ky nang sinh hoat khoi

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (164.83 KB, 7 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

VẤN ĐỀ ĐỔI MỚI SINH HOẠT CHUYÊN MÔN 
DỰA TRÊN NGHIÊN CỨU BÀI HỌC

(Thực tế là việc dự giờ và đánh giá tiết dạy của GV)

Thực hiện: Nguyễn Thế Văn – P.Hiệu trưởng
1. Quan niệm, Mục đích đổi mới chuyên môn theo NCBH

1.1/ Quan niệm: Sinh hoạt chuyên môn theo nghiên cứu bài học (NCBH):

 Là hoạt động chun mơn nhưng ở đó GV tập trung phân tích các vấn đề liên quan
đến người học (học sinh).

 Không tập trung vào việc đánh giá giờ học, xếp loại GV mà nhằm khuyến khích GV
tìm ra ngun nhân tại sao HS chưa đạt kết quả như mong muốn và có biện pháp để
nâng cao chất lượng dạy học, tạo cơ hội cho HS được tham gia vào quá trình học
tập; giúp GV có khả năng chủ động điều chỉnh nội dung, phương pháp dạy sao cho
phù hợp với từng đối tượng HS.

1.2/ Mục đích:

 Đảm bảo cho tất cả học sinh có cơ hội tham gia vào quá trình học tập, GV quan tâm
đến khả năng học tập của học sinh đặc biệt là học sinh có khó khăn về học.

 Tạo cơ hội cho tất cả GV nâng cao năng lực chuyên môn, kỹ năng sư phạm và khả
năng sáng tạo trong dạy học.

 Nâng cao chất lượng dạy và học của nhà trường.

 Góp phần làm thay đổi văn hóa ứng xử trong nhà trường.

2. Các bước tiến hành NCBH: Chu trình NCBH gồm 4 bước:

 Bước 1. Xác định mục tiêu, xây dựng kế hoạch bài học nghiên cứu

 Cần xác định mục tiêu kiến thức và kĩ năng mà HS cần đạt được khi tiến hành
nghiên cứu. Mục tiêu bài học được nghiên cứu, được đề xuất bởi một thành viên
trong tổ CM, sau đó được góp ý, hồn thiện qua SHCM.

 Các GV sẽ có một cuộc thảo luận chi tiết, cụ thể bài học tiến hành nghiên cứu như:
 Đặt câu hỏi xem đây là loại bài học gì?

 Cách giới thiệu bài học như thế nào?

 Sử dụng các phương pháp và phương tiện dạy học thế nào cho đạt hiệu quả cao?
 Nội dung bài học chia ra những đơn vị kiến thức nào?

 Dự kiến tổ chức hoạt động dạy học nào tương ứng?
 Dự kiến tích hợp nội dung giáo dục nào là phù hợp?

 Sau khi kết thúc cuộc họp này, một GV trong nhóm sẽ nhận nhiệm vụ phát triển đề
cương đầu tiên của giáo án bài học nghiên cứu.

 Bước 2. Tiến hành bài học và dự giờ

 Sau khi hoàn thành kế hoạch dạy học chi tiết, một GV sẽ dạy minh hoạ bài học
nghiên cứu ở một lớp cụ thể.

 Các yêu cầu cụ thể của việc dự giờ như sau:

 Chuẩn bị lớp dạy minh hoạ, bố trí lớp có đủ chỗ ngồi quan sát thuận lợi cho

người dự.

 Điều chỉnh số lượng người dự ở mức vừa phải, không quá đông.

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

 GV cần quan sát học sinh học, cách phản ứng của học sinh trong giờ học, cách
làm việc nhóm, những sai lầm học sinh mắc phải. Quan sát tất cả đối tượng học
sinh, không được “bỏ rơi” một HS nào.

 Từ bỏ thói quen đánh giá giờ dạy của GV, người dự cần học tập, hiểu và thơng cảm
với khó khăn của người dạy. Đặt mình vào vị trí của người dạy để phát hiện những
khó khăn trong việc học của HS để tìm cách giải quyết.

 Bước 3. Suy ngẫm, thảo luận về bài học nghiên cứu

 Suy ngẫm và chia sẻ các ý kiến của GV về bài học sau khi dự giờ. Các ý kiến đưa ra
nhiều hay ít, tinh tế và sâu sắc hay hời hợt và nông cạn sẽ quyết định hiệu quả học
tập, phát triển năng lực của tất cả GV tham gia vào SHCM.

 Người dự tập trung quan sát việc học của HS, đưa ra bằng chứng về những gì họ
nhìn thấy được về cách học, suy nghĩ, giải quyết vấn đề của HS trên lớp học, để rút
kinh nghiệm, bổ sung, đưa ra biện pháp nâng cao hiệu quả.

 Mọi người phải lắng nghe, tôn trọng ý kiến của nhau khi thảo luận, không nên quan
tâm đến các tiêu chuẩn truyền thống của một giờ dạy.

 Tuyệt đối không xếp loại giờ dạy minh hoạ trong SHCM. Bởi giờ dạy là sản phẩm
chung của mọi người khi tham gia SHCM.

 Bước 4. Áp dụng cho thực tiễn dạy học hàng ngày

 Sau khi thảo luận về tiết dạy đầu tiên, tất cả cùng suy ngẫm xem có tiếp tục thực
hiện NCBH này nữa khơng? Nếu bài học nghiên cứu vẫn chưa hồn thiện thì cần
tiếp tục nghiên cứu để tiến hành dạy ở các lớp sau cho hoàn thiện hơn.

 Cuối cùng các GV viết bài báo cáo vạch ra những gì họ được học liên quan đến chủ
đề nghiên cứu và mục tiêu của họ trong giảng dạy.

3. Tổ chức thực hiện SHCM theo NCBH
3.1 Điều kiện để thực hiện nghiên cứu bài học
 Nhóm GV hợp tác xây dựng giáo án.

 Tiết học minh hoạ là tiết học như bình thường hàng ngày.
 Phát giáo án của tiết học cho giáo viên dự giờ.

 Vị trí GV dự giờ có thể quan sát được nét mặt của học sinh.
 Các giáo viên cần học cách quan sát.

 Nêu lại những ấn tượng của mình khi quan sát học sinh học.
 Chỉ ra thực tế và có bằng chứng (quay video, chụp ảnh)
 Khơng đánh giá giờ dạy của GV.

 Sự ủng hộ từ phía lãnh đạo.

3.2. Tổ chức thực hiện SHCM theo NCBH

*Giai đoạn thứ nhất : Hình thành cách dự giờ, suy ngẫm, xây dựng quan hệ đồng
nghiệp mới

Trong giai đoạn này, SHCM cần tập trung thực hiện các mục tiêu sau:

 Luyện tập cách quan sát và suy nghĩ về việc học của HS trong giờ học, có khả năng
phán đốn nhanh nhạy, chính xác để điều chỉnh việc dạy phù hợp, việc học của HS.
 Làm thay đổi cách nhìn, cách nghĩ và cảm nhận của GV về HS trong từng hoàn cảnh

khác nhau.

 Hình thành thói quen lắng nghe lẫn nhau; rèn luyện cách chia sẻ ý kiến, từ đó hồn
thành mối quan hệ đồng nghiệp thân thiện, cộng tác và học tập lẫn nhau.

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

 Đi sâu nghiên cứu, phân tích các phương án dạy học đáp ứng tối thiểu việc học của
học sinh, các mối quan hệ trong lớp học, các kĩ năng cần thiết để nâng cao chất
lượng việc học của HS.

 Tăng cường, vận dụng, thử nghiệm những ý tưởng sáng tạo khi dạy minh hoạ, lấy
học sinh làm trung tâm đều được vận dụng, trải nghiệm trong SHCM.

 SHCM nên tổ chức càng nhiều lần càng tốt.
4. Quy trình thực hiện đổi mới dự giờ:

1.Tổ/ nhóm CM họp soạn giáo án.
2. Cử một GV dạy minh họa
3. Tổ/nhóm CM họp rút KN
4. Áp dụng vào thực tiễn

5. Các lợi ích có được khi tham gia nghiên cứu bài học
 Học cách quan sát tinh tế, nhạy cảm việc học của HS.

 Hiểu sâu, rộng hơn về HS và đồng nghiệp. Hình thành sự chấp nhận lẫn nhau giữa
GV với GV và giữa GV và HS.

 Cùng nhau xây dựng và tạo nên văn hoá nhà trường.

 Tạo cơ hội cho CBQL, GV hiểu về quy định, chính sách của ngành và cơng việc của
mỗi GV.

 Tích luỹ kinh nghiệm, nâng cao năng lực chuyên mơn và đổi mới PPDH, KTĐG
theo hướng dạy học tích cực, lấy việc học của HS làm trung tâm của GV khi tham
gia SHCM theo NCBH.

6. Một số khó khăn cần khắc phục khi đổi mới SHCM theo NCBH

 Thái độ của GV đối với SHCM: nhiều GV hoài nghi về tác dụng chuyên môn và sợ
các đồng nghiệp tấn cơng mình.

 Tiến hành bài học minh hoạ: GV dạy như là diễn tập và không để ý đến HS gặp khó
khăn như thế nào.

 Dự giờ bài học: các GV dự chỉ chú ý đến GV dạy và họ thích ngồi ở đằng sau và ít
chú ý đến HS.

 Suy ngẫm về bài học: có nhiều GV có thái độ phê phán người dạy, hay ca ngợi rõ
ràng nhưng không chi tiết.

 Các GV chưa thực sự hợp tác cùng nhau xây dựng kế hoạch bài học.

 Thái độ của GV khơng phải là hồ đồng, bình đẳng, sẵn sàng học hỏi, hợp tác mà lại
là phê phán, đánh giá, làm mất đi tính nhân văn của NCBH.

7. Các quan niệm sai lầm về nghiên cứu bài học. Nghiên cứu bài học là:
 Lập một kế hoạch cho một bài học.- Một kịch bản cứng nhắc.

 Để đưa ra những giáo án tốt. - Được thực hiện riêng lẻ, đơn độc bởi từng giáo viên.

MỘT SỐ KỸ NĂNG TRONG ĐỔI MỚI SINH HOẠT CHUYÊN MÔN

THEO HƯỚNG NGHIÊN CỨU BÀI HỌC

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

A. Tổ khối trưởng

I. Kỹ năng chủ trì, điều hành thảo luận trong sinh hoạt chuyên môn.
- Cần tạo cơ hội cho tất cả những người tham dự được phát biểu.

- Gợi ý thảo luận khi sinh hoạt chuyên môn: Sinh hoạt chuyên môn là cơ hội học
hỏi, phát triển các năng lực mới của GV theo chuẩn nghề nghiệp:

+ Quan sát tinh/nhạy việc học của học sinh, chia sẻ các tình huống trong bài học
một cách cụ thể, chi tiết.

+ Cảm nhận, hiểu, chia sẻ những khó khăn trong việc học của học sinh.

+ Phán đoán nhanh/nhạy/sát các nguyên nhân liên quan đến việc học của HS.
Dựa trên lý thuyết đa trí thơng minh để phán đốn năng lực, sở trường của HS trong lớp
và hướng tác động sư phạm phù hợp.

+ Linh hoạt điều chỉnh việc dạy sát việc học, do đó khơng có một kế hoạch dạy
học cứng nhắc, bất biến.

+ Thiết kế lại (sáng tạo) việc dạy, trong đó chú trọng thiết kế hoạt động học trong
vùng phát triển gần của HS, phù hợp với phong cách, gây hứng thú, tạo động lực học
cho HS.

+ Tự học (bổ sung hiểu biết mới) về lí luận và thực tiễn dạy học, về môn học và
những ứng dụng thực tiễn trong đời sống.

- Kỹ năng ra quyết định là một trong những kỹ năng quan trọng của người chủ trì,
điều hành sinh hoạt chun mơn.

- Sinh hoạt chuyên môn tạo cơ hội cho GV cùng nhau phát hiện/ giải quyết vấn
đề thực tế với tư cách chuyên gia.

- Không nhất thiết tổng kết buổi thảo luận mà khuyến khích mỗi GV tự phát triển
khả năng tổng kết của mình.

II. Kỹ năng trao đổi, chia sẻ trong sinh hoạt chuyên môn.
I. Nguyên tắc trao đổi, chia sẻ trong sinh hoạt chuyên môn.

 Nguyên tắc 1: Từ bỏ thói quen quan sát và đánh giá người dạy.

 Nguyên tắc 2: Nội dung trao đổi tập trung vào hoạt động của học sinh.

 Nguyên tắc 3: Lắng nghe, tôn trọng sự khác biệt trong việc suy ngẫm bài học.
 Nguyên tắc 4: Mỗi thành viên của tổ / nhóm chun mơn đề có ý kiến riêng.

 Nguyên tắc 5: Tuyệt đối không xếp loại giờ dạy minh hoạt trong nghiên cứu bài học.
III. Các bước tiến hành một buổi sinh hoạt chuyên môn theo nghiên cứu bài học.

1. Chuẩn bị bài dạy.

2. Dạy minh họa và dự giờ.

3. Thảo luận sau dự giờ, bao gồm các bước sau:

Bước 1: GV dạy minh họa nêu mục tiêu của bài học, cách tiến hành, phương
pháp, đồ dùng… và cảm nhận sau khi dạy bài học.

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

* Người chủ trì có thể gọi ý thảo luận khi cần thiết:
Những điều mình học được qua bài dạy minh họa?

Những khó khăn của học sinh gặp phải trong giờ học?

Mô tả những hiện tượng quan sát được, những biểu hiện cụ thể của HS như: Vẻ mặt,
thái độ, hoạt động, sản phẩm...

 Nguyên nhân của những khó khăn?
 Giải pháp khắc phục những khó khăn?

 Bài học có gì mới/ sáng tạo so với SGK và SGV, điều này được thể hiện qua kết quả
học tập của HS như thế nào?

 Các nội dung/ hoạt động học tập có phù hợp với khả năng nhận thức của HS không?
 HS được quan tâm/ hỗ trợ như thế nào?

 HS có cơ hội liên hệ kiến thức đã biết để hình thành kiến thức mới như thế nào/

 Các em có cơ hội giúp đỡ nhau trong học tập khơng? nếu có thì đó là trường hợp HS
nào?

IV. Hồ sơ sinh hoạt chuyên đề của tổ chun mơn u cầu phải có:

 Báo cáo lý thuyết chuyên đề; có biên bản sinh hoạt góp ý của tổ chuyên môn...;
 Bài soạn của giáo viên được phân cơng thể hiện;

 Biên bản góp ý giờ dạy của tổ chuyên môn;
 Phiếu quan sát dự giờ dạy minh họa



MỘT SỐ KỸ NĂNG TRONG ĐỔI MỚI SINH HOẠT CHUYÊN MÔN

THEO HƯỚNG NGHIÊN CỨU BÀI HỌC

Thực hiện: Nguyễn Thế Văn – P.Hiệu trưởng
B. Giáo viên

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

 Người dự quan sát việc học của học sinh, đưa ra những ý kiến về cách suy nghĩ, cách
học, các giải quyết vấn đề của học sinh.

 Khi thảo luận, nội dung trao đổi cần tập trung vào việc nhận xét các hoạt động học tập
của học sinh: Hoạt động nào hiệu quả? Hoạt động nào chưa hiệu quả? Câu hỏi nào
hay? Tính huống nào đáng lưu ý? Học sinh nào, nhóm nào hoạt động hiệu quả, lý do?
Học sinh nào chưa tập trung chú ý vào việc học, vì sao? ...

 Khi suy ngẫm và chia sẻ, cần đảm bảo ai cũng có ý kiến riêng; ý kiến phải cụ thể, tỉ
mỉ; lắng nghe và tôn trọng các ý kiến của nhau; không xếp loại giờ dạy; khơng phê
bình, chỉ trích GV và HS.

Suy ngẫm và chia sẻ:

1- HS học? Không học?

2- Thái độ (đọc suy nghĩ/cảm nhận bên trong của HS)
3- Nhận thức của HS

4- Các mối quan hệ và sự thay đổi
5- Cấu trúc, kết cấu của bài học
6- Chất lượng của việc học

7- Mong muốn, ý định, kỹ năng dạy học của GV

 Mọi người phải lắng nghe và tôn trọng các ý kiến của nhau khi thỏa luận .
II. Một số kỹ thuật sinh hoạt chuyên môn theo nghiên cứu bài học.

1. Chọn vị trí quan sát :

 Người dự giờ nên đứng ở vị trí có thể quan sát HS một cách tốt nhất.
 Người dự giờ có thể ở hai bên hoặc phía trước lớp học.

2. Ghi chép khi dự giờ :

 Ghi chép biểu hiện tâm lý, thái độ, hành vi của một số HS.

 Tránh việc chỉ quan tâm ghi chép tiến trình và ghi tất cả nội dung, lời nói của GV…
theo như cách dự giờ truyền thống.

 Sử dụng phiếu quan sát: (theo mẫu)

Nội dung hoạt động Biểu hiện của HS Nguyên nhân, biện pháp

Hoạt động 1 : 
- Tên hoạt động.

- Nội dung hoạt động, nhiệm vụ, câu hỏi, bài tập,

Hoạt động 2:

Cảm xúc, thái độ, hành vi, trả lời câu
hỏi

- Bài tập, sản phẩm

Vì ….
Nên….
Có thể là ….

3. Quan sát khi dự giờ :

 Người dự tập trung quan sát việc học của HS là chủ yếu và trả lời được các câu hỏi
gợi ý sau :

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

 Khả năng thực hiện các nhiệm vụ học tập có vừa sức đối với HS khơng? HS có hiểu
lời hướng dẫn của GV không?

 Sự tương tác giữa các HS trong giờ học như thế nào?
 Hoạt động nào HS hứng thú hay khơng hứng thú? Vì sao?
 Hoạt động nào thu hút được tất cả học sinh tham gia? Vì sao?
 GV làm thế nào để cuốn hút HS tham gia?

 Những HS nào chưa/ không tham gia vào hoạt động?

4. Nguyên tắc trao đổi, chia sẻ trong sinh hoạt chuyên môn.
 Nguyên tắc 1: Từ bỏ thói quen quan sát và đánh giá người dạy.

 Nguyên tắc 2: Nội dung trao đổi tập trung vào hoạt động của học sinh.

 Nguyên tắc 3: Lắng nghe, tôn trọng sự khác biệt trong việc suy ngẫm bài học.
 Nguyên tắc 4: Mỗi thành viên của tổ / nhóm chun mơn đề có ý kiến riêng.

 Nguyên tắc 5: Tuyệt đối không xếp loại giờ dạy minh hoạt trong nghiên cứu bài học
5. Nội dung trao đổi, chia sẻ.

 Những điều mình học được qua bài dạy minh họa?
 Những khó khăn của học sinh gặp phải trong giờ học?

 Mô tả những hiện tượng quan sát được, những biểu hiện cụ thể của HS như: Vẻ mặt,
thái độ, hoạt động, sản phẩm...

 Nguyên nhân của những khó khăn?
 Giải pháp khắc phục những khó khăn?

 Bài học có gì mới/ sáng tạo so với SGK và SGV, điều này được thể hiện qua kết quả
học tập của HS như thế nào?

 Các nội dung/ hoạt động học tập có phù hợp với khả năng nhận thức của HS không?
 HS được quan tâm/ hỗ trợ như thế nào?

 HS có cơ hội liên hệ kiến thức đã biết để hình thành kiến thức mới như thế nào/

</div>

ky nang sinh hoat khoi

<b>MỘT SỐ KỸ NĂNG TRONG ĐỔI MỚI SINH HOẠT CHUYÊN MÔN </b>

<b>THEO HƯỚNG NGHIÊN CỨU BÀI HỌC</b>

<b>MỘT SỐ KỸ NĂNG TRONG ĐỔI MỚI SINH HOẠT CHUYÊN MÔN </b>

<b>THEO HƯỚNG NGHIÊN CỨU BÀI HỌC</b>

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về