi ri nõng
lờn to h quang .
Trờng Đại Học Kỹ Thuật Công Nghiệp
8
Thuyết minh đồ án tốt nghiệp S V: Trần Đại Khoa
Trong giai on ny s ln ngn mch lm vic cú th n 100 hoc hn
.Mi ln xy ra ngn mch lm vic cụng sut hu ớch gim mnh v cú khi
bng 0 vi tn hao cc i .Thi gian cho phộp ca mt ln nm lm vic l
2ữ3S .=> giai on nu chy l giai on h quang chỏy kộm n nh nht
cụng sut nhit ca h quang dao ng mnh v ngn la h quang rt ngn
thng t v mm n 10 ữ15 mm .

III.2. Giai on oxy hoỏ v hon nguyờn .
õy l giai on kh cacbon ca kim loi n mt gii hn nht nh
tu theo yờu cu cụng ngh kh P, S, kh khớ trong gang ri tinh luyn . S
chỏy hon ton cacbon gõy sụi mnh kim loi . giai on ny cong sut
nhit yờu cu v c bn l bự li cỏc tn hao nhit v nú bng khong 60%
cụng sut nhit ca giai on mt h quang cng cn duy trỡ n nh .
Trc khi thộp ra lũ phi qua giai on hon nguyờn l giai on kh
oxy , kh sun fua v hp kim hoỏ kim loi cụng sut yờu cu lỳc ny ch c
30% so vi giai on 1 ch nng lng tng i n nh v chiu di h
quang khong vi trc mm .
III.3 Giai on ph .
õy l giai on ly sn phm ó nu luyn , tu sa v lm v sinh v
cht liu vo lũ .

Trờng Đại Học Kỹ Thuật Công Nghiệp
9
O
P (WM)
Nu chy
ụxy hoỏ
Ho n nguyờn +(h)
Tu sa v sinh
1- 2 th cụng sut hu cụng tiờu th lũ h quang 100 T
Thuyết minh đồ án tốt nghiệp S V: Trần Đại Khoa
IV - Yờu cu v trang b in cho lũ h quang .
Cỏc lũ h quang nu luyn kim loi cú cỏc b iu chnh luyn nõng
cao nng sut lũ gim sut chi phớ nng lng gim thp cacbon cho kim loi ,
nõng cao cht lng thộp gim dao ng cụng sut khi nu chy , ci thin
iu kin lao ng .
Cht lng thộp nu luyn ph thuc vo cụng sut cp v s phõn b

nhit hay nhit trong ni lũ .
iu chnh cụng sut lũ h quang cú th thc hin bng cỏch thay i
in ỏp ra ca BAL hoc bng s dch chuyn in cc thay i chiu di
ca ngn la h quang v nh vy s thay i c din ỏp h quang , dũng
h quang v cụng sut tỏ dng ca h quang .
V nguyờn tc vic duy trỡ cụng sut lũ h quang cú th thụng qua vic
duy trỡ mt trong cỏc thụng s sau :
Dũng in h quang Ihq , in ỏp h quang Uhq , t s gia in ỏp v
dũng in h quang (tng tr )

hq
hq
hq
I
U
Z =
B iu chnh duy trỡ dũng h quang khụng i (Ihq =const) s khụng
mi h quang t ng c .Ngoi ra khi dũng in trong mt pha no ú thay
i s kộo theo dũng in trong hai pha cũn li
Vớ d : khi h quang trong mt pha b t thỡ lũ h quang lm vic nh ph ti
mt pha vi 2 pha cũn li ni tip vo in ỏp dõy . Lỳc ú cỏc b iu chnh
hai pha cũn li s tin hnh h in cc mc dự khụng cn iu ú . Cỏc b
iu chnh loi ny ch dựng cho lũ h quang mt pha v ch yu dựng trong
lũ h quang chõn khụng .
Trờng Đại Học Kỹ Thuật Công Nghiệp
10
Thuyết minh đồ án tốt nghiệp S V: Trần Đại Khoa
B iu chnh duy trỡ in ỏp h quang khụng i (Uhq = const) cú khú
khn trong vic o thụng s ny thc t cun dõty o c ni gia thõn kim
loi ca lũ v thanh cỏi th cp BAL . Do vy in ỏp o c ph thuc dũng

ti vaũ dũng ti v s thay i dũng ca mt pha s nh hng ti 2 pha cũn
li .
Phng phỏp tt nht l dựng b iu chnh duy trỡ :
const
I
U
Z
hq
hq
hq
==
Thụng qua hiu s tớn hiu dũng v ỏp
a.Ihq-b.Uhq = b.Ihq.(Z0 -Zhq) *
Trong ú a,b : h sú ph thuc h s cỏc bin ỏp o lng (bin dũng ,bin
in ỏp ) v in tr iu chnh trờn mch (thay i bng tay khi chnh nh ).
Z0hq , Zhq : Giỏ tr t v giỏ tr thc ca tng tr h quang
T (*)

hqhqhq
hq
hqhq
ZZZ
Ib
UbIa
==

0
.

Vy iu chnh thc hin theo ch lch ca tng tr h quang so v

giỏ tr t phng phỏp ny d mụỡ h quang , duy trỡ c cụng sut , ớt chu
nh hng c dao ng in ỏp ngun cng nh nh hng ln nhau gia cỏc
pha mi giai on lm vic ca lũ h quang (nu chy, ụxy hoỏ ,hon nguyờn )
ũi hi mt cụng sut nht nh , m cụng sut ny li ph thuc chiu di
ngn la h quang . Nh vy iu chnh dch in cc l iu chnh chiu di
ngn la h quang do ú iu chnh c cụng sut lũ h quang .
Cỏc yờu cu chớnh ra cho mt b iu chnh cụng sut lũ h quang :
nhy m bo ch lm vic ó cho ca lũ duy trỡ dũng in h
quang khụng tt quỏ (4 ữ5)% tr s dũng in lm vic .Vựng khụng nhy ca
Trờng Đại Học Kỹ Thuật Công Nghiệp
11
Thuyết minh đồ án tốt nghiệp S V: Trần Đại Khoa
b iu chnh khụng vt quỏ (3ữ 6) % trong giai on nu chy v (2ữ 4)
% trong cỏc giai on khỏc
Tỏc ng nhanh , bo m kh t mch hay t h quang trong thi
gian (1,5 ữ3,0)ms .iu ú s lm gim s ln ngt mỏy ct chớnh , gim s
thm cacbon ca kim loi .
Cỏc lũ h quang hin i khụng cho phộp ngt mỏy ct chớnh quỏ 2 ln
trong giai on nu chy . Bo m yờu cu ny nh tc dch chuyn
nhanh 2,5 ữ3m/phỳt . Trong giai on nu chy dũng in h quang cng lch
xa tr s t thỡ tc dch cc cng phi nhanh .
Thi gian chnh ngn .
Hn chộ ti thiu s dch cc khụng cn thit nh khi ch lm vic b
phỏ v trong thi gian rt ngn , hay trong ch thay i tớnh i xng . Yờu
cu ny cng cn i vi lũ 3 pha khụng cú dõy trung tớnh ch h quang
ca mt pha no ú b phỏ hu s dn theo phỏ hu cỏc ch h quang ca
cỏc pha cũn li
in cc cỏc pha cũn li ang v trớ chun cng cú th dch chuyn
.Do vy mi pha cn cú h iu chnh c lp s lm vic ca cỏc pha khỏc
Thay i cụng sut lũ bng phng trong gii hn 20 ữ125% tr s nh

mc vi sai s khụng quỏ 5% .
Cú th chuyn i nhanh t chộ iu khin t ng sang ch iu
khin bng tay do phi thc hin thao tỏc ph bt k . (nõng in cc trc khi
cht liu vo lũ ) v ngc li , chuyn nhanh v ch iu khin t ng .
T ng chõm la h quang khi bt u vo lm vic v sau khi h
quang b ct t khi ngn mch thỡ c nõng in cc nờn khụng lm t h
quang .
Dng mi in cc khi mt in li .
c cu chp hnh (c cu dch cc) cú th truyn ng bng in-c hoc thy
lc.Trong c cu in-c ,ng c c dựng ph bin l ng c mt chiu
Trờng Đại Học Kỹ Thuật Công Nghiệp
12
Thuyết minh đồ án tốt nghiệp S V: Trần Đại Khoa
kớch t c lp vỡ nú cú Momen khi ng ln ,gii iu chnh rng,bng
phng d iu chng v cú th d m mỏy,o chiu,hóm. ụi khi cng dựng
ng c khụng ng b cú Momen quỏn tớnh ca Roto nh.
+ Mi lũ.
+ Hon nguyờn.
+Thụng s ca ngn la h quang

Ch bo v .
Phớa s cp BAL cú t role dũng in cc i tỏc ng nờn cun
ngt Rle ny cú duy trỡ thi gian , thi gian duy trỡ ny gim khi bi s quỏ
ti dũng tng .
Phớa s cp BAL cũn cú cỏc dng c o lng , kim tra phớa th cp
cng cú cỏc mỏy bin dũng ni vi ampe k o dũng in h quang .
Mỏy bin ỏp lũ MBAL .
Mỏy bin ỏp lũ dựng cho lũ h quang phi lm vic trong cỏc iu kin
c bit nng l nờn cú cỏc c im sau :
+ Cụng sut rt ln v dũng in th cp rt ln .

+ in ỏp ngn mch ln hn ch dũng ngn mch
+ cú bn c hc cao chu c cỏc lc in t phỏt sinh
trong cỏc cun dõy , thanh dn khi cú ngn mch
+ cú kh nng iu chnh in ỏp s cp di ti trong mt gii
hn rng .
+ Phi lm mỏt tt vỡ dũng ln , hay cú ngn mch , bin ỏp t
li kớn li gn lũ .
Quỏ trỡnh mi h quang khi khi ng .
Gi thit trc khi lm vic in cc khụng tip xỳc vi kim loi trong
lũ mun khi ng lũ v cho lũ lm vic ch t ng ta a v v trớ t
ng bi vỡ khi bt u lm vic nhy ca cỏc khớ c rt nhanh khụng cho
Trờng Đại Học Kỹ Thuật Công Nghiệp
13
Thuyết minh đồ án tốt nghiệp S V: Trần Đại Khoa
php xy ra ngn mch lỳc ny dũng in h quang s tng v in ỏp h
quang s gim lỳc ny tỏch nhanh in cc ra khi kim loi lm xut hin h
quang giai on u khi dũng in ln thỡ rle dũng in tỏc ng lm ngt
mch in tr . Khi khong cỏch gia in cc tng dn thỡ .Uhq Ihq
PHN II
THIT K S NGUYấN Lí
Trờng Đại Học Kỹ Thuật Công Nghiệp
14
Thuyết minh đồ án tốt nghiệp S V: Trần Đại Khoa
Chng I
THIT K MCH IU KHIN
I - S khng ch mt pha dch cc lũ h quang
H gn i tng iu chnh (lũ h quang ) v b iu chnh vi sai .B
iu chnh gm cú phn t cm bin dũng 1 v ỏp 1 phn t so sỏnh 3 b
khuych i 4 , c cu chp hnh 5 v thit b t 2 . Trờn phn t so sỏnh cú
hai tớn hiu t thit b t ti . Tớn hiu sai lch t phn t so sỏnh c

khuych i qua b khuych i 4 ri ti c cu chp hnh 5 dch in cc
theo hng gim sai lch .
Trờng Đại Học Kỹ Thuật Công Nghiệp
15
ng c nõng h
P
hq
I
hq
2
5
4
U
hq
S trc nng h iu chnh cụng xut lũ h quang
Thuyết minh đồ án tốt nghiệp S V: Trần Đại Khoa
hon thin c tớnh ng ca h nõng cao cht lng iu chnh
thng s cũn cú cỏc phn hụỡ v tc dch cc , tc thay i dũng , ỏp
Trong s cng cú th cú cỏc phn t chng trỡnh hoỏ mỏy tớnh .
H iu chnh cú th dựng khuych i mỏy in , khuych i t , Thyistor ,
thu lc , li hp in t .
II. Chn phng ỏn truyn ng
S iu khin dch cc lũ h quang dựng mỏy in khuych i t
trng ngang .
Trờng Đại Học Kỹ Thuật Công Nghiệp
16
Thuyết minh đồ án tốt nghiệp S V: Trần Đại Khoa
II. Chn phng ỏn truyn ng
S iu khin dch cc lũ h quang dựng mỏy in khuych i t trng
ngang

Trờng Đại Học Kỹ Thuật Công Nghiệp
17
CK
CD
C cu tuyn ng in cc
2R
1K
2K
RD 3R
CC
1
CC
2
11 12
3 4
1 2
9 10
7 8
5 6
RA
Y
9R
RA
4CL
8RCB
MK

CK
10R
3CL

7R
1BA
BD
1CL

2CL
in cc
Thuyết minh đồ án tốt nghiệp S V: Trần Đại Khoa
II.1 Gii thiu s .
Phn mch lc ca h thng gm cú :
+ ng c mt chiu c cung cp t mỏy in khuych i , cun kớch t
ca ng c c cp in ỏp mt chiu thụng qua in tr 9R mc song song
vi tip im thng h m chm ca rle thi gian Rth gim t thụng
trong trng hp nõng .
+Mỏy in khuych i s dng 3 cun õy khng ch trong ú cun CC1 l
cun ch o ch iu khin t ng , cun CC2 l cun ch o ch
iu khin bng tay , cun CFA l cun ph hi õm in ỏp , h s phn hi
in ỏp khỏc nhau i vi trng hp h v nõng . Cc tớnh ca in ỏp t
nờn ng c khi h (H) v nõng (N) cho trong s .
Do R7 mc song song vi 3CL nờn ta cú h sú phn hi khi h l H =
, khi nõng N = 0,3 .
+ ch iu khin bng tay thỡ in ỏp mt chiu cp cho cun ch o l
CC2 ly t ngun mt chiu .
+ ch iu khin t ng thỡ tớn hiu ch o cp cho cun CC1 l hiu
s ca tớn hiu t l theo dũng v ỏp ca h quang , phn tớn hiu t l theo
dũng c to nờn bi mch vũng MBD (BD) , in tr 1R, MBA v 1BA , b
chnh lu 1CL v b phõn ỏp in tr 5R , mch to ra tớn hiu t l vi in ỏp
h quang nh in tr cú cp 2R , b chnh lu 2CL v b phõn ỏp 4R .
Nguyờn lý hot ng .
ch iu khin bng tay .

Trong ch iu khin bng tay cú hai trng hp nõng v h .
+ Gi s bt cụng tc iu khin v trớ nõng thỡ tip im 1 & 2 , 3&4 s kớn
cũn cỏc tip im khỏc h , cun CC2 c cung cp in ỏp vi giỏ tr
in ỏp cú th iu chnh bng 6R v cc tớnh dng phớa con trt ca 6R
lỳc ny in ỏp phỏt ra ca mỏy in khuych i cú cc tớnh lm cho ng c
quay theo chiu nõng in cc , tc nõng ph thuc vo v trớ con trt trờn
Trờng Đại Học Kỹ Thuật Công Nghiệp
18
Thuyết minh đồ án tốt nghiệp S V: Trần Đại Khoa
6R .mun dng ta bt cụng tc v v trớ dng tt c cỏc cụng tc ca tip im
h v ng c s c hóm .
+ Gi s bt cụng tc iu khin v v trớ hóm (H) 9 & 10 , 11& 12 kớn dn n
cun CC2 cng c cỏp in nhng cc tớnh ca in ỏp trờn cun dõy lỳc
ny ngc so vi trng hp cụng tc v trớ nõng dn n mỏy in
khuych i s phỏt ra mt sc in ng vi cc tớnh ngc li , ng c s
quay theo chiu h in cc . Trong trng hp h in cc thỡ do h s phn
hi õm in ỏp tng lờn tc h s nh hn tc nõng khi cựng mt giỏ tr
in ỏp t nờn cun CC2 .
ch iu khin t ng .
Bt cụng tc iu khin v trớ t ng thỡ tip im 5&6 , 7&8 kớn
ng thi ct cu dao 1 , ng cu dao 2 thỡ trờn 5R &4R s cú cỏc in ỏp mt
chiu t l vi dũng h quang v ỏp h quang hiu s hai in ỏp ny s t nờn
cun CC1 v khng ch mỏy in khuych i iu khin quỏ trỡnh nõng h
in cc t ng , ch khng ch t ng ta xột mt s quỏ trỡnh sau :
Khi lm vic bỡnh thng : Gi s lũ ang lm vic phn in ỏp ly
trờn cỏc phõn ỏp 4R v 5R ký hiu :
a.Uhq , trờn 5R ký hiu b.Ihq .
Trong ú : a,b l cỏc hng s cú th iu chnh c bng cỏc in tr .
Ta quy c chiu quay ca ng c khi h in cc l chiu quay dng
(chiu quay thun ) lỳc ny tng ng in ỏp trờn cun CC1 cng dng thỡ

chiu quy c ca in ỏp trờn CC1 (Ucd) in ỏp ch o nh hỡnh v .
Ucd =a.Uhq b.Ihq
Nu Ucd = 0 thỡ sc t ng ca cun ch o CC1 = 0 v ng c khụng
quay . in cc s khụng dch chuyn khong cỏch gia in cc v b mt
kim loi trong trng hp ny bng khong cỏch t v giỏ tr in ỏp h
quang cng nh dũng in h quang trong trng hp ny cng c go l
gớa tr t Uhq0 ,Ihq0
Trờng Đại Học Kỹ Thuật Công Nghiệp
19
Thuyết minh đồ án tốt nghiệp S V: Trần Đại Khoa
a.Uhq0 = b.Ihq0
a.Uhq0 = b.Ihq0 =>
a
b
I
U
Z
ng
hq
hq
==
0
0
0
Thụng thng khi lm vic in cc s mũn dn dn n khong cỏch
gia in cc v kim loi s tng dn nờn dũng in h quang s gim v in
ỏp h quang s tng .
a.Uhq> a.Uhq0 v bIhq > bIhq0 => Ucd dng xut hin sc in
ng ca mỏy in khuych i lm cho ng c quay h in cc . nu sai
lch cng ln thỡ giỏ tr ca in ỏp t lờn cun CC1 cng ln thỡ tc

dch chuyn cng cao . ngc li khi khong cỏch gia in cc v kim loi
gim xung bng giỏ tr dt thỡ Ucd = 0 v ng c s ngng quay nu in
cc quỏ gn kim loi thỡ Ucd s õm ng c s lm vic thờo chiu nõng in
cc t duy trỡ khong cỏch gia in cc v b mt kim loi tc l duy trỡ
chiu di h quang .
+ Loi tr nhanh ch ngn mch dũng in v t ng mi li h quang khi
t h quang .
iu chnh cụng sut : iu chnh cụng sut thỡ thay i a hoc b .
Zhq0 = b/a (giỏ tr t ).
Khi iu chnh thụ : iu chnh 2R nh 1R , 2k .
Khi iu chnh trn : iu chnh 4R &5R .
1R dựng chnh nh ban u khụng iu chnh khi iu chnh cụng sut lũ .
II.2 H thng iiờự khin dch cc lũ h quang bng h thng thyristor v
ng c .
S dựng h thng van - ng c cú tỏc ng nhanh cú th b qua
quỏn tớnh ca h bin i .
Trờng Đại Học Kỹ Thuật Công Nghiệp
20
Thuyết minh đồ án tốt nghiệp S V: Trần Đại Khoa
B iu chnh cụng xut lũ h quang bng thyristor l cú trun vng
nht .Nú tho món cỏc yờu cu ra v ch thua kộm h thu lc v s tỏc
ng nhanh .
S ny cú tỏc ng nhanh cú th b qua quỏn tớnh ca b bin i
,tn tht ớt ,gim ting n khụng yờu cu nn múng phc tp ,ngn nh hn
,ci thin c cht lng h thng ,tng hp c nhiu tớn hiu do vy cú
th t ng hoỏ mc cao .H s khuych i ca b bin i van ng c
ln hn nhiu so vi h thng dựng mỏy phỏt - ng c .
Sc in ng u ra ca b bin i cú dng p mch vỡ nú cú thnh phn
súng hi bc cao v iu ny gõy ra tn tht .H thng van bỏn dn chu quỏ ti
kộm h s cos thp l khi iu chnh sõu nờn gõy mộo in ỏp li .

T cỏc u ,nhc im ca hai phng phỏp iu chnh c nờu ra ta
i n dựng h thng van - ng c dch cc lũ h quang l hp lý hn c
vỡ h thng ny m bo c v kinh t ln k thut .
S cu chỳc mt pha (hỡnh v ) .Tớn hiu t l vi dũng Ihq v in ỏp
Uhq ca mt pha t cỏc bin dũng TI v bin ỏp TU ti cỏc b chnh lu CL1
v CL2 .S mt cõn bng gia cỏc tớn hiu u vo s c a ti khõu vựng
khụng nhy (KN) .T ú n khõu khuych i bỏn dn, tớn hiu s ti khõu
iu ngun khin NK v qua ú s ti khõu xung pha XP1 va XP2 iu
chnh gúc m tiristor cp in chio phn ngs ng c.
Cp in cho cỏc khõu l khi ngun ch in ca lũ h quang tng
ng nh ch t thỡ khi K khụng cú tớn hiu ra , ng c khụng nhy
v khụng dch cc.
Nu ch lm vic sai lch khi ch t(Ihq tngdo ngn mch,Uhq
tng do cha mi hay do t h quang ) m ln tớn hiu sai lch vt quỏ
vựng khụng nhy ca b iu chnh thỡ u ra khi khụng nhy cú tớn hiu qua
K,NK,XP1,XP2.S iu khin m tiristor,cp in cho ng c quay
dch cc .
Trờng Đại Học Kỹ Thuật Công Nghiệp
21
Thuyết minh đồ án tốt nghiệp S V: Trần Đại Khoa
Khi Uhq tng thỡ ng c h in cc xung.Tc ng c xỏc nh
bi hiu s tớn hiu ra cua khi KN v tớn hiu phn hi õm ỏp.Quy lut iu
chnh h in cc l t l trờn ton gii tớn hiu vo k c khi t h quang .
Khi Ihq tng thỡ ng c nõng in cc lờn. vựng thay i nh ca Ihq
thỡ tc nỏang t l vpớ s gia Ihq (on a1 b1). vựng thay i ln ca Ihq
thỡ tc nõng nhy vt. Ch le t c nh n ỏp 4VD trong mch phn
hi õm in ỏp.
c tớnh nh hỡnh v trờncho kh nng loi tr nhanh ch sai lch
(ngn mch,t h quang ) v trong giai on hon nguyờn,cỏc sai lch nh
khụng cú tỏc ng hoc cú tỏc ng vựng tỏc ng nh do ú loi tr c

hin tng quỏ iu chnh.Sau khi sai lch b tr kh,tớn hiu sai lch nhhn
vựng khụmg nhy v di tỏc ng ca phn hi s sy ra hóm in.
II.3. S nguyờn lý b iu chnh cụng sut lũ h quang ,
H thng tiristor-ng c mt chiu,s khi (hỡnh v).
Chc nng ca cỏc khi trong s .
Trờng Đại Học Kỹ Thuật Công Nghiệp
22
V
cc
O
a
2
a
1
b
1
b
2
V
max
I
hq
%
Thuyết minh đồ án tốt nghiệp S V: Trần Đại Khoa
Khi t tớn hiu v ch th
cú chc nng t giỏ tr lm vic vo vựng kộm nhy ca b iu khin
- Khi phn hi õm dũng õm ỏp
Ly tớn hiu phn hi dũng,phn hi ỏp ca lũ h quang
- Khi tng hp tớn hiu cú chc nng tng hp cỏc tớn hiu t v tớn hiu
lm vic, to in ỏp iu khin cho b phỏt xung

- Mch ng lc gm 2 b bin i tiristor mc song song ngc cung cp
nng lng cho ng c mt chiu .
- Khi to xung: Dựng phỏt cỏc xung cú ln gúc pha thớch hp a
n cỏc nhúm van chnh lu v nghch lu.
- Mch bo v:
Cú 2 mch bo v: mch bo v mt in mt pha v mch bo v quỏ ti. Hai
mch ny cú chc nng bo v tỡnh trng in ỏp ngun cung cp cho lũ h
quang v khi ng c quỏ ti ln.
Trờng Đại Học Kỹ Thuật Công Nghiệp
23
Thuyết minh đồ án tốt nghiệp S V: Trần Đại Khoa
Trờng Đại Học Kỹ Thuật Công Nghiệp
24
U
k
U
kN
U
k
T
Khi phn
hi dũng
in ca
hụ quang
Tng
hp
tớn
hiu
Khi
khụng

nhy
Tớn
hiu
bỏo
t
h
quang

Khuch
i
trung
gian
Ngt
dõy
Tng
hp tớn
hiu
phn
hi
Phn
hi
in
ỏp
ca
ng
c
Phn
hi
dũng
in

ca
ng
c
To
xung
Bo v
mt
pha
Tớn
hiu
in
ỏp 3
pha
Phỏt
xung
ng
c
Mch
ly tớ
hiu
phn hi
in ỏp
h quang

Phỏt
xung
Thun
BBng
c
Bo v

ngn
mch
Khi t ngng v
t dũng l m vi c
t cụng
sut h
quang
S chc nng ca h
thng .
Thuyết minh đồ án tốt nghiệp S V: Trần Đại Khoa
III. Thit k mch ng lc .
Do yờu cu ca b iu chnh dch cc lũ h quang khụng yờu cu cao
khi sy ra s c ngn mch hay t hq
Nờn ta cú th s dng b bin i o chiu iu khin riờng dựng
cp in ỏp cho ng c dch cc lũ h quang , vi s ny ta m bo mch
tỏc ng nhanh kh ngn mch hay t h quang trong thi gian khụng quỏ
1,5 ữ3s.
Trờng Đại Học Kỹ Thuật Công Nghiệp
25
T
4
T
11
T
8
E

R

L

T
9
T
12

T
7
T
10
T
6
T
3
T
1
T
2
T
5

×