Tài liệu Bài 10: Amino axit ppt

B
B
μ
μ
i 10
i 10
AMINO AXIT
AMINO AXIT
GV:
GV:
Nguyeãn
Nguyeãn
Vaên
Vaên
Tu
Tu
ù
ù
Tr
Tr
ö
ö
ô
ô
ø
ø
ng
ng
THPT BC
THPT BC
Kroâng

Kroâng
Ana
Ana
Ki
Ki
Ó
Ó
m
m
tra
tra
b
b
μ
μ
i
i
cò
cò
1) Axit axetic CH
3
COOH cã thÓ t¸c dông
®−îc víi c¸c chÊt trong d·y nμo sau ®©y ?
A. Na, NaOH, HCl
B. NaOH, HCl, C
2
H
5
OH(xt,t
0

)
D. Na, NaOH, C
2
H
5
OH (xt,t
0
)
C. C
2
H
5
OH (xt, t
0
), HCl
2) Metylamin CH
3
NH
2
t¸c dông ®−îc víi chÊt
nμo sau ®©y ?
A. Na
B. NaOH
C. HCl
D. C
2
H
5
OH (xt,t
0

)
Bét ngät :
Mononatri glutamat
HOOC
HOOC
-
-
CH
CH
2
2
-
-
CH
CH
2
2
-
-
CH
CH
-
-
COOH HOOC
COOH HOOC
-
-
CH
CH
2

2
-
-
CH
CH
2
2
-
-
CH
CH
-
-
COONa
COONa
|
|
|
|
NH
NH
2
2
NH
NH
2
2
Axit
Axit
glutamic Mononatri

glutamic Mononatri
glutamat
glutamat
Amino axit lμ lo¹i hîp chÊt h÷u c¬ t¹p chøc,
ph©n tö chøa ®ång thêi nhãm amino (NH
2
) và
nhãm cacboxyl (COOH)
I.
I.
Kh
Kh
¸
¸
i
i
ni
ni
Ö
Ö
m
m
v
v
μ
μ
danh
danh
ph
ph

¸
¸
p
p
1.
1.
Kh
Kh
¸
¸
i
i
ni
ni
Ö
Ö
m
m
Ví dụ:
CH
2
– COOH
|
NH
2
glyxin
CH
3
– CH – COOH
|

NH
2
alanin
N
N
ª
ª
u
u
kh
kh
¸
¸
i
i
ni
ni
Ö
Ö
m
m
aminoaxit
aminoaxit
?
?
2. Danh ph¸p
C
C
«
«

ng
ng
th
th
ø
ø
c
c
T
T
ª
ª
n
n
thay
thay
thÕ
thÕ
T
T
ª
ª
n b
n b
¸
¸
n
n
h
h

Ö
Ö
th
th
è
è
ng
ng
T
T
ª
ª
n
n
th
th
−
−
êng
êng
K
K
ý
ý
hi
hi
Ö
Ö
u
u

H
H
2
2
N
N
-
-
CH
CH
2
2
-
-
COOH
COOH
CH
CH
3
3
-
-
CH
CH
-
-
COOH
COOH
|
|

NH
NH
2
2
CH
CH
3
3
-
-
CH
CH
-
-
CH
CH
-
-
COOH
COOH
| |
| |
CH
CH
3
3
NH
NH
2
2

H
H
2
2
N
N
–
–
[CH
[CH
2
2
]
]
4
4
–
–
CHCOOH
CHCOOH
|
|
NH
NH
2
2
HOOC
HOOC
-
-

CH
CH
-
-
[CH
[CH
2
2
]
]
2
2
–
–
COOH
COOH
|
|
NH
NH
2
2
axit
axit
2
2
-
-
aminoetanoic
aminoetanoic

axit
axit
2
2
-
-
aminopropanoic
aminopropanoic
axit
axit
2
2
-
-
amino
amino
-
-
3
3
-
-
metylbutanoic
metylbutanoic
axit
axit
2,6
2,6
-
-

®
®
iamino
iamino
hexanoic
hexanoic
axit
axit
2
2
-
-
amino
amino
pentan
pentan
®
®
ioic
ioic
axit
axit
amino
amino
axetic
axetic
axit α-amino
propionic
axit α -amino
isovaleric

axit α,ε -
®iamino
caproic
axit α -
aminoglutaric
glyxin
glyxin
alanin
alanin
valin
valin
lysin
lysin
axit
axit
glutamic
glutamic
Gly
Gly
Ala
Ala
Val
Val
Lys
Lys
Glu
Glu
II.
II.
Cấu

Cấu
t
t
ạ
ạ
o ph
o ph
â
â
n
n
t
t
ử
ử
v
v


tính
tính
chất
chất
ho
ho
á
á
h
h
ọ

ọ
c
c
1.
1.
Cấu
Cấu
t
t
ạ
ạ
o ph
o ph
â
â
n
n
t
t
ử
ử
H
2
N - CH
2
- COOH
H
3
N
+

-CH
2
-COO
-
Các amino axit là những hợp chất
có cấu tạo ion lỡng cực nên sẽ
có những tính chất vật lí gì?
Các amino axit là những hợp chất có
cấu tạo ion lỡng cực nên ở điều kiện thờng
chúng là chất rắn kết tinh, không bay hơi, dễ
tan trong nớc và có nhiệt độ nóng chảy cao.
2.
2.
TÝnh
TÝnh
chÊt
chÊt
hãa
hãa
h
h
ä
ä
c
c
a.
a.
TÝnh
TÝnh
chÊt

chÊt
l
l
−
−
ì
ì
ng
ng
tÝnh
tÝnh
HOOC
HOOC
-
-
CH
CH
2
2
NH
NH
2
2
+
+
HCl
HCl
H
H
2

2
N
N
-
-
CH
CH
2
2
COOH +
COOH +
NaOH
NaOH
+
+
HOOC
HOOC
-
-
CH
CH
2
2
-
-
NH
NH
3
3
Cl

Cl
-
-
H
H
2
2
N
N
-
-
CH
CH
2
2
-
-
COONa
COONa
+ H
+ H
2
2
O
O
b.
b.
TÝnh
TÝnh
chÊt

chÊt
axit
axit
–
–
baz
baz
¬
¬
c
c
ñ
ñ
a
a
dung
dung
dÞch
dÞch
amino
amino
axit
axit
Th
Th
ù
ù
c
c
nghi

nghi
Ö
Ö
m
m
Dung
Dung
dÞch
dÞch
:
:
glyxin axit
glyxin axit
glutamic lysin
glutamic lysin
Qu
Qu
ú
ú
tÝm
tÝm
:
:
kh
kh
«
«
ng
ng
®

®
æ
æ
i
i
m
m
μ
μ
u
u
chuy
chuy
Ó
Ó
n
n
th
th
μ
μ
nh chuy
nh chuy
Ó
Ó
n
n
th
th
μ

μ
nh
nh
m
m
μ
μ
u
u
h
h
å
å
ng
ng
m
m
μ
μ
u
u
xanh
xanh
TÝnh
TÝnh
chÊt
chÊt
l
l
−

−
ì
ì
ng
ng
tÝnh
tÝnh
l
l
μ
μ
nh
nh
−
−
thÕ
thÕ
n
n
μ
μ
o?
o?
Gi
Gi
¶
¶
i
i
thÝch

thÝch
:
:
Trong
Trong
dung
dung
dÞch
dÞch
,
,
glyxin
glyxin
cã
cã
c
c
©
©
n b
n b
»
»
ng
ng
+
+
H
H
2

2
N
N
-
-
CH
CH
2
2
-
-
COOH H
COOH H
3
3
N
N
-
-
CH
CH
2
2
-
-
COO
COO
-
-
Axit

Axit
glutamic
glutamic
cã
cã
c
c
©
©
n b
n b
»
»
ng
ng
HOOC
HOOC
-
-
[CH
[CH
2
2
]
]
2
2
CHCOOH
CHCOOH
-

-
OOC
OOC
-
-
[CH
[CH
2
2
]
]
2
2
CHCOO
CHCOO
-
-
+ H
+ H
+
+
| |
NH
NH
2
2
+
+
NH
NH

3
3
Lysin
Lysin
cã
cã
c
c
©
©
n b
n b
»
»
ng
ng
+
+
H
H
2
2
N[CH
N[CH
2
2
]
]
4
4

CH
CH
-
-
COOH + H
COOH + H
2
2
O H
O H
3
3
N[CH
N[CH
2
2
]
]
4
4
-
-
CHCOO
CHCOO
-
-
+ OH
+ OH
-
-

| |
NH
2
+
NH
3
c. Ph
c. Ph
¶
¶
n
n
ø
ø
ng
ng
ri
ri
ª
ª
ng
ng
c
c
ñ
ñ
a
a
nhãm
nhãm

COOH:
COOH:
ph
ph
¶
¶
n
n
ø
ø
ng
ng
este
este
ho
ho
¸
¸
H
2
N-CH
2
-COOH+C
2
H
5
OH
H
2
N – CH

2
– COOC
2
H
5
+ H
2
O
HCl khÝ
+
Thùc ra este h×nh thμnh d−íi d¹ng muèi Cl
-
H
3
N – CH
2
– COOC
2
H
5
d. Ph¶n øng trïng ng−ng
— C —
O
+
— N —
H
— C — N —
O
H
+

H
2
O
Liªn kÕt peptit
OH
H
VÝ
VÝ
dô
dô
:
:
XÐt
XÐt
ph
ph
¶
¶
n
n
ø
ø
ng
ng
trung
trung
ng
ng
−
−

ng
ng
axit
axit
ε
ε
-
-
aminocaproic
aminocaproic
:
:
+ H
+ H
-
-
NH
NH
-
-
[CH
[CH
2
2
]
]
5
5
-
-

CO
CO
-
-
OH + H
OH + H
-
-
NH
NH
-
-
[CH
[CH
2
2
]
]
5
5
-
-
CO
CO
-
-
OH +
OH +

-
-
NH
NH
-
-
[CH
[CH
2
2
]
]
5
5
-
-
CO
CO
-
-
NH
NH
-
-
[CH
[CH
2
2
]
]

5
5
-
-
CO
CO
-
-
+ n H
+ n H
2
2
O
O
t
t
0
0
Hay
Hay
viÕt
viÕt
g
g
ä
ä
n
n
nH
nH

2
2
N
N
-
-
[CH
[CH
2
2
]
]
5
5
-
-
COOH
COOH
t
t
0
0
( NH
( NH
-
-
[CH
[CH
2
2

]
]
5
5
-
-
CO )
CO )
n
n
+ nH
+ nH
2
2
O
O
axit
axit
ε
ε
–
–
aminocaproic
aminocaproic
policaproamit
policaproamit
Kết
Kết
lu
lu

ậ
ậ
n
n
Amino axit
Phản ứng este hoá
Tớnh lỡng tính
Phản ứng trùng ngng
Lu ý :
(H
2
N)a R(COOH)
b
Nếu a = b:
dd amino axit trung tính
Nếu a > b:
dd amino axit có tính bazơ
Nếu a < b:
dd amino axit có tính axit
III.
III.




ng
ng
du
du

ng
ng
Amino
Amino
axit
axit
thi
thi
ê
ê
n
n
nhi
nhi
ê
ê
n l
n l


h
h
ợ
ợ
p
p
chất
chất
c

c
ơ
ơ
s
s
ở
ở
để
để
kiến
kiến
t
t
ạ
ạ
o n
o n
ê
ê
n c
n c
á
á
c lo
c lo
ạ
ạ
i protein
i protein
c

c
ủ
ủ
a
a
c
c
ơ
ơ
th
th
ể
ể
s
s
ố
ố
ng
ng
M
M
ộ
ộ
t
t
s
s
ố
ố
aminoaxit

aminoaxit
đ
đ
ợ
ợ
c
c
d
d
ù
ù
ng
ng
l
l


m
m
nguy
nguy
ê
ê
n
n
li
li
ệ
ệ
u

u
đ
đ
iều
iều
chế
chế
d
d


ợ
ợ
c
c
ph
ph
ẩ
ẩ
m
m
Canxi glutamat,
Magie glutamat
Chữa bệnh tâm thần
phân liệt
Bột ngọt :
Mononatri glutamat
M
M
ộ

ộ
t
t
s
s
ố
ố
amino
amino
axit
axit
đ
đ
ợ
ợ
c
c
d
d
ù
ù
ng
ng
l
l


m
m
nguy

nguy
ê
ê
n
n
li
li
ệ
ệ
u
u
trong
trong
s
s
ả
ả
n
n
xuất
xuất
t
t
ơ
ơ
t
t
ổ
ổ
ng

ng
h
h
ợ
ợ
p
p
.
.
D
D
ù
ù
ng
ng
l
l


m
m
gia
gia
vị
vị
cho
cho
th
th
ứ

ứ
c
c
n
n
á
á
p
p
dụng
dụng
Câu 1. Cho ba ống nghiệm không nhãn chứa
riêng biệt từng dung dịch sau:
v H
2
N CH
2
CH
2
CH(NH
2
) COOH
Để nhận ra các dd trên, chỉ cần dùng thuốc
thử no sau đây ?
CH
3
COOH
, H
2
N CH

2
COOH
A . NaOH B . HCl
C . Quỳ tím D . CH
3
OH / HCl
C
C
©
©
u 2.
u 2.
Cã
Cã
bao
bao
nhi
nhi
ª
ª
u amino
u amino
axit
axit
cã
cã
c
c
ï
ï

ng
ng
c
c
«
«
ng
ng
th
th
ø
ø
c
c
ph
ph
©
©
n
n
t
t
ö
ö
C
C
4
4
H
H

9
9
NO
NO
2
2
?
?
A. 3
A. 3
B . 5
B . 5
C . 4
C . 4
D . 6
D . 6
C
C
©
©
u 3
u 3
. 0,01 mol amino
. 0,01 mol amino
axit
axit
X ph
X ph
¶
¶

n
n
ø
ø
ng
ng
võa
võa
®ñ
®ñ
v
v
í
í
i
i
0,02 mol
0,02 mol
HCl
HCl
ho
ho
Æ
Æ
c
c
0,01 mol
0,01 mol
NaOH
NaOH

. C
. C
«
«
ng
ng
th
th
ø
ø
c
c
c
c
ñ
ñ
a
a
X
X
cã
cã
d
d
¹
¹
ng
ng
A . H
A . H

2
2
NRCOOH C . (H
NRCOOH C . (H
2
2
N)
N)
2
2
RCOOH
RCOOH
B . H
B . H
2
2
NR(COOH)
NR(COOH)
2
2
D . (H
D . (H
2
2
N)
N)
2
2
R(COOH)
R(COOH)

2
2
Xin
Xin
ch
ch
â
â
n
n
tr
tr
ọ
ọ
ng
ng
c
c
ả
ả
m
m
ơ
ơ
n c
n c
á
á
c
c

th
th
ầ
ầ
y
y
c
c
ô
ô
v
v


c
c
á
á
c
c
em
em
đã
đã
tham
tham
d
d
ự
ự

tiết
tiết
h
h
ọ
ọ
c
c
n
n


y !
y !