Ôn thi vào lớp 10 môn Ngữ Văn

ề 7: Bài học cuộc sống rút ra từ lời tâm sự của nữ nhà văn Mĩ Helen Keller:
"Tôi đã khóc vì không có giày để đi cho đến khi tôi nhìn thấy một người
không có chân để đi giày."
=> Gợi ý:1. Giải thích:
"đã khóc": Sự buồn bã, đau xót và tuyệt vọng, buông xuôi;
- "không có giày để đi": Hoàn cảnh thiếu thốn, khó khăn (về vật chất);
- "không có chân để đi giày": Hoàn cảnh bất hạnh, nghiệt ngã (của số
phận);
- "đã cho đến khi": Sự nhận thức, "ngộ" ra một vấn đề cuộc sống.
* Ý nghĩa của lời tâm sự:
Sự thiếu thốn, khó khăn của riêng ta chẳng thấm gì nếu so sánh với
những xót đau, bất hạnh của nhiều người khác quanh ta.
2. Bình luận - Rút ra bài học:
- Cuộc sống của mỗi người vốn luôn có thể gặp nhiều khó khăn, trắc trở.
Trước những điều đó, con người - nếu thiếu bản lĩnh, nghị lực và nhận
thức - dễ buồn đau, thất vọng, buông xuôi.
- Tuy nhiên, nếu bước ra cuộc đời, hoặc nhìn lại xung quanh, ta sẽ thấy có
những con người phải chịu những thiệt thòi, bất hạnh hơn ta rất nhiều.
- Nhận thức về điều đó, một mặt, ta phải tự vươn lên hoàn cảnh của chính
mình - bởi thực ra, nó chưa thực sự đáng sợ như ta nghĩ; mặt khác, phải
hiểu rằng: chính hoàn cảnh khó khăn ấy là sự thử thách, tôi luyện để ta
ngày càng trưởng thành, hoàn thiện.
- Cuộc sống của mỗi người được quyết định bởi sự tự nhận thức, bản lĩnh
và nghị lực vươn lên không ngừng. Hơn thế nữa, ta còn phải nhìn ra cuộc
đời để nhận biết, đồng cảm, chia sẻ; từ đó mà thêm động lực, thêm tin
yêu để sống, làm việc và cống hiến.=> Bài làm của bạn Nguyễn Tam
Giang, lớp 12 Chuyên Văn - Quốc Học ( Đạt 7/8 điểm )
Cuộc sống quả thật rất kì lạ. Có những con người sinh ra được hưởng đầy
đủ mọi ưu ái vật chất và tinh thần. Nhưng lại có những người bất hạnh
mất đi một phần ưu ái đó. Và trớ trêu thay khi những người có đầy đủ mọi
thứ lại thường cảm thấy không thỏa mãn khi thiếu đi một thứ vật chất

thông thường nào đó. Họ cứ mãi nghĩ về bản thân mình mà không biết
rằng xung quanh còn có biết bao nhiêu người còn kém may mắn hơn mình
rất nhiều. Nữ nhà văn Mĩ Hellen Keller đã từng như thế cho đến một ngày
bà chợt nhận ra những may mắn mà mình được hưởng, bà tâm sự "Tôi đã
khóc vì không có giày để đi cho đến khi tôi nhìn thấy một người không có
chân để đi giày". Lời tâm sự chân thành đó đã đánh thức biết bao cảm xúc
trong trái tim mỗi người.
Không đề cập trực tiếp đến vấn đề hay nêu ra bài học, chỉ bằng một câu
kể rất thực nhưng chứa đựng nhiều ý nghĩa sâu xa, Hellen Keller đã khiến
mọi người phải suy ngẫm, phải nhìn nhận lại những gì mình đang có để
trân trọng, để giữ gìn.
"Tôi đã khóc vì không có giày để đi" đó là một lời thú nhận rất chân thành,
trung thực bởi lẽ đối với những người sống trong đủ đầy, quen có đủ mọi
thứ thì sẽ cảm thấy buồn, thấy chán nản khi không có "giày" hay có thể
nói là những phụ kiện vật chất cần thiết để làm đẹp cho mình, làm mình
tự tin. Tôi đã thấy nhiều cô bé, cậu bé, nhiều bạn học sinh-những người
sinh ra được nhận tình yêu thương của bố mẹ, được sống hạnh phúc, ấm
no trở nên bướng bĩnh, giận dỗi hay khóc vì bố mẹ không đáp ứng
những nhu cầu của mình, thậm chí có những người nông nổi vì giận bố mẹ
mà bỏ nhà đi hay làm bất cứ việc gì để được thứ mình muốn. Thế nhưng,
họ đâu biết rằng ở ngoài xã hội, ở xung quanh chúng ta hay thậm chí
ngay cạnh nhà bạn lại có những cảnh đời bất hạnh, tồn tại biết bao con
người "không có chân để đi giày". Hình ảnh rất thực ấy nói về những
người khuyết tật hay nói rộng ra là những người thiếu may mắn, những
người sinh ra đã không được cuộc sống, được tạo hóa thương yêu để ban
tặng những thứ cần thiết cho mỗi con người. Hai vế câu đối lập trong lời
tâm sự của nhà văn Mĩ được kết nối với nhau bởi cụm từ "cho đến khi tôi
nhìn thấy" giống như một sự nhận thức, một lời thức tỉnh đối với biết bao
người. Sống trên đời đâu phải chỉ có riêng mình gặp khó khăn hay thiếu
thốn. Hãy tự nhìn bên ngoài kia còn biết bao người kém may mắn hơn, họ

không chỉ thiếu thốn vật chất, không chỉ thiếu thốn tình thương mà có
người còn không thể tự chăm sóc mình, phải sống nhờ vào người khác hay
phải nhận những ánh nhìn tội nghiệp của người xung quanh. Những người
như vậy mới thực sự là kém may mắn, đáng để "khóc" hơn chúng ta.
Đọc lời tâm sự của Hellen, tôi chợt nhớ đến người thầy giáo đáng kính
Nguyễn Ngọc Ký - người bị tật nguyền đôi tay và phải dùng đôi chân của
mình để tập viết. Đã nhiều lần, những khó khăn, vất vả, những lần bị
chuột rút đến quặp cả bàn chân, đau đớn đến vã mồ hôi nhưng sức mạnh
của niềm tin, sức mạnh được nhân lên cả với sự mặc cảm đối với cuộc
sống đã giúp thầy "đứng vững", dũng cảm bước tiếp và trở thành một nhà
giáo ưu tú. Hay những cậu học sinh bị mất đôi chân, những người mù
hoặc không thể nói nhưng bằng trí óc, bằng những gì mà họ còn lại vẫn
dũng cảm vượt qua khó khăn để sống tốt đẹp. Tôi tin chắc rằng không ít
lần họ rơi nước mắt, không ít lần muốn bỏ cuộc nhưng họ vẫn can đảm,
chính những gì họ đang thiếu hay không có đã thúc đẩy họ, đem đến sức
mạnh giúp họ thành công. Vậy thì mỗi chúng ta, những người có đầy đủ
chân tay, những người có thể lao động để nuôi sống mình tại sao phải
buồn khi ta thiếu đi một đôi giày hay chiếc áo, chiếc quần? Hãy nhìn
những tấm gương đó, hãy soi mình vào đó để tự hỏi và tự biết chúng ta
hơn họ những gì nhưng lại thua họ những thứ căn bản này. Có một triết
gia nổi tiếng đã nói rằng: "Tôi hạnh phúc vì có đủ cả tay lẫn chân". Được
sinh ra trọn vẹn là một con người, được có thể bằng đôi tay và đôi chân
để tự lao động, tự nuôi sống bản thân, kiếm được đồng tiền chính nghĩa
đã là một hạnh phúc lớn nhất cả đời người! Đừng vì những thứ nhỏ nhất,
những vật phòng thân bên ngoài mà tự cho mình là khổ, mà đánh mất sức
mạnh của mình.
Chỉ là một lời tâm sự, cảm nhận rút ra từ cuộc sống, từ thực tế mình quan
sát nhưng Hellen Keller đã thức tỉnh, đã đánh lên một hồi chuông báo
động cho những người chỉ chăm chăm nghĩ đến mình, ích kỉ hay tự ti. Lời
tâm sự đó đã trở thành một bài học ý nghĩa một chiêm nghiệm sâu sắc

không chỉ dành riêng cho một cá nhân nào mà là cho tất cả mọi người về
một cuộc sống, một cách sống tích cực trong xã hội: Phải biết ơn cuộc
sống ban cho ta những điều đáng quý, hãy trân trọng những gì mình đang
có và cố gắng hết sức mình để giành lấy những gì mình mong muốn.
Đừng bao giờ buông xuôi bởi "không có gì là không thể"! Hãy sống dũng
cảm và kiên cường như cô bé Aya trải qua năm tháng bệnh tật, đã qua đời
trong nước mắt thương tiếc của mọi người và những đóa hồng đỏ thắm
bao quanh.
Người chiến thắng cuối cùng chưa hẳn là người mạnh nhất mà là người có
đủ niềm tin, dũng cảm và nghị lực nhất.
Cuộc sống không lấy hết của ai điều gì và con đường đi đến thành công
không phải bao giờ cũng trải đầy hoa hồng. Chính vì thế hãy sống tích cực
để đến "khi chúng ta qua đời, mọi người khóc còn chúng ta cười". Nữ nhà
văn Mĩ Hellen Keller thực sự đã tìm ra một chân lí cuộc sống, một cách
sống đẹp, sống tốt và quan trọng hơn hết là để lại một bài học đáng quý
cho tất cả chúng ta.
1: Bác H là lãnh t v i c a nhân dân Vi t Nam, anh hùng gi i Đề ồ ụ ĩ đạ ủ ệ ả
phóng dân t c,danh nhân v n hóa th gi i. Hãy vi t bài v n nêu suy ộ ă ế ớ ế ă
ngh c a em v Ng i.ĩ ủ ề ườ
I. M bài:ở
- Gi i thi u v Bác H v i nh ng vinh danh:ớ ệ ề ồ ớ ữ
+ Dân t c Vi t Nam t hào ã sinh ra Ch t ch H Chí Minh.ộ ệ ự đ ủ ị ồ
+ Là m t ng i con u tú, v lãnh t v i c a nhân dânVi t ộ ườ ư ị ụ ĩ đạ ủ ệ
Nam,anh hùng gi i phóng dân t c, danh nhân v n hóa th gi i.ả ộ ă ế ớ
+ Nhân dân Vi t Nam ai c ng yêu quý, tôn kính g iNg i là Bác H ệ ũ ọ ườ ồ
kính yêu.
II. Thân bài:
1. Gi i thi u tómt t v cu c i, s nghi p c a Bác:ớ ệ ắ ề ộ đờ ự ệ ủ
- Ch t ch H Chí Minh (1890 – 1969) sinh ra trong m t gia ình nhà ủ ị ồ ộ đ
nho yêu n c vùng quê nghèo x Ngh - n i có truy n th ng anh ướ ở ứ ệ ơ ề ố

d ngch ng ngo i xâm.ũ ố ạ
- L n lên trong c nh n c m t nhà tan, Bác ã s m nh n ra s l m ớ ả ướ ấ đ ớ ậ ự ầ
than, au th ng c a nhân dân, s m t ch quy n c a t n c đ ươ ủ ự ấ ủ ề ủ đấ ướ
d i ách ô h c a th c dân Pháp.ướ đ ộ ủ ự
- Vì v y, n m 1911, t b n C ng Nhà R ng, Ng i ã ra i tìmcon ậ ă ừ ế ả ồ ườ đ đ
ng c u n c. Ba m i n m bôn ba n c n c ngoài ho t ng đườ ứ ướ ươ ă ướ ướ ạ độ
cách m ng bí n v i bi t bao khó kh n, gian kh nh ng Bác không ạ ẩ ớ ế ă ổ ư
n n chí, v n kiên trì hoànthành chí l n, tìm ng i cho cách m ng ả ẫ ớ đườ đ ạ
Vi t Nam.ệ
- N m 1941, Bác tr v tr c ti p lãnh o nhân dân ánhPháp, u i ă ở ề ự ế đạ đ đ ổ
Nh t giành th ng l i. Ánh sáng cách m ng mà ng i tìm ra con ậ ắ ợ ạ ườ
ngd n l i c a dân t c Vi t Nam i t th ng l i này n th ng l i đườ ẫ ố ủ ộ ệ đ ừ ắ ợ đế ắ ợ
khác . S ki n Cách m ng tháng Tám thành cônglà m t minh ch ng ự ệ ạ ộ ứ
cho ng l i cách m ng úng n c a Bác.đườ ố ạ đ đắ ủ
- 2/9/1945, Bác c Tuyên ngôn c l p khai sinh ra n cVi t Nam đọ độ ậ ướ ệ
Dân ch C ng hòa, xóa b h n 80 n m nô l .ủ ộ ỏ ơ ă ệ
- R i Bác lãnh o nhân dân ta ti n hành hai cu c khángchi n ch ng ồ đạ ế ộ ế ố
th c dân Pháp và qu c M i n th ng l i hoàn toàn.ự đế ố ĩ để đ đế ắ ợ
=> C cu c i Bác ã c ng hi n tr n v n cho nhân dân,cho t ả ộ đờ đ ố ế ọ ẹ đấ
n c. Bác là ng i Vi t Nam p nh t th k XX.ướ ườ ệ đẹ ấ ế ỉ
2. Suy ngh v cu c i và s nghi p c a Bác:ĩ ề ộ đờ ự ệ ủ
- Bác ã hy sinh c cu c iđ ả ộ đờ vì n n c l p t do c adân t c. S hi ề độ ậ ự ủ ộ ự
sinh c a Bác ã làm cho t n c n hoa c l p, k t trái t do, a ủ đ đấ ướ ở độ ậ ế ự đư
nhân dân ta thoát kh i ách nô l .ỏ ệ
- Bác là t m g ng sáng cho m i th h ng i Vi t Nam noi theo.ấ ươ ọ ế ệ ườ ệ
- Tên tu i Bác, s nghi p cách m ng c a Ng i s ng mãi cùngnon ổ ự ệ ạ ủ ườ ố
sông, t n c…đấ ướ
- T t c nh ng vi c làm c a Bác xu t phát t lòng yêu n cn ng ấ ả ữ ệ ủ ấ ừ ướ ồ
nàn, lòng th ng dân, th ng nh ng ki p ng i l m than c c kh …ươ ươ ữ ế ườ ầ ự ổ
- T lòng bi t n Bác, ngày nay kh p m i n i trên t n cta h c ỏ ế ơ ắ ọ ơ đấ ướ đề ọ

t p và làm theo t m g ng o c Bác.ậ ấ ươ đạ đứ ở
- Là h c sinh, chúng ta ta th c hi n t t 5 i u Bác d y vàgóp ph n ọ ự ệ ố đ ề ạ ầ
a t n c sánh vai cùng các c ng qu c n m châu nh lúc sinh đư đấ ướ ườ ố ă ư
th iBác ã t ng mong c.ờ đ ừ ướ
III. K t bài:ế Kh ng nh l i công lao to l n c a Bác.ẳ đị ạ ớ ủ
2:N c ta có nhi u t m g ng v t lên s ph n, h c t pthành Đề ướ ề ấ ươ ượ ố ậ ọ ậ
công(nh anh Nguy n Ng c Kí b h ng tay, dùng chân vi t ch ; anh ư ễ ọ ị ỏ ế ữ
Hoa XuânT b c t tay, dùng vai vi t ch ; anh Tr ng Kh i b b i ứ ị ụ ế ữ Đỗ ọ ơ ị ạ
li t ã t h c, tr thành nhà th ; anh Tr n V n Th c b tai n n lao ệ đ ự ọ ở ơ ầ ă ướ ị ạ
ng, li t toàn thân ã t h c, tr thành nhà v n, ) L y nhan độ ệ đ ự ọ ở ă ấ đề
"Nh ng ng i không ch u thua s ph n", em hãy vi t bài v n nêu suy ữ ườ ị ố ậ ế ă
ngh c a mình v nh ng con ng i y.ĩ ủ ề ữ ườ ấ
I. M bài:ở
Lá xanh t i r i c ng s v v i c i, cu c s ng con ng i h i h ươ ồ ũ ẽ ề ớ ộ ộ ố ườ ố ả
r ic ng s l ng vào dòng cát b i th i gian. Nên lá kia âu th mãi ồ ũ ẽ ắ ụ ờ đ ể
màu xanh thángn m. Nên tu i i con ng i âu th “Hai l n th m ă ổ đờ ườ đ ể ầ ắ
l i”. Cho nên là ng i thìph i s ng m t cu c i có ý ngh a. Ph i có ạ ườ ả ố ộ ộ đờ ĩ ả
ý chí, ngh l c v t lên hoànc nh, v t lên nh ng khó kh n, gian ị ự để ượ ả ượ ữ ă
nan phía tr c. Gi ng nh anh Nguy n Ng cKý, anh Hoa Xuân T , ướ ố ư ễ ọ ứ
anh Tr ng Khôi… h u là nh ng ng i không may m nnh ng Đỗ ọ ọ đề ữ ườ ắ ư
h v n t mình v n lên. H là “nh ng ng i không ch u thua s ọ ẫ ự ươ ọ ữ ườ ị ố
ph n”, lành ng t m g ng sáng cho t t c chúng ta h c t p.ậ ữ ấ ươ ấ ả ọ ậ
II. Thân bài:
1. Gi i thích:ả
- “S ph n” ây c hi u là nh ng n i kh n kh v hoàn c nh ố ậ ở đ đượ ể ữ ỗ ố ổ ề ả
ho c b th nh ( tàn t t, khi m khuy t,…) v th xác c a m t ai ó. ặ ấ ạ ậ ế ế ề ể ủ ộ đ
X a nay, s ph nth ng c nhi u ng i coi là s an bài c a ông ư ố ậ ườ đượ ề ườ ự ủ
tr i, do tr i nh o t “Ng mhay muôn s t i tr i” (Nguy n Du, ờ ờ đị đ ạ ẫ ự ạ ờ ễ
“Truy n Ki u”) nên ng i có s ph n b t h nhth ng có tâm lí cam ệ ề ườ ố ậ ấ ạ ườ
ch u, tr i ph t ành ch u…ị ờ ạ đ ị

- “Nh ng ng i không ch u thua s ph n” là nh ng con ng i có ý ữ ườ ị ố ậ ữ ườ
chí, ngh l c,ni m tin vào cu c s ng. H không u hàng tr c s ị ự ề ộ ố ọ đầ ướ ố
ph n mà m nh m v n lên s ng m t cu c s ng có ích và ý ậ ạ ẽ ươ để ố ộ ộ ố
ngh a.ĩ
2. Bi u hi n:ể ệ
- Nh ng con ng i không ch u thua s ph n là nh ng con ng i:ữ ườ ị ố ậ ữ ườ
+ Có nh n th c úng n v s ph n ( h nh n ra r ng s ph n n m ậ ứ đ đắ ề ố ậ ọ ậ ằ ố ậ ằ
trong tay m icon ng i và h quy t tâm v t lên hoàn c nh, v t ỗ ườ ọ ế ượ ả ượ
lên chính mình t o d ngcu c s ng t t p cho mình và ng i để ạ ự ộ ố ố đẹ ườ
thân, tr thành ng i có ích…)để ở ườ
+ Có nhi u óng góp cho xã h i ( h t ph c v mình, làm ra c a c i ề đ ộ ọ ự ụ ụ ủ ả
nuôi s ngb n thân, gi m b t gánh n ng cho gia ình, cho xã h i, ố ả ả ớ ặ đ ộ
c ng hi n cho xã h i…)ố ế ộ
+ H là nh ng t m g ng sáng ( t m g ng v n lên trên n i b t ọ ữ ấ ươ ấ ươ ươ ỗ ấ
h nh c a mình c t lên nh ng ti ng ca ca ng i cu c i, nhen lên ạ ủ để ấ ữ ế ợ ộ đờ
ni m tin l s ng cho m ing i…)ề ẽ ố ọ ườ
- Nh c n “nh ng ng i không ch u thua s ph n”, trong chúng ta, ắ đế ữ ườ ị ố ậ
ai c ng vôcùng c m ph c khi nói v nh ng t m g ng giàu ngh l c ũ ả ụ ề ữ ấ ươ ị ự
nh :ư
+ Th y giáo Nguy n Ng c Kí, m c dù b li t hai tay t nh nh ng ầ ễ ọ ặ ị ệ ừ ỏ ư
th y v n quy ttâm n tr ng, kiên trì h c vi t b ng chân, h c h t ầ ẫ ế đế ườ ọ ế ằ ọ ế
i h c, tr thành Nhàgiáo u tú, nhà v n, nhà th . T ngh l c và ý đạ ọ ở Ư ă ơ ừ ị ự
chí v t khó v n lên c a b nthân, th y Nguy n Ng c Kí ã vi t lên ượ ươ ủ ả ầ ễ ọ đ ế
trang huy n tho i cho chính cu c i mìnhvà tr thành t m g ng ề ạ ộ đờ ở ấ ươ
c a bi t bao th h h c sinh, thanh niên Vi t Nam.ủ ế ế ệ ọ ệ
+ Hi p s công ngh thông tin Nguy n Công Hùng, t khi còn nh ã ệ ĩ ệ ễ ừ ỏ đ
m c c n b nhhi m nghèo khi n anh b li t toàn thân, nh ng anh v n ắ ă ệ ể ế ị ệ ư ẫ
c g ng h c t p, m trungtâm tin h c dành cho ng i khuy t t t, ố ắ ọ ậ ở ọ ườ ế ậ
giúp h có m t h ng i trong cu c i mình, có ni m tin vào đỡ ọ ộ ướ đ ộ đờ ề
cu c s ng. Anh làm cho m i ng i c m ph c b i ý chíphi th ng ộ ố ọ ườ ả ụ ở ườ

v n lên trong cu c s ng, s ng có ích, có c ng hi n cho xã h i…ươ ộ ố ố ố ế ộ
+ Hay Nick Vujicic – chàng trai ng i Úc sinh ra v i c th không tayườ ớ ơ ể
khôngchân, nh ng i u ó không khi n anh n n chí. V t qua ư đ ề đ ế ả ượ
nh ng khi m khuy t trên c th mình, anh tr thành m t di n gi n i ữ ế ế ơ ể ở ộ ễ ả ổ
ti ng kh p th gi i, c m i ng ibi t n nh m t t m g ng c aế ắ ế ớ đượ ọ ườ ế đế ư ộ ấ ươ ủ
s v t khó…ự ượ
=> H chính là nh ng t m g ng tiêu bi u cho m t l s ng p, ọ ữ ấ ươ ể ộ ẽ ố đẹ
không ch ukhu t ph c s nghi t ngã c a s ph n.ị ấ ụ ự ệ ủ ố ậ
3. Nguyên nhân: Nh âu h có s cm nh v t lên s ph n?ờ đ ọ ứ ạ để ượ ố ậ
- B i vì h có ý chí ngh l c, có ni m tin yêu mãnh li t vào cu c s ng.ở ọ ị ự ề ệ ộ ố
H ãt o d ng cu c s ng t muôn vàn khó kh n,gian kh , th thách ọ đ ạ ự ộ ố ừ ă ổ ử
b ng s kiêntrì,nh n n i và quy t tâm chi n th ng s ph n c a mình.ằ ự ẫ ạ ế ế ắ ố ậ ủ
H là nh ng bông hoah ng d ng luôn h ng v phía m t tr i.ọ ữ ướ ươ ướ ề ặ ờ
- Bên c nh ó, nh có s ng viên khích l c a gia ình, b n bè xã ạ đ ờ ự độ ệ ủ đ ạ
h i nên h có d ng c m, t tin v t qua hoàn c nh, s ph n vàộ ọ đủ ũ ả ự để ượ ả ố ậ
nh ng chông gai phíatr c.ữ ở ướ
4. Ý ngh a:ĩ
- N u nh chim mang ti ng hót cho i thêm vui, n u nh hoa mang ế ư ế đờ ế ư
v p cho ithêm s c, thì ngh l c, không ch u thua s ph n ã ẻ đẹ đờ ắ ị ự ị ố ậ đ
mang l i cho h nh ng i u áng quý. “Không ch u thua s ph n” ạ ọ ữ đ ề đ ị ố ậ
giúp h có tinh th n, quy t tâm v t lênhoàn c nh, v t lên chính ọ ầ ế ượ ả ượ
mình s ng có ích, s ng có c ng hi n cho xã h i,gi m b t gánh để ố ố ố ế ộ ả ớ
n ng cho gia ình… “Tàn” nh ng không “ph ”, b ng kh n ng ặ đ ư ế ằ ả ă
c amình h ã có nhi u thành công và kh ng nh c mình trong ủ ọ đ ề ẳ đị đượ
xã h i.ộ
- H n h t, h là nh ng t m g ng sáng l i trong chúng ta bài h cơ ế ọ ữ ấ ươ để ạ ọ
sâu s c v ngh l c và ý chí v n lên. Chính nh ng t m g ng v hắ ề ị ự ươ ữ ấ ươ ề ọ
d y cho chúng ta ph i bi tv t qua nh ng khó kh n trong cu c s ngạ ả ế ượ ữ ă ộ ố
th c hi n hoài bão c m . Không aikhác, h là th n t ng c a để ự ệ ướ ơ ọ ầ ượ ủ
m i ng i, c bi t là th h tr ngày hôm nay.ọ ườ đặ ệ ế ệ ẻ

5. Ph n :ả đề Cu c i thì có 2m t: úng – sai, ph i - trái…cho nên, ộ đờ ặ đ ả
bên c nh ca ng i nh ng t m g ng v t khóthì chúng ta c ng c n ạ ợ ữ ấ ươ ượ ũ ầ
phê phán nh ng cá nhân không kiên c ng, nh t chí tr cnh ng ữ ườ ụ ướ ữ
chông gai cu c s ng. Mõi khi g p khó kh n th ng r t d n n lòng, ộ ố ặ ă ườ ấ ễ ả
ch ath t s c g ng ã u hàng s ph n, d buông xuôi ho c ý l i, ư ậ ự ố ắ đ đầ ố ậ ễ ặ ạ
ho c ph i ngtiêu c c…( H c sinh l y m t vài d n ch ng tiêu bi u ). ặ ả ứ ự ọ ấ ộ ẫ ứ ể
ó là nh ng ng i hènnhát, không dám i di n v i s th t nên khó Đ ữ ườ đố ệ ớ ự ậ
thành công trong m i vi c.ọ ệ
6. Ý ki n ánh giá, bình lu n:ế đ ậ
- Không ao to búa l n, chính cu c i h - “nh ng ng i không đ ớ ộ đờ ọ ữ ườ
ch uthua s ph n” là thông i p cao c v l i s ng có ích. Làm th , ị ố ậ đ ệ ả ề ố ố ơ
vi t v n, d yh c… b ng nh ng công vi c th m l ng, h ã c ng hi nế ă ạ ọ ằ ữ ệ ầ ặ ọ đ ố ế
cho xã h i nh cây xanhlàm p cho i, i m tô cho cu c s ngộ ư đẹ đờ đ ể ộ ố
- H là bài h c l n cho th h tr hôm nay, trong hoàn c nh y ọ ọ ớ ể ệ ẻ ả đầ đủ
ti n nghisung túc, c s ng trong s yêu th ng, quan tâm c a ệ đượ ố ự ươ ủ
cha m , xã h i thì khôngít h c sinh, thanh niên t ánh m t mình, laoẹ ộ ọ ự đ ấ
vào t n n xã h i, l i s ng vôngh a n ch i, h ng th , không bi t cệ ạ ộ ố ố ĩ ă ơ ưở ụ ế ố
g ng ph n u, tr thành ng i choích cho xã h i, t n c.ắ ấ đấ để ở ườ ộ đấ ướ
- H là nh ng t m g ng khi n chúng ta vô cùng khâm ph c, trân ọ ữ ấ ươ ế ụ
tr ng, quým n…ọ ế
- Trách nhi m c a chúng ta:ệ ủ
+ Nh ng ng i tàn t t c n c quan tâm, giúp h n n a. ( Ph n ữ ườ ậ ầ đượ đỡ ơ ữ ầ
l n nh ngng i may m n nh chúng ta ã bao gi cho r ng giúp ớ ữ ườ ắ ư đ ờ ằ đỡ
nh ng ng i tàn t t làv n c n c quan tâm h n n a không? ữ ườ ậ ấ đề ầ đượ ơ ữ
Và chúng ta ã làm c nh ng gì choh ? )đ đượ ữ ọ
+ Giúp ng i tàn t t là trách nhi m c a c c ng ng ( Giúp đỡ ườ ậ ệ ủ ả ộ đồ đỡ
h không ch là trách nhi m c a nh ng t ch c nhân o, các c ọ ỉ ệ ủ ữ ổ ứ đạ ơ
quan chính quy n mà còn làtrách nhi m c a t t c m i ng i chúng ề ệ ủ ấ ả ọ ườ
ta ).
+ Giúp ng i tàn t t là bi u hi n sâu s c nh t c a lòng nhân ái.đỡ ườ ậ ể ệ ắ ấ ủ

III. K t bài:ế
- “Nh ng ng i không ch u thua s ph n” mãi mãi c m i ng i ữ ườ ị ố ậ đượ ọ ườ
yêu quý,khâm ph c và kính tr ng.ụ ọ
- Rút ra c nhi u bài h c b ích v l s ng, v ý chí, ngh l c, đượ ề ọ ổ ề ẽ ố ề ị ự
ni m tin,khát v ng… ( trong b t kì hoàn c nh nào, dù s ph n có ề ọ ấ ả ố ậ
nghi t ngã n m y v nquy t tâm v n lên, v t qua m i th thách ệ đế ấ ẫ ế ươ ượ ọ ử
s ng có ích).để ố
- Ng ng m h , s n sàng s chia, giúp h b t i nh ng au ưỡ ộ ọ ẵ ẻ đỡ để ọ ớ đ ữ đ
n, nh cnh n.đớ ọ ằ
3: Vi t Namtuy i u ki n kinh t h n ch ,c s v t ch t ch a Đề ệ đ ề ệ ế ạ ế ơ ở ậ ấ ư
phát tri n, nh ng ã có nhi uh c sinh o t huy ch ng vàng t i cu cể ư đ ề ọ đ ạ ươ ạ ộ
thi quôc t v toán, lí, ngo i ng , N m 2004,sinh viên Vi t Naml i ế ề ạ ữ ă ệ ạ
o t gi i vô ch cu c thi Robocon châu Á t i Hàn Qu c. Hãy vi t bài đ ạ ả đị ộ ạ ố ế
v nnêu suy ngh c a em v hi n t ng ó.ă ĩ ủ ề ệ ượ đ
I. M bài:ở
- Tinh th n hi u h c, v t khó ã tr thành truy n th ng t t p c a ầ ế ọ ượ đ ở ề ố ố đẹ ủ
ng i Vi t Nam.ườ ệ
- Gi i tr ngày nay ti p thu truy n th ng quý báu c a ôngcha và ớ ẻ ế ề ố ủ
không ng ng làm v vang truy n th ng ó.ừ ẻ ề ố đ
- V t lên gian khó, ã bi n nh ng c m thành hi n th c vàg t ượ đ ế ữ ướ ơ ệ ự ặ
hái nh ng thành công ( em nh ng t m huy ch ng vàng, em vinh ữ đ ữ ấ ươ đ
quang v choT qu c).ề ổ ố
II. Thân bài:
1. Tình hình tn c Vi t Namtrong th i i m i:đấ ướ ệ ờ đạ ớ
- t n c: nghèo nàn, l c h u, c s v t ch t ch a pháttri n, u Đấ ướ ạ ậ ơ ở ậ ấ ư ể đầ
t cho giáo d c còn h n ch , i s ng c a nhân dân so v i các ư ụ ạ ế đờ ố ủ ớ
n ctiên ti n trên th gi i còn thua kém nhi u v m i m t,…ướ ế ế ớ ề ề ọ ặ
- V thanh niên Vi t Nam trong th i i m i ( luôn khaokhát, c mề ệ ờ đạ ớ ướ ơ
dù b t c hoàn c nh nào, khát v ng bi n c m thành hi n th c).ấ ứ ả ọ ế ướ ơ ệ ự
2. Nh ng thànhcông ã t c ( c a HS,sinh viên) trong các ữ đ đạ đượ ủ

cu c thi:ộ
- Thành tích: trong các kì thi qu c t v các môn khoa h cc b n, ố ế ề ọ ơ ả
HS, sinh viên Vi t Nam ã t c nhi u thành tích, t bi t là trong ệ đ đạ đượ ề đặ ệ
nh ng n m g n ây.ữ ă ầ đ
- C m nh n c a b n thân v nh ng thành tích ó.ả ậ ủ ả ề ữ đ
3. Nguyên nhân c anh ng thành công:ủ ữ
a. Nguyên nhânkhách quan:
- c s quan tâm c a ng và Nhà n c, c a các c p, cácngành Đượ ự ủ Đả ướ ủ ấ
c bi t là ngành Giáo d c và ào t o ( t o môi tr ng, u t …)đặ ệ ụ Đ ạ ạ ườ đầ ư
- c s quan tâm, ng viên, t o i u ki n c a gia ình,th y cô, Đượ ự độ ạ đ ề ệ ủ đ ầ
b n bè, ng i thân…ạ ườ
b. Nguyên nhân ch quan:ủ
- Có ngh l c, quy t tâm, thông minh, n ng ng, sáng t o,có ị ự ế ă độ ạ
ph ng pháp h c t p t t.ươ ọ ậ ố
- Luôn m c và khát khao bi n c m thành hi n th c.ơ ướ ế ướ ơ ệ ự
- Có tinh th n thi u quy t li t vì màu c , s c áo, vì ni mt hào dân ầ đấ ế ệ ờ ắ ề ự
t c.ộ
4. Suy ngh v h và nh ng i u mà h t c:ĩ ề ọ ữ đ ề ọ đạ đượ
- Là nh ng t m g ng sáng v lòng quy t tâm, ngh l c v tlên gianữ ấ ươ ề ế ị ự ượ
khó.
- Là t m g ng i n hình c a nh ng con ng i s ng m c– ấ ươ đ ể ủ ữ ườ ố để ơ ướ
khát khao – c ng hi n.ố ế
- Là nh ng con ng i có công l n v i t n c, làm r ng danhnon ữ ườ ớ ớ đấ ướ ạ
sông g m vóc Vi t Nam.ấ ệ
III. K t bài:ế
- Thành công c a h ch ng t con ng i Vi t Nam, dân t c Vi t Namủ ọ ứ ỏ ườ ệ ộ ệ
luôn ti m tàng m t s c m nh n il c s n sàng v t lên gian khó.ề ộ ứ ạ ộ ự ẵ ượ
- H có th làm c nh ng i u l n lao nh b t kì m t c ngqu c ọ ể đượ ữ đ ề ớ ư ấ ộ ườ ố
nào trên th gi i. ó là ni m t hào c a “con R ng cháu Tiên”.ế ớ Đ ề ự ủ ồ
- C m ph c tr c t m g ng sáng v tinh th n v t khó, ngh l c, ả ụ ướ ấ ươ ề ầ ượ ị ự

quy t tâm, lòng am mê.ế đ
4: Môt hiên t ng khá phô biên hiên nay là v t rácra ng ho cĐề ̣ ̣ ượ ̉ ́ ̣ ứ đườ ặ
nh ng n i công công. Ngôi bên hô, dù là hô p nôi tiêng,ng i ta ữ ơ ̣ ̀ ̀ ̀ đẹ ̉ ́ ườ
c ng ti n tay v t rác xu ng Em hãy t m t nhan ê ê g i ra ũ ệ ứ ố đặ ộ đ ̀ đ ̉ ọ
hiênt ng ây và viêt bài v n nêu suy ngh c a mình.̣ ượ ́ ́ ă ĩ ủ
I. M bài:ở
- Trong cu c s ng th c t i, m t trong nh ng nguyên nhân làm Trái ộ ố ự ạ ộ ữ
t bi n ikhí h u và môi tr ng b ô nhi m là v t rác b a bãi ra Đấ ế đổ ậ ườ ị ễ ứ ừ
ng ho c nh ng n icông c ng.đườ ặ ữ ơ ộ
- Ng i bên h , dù là h p n i ti ng, ng i ta c ng ti n tay v t rác ồ ồ ồ đẹ ổ ế ườ ũ ệ ứ
xu ng.ố
- V y, chúng ta suy ngh nh th nào v hi n t ng này?ậ ĩ ư ế ề ệ ượ
II. Thân bài:
1. Bi u hi n:ể ệ
- V t rác ra ng ho c nh ng n i công c ng là m t thói quen v n ứ đườ ặ ữ ơ ộ ộ ẫ
th ng x yra trong i s ng c a con ng i Vi t Nam:ườ ả đờ ố ủ ườ ệ
+ Trên xe khách, trong r p chi u phim, ngoài công viên,… ng i ta ạ ế ườ
v n s n s ngv t ra túi ni lông, thu c lá,…ẫ ẵ ằ ứ ố
+ Ngay c trong tr ng h c, h c sinh c ng th ng v t rác vào ng n ả ườ ọ ọ ũ ườ ứ ă
bàn, chân c uthang, d i sân tr ng…ầ ướ ườ
+ Nh ng khu du l ch n i ti ng nh Cát Bà, V nh H Long, ng ữ ị ổ ế ư ị ạ Độ
Phong Nha, l ngrác th i c ng quá nhi u, b ph n gom rác c ng ượ ả ũ ề ộ ậ ũ
ph i làm vi c liên t c nh ng v nch a gi i quy t tri t v v sinh ả ệ ụ ư ẫ ư ả ế ệ để ề ệ
môi tr ng.ườ
+ Ng i trên h , dù là h p, n i ti ng, ng i ta c ng ti n tay v t rác ồ ồ ồ đẹ ổ ế ườ ũ ệ ứ
xu ng.N m gi a trung tâm th ô Hà N i, H G m là ni m t hào ố ằ ữ ủ đ ộ ồ ươ ề ự
c a ng i dân Vi t Namth mà do rác th i c a khách d o ch i ven ủ ườ ệ ế ả ủ ạ ơ
h v t xu ng ã làm cho n c b bi nch t, bi n “nàng h ” xinh p ồ ứ ố đ ướ ị ế ấ ế ồ đẹ
tr thành cái b n c th i trong lòng th ô, c Rùa s ng lâu n m ở ể ướ ả ủ đ ụ ố ă ở
ó c ng ph i ngoi lên…đ ũ ả

-> Nh ng hành vi ó không ph i là cá bi t. Ng i ta x rác nh các ữ đ ả ệ ườ ả ư
quy n c th , thành m t c t t x u khó s a ch a.ề đượ ế ộ ố ậ ấ ử ữ
2. Nguyên nhân:
a. Ch quan:ủ
- Do thói quen ã có t lâu i.đ ừ đờ
- Do thi u hi u bi t.ế ể ế
- Do thi u ý th c gi gìn v sinh môi tr ng, ích k , l i nhác, thi u ế ứ ữ ệ ườ ỉ ườ ế
lòng t tôn dân t c, thi u m t t m lòng…ự ộ ế ộ ấ
( Ng i Vi t Namcó thói quen v t rác ra ng, n i công c ng b i ườ ệ ứ đườ ơ ộ ở
h b t u b ng m t nh n th c:n i y không thu c ph m vi nhà ọ ắ đầ ằ ộ ậ ứ ơ ấ ộ ạ
mình, có b n c ng không nh h ng n mình,không ai chê c i ẩ ũ ả ưở đế ườ
n cá nhân mình th là c h n nhiên x rác. Ng i l n x ,tr con đế ế ứ ồ ả ườ ớ ả ẻ
x …Không ai c i, c ng ch ai lên án ng i x rác, có ch ng m t ả ườ ũ ả ườ ả ă ộ
s ng i có ý th c c ng ch ng m ngùi, th dài, ngao ngán nhìn…r i ố ườ ứ ũ ỉ ậ ở ồ
ành v y ch ch bi t nói sao vì bi t mình c ng ch ng làm c gì đ ậ ứ ả ế ế ũ ẳ đượ
tr c thói quen vô ý th cc a c m t ám ông kh ng l …)ướ ứ ủ ả ộ đ đ ổ ồ
b. Khách quan:
- Do t n c còn nghèo nàn, l c h u ( các ph ng ti n thu gom rácđấ ướ ạ ậ ươ ệ
cònh n ch , thi u th n, có n i còn không có ph ng tiên c ng nh ạ ế ế ố ơ ươ ũ ư
ng i thu gomrác…)ườ
- Gi thu gom rác không áp ng c v i t t c ng i dân.ờ đ ứ đượ ớ ấ ả ườ
- Không có ch tài x ph t nghiêm kh c.ế ử ạ ắ
c. Tuyên truy n r ng rãi nh ng khôngsâu s c v tác h i c a vi cề ộ ư ắ ề ạ ủ ệ
x rácả ( ch ng nào ng i dân còn ch a th yx u h khi x rác n i ừ ườ ư ấ ấ ổ ả ơ
công c ng, ch a có ý th c gi gìn n i công c ng nh nhàmình, ộ ư ứ ữ ơ ộ ư
ch a ngh r ng mình s b ph t n ng ho c có th b ra tòa ho c b ư ĩ ằ ẽ ị ạ ặ ặ ể ị ặ ị
m ing i chê c i, lên án…ch ng y v n còn hi n t ng x rác ra ọ ườ ườ ừ ấ ẫ ệ ượ ả
ng, n i côngc ng).đườ ơ ộ
3. Tác h i/ h u qu :ạ ậ ả
- T o ra m t thói quen x u trong i s ng v n minh hi n i.ạ ộ ấ đờ ố ă ệ đạ

- Gây ô nhi m môi tr ng.ễ ườ
- B nh t t phát sinh ( có khi thành d ch), gi m sút s c kh e, t n kém ệ ậ ị ả ứ ỏ ố
ti n b c…ề ạ
- nh h ng n c nh quan, th m m , m t i v xanh-s ch- p v n Ả ưở đế ả ẩ ĩ ấ đ ẻ ạ đẹ ố
có ( có n i cònb bi n d ng,b phá h y do rác).ơ ị ế ạ ị ủ
- Ngành du l ch g p khó kh n, hình nh dân t c, t n c b gi m i ị ặ ă ả ộ đấ ướ ị ả đ
n t ngt t p.ấ ượ ố đẹ
- …
4. Ý ki n ánh giá, bình lu n:ế đ ậ
- X rác b a bãi là m t hành ng thi u v n hóa, áng b phê phán.ả ừ ộ độ ế ă đ ị
- Nh ng hi n t ng này ch ng t con ng i ch a có ý th c v v n ữ ệ ượ ứ ỏ ườ ư ứ ề ấ
b o v môitr ng s ng, ch a có trách nhi m v i c ng ng c ng đề ả ệ ườ ố ư ệ ớ ộ đồ ũ
nh i v i cu c s ng c ab n thân mình.ư đố ớ ộ ố ủ ả
- B i v y, m i ng i c n ph i rèn cho mình tinh th n trách nhi m, ở ậ ỗ ườ ầ ả ầ ệ
c ng nh ýth c b o v môi tr ng.ũ ư ứ ả ệ ườ
- Chúng ta ph i tuyên truy n cho m i ng i hi u c tác h i c a ả ề ọ ườ ể đượ ạ ủ
hi n t ngnày.ệ ượ
- ng th i, nhà n c c ng c n có nh ng bi n pháp h u hi u trong Đồ ờ ướ ũ ầ ữ ệ ữ ệ
vi c thu gomrác th i và c ng c n ph i x ph t nghiêm kh c v i các ệ ả ũ ầ ả ử ạ ắ ớ
hành vi vi ph m. ( liênh v i t n c Singapore)ạ ệ ớ đấ ướ
III. K t bài:ế
- M c chung c a nhân dân ta: trong t ng lai không xa Vi t Nam ơ ướ ủ ươ ệ
s tr thành m t trong nh ng con r ng châu Á.ẽ ở ộ ữ ồ
- M i ng i cùng óng góp s c mình vào công cu c chung y.ỗ ườ đ ứ ộ ấ
- B t u b ng vi c làm nh c a m i ng i: b rác úng n i quy ắ đầ ằ ệ ỏ ủ ỗ ườ ỏ đ ơ
nh.đị
Đề 5: Trình bày suy nghĩ về ý kiến: "Ngưỡng mộ thần tượng là một nét
đẹp văn hóa, nhưng mê muội thần tượng là một thảm họa".
=> Gợi ý:
I. Mở bài:

- Giới thiệu được vấn đề cần nghị luận.
- Giới thiệu được ý kiến.
II. Thân bài:
1. Giải thích:
- “Thần tượng”: là một con người cụ thể nào đó, có những thành công và
tài năng nhất định tác động tích cực đến chúng ta, là tấm gương để chúng
ta học tập và định hướng ước mơ.
- “Ngưỡng mộ”: Là thái độ tôn kính, khâm phục, sự yêu mến có chừng
mực.
- “Mê muội”: Là sự say mê, cuồng tín, theo đuổi, đề cao thần tượng một
cách quá mức, mù quàng. Đây là hiện tượng tâm lí không bình thường,
dẫn đến những suy nghĩ và hành động lệch lạc.
( Ngoài ra các em có thể giải thích thêm “nét đẹp văn hóa”, “thảm họa”.
Tuy nhiên, không cần thiết ).
=> Về nội dung, ý kiến này đề cập đến tính hai mặt của việc say mê thần
tượng: nếu ngưỡng mộ thần tượng một cách đúng mức sẽ mang lại nhiều
điều tốt đẹp, có ý nghĩa tích cực trong cuộc sống; ngược lại ngưỡng mộ
quá mức, mù quáng sẽ là một điều tiêu cực và có thể còn gây ra hậu quả
khôn lường.
2. Bàn luận:
a. Tại sao nói “ Ngưỡng mộ thần tượng là một nét đẹp văn hóa”?
- Bối cảnh hiện tại: Sự du nhập văn hóa, sự cởi mở trong quan niệm, đời
sống; ý thức xã hội đề cao những con người nổi tiếng; nhiều người, nhất
là các bạn trẻ đã thường xuyên xây dựng những hình mẫu thần tượng cho
mình.
- Khẳng định “ngưỡng mộ thần tượng là một nét đẹp văn hóa”: Có những
thần tượng đẹp sẽ là động lực giúp con người ta hoàn thiện bản thân,
hướng tới những thành công, những nét đẹp cao cả mà thần tượng đã
định hướng. Ngưỡng mộ thần tượng đúng chừng mực, không chỉ làm cho
đời sống tâm hồn, văn hóa phong phú hơn mà còn làm cho con người

sống có mục địch, mục tiêu cao đẹp và giàu động lực phấn đấu, hoàn
thiện mình.
- Dẫn chứng: Có thể lấy dẫn chứng về việc thần tượng những thành công
của những người nổi tiếng, về lối sống đẹp của một con người cụ thể…
b. Tại sao nói “Mê muội thần tượng là một thảm họa”?
- Khẳng định “mê muội thần tượng là một thảm họa”: Khi đề cao thần
tượng đến mức tuyệt đối, thiếu lý trí tỉnh táo hoặc lựa chọn những mẫu
thần tượng lệch lạc sẽ khiến tâm lý con người không bình thường, dẫn đến
những suy nghĩ lệch lạc và những hành động thiếu kiểm soát, thiếu kiềm
chế hoặc sai trái.
- Dẫn chứng: có thể lấy dẫn cứng về việc chọn hình mẫu thần tượng lệch
lạc, không xứng đáng; việc quá tôn sùng tuyệt đối thần tượng mà bài xích
quan điểm của người khác; việc mê muội thần tượng dẫn đến những hành
động sai trái…
3. Bài học nhận thức và hành động:
- Cần có nhận thức đúng đắn về việc ngưỡng mộ thần tượng và lường
được những hậu quả của sự mê muội để có thái độ và cách ứng xử phù
hợp, làm cho tâm hồn phong phú hơn, nâng tầm văn hóa cho bản thân, từ
đó phấn đấu vươn tới những tầm cao của đời sống.
- Biết chế ngự những cảm xúc say mê thái quá trước thần tượng, không
chạy theo thần tượng một cách mù quáng; phê phán mọi biểu hiện mê
muội thần tượng trong cuộc sống hàng ngày, trước hết là trong học
đường.
III. Kết bài
Mỗi người có một thần tượng để ước mơ và vươn tới. Cần biết tôn trọng
thần tượng bằng cách có những hành động, suy nghĩ chin chắn và cao
đẹp. Đó mới thực sự là ngưỡng mộ. Đừng vì quá đam mê và thần tượng
hóa mà biến mình thành kẻ dị hợm, khác người không tốt cho bản thân và
xã hội. Mỗi người chúng ta cần ý thức hơn về điều này để cuộc sống luôn
văn minh hiện đại mà không đánh mất đi những giá trị cổ truyền tốt đẹp.

Chia sẻ
Đề 4: Nhạc sĩ Trịnh Công Sơn có câu hát: “Sống trên đời sống cần có một
tấm lòng”
Hãy viết một bài văn ngắn, nêu suy nghĩ của em về tầm quan trọng của
tấm lòng trong cuộc sống.
=> Gợi ý: Theo admin Học văn lớp 9
- Giới thiệu được vấn đề nghị luận.
- Giải thích:
+ "Tấm lòng" là gì? Là tình cảm, sự quan tâm, chia sẻ yêu thương với mọi
người xung quanh; hay đơn giản là biết cảm thông và động lòng trắc ẩn
trước những cảnh ngộ, những mảnh đời.
+ Nội dung câu hát: Sống trên đời sống, cần phải biết quan tâm, chia sẻ,
biết giúp đỡ động viên mọi người xung quanh; có như vậy cuộc sống mới
trở nên đáng yêu, đáng quý, tươi đẹp và giàu ý nghĩa.
- Bàn luận: Sự cần thiết của một tấm lòng trong đời sống:
+ Trong cuộc sống, không phải ai cũng luôn gặp những điều may mắn,
không phải ai cũng thành công ngay từ lần đầu tiên và không phải ai
sinh ra cũng đều hạnh phúc. Mọi người sống trên đời đều có một hoàn
cảnh, một số phận riêng không ai giống ai: trẻ mồ côi không nơi nương
tựa, người nghèo, người kiếm sống lang thang, nạn nhân chiến tranh
( thương tật hoặc nhiễm chất độc màu da cam…), khuyết tật, nạn nhân
của thiên tai, của bệnh tật quái ác, của cảnh ngộ éo le khác… Họ cần quan
tâm, chia sẻ của người khác và của cộng động. Đó chính là lí do tại sao
chúng ta cần có một tấm lòng trong đời sống.
+ Tấm lòng cũng như tình yêu thương của con người với con người. Đời
sống chỉ có ý nghĩa khi chúng ta biết cho đi tấm lòng của mình thật trong
sáng, vô tư, không vụ lợi, vẩn đục,không tô vẽ, ghi danh Cũng như một
đứa trẻ trong mẩu chuyện nói rằng : “Việc chia sẻ tấm lòng sẽ khiến ta lớn
lao và khi ta không chia sẻ nó sẽ làm ta nhỏ đi”. Câu nói ấy khiến cho một
số người trong chúng ta hiểu rằng, tấm lòng được chia sẻ sẽ tiếp thêm cho

những người khó khăn, bất hạnh một nghị lực sống;cuộc đời sẽ bớt đi
những khổ đau phiền muộn,những số phận buồn thương; cũng như tiếp
thêm vào tâm hồn ta một niềm vui , một sự bằng lòng với chính mình và
hoàn thiện hơn nhân cách làm người…
( Các em lấy một vài dẫn chứng chứng minh)
+ Phê phán lối sống ích kỉ, vô cảm, thờ ơ…
- Bài học nhận thức và hành động:
+ Câu hát của cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn không chỉ nêu lên sự cần thiết
của một tấm lòng trong đời sống, mà còn nói lên cách ứng xử đầy nhân
văn của con người.
+ Phải biết cho cuộc đời này những gì tốt đẹp nhất: sự yêu thương, trân
trọng, cảm thông giúp đỡ lẫn nhau cả về vật chất lẫn tinh thần mà không
vì mục đích vụ lợi, hi vọng được báo đáp, trả ơn…
+ Mỗi cá nhân, dù ở địa vị nào, lứa tuổi nào thì bằng khả năng, ý thức của
mình đều có thể giúp đỡ, chia sẻ cùng người khác.
+ Ở lứa tuổi học sinh, cần tham gia các phong trào nhân đạo của xã hội
phù hợp với khả năng của mình.
Đây chỉ là những gợi ý cơ bản nhất, các em được tự do nêu suy nghĩ của
riêng mình, nhưng phải chân thành và nghiêm túc.
Chia sẻ
Đề 6:Suy nghĩ của em về mấy câu cách ngôn sau đây của người Châu Phi:
"Mỗi sáng ở Châu Phi, một con linh dương thức dậy,nó biết rằng nó phải
chạy nhanh hơn cả con sư tử nhanh nhất nếu không muốn bị giết.
Mỗi sáng một con sư tử thức dậy,nó biết nó phải chạy nhanh hơn con linh
dương chậm nhất hoặc nó sẽ bị chết đói.
Điều quan trọng không phải ở chỗ bạn là sư tử hay linh dương.Khi mặt trời
mọc, bạn nên bắt đầu chạy."
( Dẫn theo "Thế giới phẳng" - Friedman)
=> Gợi ý:
- Giới thiệu vấn đề nghị luận

- Giải thích:
+ Những câu cách ngôn trên nói đến một quy luật sinh tồn: “Nhanh thì
sống, chậm thì chết”. Dù là sư tử, linh dương hay bất cứ sinh vật nào khác
nếu muốn tồn tại phải không ngừng cố gắng, không ngừng vận động.
+ Từ chuyện sư tử và linh dương nói đến chuyện con người. Trong một xã
hội phát triển nhanh chóng như hiện nay, sự cạnh tranh là vô cùng khốc
liệt. Để có thể đứng vững trong cuộc sống, theo kịp sự phát triển của xã
hội, đòi hòi con người phải không ngừng nỗ lực, vượt lên chính mình để
vươn tới những tầm cao mới. Cái quan trọng không phải ta là người giàu
hay người nghèo, người giỏi hay người tầm thường mà cái quan trọng là
ta có biết nỗ lực vươn lên hay không.
- Bàn luận:
+ Trong một “ thế giới phẳng” với sự phát triển nhanh đến chóng mặt như
hiện nay, đừng bao giờ tự bằng lòng, tự thỏa mãn với những gì mình có.
Một người hôm nay có thể giỏi nhưng nếu cho như thế là đủ, không chịu
nghiên cứu, học hỏi, ngày mai có thể sẽ trở nên lạc hậu. Một đất nước
năm nay có thể giàu có nhưng nếu tự mãn, không chăm lo phát triển đất
nước thì năm sau có thể sẽ bị nước khác vượt qua. Nếu không muốn bị tụt
hậu, phải luôn luôn vận động, phải không ngừng học tập, rèn luyện để
vươn lên ( đưa dẫn chứng cụ thể)
+ Phê phán những con người thụ động, tự bằng lòng với chính mình,
không chịu phấn đấu vươn lên.
- Rút ra bài học cho cuộc sống: Để tồn tại, hướng tới thành công trong
một xã hội cạnh tranh khốc liệt như hiện nay, mỗi người cần không ngừng
học tập, rèn luyện, nỗ lực vươn lên bằng chính sức mạnh nội lực của mình