Giao an Vat li9

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (824.58 KB, 118 trang )

(1)Ngµy so¹n : 20 / 8 / 2016 Ngµy d¹y : 23 / 8 / 2016. Ch¬ng I: §iÖn häc. Tiết 1: sự phụ thuộc của cờng độ dòng điện vào hiệu ®iÖn thÕ gi÷a hai ®Çu d©y dÉn . I.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: + Nêu đợc cách bố trí và tiến hành TN khảo sát sự phụ thuộc của cờng độ dòng điện vµo hiÖu ®iÖn thÕ gi÷a hai ®Çu d©y dÉn. + Vẽ và sử dụng đợc đồ thị biểu diễn mối quan hệ I, U từ số liệu thực nghiệm. + Nêu đợc kết luận về sự phụ thuộc của cờng độ dòng điện vào hiệu điện thế giữa hai ®Çu d©y dÉn. * VÒ kÜ n¨ng: + Rèn cho học sinh kĩ năng mắc mạch điện theo sơ đồ. + Vẽ và xử lí đồ thị. * Về thái độ: Yêu thích môn học. II. träng t©m: Sù phô thuéc cña I vµo U. III. ChuÈn bÞ . 1.Thµy: Gi¸o ¸n, b¶ng phô. §å dïng TN cho mçi nhãm HS: 1 d©y ®iÖn trë Nikªlin (hoÆc Constantan) cã l = 1m, d=0,3mm 1 Ampe kÕ, 1 V«n kÕ, 1 c«ng t¾c, nguån ®iÖn 6- 9V. 7 ®o¹n d©y nèi, mçi ®o¹n dµi 30 cm. 2.Trß: §äc tríc bµi. IV. hoạt động dạy học. 1. Ôn định tổ chức lớp – Yêu cầu môn học ( 3 phút). GV: + KiÓm tra sÜ sè líp. + Nêu yêu cầu đối với môn học về sách vở, đồ dùng học tập. + Giíi thiÖu ch¬ng tr×nh VËt lÝ 9. + Thèng nhÊt c¸ch chia nhãm vµ lµm viÖc theo nhãm trong líp. 2. KiÓm tra bµi cò (4 phót) (?): Hãy vẽ SĐMĐ gồm: 1 nguồn điện, 1 bóng đèn, 1 Vôn kế, 1 Ampe kế, 1 công tắc. Trong đó Vôn kế đo hiệu điện thế giữa hai đầu bóng đèn, Ampe kế đo cờng độ dòng điện qua đèn. 3.Giíi thiÖu bµi ( 1 phót ). + GV : Ơ lớp 7 chúng ta đã biết khi hiệu điện thế đặt vào hai đầu bóng đèn càng lớn thì cờng độ Dòng điện qua bóng đèn càng lớn và đèn càng sáng. Vây cờng độ dòng điện chạy qua dây dẫn có tỉ lệ với hiệu điện thế đặt vào hai đầu dây dẫn không ? 4. Bµi míi . Hoạt động của giáo viên Thêi gian Hoạt động của học sinh *H® 1: T×m hiÓu sù phô thuéc cña cêng độ dòng điện vào hiệu điện thế giữa hai ®Çu d©y dÉn.. - GV treo S§M§ h×nh 1.1/SGK lªn b¶ng. 17 phót Yªu cÇu HS quan s¸t, kÓ tªn, nªu c«ng dụng, cách mắc các bộ phận trong sơ đồ, bæ sung chèt (+), (-) vµo c¸c dông cô ®o trªn S§M§. - Yªu cÇu HS m¾c m¹ch ®iÖn h×nh 1.1/SGK. §o vµ ghi kÕt qu¶ vµo b¶ng 1.. I. ThÝ nghiÖm.. 1. Sơ đồ mạch điện.. 2. TiÕn hµnh thÝ nghiÖm. * KÕt qu¶ TN: B¶ng 1 KÕt qu¶ LÇn ®o ®o. HiÖu ®iÖn Cêng độ thÕ (V) dßng ®iÖn (A). - Gọi đại diện 1-2 nhóm đọc kết quả, GV ghi kÕt qu¶ lªn b¶ng phô. - Yªu cÇu c¸c nhãm tr¶ lêi C1. GV đánh giá kết quả TN của các nhóm.. 1 2 3 4 5 C1: Tõ kÕt qu¶ TN ta thÊy: “ Khi t¨ng (hoÆc gi¶m) U bao nhiªu lÇn th× I còng t¨ng (hoÆc gi¶m) bÊy nhiªu lÇn”.. * Hđ 2: Vẽ và sử dụng đồ thị để rút ra kết luËn.. II. §å thÞ biÓu diÔn sù phô thuéc cña cêng độ dòng điện vào hiệu điện thế.. - GV quan s¸t, uèn n¾n, söa sai cho HS. ( Lu ý HS: Khi đọc xong kết quả phải ngắt mạch để tránh sai số cho kết quả sau). - Yêu cầu HS đọc phần thông báo mục 1 – Dạng đồ thị, trả lời câu hỏi: + Nêu đặc điểm đờng biểu diễn sự phụ thuéc cña I vµo U ?. 1. Dạng đồ thị. * §å thÞ biÓu diÔn sù phô thuéc cña I vµo U là đờng thẳng đi qua gốc toạ độ. C2: Vẽ đờng biểu diễn mối quan hệ giữa I.

(2) + Dựa vào đồ thị cho biết: U = 1,5 V  I = ? U=3V  I= ? U=6V  I= ?. vµ U: I (A) 10 phót. - GV hớng dẫn HS cách vẽ đồ thị và yêu cÇu c¸ nh©n HS tr¶ lêi C2 vµo vë.. (?): Em có nhận xét gì về đồ thị của mình? - GV gi¶i thÝch: KÕt qu¶ ®o cßn m¾c sai số, do đó đờng biểu diễn đi qua gần tất cả c¸c ®iÓm biÓu diÔn. (?): H·y nªu kÕt luËn vÒ mèi quan hÖ gi÷a I vµ U ?. 0 U (V) 2. KÕt luËn. HiÖu ®iÖn thÕ gi÷a hai ®Çu d©y dÉn t¨ng (hoặc giảm) bao nhiêu lần thì cờng độ dòng ®iÖn ch¹y qua d©y dÉn còng t¨ng (hoÆc gi¶m) bÊy nhiªu lÇn.. * H® 3: VËn dông .. III. VËn dông .. - GV yªu cÇu HS tr¶ lêi C3, C4, C5.. 7 phót. C3: Từ đồ thị hình 1.2/ SGK: + Khi U = 2,5 V th× I = 0,5 A Khi U = 3,5 V th× I = 0,7 A. C5: Cờng độ dòng điện chạy qua dây dẫn tỉ lệ thuận với hiệu điện thế đặt vào hai đầu dây dẫn đó.. - Với câu C4, cho hoạt động nhóm, gọi HS lªn ®iÒn trªn b¶ng phô . - NÕu thiÕu thêi gian, cho HS vÒ nhµ lµm c©u C5. 4. Cñng cè (2 phót ). (?): Nêu kết luận về mối quan hệ giữa U và I ? Đồ thị biểu diễn mối quan hệ này có đặc điểm gì ? 5. Híng dÉn vÒ nhµ (1 phót ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ häc thuéc kÕt luËn cña bµi. - Lµm BT 1.1 – 1.4 / SBT .. Ngµy so¹n : 23 / 8 / 2016 Ngµy d¹y : 26 / 8 / 2016 TiÕt 2: §iÖn. trở của dây dẫn - định luật ôm .. I.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: + Nhận biết đợc đơn vị điện trở và vận dụng đợc công thức tính điện trở để giải bài tập. + Phát biểu và viết đợc hệ thức Định luật Ôm. + Vận dụng đợc Định luật Ôm để giải một số dạng bài tập đơn giản. * VÒ kÜ n¨ng: + Rèn cho học sinh kĩ năng vận dụng công thức để giải các bài tập liên quan. * Về thái độ: Cẩn thận, kiên trì trong học tập. II. träng t©m: §Þnh luËt ¤m. III. ChuÈn bÞ . U 1.Thµy: B¶ng phô ghi gi¸ trÞ th¬ng sè I . LÇn ®o 1 2 3 4 Trung b×nh céng 2.Trß: §äc tríc bµi. IV. hoạt động dạy học.. D©y dÉn 1. D©y dÉn 2.

(3) 1. KiÓm tra bµi cò ( 6 phót) + HS 1: Nêu kết luận về mối quan hệ giữa hiệu điện thế giữa hai đầu dây dẫn và cờng độ dòng điện chạy qua dây dẫn đó ? U + HS 2: Từ bảng kết quả số liệu Bảng 1 ( TN của nhóm ) ở bài trớc, hãy xác định thơng số I . Từ đó nêu nhận xét. ( TL : * I  U . U * Thơng số I có giá trị gần nh nhau với 1 dây dẫn xác định ) 2.Giíi thiÖu bµi ( 2 phót ). U + §V§: Víi d©y dÉn trong TN ë B¶ng 1 ta thÊy nÕu bá qua sai sè th× th¬ng sè I cã gi¸ trÞ nh nhau. VËy víi c¸c d©y dÉn kh¸c cã kÕt qu¶ nh vËy kh«ng ? 3. Bµi míi . Hoạt động của giáo viên Thêi Hoạt động của học sinh gian * H® 1: T×m hiÓu kh¸i niÖm ®iÖn trë.. I. §iÖn trë cña d©y dÉn.. 20 phót - Yªu cÇu tõng HS dùa vµo b¶ng 2, x¸c U định thơng số I của dây dẫn 2. Sau đó GV yêu cầu 1 HS lên điền kết quả trên bảng phụ mà GV đã kẻ sẵn. U (?): Có nhận xét gì về thơng số I đối víi mçi d©y dÉn vµ víi 2 d©y dÉn kh¸c nhau ? - GV ®iÒu khiÓn c¶ líp th¶o luËn. _ Yêu cầu HS đọc thông tin SGK. (?): Nªu c«ng thøc tÝnh ®iÖn trë ? NÕu cã U = 3V, I = 250 mA th× R = ? - Trong SĐMĐ, điện trở đợc kí hiệu nh thÕ nµo ? §¬n vÞ ®iÖn trë lµ g× ? - So s¸nh ®iÖn trë cña 2 d©y dÉn ë c©u C1  Nªu ý nghÜa cña ®iÖn trë ? * H® 2: Ph¸t biÓu vµ viÕt biÓu thøc định luật Ôm.. - GV híng dÉn HS tõ c«ng thøc U U R I 7 phót I  R vµ th«ng b¸o ®©y chÝnh lµ hÖ thøc cña §Þnh luËt ¤m. - Yªu cÇu HS dùa vµo hÖ thøc cña Định luật Ôm để phát biểu định luật.. U 1. Xác định thơng số I đối với mỗi dây dẫn. C1: C2: U + §èi víi mçi d©y dÉn: Th¬ng sè I cã gi¸ trÞ xác định và không đổi. U + §èi víi 2 d©y dÉn kh¸c nhau: Th¬ng sè I cã gi¸ trÞ kh¸c nhau. 2. §iÖn trë. U R I không đổi đối với mỗi dây dẫn + TrÞ sè và đợc gọi là điện trở của dây dẫn đó. + Kí hiệu của điện trở trong sơ đồ mạch điện là: + §¬n vÞ ®iÖn trë lµ ¤m ( KÝ hiÖu lµ:  ). + ý nghĩa của điện trở: Điện trở biểu thị mức độ c¶n trë dßng ®iÖn nhiÒu hay Ýt cña d©y dÉn. II. §Þnh luËt ¤m.. 1. Hệ thức của định luật. U I R Trong đó: + I là cờng độ dòng điện (A). + U lµ hiÖu ®iÖn thÕ (V). + R lµ ®iÖn trë (  ). 2. Phát biểu định luật. “Cờng độ dòng điện chạy qua dây dẫn tỉ lệ thuận với hiệu điện thế đặt vào hai đầu dây và tØ lÖ nghÞch víi ®iÖn trë cña d©y.’’. * H® 3: VËn dông.. III. VËn dông.. - Yªu cÇu HS vËn dông lµm C3, C4. GV hớng dẫn HS tóm tắt đề và trình 7 phót bµy lêi gi¶i.. C3: Tãm t¾t R = 12  , I = 0,5 A. U=? Gi¶i: ¸p dông hÖ thøc cña §Þnh luËt ¤m:.

(4) U I R  U = I.R . Thay sè: U = 12.5 = 60 (V) C4: U1 = U2, R2 = 3R1  I1 = 3I2. 4. Cñng cè (2 phót ). (?): Ph¸t biÓu vµ viÕt hÖ thøc cña §Þnh luËt ¤m ? 5. Híng dÉn vÒ nhµ (1 phót ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ häc kÕt luËn cña bµi + Lµm BT 2.1 – 2.4/ SBT. ChuÈn bÞ s½n BCTH trang 10/SGK.. Ngµy so¹n : 27 / 8 / 2016 Ngµy d¹y : 30 / 8 / 2016 TiÕt 3: thùc hµnh:. xác định điện trở của một dây dẫn b»ng ampe kÕ vµ v«n kÕ.. I.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: + Nêu đợc cách xác định điện trở từ công thức tính điện trở. + Mô tả đợc cách bố trí và tiến hành TN xác định điện trở của một dây dẫn bằng Vôn kế vµ Ampe kÕ. * VÒ kÜ n¨ng: + Mắc mạch điện theo sơ đồ. + Sử dụng đúng các dụng cụ đo: Vôn kế, Am pe kế. + KÜ n¨ng lµm bµi thùc hµnh vµ viÕt B¸o c¸o thùc hµnh. * Về thái độ: + CÈn thËn, kiªn tr×, trung thùc, chó ý an toµn trong sö dông ®iÖn. + Hợp tác trong hoạt động nhóm. II. träng t©m: §o ®iÖn trë. III. ChuÈn bÞ . 1.Thày: + Một đồng hồ đo địên đa năng. 2.Mçi nhãm häc sinh: 1 d©y dÉn cã ®iÖn trë cha biÕt gi¸ trÞ. 1 bé nguån ®iÖn. 1 Ampe kÕ, 1 V«n kÕ, 1 c«ng t¾c ®iÖn, 7 ®o¹n d©y dÉn. IV. hoạt động dạy học. 1. KiÓm tra bµi cò ( 8 phót ). - GV yªu cÇu líp phã häc tËp b¸o c¸o t×nh h×nh chuÈn bÞ bµi cña c¸c b¹n. - Gäi 1 HS lªn b¶ng tr¶ lêi c©u hái: + C©u hái 1 cña BCTH. + Vẽ sơ đồ mạch điện để xác định điện trở của một dây dẫn bằng Am pe kế và Vôn kế ? U ( TL: + R = I . §o U dïng V«n kÕ, m¾c song song. §o I dïng Am pe kÕ, m¾c nèi tiÕp . + S§M§ h×nh 1.1/ SGK VL9. ). 2. Bµi míi. Hoạt động của thầy Hoạt động của trò * H®1: KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ cña häc sinh I. ChuÈn bÞ. vµ nªu môc tiªu thùc hµnh ( 5 phót ). - Yªu cÇu HS ngåi theo nhãm, nhãm trëng kiÓm tra BCTH cña c¸ nh©n HS råi b¸o c¸o víi GV. - GV nêu mục tiêu giờ TH: Xác định điện trở cña mét d©y dÉn b»ng Am pe kÕ vµ V«n kÕ . - Lu ý HS về an toàn lao động khi thực hành. * H®2: Tæ chøc cho häc sinh thùc hµnh (25 II. Néi dung thùc hµnh. phót). 1. Vẽ SĐMĐ để đo điện trở của một dây dẫn bằng Am pe kÕ vµ V«n kÕ..

(5) - GV ph©n chia khi vùc thùc hµnh, ph¸t dông cô thùc hµnh cho c¸c nhãm. - Yªu cÇu HS thùc hµnh TN theo nhãm theo 2. TiÕn hµnh TN theo nhãm .§o vµ ghi kÕt qu¶ TN néi dung môc II – SGK / Tr 9. vµo b¶ng KÕt qu¶ ®o cña BCTH. C¸ nh©n hoµn thµnh môc môc 2a,b/ BCTH. KÕt qu¶ ®o Trao đổi nhóm hoàn thành nhận xét mục 2c/ KÕt qu¶ HiÖu Cờng độ Điện BCTH ®o ®iÖn thÕ dßng trë LÇn ®o (V) ®iÖn (A) (  ) - GV quan s¸t, uèn n¾n sai sãt cho c¸c nhãm. 1 2 3 4 5 6 3. C¸ nh©n hoµn thµnh BCTH . 3. NhËn xÐt – ViÕt têng tr×nh ( 6 phót ). - GV yªu cÇu HS ngõng TH, GV thu BCTH. - GV nhận xét, đánh giá chung về giờ TH. - GV giíi thiÖu c¸ch ®o ®iÖn trë d©y dÉn b»ng §ång hå ®o ®iÖn ®a n¨ng. - Yªu cÇu nhãm trëng viÕt B¶n têng tr×nh TN cña nhãm m×nh. 4. Híng dÉn vÒ nhµ ( 1 phót ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ hoµn thµnh BCTH vµo vë. - Ôn lại kiến thức về đoạn mạch nối tiếp, đoạn mạch song song đã học ở lớp 7. - §äc tríc bµi 4/ SGK.. Ngµy so¹n : 02 / 9 / 2016 Ngµy d¹y : 05 / 9 / 2016. TiÕt 4: §o¹n m¹ch nèi tiÕp.. I.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: + Suy luận để xây dựng đợc công thức tính điện trở tơng đơng của đoạn mạch gồm hai.

(6) U1 R1  U điện trở mắc nối tiếp: Rtđ = R1 + R2 và hệ thức 2 R2 từ các kiến thức đã học. + Mô tả đợc cách bố trí TN kiểm tra lại các hệ thức suy ra từ lí thuyết. * VÒ kÜ n¨ng: + Mắc mạch điện theo sơ đồ. + Kĩ năng suy luận, lập luận lôgic, vận dụng công thức để giải các bài tập liên quan. * Về thái độ: + Ham häc hái, yªu thÝch m«n häc. II. träng t©m: §Æc ®iÓm U, I, Rt® cña ®o¹n m¹ch nèi tiÕp. III. ChuÈn bÞ . 1.Thày: + Mắc mạch điện theo sơ đồ hình 4.2 / SGK. 2.Mçi nhãm häc sinh: 3 ®iÖn trë mÉu ( 6  , 10  , 16  ). 1 Ampe kÕ, 1 V«n kÕ, 1 nguån ®iÖn 6V, 1 c«ng t¾c, 7 ®o¹n d©y dÉn. IV. hoạt động dạy học. 1. KiÓm tra bµi cò ( 8 phót ). - HS 1: Ph¸t biÓu vµ viÕt biÓu thøc cña §Þnh luËt ¤m ? - HS 2: Ch÷a bµi tËp 2.1 / SBT. U ( TL: + Néi dung §Þnh luËt ¤m: SGK / Tr8. BiÓu thøc: I = R . + Bµi 2.1: a) I1 = 3mA, I2 = 2mA, I3 = 1mA. b) R1 > R2 > R3. ) 2. Giíi thiÖu bµi ( 2 phót ). - ĐVĐ: Trong phần Điện học lớp 7, chúng ta đã tìm hiểu về đoạn mạch nối tiếp. Liệu có thể thay thế hai điện trở mắc nối tiếp bằng một điện trở để dòng điện chạy qua mạch không thay đổi không ? 3. Bµi míi . Hoạt động của giáo viên Thêi gian Hoạt động của học sinh * H® 1: ¤n l¹i nh÷ng kiÕn thøc cã liªn quan đến bài mới. 10 phót. I. Cờng độ dòng điện và hiệu điện thế trong ®o¹n m¹ch nèi tiÕp.. (?): Trong đoạn mạch gồm 2 bóng đèn m¾c nèi tiÕp: + Cờng độ dòng điện chạy qua mỗi đèn có mối quan hệ nh thế nào với cờng độ dßng ®iÖn m¹ch chÝnh ? + HiÖu ®iÖn thÕ gi÷a hai ®Çu ®o¹n m¹ch liªn hÖ nh thÕ nµo víi hiÖu ®iÖn thÕ gi÷a hai đầu mỗi bóng đèn ?. 1. Nhí l¹i kiÕn thøc ë líp 7. §1 nt §2: I1 = I 2 U1 + U 2 = U. 2. §o¹n m¹ch gåm hai ®iÖn trë m¾c nèi tiÕp.. - Y/c c¸ nh©n HS quan s¸t h×nh 4.1/ SGK tr¶ lêi c©u C1.. C1: R1, R2 và Ampe kế đợc mắc nối tiếp với nhau (R1 nt R2 nt (A) ).. - GV th«ng b¸o c¸c hÖ thøc ( 1 ) vµ ( 2 ) vẫn đúng với đoạn mạch gồm 2 điện trở m¾c nèi tiÕp.. C2: CM c«ng thøc ( 3 ): V× R1 nt R2 nªn ta cã: I1 = I2 U1 U 2   R1 R2 U1 R1  hay: U 2 R2 (®pcm ). (?): H·y cho biÕt mèi quan hÖ gi÷a U, I trong ®o¹n m¹ch gåm R1 nt R2 ? - Y/ cÇu c¸ nh©n HS tr¶ lêi C2. - Gäi 1 HS lªn b¶ng tr×nh bµy C2. GV kiÓm tra phÇn tr×nh bµy cña HS díi líp. * H® 2: X©y dùng c«ng thøc tÝnh ®iÖn trở tơng đơng của đoạn mạch nối tiếp.. - GV thông báo KN điện trở tơng đơng. (?): Điện trở tơng đơng của đoạn mạch gồm 2 điện trở mắc nối tiếp đợc tính nh thÕ nµo ? - Yªu cÇu c¸ nh©n HS hoµn thµnh c©u C3. GV gîi ý: + ViÕt biÓu thøc liªn hÖ gi÷a UAB víi U1 vµ U2. + ViÕt biÓu thøc UAB theo I. (1) (2). 15 phót. II. Điện trở tơng đơng của đoạn mạch nối tiÕp.. 1. Điện trở tơng đơng. Điện trở tơng đơng ( Rtđ ) của một đoạn m¹ch lµ ®iÖn trë cã thÓ thay thÕ cho ®o¹n m¹ch nµy, sao cho víi cïng hiÖu ®iÖn thÕ th× cờng độ dòng điện chạy qua đoạn mạch vẫn cã gi¸ trÞ nh tríc. 2. Công thức tính điện trở tơng đơng của ®o¹n m¹ch gåm hai ®iÖn trë m¾c nèi tiÕp. Rt® = R1 + R2 (4) C3: CM c«ng thøc ( 4 ):.

(7) R t¬ng øng. - Yêu cầu HS đọc thông tin SGK, nêu c¸ch tiÕn hµnh TN kiÓm tra c«ng thøc ( 4 ). - Yªu cÇu HS tiÕn hµnh TN kiÓm tra theo nhãm. (?): Qua kÕt qu¶ TN ta cã thÓ rót ra KL g× ? - GV thông báo KN giá trị cờng độ định møc.. V× R1 nt R2 nªn: UAB = U1 + U2.  IAB .Rt® = I1.R1 + I2.R2. Mµ IAB = I1 = I2  Rt® = R1 + R2 ( ®pcm ). 3. ThÝ nghiÖm kiÓm tra. 4. KÕt luËn. §o¹n m¹ch gåm hai ®iÖn trë m¾c nèi tiÕp có điện trở tơng đơng bằng tổng các điện trở thµnh phÇn : Rt® = R1 + R2 .. * H® 3: VËn dông.. III. VËn dông.. 7 phót - Yªu cÇu HS suy nghÜ tr¶ lêi C4, C5. (?): Cần mấy công tắc để điều khiển ®o¹n m¹ch nèi tiÕp ? (?): Rt® cña ®o¹n m¹ch gåm 3 ®iÖn trë mắc nối tiếp đợc tính nh thế nào ?. C4: Cả 3 TH đều không có đèn sáng. V× m¹ch hë, kh«ng cã dßng ®iÖn ch¹y qua C5: V× R1 nt R2 nªn : R12 = R1 + R2. R12 = 20 + 20 = 2.20 = 40 (  ). Cã: R12 nt R3 nªn: R123 = R12 + R3. R123 = 40 + 20 = 3.20 = 60 (  ).. 4. Cñng cè (2 phót ). (?): Nêu đặc điểm U, I của đoạn mạch nối tiếp ? (?): Nêu công thức tính Rtđ của đoạn mạch nối tiếp ? CM công thức đó ? 5. Híng dÉn vÒ nhµ (1 phót ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ häc thuéc kÕt luËn cña bµi. - Lµm BT 4.1 – 4.7 / SBT. - Ôn lại kiến thức về đoạn mạch song song đã học ở lớp 7.. Ngµy so¹n : 06 / 9 / 2016 Ngµy d¹y : 09 / 9 / 2016. TiÕt 5: §o¹n m¹ch song song.. I.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: + Suy luận để xây dựng đợc công thức tính điện trở tơng đơng của đoạn mạch gồm hai I1 R2 1 1 1    R R R I R1 từ các kiến thức đã học. td 1 2 2 ®iÖn trë m¾c song song: vµ hÖ thøc + Mô tả đợc cách bố trí TN kiểm tra lại các hệ thức suy ra từ lí thuyết. * VÒ kÜ n¨ng: + Mắc mạch điện theo sơ đồ. + Kĩ năng suy luận, lập luận lôgic, vận dụng công thức để giải các bài tập liên quan. * Về thái độ: + Ham häc hái, yªu thÝch m«n häc. II. träng t©m: §Æc ®iÓm U, I, Rt® cña ®o¹n m¹ch song song. III. ChuÈn bÞ . 1.Thày: + Mắc mạch điện theo sơ đồ hình 5.1/SGK. 2.Mçi nhãm häc sinh: 3 ®iÖn trë mÉu. 1 Ampe kÕ, 1 V«n kÕ, 1 nguån ®iÖn 6V, 1 c«ng t¾c, 9 ®o¹n d©y dÉn. IV. hoạt động dạy học. 1. KiÓm tra bµi cò ( 8 phót ). - HS 1: Nêu đặc điểm U,I, Viết công thức tính Rtđ của đoạn mạch gồm 2 điện trở mắc nối tiếp ? - HS 2: Ch÷a bµi tËp 4.1 / SBT. ( TL: + §Æc ®iÓm U,I: I 1 = I2 (1) U1 + U 2 = U (2) C«ng thøc tÝnh Rt®: Rt® = R1 + R2. + Bµi 4.1: a) S§M§: b) Rt® = R1 + R2 =15 (  ), 2. Giíi thiÖu bµi ( 2 phót ).. Im = IA = 0,2 ( A )  UAB = Im .Rt® = 3 ( V )..

(8) - ĐVĐ: Đối với đoạn mạch song song, điện trở tơng đơng của đoạn mạch có bằng tổng các điện trở thµnh phÇn kh«ng ?. 3. Bµi míi. Hoạt động của giáo viên. Thêi gian. Hoạt động của học sinh. * H® 1: ¤n l¹i nh÷ng kiÕn thøc cã liªn quan đến bài mới.. I. Cờng độ dòng điện và hiệu điện thế trong ®o¹n m¹ch song song.. (?): Trong đoạn mạch gồm 2 bóng đèn m¾c song song: HiÖu ®iÖn thÕ vµ cêng độ dòng điện của đoạn mạch có quan hệ 10 phút nh thế nào với hiệu điện thế và cờng độ dßng ®iÖn c¸c m¹ch rÏ ?. 1. Nhí l¹i kiÕn thøc ë líp 7.. - Y/c c¸ nh©n HS quan s¸t h×nh 5.1/ SGK tr¶ lêi c©u C1. - GV th«ng b¸o c¸c hÖ thøc ( 1 ) vµ ( 2 ) vẫn đúng với đoạn mạch gồm 2 điện trở m¾c song song. (?): H·y cho biÕt mèi quan hÖ gi÷a U, I trong ®o¹n m¹ch gåm R1 // R2 ? - Y/ cÇu c¸ nh©n HS tr¶ lêi C2. - Gäi 1 HS lªn b¶ng tr×nh bµy C2. * H® 2: X©y dùng c«ng thøc tÝnh ®iÖn trở tơng đơng của đoạn mạch song song.. - GV th«ng b¸o c«ng thøc tÝnh Rt® cña 15 phót ®o¹n m¹ch gåm R1 // R2. - Yªu cÇu c¸ nh©n HS hoµn thµnh c©u C3. GV gîi ý: + ViÕt biÓu thøc liªn hÖ gi÷a I víi I1 vµ I2. + VËn dông c«ng thøc §Þnh luËt ¤m thay I theo U,R. - Yêu cầu HS đọc thông tin SGK, nêu c¸ch tiÕn hµnh TN kiÓm tra c«ng thøc ( 4 ). - Yªu cÇu HS tiÕn hµnh TN kiÓm tra theo nhãm. (?): Qua kÕt qu¶ TN ta cã thÓ rót ra KL g× ? - GV y/cầu HS đọc thông tin / SGK. (?): Ngêi ta thêng m¾c song song vµo m¹ch ®iÖn c¸c dông cô ®iÖn cã cïng hiệu điện thế định mức khi nào? Vì sao?. §1 // §2: I = I1 + I2. U = U1 = U2.. (1) (2). 2. §o¹n m¹ch gåm hai ®iÖn trë m¾c song song. C1: Các điện trở R1 và R2 đợc mắc song song víi nhau. ( R1 // R2 ). C2: CM c«ng thøc ( 3 ): V× R1 // R2 nªn ta cã: U1 = U2  I1R1 = I2R2 I1 R2  I R1 (®pcm) 2 hay: II. Điện trở tơng đơng của đoạn mạch song song.. 1. C«ng thøc tÝnh ®iÖn trë t¬ng cña ®o¹n m¹ch gåm hai ®iÖn trë m¾c song song. 1 1 1   Rtd R1 R2 (4) R1.R2 Hay: Rt® = R1  R2 ( 4’ ) C3: CM c«ng thøc ( 4 ): V× R1 // R2 nªn: I = I1 + I2 U AB U1 U 2   Rtd R1 R2 . Mµ: UAB = U1 = U2 1 1 1    Rtd R1 R2 ( ®pcm ) 2. ThÝ nghiÖm kiÓm tra. 3. KÕt luËn. §èi víi ®o¹n m¹ch gåm hai ®iÖn trë song song thì nghịch đảo của điện trở đơng bằng tổng các nghịch đảo của ®iÖn trë thµnh phÇn : 1 1 1   Rtd R1 R2. . m¾c t¬ng tõng. * H® 3: VËn dông.. III. VËn dông.. - Yªu cÇu HS th¶o luËn nhãm tr¶ lêi C4. Hớng dẫn HS vẽ SĐMĐ khi đèn và quạt 7 phút m¾c song song.. C4: + M¾c song song. Nếu đèn không hoạt động thì quạt vẫn hoạt động vì quạt vẫn đợc mắc vào hiệu điện thế đã cho( chúng hoạt động độc lập nhau ). C5: R12 = 15  R12 . R3 + Cã R12 // R3 nªn R123 = =10 Ω R 12+ R3 So s¸nh: R123 < R1, R123 < R2, R123 < R3.. (?): Rt® cña ®o¹n m¹ch gåm 3 ®iÖn trë mắc song song đợc tính nh thế nào ?. 4. Cñng cè (2 phót )..

(9) (?): Nêu đặc điểm U, I của đoạn mạch song song ? Nêu công thức tính Rtđ của đoạn mạch song song ? CM công thức đó ? 5. Híng dÉn vÒ nhµ (1 phót ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ häc thuéc kÕt luËn cña bµi . - Lµm BT 5.1 – 5.6 / SBT + ¤n LT bµi 4+5/ SGK.. Ngµy so¹n : 10/ 9 / 2016 Ngµy d¹y : 13 / 9 / 2016. Tiết 6: bài tập vận dụng định luật ôm.. I.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: Vận dụng đợc các kíên thức đã học để giải đợc các bài tập đơn giản về đoạn mạch gồm nhiÒu nhÊt lµ 3 ®iÖn trë. * VÒ kÜ n¨ng: + Giải bài tập vật lí theo đúng các bớc giải. + RÌn kÜ n¨ng ph©n tÝch, so s¸nh, tæng hîp th«ng tin. + Sử dụng đúng các thuật ngữ. * Về thái độ: + CÈn thËn, trung thùc. + Ham häc hái, yªu thÝch m«n häc. II. träng t©m: Bµi tËp. III. ChuÈn bÞ . 1.Thµy: + T liÖu. 2.Trß: + ¤n tËp lÝ thuyÕt bµi 2, 4, 5/ SGK. IV. hoạt động dạy học. 1. KiÓm tra bµi cò ( 6 phót ). - HS 1: Ph¸t biÓu vµ viÕt biÓu thøc §Þnh luËt ¤m ? - HS 2: ViÕt c«ng thøc biÓu diÔn mèi quan hÖ gi÷a U, I, R trong ®o¹n m¹ch cã 2 ®iÖn trë m¾c nèi tiÕp, m¾c song song. ( TL: + Néi dung §Þnh luËt ¤m: SGK. U I R BiÓu thøc §L ¤m: + §o¹n m¹ch nèi tiÕp: I = I 1 = I2 U1 + U 2 = U C«ng thøc tÝnh Rt®: Rt® = R1 + R2. + §o¹n m¹ch song song: U = U1 = U2. I = I1 + I2. 1 1 1   C«ng thøc tÝnh Rt®: Rtd R1 R2 ) 2. Giíi thiÖu bµi ( 1 phót ). - ĐVĐ: Chúng ta học về ĐL Ôm, vận dụng công thức để xây dựng công thức tính điện trở tơng đơng của đoạn mạch nối tiếp, song song. Tiết học hôm nay chúng ta vận dụng các kiến thức đã học trong các bài trớc để giải một số bài tập đơn giản vận dụng ĐL Ôm.. 3. Bµi míi.. Hoạt động của giáo viên. T/ gian. * H® 1: Gi¶i bµi tËp 1.. - GV yêu cầu HS đọc đề bài Bài 1. Gọi 1 HS tóm tắt đề bài. - Yªu cÇu HS quan s¸t S§M§ h×nh 6.1/ SGK vµ tr¶ lêi c©u hái: (?): R1 và R2 đợc mắc với nhau nh thế nµo ? ViÕt c¸c c«ng thøc biªñ diÔn mèi quan hÖ gi÷a U, I, R trong ®o¹n m¹ch cã chøa R1, R2 ? Ampe kÕ vµ V«n kÕ ®o những đại lợng nào trong mạch ?. Hoạt động của học sinh I. Bµi tËp 1.. 12 phót. Tãm t¾t: a) Rt® = ? b) R2 = ?. R1 nt R2, R1 = 5  . UAB = 6 V, I = 0,5 A. Lêi gi¶i. a) VËn dông biÓu thøc §L ¤m cho m¹ch chÝnh ta cã:.

(10) (?): Khi biÕt Um vµ Im, vËn dông c«ng thức nào để tính Rtđ ? (?): TÝnh R2 nh thÕ nµo ? -Yªu cÇu HS th¶o luËn nhãm t×m ra c¸ch gi¶i kh¸c .. U U 6  12 Rtd Suy ra: R = I 0,5 . t® b) V× R1 nt R2 nªn ta cã: Rt® = R1 + R2  R2 = Rt® - R1 = 12 – 5 = 7 . * H® 2: Gi¶i bµi tËp 2.. II. Bµi tËp 2.. - GV yêu cầu HS đọc đề BT 2, tóm tắt đề vµo vë. - Y/cÇu c¸ nh©n HS gi¶i BT 2 ( cã thÓ 10 phót tham kh¶o gîi ý c¸ch gi¶i trong SGK ) theo đúng các bớc giải. - Sau khi HS lµm xong, gäi 1 HS lªn ch÷a phÇn a); 1 HS lªn ch÷a phÇn b). - Gäi HS kh¸c nªu nhËn xÐt.. Tãm t¾t:. I. * Yªu cÇu HS th¶o luËn nhãm t×m ra c¸ch gi¶i kh¸c. - Gäi HS so s¸nh c¸c c¸ch tÝnh R 2  C¸ch nµo lµm nhanh, gän, dÔ hiÓu .. R1 // R2, R1 = 10  . I1 = 1,2A , I = 1,8 A.. a) UAB = ? b) R2 = ? Lêi gi¶i a) VËn dông biÓu thøc cña §L ¤m cho m¹ch rÏ chøa R1 ta cã: U I1  1 R1  U = I .R = 1,2.10 = 12 V 1 1 1 Mµ: R1 // R2 nªn: UAB = U1 = U2 = 12 V. b) V× R1 // R2 nªn ta còng cã: I = I1 + I2  I2 = I – I1 = 1,8 – 1,2 = 0,6 A. U2 U2 Mµ theo §L ¤m : I = R2  R = I 2 2. 2. 12 20 0, 6 Thay sè: R2 = . * H® 3: Gi¶i bµi tËp 3.. II. Bµi tËp 3.. - T¬ng tù, híng dÉn HS gi¶i BT 3.. Tãm t¾t: 12 phót. - Có thể cho biểu điểm để HS chấm chéo nhau, gãp phÇn t¨ng høng thó tiÕt häc. - Híng dÉn HS t×m c¸ch gi¶i kh¸c. - HDÉn HS vÒ nhµ tÝnh tiÕp vµ so s¸nh các cách đó.. R1 nt ( R2 // R3 ), UAB = 12 V. R1 = 15  , R2 = R3 =30  .. a) Rt® = ? b) I1, I2, I3 = ? Lêi gi¶i a) V× R2 // R3 vµ R2 = R3 nªn: R23 = R2 / 2  R23 = 30 / 2 = 15  . M¹ch gåm: R1 nt ( R2 // R3 ) nªn: Rt® = R123 = R1 + R23 = 15 + 15 = 30  . b) I2 = I3 = 0,2A.. 4. Cñng cè (3 phót ). (?): Muèn gi¶i BT vÒ vËn dông §L ¤m cho c¸c lo¹i ®o¹n m¹ch cÇn tiÕn hµnh theo mÊy bíc ? 5. Híng dÉn vÒ nhµ (1 phót ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ häc thuéc C¸c bíc gi¶i BT. - Lµm BT 6.1 – 6.5 / SBT.. Ngµy so¹n : 13 / 9 / 2016 Ngµy d¹y : 16 / 9 / 2016 TiÕt 7: sù phô thuéc. cña ®iÖn trë vµo chiÒu dµi d©y dÉn.. I.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc:.

(11) + Nêu đợc điện trở của dây dẫn phụ thuộc vào chiều dài, tiết diện và vật liệu làm dây dÉn. + Biết cách xác định sự phụ thuộc của điện trở vào một trong các yếu tố ( l, S, ρ ). + Suy luËn vµ tiÕn hµnh TN kiÓm tra sù phô thuéc cña ®iÖn trë d©y dÉn vµo chiÒu dµi. + Nêu đợc điện trở của các dây dẫn có cùng tiết diện và đợc làm từ cùng một vật liệu thì tØ lÖ víi chiÒu dµi cña d©y. * VÒ kÜ n¨ng: + Mắc mạch điện và sử dụng dụng cụ đo để đo điện trở của dây dẫn. * Về thái độ: + Trung thực, có tinh thần hợp tác trong hoạt động nhóm. II. träng t©m: Sù phô thuéc cña R vµo l ( R ~ l ). III. ChuÈn bÞ . 1.Thµy: B¶ng phô 1/ SGK. 2.Mçi nhãm häc sinh: 1 Am pe kÕ, 1 V«n kÕ, 1 nguån ®iÖn, 1 c«ng t¾c, 8 ®o¹n d©y dÉn cã vá bäc c¸ch ®iÖn. 3 dây điện trở có cùng tiết diện và đợc làm bằng cùng 1 loại vật liệu có chiều dài l, 2l, 3l. IV. hoạt động dạy học. *Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ ( 8 phút ). - HS 1: Ch÷a BT 6.2/ SBT. - HS 2: Nêu đặc điểm U, I, Rtd của đoạn mạch nối tiếp ? ( TL: + Bµi 6.2: a) C1: R1 nt R2. C2: R1 // R2. b) R1 = 5 Ω , R2 = 10 Ω . ( hoÆc R1 = 10 Ω , R2 = 5 Ω ). C«ng thøc tÝnh Rt®: Rt® = R1 + R2. + U = U1 + U2, I = I1 = I2, Rt® = R1 + R2. ) * Hoạt động 2: Tạo tình huống ( 1 phút ). - ĐVĐ: Chúng ta biết với mỗi dây dẫn thì R là không đổi. Vậy điện trở mỗi dây dẫn phụ thuộc nh thế nào vào bản thân dây dẫn đó ? * Hoạt động 3: Bài mới. Hoạt động của giáo viên T/ gian Hoạt động của học sinh * H® 1: T×m hiÓu ®iÖn trë d©y dÉn phô thuéc vµo nh÷ng yÕu tè nµo ?. I. Xác định sự phụ thuộc của điện trở dây dẫn vµo mét trong nh÷ng yÕu tè kh¸c nhau.. - Y/ cÇu HS quan s¸t h×nh 7.1/ SGK vµ 6 phót cho biÕt: (?): C¸c ®o¹n d©y dÉn cã ®iÓm g× kh¸c nhau ? §iÖn trë cña c¸c d©y dÉn nµy liÖu cã nh nhau kh«ng ? Yếu tố nào có thể gây ảnh hởng đến ®iÖn trë cña d©y dÉn ? (?): H·y cho biÕt muèn kiÓm tra sù phô thuéc cña ®iÖn trë d©y dÉn vµo 1 trong 3 yếu tố đó thì cần phải tiến hành TN nh thÕ nµo. + C¸c d©y dÉn kh¸c nhau vÒ : * ChiÒu dµi d©y ( l ). * TiÕt diÖn d©y ( S ). * ChÊt liÖu lµm d©y dÉn ( ρ ).. * Hđ 2: Xác định sự phụ thuộc của ®iÖn trë vµo chiÒu dµi d©y dÉn.. II. Sù phô thuéc cña ®iÖn trë vµo chiÒu dµi d©y dÉn.. - Yªu cÇu HS thu thËp th«ng tin trong SGK vµ cho biÕt : (?): Muèn kiÓm tra sù phô thuéc cña R d©y dÉn vµo chiÒu dµi l cña d©y dÉn ta ph¶i lµm TN nh thÕ nµo ? - H·y dù ®o¸n ®iÖn trë cña d©y dÉn cã chiÒu dµi 2l, 3l ? - Y/ cÇu HS quan s¸t h×nh 7.2/ SGK + đọc thông tin trong SGK . (?): Nªu dông cô TN, c¸ch tiÕn hµnh TN ? - Híng dÉn HS tiÕn hµnh TN theo nhãm, ghi kÕt qu¶ TN vµo B¶ng 1. - Tæ chøc cho HS th¶o luËn nhãm vÒ kÕt qu¶ B¶ng 1. (?): H·y rót ra kÕt luËn vÒ sù phô thuéc cña ®iÖn trë vµo chiÒu dµi d©y dÉn ? * H® 3: VËn dông.. 20 phót. + TN tæng qu¸t: §Ó kiÓm tra sù phô thuéc cña ®iÖn trë vµo 1 trong 3 yếu tố của dây dẫn thì ta phải thay đổi yếu tố cÇn kiÓm tra vµ gi÷ nguyªn c¸c yÕu tè cßn l¹i.. 1. Dù kiÕn c¸ch lµm. §o R cña c¸c d©y dÉn cã chiÒu dµi kh¸c nhau ( l, 2l, 3l ) nhng có tiết diện nh nhau và đợc làm tõ cïng mét lo¹i vËt liÖu. 2. ThÝ nghiÖm kiÓm tra. B¶ng 1: KÕt qu¶ TN KÕt qu¶ ®o U (V) I (A) R( LÇn TN Ω ) Víi d©y dÉn dµi l U1= I1= R1= Víi d©y dÉn dµi 2l U2= I2= R2= Víi d©y dÉn dµi 3l U3= I3= R3= 3. KÕt luËn. Điện trở của các dây dẫn có cùng tiết diện và đợc lµm tõ cïng mét lo¹i vËt liÖu th× tØ lÖ thuËn víi chiÒu dµi cña mçi d©y. III. VËn dông..

(12) - Híng dÉn HS vËn dông tr¶ lêi C2, C3, C4. (?): Trong 2 trờng hợp mắc bóng đèn b»ng d©y dÉn ng¾n vµ d©y dÉn dµi th× trêng hîp nµo ®o¹n m¹ch cã ®iÖn trë lín hơn và do đó dòng điện chạy qua có cờng độ nhỏ hơn ? - Gîi ý C3: VËn dông §L ¤m tÝnh R1. Sau đó vận dụng KL tính l1.. 6 phót. C2: U = const. NÕu chiÒu dµi d©y dÉn l cµng lín th× ®iÖn trë d©y dẫn R càng lớn . Do đó cờng độ dòng điện I chạy qua mạch càng nhỏ. Vì vậy đèn sáng yếu đi. C3: U1 = 6V, I1 = 0,3A. l2 = 4m , R2 = 2 Ω . Gi¶i:. l1 = ?. §iÖn trë cuén d©y 1 lµ : R1 =. I1 theo BT cña §L I2 Ôm. Sau đó vận dụng CT tính l1/ l2. - C4: LËp tØ sè. U1 6 = =20 Ω . R 1 0,3. R 1 l1 nªn suy ra: = R 2 l2 R 1 . l2 20 . 4 l1 = = =40 ( m ). R2 2 C4: §/ S: l1 = 4l2. MÆt kh¸c:. * Hoạt động 4: Củng cố (3 phút ). (?): Điện trở của các dây dẫn có cùng tiết diện và đợc làm từ cùng một loại vật liệu có Mqh nh thế nào víi chiÒu dµi cña c¸c d©y dÉn ? * Hoạt động 5: Hớng dẫn về nhà (1 phút ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ häc thuéc Ghi nhí / SGK. - Lµm BT 7.2 – 7.4 / SBT.. Ngµy so¹n : 17 / 9 / 2016 Ngµy d¹y : 20 / 9 / 2016 TiÕt 8: sù phô thuéc. cña ®iÖn trë vµo tiÕt diÖn d©y dÉn.. I.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: + Suy luận đợc rằng các dây dẫn có cùng chiều dài và đợc làm từ cùng một loại vật liệu th× ®iÖn trë cña chóng tØ lÖ nghÞch víi tiÕt diÖn cña d©y . + Bè trÝ vµ tiÕn hµnh TN kiÓm tra mèi quan hÖ gi÷a ®iÖn trë vµ tiÕt diÖn d©y dÉn. + Nêu đợc điện trở của các dây dẫn có cùng chiều dài và làm từ cùng một vật liệu thì tỉ lệ nghÞch víi tiÕt diÖn cña d©y. * Về kĩ năng: Mắc mạch điện và sử dụng dụng cụ đo để đo điện trở của dây dẫn. * Về thái độ: Trung thực, có tinh thần hợp tác trong hoạt động nhóm. 1 II. träng t©m: Sù phô thuéc cña R vµo S ( R ~ ). S III. ChuÈn bÞ . 1.Thµy: B¶ng phô 1/ SGK. Tranh vÏ h×nh 8.1, 8.2/ SGK. 2.Mçi nhãm häc sinh: 1 Am pe kÕ, 1 V«n kÕ, 1 nguån ®iÖn, 1 c«ng t¾c, 7 ®o¹n d©y dÉn cã vá bäc c¸ch ®iÖn. 2 chèt kÑp d©y dÉn, 2 ®o¹n d©y dÉn b»ng hîp kim cïng lo¹i cã cïng chiÒu dµi nhng tiÕt diÖn lÇn lît lµ S1, S2. IV. hoạt động dạy học. * Hoạt động 1 : Kiểm tra bài cũ ( 8 phút ). - HS 1: Nêu đặc điểm U, I của đoạn mạch gồm 2 điện trở mắc song song ? Viết công thức tính Rtđ của đoạn mạch đó? - HS 2: Điện trở của các dây dẫn có cùng tiết diện và đợc làm từ cùng một loại vật liệu có Mqh nh thế nµo víi chiÒu dµi cña c¸c d©y dÉn ? - HS 3: Ch÷a BT 7.2/ SBT. ( TL: + Trong ®o¹n m¹ch gåm 2 ®iÖn trë m¾c song song: 1 1 1   Rtd R1 R2 . I = I1 + I2, U = U1 = U2, + C¸c d©y dÉn cã cïng S vµ lµm tõ cïng 1 lo¹i vËt liÖu th× R ~ l. + BT 7.2: U 30 a) §iÖn trë cña d©y dÉn: R = = =240 Ω . I 0 , 125.

(13) b) r = 2 Ω ) * Hoạt động 2 : Tạo tình huống ( 1 phút ). - ĐVĐ: Các dây dẫn có thể đợc làm từ cùng 1 loại vật liệu, chẳng hạn bằng đồng, nhng với tiết diện kh¸c nhau. NÕu c¸c d©y nµy cã cïng chiÒu dµi th× ®iÖn trë cña chóng phô thuéc vµo tiÕt diÖn nh thÕ nµo ? * Hoạt động 3: Bài mới. Hoạt động của giáo viên T/ gian Hoạt động của học sinh * H® 1: Nªu dù ®o¸n vÒ sù phô thuéc cña ®iÖn trë vµo tiÕt diÖn d©y.. 7 phót. I. Dù ®o¸n sù phô thuéc cña ®iÖn trë vµo tiÕt diÖn d©y dÉn.. - Y/ cÇu HS vËn dông kiÕn thøc vÒ ®iÖn trë tơng đơng trong đoạn mạch mắc song để tr¶ lêi c©u hái C1. (?): C¸c d©y dÉn trong h×nh 8.2b, 8.2c cã đặc điểm gì giống nhau, khác nhau ? (?): Cã thÓ rót ra dù ®o¸n g× vÒ Mqh gi÷a R víi S cña 2 d©y dÉn cã cïng chiÒu dµi l và đợc làm từ cùng một loại vật liệu ?. C1: + H×nh 8.1b: R // R ⇒ R2 = R / 2. + H×nh 8.2b: R // R // R ⇒ R3 = R / 3. C2: Dù ®o¸n: §iÖn trë cña c¸c d©y dÉn cã cïng chiÒu dµi và đợc làm từ cùng 1 loại vật liệu thì tỉ lệ nghÞch víi tiÕt diÖn cña d©y ( R ~ 1 / S ).. * H® 2: TiÕn hµnh thÝ nghiÖm kiÓm tra dù ®o¸n.. II. ThÝ nghiÖm kiÓm tra.. - Y/ cÇu HS thu thËp th«ng tin / SGK . - Q/ s¸t tranh vÏ h×nh 8.1, 8.2/ SGK. (?): Nªu dông cô TN, c¸c bíc tiÕn hµnh TN ? - Híng dÉn HS tiÕn hµnh TN theo nhãm. Ghi kÕt qu¶ TN vµo B¶ng 1.. 15 phót. 1. B¶ng 1: KÕt qu¶ TN KÕt qu¶ ®o U (V) I (A) R ( LÇn TN Ω ) Víi d©y dÉn S1 U1= I1= R1= Víi d©y dÉn S2 U2= I2= R2= R1 LËp tØ sè : = R2 S2 d2 TÝnh tØ sè = = S1 d1 2. NhËn xÐt. R1 S2 d2 KÕt qu¶: = . = S1 d1 R2 3. KÕt luËn. §iÖn trë cña c¸c d©y dÉn cã cïng chiÒu dµi và đợc làm từ cùng 1 loại vật liệu thì tỉ lệ nghÞch víi tiÕt diÖn cña d©y ( R ~ 1 / S ). 2. - Tæ chøc cho HS xö lÝ kÕt qu¶ TN, hoµn thµnh nhËn xÐt.. 2. 2. (?): Tõ kÕt qu¶ TN trªn em cã thÓ rót ra KL g× ?. 2. - GV chèt l¹i. * H® 3: VËn dông .. III. VËn dông .. - Híng dÉn HS vËn dông tr¶ lêi C3, C4, C5, C6.. C3: 2 dây đồng, cùng l. S1 = 2mm2, S2 = 6mm2. R1 / R2 = ? Gi¶i: Vì 2 dây dẫn đều bằng đồng và có cùng chiÒu dµi l nªn: R ~ 1 / S. Mµ S2 = 3S1 ⇒ R1 = 3 R2 . §iÖn trë cña d©y dÉn thø nhÊt gÊp 3 lÇn ®iÖn trë cña d©y dÉn thø hai. C4: T¬ng tù C3: R2 = 1,1 Ω . C5: 250 .0,1 =50 ⇒ R2 = Ω . 0,5 2 C6: S2 = ( mm2 ). 15. 10 phót - Gäi 2 HS lªn b¶ng tr×nh bµy C3, C4. HS kh¸c nhËn xÐt. - Híng dÉn C5: + Lu ý cách tóm tắt đề. + CÇn ph¶i xÐt thªm d©y Constantan 3 ( cã l3 = l2 = 50 m, S3 = S1 = 0,1 mm2 ). + Vận dụng các công thức liên quan để tÝnh R3, råi tÝnh R2. - C6 t¬ng tù C5.. * Hoạt động 4: Củng cố (3 phút ). (?): §iÖn trë cña c¸c d©y dÉn cã cïng l vµ ρ cã Mqh nh thÕ nµo víi tiÕt diÖn cña c¸c d©y dÉn ? (?): Lµm BT 8.1/ SBT. * Hoạt động 5: Hớng dẫn về nhà (1 phút ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ häc thuéc Ghi nhí / SGK. - Lµm BT 8.1 – 8.5 / SBT..

(14) Ngµy so¹n : 20 / 9 / 2016 Ngµy d¹y : 23 / 9 / 2016 TiÕt 9: sù phô thuéc. cña ®iÖn trë vµo vËt liÖu lµm d©y dÉn.. I.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: + Bố trí và tiến hành đợc TN kiểm tra chứng tỏ rằng điện trở của các dây dẫn có cùng chiều dài, tiết diện và đợc làm từ các vật liệu khác nhau thì khác nhau . + So sánh đợc mức độ dẫn điện của các chất hay các vật liệu căn cứ vào bảng giá trị ®iÖn trë suÊt cña chóng. l + Vận dụng đợc công thức: R= ρ. để tính đợc 1 đại lợng khi biết các đại lợng còn S l¹i. * VÒ kÜ n¨ng: + Mắc mạch điện và sử dụng dụng cụ đo để đo điện trở của dây dẫn. + Sö dông b¶ng ®iÖn trë suÊt cña mét sè chÊt. * Về thái độ: + Trung thực, có tinh thần hợp tác trong hoạt động nhóm. II. träng t©m: Sù phô thuéc cña R vµo ρ ( R ~ ρ ). l C«ng thøc tÝnh ®iÖn trë R= ρ. . S III. ChuÈn bÞ . 1.Thµy: B¶ng phô 1/ SGK. 2.Mçi nhãm häc sinh: 1 Am pe kÕ, 1 V«n kÕ, 1 nguån ®iÖn, 1 c«ng t¾c, 7 ®o¹n d©y dÉn cã vá bäc c¸ch ®iÖn. 2 chèt kÑp d©y dÉn, 1 ®o¹n d©y dÉn b»ng Nicrom, 1 ®o¹n d©y dÉn b»ng Constantan cã cïng chiÒu dµi, cïng tiÕt diÖn. IV. hoạt động dạy học. * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ ( 7 phút ). - HS 1: Điện trở của các dây dẫn có cùng chiều dài và đợc làm từ cùng một loại vật liệu có Mqh nh thế nµo víi tiÕt diÖn cña c¸c d©y dÉn ? ViÕt c«ng thøc liªn hÖ ? - HS 2: Lµm BT 8.3/ SBT. 1 ( HD: + C¸c d©y dÉn cã cïng l vµ lµm tõ cïng 1 lo¹i vËt liÖu th× R ~ . S + BT 8.3/ SBT: ta suy ra R2 = ¿ 85 Ω ). * Hoạt động 2: Tạo tình huống ( 1 phút ). 1 - ĐVĐ: Ơ các bài trớc ta đã biết: R ~ l , R ~ . Vậy phải làm TN nh thế nào để có thể kiểm tra S đợc xem R phụ thuộc vào vật liệu làm dây dẫn ? * Hoạt động 3: Bài mới. Hoạt động của giáo viên T/ gian Hoạt động của học sinh * H® 1: T×m hiÓu xem ®iÖn trë cã phô thuéc vµo vËt liÖu lµm d©y dÉn kh«ng .. (?): Để xác định sự phụ thuộc của R vµo vËt liÖu lµm d©y dÉn th× ph¶i tiÕn hµnh TN víi c¸c d©y dÉn cã đặc điểm gì ? (?): Hãy vẽ SĐMĐ để tiến hành TN xác định R của các dây dẫn. - Híng dÉn HS lËp b¶ng ghi kÕt qu¶ TN. - Yªu cÇu HS tiÕn hµnh TN theo nhãm vµ ghi l¹i kÕt qu¶ TN. Từ đó rút ra nhận xét . * H® 2: T×m hiÓu vÒ ®iÖn trë suÊt.. - Y/ cầu HS đọc thông tin / SGK. (?): §iÖn trë suÊt cña mét vËt liÖu ( hay mét chÊt ) lµ g× ?. 15 phót. I. Sù phô thuéc cña ®iÖn trë vµo vËt liÖu lµm d©y dÉn.. C1: C¸c d©y dÉn ph¶i cã cïng chiÒu dµi l, cïng tiÕt diÖn S nhng lµm tõ c¸c vËt liÖu kh¸c nhau . 1. ThÝ nghiÖm. - VÏ S§M§: - LËp b¶ng ghi kÕt qu¶ TN: - TiÕn hµnh TN. - NhËn xÐt: R1 R2. 2. KÕt luËn. §iÖn trë cña d©y dÉn phô thuéc vµo vËt liÖu lµm d©y dÉn. II. §iÖn trë suÊt – C«ng thøc tÝnh ®iÖn trë.. 1. §iÖn trë suÊt. + KN: SGK. + KÝ hiÖu: ρ ..

(15) KÝ hiÖu cña ®iÖn trë suÊt ? §¬n vÞ ®iÖn trë suÊt ? - GV treo b¶ng ®iÖn trë suÊt cña 1 sè chÊt ë 200C. Nãi ρbac =1,6 . 10− 8 Ω . m cã nghÜa lµ g× - Y/ cÇu c¸ nh©n HS lµm C2.. 6 phót. * H® 3: X©y dùng c«ng thøc tÝnh ®iÖn trë .. - Híng dÉn HS tr¶ lêi C3. - Yªu cÇu thùc hiÖn c¸c bíc hoµn thµnh b¶ng 2. Rót ra c«ng thøc tÝnh R.. + §¬n vÞ: Ω .m . VD: Nãi ρbac =1,6 . 10− 8 Ω . m nghÜa lµ 1 d©y dÉn b»ng b¹c h×nh trô cã chiÒu dµi 1m, cã tiÕt diÖn lµ 1m2 th× ®iÖn trë cña nã lµ 1,6.10-8 Ω . C2: Suy ra: R2 = 0,5 Ω . 2. C«ng thøc ®iÖn trë . C3: Các b- Dây dẫn ( đợc làm từ vật íc tÝnh liÖu cã ®iÖn trë suÊt ρ ) 1. 5 phót. 2 3. - Y/ cÇu HS ghi c«ng thøc R vµ giải thích ý nghĩa các kí hiệu, đơn vị của từng đại lợng trong công thøc.. *H® 4: VËn dông .. - GV híng dÉn HS lµm c©u C4, C6. + §Ó tÝnh Rt® ta dïng CT nµo ? + Đại lợng nào đã biết, đại lợng nµo trong CT cÇn ph¶i tÝnh ?. 7 phót. ChiÒu dµi 1m. TiÕt diÖn 1m2 ChiÒu dµi l ( m ) TiÕt diÖn 1m2 ChiÒu dµi l ( m ) TiÕt diÖn S ( m2 ). §iÖn trë cña d©y dÉn ( Ω ) R1 = ρ R2 = ρ . l R= ρ. l S. 3. KÕt luËn . §iÖn trë cña d©y dÉn tØ lÖ thuËn víi chiÒu dµi l cña d©y dÉn, tØ lÖ nghÞch víi tiÕt diÖn cña d©y dÉn vµ phô thuéc vµo vËt liÖu lµm d©y dÉn: l R= ρ. S III. VËn dông. l C4: R= ρ. = 1,7.10-8. S 4 =0 , 087( Ω) . −6 0 ,785 . 10 C6: l≈ 14 ,3 (cm).. * Hoạt động 4: Củng cố (3 phút ). (?): §iÖn trë cña c¸c d©y dÉn phô thuéc vµo nh÷ng yÕu tè nµo ? Phô thuéc nh thÕ nµo ? ViÕt c«ng thøc biểu diễn sự phụ thuộc đó ? Muốn thay đổi R của dây dẫn ta có những cách nào ? * Hoạt động 5: Hớng dẫn về nhà (1 phút ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ häc thuéc Ghi nhí / SGK. - Lµm BT 9.1 – 9.5 / SBT.. Ngµy so¹n : 24 / 9 / 2016 Ngµy d¹y : 27 / 9 / 2016 TiÕt 10: biÕn. trë - ®iÖn trë dïng trong kÜ thuËt.. I.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: + Nêu đợc biến trở là gì và nêu đợc nguyên tắc hoạt động của biến trở. + Mắc đợc biến trở vào mạch điện để điều chỉnh cờng độ dòng điện chạy qua mạch.. + Nhận ra đợc các điện trở dùng trong kĩ thuật. * VÒ kÜ n¨ng: + M¾c vµ vÏ S§M§ cã sö dông biÕn trë. * Về thái độ: + Ham hiÓu biÕt. Sö dông an toµn ®iÖn. II. träng t©m: I. BiÕn trë. III. ChuÈn bÞ . 1.Thµy: Mét sè lo¹i biÕn trë: Con ch¹y, tay quay, than ( chiÕt ¸p ). Tranh vẽ mô tả hoạt động của biến trở. Tranh vÏ h×nh 10.3/ SGK. 2.Mçi nhãm häc sinh:.

(16) 1 biến trở con chạy ( 20 Ω , 2A ), 1 nguồn điện 6V, 1 bóng đèn 2,5V- 1W. 1 c«ng t¾c, 7 ®o¹n d©y nèi. 3 ®iÖn trë kÜ thuËt cã ghi sè, 3 ®iÖn trë kÜ thuËt lo¹i cã c¸c vßng mµu. IV. hoạt động dạy học. * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ ( 7 phút ). - HS 1: §iÖn trë cña d©y dÉn phô thuéc vµo nh÷ng yÕu tè nµo ? ViÕt c«ng thøc tÝnh R ? - HS 2: Lµm BT 9.4/ SBT. ( TL: + §iÖn trë cña d©y dÉn tØ lÖ thuËn víi chiÒu dµi l cña d©y, tØ lÖ nghÞch víi tiÕt diÖn S cña d©y vµ phô thuéc vµo vËt liÖu lµm d©y dÉn. l CT tÝnh: R= ρ. . S + BT 9.4/ SBT: −8 l Ap dông CT : R= ρ. ta suy ra R = 1,7 . 10 −6. 100 =0 , 85 Ω ). S 2 .10 * Hoạt động 2: Tạo tình huống ( 1 phút ). - ĐVĐ: Sử dụng biến trở có thể làm 1 bóng đèn từ từ tối dần đi hoặc từ từ sáng dần lên. cũng nhờ biÕn trë mµ ta cã thÓ ®iÒu chØnh tiÕng cña Radio hay cña Tivi to dÇn lªn hay nhá dÇn ®i. VËy biÕn trë có cấu tạo và hoạt động nh thế nào ? * Hoạt động 3: Bài mới. Hoạt động của giáo viên T/ gian Hoạt động của học sinh * Hđ 1: Tìm hiểu cấu tạo và hoạt động của biÕn trë.. 15 phót. (?): H·y quan s¸t h 10.1/ SGK, kÓ tªn c¸c lo¹i biÕn trë ? H·y nhËn biÕt trong bé TN 3 lo¹i biÕn trë trªn ? (?): T¹i sao ngêi ta l¹i gäi lµ biÕn trë con ch¹y, tay quay, than ? - Y/ cầu HS đọc C2 và cho biết biến trở gồm nh÷ng bé phËn chÝnh nµo ? Y/ cÇu HS chØ ra trªn vËt thËt. (?): H·y quan s¸t h 10.2 vµ cho biÕt cã bao nhiªu c¸ch kÝ hiÖu biÕn trë ?. - GV treo S§M§ m¾c 2 ®Çu A, B ( råi A,N) Vµo m¹ch ®iÖn. Y/ cÇu HS tr¶ lêi C2, C3.. (?): Nêu nguyên tắc hoạt động của biến trở ?. * Hđ 2: Sử dụng biến trở để điều chỉnh cờng độ dòng điện .. - Y/ cÇu HS vÏ S§M§ h×nh 10.3 - Y/ cÇu HS m¾c m¹ch ®iÖn theo h 10.3 . TiÕn hµnh TN theo híng dÉn c©u C6. (?): Muốn đèn sáng hơn ta phải dịch chuyển con ch¹y nh thÕ nµo ? (?): Để đèn sáng mạnh nhất ta phải dịch chuyÓn con ch¹y nh thÕ nµo ? T¹i sao ? (?): Biến trở dùng để làm gì ? * H® 3: T×m hiÓu c¸c ®iÖn trë dïng trong kÜ thuËt .. 12 phót. 5 phót - Y/ cầu HS đọc thông tin trong SGk. (?): Các điện trở dùng trong kĩ thuật có đặc ®iÓm g× ? Cã mÊy c¸ch ghi trÞ sè ®iÖn trë ? - Y/ cầu HS đọc các trị số điện trở ở hình 10.. I. BiÕn trë.. 1. Tìm hiểu cấu tạo và hoạt động của biến trở. a) C¸c lo¹i biÕn trë. C1: Cã 3 lo¹i biÕn trë: + BiÕn trë con ch¹y. + BiÕn trë tay quay. + BiÕn trë than ( chiÕt ¸p ). b). CÊu t¹o biÕn trë. Gåm:- Con ch¹y ( hoÆc tay quay C ). - Cuén d©y dÉn b»ng hîp kim cã ρ lín. c) KÝ hiÖu. Cã 4 c¸ch kÝ hiÖu:. C2: Biến trở không có tác dụng thay đổi điện trở. Vì khi đó dòng điện chạy qua toàn bộ cuộn dây AB vµ nÕu dÞch chuyÓn con ch¹y C còng kh«ng làm thay đổi chiều dài cuộn dây. C3: Khi dÞch chuyÓn con ch¹y C: Dßng ®iÖn chØ qua 1 phÇn cuén d©y ( ®o¹n AC ) ⇒ lAC t¨ng hoÆc gi¶m . l ⇒ Rb = RAC = ρ . AC sÏ t¨ng hoÆc gi¶m S ⇒ Rm còng t¨ng hoÆc gi¶m. 2. Sử dụng biến trở để điều chỉnh cờng độ dßng ®iÖn. C5: S§M§. 3. KÕt luËn. Biến trở có thể đợc dùng để điều chỉnh cờng độ dòng điện trong mạch khi thay đổi trị số điện trở cña nã.. II. C¸c ®iÖn trë dïng trong kÜ thuËt.. - Cã kÝch thíc nhá víi c¸c trÞ sè kh¸c nhau. - Các điện trở này đợc chế tạo bằng một lớp than hay líp kim lo¹i máng phñ ngoµi mét lâi c¸ch ®iÖn ( thêng b»ng sø ). - Cã 2 c¸ch ghi trÞ sè c¸c ®iÖn trë kÜ thuËt(SGK) C7: V× S nhá ⇒ R lín..

(17) 4/ SGK, tr¶ lêi C7, C8. * H® 4: VËn dông .. - Híng dÉn HS lµm C10. - Y/ cÇu HS lªn b¶ng tr×nh bµy, HS kh¸c nhËn xÐt.. III. VËn dông .. 6 phót. C10: N =145(vßng).. * Hoạt động 4: Củng cố (3 phút ). (?): Có mấy loại biến trở ? Nêu cấu tạo, kí hiệu, hoạt động, công dụng của biến trở ? (?): Các điện trở dùng trong kĩ thuật có đặc điểm gì ? * Hoạt động 5: Hớng dẫn về nhà (1 phút ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ häc thuéc Ghi nhí / SGK. - Lµm BT 10.1 – 10.6 / SBT.. Ngµy so¹n : 27 / 9 / 2016 Ngµy d¹y : 30 / 9 / 2016 TiÕt 11: bµi tËp vËn. dụng định luật ôm và công thức tính điện trë cña d©y dÉn.. I.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: Vận dụng đợc công thức của ĐL Ôm: R= ρ. trë. l S. I=. U R. vµ c«ng thøc tÝnh ®iÖn trë cña d©y dÉn:. để giải các bài toán liên quan đến đoạn mạch gồm nhiều nhất là ba điện. m¾c nèi tiÕp, song song, hçn hîp. * VÒ kÜ n¨ng: + Ph©n tÝch, tæng hîp kiÕn thøc. + Giải các bài tập theo đúng các bớc giải. * Về thái độ: Trung thực, kiên trì, ham hiểu biết. II. träng t©m: Bµi tËp. III. ChuÈn bÞ . 1.Thµy: T liÖu. 2.Trß. ¤n tríc LTc¸c bµi 2,7, 8, 9/ SGK. IV. hoạt động dạy học. * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ ( 7 phút ). - HS 1: Ph¸t biÓu vµ viÕt biÓu thøc cña §L ¤m ? - HS 2: §iÖn trë cña d©y dÉn phô thuéc vµo nh÷ng yÕu tè nµo ? ViÕt c«ng thøc tÝnh R cña d©y dÉn ? ( TL: + Cờng độ dòng điện chạy qua dây dẫn tỉ lệ thuận với hiệu điện thế giữa hai đầu dây dẫn và tØ lÖ nghÞch víi ®iÖn trë cña d©y. U BT cña §L ¤m: I= . R + §iÖn trë cña d©y dÉn tØ lÖ thuËn víi chiÒu dµi l cña d©y, tØ lÖ nghÞch víi tiÕt diÖn S cña d©y vµ phô thuéc vµo tiÕt diÖn cña d©y dÉn. l CT tÝnh: R= ρ. .) S * Hoạt động 2: Giới thiệu bài ( 1 phút ). - §V§: Trong bµi häc h«m nay, chóng ta sÏ vËn dông c«ng thøc cña §L ¤m vµ c«ng thøc tÝnh ®iÖn trở của dây dẫn để giải các bài tập liên quan. * Hoạt động 3: Bài mới. Hoạt động của giáo viên T/ gian Hoạt động của học sinh * H® 1: Gi¶i bµi tËp 1. 1. Bµi tËp 1. - Y/ cầu HS đọc đầu bài, tóm tắt đề. ρ = 1,1.10-6 Ω .m , l = 30m. ( GV hớng dẫn HS cách đổi S theo số 7 phót S = 0,3mm2 = 3.10-7m2 , U = 220V. mũ cơ số 10 để tính gọn hơn. ) I=? (?): Nªu híng gi¶i BT nµy ? Gi¶i: ( C¸c bíc gi¶i:.

(18) + TÝnh R cña d©y dÉn. + Ap dụng ĐL Ôm để tính I khi biết U, R. - Gäi 1 HS lªn b¶ng tr×nh bµy, HS kh¸c nhËn xÐt. * H® 2: Gi¶i bµi tËp 2.. - GV y/ cÇu HS quan s¸t S§M§ h×nh 11.1 . - Y/ cÇu HS suy nghÜ , t×m ra híng gi¶i. (?): Bóng đèn và biến trở đợc mắc với nhau nh thÕ nµo ? (?): Để đèn sáng bình thờng thì I qua đèn và qua mạch phảI có giá trị nh thế nµo ? (?): áp dụng những CT nào để tính Rtđ vµ R2 ? - Gäi 1 HS lªn b¶ng gi¶i Bµi 2. - Y/ cÇu HS th¶o lô©n t×m ra nh÷ng c¸ch gi¶i kh¸c cho c©u a).. 12 phót. - GV nhËn xÐt, chèt l¹i.. * H® 3: Gi¶i bµi tËp 3.. - Yêu cầu HS đọc đề bài 3, tóm tắt đề. 14 phót (?) : Nh÷ng phÇn tö nµo trong m¹ch ®iÖn cã ®iÖn trë ? (?): Hai bóng đèn đợc mắc với nhau nh thế nào ? Viết công thức tính điện trở tơng đơng của đoạn mạch chứa 2 bóng đèn đó ? (?): Điện trở của dây dẫn đợc tính nh thế nµo ? (?): Bỏ qua R của dây dẫn từ 2 đèn tới A, B thì R12 đợc mắc ntn với Rd ?. - Híng dÉn HS th¶o luËn nhãm t×m c¸c c¸ch gi¶i kh¸c cho phÇn b.. * Hoạt động 4: Củng cố (3 phút ). (?): Nªu c¸c bíc gi¶i 1 BT VËt lÝ ? * Hoạt động 5: Hớng dẫn về nhà (1 phút ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ «n bµi. - Lµm BT 11.1 – 11.4 / SBT.. l S. §iÖn trë cña d©y Nicrom lµ:. R= ρ.. Thay số ta đợc: R = 1,1.10-6.. 30 =¿ 3 . 10−7. 110 Ω Theo §L ¤m : I = U/ R = 220/ 110 = 2 A. 2. Bµi tËp 2. R1 = 7,5 Ω , I1 = 0,6 A. U = 12V. a) Rb = R2 = ? để đèn sáng bình thờng ? b) Rb Max = 30 Ω , ρb = 0,4.10-6 Ω .m Sb = 1mm2 = 10-6m2. lb = ? Gi¶i: a) Ta thÊy: R2 nt R1 nªn Rt® = R1 + R2. Khi đèn sáng bình thờng : R1=7,5 Ω ,I1=0,6A VËn dông BT cña §L ¤m ta cã: U 12 Rtd = = =20 Ω . I 0,6 Mµ: Rt® = R1 + R2 nªn R2 = Rt® - R1 R2 = 20 – 7,5 = 12,5 Ω . l b) Tõ CT: Rb= ρb . b ⇒ lb = 75m. Sb 3. Bµi tËp 3. R1 = 600 Ω , R2 = 900 Ω , UMN = 220V l = MA + NB = 200 m, S = 0,2mm2=2.107m2. ρ = 1,7.10-8 Ω .m a) RMN = ? b) U1 = ? U2 = ? Gi¶i: a) §o¹n m¹ch MN gåm R12 nt Rd nªn: RMN = R12 + Rd = 360 + 17 = 377 Ω . U MN 220 b) Ta cã: IMN = = A. R MN 377 220 V× R12 nt Rd nªn ta cã: I = Id = I12 = A. 377 220 U12 = I12.R12 = .360 = 210,08V. 377 V× R1 // R2 nªn: U1 = U2 = U12 = 210,08 V..

(19) Ngµy so¹n : 01/ 10 / 2016 Ngµy d¹y : 04 / 10 2016. TiÕt 12: c«ng suÊt ®iÖn. I.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: + Nêu đợc ý nghĩa của số oát ghi trên dụng cụ điện. + Biết đợc công thức tính công suất điện: P = U.I = và vận dụng công thức đó để tính một đại lợng khi biết các đại lợng còn lại đối với đoạn mạch tiêu thụ điện năng. * VÒ kÜ n¨ng: Thu thËp, xö lÝ th«ng tin. * Về thái độ: Ham hiểu biết, yêu thích môn học. II. träng t©m: * ý nghÜa cña sè o¸t ghi trªn mçi dông cô ®iÖn. * C«ng thøc tÝnh c«ng suÊt ®iÖn. III. ChuÈn bÞ . 1.Thµy: + Một số bóng đèn sợi đốt loại: 220V- 60W, 220V- 25W đợc lắp sẵn trên bảng điện. + B¶ng c«ng suÊt ®iÖn cña mét sè dông cô ®iÖn thêng dïng. + B¶ng 2 viÕt trªn b¶ng phô. 2.Mỗi nhóm học sinh: 1 bàn là, 1 bóng đèn 220V- 40W. IV. hoạt động dạy học. * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ ( 7 phút ). - HS 1: Ph¸t biÓu vµ viÕt hÖ thøc §L ¤m ? - HS 2: Lµm BT 11.1/ SBT. ( TL: + Cờng độ dòng điện chạy qua dây dẫn tỉ lệ thuận với hiệu điện thế giữa hai đầu dây dẫn và tØ lÖ nghÞch víi ®iÖn trë cña d©y. U BT cña §L ¤m: I= . R + BT 11.1/ SBT: U 12 a) Ta cã: I = I1 = I2 = 0,8A. Mµ Rt® = = =15 Ω . I 0,8 MÆt kh¸c: §1 nt §2 nt R3 nªn : Rt® = R1 + R2 + R3 ⇒ R3 = Rt® - ( R1 + R2 ) = 15 - ( 7,5 + 4,5 ) = 3 ( Ω ). −6 l ρ. l 1,1 .10 .0,8 b) Tõ CT: R= ρ. ⇒ S= = =0 ,29 . 10 m2 =0 , 29 mm2 . ) S R 3 * Hoạt động 2: Tạo tình huống ( 1 phút ). - GV bật công tắc 2 bóng đèn 220V- 100W và 220V-25W. Y/ cầu HS nhận xét độ sáng của 2 bóng đèn ? - ĐVĐ: Để biết nguyên nhân tại sao 2 bóng đèn đó lại sáng khác nhau chúng ta cùng tìm hiểu bài häc h«m nay. * Hoạt động 3: Bài mới. Hoạt động của giáo viên T/ gian Hoạt động của học sinh * Hđ 1: Tìm hiểu công suất định mức cña c¸c dông cô ®iÖn .. - GV yêu cầu HS quan sát một số đồ dùng điện : Bóng đèn sợi đốt, bàn là ... (?): Em hãy đọc các số ghi trên các đồ dïng ®iÖn trªn ? - Y/ cầu HS đọc số ghi trên 2 bóng đèn TN ban ®Çu, tr¶ lêi C1. - GV thử lại độ sáng của 2 đèn để chứng minh (?): Ơ lớp 7 ta đã biết số vôn (V) có ý nghÜa nh thÕ nµo ? ¥ líp 8, o¸t (W) lµ đơn vị của đại lợng nào ? - Y/ cầu HS đọc thông tin/ SGK. (?): Sè o¸t ghi trªn c¸c dông cô dïng ®iÖn cã ý nghÜa g× ? - GV treo b¶ng phô 1/ SGK cho HS quan s¸t c«ng suÊt cña mét sè dông cô dïng ®iÖn thêng dïng. - Híng dÉn HS tr¶ lêi C3. * H® 2: T×m hiÓu c«ng thøc tÝnh c«ng. I. Công suất định mức của các dụng cụ điện .. 10 phót. 1. Sè v«n vµ sè o¸t trªn c¸c dông cô ®iÖn. C1: Với cùng hiệu điện thế 220V, đèn có số oát lớn hơn ( 100W ) thì sáng mạnh hơn, đèn có số o¸t nhá h¬n ( 25W ) th× s¸ng yÕu h¬n. C2: Oát là đơn vị của công suất. 2. ý nghÜa cña sè o¸t ghi trªn mçi dông cô ®iÖn. + Sè o¸t ghi trªn mçi dông cô ®iÖn cho biÕt công suất định mức của dụng cụ đó. + Khi dụng cụ điện đợc sử dụng với : Unguån = U®m th× tiªu thô c«ng suÊt b»ng c«ng suất định mức. C3: + Cùng 1 bóng đèn, khi sáng mạnh thì có công suÊt lín h¬n. + Cïng 1 bÕp ®iÖn, lóc nãng Ýt h¬n th× cã c«ng suÊt nhá h¬n. II. C«ng thøc tÝnh c«ng suÊt ®iÖn ..

(20) suÊt ®iÖn .. 1. ThÝ nghiÖm. * KÕt qu¶ TN:. - Y/ cầu HS đọc thông tin / SGK. (?): Nªu môc tiªu TN ? Dông cô TN ? C¸ch tiÕn hµnh TN ? - GV treo b¶ng phô 2/ SGK. Híng dÉn HS khai th¸c KÕt qu¶ TN.. B¶ng 2 Sè liÖu. 15 phót. (?): Hãy tính tích U.I đối với mỗi bóng đèn và so sánh tích này với công suất định mức của đèn đó khi bỏ qua sai số. - Y/ cÇu HS thu thËp th«ng tin / SGK. (?): C«ng suÊt ®iÖn cña mét ®o¹n m¹ch đợc tính theo công thức nào ? Đơn vị của các đại lợng có mặt trong c«ng thøc ?. LÇn TN Với đèn 1 Với đèn 2. Số ghi trên bóng đèn C«ng HiÖu ®iÖn suÊt thÕ ( V ) (W). TÝch U. I. 5 6 0,82 4,92W 3 6 0,51 3,06W C4: NhËn xÐt. Tích U.I đối với mỗi bóng đèn có giá trị bằng công suất định mức ghi trên bóng đèn. 2. C«ng thøc tÝnh c«ng suÊt ®iÖn. C«ng suÊt ®iÖn cña mét ®o¹n m¹ch b»ng tÝch cña hiÖu ®iÖn thÕ gi÷a 2 ®Çu ®o¹n m¹ch vµ cêng độ dòng điện chạy qua nó. =U.I. P. C5:. P = U.I = I.R.I = I .R. 2. 2. - Híng dÉn HS tr¶ lêi C5.. P = U.I = U.. * H® 3: VËn dông .. III. VËn dông .. - Y/ cÇu HS vËn dông tr¶ lêi C6, C7, C8. - Híng dÉn HS c¸ch tãm t¾t ®Çu bµi cho đúng.. C7: U = 12V , I = 0,4A. =? R=? * HD: = U.I = 4,8 W. U 12 R= = =30 Ω I 0,4. - Gọi HS nêu hớng giải, sau đó gọi 3 HS lªn b¶ng tr×nh bµy. - Gäi HS kh¸c nhËn xÐt, GV chèt l¹i.. I đo đợc (A). U U = R R. .. P. P. 8 phót. * Hoạt động 4: Củng cố (3 phút ). (?): Sè o¸t ghi trªn mçi dông cô ®iÖn cho biÕt ®iÒu g× ? * Hoạt động 5: Hớng dẫn về nhà (1 phút ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ «n bµi. - Lµm BT 12.1 – 12.7 / SBT.. Ngµy so¹n : 04 / 10 2016 Ngµy d¹y : 07 / 10 / 2016. TiÕt 13: ®iÖn n¨ng . c«ng cña dßng ®iÖn. A.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: + Nêu đợc ví dụ chứng tỏ dòng điện có năng lợng. + Chỉ ra đợc sự chuyển hoá điện năng thành các dạng năng lợng khác. + Nêu đợc dụng cụ đo đếm điện năng tiêu thụ là công tơ điện và mỗi số đếm của công tơ ®iÖn lµ 1 KW.h. + Vận dụng đợc công thức A = P. t = U. I. t để tính toán, giải bài tập liên quan. * VÒ kÜ n¨ng: + Ph©n tÝch, tæng hîp kiÕn thøc. + VËn dông c«ng thøc gi¶i bµi tËp. * Về thái độ: Ham hiểu biết, yêu thích môn học. B. träng t©m: C«ng cña dßng ®iÖn. C. ChuÈn bÞ . 1.Thµy: + C«ng t¬ ®iÖn . + B¶ng phô c©u C2. 2.Trß: §äc tríc bµi. D. hoạt động dạy học. * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ ( 7 phút ). - HS 1: Sè o¸t ghi trªn mçi dông cô ®iÖn cho biÕt ®iÒu g× ? Trên 1 bóng đèn có ghi 12V- 6W có nghĩa là gì ? - HS 2: Viết công thức tính công suất điện . Giải thích y nghĩa các đại lợng trong CT..

(21) ( TL: + Số oát ghi trên mỗi dụng cụ điện cho biết công suất định mức của dụng cụ đó. Khi dụng cụ điện đợc sử dụng với Unguồn = Uđm thì tiêu thụ công suất bằng công suất định mức. * §Ìn ghi 12V- 6W cã nghÜa lµ: + Hiệu điện thế định mức là: Uđm = 220V. + Công suất định mức là: Pđm = 100W. + Khi đèn sử dụng ở HĐT 220V thì công suất của đèn đạt đợc là 100W và khi đó đèn sáng bình thờng. + =U.I) * Hoạt động 2: Tạo tình huống ( 1 phút ). - Hàng tháng mỗi gia đình đều phải trả tiền điện theo số đếm của công tơ điện. Số đếm này cho biết c«ng suÊt ®iÖn hay lîng ®iÖn n¨ng tiªu thô ? * Hoạt động 3: Bài mới. Hoạt động của giáo viên T/ gian Hoạt động của học sinh. P. * H® 1: T×m hiÓu vÒ dßng ®iÖn.. - Y/ cÇu HS quan s¸t h13.1/ SGK, suy nghÜ tr¶ lêi C1.. 5 phót. - Y/ cÇu HS lÊy thªm c¸c VD kh¸c trong thùc tÕ ? - GV: Năng lợng của dòng điện đợc gọi là điện năng.. * H® 2: T×m hiÓu sù chuyÓn ho¸ ®iÖn n¨ng thµnh c¸c d¹ng n¨ng lîng kh¸c.. - Y/ cầu HS đọc thông tin / SGK. - §Ò nghÞ c¸c nhãm th¶o luËn vµ chỉ ra các năng lợng đợc biến đổi tõ ®iÖn n¨ng, hoµn thµnh b¶ng 1. (?): Điện năng có thể đợc chuyển ho¸ thµnh c¸c d¹ng n¨ng lîng nµo ? (?): ¥ b¶ng 1, phÇn n¨ng lîng nµo đợc biến đổi từ điện năng là có ích ? V« Ých ? - GV y/ cÇu HS nh¾c l¹i KN hiÖu suất đã học ở lớp 8 → Vận dông víi hiÖu suÊt sö dông ®iÖn n¨ng.. 8 phót. * H® 3: T×m hiÓu c«ng cña dßng ®iÖn – C«ng thøc tÝnh vµ dông cô ®o c«ng cña dßng ®iÖn .. - Y/ cầu HS đọc thông tin / SGk. (?): C«ng cña dßng ®iÖn s¶n ra trong mét ®o¹n m¹ch lµ g× ?. (?); Nhí l¹i kiÕn thøc líp 8, h·y cho biÕt Mqh gi÷a c«ng A vµ c«ng suÊt P ? (?): H·y vËn dông CT tÝnh c«ng suất P để tính công A của dòng ®iÖn? (?): §¬n vÞ cña c«ng A ? - GV lu ý HS về đơn vị KW.h , cách đổi từ đơn vị KW.h ra đơn vị J. (?): §Ó ®o c«ng cña dßng ®iÖn ngêi ta ph¶i dïng dông cô nµo ?. I. §iÖn n¨ng .. 1. Dßng ®iÖn cã mang n¨ng lîng. C1: - Dòng điện thực hiện công cơ học trong hoạt động cña: M¸y khoan, m¸y b¬m níc. - Dòng điện cung cấp nhiệt lợng trong hoạt động của: Bµn lµ, má hµn ®iÖn, nåi c¬m ®iÖn. * KL: Dßng ®iÖn cã n¨ng lîng v× nã cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn công, cũng nh có thể làm thay đổi nhiệt năng của các v©t. Năng lợng của dòng điện đợc gọi là điện năng. 2. Sù chuyÓn ho¸ ®iÖn n¨ng thµnh c¸c d¹ng n¨ng lîng kh¸c . C2: B¶ng 1. Dông cô ®iÖn Bóng đèn dây tóc §Ìn LED Nåi c¬m ®iÖn, bµn lµ Qu¹t ®iÖn, m¸y b¬m níc. Điện năng đợc biến đổi thành NhiÖt n¨ng, Quang n¨ng. Quang n¨ng, NhiÖt n¨ng. NhiÖt n¨ng, Quang n¨ng. C¬ n¨ng, NhiÖt n¨ng.. 3. KÕt luËn.. II. C«ng cña dßng ®iÖn .. 15 phót. 1. C«ng cña dßng ®iÖn. C«ng cña dßng ®iÖn s¶n ra trong mét ®o¹n m¹ch lµ sè đo lợng điện năng mà đoạn mạch đó tiêu thụ để chuyÓn ho¸ thµnh c¸c d¹ng n¨ng lîng kh¸c. 2. C«ng thøc tÝnh c«ng cña dßng ®iÖn. C4: A = . t C5: A = . t = U. I. t * Công của dòng điện sản ra ở một đoạn mạch đợc tÝnh b»ng c«ng thøc: A = . t = U. I. t 3. §o c«ng cña dßng ®iÖn. * §Ó ®o c«ng cña dßng ®iÖn ngêi ta dïng c«ng t¬ ®iÖn. * Mỗi số đếm của công tơ điện ứng với 1KW.h .. P P. P. * H® 4: VËn dông .. III. VËn dông .. - Y/ cÇu HS vËn dông tr¶ lêi C7, C8. - Víi C7, GV cã thÓ gîi ý cho HS. C7: U®m = Unguån = 220V , P®m = 75W = 0,075 KW. t = 4h.

(22) để định hớng làm cho dễ hơn: + Gi¶i thÝch YN con sè ghi trªn bóng đèn ? + Một số đếm của công tơ tơng øng víi ®iÖn n¨ng lµ bao nhiªu ? VËy nªn tÝnh lîng ®iÖn n¨ng tiªu thụ ra đơn vị nào ?. A=? Số đếm của công tơ điện là bao nhiêu ? Gi¶i: Điện năng mà bóng đèn đã sử dụng là: A = P®m . t = 0,075 . 4 = 0,3 ( KW.h ) Số đếm của công tơ điện là: 0,3 số.. 5 phót. * Hoạt động 4 : Củng cố (3 phút ). (?): Công của dòng điện đợc tính theo CT nào ? * Hoạt động 5 : Hớng dẫn về nhà (1 phút ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ häc Ghi nhí. - Lµm BT 13.1 – 13.6 / SBT+ ¤n tËp lÝ thuyÕt c¸c bµi 13, 14 / SGK.. Ngµy so¹n : 08 / 10 / 2016 Ngµy d¹y : 11 / 10 / 2016 TiÕt 14: bµi tËp. vÒ c«ng suÊt ®iÖn vµ ®iÖn n¨ng sö dông.. A.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: Vận dụng đợc các công thức:. P = U.I = I .R =. c¸c. 2. U2 R. vµ: A =. P . t = U. I. t để giải. bài tập tính công suất điện và điện năng sử dụng đối với các dụng cụ điện mắc nối tiếp m¾c song song. * VÒ kÜ n¨ng: + Ph©n tÝch, tæng hîp kiÕn thøc. + Giải các bài tập định lợng theo đúng các bớc giải. * Về thái độ: Trung thực, kiên trì, ham hiểu biết. B. träng t©m: Bµi tËp. C. ChuÈn bÞ . 1.Thµy: T liÖu. 2.Trß. ¤n tríc LTc¸c bµi 12, 13/ SGK. D. hoạt động dạy học. * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ ( 7 phút ). - HS 1: Công suất tiêu thụ của một dụng cụ điện đợc tính theo công thức nào ? - HS 2: Công của dòng điện sản ra ở một đoạn mạch ( hay điện năng tiêu thụ của đoạn mạch đó ) đợc tính theo CT nào ? 2 ( HD: + Công suất tiêu thụ của một dụng điện đợc tính theo CT: = U.I = I2.R = U . R + Công của dòng điện sản ra ở một đoạn mạch đợc tính theo CT: A = . t = U. I. t ). * Hoạt động 2: Giới thiệu bài ( 1 phút ). - §V§: Trong bµi häc h«m nay, chóng ta sÏ vËn dông c«ng thøc tÝnh c«ng suÊt ®iÖn vµ ®iÖn n¨ng tiêu thụ để giải các bài tập liên quan . * Hoạt động 3: Bài mới. Hoạt động của giáo viên T/ gian Hoạt động của học sinh. P. P. * H® 1: Gi¶i bµi tËp 1.. - Y/ cầu HS đọc đầu bài, tóm tắt đề. (?): Nªu híng gi¶i BT nµy ? ( C¸c bíc gi¶i: 8 phót + ADCT của ĐL Ôm để tính R. + Ap dông CT tÝnh c«ng suÊt ®iÖn : = U.I để tính . + ADCT: A = . t để tính điện năng tiªu thô.. P. P. P. - Tính A theo KW.h để suy ra số đếm cña c«ng t¬ ®iÖn.. 1. Bµi tËp 1.. U = 220V , I = 341mA = 0,341A. t = 4. 30 = 120 h. a) R = ? =? b) A = ? (J) = ? (sè). Gi¶i: U a) ADCT cña §L ¤m: I = R U R= = 645 Ω = U.I ⇒ I Thay sè: = 220. 0,341 75 (W). P. P. P.

(23) - Gäi 1 HS lªn b¶ng tr×nh bµy, HS kh¸c nhËn xÐt.. 0,075(KW) b) Điện năng mà bóng đèn tiêu thụ trong 30 ngày lµ: A = . t = 0,075. 120 = 9 (KW.h) = 9. 3600000 = 32.400.000 J. Số đếm của công tơ điện là N = 9 ( số ).. P. * H® 2: Gi¶i bµi tËp 2.. 2. Bµi tËp 2 .. - GV treo tranh vÏ S§M§ h×nh 14.1 cho HS quan s¸t.. §Ìn: U®m = 6V, P®m = 4,5W. Nguån: U = 9V. t = 10 phót = 600 s.. 15 phót. - Y/ cÇu HS suy nghÜ , t×m ra híng gi¶i. (?): Bóng đèn và biến trở đợc mắc với nhau nh thÕ nµo ? (?): Khi đèn sáng bình thờng thì I qua đèn và I qua Ampe kế có Mqh nh thế nµo ? (?): Ap dụng những CT nào để tính Rb vµ b ? (?): C«ng cña dßng ®iÖn s¶n ra ë biÕn trở Ab và ở toàn đoạn mạch A đợc tính nh thÕ nµo ? - Gäi 1 HS lªn b¶ng gi¶i Bµi 2.. a) IA = ? b) Rb = ? , b = ? c) Ab = ? , A = ? Gi¶i: M¹ch gåm: ( A ) nt Rb nt §. a) Bóng đèn sáng bình thờng nên: Cờng độ dòng điện định mức của đèn là: P dm 4,5 Ta cã: I®m = = =0 ,75 A . U dm 6 V× ( A ) nt Rb nt § nªn : I =IA = Ib = I®m = 0,75A. b) Ta cã: U = Ub + U®m → Ub = U – U®m = 9 – 6 = 3 V. Ub 3 Rb = = =4 Ω . I b 0 , 75 Ub 9 = =2 , 25 W. b = Rb 4. P. P. - Y/ cÇu HS th¶o lô©n t×m ra nh÷ng c¸ch gi¶i kh¸c cho c©u b vµ c). - GV nhËn xÐt, chèt l¹i.. P * H® 3: Gi¶i bµi tËp 3.. 3. Bµi tËp 3.. - Y/ cầu HS đọc đề, tóm tắt đề. 10 phót (?): Gi¶i tÝch ý nghÜa con sè ghi trªn bóng đèn và bàn là ? (?): §Ìn vµ bµn lµ ph¶i m¾c nh thÕ nµo trong mạch điện để cả hai cùng hoạt động bình thờng ? Hãy vẽ SĐMĐ. (?): Vận dụng CT nào để tính câu b, c - Y/ cÇu HS t×m c¸ch gi¶i kh¸c .. 2. §Ìn : U®m1 = 220V, P®m1 = 100W. Bµn lµ: U®m2 = 220V , P®m2 = 1000W. Nguån: U = 220V. t = 1 h. a) VÏ S§M§ , Rt® = ? b) A = ? ( J), (KW.h) Gi¶i: a) Ta thÊy: U®m1 = U®m2 = U = 220V → Để đèn và bàn là đều hoạt động bình thờng thì chúng phải đợc mắc song song với nguồn. S§M§: R1 = 484 Ω §iÖn trë cña bµn lµ lµ: R2 = 48,4 Ω Mà đèn mắc song song với bàn là ( R1 // R2 ) nên: Rt® = 44 Ω . b) A = U.I.t = 3960000 J = 1,1 KWh. * Hoạt động 4: Củng cố (3 phút ). (?): Nh÷ng lu ý khi gi¶i BT vÒ C«ng suÊt ®iÖn vµ ®iÖn n¨ng sö dông ? * Hoạt động 5: Hớng dẫn về nhà (1 phút ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ «n bµi. - Lµm BT 14.1 – 14.4 / SBT. - Chuẩn bị sẵn mẫu BCTH/ SGK Tr43 để giờ sau thực hành.. Ngµy so¹n : 11 / 10 / 2016.

(24) Ngµy d¹y : 14 / 10 / 2016 TiÕt 15: thùc hµnh. " xác định công suất của các dụng cụ điện".. A.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: + Nêu đợc cách xác định công suất. + Mô tả đợc cách bố trí và tiến hành TN xác định công suất của các dụng cụ điện bằng V«n kÕ vµ Ampe kÕ. * VÒ kÜ n¨ng: + M¾c m¹ch ®iÖn , sö dông c¸c dông cô ®o. + KÜ n¨ng lµm bµi thùc hµnh vµ viÕt B¸o c¸o thùc hµnh. * Về thái độ: + CÈn thËn, kiªn tr×, trung thùc, chó ý an toµn trong sö dông ®iÖn. + Hợp tác trong hoạt động nhóm. B. trọng tâm: Xác định công suất điện của: Bóng đèn – Quạt điện. C. ChuÈn bÞ . 1.Thµy: 2.Mçi nhãm häc sinh: 1 bé nguån ®iÖn. 1 c«ng t¾c, 9 ®o¹n d©y nèi, 1 biÕn trë. 1 Ampe kế, 1 Vôn kế, 1 bóng đèn pin, 1 quạt điện nhỏ. * Mçi HS chuÈn bÞ s½n 1 BCTH ë SGK Tr 43. D. hoạt động dạy học. 1. KiÓm tra bµi cò ( 8 phót ). - GV yªu cÇu líp phã häc tËp b¸o c¸o t×nh h×nh chuÈn bÞ bµi cña c¸c b¹n. - Gäi 1 HS lªn b¶ng tr¶ lêi c©u hái 1 cña BCTH. ( HD: + = U.I .§o U dïng V«n kÕ, m¾c song song. §o I dïng Am pe kÕ, m¾c nèi tiÕp) .. P. 2. Bµi míi. Hoạt động của thầy * H®1: KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ cña häc sinh vµ nªu môc tiªu thùc hµnh ( 5 phót ). - Yªu cÇu HS ngåi theo nhãm, nhãm trëng kiÓm tra BCTH cña c¸ nh©n HS råi b¸o c¸o víi GV. - GV nªu môc tiªu giê TH: X¸c định công suất điện của bóng đèn và quạt điện bằng Am pe kÕ vµ V«n kÕ . - Lu ý HS vÒ an toµn ®iÖn khi thùc hµnh. * H®2: Tæ chøc cho häc sinh thùc hµnh (25 phót). - GV ph©n chia khi vùc thùc hµnh, ph¸t dông cô thùc hµnh cho c¸c nhãm. - Yªu cÇu HS thùc hµnh TN theo nhãm theo néi dung môc II – SGK / Tr 42. C¸ nh©n hoµn thµnh môc môc 2a/ BCTH. Trao đổi nhóm hoàn thành nhËn xÐt môc 2b/ BCTH. - GV quan s¸t, uèn n¾n sai sãt cho c¸c nhãm. - T¬ng tù, GV y/ cÇu HS tiÕn hành TN theo nhóm để đo công suÊt tiªu thô cña qu¹t ®iÖn. - Ghi kÕt qu¶ vµo b¶ng 2/ BCTH.. T/ gian 5 phót I. ChuÈn bÞ.. 25 phót. Hoạt động của trò. II. Néi dung thùc hµnh. 1. Xác định công suất của bóng đèn với các hiệu điện thế kh¸c nhau. + Mắc mạch điện nh sơ đồ hình 15.1/ SGK. + Đóng công tắc, điều chỉnh biến trở để: U1 = 1V , đọc và ghi I1. U2 = 1,5V, đọc và ghi I2. U3 = 2,0V, đọc và ghi I3. + Hoµn thµnh B¶ng 1 + Môc 2 – BCTH. 2. Xác định công suất của quạt điện. - L¾p c¸nh cho qu¹t ®iÖn. - Tháo bóng đèn ra khỏi mạch điện và mắc quạt vào vị trí của bóng đèn. - LÇn lît ®iÒu chØnh biÕn trë sao cho: U1 = U2 = U3 = 2,5V §äc sè chØ I1, I2, I3 t¬ng øng. - Hoµn thµnh B¶ng 2 + Môc 3/ BCTH. 3. C¸ nh©n hoµn thµnh BCTH ..

(25) - Y/ cầu HS trao đổi nhóm, hoµn thµnh Môc 3/ BCTH. 3. NhËn xÐt ViÕt têng tr×nh ( 6 phót ). - GV yªu cÇu HS ngõng TH, GV thu BCTH. - GV nhận xét, đánh giá chung về giờ TH. - Yªu cÇu nhãm trëng viÕt B¶n têng tr×nh TN cña nhãm m×nh. 4. Híng dÉn vÒ nhµ ( 1 phót ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ hoµn thµnh BCTH vµo vë. - §äc tríc bµi 16/ SGK. - Ôn lại CT tính nhiệt lợng đã học ở lớp 8.. Ngµy so¹n : 15 / 10 / 2016 Ngµy d¹y : 18 / 10 / 2016. Tiết 16: định luật Jun- lenxơ.. a.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: + Nêu đợc tác dụng nhiệt của dòng điện: Khi có dòng điện chạy qua vật dẫn thông thờng thì một phần hay toàn bộ điện năng đợc biến đổi thành nhiệt năng. + Xây dựng đợc hệ thức: Q = I2R.t của ĐL Jun- Lenxơ và phát biểu đợc ĐL này. + Vận dụng đợc công thức của ĐL để giải các bài tập về tác dụng nhiệt của dòng điện. * VÒ kÜ n¨ng: Ph©n tÝch, tæng hîp kiÕn thøc. * Về thái độ: Trung thực, kiên trì. b. träng t©m: §Þnh luËt Jun- Lenx¬. c. ChuÈn bÞ . 1.Thµy: Tranh vÏ h×nh 16.1/ SGK ( nÕu cã ). 2.Trß : §äc tríc bµi. d. hoạt động dạy học. * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ ( 7 phút ). - HS 1: Viết công thức tính nhiệt lợng đã học ở lớp 8 ? - HS 2: Điện năng có thể biến đổi thành những dạng năng lợng nào ? ( TL: + C«ng thøc tÝnh nhiÖt lîng: Q = m.c. Δ t = m.c.(t2 – t1). + §iÖn n¨ng cã thÓ chuyÓn ho¸ thµnh: NhiÖt n¨ng, c¬ n¨ng, quang n¨ng…) * Hoạt động 2: Giới thiệu bài ( 1 phút ). Dòng điện chạy qua các vật dẫn thờng gây ra tác dụng nhiệt. Nhiệt lợng toả ra khi đó phụ thuộc vào những yếu tố nào và đợc tính theo CT nào ? * Hoạt động 3: Bài mới. Hoạt động của giáo viên T/ gian Hoạt động của học sinh * Hđ 1: Tìm hiểu sự biến đổi điện. I. Trờng hợp điện năng biến đổi thành nhiệt.

(26) n¨ng thµnh nhiÖt n¨ng.. n¨ng .. - GV yªu cÇu HS: (?): Kể tên những đồ dùng, thiết bị 6 phút ®iÖn mµ em biÕt ? (?): Trong sè c¸c dông cô, thiÕt bÞ ®iÖn đó: + Dụng cụ nào biến đổi một phần điện n¨ng thµnh nhiÖt n¨ng vµ mét phÇn thµnh n¨ng lîng ¸nh s¸ng ? + Dụng cụ nào biến đổi một phần điện n¨ng thµnh nhiÖt n¨ng vµ mét phÇn thµnh c¬ n¨ng ? ρ Dong. 1. Một phần điện năng đợc biến đổi thành nhiệt n¨ng . a) §iÖn n¨ng → NhiÖt n¨ng + NL ¸nh s¸ng. VD: Bóng đèn sợi đốt, đèn LED, đèn ống huỳnh quang…. b) §iÖn n¨ng → NhiÖt n¨ng + C¬ n¨ng. VD: Qu¹t ®iÖn, m¸y sÊy tãc, m¸y b¬m níc… 2. Toàn bộ điện năng đợc biến đổi thành nhiệt n¨ng. a) VD: Bµn lµ, nåi c¬m ®iÖn, bÕp ®iÖn…... * H® 2: X©y dùng hÖ thøc biÓu thÞ §Þnh luËt Jun – Lenx¬.. II. §Þnh luËt Jun – Lenx¬.. 17 phót - Y/ cầu HS đọc thông tin / SGK. (?): Xét TH điện năng biến đổi hoàn toµn thµnh nhiÖt n¨ng th× nhiÖt lîng to¶ ra ë d©y dÉn cã ®iÖn trë R khi cã dòng điện có cờng độ I chạy qua trong thời gian t đợc tính bằng CT nào ? (?): NhiÖt n¨ng to¶ ra ë d©y dÉn Q = ? - GV treo h×nh vÏ 16.1, yªu cÇu HS m« tả TN xác định điện năng sử dụng và nhiÖt lîng to¶ ra. - Y/ cÇu HS th¶o luËn nhãm, tr¶ lêi C 1, C2, C3. - Híng dÉn HS th¶o luËn chung c©u C3 tõ kÕt qu¶ c©u C1, C2. - GV th«ng b¸o: NÕu tÝnh c¶ phÇn nhá nhiÖt lîng truyÒn ra m«i trêng xung quanh th× A = Q. - Y/ cÇu HS dùa vµo hÖ thøc trªn ph¸t biÓu thµnh lêi. - GV thông báo thêm đơn vị Calo của nhiÖt lîng vµ CT tÝnh Q t¬ng øng: Q = 0,24I2.R.t ( 1 Calo = 0,24 J ).. * H® 3: VËn dông .. - Y/ cÇu HS vËn dông tr¶ lêi C4. ( HD: + Q = I2.R.t . VËy nhiÖt lîng to¶ ra ë dây tóc bóng đèn và dây nối khác nhau do yÕu tè nµo ? + So s¸nh ®iÖn trë cña d©y nèi vµ d©y 10 phót tóc bóng đèn ? + Rót ra kÕt luËn g× ? - Y/ cÇu HS hoµn thµnh c©u C5. - Gäi 1 HS lªn b¶ng tr×nh bµy, GV nhËn xÐt, rót kinh nghiÖm mét sè sai sãt cña HS khi tr×nh bµy.. 1. Hệ thức của định luật. Q = I2.R.t 2. Xö lÝ kÕt qu¶ cña TN kiÓm tra. m1 = 200g = 0,2kg , c1 = 4200J/ kg.K m2 = 78g = 0,078kg, c2 = 880J/kg. K Δ t0 = 9,50C. I = 2,4A , R = 5 Ω , t = 300s. a) A = ? b) Q = ? c) So s¸nh A vµ Q. Gi¶i a) §iÖn n¨ng A cña dßng ®iÖn ch¹y qua d©y ®iÖn trë trong thêi gian trªn chÝnh b»ng nhiÖt lîng Q to¶ ra ë d©y ®iÖn trë: A = Q = I2.R.t = 2,42.5.300 = 8640 ( J ). b) Nhiệt lợng mà nớc nhận đợc là: Q1 = m1.c1. Δ t0 = 0,2.4200.9,5 = 7980 ( J ). Nhiệt lợng mà bình nhôm nhận đợc là: Q2 = m2.c2. Δ t0 = 0,078.880.9,5 = 652,08 ( J ). Tổng nhiệt lợng mà nớc và bình nhôm nhận đợc lµ: Q = Q1 + Q2 = 8632,08 ( J ). c) VËy : Q A. 3. Phát biểu định luật. * Nội dung định luật: SGK. * Hệ thức của định luật: Q = I2.R.t Trong đó: * Lu ý: Q = 0,24I2.R.t ( Calo ). III. VËn dông .. C5: U®m = Unguån = 220V, P®m = 1000W. V = 2l → m = 2kg, c = 4200J/kg.K t1 = 200C, t2 = 1000C. t=? Gi¶i Toµn bé ®iÖn n¨ng mµ Êm ®iÖn tiªu thô coi nh chØ để dùng đun sôi nớc, nên: A = Q ( Theo §L b¶o toµn n¨ng lîng ) Hay: P.t = m.c. Δ t0 = m.c.( t2 – t1 ) m. c .(t 2 − t 1 ) 2 . 4200 .(100 −20) t= = =672 (s). P 1000 VËy:Thêi gian ®un s«i níc lµ 672s = 11 phót 12s. * Hoạt động 4: Củng cố (3 phút ). (?): Ph¸t biÓu vµ viÕt hÖ thøc cña §L Jun – Lenx¬ ? * Hoạt động 5: Hớng dẫn về nhà (1 phút ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ häc Ghi nhí + Lµm c¸c BT 16 - 17.1 – 16 – 17.6 / SBT..

(27) Ngµy so¹n : 18 / 10 / 2016 Ngµy d¹y : 21 / 10 / 2016 TiÕt 17: bµi. tập vận dụng định luật Jun-lenxơ.. A.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: Vận dụng đợc công thức của ĐL Jun- Lenxơ: Q = I2.R.t và CT: A = . t = U. I. t để gi¶i c¸c bµi tËp vÒ t¸c dông nhiÖt cña dßng ®iÖn. * VÒ kÜ n¨ng: + Ph©n tÝch, tæng hîp kiÕn thøc. + Giải các bài tập định lợng theo đúng các bớc giải. * Về thái độ: Trung thùc, kiªn tr×, ham hiÓu biÕt. B. träng t©m: Bµi tËp. C. ChuÈn bÞ . 1.Thµy: 2.Trß. ¤n tríc LTc¸c bµi 13, 16/ SGK. D. hoạt động dạy học. * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ ( 7 phút ). - HS 1: Ph¸t biÓu vµ viÕt hÖ thøc cña §L Jun- Lenx¬ ? - HS 2: ViÕt c«ng thøc tÝnh c«ng suÊt ®iÖn P, ®iÖn n¨ng tiªu thô A, hiÖu suÊt sö dông ®iÖn n¨ng H ? C«ng thøc tÝnh nhiÖt lîng Q ? ( TL: + HÖ thøc cña §L Jun – Lenx¬: Q = I2.R.t . 2 + Công suất tiêu thụ của một dụng điện đợc tính theo CT: = U.I = I2.R = U . R Công của dòng điện sản ra ở một đoạn mạch đợc tính theo CT: A = . t = U. I. t A HiÖu suÊt sö dông ®iÖn n¨ng: H= i A tp C«ng thøc tÝnh nhiÖt lîng: Q = m.c. Δ t0 = m.c.(t02 – t01). * Hoạt động 2: Giới thiệu bài ( 1 phút ). - §V§: Trong bµi häc h«m nay, chóng ta sÏ vËn dông c«ng thøc cña §L Jun – Lenx¬ vµ c¸c c«ng thức tính A, , H, Q để giải các bài tập liên quan . * Hoạt động 3: Bài mới. Hoạt động của giáo viên T/ gian Hoạt động của học sinh. P. P. P. P. * H® 1: Gi¶i bµi tËp 1.. - Y/ cầu HS đọc đầu bài, tóm tắt đề. – Híng dÉn HS c¸c bíc gi¶i: + NhiÖt lîng mµ bÕp to¶ ra khi cã 12 phót dòng điện chạy qua đợc tính theo CT nµo ? + Nhiệt lợng cung cấp để làm sôI nớc (Qi) đợc tính bằng CT nào đã học ë líp 8 ? + Hiệu suất đợc tính theo CT nào ? + §Ó tÝnh tiÒn ®iÖn ph¶i tÝnh lîng ®iÖn n¨ng tiªu thô trong 1 th¸ng theo đơn vị nào ( J hay KW.h ) → TÝnh b»ng CT nµo ? - GV gäi HS lªn b¶ng ch÷a bµi: * PhÇn a: HS trung b×nh hoÆc yÕu.. 1. Bµi tËp 1.. R = 80 Ω. , I = 2,5A .. a) t1 = 1s, Q = ? b) V = 1,5l → m = 1,5kg , c = 4200J/ kg.K t01 = 250C, t02 = 1000C , t20 = 20 phót = 1200s. H=? c) t3 = 3.30 = 90h , T1KWh = 700® T=? Gi¶i: a) NhiÖt lîng mµ bÕp to¶ ra trong 1s lµ: Q = I2.R.t = (2,5)2.80.1 = 500 (J). b) Nhiệt lợng cần cung cấp để đun sôi nớc là: Qi = m.c.(t02 – t01) = 1,5.4200.(100 – 25) Qi = 472500 ( J ). NhiÖt lîng mµ bÕp to¶ ra trong 20 phót lµ: Qtp = I2.R.t2 = (2,5)2.80.1200 = 600.000 (J)..

(28) - GV uèn n¾n sai sãt khi tr×nh bµy cña HS. - Y/ cÇu HS söa ch÷a bµi vµo vë nÕu sai.. Qi 472500 = =0 , 7875 Qtp 600000 Hay H = 78,75 %. c) A = I2.R.t3 = (2,5)2.80.10-3.90 = 45 (KWh) TiÒn ®iÖn ph¶i tr¶ lµ: T = 45.700® = 31.500®.. * H® 2: Gi¶i bµi tËp 2.. 2. Bµi tËp 2.. - Y/ cầu HS đọc đề bài, tóm tắt đề, 9 phót nªu ph¬ng ¸n gi¶i.. U®m = Unguån = 220V, P®m = 1000W. V = 2l → m = 2kg , c = 4200J/ kg.K t01 = 200C , t02 = 1000C , H = 90%.. * PhÇn b, c: HS xung phong.. * Gîi y: + Tính nhiệt lợng cần cung cấp để đun sôi nớc Qi theo CT đã học . + NhiÖt lîng mµ Êm ®iÖn to¶ ra chÝnh lµ Qtp. TÝnh Qtp dùa vµo CT tÝnh H. + Qtp = A. Mµ: A = .t → t. - GV gäi HS lªn b¶ng gi¶i, HS kh¸c nhËn xÐt.. P. - GV chèt l¹i.. H=. a) Qi = ? b) Qtp = ? c) t = ? Gi¶i: a) Nhiệt lợng cần cung cấp để đun sôi nớc là: Qi = m.c.(t02 – t01) = 2.4200.(100 – 20 ) = 672000(J). b) Tõ CT: Qi Q 672000. 100 H= ⇒ Qtp = i = =746700 J Q tp H 90 c) Theo §L B¶o toµn vµ chuyÓn ho¸ n¨ng lîng : Qtp = A = P.t → Thêi gian ®un s«i níc lµ: Q tp 746700 t= = =746 , 7 (s) = 12 phót 26,7s. P 1000. * H® 3: Gi¶i bµi tËp 3.. 3. Bµi tËp 3.. - T¬ng tù, GV híng dÉn HS c¸ch gi¶i 12 phót BT 3.. l = 40m, ρ=1,7 . 10− 8 Ω. m , S = 0,5mm2 = 0,5.106m2 U = 220V, P = 165W, t = 3.30h = 90h.. (?): Điện trở của dây dẫn đợc tính theo CT nµo ?. P P. (?): ViÕt CT liªn hÖ gi÷a víi U vµ I. Từ đó suy ra CT tính I theo và U.. a) R = ? a). b) I = ?. ADCT:. 1,7 .10− 8 . b) ADCT :. R. c) Q = ? ( KW.h ) Gi¶i l = , ρ. S. 40 =1 ,36 Ω . 0,5 .10− 6. P = U.I. ⇒. I =. R. P 165 = =0 ,75 U 220. (A). c) Q = I2.R.t = (0,75)2.1,36.3600.90 = 247860 (J). = 0,06885 ( KW.h ) 0,07 (KW.h) * Hoạt động 4:. Củng cố (3 phút ). (?): Nh÷ng lu ý khi gi¶i c¸c BT vÒ §L Jun – Lenx¬ ? * Hoạt động 5: Hớng dẫn về nhà (1 phút ). - Yêu cầu HS về nhà làm các BT trong SBT- Chuẩn bị sẵn mẫu BCTH ở SGK Tr 50 để giờ sau thực hµnh.. Ngµy so¹n : Ngµy d¹y :. TiÕt. : thùc. hµnh" kiÓm nghiÖm mèi quan hÖ Q ~ I2 trong định luật Jun-lenxơ ".. A.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: + Vẽ đợc sơ đồ mạch điện của TN kiểm nghiệm ĐL Jun – Lenxơ. + BiÕt c¸ch tiÕn hµnh TN kiÓm nghiÖm §L Jun – Lenx¬.. =.

(29) * VÒ kÜ n¨ng: + VÏ S§M§. + Lµm thÝ nghiÖm. * Về thái độ: Trung thùc, kiªn tr×, ham hiÓu biÕt. B. träng t©m: ThÝ nghiÖm. C. ChuÈn bÞ . 1.Thµy: §å dïng TN cho mçi nhãm: + 1 nguồn điện không đổi 12V- 2A. + 1 Ampe kÕ cã GH§ 2A vµ §CNN 0,1A. + 1 biÕn trë lo¹i 20 Ω - 2A. + 1 nhiÖt lîng kÕ, 1 nhiÖt kÕ, 170 ml níc tinh khiÕt. + 1 đồng hồ bấm giây, 5 đoạn dây nối. 2.Trß. Mçi HS chuÈn bÞ s½n mÉu BCTH. + ¤n tríc LT bµi 17/ SGK. D. hoạt động dạy học. 1. KiÓm tra bµi cò ( 8 phót ). - GV yªu cÇu líp phã häc tËp b¸o c¸o t×nh h×nh chuÈn bÞ cña c¸c b¹n. - Gäi 1 HS lªn b¶ng tr¶ lêi c©u hái 1 cña BCTH. ( TL: 1.a) Q = I2..R.t b) Q = ( m1.c1 + m2.c2 ) . ( t2 – t1 ). m c +m c c) I 2 = 1 1 2 2 . Δt ). R .t. 2. Bµi míi.. Hoạt động của thầy * H®1: KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ cña häc sinh vµ nªu môc tiªu thùc hµnh ( 5 phót ). - Yªu cÇu HS ngåi theo nhãm, nhãm trëng kiÓm tra BCTH cña c¸ nh©n HS råi b¸o c¸o víi GV. - GV nªu môc tiªu giê TH: KiÓm nghiÖm mèi quan hệ Q ~ I2 trong định luật Jun – Lenxơ. - Lu ý HS vÒ an toµn ®iÖn khi thùc hµnh. * H®2: Tæ chøc cho häc sinh thùc hµnh (25 phót). - GV ph©n chia khi vùc thùc hµnh, ph¸t dông cô thùc hµnh cho c¸c nhãm. - Yêu cầu HS đọc thông tin / SGK để tìm hiểu yªu cÇu vµ néi dông thùc hµnh. - GV híng dÉn HS l¾p r¸p c¸c thiÕt bÞ thÝ nghiÖm thùc hµnh. - GV híng dÉn c¸ch tiÕn hµnh TN, c¸ch ghi kÕt qu¶ TN vµo BCTH. - Tæ chøc cho HS tiÕn hµnh TN theo nhãm. - Y/ cầu các nhóm thảo luận, đI đến thống nhÊt c¸c môc 2 + 3 / BCTH.. Hoạt động của trò I. ChuÈn bÞ.. II. Néi dung thùc hµnh. 1. Yªu cÇu vµ néi dung thùc hµnh. 2. L¾p r¸p c¸c thiÕt bÞ thÝ nghiÖm thùc hµnh. Theo S§M§ h×nh 18.1/ SGK. 3. TiÕn hµnh thÝ nghiÖm vµ thùc hiÖn ®o. * LÇn 1: + Điều chỉnh để I1 = 0,6A , + Ghi nhiệt độ ban đầu t01. + Bấm đồng hồ để đun nớc trong 7 phút → Ghi lại nhiệt độ t02. + Tính độ tăng nhiệt độ Δ t01. * LÇn 2: + Điều chỉnh để I2 = 1,2A. + Làm tơng tự nh lần 1, ghi lại độ tăng nhiệt độ Δ t02. * LÇn 3: + Điều chỉnh để I3 = 1,8A. + Làm tơng tự nh lần 1, ghi lại độ tăng nhiệt độ Δ t03. 4. Hoµn thµnh B¶ng 1 + Môc 2 + 3/ BCTH.. C¸ nh©n hoµn thµnh môc môc 2 + 3/ BCTH. - GV quan s¸t, uèn n¾n sai sãt cho c¸c nhãm. 3. NhËn xÐt – ViÕt têng tr×nh ( 6 phót ). - GV yªu cÇu HS ngõng TH, GV thu BCTH. - GV nhận xét, đánh giá chung về giờ TH. - Yªu cÇu nhãm trëng viÕt B¶n têng tr×nh TN cña nhãm m×nh. 4. Híng dÉn vÒ nhµ ( 1 phót )..

(30) - Yªu cÇu HS vÒ nhµ hoµn thµnh BCTH vµo vë. - §äc tríc bµi 19/ SGK.. Ngµy so¹n : 21 / 10 / 2016 Ngµy d¹y : 25 / 10 / 2016. Tiết 18: bài tập ( đã sửa). A.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: Ôn lại kiến thức về địng luật Jun Len xơ và Công của dòng điện * VÒ kÜ n¨ng: + Vận dụng đợc công thức Q = I2.R.t và công thức A = . t = U. I. t để giải bài tập . + Phân tÝch, tæng hîp kiÕn thøc. + Giải các bài tập định lợng theo đúng các bớc giải. * Về thái độ: Trung thùc, kiªn tr×, ham hiÓu biÕt. B. träng t©m: Bµi tËp. C. ChuÈn bÞ . 1.Thµy: 2.Trß. ¤n tríc LTc¸c bµi 13, 16/ SGK. D. hoạt động dạy học. * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ ( 7 phút ). - HS 1: Ph¸t biÓu vµ viÕt hÖ thøc cña §L Jun- Lenx¬ ? - HS 2: ViÕt c«ng thøc tÝnh c«ng suÊt ®iÖn P, ®iÖn n¨ng tiªu thô A, hiÖu suÊt sö dông ®iÖn n¨ng H ? C«ng thøc tÝnh nhiÖt lîng Q ? ( TL: + HÖ thøc cña §L Jun – Lenx¬: Q = I2.R.t . 2 + Công suất tiêu thụ của một dụng điện đợc tính theo CT: = U.I = I2.R = U . R Công của dòng điện sản ra ở một đoạn mạch đợc tính theo CT: A = . t = U. I. t A HiÖu suÊt sö dông ®iÖn n¨ng: H= i A tp C«ng thøc tÝnh nhiÖt lîng: Q = m.c. Δ t0 = m.c.(t02 – t01). * Hoạt động 2: Giới thiệu bài ( 1 phút ). - §V§: Trong bµi häc h«m nay, chóng ta sÏ vËn dông c«ng thøc cña §L Jun – Lenx¬ vµ c¸c c«ng thức tính A, , H, Q để giải các bài tập liên quan .. P. P. P. P.

(31) * Hoạt động 3: Bài mới. Hoạt động của giáo viên * H® 1: VËn dông lÝ thuyÕt lµm bµi tËp.. T/ gian 7phót. 12. C. 1A. 13. B. Thơng số này có giá trị càng lớn đối với dây dẫn nào thì dây dẫn đó có điện trở càng lớn.. - GV yªu cÇu HS tr¶ lêi c¸c c©u hái vận dụng từ câu 12 đến 16, yêu cầu gi¶i thÝch cho c¸c c¸ch lùa chän. *H® 2. Bµi tËp 1. SGK -T 41. 8 phót. II. Bài tập định lợng Bµi tËp 1. SGK -T 41. 10phót. §Ìn : U®m1 = 220V, P®m1 = 100W. Bµn lµ: U®m2 = 220V , P®m2 = 1000W. Nguån: U = 220V. t = 1 h. a) VÏ S§M§ , Rt® = ? b) A = ? ( J), (KW.h) Gi¶i: a) Ta thÊy: U®m1 = U®m2 = U = 220V → Để đèn và bàn là đều hoạt động bình thờng thì chúng phải đợc mắc song song với nguồn. S§M§: R1 = 484 Ω §iÖn trë cña bµn lµ lµ: R2 = 48,4 Ω Mà đèn mắc song song với bàn là ( R1 // R2 ) nên: Rt® = 44 Ω . b) A = U.I.t = 3960000 J = 1,1 KWh. - Y/ cầu HS đọc đề, tóm tắt đề. (?): Gi¶i tÝch ý nghÜa con sè ghi trªn bóng đèn và bàn là ? (?): §Ìn vµ bµn lµ ph¶i m¾c nh thÕ nào trong mạch điện để cả hai cùng hoạt động bình thờng ? Hãy vẽ S§M§. (?): Vận dụng CT nào để tính câu b, c - Y/ cÇu HS t×m c¸ch gi¶i kh¸c . * H® 3: Bµi tËp 2. SGK -T 48. Bµi tËp 2. SGK -T 48. - Y/ cầu HS đọc đề bài, tóm tắt đề, nªu ph¬ng ¸n gi¶i.. U®m = Unguån = 220V, P®m = 1000W. V = 2l → m = 2kg , c = 4200J/ kg.K t01 = 200C , t02 = 1000C , H = 90%.. * Gîi y: + Tính nhiệt lợng cần cung cấp để đun sôi nớc Qi theo CT đã học . + NhiÖt lîng mµ Êm ®iÖn to¶ ra chÝnh lµ Qtp. TÝnh Qtp dùa vµo CT tÝnh H. + Qtp = A. Mµ: A = .t → t. - GV gäi HS lªn b¶ng gi¶i, HS kh¸c nhËn xÐt.. P. - GV chèt l¹i. 8 phót. * H® 3: Gi¶i bµi tËp 3.. Hoạt động của học sinh I. Bài tập định tính.. a) Qi = ? b) Qtp = ? c) t = ? Gi¶i: a) Nhiệt lợng cần cung cấp để đun sôi nớc là: Qi = m.c.(t02 – t01) = 2.4200.(100 – 20 ) = 672000(J). b) Tõ CT: Qi Q 672000. 100 H= ⇒ Q tp = i = =746700 J Q tp H 90 c) Theo §L B¶o toµn vµ chuyÓn ho¸ n¨ng lîng : Qtp = A = P.t → Thêi gian ®un s«i níc lµ: Q tp 746700 t= = =746 , 7 (s) = 12 phót 26,7s. P 1000. - T¬ng tù, GV híng dÉn HS c¸ch gi¶i BT 3.. 3. Bµi tËp 3. SGK -T 48. (?): Điện trở của dây dẫn đợc tính theo CT nµo ?. a) R = ?. P P. (?): ViÕt CT liªn hÖ gi÷a víi U vµ I. Từ đó suy ra CT tính I theo và U.. l = 40m, ρ=1,7 . 10− 8 Ω. m , S = 0,5mm2 = 0,5.106m2 U = 220V, P = 165W, t = 3.30h = 90h.. a). b) I = ?. ADCT:. 1,7 .10− 8 . b) ADCT : (A).. R. c) Q = ? ( KW.h ) Gi¶i l = , ρ. S. 40 =1 ,36 Ω . 0,5 .10− 6. P = U.I. ⇒. I=. R. P 165 = =0 ,75 U 220. =.

(32) c) Q = I2.R.t = (0,75)2.1,36.3600.90 = 247860 (J). = 0,06885 ( KW.h ) 0,07 (KW.h) * Hoạt động 4: Củng cố (3 phút ). - GV lu ý HS cách giải BT định lợng. * Hoạt động 5: Hớng dẫn về nhà (1 phút ). - Yêu cầu HS về nhà ôn tập toàn bộ lí thuyết đã học. - Xem và làm lại các bài tập GV đã chữa. Ngµy so¹n : 21 / 10 / 2016 Ngµy d¹y : 25 / 10 / 2016. TiÕt 18: bµi tËp. A.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: Ôn lại kiến thức về địng luật Jun Len xơ và Công của dòng điện * VÒ kÜ n¨ng: + Vận dụng đợc công thức Q = I2.R.t và công thức A = . t = U. I. t để giải bài tập . + Ph©n tÝch, tæng hîp kiÕn thøc. + Giải các bài tập định lợng theo đúng các bớc giải. * Về thái độ: Trung thùc, kiªn tr×, ham hiÓu biÕt. B. träng t©m: Bµi tËp. C. ChuÈn bÞ . 1.Thµy: 2.Trß. ¤n tríc LTc¸c bµi 13, 16/ SGK. D. hoạt động dạy học. * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ ( 7 phút ). - HS 1: Ph¸t biÓu vµ viÕt hÖ thøc cña §L Jun- Lenx¬ ? - HS 2: ViÕt c«ng thøc tÝnh c«ng suÊt ®iÖn P, ®iÖn n¨ng tiªu thô A, hiÖu suÊt sö dông ®iÖn n¨ng H ? C«ng thøc tÝnh nhiÖt lîng Q ? ( TL: + HÖ thøc cña §L Jun – Lenx¬: Q = I2.R.t . 2 + Công suất tiêu thụ của một dụng điện đợc tính theo CT: = U.I = I2.R = U . R Công của dòng điện sản ra ở một đoạn mạch đợc tính theo CT: A = . t = U. I. t A HiÖu suÊt sö dông ®iÖn n¨ng: H= i A tp C«ng thøc tÝnh nhiÖt lîng: Q = m.c. Δ t0 = m.c.(t02 – t01). * Hoạt động 2: Giới thiệu bài ( 1 phút ). - §V§: Trong bµi häc h«m nay, chóng ta sÏ vËn dông c«ng thøc cña §L Jun – Lenx¬ vµ c¸c c«ng thức tính A, , H, Q để giải các bài tập liên quan .. P. P. P. P. * Hoạt động 3: Bài mới. Hoạt động của giáo viên. T/ gian. * H® 1: VËn dông lÝ thuyÕt lµm bµi tËp.. 33 phót - GV yªu cÇu HS tr¶ lêi c¸c c©u hái vận dụng từ câu 12 đến 16, yêu cầu gi¶i thÝch cho c¸c c¸ch lùa chän. *H® 3: Gi¶i bµi tËp .. - Y/ cầu HS đọc đề, tóm tắt đề. (?): Gi¶i tÝch ý nghÜa con sè ghi trªn bóng đèn và bàn là ? (?): §Ìn vµ bµn lµ ph¶i m¾c nh thÕ nào trong mạch điện để cả hai cùng hoạt động bình thờng ? Hãy vẽ S§M§. (?): Vận dụng CT nào để tính câu b,. Hoạt động của học sinh I. Bài tập định tính.. 12. C. 1A. 13. B. Thơng số này có giá trị càng lớn đối với dây dẫn nào thì dây dẫn đó có điện trở càng lớn. II. Bài tập định lợng Bµi tËp 1. SGK -T 41. §Ìn : U®m1 = 220V, P®m1 = 100W. Bµn lµ: U®m2 = 220V , P®m2 = 1000W. Nguån: U = 220V. t = 1 h. a) VÏ S§M§ , Rt® = ? b) A = ? ( J), (KW.h) Gi¶i: a) Ta thÊy: U®m1 = U®m2 = U = 220V → Để đèn và bàn là đều hoạt động bình thờng thì chúng phải đợc mắc song song với nguồn. S§M§: R1 = 484 Ω.

(33) c - Y/ cÇu HS t×m c¸ch gi¶i kh¸c . * H® 2: Gi¶i bµi tËp 2.. - Y/ cầu HS đọc đề bài, tóm tắt đề, nªu ph¬ng ¸n gi¶i. * Gîi y: + Tính nhiệt lợng cần cung cấp để đun sôi nớc Qi theo CT đã học . + NhiÖt lîng mµ Êm ®iÖn to¶ ra chÝnh lµ Qtp. TÝnh Qtp dùa vµo CT tÝnh H. + Qtp = A. Mµ: A = .t → t. - GV gäi HS lªn b¶ng gi¶i, HS kh¸c nhËn xÐt.. P. - GV chèt l¹i. * H® 3: Gi¶i bµi tËp 3.. §iÖn trë cña bµn lµ lµ: R2 = 48,4 Ω Mà đèn mắc song song với bàn là ( R1 // R2 ) nên: Rt® = 44 Ω . b) A = U.I.t = 3960000 J = 1,1 KWh Bµi tËp 2. SGK -T 48. U®m = Unguån = 220V, P®m = 1000W. V = 2l → m = 2kg , c = 4200J/ kg.K t01 = 200C , t02 = 1000C , H = 90%. a) Qi = ? b) Qtp = ? c) t = ? Gi¶i: a) Nhiệt lợng cần cung cấp để đun sôi nớc là: Qi = m.c.(t02 – t01) = 2.4200.(100 – 20 ) = 672000(J). b) Tõ CT: Qi Q 672000. 100 H= ⇒ Qtp = i = =746700 J Q tp H 90 c) Theo §L B¶o toµn vµ chuyÓn ho¸ n¨ng lîng : Qtp = A = P.t → Thêi gian ®un s«i níc lµ: Q tp 746700 t= = =746 , 7 (s) = 12 phót 26,7s. P 1000. - T¬ng tù, GV híng dÉn HS c¸ch gi¶i BT 3.. 3. Bµi tËp 3. SGK -T 48. (?): Điện trở của dây dẫn đợc tính theo CT nµo ?. a) R = ?. P P. (?): ViÕt CT liªn hÖ gi÷a víi U vµ I. Từ đó suy ra CT tính I theo và U.. l = 40m, ρ=1,7 . 10− 8 Ω. m , S = 0,5mm2 = 0,5.106m2 U = 220V, P = 165W, t = 3.30h = 90h.. a). b) I = ?. ADCT:. 1,7 .10− 8 . b) ADCT :. R. c) Q = ? ( KW.h ) Gi¶i l = , ρ. S. 40 =1 ,36 Ω . 0,5 .10− 6. P = U.I. ⇒. I=. R. P 165 = =0 ,75 U 220. (A). c) Q = I2.R.t = (0,75)2.1,36.3600.90 = 247860 (J). = 0,06885 ( KW.h ) 0,07 (KW.h) * Hoạt động 4: Củng cố (3 phút ). - GV lu ý HS cách giải BT định lợng. * Hoạt động 5: Hớng dẫn về nhà (1 phút ). - Yêu cầu HS về nhà ôn tập toàn bộ lí thuyết đã học. - Xem và làm lại các bài tập GV đã chữa. Ngµy so¹n : 25 / 10 / 2016 Ngµy d¹y : 28 / 10 / 2016 TiÕt 19:. sö dông an toµn vµ tiÕt kiÖm ®iÖn.. a.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: + Nêu đợc các quy tắc an toàn khi sử dụng điện. + Nêu đợc các biện pháp sử dụng tiết kiệm điện năng. * Về kĩ năng: Giải thích đợc cơ sở vật lí của các quy tắc an toàn khi sử dụng điện. * Về thái độ: Có y thức sử dụng tiết kiệm điện năng. b. träng t©m: Môc I + II. c. ChuÈn bÞ . 1.Thµy: Tranh vÏ h×nh 19.1, 19.2 / SGK ( nÕu cã ). 2.Trß : §äc tríc bµi.. =.

(34) d. hoạt động dạy học. * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ. * KÕt hîp trong bµi. * Hoạt động 2: Tạo tình huống ( 1 phút ). Mạng điện gia đình có hiệu điện thế 220V- đây là hiệu điện thế có thể gây nguy hiểm đến tính mạng con ngời. Vậy làm thế nào để sử dụng an toàn các thiết bị điện ra tác dụng nhiệt. Nhiệt lợng toả ra khi đó phụ thuộc vào những yếu tố nào và đợc tính theo CT nào ? * Hoạt động 3: Bài mới. Hoạt động của giáo viên T/ gian Hoạt động của học sinh * H® 1: T×m hiÓu vµ thùc hiÖn c¸c quy t¾c an toµn khi sö dông ®iÖn.. - GV yêu cầu HS đọc thông tin mục I.1/ SGK. - Tæ chøc cho HS th¶o luËn nhãm vµ lần lợt trả lời các câu hỏi từ C1 đến C4. (?): Nếu bóng đèn dây tóc nhà em bị đứt dây tóc thì theo em làm nh thế nào để thay bóng mới mà vẫn đảm bảo an toµn ®iÖn ? - GV giíi thiÖu: Mét sè thiÕt bÞ nh m¸y giÆt, tñ l¹nh…. Ngêi ta thêng nèi đất cho chúng để đảm bảo an toàn ®iÖn. (?): Ngời ta nối đất các thiết bị đó nh thÕ nµo ? C«ng dông ? * H® 2: T×m hiÓu ý nghÜa vµ biÖn ph¸p sö dông tiÕt kiÖm ®iÖn n¨ng.. I. An toµn khi sö dông ®iÖn.. 15 phót. 15 phót. - Gọi 1 HS đọc thông tin trong SGK. (?): V× sao ph¶i tiÕt kiÖm ®iÖn n¨ng ? (?): H·y t×m thªm nh÷ng lîi Ých kh¸c cña viÖc tiÕt kiÖm ®iÖn n¨ng ?. - GV: VËy c¸c biÖn ph¸p sö dông tiÕt kiÖm ®iÖn n¨ng lµ g× ? - Híng dÉn HS tr¶ lêi c¸c c©u hái C8, C9 để tìm biện pháp sử dụng tiết kiệm ®iÖn n¨ng . - ¥ c©u C9, HS thêng nhÇm cho r»ng sö dông dông cô hay thiÕt bÞ ®iÖn cã c«ng suÊt cµng nhá cµng tiÕt kiÖm ®iÖn. GV cã thÓ ®a ra VD ( nh sö dông đèn học ) để HS thấy đợc tiết kiệm ®iÖn lµ cÇn ph¶i sö dông c¸c thiÕt bÞ ®iÖn cã c«ng suÊt hîp lÝ.. II. Sö dông tiÕt kiÖm ®iÖn n¨ng .. 1. CÇn ph¶i sö dông tiÕt kiÖm ®iÖn n¨ng. V×: * Giảm chi tiêu cho gia đình. * Các dụng cụ và thiết bị điện đợc sử dụng lâu bền h¬n. * Giảm bớt các sự cố xảy ra do quá tải, đặc biệt trong giê cao ®iÓm. * Dµnh phÇn ®iÖn n¨ng tiÕt kiÖm cho s¶n xuÊt. C7: + Ng¾t ®iÖn khi ra khái nhµ cßn lo¹i bá nguy c¬ x¶y ra ho¶ ho¹n. + Dành phần điện năng tiết kiệm đợc để xuất khẩu điện, tăng thu nhập cho đất nớc. + Gi¶m bít viÖc xuÊt khÈu ®iÖn, gãp phÇn gi¶m « nhiÔm m«i trêng. 2. C¸c biÖn ph¸p sö dông tiÕt kiÖm ®iÖn n¨ng. C8: A = . t. C9: + CÇn ph¶i lùa chän, sö dông c¸c dông cô hay thiÕt bÞ ®iÖn cã c«ng suÊt hîp lÝ. + Kh«ng sö dông c¸c dông cô, thiÕt bÞ ®iÖn trong nh÷ng lóc kh«ng cÇn thiÕt, tr¸nh l·ng phÝ ®iÖn n¨ng.. P. * H® 3: VËn dông .. - Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u C10 . Liªn hÖ thùc tÕ víi viÖc t¾t c¸c thiÕt bÞ ®iÖn ë líp häc. - GV cã thÓ giíi thiÖu thªm mét sè c¸ch kh¸c : Nh thiÕt kÕ m¹ch ®iÖn tù ng¾t nh ë tñ l¹nh víi ch¹n b¸t, víi kho¸ cöa phßng….. - T¬ng tù, GV híng dÉn HS tr¶ lêi c¸c c©u C11.. 1. Nhí l¹i c¸c quy t¾c an toµn khi sö dông ®iÖn đã học ở lớp 7. C1: ChØ lµm TN víi c¸c nguån ®iÖn cã U < 40 V. C2: Ph¶i sö dông c¸c d©y dÉn cã vá bäc c¸ch ®iÖn. C3: CÇn m¾c cÇu ch× cã I®m phï hîp víi dông cô điện để ngắt mạch tự động khi đoản mạch. C4: Khi tiếp xúc với mạng điện gia đình cần lu ý: + Ph¶i rÊt thËn träng v× m¹ng ®iÖn nµy cã U = 220V nên có thể gây nguy hiểm đến tính mạng con ngêi. 2. Mét sè quy t¾c an toµn kh¸c khi sö dông ®iÖn. C5: Rót phÝch c¾m, ng¾t c«ng t¾c hoÆc th¸o cÇu ch×, sö dông dông cô c¸ch ®iÖn ….. trong khi söa ch÷a ®iÖn. C6: Nối đất cho vỏ kim loại của các dụng cụ điện.. III. VËn dông .. 10 phót. C10: - Treo tÊm b¶ng cã ghi dßng ch÷ " Nhí t¾t ®iÖn " lªn phÝa cöa ra vµo ngang tÇm m¾t. - Lắp chuông báo khi đóng cửa để nhắc nhở tắt ®iÖn. C11: D. * Hoạt động 4 : Củng cố (3 phút ). (?): Nªu c¸c quy t¾c an toµn khi sö dông ®iÖn ? (?): V× sao ph¶i tiÕt kiÖm ®iÖn n¨ng? Nªu c¸c biÖn ph¸p sö dông tiÕt kiÖm ®iÖn n¨ng ?.

(35) * Hoạt động 5 : Hớng dẫn về nhà (1 phút ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ häc Ghi nhí. - Lµm BT 19.1 – 19.5 / SBT. - ¤n tËp lÝ thuyÕt toµn bé Ch¬ng I: §iÖn häc.. Ngµy so¹n : 28 / 10 / 2016 Ngµy d¹y : 01 / 11 / 2016. TiÕt 20: tæng. kÕt ch¬ng I: ®iÖn häc.. a.Môc tiªu : * VÒ kiÕn thøc: + Củng cố, hệ thống hoá các kiến thức đã học. + Kiểm tra đợc những yêu cầu về kiến thức và kĩ năng của chơng I. * Về kĩ năng: Vận dụng đợc những kiến thức và kĩ năng để giải các BT định tính đơn giản. * Về thái độ: Có y thức tự giác, thờng xuyên ôn tập. b. träng t©m: Môc I . c. ChuÈn bÞ . 1.Thµy: 2.Trß : ¤n tËp + Tr¶ lêi tríc c¸c c©u hái ë phÇn " Tù kiÓm tra ". d. hoạt động dạy học. * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ ( 5 phút ). (?): Nªu c¸c biÖn ph¸p sö dông tiÕt kiÖm ®iÖn n¨ng ? ( TL: + CÇn ph¶i lùa chän, sö dông c¸c dông cô hay thiÕt bÞ ®iÖn cã c«ng suÊt hîp lÝ. + Kh«ng sö dông c¸c dông cô, thiÕt bÞ ®iÖn trong nh÷ng lóc kh«ng cÇn thiÕt, tr¸nh l·ng phÝ ®iÖn n¨ng). * Hoạt động 2: Bài mới. Hoạt động của giáo viên T/ gian Hoạt động của học sinh * Hđ 1: Ôn tập lí thuyết đã học ở phÇn Tù kiÓm tra.. I. Tù kiÓm tra.. 35 phót - GV yªu cÇu líp phã häc tËp b¸o c¸o t×nh h×nh chuÈn bÞ bµi ë nhµ cña c¸c b¹n trong líp. - Gọi HS đọc phần chuẩn bị bài ở nhà của mình đối với mỗi câu của phÇn Tù kiÓm tra. đọc thông tin mục I.1/ SGK. - Qua phÇn tr×nh bµy cña HS → GV đánh giá phần chuẩn bị bài ở nhµ cña c¶ líp nãi chung, nh¾c nhë nh÷ng sai sãt HS thêng gÆp vµ nhÊn m¹nh mét sè ®iÓm cÇn chó y sau:. 1. Khi t¨ng ( hoÆc gi¶m ) hiÖu ®iÖn thÕ gi÷a hai ®Çu dây dẫn bao nhiêu lần thì cờng độ dòng điện chạy qua dây dẫn đó cũng tăng ( hoặc giảm ) bấy nhiêu lÇn. U đợc gọi là điện trở của dây dẫn. I Khi thay đổi U thì R không thay đổi vì: U tăng (hoÆc gi¶m) th× I còng t¨ng hoÆc gi¶m t¬ng øng. 4. CT tÝnh Rt®. * R1 nt R2: Rt® = R1 + R2. 1 1 1 = + * R2 // R2: . R td R1 R 2 5. CT tÝnh Rd©y dÉn . a) R t¨ng lªn 3 lÇn. b) R gi¶m ®i 4 lÇn. 2. TrÞ sè R =.

(36) 1) I =. U R. U I không đổi. 2) R =. c) Vì điện trở suất của đồng nhỏ hơn điện trở suất cña nh«m. l d) R= ρ. S 6. a) ….có thể thay đổi trị số…..điều chỉnh cờng độ dßng ®iÖn. b) ….nhá……ghi s½n……vßng mµu. 2 7. P = U.I = I2.R = U R a) ….công suất định mức của dụng cụ đó… b) …hiÖu ®iÖn thÕ gi÷a hai ®Çu ®o¹n m¹ch vµ cêng độ dòng điện chạy qua đoạn mạch đó… 8. 2 a) A = P.t = U.I.t = I2.R.t = U .t R b) Các dụng cụ điện có tác dụng biến đổi, chuyển ho¸ ®iÖn n¨ng thµnh c¸c d¹ng n¨ng lîng kh¸c. VD: Qu¹t ®iÖn → C¬ n¨ng + NL ¸nh s¸ng. 9. Q = I2.R.t. víi mét d©y dÉn R. 3) R1 nt R2: Rt® = R1 + R2. 1 1 1 = + R1 // R2: R td R1 R 2 l 4) R= ρ. S 5) P = U.I = I2.R =. 2. U R. 6) A = P.t = U.I.t = I2.R.t =. 2. U R. .t. 7) Q = I2.R.t = (U.I.t =. U 2 .t ). R. 8) Sö dông an toµn vµ tiÕt kiÖm ®iÖn. * Hoạt đông 3: Củng cố (3 phút ). - GV chèt l¹i c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n cña ch¬ng I. * Hoạt động 4: Hớng dẫn về nhà (1 phút ). - Yêu cầu HS về nhà ôn tập toàn bộ lí thuyết đã học. -------------------------------------------------------------------------------Ngµy so¹n : 02 / 11 / 2016 Ngµy d¹y : 05 / 11 / 2016. TiÕt 21: tæng. kÕt ch¬ng I: ®iÖn häc (TiÕp).. a.Môc tiªu : * VÒ kiÕn thøc: + Củng cố, hệ thống hoá các kiến thức đã học. + Kiểm tra đợc những yêu cầu về kiến thức và kĩ năng của chơng I. * Về kĩ năng: Vận dụng đợc những kiến thức và kĩ năng để giải các BT định tính đơn giản. * Về thái độ: Có y thức tự giác, thờng xuyên ôn tập. b. träng t©m: Môc II . c. ChuÈn bÞ . 1.Thµy: 2.Trß : ¤n tËp + Tr¶ lêi tríc c¸c c©u hái ë phÇn " VËn dông ". d. hoạt động dạy học. * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ. * KÕt hîp trong bµi. * Hoạt động 2: Giới thiệu bài ( 1 phút ). TiÕt «n tËp. * Hoạt động 3: Bài mới. Hoạt động của giáo viên T/ gian Hoạt động của học sinh * H® 1: VËn dông lÝ thuyÕt lµm bµi tËp.. I. VËn dông.. 40 phót. 12. C. 1A. 13. B. Thơng số này có giá trị càng lớn đối với dây dẫn.

(37) - GV yªu cÇu HS tr¶ lêi c¸c c©u hái vận dụng từ câu 12 đến 16, yêu cầu gi¶i thÝch cho c¸c c¸ch lùa chän.. - C©u 17: GV cho c¸ nh©n HS suy nghÜ lµm bµi trong 7 phót → Gäi 1 HS lªn b¶ng ch÷a bµi.. - Hớng dẫn HS trao đổi, nhận xét bài gi¶i cña b¹n trªn b¶ng → §a ra lời giải đúng.. nào thì dây dẫn đó có điện trở càng lớn. 14. D. 40V vì điện trở tơng đơng của đoạn mạch là 40 Ω và chịu đợc dòng điện có cờng độ 1A. 15. A. 10V 16. D. 3 Ω . 17. U 12 R1 + R 2 = (1) = =40 Ω . I 0,3 R1 . R 2 U 12 (2) = = =7,5 Ω . R 1+ R 2 I ' 1,6 Tõ (1) vµ (2) suy ra: R1.R2 = 300. (3) Giải hệ PT (1) và (3) ta đợc: R1 =30 Ω , R2 = 10 Ω ( HoÆc R1 = 10 Ω , R2 = 30 Ω ) 18. l a) V× ρ lín th× R= ρ. sÏ lín. S Mµ : Q = I2.R.t ⇒ NÕu R lín th× Q sÏ lín. b) Điện trở của ấm khi hoạt động bình thờng là: 2 2 U 220 R= = =48 , 4 Ω . P 1000 c) TiÕt diÖn cña d©y ®iÖn trë nµy lµ: l 2 S = ρ . =1,1. 10− 6 . =0 , 045. 10− 6 (m2) R 48 , 4 = 0,045 (mm2) §êng kÝnh tiÕt diÖn lµ: 4S 4 . 0 , 045 d= = =0 , 24 (mm). π 3 , 14. √ √. * Hoạt động 4: Củng cố (3 phút ). - GV lu ý HS cách giải BT định lợng. * Hoạt động 5: Hớng dẫn về nhà (1 phút ). - Yêu cầu HS về nhà ôn tập toàn bộ lí thuyết đã học. - Xem và làm lại các bài tập GV đã chữa. - ChuÈn bÞ giÊy, bót …… giê sau kiÓm tra 1 tiÕt.. Ngµy so¹n: 05 / 11 / 2016 Ngµy d¹y: 08 / 11 / 2016. TiÕt 22: kiÓm tra 1 tiÕt.. a.Môc tiªu : * VÒ kiÕn thøc: + Cñng cè, hÖ thèng ho¸ kiÕn thøc c¬ b¶n cña ch¬ng I: §iÖn häc. + §¸nh gi¸ viÖc tiÕp thu kiÕn thøc cña häc sinh. * VÒ kÜ n¨ng: RÌn cho HS kÜ n¨ng tr×nh bµy bµi lµm. * Về thái độ: Trung thực, nghiêm túc khi làm bài. B. ChuÈn bÞ. 1. Thµy: §Ò kiÓm tra + §¸p ¸n. 2. Trß: ¤n tËp + GiÊy, bót..

(38) C. TiÕn tr×nh tiÕt d¹y. 1. Ma trận đề kiểm tra ( 2 chiều ). Néi dung kiÓm tra §Þnh luËt ¤m §o¹n m¹ch nèi tiÕp §o¹n m¹ch song song §iÖn n¨ng tiªu thô Sù chuyÓn ho¸ ®iÖn n¨ng C«ng suÊt ®iÖn §Þnh luËt Jun- Lenx¬ Tæng. NhËn biÕt KQ TL. Cấp độ nhận thức Th«ng hiÓu KQ TL. VËn dông KQ TL 5 (0,5®) 8(1,5®). 6 (0,5®) 1 (0,5®). 8 (1®) 9(1,5®). 2 (0,5®) 4 (0,5®) 7 ( 2®) 3c(1,5®) 1c(2®) 15% 20%. 1c(0,5®) 5%. 3 (0,5®). 9(1®). 2c(1®) 10%. 2c(5®) 50%. Tæng céng 20% (2®) 5% (0,5®) 15% (1,5®) 20% (2®) 5% (0,5®) 15%(1,5®) 20% (2®) 9c(10®) 100%. 2. §Ò kiÓm tra. I. Tr¾c nghiÖm. Câu 1: Một đoạn mạch gồm hai điện trở R1 = 3 Ω , R2 = 6 Ω đợc mắc song song với nhau thì điện trở tơng đơng của đoạn mạch đó là: A. 2 Ω B. 3 Ω C. 9 Ω D. 18 Ω Câu 2: Công thức nào sau đây dùng để tính điện năng tiêu thụ ? A. A = P.t B. A = U. I.t C. A = I. R2.t D. C¶ A vµ B. Câu 3: Trên một bóng đèn ghi 12V- 6W. Khi đèn sáng bình thờng thì dòng điện chạy qua đèn có cờng độ là: A. 0,25A B. 0,5A C. 1,5A D. 2A Câu 4: Khi quạt điện hoạt động, điện năng chuyển hoá thành: A. NhiÖt n¨ng B. C¬ n¨ng C. C¶ A vµ B D. Quang n¨ng Câu 5: Một điện trở R đợc mắc vào hiệu điện thế 6V thì cờng độ dòng điện chạy qua R là 0,5A. Giữ nguyên điện trở R, muốn cờng độ dòng điện trong mạch là 2A thì hiệu điện thế phải là: A. 3V B. 12V C. 24V D. 32V Câu 6: Công thức tính điện trở tơng đơng Rtđ của đoạn mạch gồm hai điện trở R1 nt R2 là: R1 . R 2 1 1 1 = + A. Rt® = R1 + R2. B. C. Rt® = D. C¶ A, B R td R1 R 2 R 1+ R 2 vµ II. Tù luËn. C©u 7: Ph¸t biÓu vµ viÕt hÖ thøc cña §Þnh luËt Jun – Lenx¬. C©u 8: Cho m¹ch ®iÖn nh h×nh vÏ. BiÕt R1 = 6 Ω , R2 = 12 Ω Cờng độ dòng điện trong mạch chính là I = 1,5A. a) Tính điện trở tơng đơng của đoạn mạch đó. b) Tính cờng độ dòng điện I1 chạy qua điện trở R1. Tính cờng độ dòng điện I2 chạy qua điện trở R2. Câu 9: Một ấm điện loại 220V- 1100W đợc sử dụng với hiệu điện thế 220V để đun nớc. a) Tính cờng độ dòng điện chạy qua ấm khi đó. b) Thời gian dùng ấm để đun nớc mỗi ngày là 15 phút. Hỏi trong 1 tháng ( 30 ngày ) phải trả bao nhiêu tiÒn ®iÖn cho viÖc ®un níc nµy. ( BiÕt 1KW.h gi¸ 700®). Ngµy so¹n : 09 / 11 / 2016 Ngµy d¹y : 12 / 11/ 2016. Ch¬ng II: §iÖn tõ häc. TiÕt 23: nam ch©m vÜnh cöu.. a.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: + Mô tả đợc từ tính của nam châm. + Biết cách xác định các từ cực Bắc, Nam của nam châm vĩnh cửu. + Biết đợc các từ cực loại nào thì hút nhau, loại nào thì đẩy nhau. + Mô tả đợc cấu tạo và giải thích đợc hoạt động của la bàn. * VÒ kÜ n¨ng:.

(39) + Xác định các cực của nam châm. + Giải thích đợc hoạt động của la bàn, biết sử dụng đợc la bàn để xác định phơng hớng. * Về thái độ: Yêu thích môn học. b. träng t©m: Môc I + II. c. ChuÈn bÞ . 1.Thµy: §å dïng TN cho mçi nhãm HS: 2 thanh nam ch©m th¼ng, 1 nam ch©m ch÷ U, 1 kim nam ch©m. 1 la bµn, mét Ýt vôn s¾t. 2.Trß: §äc tríc bµi. d. hoạt động dạy học. * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ. KÕt hîp trong bµi. * Hoạt động 2: Giới thiệu bài ( 1 phút ). + Y/ cầu HS đọc phần mở bài. (?): BÝ quyÕt nµo lµm cho h×nh nh©n trªn xe cña Tæ Xung Chi lu«n lu«n chØ híng Nam ? * Hoạt động 3: Bài mới . Hoạt động của giáo viên Thêi gian Hoạt động của học sinh *H® 1: T×m hiÓu tõ tÝnh cña nam ch©m.. - GV y/ cÇu HS nhí l¹i kiÕn thøc cò: (?): Nam châm là vật có đặc điểm gì ? (?): Làm thế nào để xác định xem một thanh kim lo¹i cã ph¶i lµ nam ch©m hay kh«ng ? - GV chèt l¹i, híng dÉn HS lµm TN c©u C1 theo nhãm. - Sau 3 phót, y/ cÇu c¸c nhãm b¸o c¸o kÕt qu¶. - GV nhÊn m¹nh: Nam ch©m cã tÝnh hót s¾t. - Y/ cầu HS đọc C2. * H® 2: T×m hiÓu sù t¬ng t¸c gi÷a hai nam ch©m .. - Y/ cÇu HS tiÕn hµnh TN h×nh 21.3/ SGK, tr¶ lêi c©u C3, C4.. I. Tõ tÝnh cña nam ch©m.. 17 phót. II. T¬ng t¸c gi÷a hai nam ch©m.. 13 phót. (?): Tõ kÕt qu¶ TN trªn em cã thÓ rót ra kÕt luËn g× ? - GV chèt l¹i.. * H® 3: VËn dông .. 1. ThÝ nghiÖm. C1: §a thanh kim lo¹i l¹i gÇn vôn s¾t trén lẫn vụn nhôm, đồng…. Nếu thanh kim loại hót vôn s¾t th× nã lµ nam ch©m. C2: + Khi đã đứng cân bằng, kim nam châm n»m däc theo híng Nam – B¾c. + Khi đã đứng cân bằng trở lại, kim nam ch©m vÉn chØ híng Nam – B¾c nh cò. 2. KÕt luËn. BÊt k× nam ch©m nµo còng cã hai tõ cùc. Khi để tự do, cực luôn chỉ hớng Bắc gọi là cùc B¾c, cùc lu«n chØ híng Nam gäi lµ cùc Nam.. - GV chèt l¹i c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n cña bµi. 10 phót - Gọi 1 HS đọc Ghi nhớ. - Hớng dẫn HS trả lời các câu hỏi C5 đến C8 / SGK.. 1. ThÝ nghiÖm. C3: Cùc B¾c cña kim nam ch©m bÞ hót vÒ phÝa cùc Nam cña thanh nam ch©m. C4: C¸c cùc cïng tªn cña hai nam ch©m ®Èy nhau, c¸c cùc kh¸c tªn hót nhau. 2. KÕt luËn. Khi ®a hai nam ch©m l¹i gÇn nhau, c¸c tõ cùc cïng tªn th× ®Èy nhau, c¸c tõ cùc kh¸c tªn th× hót nhau. III. VËn dông .. C5: Có thể Tổ Xung Chi đã lắp trên xe một kim nam ch©m. C6: Bé phËn chØ híng cña la bµn lµ kim nam ch©m. V× t¹i mäi vÞ trÝ trªn Tr¸i §Êt ( Trõ ë hai cùc ) kim nam ch©m lu«n chØ híng Nam – B¾c.. * Hoạt động 4: Củng cố (3 phút ). (?): Nªu c¸c tõ tÝnh cña nam ch©m ? (?): Khi đặt hai nam châm gần nhau thì xảy ra tơng tác giữa chúng nh thế nào ? * Hoạt động 5: Hớng dẫn về nhà (1 phút ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ häc Ghi nhí. - Lµm BT 21.1 – 21.5 / SBT..

(40) Ngµy so¹n : 12 / 11 / 2016 Ngµy d¹y : 15 / 11 / 2016 TiÕt 24: t¸c. dông tõ cña dßng ®iÖn – tõ trêng.. a.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: + Mô tả đợc TN về tác dụng từ của dòng điện. + Trả lời đợc câu hỏi: Từ trờng tồn tại ở đâu ? + BiÕt c¸ch nhËn biÕt tõ trêng. * VÒ kÜ n¨ng: + Lắp đặt thí nghiệm. + NhËn biÕt tõ trêng. * Về thái độ: Ham thích tìm hiểu hiện tợng vật lí. b. träng t©m: Môc II. c. ChuÈn bÞ . 1.Thµy: §å dïng TN cho mçi nhãm HS: 2 gi¸ TN, 1 nguån ®iÖn, 1kim nam ch©m, 1 c«ng t¾c, 1 ®o¹n d©y dÉn. 5 ®o¹n d©y nèi, 1 Ampe kÕ, 1 biÕn trë. 2.Trß: §äc tríc bµi. d. hoạt động dạy học. * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ ( 7 phút ). - HS 1: Nªu c¸c tõ tÝnh cña nam ch©m ? Khi đặt hai nam châm gần nhau thì xảy ra tơng tác giữa chúng nh thế nào ? - HS 2: Lµm BT 21.1/ SBT. ( TL: * Bất kì nam châm nào cũng có hai từ cực. Khi để tự do, cực luôn chỉ hớng Bắc gọi là cực Bắc, cực lu«n chØ híng Nam gäi lµ cùc Nam. Khi ®a hai nam ch©m l¹i gÇn nhau, c¸c tõ cùc cïng tªn th× ®Èy nhau, c¸c tõ cùc kh¸c tªn th× hót nhau. * BT 21.1: Đa 1 nam châm lại gần các quả đấm cửa đó. Nếu làm bằng sắt thì nam châm sẽ hút, nếu làm bằng đồng thì nam châm không hút.) * Hoạt động 2: Giới thiệu bài ( 1 phút ). + Y/ cầu HS đọc phần mở bài. (?): Dßng ®iÖn ch¹y qua d©y dÉn th¼ng hay d©y dÉn cã h×nh d¹ng bÊt k× th× nã cã t¸c dông tõ hay kh«ng ? * Hoạt động 3: Bài mới . Hoạt động của giáo viên T/ Hoạt động của học sinh gian *H® 1: T×m hiÓu vÒ lùc tõ .. - GV y/ cầu HS đọc thông tin/ SGK + Quan s¸t h×nh 22.1/ SGK. (?): Nêu mục đích TN hình 22.1 ? 11 phót (?): Dông cô TN ? C¸ch tiÕn hµnh TN ? - GV tæ chøc cho HS lµm TN theo nhãm. Lu ý HS: Dây AB đặt song song với kim nam ch©m.. I. Lùc tõ .. 1. ThÝ nghiÖm. C1: + §ãng c«ng t¾c K: Kim nam ch©m quay lÖch khái vÞ trÝ ban ®Çu. + Lúc đã nằm cân bằng, kim nam châm không n»m song song víi d©y dÉn. 2. KÕt luËn..

(41) - Sau 7 phót, y/ cÇu HS b¸o c¸o kÕt qu¶ TN . - GV híng dÉn HS tr¶ lêi C1, rót ra nhËn xÐt. (?): TN đó chứng tỏ điều gì ?. Dòng điện chạy qua dây dẫn bất kì đều gây ra t¸c dông lùc ( gäi lµ lùc tõ ) lªn kim nam ch©m đặt gần nó. Ta nói rằng dòng điện có tác dụng tõ.. * H® 2: T×m hiÓu vÒ tõ trêng .. II. Tõ trêng .. + ChuyÓn ý: Cã ph¶i chØ khi d©y dÉn n»m song song víi kim nam ch©m th× míi cã lùc tõ t¸c dông lªn kim nam ch©m kh«ng ? Làm thế nào để trả lời đợc câu hỏi này ? - Gäi HS nªu ph¬ng ¸n kiÓm tra → Thèng nhÊt c¸ch tiÕn hµnh TN. - Sau 4 phót, GV y/ cÇu c¸c nhãm b¸o c¸o kÕt qu¶ TN, tr¶ lêi C3, C4. (?): TN trªn chøng tá kh«ng gian xung quanh nam ch©m vµ xung quanh dßng ®iÖn có gì đặc biệt ? - Y/ cầu HS đọc KL phần 2/ SGK Tr 61. (?): Tõ trêng tån t¹i ë ®©u ?. 10 phót. 1. ThÝ nghiÖm. C2: Kim nam ch©m lÖch khái híng Nam – B¾c. C3: Kim nam châm luôn chỉ một hớng xác định 2. KÕt luËn. - Kh«ng gian xung quanh nam ch©m, xung quanh dßng ®iÖn cã kh¶ n¨ng t¸c dông lùc tõ lên kim nam châm đặt trong nó. Ta nói rằng không gian đó có từ trờng. - Tai mỗi vị trí nhất định trong từ trờng, kim nam châm đều chỉ một hớng xác định.. * H® 3: T×m hiÓu c¸ch nhËn biÕt tõ trêng. - GV: Ngêi ta kh«ng nhËn biÕt tõ trêng trùc 6 phót tiÕp b»ng gi¸c quan mµ ph¶i dïng dông cô nµo ? - Tõ c¸c TN ë trªn, h·y rót ra c¸ch dïng kim nam châm ( nam châm thử ) để phát hiÖn tõ trêng ? - Híng dÉn HS tr¶ lêi C6. * H® 4: VËn dông .. 3. C¸ch nhËn biÕt tõ trêng . * §a kim nam ch©m vµo vïng kh«ng gian cÇn kiÓm tra. NÕu cã lùc tõ t¸c dông lªn kim nam châm thì nơi đó có từ trờng. C6: Chøng tá kh«ng gian xung quanh kim nam ch©m cã tõ trêng. III. VËn dông .. - Y/ cÇu HS vËn dông tr¶ lêi C4. - GV cã thÓ tiÕn hµnh TN kiÓm chøng cho HS quan s¸t.. 6 phót. C4: §Æt kim nam ch©m l¹i gÇn d©y dÉn AB. NÕu kim nam ch©m lÖch khái híng Nam – B¾c th× d©y dÉn AB cã dßng ®iÖn ch¹y qua vµ ngîc l¹i.. * Hoạt động 4: Củng cố (3 phút ). (?):Tõ trêng tån t¹i ë ®©u ? (?): Làm thế nào để phát hiện ra từ trờng ? * Hoạt động 5: Hớng dẫn về nhà (1 phút ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ häc Ghi nhí. - Lµm BT 22.1 – 22.4 / SBT. - §äc tríc bµi 23/ SGK.. Ngµy so¹n : 16 / 11 / 2016 Ngµy d¹y : 19 / 11 / 2016. Tiết 25: từ phổ - đờng sức từ.. a.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: + BiÕt c¸ch dïng m¹t s¾t t¹o ra tõ phæ cña thanh nam ch©m. + Biết cách vẽ các đờng sức từ và xác định đợc chiều của các đờng sức từ. * VÒ kÜ n¨ng: + Lµm thÝ nghiÖm. + Nhận biết cực của nam châm, vẽ đờng sức từ đúng..

(42) * Về thái độ: Trung thực, cẩn thận, khéo léo trong thao tác thí nghiệm. b. träng t©m: Môc II. c. ChuÈn bÞ . 1.Thµy: §å dïng TN cho mçi nhãm HS: 1 thanh nam ch©m th¼ng, 1 tÊm nhùa trong cøng cã c¸c m¹t s¾t bªn trong, 1 sè kim nam ch©m. 2.Trß: §äc tríc bµi. d. hoạt động dạy học. * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ ( 7 phút ). - HS 1: Nêu đặc điểm của nam châm ? Lµm BT 22.1/ SBT. - HS 2: Nªu c¸ch nhËn biÕt tõ trêng ? ( TL: * Bất kì nam châm nào cũng có hai từ cực. Khi để tự do, cực luôn chỉ hớng Bắc gọi là cực Bắc, cực lu«n chØ híng Nam gäi lµ cùc Nam. Khi ®a hai nam ch©m l¹i gÇn nhau, c¸c tõ cùc cïng tªn th× ®Èy nhau, c¸c tõ cùc kh¸c tªn th× hót nhau. BT 22.1: B. Song song víi kim nam ch©m. * §a kim nam ch©m vµo vïng kh«ng gian cÇn kiÓm tra. NÕu cã lùc tõ t¸c dông lªn kim nam ch©m th× nơi đó có từ trờng.) * Hoạt động 2: Giới thiệu bài ( 1 phút ). * ĐVĐ: Bằng mắt thờng chúng ta không thể nhìn thấy từ trờng. Vậy làm thế nào để có thể hình dung ra tõ trêng vµ nghiªn cøu tõ tÝnh cña nã mét c¸ch dÔ dµng, thuËn lîi ? * Hoạt động 3: Bài mới . Hoạt động của giáo viên T/ gian Hoạt động của học sinh I. T×m hiÓu thÝ nghiÖm t¹o tõ phæ cña thanh nam ch©m .. - GV y/ cầu HS đọc thông tin/ SGK + Quan sát h×nh 23.1/ SGK. (?): Nêu mục đích TN ? (?): Dông cô TN ? C¸ch tiÕn hµnh TN ? - GV tæ chøc cho HS lµm TN theo nhãm. (?): Các mạt sắt xung quanh nam châm đợc s¾p xÕp nh thÕ nµo ? Nhận xét độ mau, tha của các mạt sắt ở các vị trÝ kh¸c nhau ? - Y/ cÇu HS rót ra kÕt luËn, GV chèt l¹i.. I. Tõ phæ.. 10 phót. II. Vẽ và xác định chiều đờng sức từ .. - Y/ cÇu HS lµm viÖc theo nhãm nghiªn cøu phÇn a/ SGK. - GV thu bài vẽ biểu diễn đờng sức từ của các nhóm, hớng dẫn thảo luận chung cả lớp để có đờng biểu diễn đúng nh hình 23.2 - Híng dÉn HS lµm tiÕp TN nh híng dÉn ë phÇn b vµ tr¶ lêi C2. - GV thông báo chiều qui ớc của đờng sức từ → Y/ cầu HS dùng mũi tên đánh dấu chiều của các đờng sức từ vừa vẽ đợc. - Dùa vµo h×nh vÏ tr¶ lêi C3. - Gọi HS nêu đặc điểm đờng sức từ của thanh nam châm, nêu chiều quy ớc của đờng sức từ. - Qua TN trªn vµ qua c¸c c©u C2, C3 em cã rót ra kÕt luËn g× ?. 1. ThÝ nghiÖm. C1: Mạt sắt đợc sắp xếp thành những đờng cong nèi tõ cùc nµy sang cùc kia cña nam châm. Càng ra xa nam châm, các đờng này cµng tha dÇn. 2. KÕt luËn. - Trong từ trờng các mạt sắt đợc sắp xếp thành những đờng cong nối từ cực này sang cực kia cña nam ch©m. - ë hai tõ cùc cña nam ch©m tõ trêng m¹nh ( m¹t s¾t dµy ), ë gi÷a vµ xa nam ch©m tõ trêng yÕu ( m¹t s¾t tha ). II. §êng søc tõ .. 15 phót. 1. Vẽ và xác định chiều đờng sức từ. C2: Trên mỗi đờng sức từ, kim nam châm định hớng theo một chiều nhất định. * Vẽ đờng sức từ:. * Quy ớc chiều đờng sức từ: Chiều đờng sức từ là chiều đi từ cực Nam đến cực Bắc xuyên dọc kim nam châm nằm trên đờng sức từ đó. C3: ë bªn ngoµi thanh nam ch©m, chóng lµ những đờng cong đi ra từ cực Bắc, đi vào cực Nam cña nam ch©m. 2. KÕt luËn. * SGK..

(43) III. VËn dông .. III. VËn dông .. - Y/ cầu HS vận dụng trả lời C4 đến C6. * Víi C4: Y/ cÇu HS lµm TN quan s¸t tõ phæ cña nam ch©m ch÷ U. (?): Nhận xét đặc điểm đờng sức từ của nam ch©m ch÷ U ë gi÷a hai cùc vµ bªn ngoµi nam ch©m ? - Hãy vẽ đờng sức từ của nam châm chữ U vào vở, dùng mũi tên đánh dấu chiều của đờng sức tõ ?. 8 phót. C5:. N. S. §Çu A cña thanh nam ch©m lµ cùc B¾c ( N ).. - Gọi HS đọc “ Có thể em cha biết ”.. * Hoạt động 4: Củng cố (3 phút ). (?):Từ phổ là gì ? Nêu cách tạo ra từ phổ và đặc điểm từ phổ của nam châm thẳng ? (?): Nêu quy ớc xác định chiều các đờng sức từ ? * Hoạt động 5: Hớng dẫn về nhà (1 phút ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ häc Ghi nhí. - Lµm c¸c BT 23.1 – 23.5 / SBT. **********************************************. Ngµy so¹n : 19/11/2016 Ngµy d¹y : 22/11/2016 TiÕt 26: tõ trêng. cña èng d©y cã dßng ®iÖn ch¹y qua.. a.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: + So sánh đợc từ phổ của ống dây có dòng điện chạy qua với từ phổ của thanh nam châm th¼ng. + Vẽ đợc đờng sức từ biểu diễn từ trờng của ống dây. + Vận dụng quy tắc nắm tay phải để xác định chiều đờng sức từ của ống dây có dòng điện ch¹y qua khi biÕt chiÒu dßng ®iÖn. * VÒ kÜ n¨ng: + Làm thí nghiệm xác định từ phổ của từ trờng ống dây có dòng điện chạy qua. + Vẽ đờng sức từ của từ trờng ống dây có dòng điện chạy qua. * Về thái độ: Trung thực, cẩn thận, khéo léo trong thao tác thí nghiệm. b. träng t©m: Môc II. c. ChuÈn bÞ . 1.Thµy: §å dïng TN cho mçi nhãm HS: 1 tÊm nhùa cã luån s½n c¸c vßng d©y cña mét èng d©y dÉn. 1 nguån ®iÖn 6V, mét Ýt m¹t s¾t, 1 c«ng t¾c, mét sè ®o¹n d©y dÉn. 2.Trß: §äc tríc bµi. d. hoạt động dạy học. * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ ( 7 phút ). - HS 1: Từ phổ là gì ? Nêu cách tạo ra từ phổ và đặc điểm từ phổ của nam châm thẳng ? Nêu quy ớc xác định chiều các đờng sức từ ? - HS 2: Lµm BT 23.4/ SBT. ( TL: * Từ phổ là hình ảnh cụ thể về các đờng sức từ. Có thể thu đợc từ phổ bằng cách rắc mạt sắt lên tấm nhựa đặt trong từ trờng và gõ nhẹ. - Quy ớc chiều đờng sức từ là đi từ cực Nam đến cực Bắc xuyên dọc kim nam châm đợc đặt cân bằng trên đờng sức từ. * BT 23.4: - Nam ch©m h×nh a: A lµ cùc Nam ( S ), B lµ cùc B¾c ( N ). - Nam ch©m h×nh b: 1 lµ cùc Nam ( S ), 2 lµ cùc B¾c ( N ). * Hoạt động 2: Giới thiệu bài ( 1 phút ). * ĐVĐ: Chúng ta đã biết từ phổ và các đờng sức từ biểu diễn từ trờng của nam châm thẳng. Còn từ trờng của ống dây có dòng điện chạy qua thì đợc biểu diễn nh thế nào ? * Hoạt động 3: Bài mới ..

(44) Hoạt động của giáo viên. T/ gian. I. T×m hiÓu tõ phæ cña èng d©y cã dßng ®iÖn ch¹y qua.. - GV y/ cầu HS đọc thông tin/ SGK + Quan sát h×nh 24.1/ SGK. (?): Nêu mục đích TN ? (?): Dông cô TN ? C¸ch tiÕn hµnh TN ? - GV tæ chøc cho HS lµm TN theo nhãm. * Lu ý HS: Mạt sắt phải dàn đều, không để m¹t s¾t qu¸ dµy tõ phæ kh«ng râ nÐt. Kh«ng đặt nghiêng tấm nhựa so với bề mặt của ống d©y. (?): So s¸nh víi tõ phæ cña thanh nam ch©m vµ cho biÕt chóng cã g× gièng nhau, kh¸c nhau ? - Y/ cÇu HS quan s¸t h×nh 24.2/ SGK. Hãy vẽ mũi tên chỉ chiều các đờng sức từ ? - Y/ cÇu HS tr¶ lêi C3. ( ? ) : H·y rót ra kÕt luËn vÒ tõ phæ cña èng d©y cã dßng ®iÖn ch¹y qua ?. 15 phót. III. VËn dông .. 1. ThÝ nghiÖm. C1: PhÇn tõ phæ ë bªn ngoµi èng d©y cã dßng ®iÖn ch¹y qua vµ bªn ngoµi thanh nam ch©m gièng nhau. - Kh¸c nhau: Trong lßng èng d©y còng cã c¸c đờng mạt sắt đợc sắp xếp gần nh song song với nhau. C2: §êng søc tõ ë trong vµ ngoµi èng d©y t¹o thành những đờng cong khép kín. C3: Gièng nh thanh nam ch©m, t¹i hai ®Çu èng dây, các đờng sức từ cùng đi vào một đầu của èng d©y vµ cïng ®i ra ë ®Çu kia. 2. KÕt luËn. * SGK.. II. T×m hiÓu quy t¾c n¾m tay ph¶i.. - GV y/ cÇu HS quan s¸t h×nh 24.3/ SGK, nªu dù ®o¸n. GV làm TN đổi chiều dòng điện để kiểm tra dù ®o¸n cña HS. - GV chèt l¹i. * Kh«ng ph¶i lóc nµo còng cÇn ph¶i cã nam châm thử để xác định chiều các đờng sức từ. Ngời ta có thể dùng cách đơn giản đó là quy t¾c n¾m tay ph¶i . - Gọi HS đọc TT/ SGK. ( ?) : Nªu néi dung quy t¾c n¾m tay ph¶i ? - GV hớng dẫn HS cách nắm tay phải để xác định chiều đờng sức từ .. Hoạt động của học sinh I. Tõ phæ – §êng søc tõ cña èng d©y cã dßng ®iÖn ch¹y qua .. II. Quy t¾c n¾m tay ph¶i.. 10 phót. 8 phót - GV chèt l¹i c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n cña bµi. - Híng dÉn HS tr¶ lêi c¸c c©u C4, C5, C6 / SGK.. 1. Chiều đờng sức từ của ống dây có dòng ®iÖn ch¹y qua phô thuéc vµo yÕu tè nµo ? - Chiều đờng sức từ của ống dây phụ thuộc vào chiÒu cña dßng ®iÖn ch¹y qua c¸c vßng d©y. 2. Quy t¾c n¾m tay ph¶i. - Ph¸t biÓu quy t¾c n¾m tay ph¶i: “ Nắm bàn tay phải, rồi đặt sao cho bốn ngón tay híng theo chiÒu dßng ®iÖn ch¹y qua c¸c vßng d©y th× ngãn tay c¸i cho·i ra chØ chiÒu của đờng sức từ trong lòng ống dây.”. III. VËn dông .. C4: §Çu A lµ cùc Nam (S), ®Çu B lµ cùcB¾c(N). C5: Nam ch©m sè 5 bÞ vÏ sai chiÒu. A lµ cùc Nam ( S ), B lµ cùc B¾c ( N ). ChiÒu dßng ®iÖn ®i vµo ®Çu A, ®i ra khái ®Çu B.. * Hoạt động 4: Củng cố (3 phút ). (?):Từ phổ của ống dây có dòng điện chạy qua có đặc điểm gì ? (?): Ph¸t biÓu quy t¾c n¾m tay ph¶i ? * Hoạt động 5: Hớng dẫn về nhà (1 phút ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ häc Ghi nhí. - Lµm BT 24.1, 24.4, 24.5 / SBT. *************************************************. Ngµy so¹n : 23 / 11 / 2016 Ngµy d¹y : 26 / 11 / 2016 TiÕt 27: sù nhiÔm. tõ cña s¾t, thÐp – nam ch©m ®iÖn.. a.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: + Mô tả đợc sự nhiễm từ của sắt, thép. + Giải thích đợc vì sao ngời ta dùng lõi sắt non để chế tạo nam châm điện. +Nêu đợc 2 cách làm tăng lực từ của nam châm điện lên một vật. * VÒ kÜ n¨ng: + Làm đợc thí nghiệm về sự nhiễm từ của sắt, thép.Rút ra kết luận . + Vận dụng làm các bài tập định tính. * Về thái độ: Trung thực, cẩn thận, đảm bảo an toàn điện khi thao tác thí nghiệm. b. träng t©m: Môc II..

(45) c. ChuÈn bÞ . 1.Thµy: Đồ dùng TN cho mỗi nhóm HS: 1 ống dây , 1 la bàn hoặc kim nam châm đặt trên giá thẳng đứng. 1 gi¸ TN, 1 biÕn trë, 1 nguån ®iÖn, 1 Ampe kÕ, 1 c«ng t¾c, 5 ®o¹n d©y dÉn, 1 lâi s¾t non, 1 lâi thÐp, 1 Ýt ®inh ghim b»ng s¾t.. 2.Trß: §äc tríc bµi. d. hoạt động dạy học. 1. KiÓm tra bµi cò ( 7 phót ). - HS 1: Từ phổ của ống dây có dòng điện chạy qua có đặc điểm gì ? Phát biểu quy tắc nắm tay phải ? - HS 2: Lµm BT 24.4/ SBT. 2.Giíi thiÖu bµi ( 1 phót ). * §V§: V× sao ngêi ta dïng nam ch©m ®iÖn trong c¸c cÇn cÈu mµ kh«ng dïng nam ch©m vÜnh cöu ? 3. Bµi míi . Hoạt động của giáo viên T/ gian Hoạt động của học sinh *H® 1: Lµm thÝ nghiÖm vÒ sù nhiÔm tõ cña s¾t vµ thÐp.. - GV y/ cầu HS đọc mục 1/ SGK + Quan s¸t h×nh 25.1/ SGK. (?): Nêu mục đích TN ? (?): Dông cô TN ? C¸ch tiÕn hµnh TN ? - GV tæ chøc cho HS lµm TN theo nhãm. - Y/ cÇu c¸c nhãm b¸o c¸o kÕt qu¶ TN. (?): Qua TN trªn h·y cho biÕt lâi s¾t non hoÆc lâi thÐp cã t¸c dông g× ? - T¬ng tù, GV híng dÉn HS lµm TN h×nh 25.2.. I. Sù nhiÔm tõ cña s¾t, thÐp .. 15 phót. 2. KÕt luËn. * SGK.. * H® 2 : T×m hiÓu nam ch©m ®iÖn .. - GV y/ cầu HS làm việc cá nhân đọc th«ng tin / SGK. (?): Nam ch©m ®iÖn cã cÊu t¹o nh thÕ nµo ? - Qua TN ë h×nh 25.2, em h·y cho biÕt nguyên tắc hoạt động của nam châm điện. II. Nam ch©m ®iÖn.. 10 phót. - Y/ cầu HS đọc TT/ SGK. ( ?) : Cã nh÷ng c¸ch nµo lµm t¨ng lùc tõ cña nam ch©m ®iÖn ? - Y/ cÇu HS quan s¸t h×nh 25.3, tr¶ lêi C2. - T¬ng tù, híng dÉn HS th¶o luËn nhãm tr¶ lêi C3. * H® 3: VËn dông .. - GV y/ cầu HS hoạt động cá nhân trả lời C4, C5, C6.. 1. ThÝ nghiÖm. * KÕt qu¶ TN: - Khi đóng công tắc K: Kim nam châm lệch đi so với ph¬ng ban ®Çu. - Khi ng¾t ®iÖn, lâi s¾t non kh«ng hót ®inh ghim b»ng s¾t, cßn lâi thÐp vÉn hót. C1: Lâi s¾t non hoÆc lâi thÐp lµm t¨ng t¸c dông tõ cña èng d©y cã dßng ®iÖn.. 8 phót. - Víi c©u C4, GV cã thÓ lµm TN minh ho¹ cho HS hiÓu râ h¬n.. - Gåm: Mét èng d©y dÉn trong cã lâi s¾t non. - Khi cã dßng ®iÖn ch¹y qua c¸c vßng d©y, lâi s¾t non bÞ nhiÔm tõ vµ trë thµnh nam ch©m ®iÖn. - Khi ng¾t dßng ®iÖn, lâi s¾t non mÊt tõ tÝnh, nam châm điện không hoạt động. C2 : * 1000, 1500 : ¤ng d©y cã 2 ®Çu ra øng víi sè vßng d©y lµ 1000 vßng vµ 1500 vßng. * 1A - 22 Ω cho biết ống dây đợc dùng với dòng điện có cờng độ 1A, điện trở của ống dây là 22 Ω . C3 : - Nam ch©m a m¹nh h¬n nam ch©m b. - Nam ch©m d m¹nh h¬n . - Nam ch©m e m¹nh h¬n . III. VËn dông .. C4: V× khi nam ch©m ch¹m vµo mòi kÐo th× mòi kÐo bÞ nhiÔm tõ vµ trë thµnh 1 nam ch©m . MÆt kh¸c mòi kÐo lµm b»ng thÐp nªn sau khi tiÕp xóc víi nam ch©m thì mũi kéo vẫn giữ đợc từ tính lâu dài trở thành 1 nam ch©m vÜnh cöu. C5: Ng¾t dßng ®iÖn ch¹y qua èng d©y cña nam ch©m.. 4. Cñng cè (3 phót ). (?): Những vật liệu nào có khả năng bị nhiễm từ ? Ngời ta căn cứ vào đâu để chế tạo nam châm vĩnh cöu (?): Nêu cấu tạo, hoạt động và các cách làm tăng lực từ của nam châm điện ? 5. Híng dÉn vÒ nhµ (1 phót ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ häc Ghi nhí. - Lµm BT 25.1 → 25.4 / SBT. *************************************************. Ngµy so¹n : 26 / 11 /2016 Ngµy d¹y : 29 / 11 / 2016. TiÕt 28: øng dông cña nam ch©m. a.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc:.

(46) * VÒ kiÕn thøc: + Nêu đợc nguyên tắc hoạt động của loa điện, tác dụng của nam châm trong Rơle điện từ, chuông báo động. + Kể tên đợc một số ứng dụng của nam châm trong đời sống và kĩ thuật. * VÒ kÜ n¨ng: + Ph©n tÝch, tæng hîp kiÕn thøc. + Giải thích đợc hoạt động của loa điện. * Về thái độ: Thấy đợc vai trò to lớn của Vật lí học, từ đó có ý thức yêu thích môn học. b. träng t©m: Môc I + II. c. ChuÈn bÞ . 1.Thµy: §å dïng TN cho mçi nhãm HS: 1 èng d©y ®iÖn kho¶ng 100 vßng, 1gi¸ TN, 1 biÕn trë, 1 nguån ®iÖn, 1 Ampe kÕ, 1 c«ng t¾c, nam ch©m ch÷ U, 5 ®o¹n d©y nèi. 2.Trß: §äc tríc bµi. d. hoạt động dạy học. 1. KiÓm tra bµi cò ( 7 phót ). - HS 1: Những vật liệu nào có khả năng bị nhiễm từ ? Ngời ta căn cứ vào đâu để chế tạo nam châm điện ? Nêu cấu tạo, hoạt động của nam châm điện ? - HS 2: Lµm BT 25.1/ SBT. ( TL: * Khi đặt trong từ trờng thì các vật liệu từ ( VD: sắt, thép, Niken, Coban….) bị nhiễm từ và trở thành c¸c nam ch©m. Ngời ta dựa vào đặc tính nhiễm từ của sắt non để chế tạo nam châm điện. CÊu t¹o cña nam ch©m ®iÖn: Gåm 1 èng d©y trong cã lâi s¾t non. Hoạt động : Khi có dòng điện chạy qua các vòng dây lõi sắt non bị nhiễm từ và trở thành nam châm điện. Khi ngắt dòng điện, nam châm điện không hoạt động. * BT 25.1 : a) Kh«ng. b) Vì khi ngắt điện, nếu là lõi thép thì vẫn giữ đợc từ tính, nam châm điện mất ý nghĩa sử dụng.) 2.Giíi thiÖu bµi ( 1 phót ). * ĐVĐ: Rơ le điện từ có cấu tạo nh thế nào mà lại đợc dùng để tự động ngắt mạch điện ? 3. Bµi míi . Hoạt động của giáo viên T/ gian Hoạt động của học sinh *H® 1: T×m hiÓu cÊu t¹o, nguyªn t¾c ho¹t động của loa điện.. - GV treo tranh vÏ h×nh 26.2/ SGK. Gọi 1 HS đọc thông tin mục 2/ SGK. (?): Nªu cÊu t¹o cña loa ®iÖn ?. I. Loa ®iÖn.. 18 phót. - GV cho HS chØ ra c¸c bé phËn trªn h×nh vÏ.. - GV y/ cầu HS đọc mục 1/ SGK + Quan s¸t h×nh 26.1/ SGK. (?): Nêu mục đích TN ? (?): Dông cô TN ? C¸ch tiÕn hµnh TN ? - GV tæ chøc cho HS lµm TN theo nhãm. - Sau 7 phót, GV y/ cÇu c¸c nhãm b¸o c¸o kÕt qu¶ TN. (?): Tõ kÕt qu¶ TN trªn, em cã thÓ rót ra kÕt luËn g× ? * H® 2: T×m hiÓu cÊu t¹o vµ nguyªn t¾c hoạt động của rơle điện từ.. - GV y/ cÇu HS quan s¸t h×nh 26.3/ SGK, đọc thông tin mục II.1/ SGK. (?): Nªu cÊu t¹o cña r¬le ®iÖn tõ ? - Y/ cÇu HS tr¶ lêi C1. ( ?) : Nêu nguyên tắc hoạt động của rơle ®iÖn tõ ? - GV chèt l¹i.. 9 phót. 1. CÊu t¹o cña loa ®iÖn. Gồm: Một ống dây L đợc đặt trong từ trờng cña mét nam ch©m m¹nh E, mét ®Çu cña èng dây đợc gắn chặt với màng loa M. 2. Nguyên tắc hoạt động của loa điện. a) TN : * KÕt qu¶ TN: - Khi cã dßng ®iÖn ch¹y qua, èng d©y chuyÓn động. - Khi dÞch chuyÓn con ch¹y cña biÓn trë, èng d©y dÞch chuyÓn däc theo khe hë gi÷a hai cùc cña nam ch©m. b) KÕt luËn. * SGK.. II. R¬ le ®iÖn tõ.. 1. Cấu tạo và hoạt động của rơle điện từ. * CÊu t¹o : Gåm 1 nam ch©m ®iÖn vµ 1 thanh s¾t non. * Hoạt động: Khi đóng khoá K, có dòng điện qua m¹ch 1, nam ch©m ®iÖn hót thanh s¾t vµ đóng mạch điện 2. 2. VÝ dô vÒ øng dông cña r¬le ®iÖn tõ: Chu«ng ®iÖn. C2: Khi đóng cửa, chuông không kêu vì mạch hë..

(47) Khi cöa bÞ hÐ më, m¹ch ®iÖn 1 bÞ hë. Nam ch©m ®iÖn mÊt hÕt tõ tÝnh, miÕng s¾t r¬i xuống và tự động đóng mạch điện 2, chuông C kªu. * H® 3: VËn dông .. - GV gọi 1 HS đọc Ghi nhớ/ SGK. - Híng dÉn HS tr¶ lêi C3, C4 / SGK.. 6 phót. - Tæ chøc cho c¶ líp th¶o luËn, thèng nhÊt kÕt qu¶.. III. VËn dông .. C3: Sö dông nam ch©m ®a l¹i gÇn vÞ trÝ cã m¹t sắt, nam châm tự động hút mạt sắt ra khỏi m¾t. C4: Khi I t¨ng, t¸c dông tõ cña nam ch©m điện mạnh lên, thắng lực đàn hồi của lò xo và hót chÆt lÊy thanh s¾t S lµm cho m¹ch ®iÖn tù động ngắt → Động cơ M ngừng hoạt động.. 4. Cñng cè (3 phót ). (?): Nêu cấu tạo, nguyên tắc hoạt động của loa điện ? (?): Nªu 2 vÝ dô vÒ øng dông cña nam ch©m ? 5. Híng dÉn vÒ nhµ (1 phót ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ häc Ghi nhí. - Lµm BT 26.1 → 26.4 / SBT. *************************************************. Ngµy so¹n : 30 / 11 / 2016 Ngµy d¹y : 03 / 12 / 2017. TiÕt 29: lùc ®iÖn tõ. a.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: +Mô tả đợc TN chứng tỏ tác dụng của lực điện từ lên đoạn dây dẫn thẳng có dòng điện chạy qua đặt trong từ trờng. + Vận dụng đợc quy tắc bàn tay trái biểu diễn lực điện từ tác dụng lên dòng điện thẳng đặt vuông góc với đờng sức từ, khi biết chiều đờng sức từ và chiều dòng điện. * VÒ kÜ n¨ng: + Mắc mạch điện theo sơ đồ, sử dụng các biến trở và các dụng cụ điện. + Vẽ và xác định chiều đờng sức từ của nam châm. * Về thái độ: Cẩn thận, trung thực, yêu thích môn học. b. träng t©m: Môc II. c. ChuÈn bÞ . 1.Thµy: §å dïng TN cho mçi nhãm HS: 1 nam ch©m ch÷ U, 1gi¸ TN, 1 biÕn trë, 1 nguån ®iÖn, d©y nèi. 1 Ampe kế, 1 công tắc,1 đoạn dây dẫn AB bằng đồng dài 10cm. 2.Trß: §äc tríc bµi. d. hoạt động dạy học. 1. KiÓm tra bµi cò ( 7 phót ). - HS 1: Nªu 2 vÝ dô vÒ øng dông cña nam ch©m ? - HS 2: Lµm BT 26.1/ SBT. ( TL: * Nam châm vĩnh cửu dùng trong loa điện để khuếch đại âm. Nam châm điện dùng trong rơle điện từ để tự động đóng ngắt mạch điện ( VD: Chuông báo động ) * BT 26.1 : Nên dùng dây dẫn mảnh để quấn nhiều vòng dây vì lực từ của nam châm điện tăng khi số vßng d©y cña nam ch©m ®iÖn lín mµ kh«ng phô thuéc vµo tiÕt diÖn cña d©y dÉn.) 2.Giíi thiÖu bµi ( 1 phót ). * §V§: Nam ch©m cã t¸c dông lùc lªn dßng ®iÖn hay kh«ng ? 3. Bµi míi . Hoạt động của giáo viên T/ gian Hoạt động của học sinh *H® 1: ThÝ nghiÖm vÒ t¸c dông cña tõ trêng lªn d©y dÉn cã dßng ®iÖn.. - Y/ cÇu HS nghiªn cøu TN h×nh 27.1/ 10 phót SGK. ( ?) : Nêu dụng cụ TN ? Mục đích của TN C¸ch tiÕn hµnh TN ? - GV giao dông cô TN cho c¸c nhãm, y/ cÇu HS lµm TN theo nhãm.. I. T¸c dông cña tõ trêng lªn d©y dÉn cã dßng ®iÖn.. 1. ThÝ nghiÖm. C1: HiÖn tîng trªn chøng tá tõ trêng cña nam châm đã tác dụng lực lên đoạn đoạn dây dẫn AB. 2. KÕt luËn. Tõ trêng t¸c dông lùc ®iÖn tõ lªn d©y dÉn cã.

(48) - Sau 5 phót, y/ cÇu c¸c nhãm b¸o c¸o kÕt qu¶ TN, tr¶ lêi C1 → Rót ra kÕt luËn.. dòng điện đặt trong từ trờng.. * H® 2: T×m hiÓu chiÒu cña lùc ®iÖn tõ.. II. ChiÒu cña lùc ®iÖn tõ. Quy t¾c bµn tay tr¸i.. (?): Theo em, chiÒu cña lùc ®iÖn tõ phô thuéc vµo yÕu tè nµo ? 15 phót Cần làm TN nh thế nào để kiểm tra dự đoán đó ? - GV híng dÉn HS th¶o luËn c¸ch tiÕn hµnh TN kiÓm tra. - Y/ cÇu HS lµm TN 1: KiÓm tra sù phô thuéc cña chiÒu lùc ®iÖn tõ vµo chiÒu dßng ®iÖn ch¹y qua d©y dÉn AB. - T¬ng tù, y/ cÇu HS lµm TN 2 : KiÓm tra sù phô thuéc cña chiÒu lùc ®iÖn tõ vµo chiều đờng sức từ . (?): Qua 2 TN chóng ta rót ra kÕt luËn g× ? - GV y/ cầu HS đọc thông tin mục 2/ SGK. (?): Nªu néi dung cña quy t¾c bµn tay tr¸i? * H® 3: VËn dông .. - GV gäi 1 HS nªu nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n 8 phót cña bµi. - Híng dÉn HS vËn dông lµm c¸c c©u C2 đến C4.. 1. ChiÒu cña lùc ®iÖn tõ phô thuéc vµo nh÷ng yÕu tè nµo ? a) ThÝ nghiÖm. b) KÕt luËn. ChiÒu cña lùc ®iÖn tõ phô thuéc vµo chiÒu dòng điện chạy trong dây dẫn và chiều của đờng sức từ. 2. Quy t¾c bµn tay tr¸i. “Đặt bàn tay trái sao cho các đờng sức từ hớng vào lòng bàn tay, chiều từ cổ tay đến ngãn tay gi÷a híng theo chiÒu dßng ®iÖn th× ngãn tay c¸i cho·i ra 900 chØ chiÒu cña lùc ®iÖn tõ.” III. VËn dông.. C2: Dòng điện đi từ B đến A. C3: Các đờng sức từ đi từ dới lên trên theo phơng thẳng đứng.. 4. Cñng cè (3 phót ). (?): Ph¸t biÓu quy t¾c bµn tay tr¸i ? (?): Lµm BT 27.1 / SBT. 5. Híng dÉn vÒ nhµ (1 phót ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ häc Ghi nhí. - Lµm BT 27.1 → 27.4 / SBT. ************************************************* Ngµy so¹n : 3 / 12 / 2016 Ngµy d¹y : 6 / 12 / 2016. Tiết 30: động cơ điện một chiều.. a.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: +Mô tả đợc các bộ phận chính, giải thích đợc hoạt động của động cơ điện một chiều. +Nêu đợc tác dụng của mỗi bộ phận chính trong động cơ điện. +Phát hiện sự biến đổi điện năng thành cơ năng trong khi động cơ điện hoạt động. * VÒ kÜ n¨ng: + Vận dụng quy tắc bàn tay trái xác định chiều lực điện từ, biểu diễn lực điện từ. + Giải thích đợc nguyên tắc hoạt động của động cơ điện một chiều. * Về thái độ: Ham hiểu biết, yêu thích môn học. b. träng t©m: Môc I. c. ChuÈn bÞ . 1.Thày: Mô hình động cơ điện một chiều, nguồn điện ( cho các nhóm ). 2.Trß: §äc tríc bµi. d. hoạt động dạy học. 1. KiÓm tra bµi cò ( 6 phót ). - HS 1: Ph¸t biÓu quy t¾c bµn tay tr¸i ? - HS 2: Lµm BT 27.1/ SBT. * Đặt bàn tay trái sao cho các đờng sức từ hớng vào lòng bàn tay, chiều từ cổ tay đến ngón tay giữa hớng theo chiều dòng điện thì ngón tay cái choãi ra 900 chỉ chiều của lực điện từ. * BT 27.1: D. Khung quay tiÕp mét chót n÷a nhng kh«ng ph¶i do t¸c dông cña lùc ®iÖn tõ mµ do qu¸n tÝnh .) 2.Giíi thiÖu bµi ( 1 phót ). * ĐVĐ: Tại sao các đồ chơi của trẻ em có thể chuyển động đợc ? 3. Bµi míi . Hoạt động của giáo viên T/ gian Hoạt động của học sinh *H® 1: T×m hiÓu cÊu t¹o vµ nguyªn t¾c hoạt động của động cơ điện một chiều.. - Y/ cÇu HS nghiªn cøu TN h×nh 28.1/ SGK + đọc TT/ SGK.. I. Nguyên tắc cấu tạo và hoạt động của động c¬ ®iÖn mét chiÒu.. 15 phót. 1.Các bộ phận chính của động cơ điện một chiÒu..

(49) - §éng c¬ ®iÖn mét chiÒu gåm 2 bé phËn chÝnh lµ : Nam ch©m vµ khung d©y dÉn. 2.Hoạt động của động cơ điện một chiều. C1 : S. ( ?) : KÓ tªn c¸c bé phËn chÝnh cña §C§ mét chiÒu ? - Y/ cÇu HS chØ ra c¸c bé phËn chÝnh trªn vËt thËt. - GV vẽ mô hình cấu tạo đơn giản lên b¶ng.. F2. - Y/ cầu HS đọc thông tin / SGK. (?): BiÓu diÔn lùc ®iÖn tõ t¸c dông lªn ®o¹n d©y dÉn AB vµ CD khi cã dßng ®iÖn ch¹y qua nh h×nh 28.1. (?): Cặp lực điện từ vừa vẽ đợc có tác dụng gì đối với khung dây ? - Y/ cÇu HS lµm TN theo nhãm, kiÓm tra dù ®o¸n c©u C3. (?): ĐCĐ một chiều hoạt động dựa trên nguyªn t¾c nµo ?. F1. N C2 : Khung d©y sÏ quay. 3. KÕt luËn. - §C§ mét chiÒu cã hai bé phËn chÝnh lµ : * Nam châm đứng yên tạo ra từ trờng (Stato) * Khung d©y quay cã dßng ®iÖn ( R«to). - Khi đặt khung dây trong từ trờng và cho dßng ®iÖn ch¹y qua khung th× díi t¸c dông cña lùc ®iÖn tõ, khung d©y sÏ quay.. (?): Nªu c¸c bé phËn chÝnh cña §C§ mét chiÒu ? ĐCĐ một chiều hoạt động dựa trên nguyªn t¾c nµo ? * Hđ 2: Tìm hiểu động cơ điện một chiều trong kÜ thuËt.. II. §éng c¬ ®iÖn mét chiÒu trong kÜ thuËt.. - GV treo tranh vÏ phãng to h×nh 28.2/ SGK. Y/ cÇu HS quan s¸t vµ chØ ra c¸c bé phËn chÝnh cña §C§ mét chiÒu trong kÜ thuËt. (?): Trong §C§ mét chiÒu trong KT, bé phËn t¹o ra tõ trêng cã ph¶i lµ nam ch©m vĩnh cửu không ? Bộ phận quay có đơn gi¶n chØ lµ mét khung d©y hay kh«ng ? - GV chèt l¹i.. 1. Cấu tạo của động cơ điện một chiều trong kÜ thuËt. C4: - Trong §C§ kÜ thuËt, bé phËn t¹o ra tõ trêng lµ nam ch©m ®iÖn. - Bộ phận quay của động cơ điện không đơn gi¶n lµ mét khung d©y mµ gåm nhiÒu cuén dây đặt lệch nhau và song song với trục của mét khèi trô lµm b»ng c¸c l¸ thÐp ghÐp l¹i. 2. KÕt luËn: SGK.. * Hđ 3: Phát hiện sự biến đổi năng lợng trong động cơ điện.. III. Sự biến đổi năng lợng trong động cơ ®iÖn.. - Cho biết khi các đồ dùng điện sau hoạt động ( Quạt điện, đèn sợi đốt, máy bơm nớc, bàn là…) thì điện năng đợc chuyển ho¸ thµnh c¸c d¹ng n¨ng lîng nµo ? - GV giíi thiÖu: Qu¹t ®iÖn, m¸y b¬m níc chính là các động cơ điện. (?): Khi ĐCĐ hoạt động năng lợng đã đợc chuyÓn ho¸ tõ d¹ng nµo sang d¹ng nµo ? * H® 4: VËn dông.. - Tæ chøc cho HS lµm viÖc c¸ nh©n tr¶ lêi các câu hỏi C5 đến C7.. 6 phót. 5 phót. 8 phót. Khi ĐCĐ một chiều hoạt động, điện năng đợc chuyÓn ho¸ thµnh c¬ n¨ng.. IV. VËn dông .. C5: Khung dây quay ngợc chiều kim đồng hồ. C6: V× nam ch©m vÜnh cöu kh«ng t¹o ra tõ trêng m¹nh nh nam ch©m ®iÖn.. - Hớng dẫn HS thảo luận đi đến đáp án đúng. 4. Cñng cè (3 phót ). (?): Nêu cấu tạo, nguyên tắc hoạt động của ĐCĐ một chiều ? Lấy 1 số ví dụ về ứng dụng của ĐCĐ ? 5. Híng dÉn vÒ nhµ (1 phót ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ häc Ghi nhí . - Lµm c¸c BT 28.1 → 28.4/ SBT..

(50) Ngµy so¹n : 07 / 12 / 2016 Ngµy d¹y : 10 / 12 / 2016. TiÕt 31: bµi tËp. A.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: Vận dụng đợc quy tắc nắm tay phải và quy tắc bàn tay trái để giải các bài tập. * VÒ kÜ n¨ng: + Ph©n tÝch, tæng hîp kiÕn thøc. + Giải các bài tập định lợng theo đúng các bớc giải. * Về thái độ: Trung thùc, kiªn tr×, ham hiÓu biÕt. B. träng t©m: Bµi tËp. C. ChuÈn bÞ . 1.Thµy: 2.Trß. + Lµm tríc c¸c BT 1+2+3/ SGK Tr82- 83. + ¤n tríc LTc¸c bµi 24, 27/ SGK. D. hoạt động dạy học. 1. KiÓm tra bµi cò ( 7 phót ). - HS 1: Ph¸t biÓu quy t¾c n¾m tay ph¶i vµ quy t¾c bµn tay tr¸i. ( TL: + Quy t¾c n¾m tay ph¶i: “ Nắm bàn tay phải, rồi đặt sao cho bốn ngón tay hớng theo chiều dòng điện chạy qua các vòng dây thì ngón tay cái choãi ra chỉ chiều của đờng sức từ trong lòng ống dây.” + Quy t¾c bµn tay tr¸i : “Đặt bàn tay trái sao cho các đờng sức từ hớng vào lòng bàn tay, chiều từ cổ tay đến ngón tay giữa hớng theo chiều dòng điện thì ngón tay cái choãi ra 900 chỉ chiều của lực điện từ.”.) 2. Giíi thiÖu bµi ( 1 phót ). - ĐVĐ: Trong bài học hôm nay, chúng ta sẽ vận dụng quy tắc nắm tay phải và quy tắc bàn tay trái để gi¶i c¸c bµi tËp liªn quan .. 3. Bµi míi.. Hoạt động của giáo viên. T/ gian. Hoạt động của học sinh. * H® 1: Gi¶i bµi tËp 1.. 1. Bµi tËp 1.. - Y/ cầu HS đọc đầu bài, tóm tắt đề. – Híng dÉn HS c¸c bíc gi¶i: 12 phót + BiÓu diÔn chiÒu dßng ®iÖn ch¹y qua c¸c vßng d©y ? + Ap dụng quy tắc nắm tay phải để xác định chiều đờng sức từ trong lòng ống dây, xác định tên các từ cực cña èng d©y. + M« t¶ t¬ng t¸c gi÷a nam ch©m vµ èng d©y ?. a) Thanh nam ch©m bÞ hót vÒ phÝa èng d©y. b) §æi chiÒu dßng ®iÖn: Thanh nam ch©m bÞ ®Èy.. - Gäi HS lªn b¶ng tr×nh bµy bµi 1. - GV chèt l¹i. * H® 2: Gi¶i bµi tËp 2.. - Y/ cầu HS đọc đề bài, tóm tắt đề, nªu ph¬ng ¸n gi¶i.. 2. Bµi tËp 2.. 9 phót. * Gîi ý:. a). + Vận dụng quy tắc bàn tay trái để xác định chiều lực điện từ, chiều dßng ®iÖn, tªn c¸c tõ cùc.. b). N. - Y/ cÇu 3 HS lªn b¶ng lµm 3 ý a, b, c.. S. c). * H® 3: Gi¶i bµi tËp 3.. 3. Bµi tËp 3.. - T¬ng tù, GV híng dÉn HS c¸ch gi¶i 12 phót BT 3.. a).

(51) (?): áp dụng quy tắc nào để xác định chiÒu lùc ®iÖn tõ ? (?): CÆp lùc ®iÖn tõ lµm khung d©y quay theo chiÒu nµo ?. b) CÆp lùc F1, F2 lµm cho khung d©y quay ngîc chiều kim đồng hồ. c) §Ó khung d©y quay theo chiÒu ngîc l¹i th×: - §æi chiÒu dßng ®iÖn. - Đổi chiều các đờng sức từ.. (?): Làm thế nào để khung quay theo chiÒu ngîc l¹i ? 4. Cñng cè (3 phót ). (?): Nh÷ng lu ý khi gi¶i c¸c BT vËn dông quy t¾c n¾m tay ph¶i vµ quy t¾c bµn tay tr¸i ? - GV chèt l¹i. 5. Híng dÉn vÒ nhµ (1 phót ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ lµm c¸c BT trong SBT. - §äc tríc bµi 31/ SGK. Ngµy so¹n : Ngµy d¹y : TiÕt 31: thùc. hµnh" chÕ t¹o nam ch©m vÜnh cöu, nghiÖm l¹i tõ tÝnh cña èng d©y cã dßng ®iÖn ".. A.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: + Biết đợc nguyên tắc để chế tạo một nam châm. + BiÕt c¸ch tiÕn hµnh TN nghiÖm l¹i tõ tÝnh cña èng d©y. * VÒ kÜ n¨ng: + Chế tạo đợc nam châm vĩnh cửu. + Dùng kim nam châm để xác định tên từ cực của ống dây có dòng điện chạy qua và chiÒu dßng ®iÖn ch¹y trong èng d©y. + Lµm thùc hµnh vµ viÕt b¸o c¸o thùc hµnh. * Về thái độ: Trung thực, kiên trì, tơng trợ trong hoạt động nhóm. B. träng t©m: ThÝ nghiÖm. C. ChuÈn bÞ . 1.Thµy: §å dïng TN cho mçi nhãm: + 1 nguồn điện không đổi 12V- 2A. + 2 đoạn dây ( 1 thép, 1 đồng có cùng d ). + 1 èng d©y A, 1 èng d©y B. + 2 ®o¹n chØ nilon m¶nh. + 1 c«ng t¾c, 1 gi¸ TN, 1 bót d¹. 2.Trß. Mçi HS chuÈn bÞ s½n mÉu BCTH. + ¤n tríc LT bµi 24 + 25/ SGK. D. hoạt động dạy học..

(52) 1. KiÓm tra bµi cò ( 8 phót ). - GV yªu cÇu líp phã häc tËp b¸o c¸o t×nh h×nh chuÈn bÞ cña c¸c b¹n. - Gäi 1 HS lªn b¶ng tr¶ lêi c©u hái 1 cña BCTH. ( TL: C1: §Æt thanh thÐp vµo trong tõ trêng ( VD: Tõ trêng cña nam ch©m vÜnh cöu, cña èng d©y cã dßng ®iÖn ch¹y qua ). C2: + Buéc kim thÐp b»ng 1 sîi chØ m¶nh, xem khi kim thÐp n»m th¨ng b»ng nã n»m däc theo ph¬ng nµo ? + Đa lần lợt 2 đầu kim thép lại gần 1 cực của 1 kim nam châm đã biết tên các từ cực. C3: §a kim ch©m l¹i 1 ®Çu cña èng d©y cã dßng ®iÖn ch¹y qua , c¸c cùc kh¸c tªn sÏ hót nhau).. 2. Bµi míi.. Hoạt động của thầy Hoạt động của trò * H®1: KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ cña häc sinh I. ChuÈn bÞ. vµ nªu môc tiªu thùc hµnh ( 5 phót ). - Yªu cÇu HS ngåi theo nhãm, nhãm trëng kiÓm tra BCTH cña c¸ nh©n HS råi b¸o c¸o víi GV. - GV nªu môc tiªu giê TH: ChÕ t¹o nam ch©m vÜnh cöu – NghiÖm l¹i tõ tÝnh cña èng d©y cã dßng ®iÖn ch¹y qua. - Lu ý HS vÒ an toµn ®iÖn khi thùc hµnh. * H®2: Tæ chøc cho häc sinh thùc hµnh (25 II. Néi dung thùc hµnh. phót). 1. ChÕ t¹o nam ch©m vÜnh cöu. - Nèi 2 ®Çu èng d©y A víi nguån ®iÖn 3V. - GV ph©n chia khi vùc thùc hµnh, ph¸t dông - Đặt đồng thời đoạn dây thép và dây đồng dọc trong lòng cô thùc hµnh cho c¸c nhãm. ống dây, đóng công tắc điện khoảng 2 phút. - Më c«ng t¾c, lÊy c¸c ®o¹n kim lo¹i ra khái èng d©y. - Yêu cầu HS đọc thông tin / SGK để tìm hiểu - Thử từ tính để xác định xem kim loại nào đã trở thành yªu cÇu vµ néi dung thùc hµnh. nam ch©m. - GV híng dÉn HS l¾p r¸p c¸c thiÕt bÞ thÝ - Xác định tên từ cực của nam châm, dùng bút dạ đánh dấu nghiÖm thùc hµnh. tªn cùc. - GV híng dÉn c¸ch tiÕn hµnh TN, c¸ch ghi - Ghi kÕt qu¶ vµo B¶ng 1 – BCTH. kÕt qu¶ TN vµo BCTH. 2. NghiÖm l¹i tõ tÝnh cña èng d©y cã dßng ®iÖn ch¹y qua. - Tæ chøc cho HS tiÕn hµnh TN theo nhãm. - Đặt ống dây B nằm ngang, luồn qua lỗ tròn để treo nam - Y/ cầu các nhóm thảo luận, đi đến thống ch©m võa chÕ t¹o. Xoay èng d©y sao cho nam ch©m n»m nhÊt c¸c môc 2 + 3 / BCTH. song song víi mÆt ph¼ng cña c¸c vßng d©y. C¸ nh©n hoµn thµnh môc môc 2 + 3/ BCTH. - §ãng m¹ch ®iÖn. - Quan s¸t hiÖn tîng, nhËn xÐt. - GV quan sát, uốn nắn sai sót cho các nhóm. - Đổi cực của nguồn điện, lặp lại công việc đã làm. - Ghi kÕt qu¶ vµo B¶ng 2 – BCTH. 3. Hoµn thµnh BCTH. 3. NhËn xÐt – ViÕt têng tr×nh ( 6 phót ). - GV yªu cÇu HS ngõng TH, GV thu BCTH. - GV nhận xét, đánh giá chung về giờ TH. - Yªu cÇu nhãm trëng viÕt B¶n têng tr×nh TN cña nhãm m×nh. 4. Híng dÉn vÒ nhµ ( 1 phót ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ hoµn thµnh BCTH vµo vë. - ¤n l¹i quy t¾c n¾m tay ph¶i vµ quy t¾c bµn tay tr¸i. - Lµm tríc c¸c bµi tËp 1 + 2 + 3 / SGK Tr 82 + 83 + 84..

(53) Ngµy so¹n : 10 / 12 / 2016 Ngµy d¹y : 13 / 12 / 2016 TiÕt 32: bµi tËp. vËn dông quy t¾c n¾m tay ph¶i vµ quy t¾c bµn tay tr¸i.. A.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: Vận dụng đợc quy tắc nắm tay phải và quy tắc bàn tay trái để giải các bài tập. * VÒ kÜ n¨ng: + Ph©n tÝch, tæng hîp kiÕn thøc. + Giải các bài tập định lợng theo đúng các bớc giải. * Về thái độ: Trung thùc, kiªn tr×, ham hiÓu biÕt. B. träng t©m: Bµi tËp. C. ChuÈn bÞ . 1.Thµy: 2.Trß. + Lµm tríc c¸c BT 1+2+3/ SGK Tr82- 83. + ¤n tríc LTc¸c bµi 24, 27/ SGK. D. hoạt động dạy học. 1. KiÓm tra bµi cò ( 7 phót ). - HS 1: Ph¸t biÓu quy t¾c n¾m tay ph¶i vµ quy t¾c bµn tay tr¸i. ( TL: + Quy t¾c n¾m tay ph¶i: “ Nắm bàn tay phải, rồi đặt sao cho bốn ngón tay hớng theo chiều dòng điện chạy qua các vòng dây thì ngón tay cái choãi ra chỉ chiều của đờng sức từ trong lòng ống dây.” + Quy t¾c bµn tay tr¸i : “Đặt bàn tay trái sao cho các đờng sức từ hớng vào lòng bàn tay, chiều từ cổ tay đến ngón tay giữa hớng theo chiều dòng điện thì ngón tay cái choãi ra 900 chỉ chiều của lực điện từ.”.) 2. Giíi thiÖu bµi ( 1 phót ). - ĐVĐ: Trong bài học hôm nay, chúng ta sẽ vận dụng quy tắc nắm tay phải và quy tắc bàn tay trái để gi¶i c¸c bµi tËp liªn quan .. 3. Bµi míi. Hoạt động của giáo viên. T/ gian. * H® 1: Gi¶i bµi tËp 1.. - Y/ cầu HS đọc đầu bài, tóm tắt đề. – Híng dÉn HS c¸c bíc gi¶i: + BiÓu diÔn chiÒu dßng ®iÖn ch¹y 12 phót qua c¸c vßng d©y ? + Ap dụng quy tắc nắm tay phải để xác định chiều đờng sức từ trong lòng ống dây, xác định tên các từ cực cña èng d©y. + M« t¶ t¬ng t¸c gi÷a nam ch©m vµ èng d©y ?. Hoạt động của học sinh 1. Bµi tËp 1.. a) Thanh nam ch©m bÞ hót vÒ phÝa èng d©y. b) §æi chiÒu dßng ®iÖn: Thanh nam ch©m bÞ ®Èy.. - Gäi HS lªn b¶ng tr×nh bµy bµi 1. - GV chèt l¹i. * H® 2: Gi¶i bµi tËp 2.. - Y/ cầu HS đọc đề bài, tóm tắt đề, nªu ph¬ng ¸n gi¶i. * Gîi ý:. 2. Bµi tËp 2.. 9 phót a). b).

(54) + Vận dụng quy tắc bàn tay trái để xác định chiều lực điện từ, chiều dßng ®iÖn, tªn c¸c tõ cùc.. N. S. - Y/ cÇu 3 HS lªn b¶ng lµm 3 ý a, b, c. c) * H® 3: Gi¶i bµi tËp 3.. 3. Bµi tËp 3.. - T¬ng tù, GV híng dÉn HS c¸ch gi¶i 12 phót BT 3.. a). (?): áp dụng quy tắc nào để xác định chiÒu lùc ®iÖn tõ ? (?): CÆp lùc ®iÖn tõ lµm khung d©y quay theo chiÒu nµo ?. b) CÆp lùc F1, F2 lµm cho khung d©y quay ngîc chiều kim đồng hồ. c) §Ó khung d©y quay theo chiÒu ngîc l¹i th×: - §æi chiÒu dßng ®iÖn. - Đổi chiều các đờng sức từ.. (?): Làm thế nào để khung quay theo chiÒu ngîc l¹i ? 4. Cñng cè (3 phót ). (?): Nh÷ng lu ý khi gi¶i c¸c BT vËn dông quy t¾c n¾m tay ph¶i vµ quy t¾c bµn tay tr¸i ? - GV chèt l¹i. 5. Híng dÉn vÒ nhµ (1 phót ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ lµm c¸c BT trong SBT. - §äc tríc bµi 31/ SGK.. Ngµy so¹n : 17 / 12 / 2016 Ngµy d¹y : 20 / 12 / 2016. TiÕt 33: hiÖn tîng c¶m øng ®iÖn tõ. a.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: +Làm đợc TN dùng nam châm vĩnh cửu hoặc nam châm điện để tạo ra dòng điện cảm ứng. +Mô tả đợc cách làm xuất hiện dòng điện cảm ứng trong cuộn dây dẫn kín bằng nam châm vÜnh cöu hoÆc nam ch©m ®iÖn. +Sử dụng đợc đúng hai thuật ngữ mới, đó là dòng điện cảm ứng và hiện tợng cảm ứng điện từ. * VÒ kÜ n¨ng: + Quan s¸t vµ m« t¶ chÝnh x¸c hiÖn tîng x¶y ra. * Về thái độ: Nghiêm túc, trung thực trong học tập. b. träng t©m: Môc II + III..

(55) c. ChuÈn bÞ . 1.Thày: 1 Đinamô xe đạp có lắp bóng đèn, 1 Đinamô xe đạp đã bóc vỏ đủ để nhìn thấy nam châm và cuén d©y bªn trong. 2. Mçi nhãm HS: + 1 cuộn dây có gắn bóng đèn LED, 1 thanh nam châm có trục quay . + 1 nam ch©m ®iÖn vµ 2 pin 1,5V. d. hoạt động dạy học. * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ. - KÕt hîp trong bµi. * Hoạt động 2: Giới thiệu bài ( 1 phút ). * ĐVĐ: Tại sao khi ấn cái núm của Đinamô vào vành xe đạp và quay bánh xe đạp thì đèn xe lại s¸ng ? * Hoạt động 3: Bài mới . Hoạt động của giáo viên T/ gian Hoạt động của học sinh *Hđ 1: Tìm hiểu cấu tạo và hoạt động của Đinamô xe đạp.. - Y/ cÇu HS nghiªn cøu tranh vÏ h×nh 31.1/ SGK + đọc TT/ SGK. ( ?) : KÓ tªn c¸c bé phËn chÝnh cña §inam« xe đạp ? - Y/ cÇu HS dù ®o¸n xem bé phËn nµo khi hoạt động gây ra dòng điện . - GV Y/ cÇu HS chØ ra trªn vËt thËt. * H® 2 : T×m hiÓu c¸ch dïng nam ch©m vĩnh cửu để tạo ra dòng điện.. I.Cấu tạo và hoạt động của Đinamô ở xe đạp.. 8 phót. 15 phót. - Y/ cầu HS đọc thông tin / SGK. (?): KÓ tªn c¸c dông cô TN ? Nªu c¸ch tiÕn hµnh TN ? - GV híng dÉn HS c¸ch thao t¸c TN: * Cuộn dây phải đợc nối kín. * §éng t¸c nhanh, døt kho¸t. - Sau 10 phút, gọi đại diện các nhóm mô tả tõng trêng hîp TN t¬ng øng y/ cÇu c©u C1. - Y/ cầu HS đọc C2, nêu dự đoán và làm TN kiÓm tra dù ®o¸n theo nhãm. - Y/ cÇu HS rót ra nhËn xÐt qua c©u C1, C2. - GV chèt l¹i. * H® 3 : T×m hiÓu c¸ch dïng nam ch©m điện để tạo ra dòng điện.. 12 phót. * H® 4: T×m hiÓu thuËt ng÷ míi “ Dßng ®iªn c¶m øng – HiÖn tîng c¶m øng ®iÖn tõ ”.. 5 phót. - Tơng tự Hđ 2, GV y/ cầu HS đọc thông tin / SGK, nªu dông cô TN. - Y/ cÇu HS tiÕn hµnh TN 2 theo nhãm. - GV híng dÉn HS thao t¸c TN, lu ý lâi s¾t non cña nam ch©m ®iÖn ®a s©u vµo lßng cuén d©y. - Híng dÉn HS th¶o luËn c©u C3, rót ra nhËn xÐt.. - GV y/ cầu HS đọc thông tin SGK. (?): Khi nµo xuÊt hiÖn dßng ®iÖn c¶m øng ? (?): ThÕ nµo lµ hiÖn tîng c¶m øng ®iÖn tõ ? - GV chèt l¹i.. - CÊu t¹o : Gåm: Nóm, trôc quay, lâi s¾t non, nam ch©m, cuén d©y. - Hoạt động : Khi núm Đinamô tiếp xúc với vành bánh xe và bánh xe quay thì đèn xe đạp sáng. II. Dùng nam châm để tạo ra dòng điện.. 1. Dïng nam ch©m vÜnh cöu. * ThÝ nghiÖm 1: C1: Trong cuén d©y xuÊt hiÖn dßng ®iÖn c¶m øng khi: + Di chuyÓn nam ch©m l¹i gÇn cuén d©y. + Di chuyÓn nam ch©m ra xa cuén d©y. C2 : Dßng ®iÖn c¶m øng còng xuÊt hiÖn khi : + Cuộn dây chuyển động lại gần nam châm đứng yên. + Cuộn dây chuyển động ra xa nam châm đứng yên. * NhËn xÐt 1 : Dßng ®iÖn xuÊt hiÖn trong cuén d©y dÉn kÝn khi ta ®a mét cùc cña nam ch©m l¹i gÇn hay ra xa một đầu của cuộn dây đó hoặc ngợc l¹i. 2. Dïng nam ch©m ®iÖn. * ThÝ nghiÖm 2. C3: Dßng ®iÖn xuÊt hiÖn: + Trong khi đóng mạch điện. + Trong khi ng¾t m¹ch ®iÖn. * NhËn xÐt 2. Dßng ®iÖn xuÊt hiÖn ë cuén d©y dÉn kÝn trong thời gian đóng và ngắt mạch của nam ch©m ®iÖn, nghÜa lµ trong thêi gian dßng ®iÖn cña nam ch©m ®iÖn biÕn thiªn. III. HiÖn tîng c¶m øng ®iÖn tõ.. HiÖn tîng xuÊt hiÖn dßng ®iÖn c¶m øng gäi lµ hiÖn tîng c¶m øng ®iÖn tõ. C4: Trong cuén d©y còng xuÊt hiÖn dßng ®iÖn c¶m øng. C5: §óng lµ nhê nam ch©m ta cã thÓ t¹o ra dßng ®iÖn.. * Hoạt động 4: Củng cố (3 phút ). (?): Có thể dùng nam châm để tạo ra dòng điện đợc không ? (?): ThÕ nµo lµ hiÖn tîng c¶m øng ®iÖn tõ ? * Hoạt động 5: Hớng dẫn về nhà (1 phút ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ häc Ghi nhí ..

(56) - Lµm c¸c BT 31.1 → 31.4/ SBT.. Ngµy so¹n : 21 / 12 / 2016 Ngµy d¹y : 24 / 12 / 2016 TiÕt 34: ®iÒu. kiÖn xuÊt hiÖn dßng ®iÖn c¶m øng.. a.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: +Xác định đợc có sự biến đổi ( tăng hay giảm ) của số đờng sức từ xuyên qua tiết diện S cña cuén d©y dÉn kÝn khi lµm TN víi nam ch©m. +Dựa trên quan sát TN, xác lập đợc mối quan hệ giữa sự xuất hiện dòng điện cảm ứng và sự biến đổi của số đờng sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây dẫn kín. +Phát biểu đợc điều kiện xuất hiện dòng điện cảm ứng. +Vận dụng đợc điều kiện xuất hiện dòng điện cảm ứng để giải thích và dự đoán các trờng hîp cô thÓ. * VÒ kÜ n¨ng: +Quan s¸t TN, m« t¶ chÝnh x¸c hiÖn tîng x¶y ra. +Ph©n tÝch, tæng hîp kiÕn thøc cò. * Về thái độ: Ham học hỏi, yêu thích môn học. b. träng t©m: Môc II + III. c. ChuÈn bÞ . 1.Thày: Mô hình cuộn dây dẫn và đờng sức từ của một nam châm. 2. Trß : §äc tríc bµi. d. hoạt động dạy học. * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ ( 6 phút ). - HS 1: Có thể dùng nam châm để tạo ra dòng điện đợc không ? Nêu cụ thể các cách đó ? - HS 2: Lµm BT 31.4/ SBT. ( TL: + Có thể dùng nam châm để tạo ra dòng điện. * Dùng nam châm vĩnh cửu: Cho nam châm chuyển động tơng đối với cuộn dây và ngợc lại. * Dïng nam ch©m ®iÖn : §ãng ng¾t m¹ch cña nam ch©m ®iÖn. + BT 31.4: Cho nam ch©m ®iÖn quay, cho cuén d©y quay. ) * Hoạt động 2: Giới thiệu bài ( 1 phút ). - GV gọi 1 HS đọc phần mở đầu / SGK. - §V§: §iÒu kiÖn chung nµo lµ ®iÒu kiÖn xuÊt hiÖn dßng ®iÖn c¶m øng ? * Hoạt động 3: Bài mới . Hoạt động của giáo viên T/ gian Hoạt động của học sinh *Hđ 1: Khảo sát sự biến đổi số đờng sức tõ xuyªn qua tiÕt diÖn cña cuén d©y.. - Y/ cÇu HS nghiªn cøu tranh vÏ h×nh 32.1/ SGK + đọc TT/ SGK. - Hớng dẫn HS đếm số đờng sức từ xuyên qua tiÕt diÖn S cña cuén d©y dÉn khi nam ch©m ë xa vµ khi l¹i gÇn cuén d©y.. I.Sự biến đổi số đờng sức từ xuyên qua tiết diÖn cña cuén d©y.. 10 phót. 1. Quan s¸t. C1: + Số đờng sức từ tăng. + Số đờng sức từ không đổi. + Số đờng sức từ giảm..

(57) - Y/ cÇu HS tr¶ lêi C1. - Híng dÉn HS th¶o luËn thèng nhÊt, rót ra nhËn xÐt1.. + Số đờng sức từ không đổi. 2. NhËn xÐt 1. Khi ®a mét cùc cña nam ch©m l¹i gÇn hay ra xa đầu một cuộn dây dẫn thì số đờng sức từ xuyên qua tiÕt diÖn S cña cuén d©y dÉn t¨ng hoÆc gi¶m ( biÕn thiªn ).. * H® 2 : Ph¸t hiÖn ®iÒu kiÖn xuÊt hiÖn dßng ®iÖn c¶m øng.. II. §iÒu kiÖn xuÊt hiÖn dßng ®iÖn c¶m øng.. - Y/ cÇu c¸ nh©n tr¶ lêi c©u C2 b»ng viÖc hoµn thµnh B¶ng 1.. (?): Dùa vµo B¶ng 1 h·y cho biÕt trong ®iÒu kiÖn nµo th× xuÊt hiÖn dßng ®iÖn c¶m øng ?. - GV hdÉn HS hoµn thµnh C3 vµ nhËn xÐt 2. - Y/ cÇu c¸ nh©n HS vËn dông tr¶ lêi C4. ( Gợi ý: Khi đóng, ngắt mạch điện thì dòng ®iÖn qua nam ch©m ®iÖn t¨ng hay gi¶m ? Từ đó suy ra số đờng sức từ xuyên qua tiết diÖn S cña cuén d©y biÕn thiªn t¨ng hay gi¶m ? ) - Y/ cÇu HS rót ra nhËn xÐt 2. ( ?) : Tõ nhËn xÐt 1 vµ 2, ta cã thÓ ®a ra kÕt luËn chung vÒ ®iÒu kiÖn xuÊt hiÖn dßng ®iÖn c¶m øng lµ g× ? * H® 3: VËn dông.. 20 phót. C2 : Lµm TN. Cã dßng ®iÖn c¶m øng hay kh«ng ?. Số đờng sức từ xuyªn qua S cã biÕn đổi hay không ?. §a nam ch©m l¹i gÇn cuén d©y. Cã. Cã. §Ó nam ch©m n»m yªn. Kh«ng. Kh«ng. §a nam ch©m ra xa cuén d©y. Cã. Cã. C3: Khi số đờng sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn d©y t¨ng hay gi¶m th× xuÊt hiÖn dßng ®iÖn c¶m øng trong cuén d©y dÉn kÝn. * NhËn xÐt 2. Dßng ®iÖn c¶m øng xuÊt hiÖn trong cuén d©y dÉn kín đặt trong từ trờng của một nam châm khi số đờng sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây biến thiªn. C4: * KÕt luËn. Trong mọi trờng hợp, khi số đờng sức từ xuyên qua tiÕt diÖn S cña cuén d©y dÉn kÝn biÕn thiªn th× trong cuén d©y dÉn xuÊt hiÖn dßng ®iÖn c¶m øng. III. VËn dông.. - Gäi 2 – 3 HS nh¾c l¹i ®iÒu kiÖn xuÊt 4 phót C5: Khi quay nóm cña §inam« th× nam ch©m quay hiÖn dßng ®iÖn c¶m øng. theo. Khi mét cùc cña nam ch©m l¹i gÇn cuén d©y, - Y/ cÇu c¸ nh©n HS vËn dông tr¶ lêi C5, C6. số đờng sức từ qua tiết diện S của cuộn dây tăng, (?): T¹i sao khi cho nam ch©m quay quanh lúc đó xuất hiện dòng điện cảm ứng. trôc trïng víi trôc cña cuén d©y th× kh«ng Khi cực đó của nam châm ra xa cuộn dây, số đờng xuÊt hiÖn dßng ®iÖn c¶m øng ? sức từ qua tiết diện S của cuộn dây giảm, lúc đó ( Vì số đờng sức từ xuyên qua tiết diện S còng xuÊt hiÖn dßng ®iÖn c¶m øng. cña cuén d©y kh«ng biÕn thiªn ). C6: T¬ng tù c©u C5. * Hoạt động 4: Củng cố (3 phút ). (?): Nªu ®iÒu kiÖn xuÊt hiÖn dßng ®iÖn c¶m øng ? ( Cuộn dây dẫn phải kín và số đờng sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây biến thiên ). * Hoạt động 5: Hớng dẫn về nhà (1 phút ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ häc Ghi nhí . - Lµm c¸c BT 32.1 → 32.4/ SBT.. Ngµy so¹n : 24 / 12 / 2016 Ngµy d¹y : 27 / 12/ 2016.

(58) TiÕt 35: «n tËp. a.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: + Cñng cè, hÖ thèng ho¸ c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ nam ch©m, c¸c øng dông cña nam ch©m, quy t¾c n¾m tay ph¶i, quy t¾c bµn tay tr¸i, hiÖn tîng c¶m øng ®iÖn tõ. + Vận dụng lí thuyết để giải thích các hiện tợng, làm các bài tập. * VÒ kÜ n¨ng: + RÌn kÜ n¨ng tr¶ lêi c¸c c©u hái, kÜ n¨ng lµm c¸c bµi tËp. * Về thái độ: Ham học hỏi, yêu thích môn học. b. träng t©m: Quy t¾c n¾m tay ph¶i, quy t¾c bµn tay tr¸i, hiÖn tîng c¶m øng ®iÖn tõ. c. ChuÈn bÞ . 1.Thày: Bảng tóm tắt sơ đồ kiến thức. 2. Trò : Ôn tập LT + BTđã học. d. hoạt động dạy học. * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ. - KÕt hîp trong bµi. * Hoạt động 2: Giới thiệu bài ( 1 phút ). -TiÕt «n tËp. * Hoạt động 3: Bài mới . Hoạt động của giáo viên T/ gian Hoạt động của học sinh *H® 1: ¤n tËp lÝ thuyÕt.. I. LÝ thuyÕt .. - Y/ cầu HS nghiên cứu các kiến thức đã häc.. 1. Xung quanh nam ch©m, xung quanh dßng ®iÖn cã tõ trêng. 2. Khi đặt kim nam châm trong vùng không gian cã tõ trêng th× kim nam ch©m bÞ lÖch khái híng Nam – B¾c. Do đó, ngời ta dùng kim nam châm để nhận biết tõ trêng. 3. Nam châm đợc ứng dụng rộng rãi trong thực tế nh: Trong loa ®iÖn, R¬le ®iÖn tõ, chu«ng b¸o động…. 4. Quy t¾c n¾m tay ph¶i. “ Nắm bàn tay phải, rồi đặt sao cho bốn ngón tay híng theo chiÒu dßng ®iÖn ch¹y qua c¸c vßng dây thì ngón tay cái choãi ra chỉ chiều của đờng søc tõ trong lßng èng d©y.” 5. Quy t¾c bµn tay tr¸i. “Đặt bàn tay trái sao cho các đờng sức từ hớng vào lòng bàn tay, chiều từ cổ tay đến ngón tay gi÷a híng theo chiÒu dßng ®iÖn th× ngãn tay c¸i cho·i ra 900 chØ chiÒu cña lùc ®iÖn tõ.” 5. Dòng điện cảm ứng xuất hiện khi số đờng sức tõ xuyªn qua tiÕt diÖn S cña cuén d©y dÉn kÝn biÕn thiªn.. (?): Nêu đặc điểm , ứng dụng của nam ch©m ?. 20 phót. (?): C¸ch nhËn biÕt tõ trêng ? (?): Ph¸t biÓu quy t¾c n¾m tay ph¶i, quy t¾c bµn tay tr¸i ? ( ?): Nªu ®iÒu kiÖn xuÊt hiÖn dßng ®iÖn c¶m øng ?. - GV chèt l¹i. * H® 2: VËn dông.. - GV híng dÉn HS vËn dông kiÕn thøc lµm c¸c BT 2, 6, 11/ Tr 105 + 106/ SGK. - Gäi 3 HS lªn b¶ng tr×nh bµy, c¸c HS kh¸c nhËn xÐt. - Điều khiển cả lớp thảo luận đi đến đáp án đúng.. - GV chèt l¹i.. 20 phót. II. VËn dông.. 1.BT 2/ Tr 105. C. §Æt thanh thÐp vµo trong lßng èng d©y dÉn cã dßng ®iÖn mét chiÒu ch¹y qua. 2. BT 6/ Tr105 : Cã 2 c¸ch: + Cách 1: Treo thanh nam châm đó bằng một sợi chỉ mềm ở chính giữa để cho thanh nam châm nằm ngang. Đầu quay về hớng Bắc địa lí là cực B¾c cña thanh nam ch©m. + Cách 2: Dùng một thanh nam châm đã biết tên c¸c tõ cùc ®a l¹i gÇn thanh nam ch©m cÇn kiÓm tra. NÕu c¸c tõ cùc ®Èy nhau th× chóng cïng tªn, hót nhau th× chóng kh¸c tªn. 3. BT 11/ Tr 106 : a) Để giảm hao phí do toả nhiệt trên đờng dây. b) Gi¶m ®i 1002 lÇn = 10.000 lÇn. c) VËn dông CT: U 1 n1 suy ra: U2 = = U 2 n2.

(59) U 1 . n2 220 .120 = =6 V n1 4400 * Hoạt động 4: Củng cố (3 phút ). (?): Nªu c¸ch nhËn biÕt tõ trêng ? Ph¸t biÓu quy t¾c n¾m tay ph¶i, quy t¾c bµn tay tr¸i ? * Hoạt động 5: Hớng dẫn về nhà (1 phút ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ «n tËp LT + BT ch¬ng II “ §iÖn tõ häc ”. - Lµm l¹i c¸c BT trong SBT. **********************************************************************. Ngµy so¹n: 14 / 12 / 2016 Ngµy d¹y : 17 / 12 / 2016 TiÕt 36. kiÓm tra häc k× i ( §Ò thi cña së, phßng gi¸o dôc ).

(60)

(61) Ngµy so¹n : 06/01/2017 Ngµy d¹y : 09/01/2017. TiÕt 37: dßng ®iÖn xoay chiÒu. a.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: +Nêu đợc sự phụ thuộc của chiều dòng điện cảm ứng vào sự biến đổi của số đờng sức từ xuyªn qua tiÕt diÖn S cña cuén d©y. +Phát biểu đợc đặc điểm của dòng điện xoay chiều là dòng điện cảm ứng có chiều luân phiên thay đổi. +Bố trí đợc thí nghiệm tạo ra dòng điện xoay chiều trong cuộn dây dẫn kín theo 2 cách. Dùng đèn LED để phát hiện sự đổi chiều của dòng điện. +Dựa vào quan sát TN để rút ra điều kiện chung làm xuất hiện dòng điện cảm ứng xoay chiều. * VÒ kÜ n¨ng: +Quan s¸t TN, m« t¶ chÝnh x¸c hiÖn tîng x¶y ra. +Ph©n tÝch, tæng hîp kiÕn thøc . * Về thái độ: Ham học hỏi, yêu thích môn học. b. träng t©m: Môc I + II. c. ChuÈn bÞ . 1.Thµy: 2. Mỗi nhóm HS: 1 cuộn dây dẫn kín, 2 bóng đèn LED, 1 nam châm vĩnh cửu . d. hoạt động dạy học. * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ ( 5 phút ). - HS 1: Có thể dùng nam châm để tạo ra dòng điện đợc không ? Nêu cụ thể các cách đó ? - HS 2: Lµm BT 32.3/ SBT. ( TL: + Có thể dùng nam châm để tạo ra dòng điện. * Dùng nam châm vĩnh cửu: Cho nam châm chuyển động tơng đối với cuộn dây và ngợc lại. * Dïng nam ch©m ®iÖn : §ãng ng¾t m¹ch cña nam ch©m ®iÖn. + BT 32.3: Khi cho nam châm quay trớc một cuộn dây dẫn kín thì số đờng sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây biến thiên, do đó trong cuộn dây xuất hiện dòng điện cảm ứng. ) * Hoạt động 2: Giới thiệu bài ( 1 phút ). - GV gọi 1 HS đọc phần mở đầu / SGK. GV vµo bµi . * Hoạt động 3: Bài mới . Hoạt động của giáo viên T/ gian Hoạt động của học sinh *H® 1: Ph¸t hiÖn dßng ®iÖn c¶m øng cã thể đổi chiều và tìm hiểu trong trờng hợp nào dòng điện đổi chiều.. - Y/ cÇu HS nghiªn cøu tranh vÏ h×nh 33.1/ SGK + đọc TT/ SGK. ( ?) : Nªu dông cô TN ? C¸ch tiÕn hµnh TN ? - Híng dÉn HS tiÕn hµnh TN theo nhãm vµ tr¶ lêi C1. - Y/ cÇu HS rót ra kÕt luËn. - GV chèt l¹i. * H® 2 : T×m hiÓu kh¸i niÖm míi : Dßng. I.ChiÒu cña dßng ®iÖn c¶m øng.. 10 phót. 1. ThÝ nghiÖm. C1: Khi ®a nam ch©m tõ ngoµi vµo trong cuén d©y hoÆc kÐo nam ch©m tõ trong ra ngoµi th× 1 trong 2 đèn LED sáng. ChiÒu dßng ®iÖn trong 2 TH trªn lµ ngîc nhau. 2. KÕt luËn. Khi số đờng sức từ xuyên qua tiết diện S của cuén d©y t¨ng th× dßng ®iÖn c¶m øng trong cuén d©y cã chiÒu ngîc víi chiÒu dßng ®iÖn c¶m øng khi số đờng sức từ xuyên qua tiết diện đó giảm. 3. Dßng ®iÖn xoay chiÒu..

(62) ®iÖn xoay chiÒu.. Dòng điện luân phiên đổi chiều đợc gọi là dòng ®iÖn xoay chiÒu.. * H® 3: T×m hiÓu hai c¸ch t¹o ra dßng ®iÖn xoay chiÒu.. II. C¸ch t¹o ra dßng ®iÖn xoay chiÒu.. 4 phót - Y/ cầu HS đọc TT ở mục I.3 / SGK. (?): ThÕ nµo lµ dßng ®iÖn xoay chiÒu ? - GV liªn hÖ thªm: Mạng điện gia đình là mạng điện xoay chiÒu. KÝ hiÖu AC ( Alternating current ) chØ dßng ®iÖn xoay chiÒu. KÝ hiÖu DC ( Direct current ) lµ dßng ®iÖn 1 chiều không đổi. - Y/ cÇu HS quan s¸t h×nh 33.2/ SGK. Dù ®o¸n vÒ chiÒu dßng ®iÖn c¶m øng xuÊt hiÖn trong cuén d©y, tr¶ lêi C2.. 18 phót. - GV híng dÉn HS tiÕn hµnh TN theo nhãm để kiểm tra dự đoán.. - T¬ng tù, GV híng dÉn HS nghiªn cøu h×nh 33.3/ SGK. Dù ®o¸n vµ tr¶ lêi C3.. - Y/ cÇu HS rót ra kÕt luËn.. * H® 4 : VËn dông.. - Y/ cÇu HS nªu c¸c c¸ch t¹o ra dßng ®iÖn xoay chiÒu . - Híng dÉn HS tr¶ lêi C4.. 3 phót. 1. Cho nam ch©m quay tríc cuén d©y dÉn kÝn. C2 : Khi cùc N cña nam ch©m l¹i gÇn cuén d©y th× số đờng sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây tăng. Khi cực N ra xa cuộn dây thì số đờng søc tõ qua S gi¶m. Khi nam ch©m quay liªn tôc thì số đờng sức từ xuyên qua S luân phiên tăng gi¶m. VËy dßng ®iÖn c¶m øng xuÊt hiÖn trong cuén d©y lµ dßng ®iÖn xoay chiÒu. 2. Cho cuén d©y quay trong tõ trêng. C3 : Khi cuén d©y quay tõ vÞ trÝ 1 sang vÞ trÝ 2 th× số đờng sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn d©y t¨ng. Khi cuén d©y tõ vÞ trÝ 2 quay tiÕp th× sè đờng sức từ giảm. Nếu cuộn dây quay liên tục thì số đờng sức từ xuyên qua tiết diện S luân phiên t¨ng, gi¶m. VËy dßng ®iÖn c¶m øng xuÊt hiÖn trong cuén d©y lµ dßng ®iÖn xoay chiÒu. 3. KÕt luËn. Trong cuén d©y dÉn kÝn, dßng ®iÖn c¶m øng xoay chiÒu xuÊt hiÖn khi cho nam ch©m quay tríc cuén d©y hay cho cuén d©y quay trong tõ trêng. III. VËn dông .. C4 : Khi khung quay nửa vòng tròn thì số đờng søc tõ qua khung d©y t¨ng, mét trong hai bãng đèn LED sáng. Trên nửa vòng tròn sau, số đờng sức từ giảm nên dòng điện đổi chiều, đèn thứ hai s¸ng.. * Hoạt động 4 : Củng cố (3 phút ). (?): ThÕ nµo lµ dßng ®iÖn xoay chiÒu ? C¸c c¸ch t¹o ra dßng ®iÖn xoay chiÒu ? * Hoạt động 5 : Hớng dẫn về nhà (1 phút ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ häc Ghi nhí . - Lµm c¸c BT 33.1 → 33.4/ SBT.. Ngµy so¹n : 09/01/2017 Ngµy d¹y : 12/01/2017. TiÕt 38: m¸y ph¸t ®iÖn xoay chiÒu. a.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: +Nhận biết đợc hai bộ phận chính của máy phát điện xoay chiều, chỉ ra đợc Rôto và Stato cña mçi lo¹i m¸y. +Trình bày đợc nguyên tắc hoạt động của máy phát điện xoay chiều. +Nêu đợc cách có thể làm cho máy phát điện phát điện liên tục. * VÒ kÜ n¨ng: +Quan s¸t, m« t¶ trªn h×nh vÏ. Thu nhËn th«ng tin tõ SGK. +Ph©n tÝch, tæng hîp kiÕn thøc . * Về thái độ: Thấy đợc vai trò của Vật lí học, ham học hỏi, yêu thích môn học..

(63) b. träng t©m: Môc I . c. ChuÈn bÞ . 1.Thµy: Tranh vÏ h×nh 34.1, 34.2/ SGK ( nÕu cã). M« h×nh m¸y ph¸t ®iÖn xoay chiÒu. 2. Trß : §äc tríc bµi. d. hoạt động dạy học. * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ ( 5 phút ). - HS 1: Nªu c¸c c¸ch t¹o ra dßng ®iÖn xoay chiÒu ? - HS 2: Lµm BT 33.3/ SBT. ( TL: + Dßng ®iÖn c¶m øng xoay chiÒu xuÊt hiÖn khi cho nam ch©m quay tríc cuén d©y hay cho cuén d©y quay trong tõ trêng. + BT 33.3: Vì số đờng sức từ xuyên qua tiết diện S của khung dây dẫn không biến đổi.) * Hoạt động 2: Giới thiệu bài ( 1 phút ). - GV gọi 1 HS đọc phần mở đầu / SGK. GV vµo bµi . * Hoạt động 3: Bài mới . Hoạt động của giáo viên T/ gian Hoạt động của học sinh *Hđ 1: Tìm hiểu cấu tạo và hoạt động của m¸y ph¸t ®iÖn xoay chiÒu.. - Y/ cÇu HS nghiªn cøu tranh vÏ h×nh 34.1 18 + 34.2/ SGK + đọc TT/ SGK. phót ( ?) : H·y chØ ra nh÷ng bé phËn chÝnh cña mçi lo¹i m¸y ph¸t ®iÖn nµy ? Nªu chç gièng nhau, kh¸c nhau cña chóng ? - Y/ cÇu HS suy nghÜ tr¶ lêi C2. ( ?) : Lo¹i m¸y ph¸t ®iÖn nµo cÇn cã bé gãp ®iÖn ? Bé gãp ®iÖn cã t¸c dông g× ? V× sao kh«ng coi bé gãp ®iÖn lµ bé phËn chÝnh ? (?): V× sao c¸c cuén d©y cña m¸y ph¸t ®iÖn lại đợc quấn quanh lõi sắt ? ( ?) : Các máy phát điện trên hoạt động theo nguyªn t¾c nµo ? - GV y/ cÇu HS rót ra KL vÒ cÊu t¹o vµ ho¹t động của máy phát điện xoay chiều . * H® 2 : T×m hiÓu c¸c m¸y ph¸t ®iÖn xoay chiÒu trong kÜ thuËt.. - Y/ cÇu HS tù nghiªn cøu phÇn II/ SGK. ( ?) : Hãy nêu những đặc điểm kĩ thuật của m¸y ph¸t ®iÖn xoay chiÒu trong kÜ thuËt ?. 10 phót. ( ?) : Nªu c¸c c¸ch lµm quay R«to cña m¸y ph¸t ®iÖn ? - GV chèt l¹i. * H® 3 : VËn dông .. - Y/ cÇu c¸ nh©n HS vËn dông tr¶ lêi c©u hái C3. - GV ®iÒu khiÓn c¶ líp th¶o luËn. - GV chèt l¹i.. 7 phót. I. Cấu tạo và hoạt động của máy phát điện xoay chiÒu.. 1. Quan s¸t. C1: - Hai bé phËn chÝnh lµ : Cuén d©y vµ nam ch©m. - Kh¸c nhau : Một loại là nam châm quay, cuộn dây đứng yên. Loại kia thì cuộn dây quay, nam châm đứng yên. Lo¹i cã cuén d©y quay cßn cã thªm bé gãp ®iÖn gåm vµnh khuyªn vµ thanh quÐt. C2 : Khi nam châm hoặc cuộn dây quay thì số đờng sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây lu©n phiªn t¨ng gi¶m. 2. KÕt luËn. - Các máy phát điện xoay chiều đều có hai bộ phËn chÝnh lµ Nam ch©m vµ cuén d©y dÉn. Một trong hai bộ phận đó đứng yên gọi là Stato, bộ phận còn lại có thể quay đợc gọi là Rôto. - Các máy phát điện đều hoạt động dựa trên hiện tîng c¶m øng ®iÖn tõ. II. M¸y ph¸t ®iÖn xoay chiÒu trong kÜ thuËt.. 1. §Æc tÝnh kÜ thuËt. - Cờng độ dòng điện đến 2000A. - Hiệu điện thế xoay chiều đến 25000V. - TÇn sè : 50Hz. - CÊu t¹o chÝnh : Cuén d©y lµ Stato cßn R«to lµ nam ch©m ®iÖn. 2. C¸ch lµm quay m¸y ph¸t ®iÖn. - Dùng động cơ, dùng tuabin nớc, dùng cánh quạt giã..... III. VËn dông .. C3 : - Gièng nhau : §Òu cã nam ch©m vµ cuén d©y dẫn. Khi một trong hai bộ phận đó quay thì xuất hiÖn dßng ®iÖn xoay chiÒu. - Khác nhau : Đinamô xe đạp có kích thớc nhỏ hơn, do đó công suất phát điện nhỏ, hiệu điện thế và cờng độ dòng điện ở đầu ra nhỏ hơn.. * Hoạt động 4: Củng cố (3 phút ). (?): Nêu cấu tạo và nguyên tắc hoạt động của máy phát điện xoay chiều ? Các máy phát điện xoay chiều trong kĩ thuật có đặc tính gì ? * Hoạt động 5: Hớng dẫn về nhà (1 phút ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ häc Ghi nhí . - Lµm c¸c BT 34.1 → 34.4/ SBT..

(64) Ngµy so¹n : 13/ 01/ 2017 Ngµy d¹y : 16/ 01/ 2017 TiÕt 39: c¸c. t¸c dông cña dßng ®iÖn xoay chiÒu – Đo cờng độ và hiệu điện thế xoay chiều.. a.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: +Nhận biết đợc các tác dụng nhiệt, quang, từ của dòng điện xoay chiều. +Bố trí đợc TN chứng tỏ lực từ đổi chiều khi dòng điện đổi chiều. +Nhận biết đợc kí hiệu của Ampe kế và Vôn kế xoay chiều, sử dụng đợc chúng để đo cờng độ và hiệu điện thế hiệu dụng của dòng điện xoay chiều. * VÒ kÜ n¨ng: +Sử dụng các dụng cụ đo điện, mắc mạch điện theo sơ đồ, hình vẽ. * Về thái độ: +Trung thùc, cÈn thËn, ghi nhí sö dông ®iÖn an toµn. +Hợp tác trong hoạt động nhóm. b. träng t©m: Môc I . c. ChuÈn bÞ . 1.Thµy: 1 Ampe kÕ xoay chiÒu, 1 V«n kÕ xoay chiÒu, 1 bót thö ®iÖn. 1 bóng đèn 3Vcó đui, 1 công tắc, 8 sợi dây nối, 1 bộ đổi điện thế. 2. Mçi nhãm HS: 1 nam ch©m ®iÖn, 1 nam ch©m vÜnh cöu, 1 nguån ®iÖn xoay chiÒu 6V, 1 nguån ®iÖn mét chiÒu 6V. d. hoạt động dạy học. * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ ( 5 phút ). - HS 1: Dòng điện xoay chiều có đặc điểm gì khác so với dòng điện một chiều ? Dòng điện một chiều cã nh÷ng t¸c dông g× ? ( TL: + Dòng điện một chiều là dòng điện có chiều không đổi theo thời gian ; còn dòng điện xoay chiều là dòng điện có chiều luân phiên thay đổi theo thời gian. + Dßng ®iÖn mét chiÒu cã t¸c dông nhiÖt, tõ, ph¸t s¸ng, sinh lÝ.) * Hoạt động 2: Giới thiệu bài ( 1 phút ). - GV : LiÖu dßng ®iÖn xoay chiÒu cã c¸c t¸c dông gièng c¸c t¸c dông cña dßng ®iÖn mét chiÒu kh«ng ? Đo cờng độ và hiệu điện thế của dòng điện xoay chiều nh thế nào ? * Hoạt động 3: Bài mới . Hoạt động của giáo viên T/ gian Hoạt động của học sinh *H® 1: T×m hiÓu c¸c t¸c dông cña dßng ®iÖn xoay chiÒu.. - GV lµm 3 TN biÓu diÔn nh h×nh 35.1, y/ cÇu HS quan s¸t TN vµ nªu râ mçi TN dßng ®iÖn xoay chiÒu cã t¸c dông g× ? ( ?) : Ngoµi 3 t¸c dông trªn, dßng ®iÖn. I. T¸c dông cña dßng ®iÖn xoay chiÒu.. 7 phót. C1: - T¸c dông nhiÖt : Dßng ®iÖn ®i qua d©y tãc bãng đèn làm dây tóc nóng sáng. - Tác dụng quang : Bóng đèn bút thử điện sáng. - T¸c dông tõ : §inh s¾t bÞ hót..

(65) xoay chiÒu cßn cã t¸c dông g× ? ( T¸c dông sinh lÝ g©y ®iÖn giËt cã thÓ chÕt ngêi ). * H® 2: T×m hiÓu t¸c dông tõ cña dßng ®iÖn xoay chiÒu.. 8 phót. - GV y/ cÇu HS bè trÝ TN nh h×nh 35.2 vµ 35.3 / SGK. GV híng dÉn HS c¸ch bè trÝ TN sao cho quan sát nhận biết rõ, trao đổi nhãm tr¶ lêi C2. (?): Nh vËy, t¸c dông tõ cña dßng ®iÖn xoay chiÒu cã ®iÓm g× kh¸c so víi dßng ®iÖn mét chiÒu ? * Hđ 3: Tìm hiểu cách đo cờng độ dòng ®iÖn vµ hiÖu ®iÖn thÕ cña m¹ch ®iÖn xoay chiÒu.. - GV giíi thiÖu Ampe kÕ vµ V«n kÕ mét chiÒu ( KH: DC ). - GV m¾c Ampe kÕ vµ V«n kÕ mét chiÒu vµo nguån mét chiÒu, nguån xoay chiÒu. - GV giíi thiÖu : §Ó ®o I vµ U cña nguån xoay chiÒu ngêi ta dïng Ampe kÕ vµ V«n kÕ xoay chiÒu ( KH : AC ). Trªn V«n kÕ vµ Ampe kÕ cã hai chèt nèi kh«ng cã kÝ hiÖu (+), (-). - GV lµm TN ®o U, I cña dßng ®iÖn xoay chiÒu b»ng A vµ V xoay chiÒu. Gọi 1 vài HS quan sát đọc các chỉ số. * H® 4: VËn dông .. - GV y/ cÇu 1 HS nh¾c l¹i c¸c kiÕn thøc chÝnh cña bµi.. 15 phót. 5 phót. - Y/ cÇu HS vËn dông tr¶ lêi C3, C4. - GV chèt l¹i.. II. T¸c dông tõ cña dßng ®iÖn xoay chiÒu.. 1. ThÝ nghiÖm. C2: - Dïng nguån ®iÖn mét chiÒu: Thanh nam ch©m luôn bị hút hoặc đẩy( khi ta đổi chiều dòng điện). - Dïng nguån xoay chiÒu: Thanh nam ch©m bÞ hót, ®Èy liªn tôc. 2. KÕt luËn. Khi dòng điện đổi chiều thì lực từ của dòng điện tác dụng lên nam châm cũng đổi chiều. III. Đo cờng độ dòng điện và hiệu điện thế của m¹ch ®iÖn xoay chiÒu.. 1. Quan s¸t gi¸o viªn lµm thÝ nghiÖm. 2. KÕt luËn. - Dïng Ampe kÕ vµ V«n kÕ xoay chiÒu cã kÝ hiÖu AC ( hay ) để đo các giá trị hiệu dụng của I và U xoay chiÒu. Khi m¾c Ampe kÕ vµ V«n kÕ xoay chiÒu vµo m¹ch ®iÖn xoay chiÒu kh«ng cÇn ph©n biÖt c¸c chèt cña chóng.. IV. VËn dông .. C3: Sáng nh nhau. Vì hiệu điện thế hiệu dụng tơng đơng với hiệu điện thế của dòng điện một chiÒu cã cïng gi¸ trÞ. C4: Cã. V× dßng ®iÖn xoay chiÒu ch¹y vµo cuén d©y cña nam ch©m ®iÖn vµ t¹o ra mét nam ch©m ®iÖn cã từ trờng biến đổi. Các đờng sức từ của từ trờng trªn xuyªn qua tiÕt diÖn S cña cuén d©y B biÕn đổi. Do đó trong cuộn dây B xuất hiện dòng điện c¶m øng.. * Hoạt động 4: Củng cố (3 phút ). (?): Dòng điện xoay chiều có những tác dụng gì ? Trong các tác dụng đó, tác dụng nào phụ thuộc vào chiÒu dßng ®iÖn ? (?) : V«n kÕ vµ Ampe kÕ xoay chiÒu cã kÝ hiÖu nh thÕ nµo ? M¾c vµo m¹ch ®iÖn nh thÕ nµo ? * Hoạt động 5: Hớng dẫn về nhà (1 phút ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ häc Ghi nhí . - Lµm c¸c BT 35.1 → 35.4/ SBT.. Ngµy so¹n : 16/ 01/ 2017 Ngµy d¹y : 19/ 01/ 2017. TiÕt 40: truyÒn t¶i ®iÖn n¨ng ®i xa.. a.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc:.

(66) * VÒ kiÕn thøc: +Lập đợc CT tính năng lợng hao phí do toả nhiệt trên đờng dây tải điện. +Nêu đợc 2 cách làm giảm hao phí điện năng trên đờng dây tải điện và lí do vì sao chọn cách tăng U ở 2 đầu đờng dây. * VÒ kÜ n¨ng: Thu thËp, xö lÝ th«ng tin. * Về thái độ: Ham học hỏi, yêu thích môn học. b. träng t©m: Môc I . c. ChuÈn bÞ . 1.Thµy: T liÖu. 2. Trß: §äc tríc bµi. d. hoạt động dạy học. * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ ( 6 phút ). - HS 1: Nªu c¸c t¸c dông cña dßng ®iÖn xoay chiÒu ? §o U, I cña dßng ®iÖn xoay chiÒu b»ng c¸c dông cô nµo ? - HS 2: Lµm BT 35.2/ SBT. ( TL: + Dßng ®iÖn xoay chiÒu cã c¸c t¸c dông: NhiÖt, quang, tõ, sinh lÝ. §o U, I cña dßng ®iÖn xoay chiÒu b»ng Ampe kÕ vµ V«n kÕ xoay chiÒu. + BT 35.2: D. Kim s¾t bÞ ®Èy ra.) * Hoạt động 2: Giới thiệu bài ( 1 phút ). - GV : Tại sao trong quá trình truyền tải điện năng đi xa ngời ta lại xây dựng các đờng dây cao thế ? * Hoạt động 3: Bài mới . Hoạt động của giáo viên T/ gian Hoạt động của học sinh *H® 1: X©y dùng CT tÝnh ®iÖn n¨ng hao phÝ do to¶ nhiÖt trªn d©y dÉn.. - GV y/ cÇu HS thu thËp th«ng tin / SGK. (?): H·y x©y dùng CT tÝnh ®iÖn n¨ng hao phÝ do to¶ nhiÖt trªn d©y dÉn ?. I. Sự hao phí điện năng trên đờng dây truyền t¶i ®iÖn.. 10 phót. - Gäi 1 HS lªn b¶ng tr×nh bµy, c¸c HS kh¸c nhËn xÐt. - GV uèn n¾n sai sãt vµ nhËn xÐt.. * H® 2: Nghiªn cøu c¸ch lµm gi¶m ®iÖn n¨ng hao phÝ.. 15 phót - Y/ cÇu HS dùa vµo CT (3) vµ cho biÕt: (?): Có những cách nào có thể giảm đợc Php ? (?): Muèn gi¶m R th× d©y dÉn ph¶i cã kÝch thíc nh thÕ nµo ? Cã g× bÊt lîi ? (?): NÕu t¨ng U th× cã lîi g× ? Muèn t¨ng U th× ph¶i lµm nh thÕ nµo ? (?): Trong 2 c¸ch lµm gi¶m Php ë trªn th× c¸ch nµo u viÖt h¬n c¶ ? - GV chèt l¹i. * H® 3: VËn dông.. - GV chèt l¹i c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n cña bµi. - Y/ cÇu c¸ nh©n HS vËn dông tr¶ lêi c¸c c©u hái C4, C5 / SGK. - GV chèt l¹i.. 8 phót. 1. Tính điện năng hao phí trên đờng dây tải ®iÖn. Gi¶ sö muèn truyÒn t¶i mét c«ng suÊt ®iÖn P bằng một đờng dây có điện trở R và đặt vào hai đầu đờng dây một hiệu điện thế U. Ta cã : - C«ng suÊt cña dßng ®iÖn : P =U.I (1) 2 - C«ng suÊt to¶ nhiÖt hao phÝ : Php = R.I (2) P - Rót I = tõ c«ng thøc (1) thÕ vµo CT (2) ta U cã: Php = R.P2/ U2. (3) 2. C¸ch lµm gi¶m hao phÝ. - Tõ CT (3) ta thÊy:Muèn gi¶m Php th× cã 2 c¸ch: T¨ng U hoÆc gi¶m R. l - Muèn gi¶m R th× theo CT: R = ρ . ta cã S + HoÆc gi¶m l → Kh«ng thÓ. + HoÆc t¨ng S → T¨ng m cña d©y, t¨ng cét điện to để chống đỡ → Tốn kém. - Muèn t¨ng U: Dïng m¸y biÕn thÕ ( lo¹i t¨ng thÕ ). * KÕt luËn: Để giảm hao phí điện năng do toả nhiệt trên đờng dây tải điện thì tốt nhất là tăng U đặt vào hai đầu đờng dây. II. VËn dông. C4: Ta thÊy U1 = 500.000V, U2 = 100.000V Suy ra : U1 = 5U2. 1 1 = Do đó : Php1 = Php2. 2 5 25 VËy khi t¨ng U tõ 100.000V lªn 500.000V th× Php gi¶m ®i 25 lÇn. C5: §Ó gi¶m hao phÝ khi truyÒn t¶i ®iÖn n¨ng ®i xa..

(67) * Hoạt động 4: Củng cố (4 phút ). (?): ViÕt CT tÝnh ®iÖn n¨ng hao phÝ do to¶ nhiÖt khi truyÒn t¶i ®iÖn n¨ng ®i xa ? Nêu các cách để làm giảm điện năng hao phí đó ? Cách nào u việt hơn ? * Hoạt động 5: Hớng dẫn về nhà (1 phút ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ häc Ghi nhí . - Lµm c¸c BT 36.1 → 36.4/ SBT.. Ngµy so¹n : 16/01/2015 Ngµy d¹y : 19/01/2015. TiÕt 41: m¸y biÕn thÕ. a.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: +Nêu đợc cấu tạo, công dụng của máy biến thế. +Giải thích đợc máy biến thế chỉ hoạt động đợc dới dòng điện xoay chiều mà không hoạt động đợc với dòng điện một chiều không đổi. +Vẽ đợc sơ đồ lắp đặt máy biến thế ở hai đầu đờng dây tải điện. * VÒ kÜ n¨ng: +Vận dụng các kiến thức về hiện tợng cảm ứng điện từ để giải thích các ứng dụng trong kĩ thuËt. * Về thái độ: + RÌn luyÖn ph¬ng ph¸p t duy, suy diÔn mét c¸ch l«gic trong phong c¸ch häc VËt lÝ vµ ¸p dông kiÕn thøc vËt lÝ trong kÜ thuËt vµ cuéc sèng. b. träng t©m: Môc I + II . c. ChuÈn bÞ . 1.Thµy: 1 m¸y biÕn thÕ nhá, 1 nguån ®iÖn xoay chiÒu, 1 V«n kÕ xoay chiÒu. 2.Trß: §äc tríc bµi. d. hoạt động dạy học. * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ ( 5 phút ). - HS 1: Khi truyÒn t¶i ®iÖn n¨ng ®i xa th× cã nh÷ng biÖn ph¸p nµo lµm gi¶m ®iÖn n¨ng hao phÝ ? BiÖn ph¸p nµo tèi u nhÊt ? - HS 2: Lµm BT 36.3/ SBT. ( TL: + Cã 2 biÖn ph¸p lµm gi¶m ®iÖn n¨ng hao phÝ: Gi¶m R hoÆc t¨ng U. Biện pháp tăng hiệu điện thế U đặt vào hai đầu dây dẫn là tối u nhất. + BT 36.3/ SBT: * C¸ch a: Gi¶m R ®i 2 lÇn → Php gi¶m ®i 2 lÇn..

(68) * C¸ch b: T¨ng U lªn 2 lÇn → Php gi¶m ®i 4 lÇn. VËy c¸ch b cã lîi h¬n.) * Hoạt động 2: Giới thiệu bài ( 1 phút ). - GV : V× sao muèn truyÒn t¶i ®iÖn n¨ng ®i xa b»ng d©y dÉn ngêi ta l¹i ph¶i dïng hai m¸y biÕn thÕ đặt ở hai đầu đờng dây tải điện ? * Hoạt động 3 : Bài mới . Hoạt động của giáo viên T/ gian Hoạt động của học sinh *Hđ 1: Tìm hiểu cấu tạo và hoạt động của m¸y biÕn thÕ.. I. Cấu tạo và hoạt động của máy biến thế.. - GV y/ cÇu HS thu thËp th«ng tin / SGK 12 quan s¸t h×nh 37.1. (?): M¸y biÕn thÕ gåm nh÷ng bé phËn phót chÝnh nµo ? - GV cho HS quan s¸t vËt thËt vµ chØ ra c¸c bộ phận đó. - Y/ cÇu HS suy nghÜ tr¶ lêi C1, C2.. 1. CÊu t¹o. - Hai cuộn dây có số vòng dây khác nhau, đặt c¸ch ®iÖn víi nhau. - Mét lâi s¾t ( hay thÐp ) cã pha silic chung. 2. Nguyên tắc hoạt động. C1: §Ìn cã s¸ng. C2 : T¬ng tù C1. Mét dßng ®iÖn xoay chiÒu ph¶i do mét hiÖu ®iÖn thÕ xoay chiÒu g©y ra. Bëi vËy, ë 2 ®Çu cuén thø cÊp cã mét hiÖu ®iÖn thÕ xoay chiÒu. 3. KÕt luËn. Khi đặt vào hai đầu cuộn sơ cấp của máy biến thế mét hiÖu ®iÖn thÕ xoay chiÒu th× ë hai ®Çu cuén thø cÊp xuÊt hiÖn mét hiÖu ®iÖn thÕ xoay chiÒu.. (?): Dßng ®iÖn xuÊt hiÖn ë cuén thø cÊp lµ dßng ®iÖn xoay chiÒu hay mét chiÒu ? T¹i sao ? (?): Tõ c©u tr¶ lêi C1, C2, h·y rót ra kÕt luËn về nguyên tắc hoạt động của máy biến thế? - GV chèt l¹i. * Hđ 2 : Tìm hiểu tác dụng làm biến đổi hiÖu ®iÖn thÕ cña m¸y biÕn thÕ.. II. Tác dụng làm biến đổi hiệu điện thế của m¸y biÕn thÕ.. - Y/ cÇu HS quan s¸t TN vµ ghi kÕt qu¶. - Qua kÕt qu¶ TN rót ra kÕt luËn g× ? Gäi 1 – 2 HS ph¸t biÓu, GV chèt l¹i.. 1. Quan s¸t. U 1 n1 C3: = U 2 n2 Hay: HiÖu ®iÖn thÕ ë hai ®Çu mçi cuén d©y tØ lÖ víi sè vßng cña mçi cuén d©y. 2. KÕt luËn. - HiÖu ®iÖn thÕ ë hai ®Çu mçi cuén d©y tØ lÖ víi U 1 n1 sè vßng cña mçi cuén d©y : . = U 2 n2 - U1 > U2: M¸y h¹ thÕ. - U1 < U2: M¸y t¨ng thÕ.. 13 - §V§ : Gi÷a U1 ë cuén s¬ cÊp, U2 ë cuén phót thø cÊp vµ sè vßng d©y n1 vµ n2 cã mèi quan hÖ nµo ?. - NÕu n1 > n2 → U1 nh thÕ nµo víi U2 → Máy đó gọi là máy tăng thế hay máy h¹ thÕ - VËy muèn t¨ng hay gi¶m hiÖu ®iÖn thÕ ë cuén thø cÊp ngêi ta ph¶i lµm nh thÕ nµo ? * Hđ 3 : Tìm hiểu cách lắp đặt máy biến thế ở hai đầu đờng dây tải điện. 5 phót. III. Lắp đặt máy biến thế ở hai đầu đờng dây tải ®iÖn.. - GV y/ cầu HS đọc thông tin SGK. (?): Tại sao ngời ta phải lắp đặt máy biến thế ở hai đầu đờng dây tải điện ?. - Dùng máy biến thế (tăng thế) ở đầu đờng dây tải điện để giảm hao phí trong quá trình truyền tải ®iÖn n¨ng. - Trớc khi đến nơi tiêu thụ thì dùng máy biến thế ( hạ thế ) để phù hợp với hiệu điện thế cần sử dông.. - GV chèt l¹i. * H® 4 : VËn dông.. - GV y/ cầu HS đọc Ghi nhớ. - Híng dÉn HS vËn dông lµm C4. - GV chèt l¹i.. 5 phót. IV. VËn dông.. C4 : U1 = 220V, U2 = 6V, U3 = 3V. n1 = 4000 vßng, n2 = ?, n3 = ? Gi¶i : U 1 n1 U 2 .n 1 6 . 4000 = = =109 ( → n2 = U 2 n2 U1 220 vßng )..

(69) U 1 n1 = U 3 n3 (vßng).. →. n3 =. U 3 . n1 3 . 4000 = =54 U1 220. * Hoạt động 4: Củng cố (3 phút ). (?): Nêu cấu tạo và nguyên tắc hoạt động của máy biến thế ? * Hoạt động 5: Hớng dẫn về nhà (1 phút ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ häc Ghi nhí . - Lµm c¸c BT 37.1 → 37.4/ SBT. Ngµy so¹n : 19/01/2010 Ngµy d¹y : 22/01/2010 TiÕt 42: thùc hµnh. :" vËn hµnh m¸y ph¸t ®iÖn vµ m¸y biÕn thÕ ".. A.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: + LuyÖn tËp vËn hµnh m¸y ph¸t ®iÖn xoay chiÒu, m¸y biÕn thÕ. + NhËn biÕt cÊu t¹o cña c¸c m¸y. + T×m hiÓu hiÖu ®iÖn thÕ ë hai ®Çu cuén thø cÊp khi m¹ch hë. * VÒ kÜ n¨ng: RÌn kÜ n¨ng vËn hµnh m¸y ph¸t ®iÖn vµ m¸y biÕn thÕ. * Về thái độ: Nghiêm túc, sáng tạo, khéo léo, hợp tác với bạn. B. träng t©m: ThÝ nghiÖm. C. ChuÈn bÞ . 1.Thµy: §å dïng TN cho mçi nhãm: + 1 nguån ®iÖn xoay chiÒu 3V vµ 6V, 1 V«n kÕ xoay chiÒu 0-15V, 1 m¸y biÕn thÕ nhá. + 1 máy phát điện xoay chiều nhỏ, 1 bóng đèn 3V, 6 đoạn dây nối. 2.Trß. Mçi HS chuÈn bÞ s½n mÉu BCTH. + ¤n tríc LT bµi 34 + 37 / SGK. D. hoạt động dạy học. * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ ( 4 phút ). - GV yªu cÇu líp phã häc tËp b¸o c¸o t×nh h×nh chuÈn bÞ cña c¸c b¹n. * Hoạt động 2: Bài mới. Hoạt động của thầy Hoạt động của trò * H®1: KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ cña häc sinh I. ChuÈn bÞ. vµ nªu môc tiªu thùc hµnh ( 5 phót ). - Yªu cÇu HS ngåi theo nhãm, nhãm trëng kiÓm tra BCTH cña c¸ nh©n HS råi b¸o c¸o víi GV. - GV nªu môc tiªu giê TH: VËn hµnh m¸y ph¸t ®iÖn vµ m¸y biÕn thÕ. * H®2: Tæ chøc cho häc sinh thùc hµnh (29 II. Néi dung thùc hµnh. phót). 1. Vận hành máy phát điện xoay chiều đơn giản. - GV ph©n chia khi vùc thùc hµnh, ph¸t dông - M¾c m¹ch ®iÖn nh h×nh 38.1/ SGK. cô thùc hµnh cho c¸c nhãm. - Điều khiển tay quay đều đặn, quan sát đồng thời độ sáng - Yêu cầu HS đọc thông tin / SGK để tìm hiểu của bóng đèn và số chỉ của Vôn kế. yªu cÇu vµ néi dông thùc hµnh. + Hoµn thµnh môc 1/ BCTH. - GV híng dÉn c¸ch tiÕn hµnh TN, c¸ch ghi 2. VËn hµnh m¸y biÕn thÕ. kÕt qu¶ TN vµo BCTH. - M¾c m¹ch ®iÖn nh h×nh 38.2/ SGK. - Tæ chøc cho HS tiÕn hµnh TN theo nhãm. - §æi thø tù c¸c cuén d©y lµm cuén s¬ cÊp vµ cuén thø cÊp, - Y/ cầu các nhóm thảo luận, đi đến thống ghi kết quả qua đọc số chỉ Vôn kế. nhÊt c¸c môc 1 + 2 / BCTH. + Hoµn thµnh môc 2/ BCTH. - GV quan s¸t, uèn n¾n sai sãt cho c¸c nhãm. * Hoạt động 3: Nhận xét – Viết tờng trình ( 6 phút ). - GV yªu cÇu HS ngõng TH, GV thu BCTH. - GV nhận xét, đánh giá chung về giờ TH. - Yªu cÇu nhãm trëng viÕt B¶n têng tr×nh TN cña nhãm m×nh. * Hoạt động 4: Hớng dẫn về nhà ( 1 phút ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ hoµn thµnh BCTH vµo vë. - Tr¶ lêi tríc c¸c c©u hái vµ bµi tËp ë SGK Tr 105+106..

(70) Ngµy so¹n : 19/01/2015 Ngµy d¹y : 22/01/2015. TiÕt 42: tæng kÕt ch¬ng II : ®iÖn tõ häc.. A.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: + Ôn tập và hệ thống hoá những kiến thức về nam châm, lực từ, động cơ điện, dòng ®iÖn c¶m øng, dßng ®iÖn xoay chiÒu, m¸y ph¸t ®iÖn xoay chiÒu vµ m¸y biÕn thÕ. + LuyÖn tËp thªm vµ v©n dông c¸c kiÕn thøc vµo mét sè trêng hîp cô thÓ. * Về kĩ năng: Rèn kĩ năng tổng hợp, khái quát các kiến thức đã học. * Về thái độ: Khẩn trơng, nghiêm túc, tự đánh giá đợc khả năng tiếp thu các kiến thức đã häc B. träng t©m: Môc I - Tù kiÓm tra. C. ChuÈn bÞ . 1.Thµy. 2.Trß : Mçi HS tr¶ lêi s½n c¸c c©u hái cña môc ‘‘ Tù kiÓm tra ’’/ SGK. D. hoạt động dạy học. *Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ. - KÕt hîp trong bµi. * Hoạt động 2: Bài mới..

(71) Hoạt động của giáo viên. T/ gian. *Hđ 1: Ôn tậo lí thuyết đã học.. - GV yªu cÇu líp phã häc tËp b¸o c¸o t×nh h×nh chuÈn bÞ bµi ë nhµ cña c¸c b¹n trong líp.. 29 phót. - Gọi HS đọc phần chuẩn bị bài ở nhà của mình đối với mỗi câu của phần Tự kiểm tra. - Qua phÇn tr×nh bµy cña HS → GV đánh giá phần chuẩn bị bài ở nhà của cả lớp nãi chung, nh¾c nhë nh÷ng sai sãt HS thêng gÆp vµ nhÊn m¹nh mét sè ®iÓm cÇn chó y sau: 1) C¸ch nhËn biÕt tõ trêng. 2) øng dông cña sù nhiÔm tõ cña s¾t , thÐp. 3) Quy t¾c bµn tay tr¸i. 4) Quy t¾c n¾m tay ph¶i. 5) HiÖn tîng c¶m øng ®iÖn tõ. 6) §éng c¬ ®iÖn, m¸y ph¸t ®iÖn. * H® 2 : VËn dông.. - GV yªu cÇu HS tr¶ lêi c¸c c©u hái vËn dụng từ câu 10 đến 13, yêu cầu giải thích cho c¸c c¸ch lùa chän.. - C©u 13: GV cho c¸ nh©n HS suy nghÜ lµm bµi trong 7 phót → Gäi 1 HS lªn b¶ng ch÷a bµi. - Hớng dẫn HS trao đổi, nhận xét bài giải cña b¹n trªn b¶ng → §a ra lêi gi¶i đúng.. * Hoạt động 3: Củng cố (3 phút ). - GV hệ thống hoá kiến thức đã học. - Y/ cÇu 1 HS nh¾c l¹i. * Hoạt động 4: Hớng dẫn về nhà (1 phút ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ lµm c¸c BT trong SBT.. 12 phót. Hoạt động của học sinh I.Tù kiÓm tra. 1. §Æt t¹i A mét kim nam ch©m, nÕu thÊy cã (lùc tõ) t¸c dông lªn (kim nam ch©m) th× ë A cã tõ trêng. 3. Quy t¾c bµn tay tr¸i: “ Đặt bàn tay ( trái ) sao cho các ( đờng sức từ ) đi xuyên vào lòng bàn tay, chiều từ cổ tay đến ( ngãn tay gi÷a ) chØ chiÒu dßng ®iÖn th× ( ngãn tay c¸i cho·i ra 900) chØ chiÒu cña lùc ®iÖn tõ. 5. Khi khung d©y dÉn kÝn quay trong tõ trêng cña mét nam ch©m vÜnh cöu th× trong khung d©y xuÊt hiÖn mét dßng ®iÖn ( c¶m øng xoay chiÒu ) v× ( số đờng sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn d©y biÕn thiªn ). 7. a) Quy t¾c n¾m tay ph¶i: “ N¾m bµn tay ph¶i råi đặt sao cho bốn ngón tay hớng theo chiều dòng ®iÖn ch¹y qua c¸c vßng d©y th× ngãn tay c¸i choãi ra chỉ chiều của đờng sức từ trong lòng ống d©y ”. b) 8. - Gièng nhau: Cã hai bé phËn chÝnh lµ nam ch©m vµ cuén d©y. - Kh¸c nhau: Mét lo¹i cã R«to lµ cuén d©y, lo¹i kia R«to lµ nam ch©m. II. VËn dông . 11. a) Để giảm hao phí do toả nhiệt trên đờng dây. b) Gi¶m ®i 1002 lÇn = 10.000 lÇn. c) VËn dông CT: U 1 n1 suy ra: U2 = = U 2 n2 U 1 . n2 220 .120 = =6 V n1 4400 12. Vì dòng điện không đổi không tạo ra từ trờng biến thiên, số đờng sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây thứ cấp không biến đổi nên trong cuén d©y nµy kh«ng xuÊt hiÖn dßng ®iÖn c¶m øng. 13. Trêng hîp a. V× khi khung d©y quay quanh trục PQ nằm ngang thì số đờng sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây luôn không đổi, bằng 0. Do đó, trong khung dây không xuất hiện dòng ®iÖn c¶m øng..

(72) Ngµy so¹n : 23/01/2015 Ngµy d¹y : 26/01/2015. TiÕt 43: tæng kÕt ch¬ng II : ®iÖn tõ häc.. A.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: + Ôn tập và hệ thống hoá những kiến thức về nam châm, lực từ, động cơ điện, dòng ®iÖn c¶m øng, dßng ®iÖn xoay chiÒu, m¸y ph¸t ®iÖn xoay chiÒu vµ m¸y biÕn thÕ. + LuyÖn tËp thªm vµ v©n dông c¸c kiÕn thøc vµo mét sè trêng hîp cô thÓ. * Về kĩ năng: Rèn kĩ năng tổng hợp, khái quát các kiến thức đã học. * Về thái độ: Khẩn trơng, nghiêm túc, tự đánh giá đợc khả năng tiếp thu các kiến thức đã häc B. träng t©m: Môc I - Tù kiÓm tra. C. ChuÈn bÞ . 1.Thµy. 2.Trß : Mçi HS tr¶ lêi s½n c¸c c©u hái cña môc ‘‘ Tù kiÓm tra ’’/ SGK. D. hoạt động dạy học. *Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ. - KÕt hîp trong bµi. * Hoạt động 2: Bài mới. Hoạt động của giáo viên T/ gian Hoạt động của học sinh *Hđ 1: Ôn tậo lí thuyết đã học. I.Tù kiÓm tra. - GV yªu cÇu líp phã häc tËp b¸o c¸o t×nh 1. §Æt t¹i A mét kim nam ch©m, nÕu thÊy cã (lùc h×nh chuÈn bÞ bµi ë nhµ cña c¸c b¹n trong tõ) t¸c dông lªn (kim nam ch©m) th× ë A cã tõ trlíp. 29 êng. phót 3. Quy t¾c bµn tay tr¸i: - Gọi HS đọc phần chuẩn bị bài ở nhà của “ Đặt bàn tay ( trái ) sao cho các ( đờng sức từ ) mình đối với mỗi câu của phần Tự kiểm tra. đi xuyên vào lòng bàn tay, chiều từ cổ tay đến ( ngãn tay gi÷a ) chØ chiÒu dßng ®iÖn th× ( ngãn tay c¸i cho·i ra 900) chØ chiÒu cña lùc ®iÖn tõ. - Qua phÇn tr×nh bµy cña HS → GV 5. Khi khung d©y dÉn kÝn quay trong tõ trêng cña đánh giá phần chuẩn bị bài ở nhà của cả lớp mét nam ch©m vÜnh cöu th× trong khung d©y xuÊt nãi chung, nh¾c nhë nh÷ng sai sãt HS thhiÖn mét dßng ®iÖn ( c¶m øng xoay chiÒu ) v× êng gÆp vµ nhÊn m¹nh mét sè ®iÓm cÇn ( số đờng sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn chó y sau: d©y biÕn thiªn ). 7. 1) C¸ch nhËn biÕt tõ trêng. a) Quy t¾c n¾m tay ph¶i: “ N¾m bµn tay ph¶i råi đặt sao cho bốn ngón tay hớng theo chiều dòng 2) øng dông cña sù nhiÔm tõ cña s¾t , thÐp. ®iÖn ch¹y qua c¸c vßng d©y th× ngãn tay c¸i choãi ra chỉ chiều của đờng sức từ trong lòng ống 3) Quy t¾c bµn tay tr¸i. d©y ”. b) 4) Quy t¾c n¾m tay ph¶i. 8. - Gièng nhau: Cã hai bé phËn chÝnh lµ nam ch©m 5) HiÖn tîng c¶m øng ®iÖn tõ. vµ cuén d©y. - Kh¸c nhau: Mét lo¹i cã R«to lµ cuén d©y, lo¹i 6) §éng c¬ ®iÖn, m¸y ph¸t ®iÖn. kia R«to lµ nam ch©m. * H® 2 : VËn dông. II. VËn dông . 12 11..

(73) - GV yªu cÇu HS tr¶ lêi c¸c c©u hái vËn dụng từ câu 10 đến 13, yêu cầu giải thích cho c¸c c¸ch lùa chän.. - C©u 13: GV cho c¸ nh©n HS suy nghÜ lµm bµi trong 7 phót → Gäi 1 HS lªn b¶ng ch÷a bµi. - Hớng dẫn HS trao đổi, nhận xét bài giải cña b¹n trªn b¶ng → §a ra lêi gi¶i đúng.. phót. a) Để giảm hao phí do toả nhiệt trên đờng dây. b) Gi¶m ®i 1002 lÇn = 10.000 lÇn. c) VËn dông CT: U 1 n1 suy ra: U2 = = U 2 n2 U 1 . n2 220 .120 = =6 V n1 4400 12. Vì dòng điện không đổi không tạo ra từ trờng biến thiên, số đờng sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây thứ cấp không biến đổi nên trong cuén d©y nµy kh«ng xuÊt hiÖn dßng ®iÖn c¶m øng. 13. Trêng hîp a. V× khi khung d©y quay quanh trục PQ nằm ngang thì số đờng sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây luôn không đổi, bằng 0. Do đó, trong khung dây không xuất hiện dòng ®iÖn c¶m øng.. * Hoạt động 3: Củng cố (3 phút ). - GV hệ thống hoá kiến thức đã học. - Y/ cÇu 1 HS nh¾c l¹i. * Hoạt động 4: Hớng dẫn về nhà (1 phút ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ lµm c¸c BT trong SBT.. Ngµy so¹n : 26/01/2015 Ngµy d¹y : 29/01/2015. Ch¬ng III : Quang häc.. TiÕt 44: hiÖn tîng khóc x¹ ¸nh s¸ng. A.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: + Nhận biết đợc hiện tợng khúc xạ ánh sáng. + Mô tả đợc TN quan sát đờng truyền của ánh sáng đi từ không khí sáng nớc. + Phân biệt đợc hiện tợng khúc xạ ánh sáng với hiện tợng phản xạ ánh sáng. + VËn dông kiÕn thøc gi¶i thÝch c¸c hiÖn tîng liªn quan. * VÒ kÜ n¨ng:.

(74) + BiÕt nghiªn cøu 1 hiÖn tîng khóc x¹ ¸nh s¸ng víi hiÖn tîng ph¶n x¹ ¸nh s¸ng. + BiÕt t×m ra quy luËt mét hiÖn tîng. * Về thái độ: Nghiên cứu, thu thập thông tin. B. träng t©m: Môc II. C. ChuÈn bÞ . 1.Thµy: §å dïng TN cho mçi nhãm: + 1 b×nh thuû tinh , 1 b×nh chøa níc trong s¹ch, 1 ca móc níc. + 1 miếng xốp phẳng có thể cắm đinh ghim đợc, 3 chiếc đinh ghim. 2.Trß. §äc tríc bµi. D. hoạt động dạy học. * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ. - KÕt hîp trong bµi. * Hoạt động 2: Giới thiệu bài ( 1 phút ). - Y/ cÇu HS quan s¸t h×nh 40.1/ SGK. (?): Giữ nguyên vị trí đặt mắt, đổ nớc vào bát liệu có nhìn thấy đầu dới của đũa hay không ? * Hoạt động 3: Bài mới. Hoạt động của giáo viên T/ gian Hoạt động của học sinh * H® 1 : T×m hiÓu hiÖn tîng khóc I. HiÖn tîng khóc x¹ ¸nh s¸ng. x¹ ¸nh s¸ng. 20 phót 1. Quan s¸t. - §êng truyÒn cña tia s¸ng tõ: - GV y/ cÇu HS quan s¸t h×nh 40.2/ + S đến I: Đờng thẳng. SGK. + I đến K: Đờng thẳng. (?): Nhận xét về đờng truyền của + S đến K: Đờng gấp khúc. tia s¸ng khi truyÒn tõ kh«ng khÝ 2. KÕt luËn. s¸ng níc ? HiÖn tîng tia s¸ng khi truyÒn tõ m«i trêng trong suèt nµy sang m«i trêng trong suèt kh¸c th× bÞ g·y khóc t¹i - GV thông báo đó là hiện tợng mặt phân cách giữa hai môi trờng đó gọi là hiện tợng khóc x¹ ¸nh s¸ng. khóc x¹ ¸nh s¸ng. Nêu đặc điểm hiện tợng khúc xạ 3. Mét vµi kh¸i niÖm. N ¸nh s¸ng. + SI: Tia tíi. S + IK: Tia khóc x¹. + NN’: Ph¸p tuyÕn. - GV híng dÉn HS quan s¸t h×nh + I: §iÓm tíi. 40.2/ SGK nhËn biÕt mét sè kh¸i + SIN = i : Gãc tíi. P niệm và biểu diễn đợc các KN đó Q trªn h×nh vÏ. + KIN’ = i’: Gãc khóc x¹. I. - GV híng dÉn HS lµm TN nh h×nh 40.2/ SGK. - Y/ cÇu HS tr¶ lêi C1, C2 vµ rót ra kÕt luËn. - GV chèt l¹i. * H® 2 : T×m hiÓu sù khóc x¹ cña tia s¸ng khi truyÒn tõ níc sang 12 phót kh«ng khÝ.. - Y/ cÇu HS dù ®o¸n xem KL trªn có còn đúng không khi tia sáng truyÒn tõ níc sang kh«ng khÝ ? - GV lµm TN cho HS quan s¸t. - Y/ cÇu HS tr¶ lêi C5, C6. - Khi tia s¸ng truyÒn tõ níc sang kh«ng khÝ th× hiÖn tîng x¶y ra nh thÕ nµo ? * H® 3 : VËn dông .. - GV y/ cầu 1 HS đọc Ghi nhớ. - Híng dÉn HS tr¶ lêi c¸c c©u hái C7, C8. - GV chèt l¹i.. 8 phót. 4. ThÝ nghiÖm. C1: Tia khóc x¹ n»m trong cïng mÆt ph¼ng víi tia tíi. Gãc tíi lín h¬n. C2: Thay đổi góc tới. 5. KÕt luËn. Khi tia s¸ng truyÒn tõ kh«ng khÝ sang níc th×: + Tia khóc x¹ n»m trong mÆt ph¼ng tíi. + Gãc khóc x¹ nhá h¬n gãc tíi. II. Sù khóc x¹ cña tia s¸ng khi truyÒn tõ níc sang kh«ng khÝ. 1. Dù ®o¸n. 2. ThÝ nghiÖm. C5: C6: §êng truyÒn cña tia s¸ng tõ níc sang kh«ng khÝ còng bÞ khóc x¹ t¹i mÆt ph©n c¸ch gi÷a hai m«i trêng. Gãc tíi lín h¬n gãc khóc x¹. 3. KÕt luËn. Khi tia s¸ng truyÒn tõ níc sang kh«ng khÝ th×: + Tia khóc x¹ n»m trong mÆt ph¼ng tíi. + Gãc khóc x¹ lín h¬n gãc tíi. III. VËn dông . C7: Ph¶n x¹ ¸nh s¸ng Khóc x¹ ¸nh s¸ng - Tia tíi gÆp mÆt ph©n - Tia tíi gÆp mÆt ph©n c¸ch gi÷a 2 m«i trêng c¸ch gi÷a 2 MT trong suèt bÞ h¾t trë l¹i MT trong bị gãy khúc đột ngột tai suèt cò. mÆt ph©n c¸ch vµ tiÕp tôc - Gãc ph¶n x¹ b»ng gãc ®i vµo MT thø hai..

(75) tíi.. - Gãc khóc x¹ kh«ng b»ng gãc tíi.. C8: Do hiÖn tîng khóc x¹ ¸nh s¸ng. * Hoạt động 4: Củng cố (3 phút ). (?): ThÕ nµo lµ hiÖn tîng khóc x¹ ¸nh s¸ng ? LÊy VD ? Ph©n biÖt víi hiÖn tîng ph¶n x¹ ¸nh s¸ng ? - GV hệ thống hoá kiến thức đã học. * Hoạt động 5: Hớng dẫn về nhà (1 phút ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ häc Ghi nhí. - Lµm BT 40-41.1/ SBT.. Ngµy so¹n : 30/01/2010 Ngµy d¹y : 02/ 02/ 2010. TiÕt 45: quan hÖ gi÷a gãc tíi vµ gãc khóc x¹. A.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: + Mô tả đợc sự thay đổi của góc khúc xạ khi góc tới tăng hoặc giảm. + Mô tả đợc TN thể hiện mối quan hệ giữa góc tới và góc khúc xạ. * VÒ kÜ n¨ng: + Thực hiện đợc TN về khúc xạ ánh sáng. + Biết đo đạc góc tới và góc khúc xạ để rút ra quy luật. * Về thái độ: Nghiêm túc, sáng tạo. B. träng t©m: Môc I. C. ChuÈn bÞ . 1.Thµy: §å dïng TN cho mçi nhãm: + 1 miÕng thuû tinh hoÆc nhùa trong suèt h×nh b¸n nguyÖt, vµi chiÕc ®inh ghim, thíc ®o gãc. 2.Trß. §äc tríc bµi. D. hoạt động dạy học. * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ ( 6 phút ). - HS 1: ThÕ nµo lµ hiÖn t¬ng khóc x¹ ¸nh s¸ng ? VÏ h×nh minh ho¹ khi chiÕu tia s¸ng tõ kh«ng khÝ vµo níc ? * TL: + HiÖn tîng tia s¸ng khi truyÒn tõ m«i trêng trong suèt nµy sang m«i trêng trong suèt kh¸c th× bị gãy khúc tại mặt phân cách giữa hai môi trờng đó gọi là hiện tợng khúc xạ ánh sáng. + Khi tia s¸ng truyÒn tõ kh«ng khÝ vµo níc: N + SI: Tia tíi. S + IK: Tia khóc x¹. + NN’: Ph¸p tuyÕn. + I: §iÓm tíi. + SIN = i : Gãc tíi. P Q + KIN’ = i’: Gãc khóc x¹. I. N’ K * Hoạt động 2: Giới thiệu bài ( 1 phút ). - Y/ cầu HS đọc phần mở bài / SGK Tr 111. (?): Khi tăng hoặc giảm góc tới thì góc khúc xạ thay đổi nh thế nào ? * Hoạt động 3: Bài mới. Hoạt động của giáo viên T/ gian Hoạt động của học sinh * H® 1 : T×m hiÓu mèi quan hÖ I. Sự thay đổi góc khúc xạ theo góc tới. gi÷a gãc tíi vµ gãc khóc x¹. 25 phót 1. ThÝ nghiÖm. B¶ng 1: - GV y/ cầu HS đọc thông tin / SGK..

(76) (?): Nªu c¸c dông cô TN trong h×nh 41.1/ SGK. (?): C¸c bíc tiÕn hµnh TN ? - GV tiÕn hµnh TN h×nh 41.1/ SGK cho HS quan s¸t. - Y/ cầu HS quan sát và đọc kết qu¶ ghi l¹i vµo B¶ng 1. (?): Qua kÕt qu¶ TN trªn, em cã thÓ rót ra kÕt luËn g× ? - GV cung cÊp thªm th«ng tin phÇn më réng. * H® 2: VËn dông .. - GV híng dÉn HS vËn dông tr¶ lêi 9 phót c¸c c©u hái C3, C4. - Víi C3: (?): ¸nh s¸ng truyÒn tõ A tíi M cã truyÒn th¼ng kh«ng ? V× sao ? (?): M¾t nh×n thÊy A hay B ? V× sao? Xác định điểm tới I nh thế nào ?. KÕt qu¶. Gãc tíi i. Gãc khóc x¹ r. ®o LÇn ®o 1 600 400 0 2 45 300 0 3 30 200 0 4 0 00 2. KÕt luËn. Khi tia s¸ng truyÒn tõ kh«ng khÝ sang thuû tinh th×: + Gãc khóc x¹ nhá h¬n gãc tíi. + Gãc tíi t¨ng ( gi¶m) th× gãc khóc x¹ còng t¨ng (gi¶m). 3. Më réng. Khi chiÕu tia s¸ng tõ kh«ng khÝ sang c¸c m«i trêng trong suốt rắn, lỏng khác nhau nh nớc đá, rợu, dầu, thạch anh… thì KL trên vẫn đúng. II. VËn dông. M C3 : - Nèi B víi M c¾t I mÆt ph©n c¸ch t¹i I. P Q §îc tia khóc x¹ IM - Nối A với I đợc tia tíi AI. - §êng truyÒn ¸nh s¸ng lµ AIM. C4: Tia IG.. * Hoạt động 4: Củng cố (3 phút ). (?): Nªu mèi quan hÖ gi÷a gãc tíi vµ gãc khóc x¹ khi chiÕu tia s¸ng tõ kh«ng khÝ sang thuû tinh ? - GV hệ thống hoá kiến thức đã học. * Hoạt động 5: Hớng dẫn về nhà (1 phút ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ häc Ghi nhí. - Lµm BT 40-41.2 , 40-41.3/ SBT. - So¹n bµi 42/ SGK.. Ngµy so¹n : 28/ 01/ 2015 Ngµy d¹y : 02/ 02/ 2015. TiÕt 45: thÊu kÝnh héi tô. A.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: + Nhận dạng đợc thấu kính hội tụ..

(77) îng. + Mô tả đợc sự khúc xạ của các tia sáng đặc biệt qua thấu kính hội tụ. + Vận dụng các kiến thức đã học để giải bài toán đơn giản về TKHT và giải thích hiện t-. thêng gÆp trong thùc tÕ. * VÒ kÜ n¨ng: + Biết làm TN để tìm ra đặc điểm của TKHT. * Về thái độ: Nhanh nhẹn, nghiêm túc. B. träng t©m: Môc II. C. ChuÈn bÞ . 1.Thµy: §å dïng TN : + 1 TKHT , 1 gi¸ quang häc, 1 mµn høng, 1 nguån s¸ng cã thÓ ph¸t ra 3 tia song song. 2.Trß. §äc tríc bµi. D. hoạt động dạy học. * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ ( 6 phút ). - HS 1: Nªu mèi quan hÖ gi÷a gãc tíi vµ gãc khóc x¹ khi chiÕu tia s¸ng tõ m«i trêng kh«ng khÝ sang c¸c m«i trêng trong suèt kh¸c ? - HS 2: Lµm BT 40-41.2/ SBT. * TL: + Khi tia s¸ng truyÒn tõ kh«ng khÝ sang c¸c m«i trêng trong suèt kh¸c th×: - Gãc khóc x¹ nhá h¬n gãc tíi. - Gãc tíi t¨ng ( gi¶m) th× gãc khóc x¹ còng t¨ng (gi¶m). + BT 40 – 41.2: a – 5, b – 3, c – 1, d – 2, e – 4. * Hoạt động 2: Giới thiệu bài ( 1 phút ). - Y/ cầu HS đọc phần mở bài / SGK Tr 113. (?): ThÊu kÝnh héi tô lµ g× ? * Hoạt động 3: Bài mới. Hoạt động của giáo viên T/ gian Hoạt động của học sinh * Hđ 1 : Tìm hiểu đặc điểm của I. §Æc ®iÓm cña thÊu kÝnh héi tô. TK héi tô. 9 phót 1. ThÝ nghiÖm. C1: Chïm tia khóc x¹ héi tô t¹i mét ®iÓm. - GV y/ cầu HS đọc thông tin C2: /SGK. - Tia tíi lµ chïm tia song song. (?): Nªu c¸c dông cô TN trong - Tia lã lµ chïm tia héi tô. h×nh 42.2/ SGK. 2. H×nh d¹ng cña thÊu kÝnh héi tô. (?): C¸c bíc tiÕn hµnh TN ? C3: TKHT cã phÇn r×a máng h¬n phÇn gi÷a. - GV tiÕn hµnh TN h×nh 42.2/ SGK - KÝ hiÖu cña TKHT: cho HS quan s¸t. - Y/ cÇu HS quan s¸t vµ tr¶ lêi C1, C2. - GV cho HS quan s¸t TKHT thËt vµ cho biÕt : (?): TKHT cã cÊu t¹o nh thÕ nµo ? KÝ hiÖu nh thÕ nµo ? * H® 2: T×m hiÓu trôc chÝnh, quang t©m, tiªu ®iÓm, tiªu cù cña 18 phót TKHT.. - GV y/ cÇu HS quan s¸t l¹i TN ë h×nh 42.2/ SGK. (?): Tia s¸ng nµo qua TK truyÒn thẳng không bị đổi hớng ? - GV giíi thiÖu trôc chÝnh. (?): Quang t©m lµ ®iÓm nµo ? C¸c tia s¸ng khi qua quang t©m th× truyÒn tiÕp nh thÕ nµo ? ( ?) : C¸c chïm tia tíi song song víi TK cho chïm tia lã héi tô t¹i ®©u ? ( ?) : Tiªu cù lµ g× ? KÝ hiÖu ? - GV híng dÉn HS c¸ch biÓu diÔn đờng truyền của các tia sáng đặc. II. Trôc chÝnh, quang t©m, tiªu ®iÓm, tiªu cù cña thÊu kÝnh héi tô. 1. Trôc chÝnh ( Δ ). - Là đờng thẳng vuông góc với vị trí đặt TK. - Tia tíi song song víi trôc chÝnh cho tia lã ®i qua tiªu ®iÓm. 2. Quang t©m (O). - Lµ giao ®iÓm cña trôc chÝnh víi TK. - Tia tíi ®i qua quang t©m cho tia lã truyÒn th¼ng theo ph¬ng cña tia tíi. 3. Tiªu ®iÓm ( F, F’). - Hai tiêu điểm F, F’ đối xứng nhau qua quang tâm O. - C¸c tia tíi ®i qua tiªu ®iÓm cho tia lã song song víi trôc chÝnh. 4. Tiªu cù ( f ). - K/ cách từ quang tâm đến mỗi tiêu điểm OF = OF’ = f gäi lµ tiªu cù cña TK..

(78) biÖt qua TKHT. * H® 3: VËn dông.. - GV híng dÉn HS vËn dông tr¶ lêi 7 phót c©u C7, C8. - Gäi HS kh¸c nhËn xÐt.. III. VËn dông . C7: C8: TKHT lµ TK cã phÇn r×a máng h¬n phÇn gi÷a. NÕu chiÕu mét chïm s¸ng tíi song song víi trôc chÝnh cña TKHT th× chïm tia lã sÏ héi tô t¹i tiªu ®iÓm cña TK.. - GV chèt l¹i. * Hoạt động 4: Củng cố (3 phút ). (?): Nêu cấu tạo của TKHT ? Từ điểm sáng S hãy vẽ đờng truyền của 3 tia sáng đặc biệt qua TKHT ? - GV hệ thống hoá kiến thức đã học. * Hoạt động 5: Hớng dẫn về nhà (1 phút ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ häc Ghi nhí. - Lµm BT 42- 43.1 → 42- 43.3/ SBT.. Ngµy so¹n : 4/02/2015 Ngµy d¹y : 7/02/2015 TiÕt 46: ¶nh. cña mét vËt t¹o bëi thÊu kÝnh héi tô.. A.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: + Nêu đợc trong trờng hợp nào TKHT cho ảnh thật và cho ảnh ảo của một vật và chỉ ra đợc đặc điểm của các ảnh này. + Dùng các tia sáng đặc biệt dựng đợc ảnh thật và ảnh ảo của một vật qua TKHT. * VÒ kÜ n¨ng: + RÌn kÜ n¨ng nghiªn cøu hiÖn tîng t¹o ¶nh cña TK héi tô b»ng thùc nghiÖm. + Rèn kĩ năng tổng hợp thông tin thu thập đợc để khái quát hoá hiện tợng. * Về thái độ: Phát huy đợc sự say mê khoa học. B. träng t©m: Môc II. C. ChuÈn bÞ . 1.Thµy: §å dïng TN : 1 TKHT , 1 gi¸ quang häc, 1 mµn høng, 1 c©y nÕn, 1 bao diªm. 2.Trß. §äc tríc bµi. D. hoạt động dạy học. * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ ( 6 phút ). - HS 1: Nêu cấu tạo của TKHT ? Nêu cách vẽ đờng truyền của 3 tia sáng đặc biệt qua TKHT ? * TL: + TKHT cã phÇn r×a máng h¬n phÇn gi÷a. Tia tíi song song víi trôc chÝnh cho tia lã ®i qua tiªu ®iÓm. Tia tíi ®i qua quang t©m cho tia lã truyÒn th¼ng theo ph¬ng cña tia tíi. Tia tíi ®i qua tiªu ®iÓm cho tia lã song song víi trôc chÝnh.) * Hoạt động 2: Giới thiệu bài ( 1 phút ). - Y/ cầu HS đọc phần mở bài / SGK Tr 116. (?): Hình ảnh dòng chữ sẽ thay đổi nh thế nào khi từ từ dịch chuyển thấu kính ra xa trang sách ? * Hoạt động 3: Bài mới. Hoạt động của giáo viên T/ gian Hoạt động của học sinh * Hđ 1 : Tìm hiểu đặc điểm I. §Æc ®iÓm cña ¶nh cña mét vËt t¹o bëi thÊu kÝnh héi cña ¶nh cña vËt t¹o bëi TK 18 phót tô. héi tô. 1. ThÝ nghiÖm..

(79) - GV y/ cầu HS đọc thông tin /SGK. (?): Nªu c¸c dông cô TN trong h×nh 43.2/ SGK. (?): C¸c bíc tiÕn hµnh TN ? - GV tiÕn hµnh TN h×nh 43.2/ SGK cho HS quan s¸t.. C1: d>f: ¶nh thËt, ngîc chiÒu víi vËt. C2: f<d<2f: ¶nh thËt, ngîc chiÒu víi vËt. C3: d<f: ¶nh ¶o, cïng chiÒu víi vËt. 2. KÕt qu¶ TN. KÕt qu¶. - Y/ cÇu HS quan s¸t vµ tr¶ lêi C1, C2, C3. - GV híng dÉn HS ghi kÕt qu¶ TN vµo b¶ng 1. (?) Khi đặt vật trong khoảng nµo th× vËt qua TK cho ¶nh thËt ? Khi đặt vật trong khoảng nào th× vËt qua TKHT cho ¶nh ¶o ?. LÇn TN 1 2 3 4. Kho¶ng c¸ch tõ vật đến thÊu kÝnh (d) VËt ë rÊt xa TK d>2f f<d<2f d<f. B¶ng 1. §Æc ®iÓm cña ¶nh ThËt Cïng chiÒu hay hay ngîc ¶o chiÒu so víi vËt ? ThËt. Ngîc chiÒu. ThËt ThËt ¶o. Ngîc chiÒu Ngîc chiÒu Cïng chiÒu. Lín h¬n hay nhá h¬n vËt ? Nhá h¬n Nhá Lín Lín. - GV chèt l¹i. * H® 2: T×m hiÓu c¸ch dùng ¶nh cña vËt qua TKHT. 9 phót. - GV híng dÉn HS t×m hiÓu c¸ch vÏ ¶nh cña ®iÓm s¸ng S qua TKHT. (HD: - Chỉ cần vẽ 2 tia tới đặc biệt xuÊt ph¸t tõ S tíi TK. - VÏ c¸c tia lã vµ t×m giao ®iÓm cña c¸c tia lã . §ã lµ ¶nh cña S.. II. C¸ch dùng ¶nh. 1. Dùng ¶nh cña ®iÓm s¸ng S t¹o bëi TKHT. - Từ S vẽ 2 tia tới đặc biệt tới TK ( Tia qua quang tâm O và tia song song víi trôc chÝnh ). - VÏ 2 tia lã t¬ng øng. - Giao cña c¸c tia lã lµ ¶nh S’ cña S. 2. Dùng ¶nh cña mét vËt s¸ng AB t¹o bëi TKHT. - Dùng ¶nh A’ vµ B’ cña A vµ B. - Nối A’ với B’ ta đợc ảnh A’B’.. * H® 3: VËn dông.. III. VËn dông. C6: a) h’ = 0,5cm.. - Gäi 1 – 2 HS lªn b¶ng tr×nh bµy.. b) h’ = 3cm.. - GV híng dÉn HS xÐt c¸c tam 7 phót giác đồng dạng để tính OA, A’B’.. - GV ®iÒu khiÓn c¶ líp th¶o luận, đi đến thống nhất. * Hoạt động 4: Củng cố (3 phút ). (?): Nªu c¸ch vÏ ¶nh cña ®iÓm s¸ng S, cña vËt AB qua TKHT ? - GV hệ thống hoá kiến thức đã học. * Hoạt động 5: Hớng dẫn về nhà (1 phút ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ häc Ghi nhí. - Làm BT 42- 43.2 đến 42- 43.5/ SBT..

(80) Ngµy so¹n : 6/ 02/ 2015 Ngµy d¹y : 9/ 02/ 2015. TiÕt 47:BÀI TẬP.. A.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: + Nêu đợc trong trờng hợp nào TKHT cho ảnh thật và cho ảnh ảo của một vật và chỉ ra đợc đặc điểm của các ảnh này. + Dùng các tia sáng đặc biệt dựng đợc ảnh thật và ảnh ảo của một vật qua TKHT. * VÒ kÜ n¨ng: + RÌn kÜ n¨ng nghiªn cøu hiÖn tîng t¹o ¶nh cña TK héi tô b»ng thùc nghiÖm. + Rèn kĩ năng tổng hợp thông tin thu thập đợc để khái quát hoá hiện tợng. * Về thái độ: Phát huy đợc sự say mê khoa học. B. träng t©m: Môc II. C. ChuÈn bÞ . 1.Thµy: §å dïng TN : 1 TKHT , 1 gi¸ quang häc, 1 mµn høng, 1 c©y nÕn, 1 bao diªm. 2.Trß. §äc tríc bµi. D. hoạt động dạy học. * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ ( 6 phút ). - HS 1: Nêu cấu tạo của TKHT ? Nêu cách vẽ đờng truyền của 3 tia sáng đặc biệt qua TKHT ? * TL: + TKHT cã phÇn r×a máng h¬n phÇn gi÷a. Tia tíi song song víi trôc chÝnh cho tia lã ®i qua tiªu ®iÓm. Tia tíi ®i qua quang t©m cho tia lã truyÒn th¼ng theo ph¬ng cña tia tíi. Tia tíi ®i qua tiªu ®iÓm cho tia lã song song víi trôc chÝnh.) * Hoạt động 2: Giới thiệu bài ( 1 phút ). - Y/ cầu HS đọc phần mở bài / SGK Tr 116. (?): Hình ảnh dòng chữ sẽ thay đổi nh thế nào khi từ từ dịch chuyển thấu kính ra xa trang sách ? * Hoạt động 3: Bài mới. Hoạt động của giáo viên T/ gian Hoạt động của học sinh * Hđ 1 : Tìm hiểu đặc điểm I. §Æc ®iÓm cña ¶nh cña mét vËt t¹o bëi thÊu kÝnh héi cña ¶nh cña vËt t¹o bëi TK 18 phót tô. héi tô. 1. ThÝ nghiÖm. C1: d>f: ¶nh thËt, ngîc chiÒu víi vËt. - GV y/ cầu HS đọc thông C2: f<d<2f: ¶nh thËt, ngîc chiÒu víi vËt. tin /SGK. C3: d<f: ¶nh ¶o, cïng chiÒu víi vËt. (?): Nªu c¸c dông cô TN trong h×nh 43.2/ SGK. 2. KÕt qu¶ TN. (?): C¸c bíc tiÕn hµnh TN ? B¶ng 1. - GV tiÕn hµnh TN h×nh 43.2/ SGK cho HS quan s¸t. KÕt qu¶ Kho¶ng §Æc ®iÓm cña ¶nh c¸ch tõ ThËt Cïng chiÒu Lín vật đến hay hay ngîc h¬n thÊu - Y/ cÇu HS quan s¸t vµ tr¶ lêi ¶o chiÒu so víi hay kÝnh (d) C1, C2, C3. vËt ? nhá h¬n - GV híng dÉn HS ghi kÕt qu¶ LÇn TN vËt ? TN vµo b¶ng 1. 1 VËt ë rÊt ThËt Ngîc chiÒu Nhá (?) Khi đặt vật trong khoảng xa TK h¬n nµo th× vËt qua TK cho ¶nh thËt 2 d>2f ThËt Ngîc chiÒu Nhá ? 3 f<d<2f ThËt Ngîc chiÒu Lín Khi đặt vật trong khoảng nào 4 d<f ¶o Cïng chiÒu Lín th× vËt qua TKHT cho ¶nh ¶o ? - GV chèt l¹i. * H® 2: T×m hiÓu c¸ch dùng ¶nh cña vËt qua TKHT. 9 phót. - GV híng dÉn HS t×m hiÓu c¸ch vÏ ¶nh cña ®iÓm s¸ng S qua TKHT.. II. C¸ch dùng ¶nh. 1. Dùng ¶nh cña ®iÓm s¸ng S t¹o bëi TKHT. - Từ S vẽ 2 tia tới đặc biệt tới TK ( Tia qua quang tâm O và tia song song víi trôc chÝnh ). - VÏ 2 tia lã t¬ng øng. - Giao cña c¸c tia lã lµ ¶nh S’ cña S..

(81) (HD: - Chỉ cần vẽ 2 tia tới đặc biệt xuÊt ph¸t tõ S tíi TK. - VÏ c¸c tia lã vµ t×m giao ®iÓm cña c¸c tia lã . §ã lµ ¶nh cña S.. 2. Dùng ¶nh cña mét vËt s¸ng AB t¹o bëi TKHT. - Dùng ¶nh A’ vµ B’ cña A vµ B. - Nối A’ với B’ ta đợc ảnh A’B’.. * H® 3: VËn dông.. III. VËn dông. C6: a) h’ = 0,5cm.. - Gäi 1 – 2 HS lªn b¶ng tr×nh bµy.. b) h’ = 3cm.. - GV híng dÉn HS xÐt c¸c tam 7 phót giác đồng dạng để tính OA, A’B’.. - GV ®iÒu khiÓn c¶ líp th¶o luận, đi đến thống nhất. * Hoạt động 4: Củng cố (3 phút ). (?): Nªu c¸ch vÏ ¶nh cña ®iÓm s¸ng S, cña vËt AB qua TKHT ? - GV hệ thống hoá kiến thức đã học. * Hoạt động 5: Hớng dẫn về nhà (1 phút ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ häc Ghi nhí. - Làm BT 42- 43.2 đến 42- 43.5/ SBT.. Ngµy so¹n : 11/ 02/ 2015 Ngµy d¹y : 14/ 02/ 2015. TiÕt 48: thÊu kÝnh ph©n k×. A.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: + Nhận dạng đợc thấu kính phân kì. + Mô tả đợc sự khúc xạ của các tia sáng đặc biệt qua thấu kính phân kì. + Vận dụng các kiến thức đã học để giải bài toán đơn giản về TKPK và giải thích hiện tợng thêng gÆp trong thùc tÕ. * VÒ kÜ n¨ng: + Biết làm TN để tìm ra đặc điểm của TKPK. + Vẽ đúng đờng truyền của các tia sáng đặc biệt qua TKPK. * Về thái độ: Nhanh nhẹn, nghiêm túc. B. träng t©m: Môc II. C. ChuÈn bÞ . 1.Thµy: Mét sè TKHT, TKPK. 2.Trß. §äc tríc bµi. D. hoạt động dạy học. * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ ( 6 phút ). - HS 1: Nªu c¸ch vÏ ¶nh cña ®iÓm s¸ng S, cña vËt AB qua TKHT ?.

(82) - HS 2: Lµm BT 42 - 43.6/ SBT. (* TL: 1. Dùng ¶nh cña ®iÓm s¸ng S t¹o bëi TKHT. - Từ S vẽ 2 tia tới đặc biệt tới TK ( Tia qua quang tâm O và tia song song với trục chính ). - VÏ 2 tia lã t¬ng øng. - Giao cña c¸c tia lã lµ ¶nh S’ cña S. 2. Dùng ¶nh cña mét vËt s¸ng AB t¹o bëi TKHT. - Dùng ¶nh A’ vµ B’ cña A vµ B. - Nối A’ với B’ ta đợc ảnh A’B’. + BT 42-43.6: a – 3, b – 1, c – 4, d – 5, e – 2.) * Hoạt động 2: Giới thiệu bài ( 1 phút ). - Y/ cầu HS đọc phần mở bài / SGK Tr 119. (?): Thấu kính phân kì có đặc điểm gì khác so với TKHT ? * Hoạt động 3: Bài mới. Hoạt động của giáo viên T/ gian Hoạt động của học sinh * Hđ 1 : Tìm hiểu đặc điểm của I. §Æc ®iÓm cña thÊu kÝnh ph©n k×. TK ph©n k× . 10 phót 1. Quan s¸t vµ t×m c¸ch nhËn biÕt. C1: NhËn biÕt TKHT dùa vµo h×nh d¹ng. - GV y/ cầu HS đọc thông tin C2: TKPK cã phÇn r×a dµy h¬n phÇn gi÷a. /SGK. 2. ThÝ nghiÖm. (?): TKHT cã h×nh d¹ng nh thÕ nµo C3: Chïm tia lã ra khái TKPK lµ chïm tia ph©n k×. ? - KÝ hiÖu cña TKPK: - Y/ cÇu HS nhËn biÕt c¸c TKHT trªn bµn GV. (?): C¸c TKPK cã h×nh d¹ng nh thÕ nµo ? - GV y/ cÇu HS quan s¸t h×nh 44.1/ SGK. (?): Chïm tia lã ra khái TKPK cã đặc điểm gì ? Kí hiệu của TKPK ? * H® 2: T×m hiÓu trôc chÝnh, 12 phót quang t©m, tiªu ®iÓm, tiªu cù cña TKPK.. - GV y/ cầu HS đọc thông tin trong SGK + kiÕn thøc bµi cò. (?): Trôc chÝnh cña TK lµ g× ? Quang tâm O đợc xác định nh thế nµo ? (?): Tia s¸ng ®i qua quang t©m cho tia ló có đặc điểm gì ? - GV giới thiệu về đờng truyền của tia s¸ng song song víi trôc chÝnh. - GV chèt l¹i c¸ch vÏ vµ híng dÉn HS cách vẽ các tia đặc biệt. * H® 3: VËn dông.. - Gäi 1-2 HS nh¾c l¹i c¸c kiÕn thøc 12 phót c¬ b¶n cña bµi. - Híng dÉn HS vËn dông tr¶ lêi C7, C8, C9. - GV ®iÒu khiÓn c¶ líp th¶o luËn đi đến thống nhất đáp án đúng.. II. Trôc chÝnh, quang t©m, tiªu ®iÓm, tiªu cù cña TKPK. 1. Trôc chÝnh ( Δ ). - Là đờng thẳng vuông góc với TKPK. 2. Quang t©m ( O ). - Lµ giao ®iÓm cña trôc chÝnh Δ víi TK. - Tia tíi ®i qua quang t©m cho tia lã tiÕp tôc truyÒn th¼ng theo ph¬ng cña tia tíi. 3. Tiªu ®iÓm ( F, F’). - F và F’ đối xứng nhau qua quang tâm O. - Tia tới song song với trục chính cho tia ló có đờng kÐo dµi ®i qua tiªu ®iÓm. 4. Tiªu cù ( f ). - Là khoảng cách từ quang tâm O đến mỗi tiêu điểm. III. VËn dông. C8: Cã 2 c¸ch: - Dùa vµo h×nh d¹ng cña TKPK. - §Æt TK nµy gÇn dßng ch÷, nh×n qua TK thÊy ¶nh cña dßng ch÷ nhá h¬n khi nh×n trùc tiÕp. C9: - PhÇn r×a cña TKPK dµy h¬n phÇn gi÷a. - Chïm tia s¸ng tíi song song víi trôc chÝnh cña TKPK cho chùm tia ló có đờng kéo dài đi qua tiêu ®iÓm. - §Æt TK nµy gÇn dßng ch÷, nh×n qua TK thÊy ¶nh cña dßng ch÷ nhá h¬n khi nh×n trùc tiÕp.. * Hoạt động 4: Củng cố (3 phút ). (?): Nêu cách vẽ các đờng truyền của các tia sáng đặc biệt qua TKPK ? - GV hệ thống hoá kiến thức đã học. * Hoạt động 5: Hớng dẫn về nhà (1 phút ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ häc Ghi nhí. - Lµm BT 44- 45.1 , 44- 45.3/ SBT..

(83) Ngµy so¹n : 20 / 02 / 2015 Ngµy d¹y : 23 / 02 / 2015 TiÕt 49: ¶nh. cña mét vËt t¹o bëi thÊu kÝnh ph©n k×.. A.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: + Nêu đợc trong mọi trờng hợp TKPK luôn cho ảnh ảo. + Dùng các tia sáng đặc biệt dựng đợc ảnh của một vật qua TKPK. * VÒ kÜ n¨ng: + RÌn kÜ n¨ng nghiªn cøu hiÖn tîng t¹o ¶nh cña TK ph©n k× b»ng thùc nghiÖm. + Rèn kĩ năng tổng hợp thông tin thu thập đợc để khái quát hoá hiện tợng. * Về thái độ: Phát huy đợc sự say mê khoa học. B. träng t©m: Môc II. C. ChuÈn bÞ . 1.Thµy: Mét gi¸ quang häc,1 TKPK, 1 mµn ch¾n, 1 c©y nÕn. 2.Trß. §äc tríc bµi. D. hoạt động dạy học. * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ ( 6 phút ). - HS 1: Nêu cấu tạo của TKPK ? Nêu cách vẽ đờng truyền của 2 tia sáng đặc biệt qua TKPK ? - HS 2: Lµm BT 44-45.1/ SBT. (* TL: + TKHT cã phÇn r×a dµy h¬n phÇn gi÷a. Tia tới song song với trục chính cho tia ló có đờng kéo dài đi qua tiêu điểm. Tia tíi ®i qua quang t©m cho tia lã truyÒn th¼ng theo ph¬ng cña tia tíi. + BT 44-45.1: S S’. Δ. F * Hoạt động 2: Giới thiệu bài ( 1 phút ). - Y/ cầu HS đọc phần mở bài / SGK Tr 122. - KÝnh b¹n §«ng ®eo lµ lo¹i TK nµo ? * Hoạt động 3: Bài mới. Hoạt động của giáo viên T/ gian * Hđ 1 : Tìm hiểu đặc điểm của ảnh cña mét vËt t¹o bëi TK ph©n k× . 7 phót. - GV y/ cÇu HS quan s¸t h×nh 45.1/ SGK. (?): Nªu c¸c dông cô TN ? C¸ch bè trÝ TN ? - GV tiÕn hµnh TN, y/ cÇu HS quan s¸t vµ tr¶ lêi C1, C2. - GV chèt l¹i. * H® 2: T×m hiÓu c¸ch dùng ¶nh qua TKPK. 10 phót. - Y/ cầu HS đọc SGK, nhớ lại kiến thøc cò nªu c¸ch dùng ¶nh cña vËt AB. - GV chèt l¹i, y/ cÇu HS dùng ¶nh ë. O. F’. Hoạt động của học sinh I. §Æc ®iÓm cña ¶nh cña mét vËt t¹o bëi thÊu kÝnh ph©n k×. C1: §Æt vËt ë mét vÞ trÝ bÊt k× tríc TKPK. §Æt mµn ë s¸t TK. Tõ tõ di chuyÓn mµn ra xa TK vµ quan s¸t xem cã ¶nh trªn mµn hay kh«ng. C2: Muốn quan sát đợc ảnh của 1 vật tạo bởi TKPK ta đặt mắt trên đờng truyền của chùm tia ló. ảnh nµy lµ ¶nh ¶o, cïng chiÒu víi vËt. II. C¸ch dùng ¶nh. C3: C¸ch dùng ¶nh cña vËt AB, AB vu«ng gãc víi trôc chÝnh qua TKPK: - Dùng ¶nh B’ cña vËt B. - Từ B’ hạ đờng vuông góc với trục chính, cắt trục chÝnh t¹i A’. - Nối A’ với B’ ta đợc ảnh A’B’ của vật AB. C4:.

(84) c©u C4.. Khi tÞnh tiÕn AB lu«n vu«ng gãc víi trôc chÝnh th× tại mọi vị trí, tia BI là không đổi, cho tia ló IK cũng là không đổi. Do đó tia BO luôn cắt tia IK kÐo dµi t¹i B’ n»m trong ®o¹n FI. VËy A’B’ lu«n n»m trong kho¶ng tiªu cù.. ?): Hãy lập luận để chứng tỏ rằng ảnh nµy lu«n n»m trong kho¶ng tiªu cù cña TK. * Hđ 3: So sánh độ lớn của ảnh ảo t¹o bëi c¸c TK.. 9 phót. - Y/ cÇu HS dùng ¶nh ë c©u C 5, so sánh độ lớn của ảnh với vật trong mỗi trêng hîp. - Lu ý HS dùng ¶nh qua TKPK. - GV nhËn xÐt. * H® 4: VËn dông.. - Y/ cÇu HS so s¸nh ¶nh ¶o cña vËt 8 phót t¹o bëi TKHT vµ TKPK ë C5.. III. §é lín cña ¶nh ¶o t¹o bëi c¸c TK. C5:. IV. VËn dông. C6: So s¸nh. Gièng nhau Kh¸c nhau. ¶nh ¶o t¹o bëi TKHT. ¶nh ¶o t¹o bëi TKPK. §Òu lµ ¶nh ¶o, cïng chiÒu víi vËt.. ¶nh lín h¬n vËt ¶nh nhá h¬n vµ ë xa TK h¬n vËt, ë gÇn TK vËt. h¬n vËt. - C¸ch nhËn biÕt nhanh chãng 1 TK lµ TKHT hay TKPK: + Dïng tay nhËn biÕt qua so s¸nh bÒ dµy phÇn r×a víi phÇn gi÷a. + §a TK l¹i gÇn dßng ch÷ trªn trang s¸ch. NÕu nh×n qua TK thÊy ¶nh dßng ch÷ cïng chiÒu, lín hơn vật so với khi nhìn trực tiếp thì đó là TKHT. NÕu nh×n thÊy h×nh ¶nh dßng ch÷ cïng chiÒu, nhá hơn vật thì đó là TKPK. C8: M¾t b¹n §«ng to h¬n khi kh«ng ®eo kÝnh v× kÝnh b¹n ®eo lµ TKPK . Khi ta nh×n m¾t b¹n qua kÝnh ta thÊy ¶nh ¶o cña m¾t, ¶nh nµy nhá h¬n m¾t khi kh«ng ®eo kÝnh.. (?): Nªu c¸ch nhËn biÕt nhanh chãng 1 TK lµ TKHT hay TKPK ?. - Y/ cÇu HS vËn dông kiÕn thøc vÒ tam giác đồng dạng để tìm khoảng cách từ ảnh đến TK và chiều cao của ¶nh trong c©u C5. - Y/ cÇu HS dùa vµo kiÕn thøc thùc tÕ để trả lời C8. (?): V× sao khi nh×n qua kÝnh ta l¹i thÊy m¾t nhá h¬n khi nh×n trùc tiÕp ? * Hoạt động 4: Củng cố (3 phút ). (?): Nªu c¸ch dùng ¶nh cña vËt qua TKPK ? - GV hệ thống hoá kiến thức đã học. * Hoạt động 5: Hớng dẫn về nhà (1 phút ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ häc Ghi nhí. - Lµm BT 44- 45.2 , 44- 45.4, 44-45.5/ SBT.. Ngµy so¹n : 6/ 02/ 2015 Ngµy d¹y : 9/ 02/ 2015. TiÕt 50:BÀI TẬP.. A.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: + Nêu đợc trong trờng hợp nào TKPK cho ảnh thật và cho ảnh ảo của một vật và chỉ ra đợc đặc điểm của các ảnh này. + Dùng các tia sáng đặc biệt dựng đợc ảnh thật và ảnh ảo của một vật qua TKHT. * VÒ kÜ n¨ng: + RÌn kÜ n¨ng nghiªn cøu hiÖn tîng t¹o ¶nh cña TKPK b»ng thùc nghiÖm. + Rèn kĩ năng tổng hợp thông tin thu thập đợc để khái quát hoá hiện tợng. * Về thái độ: Phát huy đợc sự say mê khoa học. B. träng t©m: Môc II. C. ChuÈn bÞ . 1.Thµy: §å dïng TN : 1 TKPK , 1 gi¸ quang häc, 1 mµn høng, 1 c©y nÕn, 1 bao diªm. 2.Trß. §äc tríc bµi. D. hoạt động dạy học. * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ ( 6 phút )..

(85) - HS 1: Nêu cấu tạo của TKPK? Nêu cách vẽ đờng truyền của 3 tia sáng đặc biệt qua TKPK? * TL: + TKPK cã phÇn r×a máng h¬n phÇn gi÷a. Tia tíi song song víi trôc chÝnh cho tia lã ®i qua tiªu ®iÓm. Tia tíi ®i qua quang t©m cho tia lã truyÒn th¼ng theo ph¬ng cña tia tíi. Tia tíi ®i qua tiªu ®iÓm cho tia lã song song víi trôc chÝnh.) * Hoạt động 2: Giới thiệu bài ( 1 phút ). - Y/ cầu HS đọc phần mở bài / SGK Tr 116. (?): Hình ảnh dòng chữ sẽ thay đổi nh thế nào khi từ từ dịch chuyển thấu kính ra xa trang sách ? * Hoạt động 3: Bài mới. Hoạt động của giáo viên T/ gian Hoạt động của học sinh * Hđ 1 : Tìm hiểu đặc điểm I. §Æc ®iÓm cña ¶nh cña mét vËt t¹o bëi thÊu kÝnh héi cña ¶nh cña vËt t¹o bëi TK 18 phót tô. héi tô. 1. ThÝ nghiÖm. C1: d>f: ¶nh thËt, ngîc chiÒu víi vËt. - GV y/ cầu HS đọc thông C2: f<d<2f: ¶nh thËt, ngîc chiÒu víi vËt. tin /SGK. C3: d<f: ¶nh ¶o, cïng chiÒu víi vËt. (?): Nªu c¸c dông cô TN trong h×nh 43.2/ SGK. 2. KÕt qu¶ TN. (?): C¸c bíc tiÕn hµnh TN ? B¶ng 1. - GV tiÕn hµnh TN h×nh 43.2/ SGK cho HS quan s¸t. KÕt qu¶ Kho¶ng §Æc ®iÓm cña ¶nh c¸ch tõ ThËt Cïng chiÒu Lín vật đến hay hay ngîc h¬n thÊu - Y/ cÇu HS quan s¸t vµ tr¶ lêi ¶o chiÒu so víi hay kÝnh (d) C1, C2, C3. vËt ? nhá h¬n - GV híng dÉn HS ghi kÕt qu¶ LÇn TN vËt ? TN vµo b¶ng 1. 1 VËt ë rÊt ThËt Ngîc chiÒu Nhá (?) Khi đặt vật trong khoảng xa TK h¬n nµo th× vËt qua TK cho ¶nh thËt 2 d>2f ThËt Ngîc chiÒu Nhá ? 3 f<d<2f ThËt Ngîc chiÒu Lín Khi đặt vật trong khoảng nào 4 d<f ¶o Cïng chiÒu Lín th× vËt qua TKHT cho ¶nh ¶o ? - GV chèt l¹i. * H® 2: T×m hiÓu c¸ch dùng ¶nh cña vËt qua TKHT. 9 phót. - GV híng dÉn HS t×m hiÓu c¸ch vÏ ¶nh cña ®iÓm s¸ng S qua TKHT. (HD: - Chỉ cần vẽ 2 tia tới đặc biệt xuÊt ph¸t tõ S tíi TK. - VÏ c¸c tia lã vµ t×m giao ®iÓm cña c¸c tia lã . §ã lµ ¶nh cña S.. II. C¸ch dùng ¶nh. 1. Dùng ¶nh cña ®iÓm s¸ng S t¹o bëi TKPK. - Từ S vẽ 2 tia tới đặc biệt tới TK ( Tia qua quang tâm O và tia song song víi trôc chÝnh ). - VÏ 2 tia lã t¬ng øng. - Giao cña c¸c tia lã lµ ¶nh S’ cña S. 2. Dùng ¶nh cña mét vËt s¸ng AB t¹o bëi TKPK - Dùng ¶nh A’ vµ B’ cña A vµ B. - Nối A’ với B’ ta đợc ảnh A’B’.. * H® 3: VËn dông.. III. VËn dông. C6: a) h’ = 0,5cm.. - Gäi 1 – 2 HS lªn b¶ng tr×nh bµy.. b) h’ = 3cm.. - GV híng dÉn HS xÐt c¸c tam 7 phót giác đồng dạng để tính OA, A’B’.. - GV ®iÒu khiÓn c¶ líp th¶o luận, đi đến thống nhất. * Hoạt động 4: Củng cố (3 phút ). (?): Nªu c¸ch vÏ ¶nh cña ®iÓm s¸ng S, cña vËt AB qua TKHT ? - GV hệ thống hoá kiến thức đã học. * Hoạt động 5: Hớng dẫn về nhà (1 phút ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ häc Ghi nhí. - Làm BT 42- 43.2 đến 42- 43.5/ SBT..

(86) Ngµy so¹n : 2/ 03 / 2015 Ngµy d¹y : 5 / 03 / 2015 TiÕt 51: thùc. hµnh :" ®o tiªu cù cña thÊu kÝnh héi tô ".. A.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: + Trình bày đợc PP đo tiêu cự của TKHT. + Đo đợc tiêu cự của TKHT bằng PP trên. * VÒ kÜ n¨ng: RÌn kÜ n¨ng lµm TN, thu thËp xö lÝ kÕt qu¶ TN. * Về thái độ: Nghiêm túc, sáng tạo, khéo léo, hợp tác với bạn. B. träng t©m: ThÝ nghiÖm. C. ChuÈn bÞ . 1.Thµy: §å dïng TN cho mçi nhãm: + 1 TKHT cã tiªu cù cÇn ®o, 1 vËt s¸ng h×nh ch÷ L, 1 ngän nÕn, 1 mµn ch¾n, 1 gi¸ quang häc. 2.Trß. Mçi HS chuÈn bÞ s½n mÉu BCTH + ¤n tríc LT bµi 42 +43 / SGK. D. hoạt động dạy học. * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ ( 4 phút ). - GV yªu cÇu líp phã häc tËp b¸o c¸o t×nh h×nh chuÈn bÞ cña c¸c b¹n. * Hoạt động 2: Bài mới. Hoạt động của thầy Hoạt động của trò * H®1: KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ cña häc sinh I. ChuÈn bÞ. vµ nªu môc tiªu thùc hµnh ( 5 phót ). - Yªu cÇu HS ngåi theo nhãm, nhãm trëng kiÓm tra BCTH cña c¸ nh©n HS råi b¸o c¸o víi GV. - GV nªu môc tiªu giê TH: §o tiªu cù cña TKHT. * H®2: Tæ chøc cho häc sinh thùc hµnh (29 II. Néi dung thùc hµnh. phót). 1. T×m hiÓu c¬ së lÝ thuyªt . - GV y/ cÇu HS nghiªn cøu c¬ së lÝ thuyÕt - VËt AB vu«ng gãc víi trôc chÝnh cña TKHT, c¸ch TK mét trong SGK. kho¶ng d = OA = 2f sÏ cho ¶nh thËt A’B’ cao b»ng vËt vµ (?): Nªu c¬ së lÝ thuyÕt cña bµi TH ? còng n»m c¸ch TK mét kho¶ng d’ = OA’ = 2f. - Suy ra c¸ch ®o f : - GV chèt l¹i. + Đặt vật và màn ảnh cách đều TK một khoảng d = d’. + Xê dịch đồng thời vật và màn ảnh ra xa TK nhng giữ cho d = d’ cho đến khi thu đợc ảnh rõ nét cao bằng vật. - GV híng dÉn HS c¸ch l¾p r¸p TN. + Ta sÏ cã: d = d’ = 2f vµ d + d’ = 4f. 2. L¾p r¸p TN.. - GV ph©n chia khi vùc thùc hµnh, ph¸t dông - L¾p r¸p TN nh h×nh 46.1/ SGK. cô thùc hµnh cho c¸c nhãm. - Vật sáng đợc chiếu sáng bằng ngọn nến. - Yªu cÇu HS tiÕn hµnh TN theo nhãm nh h- 3. TiÕn hµnh TN. íng dÉn ë môc II.2/ SGK. - §o chiÒu cao cña vËt. - DÞch chuyÓn mµn vµ vËt ra xa dÇn TK nh÷ng kho¶ng b»ng - GV hớng dẫn cách đọc kết quả đo. nhau cho đến khi thu đợc ảnh rõ nét. - Y/ cầu các nhóm thảo luận, đi đến thống - Khi thấy ảnh đã rõ nét cần kiểm tra điều kiện: d = d’ và nhÊt c¸c môc 1 + 2 / BCTH. h = h’..

(87) - GV quan s¸t, uèn n¾n sai sãt cho c¸c nhãm.. - Nếu 2 đk trên đợc T/m thì đo d, d’ và tình tiêu cự f theo ' CT: f = d+ d 4. * Hoạt động 3: Nhận xét – Viết tờng trình ( 6 phút ). - GV yªu cÇu HS ngõng TH, GV thu BCTH. - GV nhận xét, đánh giá chung về giờ TH. - Yªu cÇu nhãm trëng viÕt B¶n têng tr×nh TN cña nhãm m×nh. * Hoạt động 4: Hớng dẫn về nhà ( 1 phút ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ hoµn thµnh BCTH vµo vë. - §äc tríc bµi 47/ SGK.. Ngµy so¹n : 06 / 02 / 2015 Ngµy d¹y : 09 / 3 / 2015 TiÕt 52: sù. t¹o ¶nh trªn phim trong m¸y ¶nh.. A.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: + Nêu và chỉ ra đợc 2 bộ phận chính của máy ảnh là vật kính và buồng tối. + Nêu và giải thích đợc đặc điểm của ảnh hiện trên phim của máy ảnh. + Dựng đợc ảnh của vật đợc tạo ra trong máy ảnh. * VÒ kÜ n¨ng: + Biết tìm hiểu kĩ thuật đã đợc ứng dụng vào phục vụ cuộc sống. + Rèn kĩ năng tổng hợp thông tin thu thập đợc để khái quát hoá hiện tợng. * Về thái độ: Say mê, hứng thú khi tìm hiểu đợc tác dụng của ứng dụng. B. träng t©m: Môc II. C. ChuÈn bÞ . 1.Thµy: M« h×nh m¸y ¶nh. 2.Trß. §äc tríc bµi. D. hoạt động dạy học..

(88) * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ ( 5 phút ). (?): Khi đặt vật ở khoảng nào trớc TKHT thì cho ảnh thật ? ảnh này có đặc điểm gì ? (* TL: + Khi đặt vật ở ngoài khoảng tiêu cự ( d > f ) thì qua TKHT sẽ cho ảnh thật. ¶nh nµy ngîc chiÒu víi vËt vµ nhá h¬n vËt. ) * Hoạt động 2: Giới thiệu bài ( 1 phút ). - Y/ cầu HS đọc phần mở bài / SGK Tr 126. (?): VËt kÝnh cña m¸y ¶nh lµ lo¹i TK nµo ? * Hoạt động 3: Bài mới. Hoạt động của giáo viên T/ gian Hoạt động của học sinh * H® 1 : T×m hiÓu cÊu t¹o cña m¸y I. CÊu t¹o cña m¸y ¶nh. ¶nh. 7 phót - M¸y ¶nh cã 2 bé phËn chÝnh lµ vËt kÝnh vµ - GV y/ cầu HS đọc thông tin / SGK. buång tèi. (?): M¸y ¶nh gåm mÊy bé phËn chÝnh ? + Vật kính : Là một TKHT để tạo ra ảnh thật §Æc ®iÓm cÊu t¹o cña tõng bé phËn ? høng trªn mµn ¶nh. - GV giíi thiÖu qua vÒ “ buång tèi ”. + Buång tèi : Kh«ng cho ¸nh s¸ng ngoµi lät vµo, chỉ có ánh sáng của vật sáng truyền vào tác động - Cho HS quan s¸t m« h×nh m¸y ¶nh vµ lªn phim. chỉ ra các bộ phận đó. - GV chèt l¹i. * H® 2: T×m hiÓu ¶nh cña vËt trªn II. ¶nh cña mét vËt trªn phim. phim cña m¸y ¶nh. 22 phót 1. Tr¶ lêi c¸c c©u hái. C1: ¶nh nµy lµ ¶nh thËt, ngîc chiÒu víi vËt, nhá - GV híng dÉn HS quan s¸t ¶nh cña vËt h¬n vËt. sáng đặt trớc máy ảnh . C2: Hiện tợng thu đợc ảnh thật (ảnh trên phim) (?): ¶nh nµy lµ ¶nh thËt hay ¶nh ¶o ? cña vËt thËt chøng tá vËt kÝnh cña m¸y ¶nh lµ Cïng chiÒu hay ngîc chiÒu víi vËt ? To TKHT. hay nhá h¬n vËt ? 2. Vẽ ảnh của một vật đặt trớc máy ảnh. (?): Hiện tợng nào em quan sát đợc C3: chøng tá vËt kÝnh cña m¸y ¶nh lµ TKHT ? P. - GV híng dÉn HS c¸ch vÏ ¶nh cña mét vật đặt trớc máy ảnh ( vật nằm trong mÆt ph¼ng vu«ng gãc víi trôc chÝnh cña vËt kÝnh ). - Y/ cÇu HS tr¶ lêi C3, C4.. B F’ A’ A. - Víi C4: GV híng dÉn HS xÐt cÆp tam giác đồng dạng ABO và A’B’O rồi suy ra c¸c cÆp c¹nh tØ lÖ.. (?): ảnh của một vật đặt trớc máy ảnh hiện lên ở phim có đặc điểm gì ? * H® 3: VËn dông.. - GV y/ cầu 1-2 HS đọc Ghi nhớ. - Y/ cÇu HS vËn dông kiÕn thøc tr¶ lêi C6. - Lu ý HS c¸ch tÝnh to¸n.. 6 phót. F. O. B’. Q C4: OA = 2m = 200cm OA’ = 5cm A ' B' =? AB Lêi gi¶i: Ta thÊy: Δ ABO Δ A’B’O nªn: ' ' ' A B OA 5 1 = = = AB OA 200 40 1 VËy: A’B’ = . AB. 40 3. KÕt luËn. ¶nh trªn phim lµ ¶nh thËt, ngîc chiÒu vµ nhá h¬n vËt. III. VËn dông. C6: - Dùng ¶nh nh c©u C3. - V× Δ ABO Δ A’B’O nªn: ' ' ' A B OA = AB OA.

(89) '. AB . OA 160 .6 ⇒ A’B’ = = =3,2 cm . OA 300 * Hoạt động 4: Củng cố (3 phút ). (?): Nêu cấu tạo của máy ảnh ? Đặc điểm của ảnh của một vật đặt trớc máy ảnh ? - GV hệ thống hoá kiến thức đã học. * Hoạt động 5: Hớng dẫn về nhà (1 phút ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ häc Ghi nhí. - Lµm BT 47.1 → 47.5/ SBT.. Ngµy so¹n : 09 / 3 / 2015 Ngµy d¹y : 12 / 3 / 2015. TiÕt 53: «n tËp. A.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: + Củng cố, hệ thống hoá các kiến thức cơ bản đã học từ bài 40 đến bài 47. + Vận dụng kiến thức làm đợc các BT trong SGK và SBT. * VÒ kÜ n¨ng: + RÌn kÜ n¨ng lËp luËn, tæng hîp kiÕn thøc. + RÌn kÜ n¨ng tr×nh bµy BT tù luËn. * Về thái độ: Say mê, yêu thích môn học. B. träng t©m: BT. C. ChuÈn bÞ . 1.Thµy: T liÖu. 2.Trß. ¤n tËp LT + BT. D. hoạt động dạy học. * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ. - KÕt hîp trong bµi. * Hoạt động 2: Bài mới. Hoạt động của giáo viên T/ gian Hoạt động của học sinh * Hđ 1 : Ôn tập lí thuyết đã học. I. Ôn tập lí thuyết đã học. - GV y/ cầu HS nhớ lại các kiến thức đã 18 phút 1. HiÖn tîng tia s¸ng khi truyÒn tõ m«i trêng häc tr¶ lêi c¸c c©u hái: trong suèt nµy sang m«i trêng trong suèt kh¸c (?): ThÕ nµo lµ hiÖn tîng khóc x¹ ¸nh th× bÞ g·y khóc t¹i mÆt ph©n c¸ch gi÷a hai m«i s¸ng ? trờng đó gọi là hiện tợng khúc xạ ánh sáng. (?): Nªu Mqh gi÷a gãc tíi vµ gãc khóc 2. Khi tia s¸ng truyÒn tõ kh«ng khÝ sang c¸c m«i x¹ khi tia s¸ng truyÒn tõ kh«ng khÝ trêng trong suèt r¾n, láng kh¸c nhau th×: sang c¸c m«i trêng trong suèt r¾n, láng + Gãc khóc x¹ nhá h¬n gãc tíi. kh¸c nhau ? + Gãc tíi t¨ng ( gi¶m) th× gãc khóc x¹ còng t¨ng (gi¶m). (?): Nªu h×nh d¹ng cña TKHT ? 3. TKHT cã phÇn r×a máng h¬n phÇn gi÷a. Cách vẽ các đờng truyền của các + Tia tíi TKHT ®i qua quang t©m O cho tia lã tia sáng đặc biệt qua TKHT ? truyÒn th¼ng theo ph¬ng cña tia tíi. + Tia tíi song song víi trôc chÝnh cho tia lã ®i (?): Nêu đặc điểm của ảnh của một vật qua tiªu ®iÓm . đặt trớc TKHT ? + Tia tíi ®i qua tiªu ®iÓm cho tia lã song song víi trôc chÝnh cña TK. 4. THPK cã phÇn gi÷a máng h¬n phÇn r×a. (?): Nêu đặc điểm hình dạng của TKPK - Tia tíi TKPK ®i qua quang t©m O cho tia lã Cách vẽ các đờng truyền của các tia truyÒn th¼ng theo ph¬ng cña tia tíi. sáng đặc biệt qua TKPK ? - Tia tới song song với trục chính cho tia ló có đ(?): Nêu đặc điểm của ảnh của một vật êng kÐo dµi ®i qua tiªu ®iÓm . đặt trớc TKPK ? 5. ảnh của vật đặt trớc TKPK: - Vật sáng đặt ở mọi vị trí trớc TKPK luôn cho (?): M¸y ¶nh gåm mÊy bé phËn chÝnh ¶nh ¶o, cïng chiÒu, nhá h¬n vËt vµ lu«n n»m §Æc ®iÓm cÊu t¹o cña tõng bé phËn ? trong kho¶ng tiªu cù cña TK. (?): Nêu đặc điểm của ảnh của vật đặt 6. M¸y ¶nh cã 2 bé phËn chÝnh lµ vËt kÝnh vµ tríc m¸y ¶nh ? buång tèi. + Vật kính : Là một TKHT để tạo ra ảnh thật høng trªn mµn ¶nh. + Buång tèi : Kh«ng cho ¸nh s¸ng ngoµi lät vµo, chỉ có ánh sáng của vật sáng truyền vào tác động.

(90) * H® 2: VËn dông.. - GV híng dÉn HS lµm BT 1/ SGK Tr 22 phót 151. ( Gîi ý: - Tia s¸ng truyÒn tõ MT trong suèt nµo sang MT trong suèt nµo ? T¹i mÆt ph©n c¸ch sÏ x¶y ra hiÖn tîng g× ? - Góc tới bằng bao nhiêu độ ? Quan hệ gi÷a gãc tíi vµ gãc khóc x¹ ?. lªn phim. 7. Vật đặt trớc máy ảnh cho ảnh trên phim là ảnh thËt, ngîc chiÒu, nhá h¬n vËt. II. VËn dông. 1. BT 1/ Tr 151 – SGK. a) Tia s¸ng bÞ g·y khóc khi truyÒn qua mÆt níc. §ã lµ hiÖn tîng khóc x¹ ¸nh s¸ng. b) Gãc tíi b»ng 600. Gãc khóc x¹ nhá h¬n 600. N S P. I. Q. K N’. - Víi BT 42-43.4/ SBT: ( Gîi ý: + ¶nh A’B’ lµ ¶nh ¶o hay ¶nh thËt ? V× sao ? + Vì sao em biết TK đã cho là hội tụ ?. 2. BT42-43.4/ SBT. a) A’B’ lµ ¶nh ¶o v× nã cïng chiÒu víi vËt. b) Thấu kính đã cho là TKHT vì A’B’ là ảnh ảo lín h¬n vËt. c) Xác định O, F, F’ bằng cách vẽ hình.. + Tia s¸ng xuÊt ph¸t tõ B truyÒn th¼ng tíi B’ ph¶i ®i qua ®©u ? + Dựng vị trí đặt thấu kính nh thế nào ? + Tia s¸ng xuÊt ph¸t tõ B song song víi trôc chÝnh cña TKHT cho tia lã ®i qua ®©u ? + Biết F ta xác định F’ nh thế nào ?. B’ B Δ F. A’. F. I A. O. ’. * Cách xác định: - Nèi B víi B’ c¾t trôc chÝnh t¹i quang t©m O. - Từ O dựng đờng vuông góc với trục chính ta có vị trí đặt TK. - Tõ B dùng tia tíi BI song song víi trôc chÝnh cña TK. Nèi IB’ kÐo dµi c¾t trôc chÝnh t¹i F’. LÊy OF = OF’. * Hoạt động 3: Củng cố (3 phút ). - GV cñng cè, hÖ thèng ho¸ c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n. * Hoạt động 4: Hớng dẫn về nhà (1 phút ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ «n tËp LT + BT. - ChuÈn bÞ giÊy, bót......giê sau kiÓm tra 1 tiÕt.. Ngµy so¹n: 13/3/2015 Ngµy d¹y: 16/3/2015. TiÕt 54: kiÓm tra 1 tiÕt.. a.Môc tiªu : * VÒ kiÕn thøc: + Củng cố, hệ thống hoá kiến thức cơ bản đã học. + §¸nh gi¸ viÖc tiÕp thu kiÕn thøc cña häc sinh. * VÒ kÜ n¨ng: RÌn cho HS kÜ n¨ng tr×nh bµy bµi lµm. * Về thái độ: Trung thực, nghiêm túc khi làm bài. B. c«ng viÖc ChuÈn bÞ cña gv Thiết lập ma trận đề kiểm tra:.

(91) 1. TRỌNG SỐ NỘI DUNG KIỂM TRA THEO PHÂN PHỐI CHƯƠNG TRÌNH. Nội dung. 1. CƠ HỌC 2. NHIỆT HỌC Tổng. Tổng số tiết. Lí thuyết. 4 6 10. 3 5 8. Số tiết thực. Trọng số. LT. VD. LT. VD. 2,1 3,5 5,6. 1,9 2,5 4,4. 21 35 56. 19 25 44. 2. TÍNH SỐ CÂU HỎI CHO CÁC CHỦ ĐỀ. Cấp độ. Cấp độ 1,2 (Lí thuyết). Cấp độ 3,4 (Vận dụng). Nội dung (chủ đề). 1. ThÊu kÝnh héi tô HiÖn tîng khóc x¹ ¸nh s¸ng 2. ThÊu kÝnh ph©n k× Quan hÖ gi÷a gãc tíi vµ gãc khóc x¹ 1. ThÊu kÝnh héi tô HiÖn tîng khóc x¹ ¸nh s¸ng 2. ThÊu kÝnh ph©n k× Quan hÖ gi÷a gãc tíi vµ gãc khóc x¹ Tổng. Trọng số. Số lượng câu (chuẩn cần kiểm tra). Điểm số. T.số. TL. 21. 1,05 ≈ 1. 1 (2 đ, 6'). 2 (6'). 35. 1,75 ≈ 2. 2 (3 đ;10’). 3 (10'). 19. 0,95 ≈ 1. 1 (2đ; 12'). 2 (12'). 25. 1. 1 (3 đ; 17’). 3 (17'). 100. 5. 4 (10đ; 45'). 10.

(92) 2. §Ò kiÓm tra. I. Tr¾c nghiÖm. Câu 1: Đặt một vật ở trớc thấu kính phân kì ta sẽ thu đợc: A. Mét ¶nh thËt lín h¬n vËt. C. Mét ¶nh thËt nhá h¬n vËt. B. Mét ¶nh ¶o bÐ h¬n vËt. D. Mét ¶nh ¶o, lín h¬n vËt. C©u 2: §Æt 1 vËt s¸ng AB vu«ng gãc víi trôc chÝnh cña mét TKHT, vËt c¸ch thÊu kÝnh 12cm, thÊu kÝnh cã tiêu cự 6cm. Ta sẽ thu đợc : A. ¶nh thËt, c¸ch thÊu kÝnh 24 cm. C. ¶nh ¶o c¸ch thÊu kÝnh 24 cm. B. ¶nh thËt c¸ch thÊu kÝnh 12 cm. D. ¶nh ¶o c¸ch thÊu kÝnh 12 cm. Câu 3: Ghép các dòng ở cột A với các dòng ở cột B để đợc câu đúng : A B 1. Tia tíi ®i qua quang t©m cña thÊu kÝnh héi tô hoÆc a. ®i qua tiªu ®iÓm. thÊu kÝnh ph©n k× cho tia lã 2. Tia tíi song song víi trôc chÝnh cña thÊu kÝnh héi tô b. bÐ h¬n vËt. cho tia lã. 3. ảnh ảo tạo bởi thấu kính hội tụ lớn hơn vật còn ảnh c. có đờng kéo dài đi qua tiêu điểm. ¶o t¹o bëi thÊu kÝnh ph©n k× 4. Tia tíi song song víi trôc chÝnh cña thÊu kÝnh ph©n d. tiÕp tôc truyÒn th¼ng theo ph¬ng cña tia tíi. k× cho tia lã II. Tù luËn. C©u 4: a) ThÕ nµo lµ hiÖn tîng khóc x¹ ¸nh s¸ng ? b) Chiếu 1 tia sáng từ không khí vào nớc chếch 600 so với mặt nớc. Hỏi góc tới bằng bao nhiêu độ ? Gãc khóc x¹ lín h¬n hay nhá h¬n 300 ? VÏ h×nh minh ho¹ ? C©u 5: Cho 1 vật AB có dạng mũi tên đặt vuông góc với trục chính của TKHT. Thấu kính có tiêu cự f = OF = OF’ = 9 cm, vËt AB c¸ch thÊu kÝnh mét kho¶ng d = OA = 6 cm, vËt AB cã chiÒu cao h = AB = 2 cm. a) VÏ ¶nh cña vËt AB ? TÝnh chÊt cña ¶nh ? b) Tính khoảng cách từ ảnh đến thấu kính d’ = OA’ = ? TÝnh chiÒu cao cña ¶nh h’ = A’B’ = ? C©u 6: H×nh vÏ bªn cho biÕt Δ lµ trôc chÝnh cña mét thÊu kÝnh, S* S’ là ảnh của S tạo bởi thấu kính đó. Bằng cách vẽ hãy xác định quang tâm O, hai tiêu điểm Δ F, F’ của thấu kính đã cho. * S’ c.tæ chøc kiÓm tra 1. Ôn định tổ chức 2. Cung cấp đề bài cho HS :Viết đề lên bảng 3. Tæ chøc gi¸m s¸t HS lµm bµi :GV 4. Thu bµi vµ nhËn xÐt :GV 5. Híng dÉn vÒ nhµ Về đọc trớc bài Mắt. Ngµy so¹n : 16 / 3 / 2015 Ngµy d¹y : 19 / 3 / 2015. TiÕt 55: M¾t.. A.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: + Nêu và chỉ ra đợc 2 bộ phận chính của mắt là thuỷ tinh thể và màng lới. + Nêu đợc chức năng của thuỷ tinh thể và màng lới, so sánh đợc chúng với các bộ phận t¬ng øng cña m¸y ¶nh. + Trình bày đợc khái niệm sơ lợc về sự điều tiết mắt, điểm cực cận và điểm cực viễn. * VÒ kÜ n¨ng: + BiÕt t×m hiÓu bé phËn quan träng cña c¬ thÓ lµ m¾t theo khÝa c¹nh VËt lý. + Biết cách xác định điểm cực cận và cực viễn bằng thực tế. * Về thái độ: Say mê, hứng thú khi tìm hiểu các ứng dụng Vật lý..

(93) B. träng t©m: Môc I. C. ChuÈn bÞ . 1.Thµy: T liÖu. 2.Trß. §äc tríc bµi. D. hoạt động dạy học. * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ. - KÕt hîp trong bµi. * Hoạt động 2: Giới thiệu bài ( 1 phút ). - Y/ cầu HS đọc phần mở bài / SGK Tr 128. - GV đặt vấn đề vào bài. * Hoạt động 3: Bài mới. Hoạt động của giáo viên T/ gian * H® 1 : T×m hiÓu cÊu t¹o cña m¾t.. 10 phót - GV y/ cầu HS đọc thông tin / SGK. (?): M¾t cã cÊu t¹o nh thÕ nµo ? §Æc ®iÓm cÊu t¹o cña tõng bé phËn ? - GV y/cÇu HS quan s¸t trªn h×nh vÏ 48.1/ SGK. ( ?) : H·y chØ ra c¸c bé phËn chÝnh cña m¾t ? - GV y/cÇu HS nhí l¹i kiÕn thøc cò. ( ?) : Nªu nh÷ng ®iÓm gièng nhau vµ kh¸c nhau vÒ cÊu t¹o gi÷a con m¾t vµ m¸y ¶nh ?. Hoạt động của học sinh I. CÊu t¹o cña m¾t. 1. CÊu t¹o. - M¾t cã 2 bé phËn quan träng nhÊt lµ thÓ thuû tinh vµ mµng líi. + Thể thuỷ tinh : Là một TKHT có thể thay đổi đợc tiêu cự ( tơng tự vật kính trong máy ảnh ). + Màng lới : ở đáy mắt, tại đó ảnh hiện lên rõ. ( t¬ng tù phim trong m¸y ¶nh ). 2. So s¸nh m¾t vµ m¸y ¶nh. C1:. - Y/cÇu HS nghiªn cøu th«ng tin / 10 phót SGK. (?): §Ó nh×n râ vËt th× m¾t ph¶i thùc hiÖn qu¸ tr×nh g× ? (?): Sù ®iÒu tiÕt cña m¾t lµ g× ?. II. Sù ®iÒu tiÕt. - Sù ®iÒu tiÕt cña m¾t lµ qu¸ tr×nh thÓ thuû tinh bÞ co giãn, phồng lên hoặc dẹt xuống làm thay đổi tiªu cù cña nã sao cho ¶nh hiÖn râ nÐt trªn mµng líi. C2:. ( ?) : Tiªu cù f cña thÓ thuû tinh thay đổi nh thế nào ?. Khi vËt ë cµng xa, tiªu cù cµng lín.. * H® 2: T×m hiÓu sù ®iÒu tiÕt cña m¾t.. - Y/cÇu c¸c HS kh¸c thùc hiÖn vµo vë. * H® 3: §iÓm cùc cËn vµ ®iÓm cùc 10 phót viÔn.. - GV y/ cÇu HS thu thËp th«ng tin/ SGK. (?): §iÓm cùc viÔn lµ g× ? Kho¶ng cùc viÔn lµ g× ? - GV th«ng b¸o khi nh×n vËt ë C v m¾t kh«ng ph¶i ®iÒu tiÕt nªn kh«ng mái m¾t. (?): §iÓm cùc cËn lµ g× ? Kho¶ng cùc cËn lµ g× ? * H® 4: VËn dông.. - Gäi 1 HS nh¾c l¹i c¸c kiÕn thøc chÝnh cña bµi. - Híng dÉn HS tr¶ lêi C5, C6. - GV chèt l¹i.. 10 phót. III. §iÓm cùc cËn vµ ®iÓm cùc viÔn. 1. Cùc viÔn ( Cv ). - Lµ ®iÓm xa m¾t nhÊt mµ ta cã thÓ nh×n thÊy vËt khi m¾t kh«ng cÇn ®iÒu tiÕt. - Khoảng cách từ mắt đến điểm cực viễn gọi là kho¶ng cùc viÔn ( OCv ). 2. Cùc cËn ( Cc ). - Lµ ®iÓm gÇn nhÊt mµ m¾t cßn cã thÓ nh×n râ vËt. - Khoảng cách từ mắt đến điểm cực cận gọi là kho¶ng cùc cËn ( OCc ). IV. VËn dông. C5: Dùng ¶nh nh c©u C2. Ta thÊy: Δ ABO Δ A’B’O nªn : ' AB OA AB . OA 800 .2 ' ' = ⇒ A B = = =0,8 ' ' ' OA 2000 A B OA cm C6: Tõ C2: - Khi nh×n mét vËt ë ®iÓm Cv th× tiªu cù cña thÓ thuû tinh sÏ dµi nhÊt. - Khi nh×n mét vËt ë ®iÓm Cc th× tiªu cù cña thÓ thuû tinh sÏ ng¾n nhÊt.. * Hoạt động 4 : Củng cố (3 phút ). (?): Nªu cÊu t¹o cña m¾t ? So s¸nh víi cÊu t¹o cña m¸y ¶nh cã g× gièng nhau, kh¸c nhau ?.

(94) - GV hệ thống hoá kiến thức đã học. * Hoạt động 5 : Hớng dẫn về nhà (1 phút ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ häc Ghi nhí. - Lµm BT 48.1 → 48.4/ SBT.. Ngµy so¹n : 20 / 3 / 2015 Ngµy d¹y : 23 / 3 / 2015. TiÕt 56: M¾t cËn vµ m¾t l·o. A.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: + Nêu đợc đặc điểm chính của mắt cận là không nhìn đợc các vật ở xa mắt và cách khắc phục tËt cËn thÞ lµ ph¶i ®eo TKPK. + Nêu đợc đặc điểm chính của mắt lão là không nhìn đợc vật ở gần mắt và cách khắc phục tật m¾t l·o lµ ®eo TKHT. + Giải thích đợc cách khắc phục tật cận thị và tật mắt lão. Biết cách thử mắt bằng bảng thử mắt. * VÒ kÜ n¨ng: + Biết vận dụng các kiến thức Quang học để hiểu đợc cách khắc phục tật về mắt. * Về thái độ: Ham học hỏi, yêu thích môn học. B. träng t©m: Môc I + II. C. ChuÈn bÞ . 1.Thµy : T liÖu. 2. Mçi nhãm HS: 1 kÝnh cËn, 1 kÝnh l·o. D. hoạt động dạy học. * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ ( 6 phút ). - HS 1: Nªu c¸c bé phËn chÝnh cña m¾t ? So s¸nh víi cÊu t¹o cña m¸y ¶nh ? - HS 2: Lµm BT 48.3/ SBT. (* TL: - M¾t cã 2 bé phËn quan träng nhÊt lµ thÓ thuû tinh vµ mµng líi. + Thể thuỷ tinh : Là một TKHT có thể thay đổi đợc tiêu cự ( tơng tự vật kính trong máy ảnh ). + Màng lới : ở đáy mắt, tại đó ảnh hiện lên rõ ( tơng tự phim trong máy ảnh ). - BT 48.3/ SBT : AB OA AB . OA' 800 .2 ' ' = ⇒ A B = = =0 , 64 ( cm ). ' ' ' OA 2500 A B OA * Hoạt động 2 : Giới thiệu bài ( 1 phút ). - Y/ cầu HS đọc phần mở bài / SGK Tr 131. - GV đặt vấn đề vào bài. * Hoạt động 3: Bài mới. Hoạt động của giáo viên T/ gian Hoạt động của học sinh * H® 1 : T×m hiÓu biªñ hiÖn cña tËt I. M¾t cËn. cËn thÞ vµ c¸ch kh¾c phôc. 15 phót 1. Nh÷ng biÓu hiÖn cña tËt cËn thÞ. - GV y/ cầu HS đọc thông tin / SGK. C1 : (?): M¾t bÞ cËn thÞ cã nh÷ng biÓu hiÖn.

(95) g× ? - GV gäi 1 HS tr¶ lêi C1, C2.. - Khi đọc sách, phải đặt sách gần mắt hơn bình thêng. - Ngåi díi líp nh×n ch÷ viÕt trªn b¶ng thÊy mê. - Ngåi trªn líp, nh×n kh«ng râ c¸c vËt ngoµi s©n trêng. * C2: M¾t cËn kh«ng nh×n râ nh÷ng vËt ë xa m¾t. §iÓm cùc viÔn Cv cña m¾t cËn ë gÇn h¬n m¾t b×nh thêng. 2. C¸ch kh¾c phôc tËt cËn thÞ. * §eo kÝnh cËn ( TKPK ). * C¸ch nhËn biÕt : - Dùa vµo h×nh d¹ng cña kÝnh. - Đa kính đó lại gần dòng chữ, nếu nhìn qua kính thấy ảnh ảo nhỏ hơn vật thì đó là TKPK. * Gi¶i thÝch t¸c dông cña kÝnh cËn: C4:. (?): M¾t cËn kh«ng nh×n râ nh÷ng vËt ë xa hay ë gÇn m¾t ? (?): §iÓm cùc viÔn Cv cña m¾t cËn gÇn hay xa h¬n m¾t b×nh thêng ? - GV chèt l¹i. ( ?) : Làm thế nào để ngời bị cận thị vÉn nh×n râ c¸c vËt ë xa m¾t ? ( ®eo kÝnh cËn ). (?): KÝnh cËn lµ thÊu kÝnh lo¹i g× ? Làm thế nào để nhận biết đợc đó là TKPK ? - Híng dÉn HS quan s¸t vµ nhËn biÕt kÝnh cËn thËt . (?): H·y cho biÕt t¸c dông cña kÝnh cËn - Híng dÉn HS th¶o luËn c©u C4. (?): Khi kh«ng ®eo kÝnh, m¾t ngêi cËn cã nh×n thÊy vËt AB kh«ng ? V× sao ? (?): Khi ®eo kÝnh, ngêi cËn nh×n thÊy vËt AB hay ¶nh A’B’ ? Muèn nh×n thÊy ¶nh A’B’ th× ¶nh ph¶i hiÖn lªn trong kho¶ng nµo ? - Bình thờng, vật đặt trớc TKPK cho ¶nh hiÖn ra ë ®©u ? ( trong kho¶ng tiªu cù OF ). * H® 2: T×m hiÓu biÓu hiÖn cña m¾t l·o vµ c¸ch kh¾c phôc.. 15 phót. - HS đọc thông tin / SGK. (?): M¾t l·o thêng gÆp ë nh÷ng ngêi cã độ tuổi nh thế nào ? (?): §iÓm cùc cËn Cc so víi m¾t b×nh thêng nh thÕ nµo ? - Y/ cÇu HS tr¶ lêi c©u C5. - Híng dÉn HS th¶o luËn C6. (?): Khi kh«ng ®eo kÝnh, m¾t l·o cã nh×n thÊy vËt AB kh«ng ? V× sao ? (?): Khi ®eo kÝnh, muèn nh×n râ ¶nh cña vËt AB th× ¶nh nµy ph¶i hiÖn lªn trong kho¶ng nµo ? VËy: KÝnh l·o lµ TK lo¹i g× ? - GV chèt l¹i. * H® 3: VËn dông.. 4 phót. - GV gọi 1 HS đọc Ghi nhớ. - Híng dÉn HS vËn dông tr¶ lêi C7, C8.. - Khi kh«ng ®eo kÝnh, m¾t cËn kh«ng nh×n râ vËt AB v× vËt nµy n»m xa m¾t h¬n ®iÓm cùc viÔn Cv cña m¾t. - Khi ®eo kÝnh, muèn nh×n râ ¶nh A ’B’ cña AB th× A’B’ ph¶i hiÖn lªn trong kho¶ng tõ cùc cËn Cc tíi ®iÓm cùc viÔn Cv cña m¾t, tøc lµ ph¶i n»m gÇn m¾t h¬n so víi ®iÓm cùc viÔn Cv. * KL: - KÝnh cËn lµ TKPK. Ngêi bÞ cËn thÞ ph¶i ®eo kính để có thể nhìn rõ các vật ở xa mắt. Kính cËn thÝch hîp cã tiªu ®iÓm F trïng víi ®iÓm cùc viÔn Cv cña m¾t. II. M¾t l·o. 1. Những đặc điểm của mắt lão. - M¾t l·o nh×n râ nh÷ng vËt ë xa, nhng kh«ng nh×n râ nh÷ng vËt ë gÇn. - §iÓm cùc cËn Cc cña m¾t l·o xa h¬n m¾t cña ngêi b×nh thêng. 2. C¸ch kh¾c phôc tËt m¾t l·o. * §eo kÝnh l·o ( Lµ TKHT ). * NhËn biÕt kÝnh l·o: - Dùa vµo h×nh d¹ng cña kÝnh. - Đa kính đó lại gần dòng chữ, nếu nhìn qua kính thấy ảnh ảo lớn hơn vật thì đó là TKHT. * KL: KÝnh l·o lµ TKHT. M¾t l·o ph¶i ®eo kÝnh héi tô để nhìn rõ các vật ở gần mắt nh bình thờng.. III. VËn dông. C7 : Dùa vµo h×nh d¹ng cña kÝnh hoÆc cña ¶nh qua kÝnh. C8: Hai ngêi cïng nh×n vµo mét vËt ë kho¶ng c¸ch gÇn nhÊt cßn cã thÓ nh×n râ vËt.. * Hoạt động 4: Củng cố (3 phút ). (?): Nªu nh÷ng biÓu hiÖn cña m¾t cËn vµ m¾t l·o ? C¸ch kh¾c phôc ? - GV hệ thống hoá kiến thức đã học. * Hoạt động 5: Hớng dẫn về nhà (1 phút ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ häc Ghi nhí. - Lµm BT 49.1 → 49.3/ SBT. Ngµy so¹n : 23 / 3 / 2015 Ngµy d¹y : 26 / 3 / 2015.

(96) TiÕt 57: kÝnh lóp. A.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: + Biết đợc kính lúp dùng để làm gì ? + Nêu đợc đặc điểm của kính lúp. Nêu đợc ý nghĩa của số bội giác của kính lúp. + Biết cách sử dụng kính lúp để quan sát các vật nhỏ. * Về kĩ năng: Tìm tòi ứng dụng kĩ thuật để hiểu biết kĩ thuật trong đời sống qua bài học. * Về thái độ: Say mê, hứng thú khi tìm hiểu các ứng dụng Vật lý. B. träng t©m: Môc I. C. ChuÈn bÞ . 1.Thµy: Mét sè kÝnh lóp. 2.Trß. §äc tríc bµi. D. hoạt động dạy học. * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ ( 6 phút ). - HS 1: Nªu nh÷ng biÓu hiÖn cña m¾t cËn ? C¸ch kh¾c phôc ? - HS 2: Lµm BT 49.3/ SBT. ( TL: * Khi đọc sách, phải đặt sách gần mắt hơn bình thờng. ChØ nh×n râ nh÷ng vËt ë gÇn, kh«ng nh×n râ nh÷ng vËt ë xa. → C¸ch kh¾c phôc: §eo kÝnh cËn ( thÊu kÝnh ph©n k× ). * BT 49.3: Khi không đeo kính ngời ấy nhìn rõ đợc vật xa nhất cách mắt 50 cm. ) * Hoạt động 2: Giới thiệu bài ( 1 phút ). Hàng ngày khi sửa chữa đồng hồ, ngời thợ sửa đồng hồ luôn phải dùng cái kính lúp để soi. VËy kÝnh lóp lµ g× ? Nã cã c«ng dông nh thÕ nµo ? * Hoạt động 3: Bài mới. Hoạt động của giáo viên T/ gian Hoạt động của học sinh * H® 1 : T×m hiÓu vÒ kÝnh lóp. I. KÝnh lóp lµ g× ? - GV cho HS quan s¸t mét kÝnh lóp 15 phót 1. §Æc ®iÓm. thËt. - Kính lúp là TKHT có tiêu cự ngắn, dùng để (?): KÝnh lóp lµ thÊu kÝnh g× ? V× sao quan s¸t c¸c vËt nhá. em biÕt ? - Mçi kÝnh lóp cã mét sè béi gi¸c (kÝ hiÖu lµ G) - Y/ cầu HS dùng kính lúp để quan sát đợc ghi bằng các con số nh 2x, 3x, 5x.... c¸c vËt cã kÝch thíc nhá. - Gi÷a sè béi gi¸c vµ tiªu cù f cã mèi quan hÖ : (?): C«ng dông cña kÝnh lóp ? 25 - Y/ cầu HS đọc các con số ghi trên G= ( f : đơn vị đo là cm ). vành đỡ của kính lúp. f - GV giới thiệu đó là số bội giác G. 2. Quan s¸t. - Y/ cÇu HS dïng 2 kÝnh lóp cã sè béi C1 : KÝnh lóp cã G cµng lín th× f cµng nhá. giác khác nhau để quan sát cùng một 25 25 25 vËt nhá. ⇒f= = =¿ C2 : Ta cã : G = f G 1,5 (?): H·y rót ra nhËn xÐt ? 16,67 cm. 3. KÕt luËn. - Kính lúp là 1 TKHT có tiêu cự ngắn, dùng để - GV giíi thiÖu vÒ Mqh gi÷a G vµ f. quan s¸t nh÷ng vËt nhá. - Số bội giác G cho biết ảnh mà mắt thu đợc khi - GV chèt l¹i kÕt luËn. dïng kÝnh lóp lín gÊp bao nhiªu lÇn so víi ¶nh mà mắt thu đợc khi quan sát trực tiếp vật mà kh«ng dïng kÝnh. ' ' G= A B AB * H® 2 : T×m hiÓu c¸ch quan s¸t II. C¸ch quan s¸t mét vËt nhá qua kÝnh 13 phót mét vËt nhá qua kÝnh lóp. lóp. - Y/cÇu HS vÏ ¶nh cña vËt qua kÝnh lóp 1. VÏ ¶nh vËt qua kÝnh lóp. nh h×nh 50.2/ SGK. B’ ( ?) : ảnh quan sát đợc là ảnh thật hay ¶nh ¶o ? ( ?) : ảnh đó lớn hơn hay nhỏ hơn vật ?. B Δ A’. ( ?) : Muốn quan sát đợc các vật nhỏ. F. A. O.

(97) qua kÝnh lóp th× ¶nh t¹o bëi kÝnh ph¶i tho¶ m·n ®iÒu kiÖn g× ? ( ¶nh lín h¬n vËt ). ( ?) : Vậy phải đặt vật trong khoảng nào tríc kÝnh lóp ? - GV chèt l¹i. * H® 3 : VËn dông. - GV gäi 1 HS nh¾c l¹i c¸c kiÕn thøc c¬ 6 phót b¶n cña bµi. - Y/ cÇu HS tr¶ lêi C5. - GV chèt l¹i.. C3 : Qua kÝnh sÏ cã ¶nh ¶o, lín h¬n vËt. C4 : Phải đặt vật trong khoảng tiêu cự OF. 2. KÕt luËn. Khi quan s¸t mét vËt nhá qua kÝnh lóp, ta ph¶i đặt vật trong khoảng tiêu cự của kính sao cho thu đợc một ảnh ảo lớn hơn vật. Mắt nhìn thấy ảnh ảo đó. III. VËn dông. C5: Những trờng hợp trong thực tế đời sống phải sö dông kÝnh lóp lµ: - §äc nh÷ng ch÷ viÕt nhá. - Quan s¸t nh÷ng chi tiÕt nhá.(VD: C¸c chi tiÕt trong đồng hồ, trong mạch điện tử của máy thu thanh, trong mét bøc tranh, c¸c bé phËn cña con kiÕn, con muèi, v©n trªn l¸ c©y, mÆt c¾t cña rÔ c©y....).. * Hoạt động 4 : Củng cố (3 phút ). (?): Nªu cÊu t¹o vµ c«ng dông cña kÝnh lóp ? - GV hệ thống hoá kiến thức đã học. * Hoạt động 5 : Hớng dẫn về nhà (1 phút ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ häc Ghi nhí. - Lµm BT 50.1 → 50.5/ SBT.. Ngµy so¹n : 27 / 3 / 2015 Ngµy d¹y : 30 / 3 / 2015. TiÕt 58: bµi tËp quang h×nh häc. A.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: + Vận dụng kiến thức để giải các bài tập định tính và định lợng về hiện tợng khúc xạ ánh sáng, về TK và về các dụng cụ quang học đơn giản ( nh máy ảnh, mắt, kính cận, kính lão, kÝnh lóp ....). + Thực hiện đợc các phép tính về quang hình học. + Giải thích đợc một số hiện tợng và ứng dụng về quang hình học. * VÒ kÜ n¨ng: Gi¶i c¸c bµi tËp vÒ quang h×nh häc. * Về thái độ: Cẩn thận, kiên trì. B. träng t©m: Môc I. C. ChuÈn bÞ . 1.Thµy: T liÖu. 2.Trß. §äc tríc bµi. D. hoạt động dạy học. * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ ( 6 phút ). - HS 1: Nªu cÊu t¹o vµ c«ng dông cña kÝnh lóp ? - HS 2: Lµm BT 50.1/ SBT. ( TL: * Kính lúp là TKHT có tiêu cự ngắn, dùng để quan sát các vật nhỏ. Mỗi kính lúp có một số bội giác (kí hiệu là G) đợc ghi bằng các con số nh 2x, 3x, 5x.... Dùng kính lúp có số bội giác càng lớn để quan sát 1 vật thì sẽ thấy ảnh càng lớn. Gi÷a sè béi gi¸c vµ tiªu cù f cã mèi quan hÖ :.

(98) 25 ( f : đơn vị đo là cm ). f * BT 50.1: C. Mét ng«i sao. ) * Hoạt động 2: Giới thiệu bài ( 1 phút ). - TiÕt bµi tËp. * Hoạt động 3: Bài mới. Hoạt động của giáo viên T/ gian Hoạt động của học sinh * H® 1 : Gi¶i bµi tËp 1. I. Bµi tËp 1. 12 phót - GV y/ cầu HS đọc đề bài 1. M (?): B×nh cã chiÒu cao lµ bao nhiªu ? P I Q Kích thớc đờng kính đáy bình ? ( h = AP = 8 cm, d = AB = 20 cm ). - Híng dÉn HS vÏ mÆt c¾t däc cña b×nh theo đúng tỉ lệ ( AP/ PQ = 8/ 20 A O B = 2/ 5 ). - Trớc tiên ta vẽ mặt cắt dọc của bình theo đúng (?) : Tia s¸ng AM c¾t mÆt níc PQ t¹i tØ lÖ. - Sau đó vẽ tia sáng AM từ mép của đáy bình ®©u ? ( ®iÓm tíi I ). đến mắt. (?) : Nêu cách xác định điểm tới I ? - Ta vẽ đờng thẳng biểu diễn mặt nớc PQ. (?) : Tia IM đóng vai trò là tia gì ? - Xác định điểm tới I = MA x PQ. ( tia khóc x¹ ). - Xác định tâm O, nối I với O ta có tia tới OI. (?) : Tia tới xuất phát từ O đợc vẽ nh Ta có: Đờng truyền từ tâm O đến mắt là OIM. II. Bµi tËp 2. thÕ nµo ? 15 phót - GV chèt l¹i. Tãm t¾t : * H® 2 : Gi¶i bµi tËp 2. f = OF = OF’ = 12 cm. - Y/ cầu HS đọc đề bài tập 2. d = OA = 16 cm. - Hớng dẫn HS tóm tắt đề. a) Dùng ¶nh. ' ' b) TÝnh A B =? AB HD: Dùng ¶nh. (?) : So s¸nh d vµ f ? ( d > f ). - Xét 2 cặp tam giác đồng dạng. Vậy ảnh thu đợc là ảnh gì ? (ảnh thật ) Suy ra : A’B’ = 3 AB . OA’ = 3 OA. - Y/ cÇu 1 HS lªn b¶ng dùng ¶nh, HS ở dới hoạt động cá nhân. - HS kh¸c nhËn xÐt. A ' B' (?) : §Ó tÝnh tØ sè =? ta lµm AB nh thÕ nµo ? ( Xét 2 cặp tam giác đồng dạng ). - GV gäi 1 HS nªu híng gi¶i, gäi 1 HS lªn b¶ng tr×nh bµy. - GV chèt l¹i. * H® 3: Gi¶i bµi tËp 3. III. Bµi tËp 3. - T¬ng tù H® 1 vµ 2, GV híng dÉn HS 7 phót B¹n Hoµ cã: OCv = 40 cm c¸ch gi¶i BT 3. B¹n B×nh cã: OCv = 60 cm. (?): Tóm tắt đề ? a) Ai bÞ cËn nÆng h¬n ? (?): §iÓm cùc viÔn Cv cña b¹n nµo gÇn b) Phải đeo kính gì để khắc phục tật cận thị ? h¬n ? ( B¹n Hoµ ). KÝnh cña ai cã tiªu cù f ng¾n h¬n ? Ngêi cµng cËn nÆng th× Cv cµng ng¾n Gi¶i hay dµi ? a) Hoµ bÞ cËn thÞ nÆng h¬n. VËy ai bÞ cËn nÆng h¬n ? b)Ph¶i ®eo thÊu kÝnh ph©n k× T/ m·n: OF = OCv. (?): §Ó kh¾c phôc tËt cËn thÞ th× ph¶i KÝnh cña Hoµ cã tiªu cù ng¾n h¬n: f = 40cm. ®eo TK lo¹i nµo ? TK đó phải T/ mãn đk gì ? KÝnh cña ai cã tiªu cù f ng¾n h¬n ? G=. * Hoạt động 4: Củng cố (3 phút ). - GV hệ thống hoá kiến thức đã học..

(99) * Hoạt động 5: Hớng dẫn về nhà (1 phút ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ «n l¹i LT + Lµm c¸c BT/ SBT. - §äc tríc bµi 52 / SGK.. Ngµy so¹n : 29 / 3 / 2015 Ngµy d¹y : 02 / 4 / 2015. TiÕt 59: ¸nh s¸ng tr¾ng vµ ¸nh s¸ng mµu.. A.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: + Nêu đợc VD về ánh sáng trắng và ánh sáng màu. + Nêu đợc VD về sự tạo ra ánh sáng màu bằng tấm lọc màu. + Giải thích đợc sự tạo ra ánh sáng màu bằng tấm lọc màu trong một số ứng dụng thực tế. * Về kĩ năng: Thiết kế TN để tạo ra ánh sáng màu bằng các tấm lọc màu. * Về thái độ: Say mê nghiên cứu hiện tợng ánh sáng đợc ứng dụng trong thực tế. B. träng t©m: Môc II. C. ChuÈn bÞ . 1.Thày: Một số tấm lọc màu, đèn Lade, đèn LED, đèn pin, bình nớc màu. 2.Trß. §äc tríc bµi. D. hoạt động dạy học. * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ . - KÕt hîp trong bµi. * Hoạt động 2: Giới thiệu bài ( 1 phút ). Trong thực tế ta đợc nhìn thấy ánh sáng có các loại màu. Vậy vật nào tạo ra ánh sáng trắng ? VËt nµo t¹o ra ¸nh s¸ng mµu ? * Hoạt động 3: Bài mới. Hoạt động của giáo viên T/ gian Hoạt động của học sinh * H® 1 : T×m hiÓu nguån ph¸t ¸nh I. Nguån ph¸t ¸nh s¸ng tr¾ng vµ nguån s¸ng tr¾ng vµ nguån ph¸t ¸nh s¸ng 10 phót ph¸t ¸nh s¸ng mµu. mµu. 1. C¸c nguån ph¸t ¸nh s¸ng tr¾ng. - GV y/ cầu HS đọc thông tin / SGK. - MÆt Trêi ( trõ lóc b×nh minh vµ hoµng h«n ). (?): Nh÷ng nguån nµo ph¸t ra ¸nh s¸ng - Các đèn dây tóc khi nóng sáng bình thờng. tr¾ng ? - Các đèn ống ( ánh sáng lạnh ). (?): Nh÷ng nguån nµo ph¸t ra ¸nh s¸ng 2. C¸c nguån ph¸t ¸nh s¸ng mµu.. mµu ? - Đèn LED ( đỏ, xanh, vàng, hồng…) H·y lÊy thªm mét sè VD kh¸c / - Bút Lade ( đỏ ) - Đèn ống ( đỏ, tím, vàng…) - GV chèt l¹i. - Bếp lửa ( hồng ), bếp ga loại tốt ( xanh ), đèn hµn ( xanh xÉm ). * H® 2: Nghiªn cøu c¸ch t¹o ra ¸nh II. T¹o ra ¸nh s¸ng mµu b»ng tÊm läc mµu. 23 phót 1. ThÝ nghiÖm. s¸ng mµu b»ng tÊm läc mµu. a) TN1. - Y/ cầu HS đọc TT/ SGK. (?): Nªu dông cô TN ? ánh sáng đỏ C¸ch tiÕn hµnh TN ? - GV y/ cÇu HS tiÕn hµnh TN 1, 2, 3 / SGK theo nhãm.. Chïm s¸ng TÊm läc tr¾ng màu đỏ. - Y/ cÇu HS b¸o c¸o kÕt qu¶ TN.. Chïm s¸ng TÊm läc đỏ màu đỏ. b) TN 2. ánh sáng đỏ. c) TN 3. - Điều khiển cả lớp thảo luận, đi đến KL đúng. - GV chèt l¹i.. ThÊy tèi.

(100) Chïm s¸ng TÊm läc đỏ mµu xanh. (?): ChiÕu ¸nh s¸ng tr¾ng hay ¸nh s¸ng mµu qua tÊm läc mµu cïng mµu ta sÏ thu đợc ánh sáng có màu nh thế nào ? ( ?) : ¸nh s¸ng mµu nµy cã dÔ truyÒn qua ¸nh s¸ng cã mµu kh¸c kh«ng ? - Y/ cÇu HS rót ra kÕt luËn. - GV chèt l¹i. * H® 3: VËn dông. - GV gäi 1 HS nh¾c l¹i c¸c kiÕn thøc c¬ 7 phót b¶n. - Y/ cÇu HS vËn dông tr¶ lêi C3, C4. - GV chèt l¹i.. 2. C¸c TN t¬ng tù. 3. Rót ra kÕt luËn. - ChiÕu ¸nh s¸ng tr¾ng hay ¸nh s¸ng mµu qua tấm lọc màu cùng màu ta sẽ thu đợc ánh sáng có màu đó. - ¸nh s¸ng mµu nµy khã truyÒn qua tÊm läc mµu kh¸c. - TÊm läc mµu nµo th× hÊp thô Ýt ¸nh s¸ng cã màu đó nhng hấp thụ nhiều ánh sáng có màu kh¸c. III. VËn dông. C3 : Chiếu ánh sáng trắng qua vỏ nhựa màu đỏ hay màu vàng. Các vỏ nhựa này đóng vai trò nh c¸c tÊm läc mµu. C4 : Một bể nhỏ có thành trong suốt, đựng nớc mµu, cã thÓ coi nh mét tÊm läc mµu.. * Hoạt động 4 : Củng cố (3 phút ). (?): Nªu c¸c nguån ph¸t ra ¸nh s¸ng tr¾ng vµ ¸nh s¸ng mµu ? C¸ch t¹o ra ¸nh s¸ng mµu ? - GV hệ thống hoá kiến thức đã học. * Hoạt động 5: Hớng dẫn về nhà (1 phút ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ häc Ghi nhí. - Lµm BT 52.1 → 52.6/ SBT.. Ngµy so¹n : 03 / 4 / 2015 Ngµy d¹y : 06 / 4 / 2015. TiÕt 60: sù ph©n tÝch ¸nh s¸ng tr¾ng.. A.Môc tiªu : Qua bµi häc gióp häc sinh : * VÒ kiÕn thøc: + Phát biểu đợc: Trong chùm sáng trắng có chứa nhiều chùm sáng màu khác nhau. + Trình bày và phân tích đợc TN phân tích ánh sáng trắng bằng lăng kính, bằng đĩa CD để rót ra KL. * VÒ kÜ n¨ng: + Ph©n tÝch hiÖn tîng qua quan s¸t TN. + Vận dụng kiến thức để giải thích các hiện tợng nh: cầu vồng, bong bóng xà phòng... * Về thái độ: Cẩn thận, nghiêm túc. B. träng t©m: Môc I + II. C. ChuÈn bÞ . 1.Thày: Một bộ tấm lọc màu, đèn dây tóc, lăng kính, màn chắn có khe hẹp, đĩa CD..

(101) 2.Trß. §äc tríc bµi. D. hoạt động dạy học. * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ ( 6 phút ). - HS 1: Nªu c¸c nguån ph¸t ra ¸nh s¸ng tr¾ng vµ ¸nh s¸ng mµu ? - HS 2: Lµm BT 52.2/ SBT. ( TL: * 1. C¸c nguån ph¸t ¸nh s¸ng tr¾ng: - MÆt Trêi ( trõ lóc b×nh minh vµ hoµng h«n ). - Các đèn dây tóc khi nóng sáng bình thờng. 2. Các nguồn phát ánh sáng màu: + Đèn LED ( đỏ, xanh, vàng, hồng…) + Bút Lade ( đỏ ), Đèn ống ( đỏ, tím, vàng…) * BT 52.2: a - 3, b – 2, c – 1, d – 4.) * Hoạt động 2: Giới thiệu bài ( 1 phút ). Trong bài trớc ta đã thấy khi chiếu một chùm sáng trắng qua một tấm lọc màu thì ta sẽ đợc một chùm s¸ng mµu. Ph¶i ch¨ng trong chïm s¸ng tr¾ng cã chøa chïm s¸ng mµu ? * Hoạt động 3: Bài mới. Hoạt động của giáo viên T/ gian Hoạt động của học sinh * H® 1 : T×m hiÓu c¸ch ph©n tÝch mét I. Ph©n tÝch mét chïm s¸ng tr¾ng b»ng chïm s¸ng tr¾ng b»ng l¨ng kÝnh. 19 phót l¨ng kÝnh. - GV y/ cầu HS đọc thông tin / SGK. 1. ThÝ nghiÖm 1. (?): Nªu c¸c thiÕt bÞ TN ? C1 : D¶i mµu cã nhiÒu mµu n»m s¸t c¹nh nhau tõ L¨ng kÝnh ( LK ) lµ g× ? đỏ, da cam, vàng, lục, lam, chàm, tím. - GV lµm TN, y/ cÇu HS quan s¸t hiÖn 2. ThÝ nghiÖm 2. tîng, tr¶ lêi C1. C2: - Y/ cầu HS đọc mục 2/ SGK. - Khi chắn khe K bằng tấm lọc màu đỏ ( xanh ) thì thấy có vạch đỏ ( xanh ). ( ?) : Nªu c¸ch tiÕn hµnh TN ? - Khi chắn khe K bằng tấm lọc nửa đỏ, nửa xanh thì thấy đồng thời 2 vạch đỏ và xanh nằm - Y/ cÇu HS quan s¸t hiÖn tîng, tr¶ lêi lÖch nhau. C2, C3. C3: 1 - sai: V× LK lµ chÊt trong suèt, kh«ng mµu nªn ( ?) : LK cã t¸c dông nhuém mµu hay không thể nhuộm màu đợc. cã t¸c dông ph©n tÝch ¸nh s¸ng tr¾ng ? 2 - đúng. C3: Tríc LK chØ cã 1 d¶i s¸ng tr¾ng. Sau LK ta thu đợc nhiều dải sáng màu. ( ?) : TN 1 ë trªn cho thÊy LK cã t¸c 3. KÕt luËn. - LK cã t / d ph©n tÝch mét chïm s¸ng tr¾ng hÑp dông g× ? thµnh nhiÒu chïm s¸ng mµu n»m s¸t c¹nh nhau nh màu của cầu vồng, biến thiên liên tục từ đỏ ( ?) : Qua 2 TN trªn em cã thÓ rót ra đến tím. KL g× ? - ¸nh s¸ng tr¾ng lµ tËp hîp cña v« sè ¸nh s¸ng màu đơn sắc. - GV chèt l¹i. * H® 2 : T×m hiÓu c¸ch ph©n tÝch mét II. Ph©n tÝch mét chïm s¸ng tr¾ng b»ng sù chïm s¸ng tr¾ng b»ng sù ph¶n x¹ 10 phót phản xạ trên đĩa CD. 1. ThÝ nghiÖm 3. trên đĩa CD. C5: Ta thÊy nh×n theo ph¬ng nµy cã ¸nh s¸ng - T¬ng tù H® 1, GV híng dÉn HS tiÕn mµu nµy, theo ph¬ng kh¸c cã ¸nh s¸ng mµu hµnh TN 3/ SGK. kh¸c. ë ph¬ng thÝch hîp còng thÊy d¶i mµu nh cÇu vång. (?): Mô tả hiện tợng em quan sát đợc? C6: (?): A/s chiếu đến đĩa CD là a/s gì ? - A/s chiếu đến đĩa CD là a/s trắng. A/s từ đĩa CD đến mắt là a/s gì ? - A/s từ đĩa CD đến mắt ta là a/s màu. Vậy TN với đĩa CD cũng là TN phân tích a/s (?): Cã thÓ coi TN 3 còng lµ TN ph©n trắng vì nó đã tách các chùm sáng màu ra khỏi tích a/s trắng đợc không ? chïm s¸ng tr¾ng ban ®Çu. 2. KÕt luËn. (?): Nhận xét về vai trò của đĩa CD so Cã thÓ ph©n tÝch mét chïm s¸ng tr¾ng thµnh víi LK ë trªn ? nh÷ng chïm s¸ng mµu b»ng c¸ch cho nã ph¶n xạ trên mặt ghi của một đĩa CD. (?): Có mấy cách để phân tích ánh sáng III. KÕt luËn chung. tr¾ng ? Có 2 cách để phân tích a/s trắng: Dùng LK hoặc dùng đĩa CD. * H® 3: VËn dông. IV. VËn dông. - GV y/ cầu HS nhắc lại 2 cách để phân 5 phút C8: D¶i a/s hÑp bªn mÐp v¹ch ®en khóc x¹ l¹i.

(102) tÝch a/s tr¾ng.. nh ®i qua LK, nã bÞ ph©n tÝch thµnh chïm ¸nh s¸ng mµu.. - Hớng dẫn HS trả lời C7 đến C9. * Hoạt động 4: Củng cố (3 phút ). (?): Cã mÊy c¸ch ph©n tÝch a/s tr¾ng ? Lµ nh÷ng c¸ch nµo ? - GV hệ thống hoá kiến thức đã học. * Hoạt động 5: Hớng dẫn về nhà (1 phút ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ häc Ghi nhí. - Lµm BT 53 - 54.1/ SBT.. Ngµy so¹n : 06 / 4 / 2015 Ngµy d¹y : 09 / 4/ 2015. TiÕt 61: sù trén c¸c ¸nh s¸ng mµu (bµi tËp) .. A.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: + Hiểu đợc KN về trộn màu a/s. + Trình bày và giải thích đợc TN trộn các a/s màu. + Dựa vào quan sát, có thể mô tả đợc màu của a/s mà ta thu đợc khi trộn 2 hay nhiều a/s mµu víi nhau. * Về kĩ năng: Tiến hành TN để tìm ra quy luật trên màu ánh sáng. * Về thái độ: Ham học hỏi, yêu thích môn học. B. träng t©m: Môc II. C. ChuÈn bÞ . 1.Thày: Một số tấm lọc màu, đèn chiếu có 3 cửa sổ, 1 màn ảnh, 1 giá quang học. 2.Trß. §äc tríc bµi. D. hoạt động dạy học. * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ ( 6 phút ). (?): Có mấy cách phân tích a/s trắng mà em đã học ? Làm BT 53-54.1/ SBT. (TL: * Có 2 cách để phân tích a/s trắng: Dùng LK hoặc dùng đĩa CD. BT 53 – 54.1: C. ChiÕu 1 chïm s¸ng tr¾ng qua mét l¨ng kÝnh. ) * Hoạt động 2: Giới thiệu bài ( 1 phút ). Cã thÓ ph©n tÝch mét chïm s¸ng tr¾ng thµnh nhiÒu chïm s¸ng mµu kh¸c nhau. Ngîc l¹i nÕu trén nhiÒu chùm sáng màu lại với nhau ta sẽ đợc a/s có màu nh thế nào ? * Hoạt động 3: Bài mới. Hoạt động của giáo viên T/ gian Hoạt động của học sinh * H® 1 : T×m hiÓu KN vÒ trén c¸c ¸nh I. ThÕ nµo lµ trén c¸c ¸nh s¸ng mµu víi s¸ng mµu. 4 phót nhau ? - GV y/ cầu HS đọc thông tin / SGK. * Cã thÓ trén c¸c a/s mµu víi nhau b»ng c¸ch (?): ThÕ nµo lµ trén c¸c a/s mµu ? chiÕu c¸c chïm s¸ng mµu vµo cïng mét chç trªn (?): Ph¶i cÇn Ýt nhÊt mÊy a/s mµu khi 1 mµn ¶nh mµu tr¾ng. trén ? Màu của màn ảnh ở chỗ đó là màu mà ta thu đợc (?): T¹o ra c¸c a/s mµu b»ng c¸ch nµo ? khi trén c¸c a/s mµu víi nhau. * H® 2 : Nghiªn cøu c¸ch trén hai ¸nh 17 phót II. Trén hai ¸nh s¸ng mµu víi nhau. s¸ng mµu víi nhau. 1. TN 1. - Y/ cầu HS đọc TT/ SGK. C1: Không khi nào thu đợc ánh sáng màu đen sau khi trén. ( ?) : Nªu M§ cña TN ? 2. KÕt luËn. C¸ch tiÕn hµnh TN ? - Khi trộn 2 a/s màu với nhau ta đợc a/s có màu - GV híng dÉn HS tiÕn hµnh TN víi bé kh¸c. tÊm läc mµu. - Khi hoµn toµn kh«ng cã ¸nh s¸ng th× ta thÊy tèi, tøc lµ thÊy mµu ®en. - Y/ cÇu HS quan s¸t hiÖn tîng vµ tr¶.

(103) lêi C1. ( ?) : VËy qua TN trªn em cã thÓ rót ra đợc KL gì ? - GV chèt l¹i. * H® 3 : Nghiªn cøu sù t¹o thµnh ¸nh 8 phót s¸ng tr¾ng b»ng c¸ch trén 3 a/s mµu thÝch hîp.. - GV y/ cầu HS đọc SGK. - Híng dÉn HS tiÕn hµnh TN 2. ( ?) : A/s thu đợc trên màn chắn có màu g× ? ( ?) : Em cã rót ra KL g× ? - GV më réng vµ chèt l¹i. * H® 4 : VËn dông.. 5 phót. - Gọi 1 HS đọc Ghi nhớ. - Híng dÉn HS tr¶ lêi C3 / SGK. - GV chèt l¹i.. III. Trộn ba ánh sáng màu với nhau để đợc a/s tr¾ng. 1. TN 2. C2: Trộn 3 a/s màu đỏ, lục, lam với nhau ta đợc a/s tr¾ng. 2. KÕt luËn. - Khi trộn 3 chùm sáng đỏ, lục và lam với nhau một cách thích hợp ta đợc a/s có màu trắng. - Trộn 3 a/s màu đỏ cánh sen, màu vàng và màu lam ta cũng đợc a/s trắng. - Trộn các a/s có màu từ tím đến đỏ do LK phân tích ra cũng thu đợc a/s trắng. IV. VËn dông. C3: TN này gọi là TN đĩa tròn Niutơn. Do hiÖn tîng lu ¶nh trªn mµng líi ( vâng m¹c ) nên nếu đĩa quay nhanh, mỗi điểm trên màng lới nhận đợc gần nh đồng thời 3 thứ a/s phản xạ từ 3 vùng đỏ, lục, lam trên đĩa chiếu đến và cho ta c¶m gi¸c mµu tr¾ng.. * Hoạt động 4 : Củng cố (3 phút ). (?): Thế nào là trộn các a/s màu với nhau ? Khi trộn 2 a/s đỏ và lam với nhau ta thu đợc a/s có màu gì ? - GV hệ thống hoá kiến thức đã học. * Hoạt động 5 : Hớng dẫn về nhà (1 phút ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ häc Ghi nhí. - Làm BT 53 - 54.2 đến 53 – 54.5/ SBT.. Ngµy so¹n : 10 / 4 / 2015 Ngµy d¹y : 13 / 4 / 2015 TiÕt 62: mµu s¾c. c¸c vËt díi ¸nh s¸ng tr¾ng vµ díi ¸nh s¸ng mµu.. A.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: + Trả lời đợc câu hỏi: Có a/s màu nào truyền tới mắt ta khi ta nhìn thấy vật màu đỏ, màu xanh, màu trắng, màu đen..? Giải thích đợc hiện tợng đó...

(104) + Giải thích đợc hiện tợng: Khi đặt các vật dới a/s đỏ thì chỉ các vật màu đỏ giữ đợc màu còn các vật khác đều bị thay đổi màu. * VÒ kÜ n¨ng: Nghiªn cøu hiÖn tîng, quan s¸t vµ gi¶i thÝch. * Về thái độ: Ham học hỏi, yêu thích môn học. B. träng t©m: Môc II. C. ChuÈn bÞ . 1.Thày: Hộp TN về tán xạ, các tấm giấy nhỏ màu đỏ, lục, trắng, đen..., 1 số tấm lọc màu. 2.Trß. §äc tríc bµi. D. hoạt động dạy học. * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ ( 6 phút ). (?): Thế nào là trộn các a/s màu với nhau ? Trộn 2 a/s đỏ và lam với nhau ta thu đợc a/s có màu gì ? (TL: * Cã thÓ trén c¸c a/s mµu víi nhau b»ng c¸ch chiÕu c¸c chïm s¸ng mµu vµo cïng mét chç trªn 1 mµn ¶nh mµu tr¾ng. Trộn 2 a/s đỏ và lam với nhau ta đợc a/s hồng nhạt ). * Hoạt động 2: Giới thiệu bài ( 1 phút ). Tại sao lá cây nhìn ban ngày thì có màu xanh mà trong đêm tối ta lại thấy có màu đen ? * Hoạt động 3: Bài mới. Hoạt động của giáo viên T/ gian Hoạt động của học sinh * H® 1 : T×m hiÓu vÒ mµu s¾c c¸c vËt I. Vật màu trắng, vật màu đỏ, vật màu díi ¸nh s¸ng tr¾ng. 7 phót xanh vµ vËt mµu ®en díi ¸nh s¸ng tr¾ng. - GV y/ cầu HS đọc thông tin / SGK. C1: (?): Nếu nhìn thấy các vật màu đỏ, - Có a/s trắng, a/s đỏ, a/s xanh lục đi từ vật đến xanh, tr¾ng th× cã a/s mµu nµo truyÒn m¾t ta. vµo m¾t ta ? - Nh×n thÊy vËt mµu ®en v× cã a/s tõ c¸c vËt bªn (?): NÕu thÊy vËt mµu ®en th× sao ? cạnh đến mắt ta. * N/xÐt: Díi a/s tr¾ng,vËt cã mµu nµo th× cã a/s - Y/ cÇu HS rót ra nhËn xÐt. màu đó truyền vào mắt ta ( trừ vật màu đen ). * H® 2: Nghiªn cøu kh¶ n¨ng t¸n x¹ II. Kh¶ n¨ng t¸n x¹ ¸nh s¸ng mµu cña c¸c ¸nh s¸ng mµu cña c¸c vËt. 20 phót vËt. - GV giíi thiÖu “ hép t¸n x¹ a/s ”, giíi 1. ThÝ nghiÖm vµ quan s¸t. thiÖu vÒ KN “ t¸n x¹ a/s ”. * A/s đỏ → Vật màu đỏ ( trắng ) → Màu - GV giíi thiÖu vÒ c¸ch tiÕn hµnh TN, đỏ. mục đích TN. A/s đỏ → Vật màu lục ( đen ) → Màu ®en. *A/s xanh → VËt mµu xanh (tr¾ng) → - GV tiÕn hµnh TN nh c©u C2, C3. Mµu xanh Y/ cÇu HS quan s¸t vµ rót ra nhËn xÐt. A/s xanh → Vật màu đen ( đỏ ) → Màu ®en. 2. NhËn xÐt. - Vật màu đỏ tán xạ tốt a/s đỏ nhng tán xạ kém a/s xanh. ( ?) : Qua TN trªn em cã rót ra KL g× vÒ - VËt mµu xanh t¸n x¹ tèt a/s xanh nhng t¸n x¹ kh¶ n¨ng t¸n x¹ a/s mµu cña c¸c vËt ? kém a/s đỏ. - VËt mµu tr¾ng t¸n x¹ tèt c¸c a/s mµu. - GV chèt l¹i. - VËt mµu ®en kh«ng cã kh¶ n¨ng t¸n x¹ c¸c a/s mµu. III. KÕt luËn vÒ kh¶ n¨ng t¸n x¹ ¸nh s¸ng mµu cña c¸c vËt . - Vật màu nào thì tán xạ tốt a/s màu đó nhng t¸n x¹ kÐm a/s c¸c mµu kh¸c. - VËt mµu tr¾ng th× t¸n x¹ tèt c¸c a/s mµu. - VËt mµu ®en kh«ng cã kh¶ n¨ng t¸n x¹ c¸c a/s mµu. * H® 3: VËn dông. IV. VËn dông. 7 phót - GV gọi 1 HS đọc Ghi nhớ. C4: - Ban ngµy l¸ c©y cã mµu xanh v× chóng t¸n x¹ tèt a/s xanh trong chïm s¸ng tr¾ng cña MÆt Trêi - Híng dÉn HS tr¶ lêi c¸c c©u hái C4, - §ªm tèi l¸ c©y cã mµu ®en v× kh«ng cã a/s C5, C6. chiếu đến chúng và chúng không có gì để tán xạ. ( HD: C5 : Tờ giấy có màu đỏ. + C6: Ta nh×n thÊy c¸c vËt khi nµo ? Vì a/s đỏ trong chùm sáng trắng truyền qua đợc Tại sao khi nhìn vật màu đỏ (xanh) dới tấm kính đỏ ( nh tấm lọc màu ), rồi chiếu vào tờ.

(105) a/s trắng ta lại thấy màu đỏ (xanh) + C4: T¬ng tù C6. + C5: Tấm kính đỏ đóng vai trò gì ? M¾t ta nh×n thÊy a/s tõ ®©u tíi ? A/s cã mµu nµy lµ do ®©u ? - GV gäi 3 HS tr¶ lêi.. giấy trắng. Tờ giấy trắng tán xạ tốt a/s đỏ. A/s đỏ này lại truyền qua tấm kính đỏ theo chiều ngợc lại, vào mắt ta. Vì thế ta nhìn thấy tờ giấy màu đỏ.. * Hoạt động 4: Củng cố (3 phút ). (?): Nªu KL vÒ kh¶ n¨ng t¸n x¹ a/s mµu cña c¸c vËt ? - GV hệ thống hoá kiến thức đã học. * Hoạt động 5: Hớng dẫn về nhà (1 phút ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ häc Ghi nhí. - Làm BT 55.1 đến 55.3/ SBT.. Ngµy so¹n : 13 / 4 / 2015 Ngµy d¹y : 16 / 4 / 2015. TiÕt 62: c¸c t¸c dông cña ¸nh s¸ng.. A.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: + Nhận biết và nêu đợc một vài hiện tợng chứng tỏ a/s có tác dụng nhiệt, quang, sinh học. Nêu đợc một số ứng dụng tác dụng nhiệt của a/s. + Vận dụng đợc tác dụng nhiệt của a/s trên vật màu trằng và vật màu đen để giải thích một số øng dông thùc tÕ. * VÒ kÜ n¨ng: Nghiªn cøu hiÖn tîng, thu thËp th«ng tin, quan s¸t vµ gi¶i thÝch. * Về thái độ: Ham học hỏi, yêu thích môn học. B. träng t©m: Môc I. C. ChuÈn bÞ . 1.Thày: Hai tấm kim loại giống nhau ( 1 sơn màu trắng, 1 sơn màu đen ), 1 nhiệt kế, 1 đèn 25W, 1 đồng hå, 1 dông cô pin MÆt Trêi ( m¸y tÝnh bá tói...) 2.Trß. §äc tríc bµi. D. hoạt động dạy học. * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ ( 6 phút ). (?): Nªu KL vÒ kh¶ n¨ng t¸n x¹ ¸nh s¸ng mµu cña c¸c vËt ? (TL: * - Vật màu nào thì tán xạ tốt a/s màu đó nhng tán xạ kém a/s các màu khác. - VËt mµu tr¾ng th× t¸n x¹ tèt c¸c a/s mµu. - VËt mµu ®en kh«ng cã kh¶ n¨ng t¸n x¹ c¸c a/s mµu.) * Hoạt động 2: Giới thiệu bài ( 1 phút ). Ngời làm muối đã sử dụng tác dụng gì của a/s Mặt Trời ? * Hoạt động 3: Bài mới. Hoạt động của giáo viên T/ gian Hoạt động của học sinh * H® 1 : T×m hiÓu vÒ t¸c dông nhiÖt I. T¸c dông nhiÖt cña ¸nh s¸ng. cña ¸nh s¸ng. 15 phót 1. T¸c dông nhiÖt cña ¸nh s¸ng lµ g× ? - GV y/ cầu HS đọc thông tin / SGK. C1: (?): H·y nªu mét sè hiÖn tîng chøng - Phơi các vật ở ngoài nắng thì các vật đó sẽ nóng tá a/s chiÕu vµo c¸c vËt sÏ lµm chóng lªn..

(106) nãng lªn ? (?): KÓ mét sè øng dông cña t¸c dông nhiÖt cña a/s ? - Y/ cÇu HS rót ra KL. - GV y/ cÇu HS quan s¸t h×nh 56.2/ SGK. ( ?) : Nªu c¸c dông cô TN ? C¸ch tiÕn hµnh TN ? Mục đích TN ? - GV tiÕn hµnh TN cho HS quan s¸t. - Y/ cÇu HS ghi l¹i KQ cña TN vµ tr¶ lêi C3, rót ra KL. - GV chèt l¹i. * H® 2: T×m hiÓu t¸c dông sinh häc 7 phót cña ¸nh s¸ng.. - T¬ng tù H® 2, GV híng dÉn HS t×m hiÓu t¸c dông sinh häc cña ¸nh s¸ng. - Lu ý HS vËn dông kiÕn thøc thùc tÕ sẵn có để rút ra KL. - GV tæng hîp. * H® 3: T×m hiÓu t¸c dông quang 8 phót ®iÖn cña ¸nh s¸ng.. - Y/ cÇu HS thu thËp TT/ SGK. (?): Pin quang ®iÖn lµ g× ? Chúng đợc dùng ở những dụng cụ nµo ? (?): Để pin hoạt động đợc phải có đk g× ? (?): Pin hoạt động có phải do tác dông nhiÖt cña a/s kh«ng ? (?): Pin quang điện đã biến đổi NL a/s thµnh NL g× ? * H® 4 : VËn dông.. - Gäi 1 HS nh¾c l¹i c¸c t¸c dông cña 4 phót a/s . - Híng dÉn HS vËn dông tr¶ lêi c©u C8 đến C10. - §iÒu khiÓn c¶ líp th¶o luËn, thèng nhất câu trả lời đúng.. * Hoạt động 4: Củng cố (3 phút ). (?): Nªu c¸c t¸c dông cña a/s ? LÊy VD minh ho¹ ? - GV hệ thống hoá kiến thức đã học. * Hoạt động 5: Hớng dẫn về nhà (1 phút ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ häc Ghi nhí. - Làm BT 56.1 đến 56.4/ SBT. - ChuÈn bÞ s½n BCTH trang 150/ SGK.. - Chiếu a/s từ đèn sợi đốt vào tay ta thấy nóng lên. C2: Ph¬i kh« c¸c vËt ngoµi n¾ng, lµm muèi, ngåi sëi nắng trong mùa đông… * KL: ¸nh s¸ng chiÕu vµo c¸c vËt sÏ lµm chóng nóng lên. Khi đó năng lợng a/s đã bị biến thành nhiÖt n¨ng. §ã lµ t¸c dông nhiÖt cña ¸nh s¸ng. 2. Nghiªn cøu t¸c dông nhiÖt cña ¸nh s¸ng trªn vËt mµu tr¾ng vµ vËt mµu ®en. * KÕt qu¶ TN: B¶ng 1. Nhiệt độ LÇn TN. Lóc ®Çu. Sau 1 phót. Sau 2 phót. Sau 3 phót. Víi mÆt tr¾ng Víi mÆt ®en. C3: Trong cùng đk TN thì nhiệt độ của tấm KLđen tăng nhanh hơn nhiệt độ của tấm KL trắng. Nh vËy trong cïng ®iÒu kiÖn th× vËt mµu tèi hÊp thô n¨ng lîng ¸nh s¸ng nhiÒu h¬n vËt mµu s¸ng. II. T¸c dông sinh häc cña ¸nh s¸ng. C4: C¸c c©y cèi thêng ng¶ hoÆc v¬n ra chç cã a/s MÆt Trêi. C©y trång n¬i thiÕu a/s l¸ c©y xanh nh¹t, c©y yÕu. C5: Trẻ em phải tắm nắng buổi sáng sớm để thân thể đợc cứng cáp. * KL: ánh sáng gây ra một số biến đổi nhất định ở c¸c sinh vËt. §ã lµ t¸c dông sinh häc cña ¸nh s¸ng. III. T¸c dông quang ®iÖn cña ¸nh s¸ng. 1. Pin MÆt Trêi. - Lµ nguån ®iÖn cã thÓ ph¸t ra ®iÖn khi cã a/s chiÕu vµo nã. C6: Máy tính bỏ túi, đồ chơi trẻ em…. C7: + Ph¶i cã a/s chiÕu vµo pin. + Khi pin hoạt động nó không nóng lên. Nó không hoạt động do tác dụng nhiệt của a/s. 2. T¸c dông quang ®iÖn cña ¸nh s¸ng. - Pin quang điện: Biến đổi trực tiếp năng lợng a/s thµnh n¨ng lîng ®iÖn. - T¸c dông cña a/s lªn pin quang ®iÖn gäi lµ t¸c dông quang ®iÖn. IV. VËn dông. C8 : GCLâm héi tô c¸c chïm s¸ng song song tõ Mặt Trời tại một điểm đốt nóng vật → T/d nhiÖt. C9 : T¸c dông sinh häc. C10: Mùa đông, trời lạnh, áo màu tối hấp thụ nhiệt tốt gióp c¬ thÓ Êm lªn. Mïa hÌ, trêi nãng, ¸o mµu s¸ng hÊp thô nhiÖt kÐm → Cơ thể đỡ bị nóng lên..

(107) Ngµy so¹n :17 / 4 / 2015 Ngµy d¹y : 20 / 4 / 2015 TiÕt 64: TH: “. nhận biết ánh sáng đơn sắc và ánh sáng không đơn sắc bằng đĩa CD”.. A.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: + Trả lời đợc câu hỏi: Thế nào là một a/s đơn sắc và a/s không đơn sắc ? +Biết cách dùng đĩa CD để nhận biết a/s đơn sắc và không đơn sắc. * Về kĩ năng: Biết tiến hành TN để phân biệt a/s đơn sắc và a/s không đơn sắc. * Về thái độ: Cẩn thận, trung thực. B. trọng tâm: Nhận biết ánh sáng đơn sắc và không đơn sắc. C. ChuÈn bÞ . 1.Thµy: T liÖu. Mỗi nhóm HS: 1 đèn sợi đốt nhỏ, tấm lọc đỏ, lam, đĩa CD, nguồn phát tia Lade, nguồn điện. 2.Trß. Hép catt«ng che tèi. D. hoạt động dạy học. * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ. - KÕt hîp trong bµi. * Hoạt động 2: Bài mới. Hoạt động của thầy Hoạt động của trò * H®1: KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ cña häc sinh I. ChuÈn bÞ. vµ nªu môc tiªu thùc hµnh ( 6 phót ). - Yªu cÇu HS ngåi theo nhãm, nhãm trëng kiÓm tra BCTH cña c¸ nh©n HS. - GV nêu mục tiêu giờ TH: Nhận biết a/s đơn sắc và a/s không đơn sắc. * H®2: Tæ chøc cho häc sinh thùc hµnh II. Néi dung thùc hµnh. (33phót). 1. T×m hiÓu c¬ së lÝ thuyªt . - GV y/ cầu HS nghiên cứu cơ sở lí thuyết - A/s đơn sắc: Là a/s có một màu nhất định, không thể phân trong SGK. tích a/s đó thành các a/s có màu khác đợc. (?): Nªu c¬ së lÝ thuyÕt cña bµi TH ? - A/s không đơn sắc: Cũng có 1 màu nhất định nhng đó là sự pha trộn của nhiều a/s màu. Do đó có thể phân tích a/s - GV chèt l¹i. không đơn sắc thành nhiều a/s màu khác nhau. - Ta sử dụng cách phân tích a/s bằng đĩa CD. - GV híng dÉn HS c¸ch l¾p r¸p TN. 2. L¾p r¸p TN. - GV ph©n chia khi vùc thùc hµnh, ph¸t dông - Ch¾n tríc c¸c nguån s¸ng tr¾ng b»ng c¸c tÊm läc mµu. cô thùc hµnh cho c¸c nhãm. - Đa đĩa CD vào chùm a/s ló ra. - Yêu cầu HS tiến hành TN theo nhóm nh h- - Thay đổi độ nghiêng của đĩa và quan sát a/s phản xạ trong íng dÉn ë môc II.2/ SGK. phßng tèi hoÆc trong thïng c¸ct«ng . 3. Ph©n tÝch kÕt qu¶. - Y/ cầu các nhóm thảo luận, đi đến thống - Trong a/s phản xạ có những màu nào ? - Rót ra KL. nhÊt c¸c môc 1 + 2 / BCTH. - GV quan s¸t, uèn n¾n sai sãt cho c¸c nhãm. 4. Hoµn thµnh BCTH. * Hoạt động 3: Nhận xét – Viết tờng trình ( 6 phút ). - GV yêu cầu HS ngừng TH, GV thu BCTH. GV nhận xét, đánh giá chung về giờ TH. - Yªu cÇu nhãm trëng viÕt B¶n têng tr×nh TN cña nhãm m×nh. * Hoạt động 4: Hớng dẫn về nhà ( 1 phút ). Ngµy so¹n : 20 / 4 / 2015 Ngµy d¹y : 23 / 4 / 2015. TiÕt 65: Tæng kÕt ch¬ng III: quang häc.. A.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: + Tæng hîp, hÖ thèng ho¸ c¸c kiÕn thøc cña ch¬ng III: Quang häc. +RÌn cho HS kÜ n¨ng tr¶ lêi c©u hái vµ lµm bµi tËp. * VÒ kÜ n¨ng: Tr¶ lêi c©u hái vµ lµm c¸c BT. * Về thái độ: Kiên trì, ham học. B. träng t©m: Môc II. C. ChuÈn bÞ . 1.Thµy: T liÖu..

(108) 2.Trß. §äc tríc bµi. D. hoạt động dạy học. * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ. - KÕt hîp trong bµi. * Hoạt động 2: Giới thiệu bài ( 1 phút ). TiÕt tæng kÕt vµ «n tËp ch¬ng III. * Hoạt động 3: Bài mới. Hoạt động của GV T/gian * H®1: ¤n tËp lÝ thuyÕt. 15 phót - GV híng dÉn HS tr¶ lêi c¸c c©u hái tõ 1 đến 16. - Tổ chức thảo luận thống nhất đáp án. * H® 2: VËn dông lµm BT. - GV híng dÉn HS lµm c¸c BT ë phÇn VËn 25 phót dông. - Gäi 4HS lÇn lît lµm c¸c BT 17, 18, 19, 20. - Lu ý HS gi¶i thÝch c¸ch lùa chän. - Víi BT 22. Lu ý HS xÐt c¸c cÆp tam gi¸c đồng dạng. - Víi BT 23, 24. Lu ý HS c¸ch dùng ¶nh, vµ chỉ xét 1 cặp tam giác đồng dạng. - Cñng cè kiÕn thøc vÒ c¸ch t¹o a/s mµu b»ng tÊm läc mµu vµ c¸c t/dông cña a/s qua BT 25+26.. Hoạt động của HS I. Tù kiÓm tra. - HS trả lời các câu hỏi từ 1 đến 16. II. VËn dông. 17. B. 18. B. 19. B. 20. D. 21. a – 4, b – 3, c – 2, d – 1. 22. a) ¶nh ¶o, cïng chiÒu, nhá h¬n vËt. b) d’ = 10 cm. 23.a) ¶nh thËt, ngîc chiÒu, nhá h¬n vËt. b) A’B’ = 2,86 cm. 24. A’B’ = 0,8 cm. 25. a) Màu đỏ b). Màu lam. c) Kh«ng. §ã lµ phÇn cßn l¹i cña chïm s¸ng tr¾ng sau khi đã cản lại tất cả những ánh sáng mà mỗi kính lọc đỏ hoặc lam có thể cản đợc. 26. T¸c dông sinh häc.. * Hoạt động 4: Củng cố (3 phút ). - GV hệ thống hoá kiến thức đã học. * Hoạt động 5: Hớng dẫn về nhà (1 phút ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ «n tËp l¹i LT + BT. - ChuÈn bÞ thi hÕt HK II. Ngµy so¹n : 24 / 4 / 2015 Ngµy d¹y : 27 / 4 / 2015. Ch¬ng IV: sù b¶o toµn vµ chuyÓn ho¸ n¨ng lîng. TiÕt 66: n¨ng lîng vµ sù chuyÓn ho¸ n¨ng lîng.. A.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: + Nhận biết đợc các dạng năng lợng. + Nhận biết đợc sự chuyển hoá giữa các dạng năng lợng. * VÒ kÜ n¨ng: Quan s¸t hiÖn tîng, thu thËp vµ xö lÝ th«ng tin. * Về thái độ: Nghiêm túc, yêu thích môn học. B. träng t©m: Môc II. C. ChuÈn bÞ . 1.Thµy: T liÖu. 2.Trß. §äc tríc bµi. D. hoạt động dạy học. * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ. - KÕt hîp trong bµi. * Hoạt động 2: Giới thiệu bài ( 1 phút ). N¨ng lîng rÊt cÇn thiÕt cho cuéc sèng cña con ngêi. VËy cã nh÷ng d¹ng n¨ng lîng nµo, c¨n cø vµo ®©u mµ nhận biết đợc các dạng năng lợng đó ? * Hoạt động 3: Bài mới. Hoạt động của GV T/gian Hoạt động của HS * H®1: T×m hiÓu vÒ n¨ng lîng. I. N¨ng lîng. - GV y/ cầu HS nhớ lại kiến thức lớp 8, trả 10 phút C1: Tảng đá đợc nâng lên khỏi mặt đất ( có khả lêi C1, C2. n¨ng thùc hiÖn c«ng c¬ häc ). C2: Lµm cho vËt nãng lªn. - Tổ chức thảo luận thống nhất đáp án. * KL 1: Ta nhận biết đợc một vật có năng lợng khi.

(109) (?): Tõ c¸c c©u tr¶ lêi trªn em cã thÓ rót ra KL g× ? * H® 2: T×m hiÓu c¸c d¹ng n¨ng lîng vµ sù chuyÓn ho¸ gi÷a c¸c d¹ng n¨ng lîng 20 phót đó. - GV y/ cÇu HS quan s¸t h×nh 59.1/ SGK. (?): NhËn biÕt n¨ng lîng ®Çu vµ cuèi trong hoạt động của các thiết bị A, B, C, D. (?): ChØ ra sù chuyÓn ho¸ n¨ng lîng trong c¸c thiÕt bÞ A, B, C, D ? - Y/ cÇu HS rót ra KL tõ c©u C3, C4. - GV chèt l¹i.. * H® 3: VËn dông. - GV y/ cầu HS đọc Ghi nhớ. - Híng dÉn HS tr¶ lêi C5. Lu ý HS vËn dông CT tÝnh nhiÖt lîng Q, vµ néi dung §L b¶o toµn vµ chuyÓn ho¸ n¨ng lîng ë líp 8. - GV nhËn xÐt, chèt l¹i.. 10 phót. nã cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn c«ng, cã nhiÖt n¨ng khi nã cã thÓ lµm nãng c¸c vËt kh¸c. II. C¸c d¹ng n¨ng lîng vµ sù chuyÓn ho¸ gi÷a chóng. C3: - ThiÕt bÞ A: (1) c¬ n¨ng thµnh ®iÖn n¨ng, (2) ®iÖn n¨ng thµnh nhiÖt n¨ng. - Thiết bị B: (1) điện năng thành cơ năng, (2) động năng thành động năng . - ThiÕt bÞ C: (1) Ho¸ n¨ng thµnh nhiÖt n¨ng, (2) nhiÖt n¨ng thµnh c¬ n¨ng. - ThiÕt bÞ D: (1) Ho¸ n¨ng thµnh ®iÖn n¨ng, (2) ®iÖn n¨ng thµnh nhiÖt n¨ng. - ThiÕt bÞ E: (1) Quang n¨ng thµnh nhiÖt n¨ng. C4: - Ho¸ n¨ng thµnh c¬ n¨ng trong thiÕt bÞ C. - Ho¸ n¨ng thµnh nhiÖt n¨ng trong thiÕt bÞ D. - Quang n¨ng thµnh nhiÖt n¨ng trong thiÕt bÞ E. - §iÖn n¨ng thµnh c¬ n¨ng trong thiÕt bÞ B. * KL 2: N¨ng lîng cã thÓ chuyÓn ho¸ tõ d¹ng nµy sang d¹ng kh¸c. III. VËn dông. C5: Nhiệt năng mà nớc nhận đợc là: Q = m.c ( t02 – t01) = 2.4200.(80 – 20) = 504000(J). NhiÖt n¨ng nµy do dßng ®iÖn ch¹y qua t¹o ra, vËy cã thÓ nãi r»ng dßng ®iÖn cã n¨ng lîng ( ®iÖn năng ). Chính điện năng này đã chuyển hoá thành nhiÖt n¨ng. ¸p dông §L b¶o toµn n¨ng lîng ta cã thể nói rằng phần điện năng mà dòng điện đã truyÒn cho níc lµ 504000J.. * Hoạt động 4: Củng cố (3 phút ). (?): Khi nµo vËt cã n¨ng lîng ? Cã nh÷ng d¹ng n¨ng lîng nµo ? - GV hệ thống hoá kiến thức đã học. * Hoạt động 5:Hớng dẫn về nhà (1 phút ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ häc Ghi nhí. - Làm các BT 59.1 đến 59.4/ SBT..

(110) Ngµy so¹n : Ngµy d¹y :. / 4 / 2015 / 5/ 2015. Tiết 67: định luật bảo toàn năng lợng.. A.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: + Nhận biết đợc sự chuyển hoá năng lợng trong các hiện tợng cơ và nhiệt. + Nhận biết đợc trong các thiết bị biến đổi năng lợng, phần năng lợng thu đợc cuối cùng bao giê còng nhá h¬n phÇn n¨ng lîng cung cÊp, nghÜa lµ cã phÇn hao hôt vµ phÇn hao hôt nµy b»ng phÇn n¨ng lîng míi xuÊt hiÖn. + Phát biểu đợc định luật bảo toàn năng lợng và vận dụng định luật này để giải thích hoặc dự đoán sự biến đổi năng lợng. * VÒ kÜ n¨ng: Quan s¸t hiÖn tîng, thu thËp vµ xö lÝ th«ng tin. * Về thái độ: Nghiêm túc, yêu thích môn học. B. träng t©m: Môc II. C. ChuÈn bÞ . 1.Thµy: T liÖu. 2.Trß. §äc tríc bµi. D. hoạt động dạy học. * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ ( 5 phút ). (?): Khi nµo vËt cã n¨ng lîng ? Cã nh÷ng d¹ng n¨ng lîng nµo ? ( TL: * Ta nhận biết đợc một vật có năng lợng khi nó có khả năng thực hiện công (cơ năng) hay làm nóng c¸c vËt kh¸c( cã nhiÖt n¨ng ). * Cã c¸c d¹ng NL sau: C¬ n¨ng, nhiÖt n¨ng, ho¸ n¨ng, quang n¨ng, ®iÖn n¨ng…) * Hoạt động 2: Giới thiệu bài ( 1 phút ). Tại sao không thể chế tạo đợc động cơ vĩnh cửu ? * Hoạt động 3: Bài mới. Hoạt động của GV T/gian Hoạt động của HS * H®1: T×m hiÓu vÒ sù chuyÓn ho¸ n¨ng lI. Sù chuyÓn ho¸ n¨ng lîng trong c¸c hiÖn tîng îng trong c¸c hiÖn tîng c¬, nhiÖt ®iÖn. 25 phót c¬, nhiÖt, ®iÖn. - GV y/ cÇu HS quan s¸t h×nh 60.1/SGK. 1. Biến đổi thế năng thành động năng và ngợc l¹i. Hao hôt c¬ n¨ng. a) TN. ( ?) : Mô tả chuyển động của viên bi ? C1: WtA → W®C → WtB. C2: h2 < h1 → WtB < WtA. ( ?) : Trong quá trình chuyển động đó có sự C3: Viªn bi kh«ng thÓ cã thªm nhiÒu n¨ng lîng chuyển hoá giữa động năng và thế năng nh hơn thế năng mà ta đã cung cấp cho nó lúc ban thÕ nµo ? ®Çu ( hay viªn bi kh«ng thÓ sinh ra thªm NL ). Ngoµi c¬ n¨ng cßn cã nhiÖt n¨ng xuÊt hiÖn do ma ( ?) : Viªn bi cã thÓ cã thªm nhiÒu n¨ng ls¸t. îng h¬n kh«ng ? * KL: - Có sự chuyển hoá giữa thế năng và động năng, So s¸nh NL ®Çu vµ cuèi cña viªn bi ? c¬ n¨ng lu«n lu«n gi¶m. ( Chøng tá n¨ng lîng cña PhÇn NL hao hôt biÕn mÊt ®i ®©u ? vËt kh«ng tù sinh ra ). - Phần cơ năng hao hụt đi đã chuyển hoá thành (?): Tõ c¸c c©u tr¶ lêi trªn em cã thÓ rót ra nhiÖt n¨ng. KL g× ? ( Nếu cơ năng tăng thêm thì đó là do dạng năng lợng khác chuyển hoá thành ). 2. Biến đổi cơ năng thành điện năng và ngợc lại. Hao hôt c¬ n¨ng. C4: - Trong m¸y ph¸t ®iÖn: C¬ n¨ng thµnh ®iÖn n¨ng. - Y/cÇu HS quan s¸t h×nh 60.2/ SGK. - Trong động cơ điện: Điện năng thành cơ năng. C5: ( ?) : Trong các thiết bị ở hình 60.2, NL đã -ThÕ n¨ng ban ®Çu cña A lín h¬n thÕ n¨ng mµ qu¶ đợc biến đổi nh thế nào ? nặng B thu đợc..

(111) ( ?) : So s¸nh thÕ n¨ng ban ®Çu cña A vµ thÕ n¨ng cuèi cña B ? (?): Nguyªn nh©n hao hôt ?. (?): Tõ TN ë h×nh 60.2/ SGK em cã rót ra KL g× ? - GV chèt l¹i. - Híng dÉn HS lÊy thªm c¸c VD minh ho¹. * H® 2: §Þnh luËt b¶o toµn n¨ng lîng. - GV th«ng b¸o néi dung §L. - Y/ cÇu HS nh¾c l¹i néi dung cña §L.. 4 phót. * H® 3: VËn dông. 6 phót - Y/ cÇu HS nh¾c l¹i c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n cña bµi. - Híng dÉn HS tr¶ lêi c¸c c©u hái C6, C7. - GV chèt l¹i.. - Nguyªn nh©n hao hôt: + Khi qu¶ nÆng A r¬i xuèng chØ cã mét phÇn thÕ n¨ng biÕn thµnh ®iÖn n¨ng, cßn mét phÇn biÕn thành động năng của chính quả nặng. + Khi dòng điện làm cho động cơ điện quay, kéo theo qu¶ nÆng B lªn th× chØ cã mét phÇn ®iÖn n¨ng biÕn thµnh c¬ n¨ng, cßn mét phÇn thµnh nhiÖt n¨ng lµm nãng d©y dÉn. * KL 2: - Trong §C§, phÇn lín ®iÖn n¨ng chuyÓn ho¸ thµnh c¬ n¨ng. Trong m¸y ph¸t ®iÖn, phÇn lín c¬ n¨ng chuyÓn ho¸ thµnh ®iÖn n¨ng. - Phần năng lợng có ích thu đợc bao giờ cũng nhỏ h¬n phÇn n¨ng lîng ban ®Çu cung cÊp cho m¸y. Phần năng lợng hao hụt đã biến đổi thành dạng n¨ng lîng kh¸c. II. §Þnh luËt b¶o toµn n¨ng lîng. “ N¨ng lîng kh«ng tù sinh ra hoÆc tù mÊt ®i mµ chØ chuyÓn ho¸ tõ d¹ng nµy sang d¹ng kh¸c, hoÆc truyÒn tõ vËt nµy sang vËt kh¸c ”. III. VËn dông. C6: V× tr¸i víi §L b¶o toµn n¨ng lîng. Động cơ hoạt động đợc là có cơ năng. Cơ năng nµy kh«ng thÓ tù sinh ra. Muèn cã c¬ n¨ng nµy buéc ph¶i cung cÊp cho m¸y mét n¨ng lîng ban ®Çu ( dïng NL cña níc, than, cñi, x¨ng dÇu...) C7: Dùng bếp củi cải tiến sẽ hạn chế đợc phần nhiÖt n¨ng truyÒn ra m«i trêng xung quanh nhê vách cách nhiệt. Do đó tiết kiệm củi hơn.. * Hoạt động 4: Củng cố (3 phút ). (?): Phát biểu định luật bảo toàn năng lợng ? (?): Lµm BT 60.2/ SBT. * Hoạt động 5:Hớng dẫn về nhà (1 phút ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ häc Ghi nhí. - Làm các BT 60.1 đến 60.4/ SBT.. Ngµy so¹n : Ngµy d¹y :. TiÕt 67: s¶n xuÊt ®iÖn n¨ng – nhiÖt ®iÖn vµ thuû ®iÖn.. A.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: + Nêu đợc vai trò của điện năng trong đời sống và sản xuất, u điểm của việc sử dụng điện ®iÖn n¨ng so víi c¸c d¹ng n¨ng lîng kh¸c. + Chỉ ra đợc các bộ phận chính trong nhà máy thuỷ điện và nhiệt điện. + Chỉ ra đợc các bộ phận chính trong nhà máy thuỷ điện và nhiệt điện. * VÒ kÜ n¨ng: Quan s¸t, thu thËp vµ xö lÝ th«ng tin. * Về thái độ: Nghiêm túc, yêu thích môn học. B. träng t©m: Môc II + III. C. ChuÈn bÞ . 1.Thµy: T liÖu. 2.Trß. §äc tríc bµi. D. hoạt động dạy học. * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ ( 5 phút ). (?): Nêu cấu tạo và nguyên tắc hoạt động của máy phát điện xoay chiều ? ( TL : - Các máy phát điện xoay chiều đều có hai bộ phận chính là Nam châm và cuộn dây dẫn..

(112) Một trong hai bộ phận đó đứng yên gọi là Stato, bộ phận còn lại có thể quay đợc gọi là Rôto. - Các máy phát điện đều hoạt động dựa trên hiện tợng cảm ứng điện từ.) * Hoạt động 2 : Giới thiệu bài ( 1 phút ). §iÖn n¨ng kh«ng ph¶i lµ d¹ng n¨ng lîng s½n cã mµ ph¶i s¶n xuÊt. VËy ngêi ta s¶n xuÊt ®iÖn n¨ng nh thÕ nµo ? * Hoạt động 3: Bài mới. Hoạt động của GV T/gian Hoạt động của HS * H®1: T×m hiÓu vÒ vai trß cña ®iÖn n¨ng I. Vai trò của điện năng trong đời sống và sản trong đời sống và sản xuất. 10 phót xuÊt. - GV y/ cÇu HS nhí l¹i kiÕn thøc líp 8, tr¶ C1: lêi C1, C2. - Trong đời sống: Thắp sáng, nấu cơm, quạt mát, sëi Êm, xay x¸t…. - Tổ chức thảo luận thống nhất đáp án. - Trong s¶n xuÊt: M¸y tuèt lóa, m¸y tiÖn, m¸y mµi, m¸y khoan, m¸y trén bª t«ng… (?): Tõ c¸c c©u tr¶ lêi trªn em cã thÓ rót ra C2 : KL g× ? - §iÖn n¨ng → C¬ n¨ng: Qu¹t m¸y, m¸y b¬m, m¸y khoan . (?): ViÖc truyÒn t¶i ®iÖn n¨ng tõ nhµ m¸y - §iÖn n¨ng → NhiÖt n¨ng : Bµn lµ, siªu ®iÖn.. điện đến nơi tiêu dùng đợc thực hiện nh thế - Điện năng → Quang năng : Đèn compăc, đèn nào ? Việc truyền tải đó có gì thuận lợi hơn èng.... viÖc vËn chuyÓn c¸c nhiªn liÖu kh¸c? - §iÖn n¨ng → Ho¸ n¨ng : N¹p acquy, phun s¬n. - GV rót ra KL1. C3 : Dùng dây dẫn. Có thể đa đến tận nơi sử dụng mµ kh«ng cÇn xe vËn chuyÓn hay nhµ kho, thïng chøa. * H® 2: T×m hiÓu quy tr×nh s¶n xuÊt ®iÖn II. NhiÖt ®iÖn. n¨ng trong nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn vµ thuû 20 phót C4: ®iÖn. * Các bộ phận chính: Lò đốt, nồi hơi, tuabin, máy - GV y/ cÇu HS quan s¸t h×nh 61.1/ SGK. ph¸t ®iÖn. (?): Nªu c¸c bé phËn chÝnh cña nhµ m¸y * Lò đốt: Hoá năng thành nhiệt năng. nhiÖt ®iÖn ? Nåi h¬i: NhiÖt n¨ng thµnh c¬ n¨ng cña h¬i. Hãy cho biết năng lợng đã đợc chuyển hoá Tuabin: C¬ n¨ng cña h¬i thµnh c¬ n¨ng cña tuabin. từ dạng nào sang dạng nào từ lò đốt than M¸y ph¸t ®iÖn: C¬ n¨ng cña tuabin thµnh ®iÖn qua nåi h¬i sang tuabin vµ trong m¸y ph¸t n¨ng. ®iÖn. * KL1: Trong nhà máy nhiệt điện, nhiệt năng đợc biến đổi thành cơ năng, rồi thành điện năng. - T¬ng tù, GV híng dÉn HS quan s¸t h×nh II. Thuû ®iÖn. 61.2/ SGK. C5: (?): Nªu c¸c bé phËn chÝnh cña nhµ m¸y - Hå níc: ThÕ n¨ng cña níc. thuû ®iÖn ? - èng dÉn níc: ThÕ n¨ng cña níc chuyÓn ho¸ thành động năng của nớc. (?): H·y cho biÕt n¨ng lîng cña níc trong - Tuabin: W® cña níc → W® cña tuabin. hồ chứa đã đợc biến đổi từ dạng nào sang - M¸y ph¸t ®iÖn : W® → §iÖn n¨ng. d¹ng nµo qua c¸c bé phËn: èng dÉn níc, C6 : Mïa kh«, níc Ýt, mùc níc hå thÊp. ThÕ n¨ng tuabin, m¸y ph¸t ®iÖn ? cña níc Ýt, ®iÖn n¨ng Ýt. (?): T¹i sao vÒ mïa kh«, c«ng suÊt cña nhµ * KL 2 : Trong nhµ m¸y thuû ®iÖn, thÕ n¨ng cña nm¸y thuû ®iÖn l¹i gi¶m ®i ? ớc trong hồ chứa đã đợc chuyển hoá thành động n¨ng, råi thµnh nhiÖt n¨ng. * H® 3: VËn dông. IV. VËn dông. - GV gäi HS nh¾c l¹i c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n 5 phót C7: Tãm t¾t: h1 cña bµi. h1 = 1m, S = 1km2 = 106m2. h2 - Y/ cầu HS tóm tắt đề C7. h2 = 200m. A=? - Gäi 1 HS nªu híng gi¶i, c¸c HS kh¸c LG nhËn xÐt. C«ng mµ líp níc réng 1km2, dµy 1m cã thÓ sinh ra khi ch¶y vµo tuabin lµ: - Gäi 1 HS lªn b¶ng ch÷a. A = P.h = V.d.h ( V lµ thÓ tÝch, d lµ träng lîng riªng cña níc ) - GV nhËn xÐt, chèt l¹i. Suy ra: A = 106. 104.1 = 1010 (J). Công đó bằng thế năng của lớp nớc, khi vào tuabin sẽ đợc chuyển hoá thành điện năng..

(113) * Hoạt động 4: Củng cố (3 phút ). (?): Nªu quy tr×nh s¶n xuÊt ®iÖn n¨ng cña nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn, thuû ®iÖn ? (?): Lµm BT 61.1/ SBT. * Hoạt động 5:Hớng dẫn về nhà (1 phút ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ häc Ghi nhí. - Làm các BT 61.1 đến 61.3/ SBT.. Ngµy so¹n : Ngµy d¹y :. TiÕt 68: ®iÖn giã - ®iÖn mÆt trêi - ®iÖn h¹t nh©n.. A.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: + Nêu đợc các bộ phận chính của máy phát điện gió – pin Mặt Trời – Nhà máy điện nguyên tö. + Chỉ ra đợc sự biến đổi năng lợng trong các bộ phận chính của các nhà máy trên. + Nêu đợc u và nhợc điểm của việc sản xuất và sử dụng điện gió, điện hạt nhân, điện Mặt Trêi. * VÒ kÜ n¨ng: Quan s¸t, thu thËp vµ xö lÝ th«ng tin. * Về thái độ: Nghiêm túc, yêu thích môn học. B. träng t©m: Môc I + II + III. C. ChuÈn bÞ . 1.Thµy: T liÖu. 2.Trß. §äc tríc bµi. D. hoạt động dạy học. * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ ( 5 phút ). (?): Nªu KL vÒ s¶n xuÊt ®iÖn n¨ng ë nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn vµ thuû ®iÖn ? (TL : * KL1: Trong nhà máy nhiệt điện, nhiệt năng đợc biến đổi thành cơ năng, rồi thành điện năng. * KL 2 : Trong nhà máy thuỷ điện, thế năng của nớc trong hồ chứa đã đợc chuyển hoá thành động năng, råi thµnh nhiÖt n¨ng.) * Hoạt động 2: Giới thiệu bài ( 1 phút ). Ngoµi c¸ch s¶n xuÊt ®iÖn truyÒn thèng lµ nhiÖt ®iÖn vµ thuû ®iÖn ngêi ta cßn s¶n xuÊt ®iÖn n¨ng nhê giã vµ MÆt Trêi còng nh c¸c chÊt phãng x¹. * Hoạt động 3: Bài mới. Hoạt động của GV T/gian Hoạt động của HS * H®1: T×m hiÓu m¸y ph¸t ®iÖn giã vµ pin I. M¸y ph¸t ®iÖn giã. MÆt Trêi. 20 phút * Gió có thể sinh công, đẩy thuyền buồm, làm đổ - GV y/ cầu HS nhớ lại kiến thức đã học. c©y → Giã cã n¨ng lîng. - Chøng minh giã cã W ? C1: - Giã thæi c¸nh qu¹t truyÒn cho c¸nh qu¹t c¬ n¨ng. - Y/ cÇu HS quan s¸t h×nh 62.1/ SGK. - C¸nh qu¹t quay kÐo theo R«to. + Nghiên cứu sơ đồ máy phát điện gió. - Rôto biến đổi cơ năng thành điện năng. + Nêu sự biến đổi năng lợng. II. Pin MÆt Trêi. - Pin MÆt trêi lµ nh÷ng tÊm ph¼ng lµm b»ng chÊt - GV y/ cầu HS đọc thông tin / SGK. Silic. §ã lµ nh÷ng pin quang ®iÖn còng lµ nguån điện một chiều, trong đó quang năng đợc biến đổi (?): Nªu cÊu t¹o cña pin MÆt Trêi ? trùc tiÕp thµnh ®iÖn n¨ng. - Pin Mặt Trời đợc dùng trong đồng hồ đeo tay, (?): Pin Mặt Trời biến đổi a/s Mặt Trời m¸y tÝnh bá tói, hay c¸c m¸y ph¸t ®iÖn nhá ë c¸c thµnh n¨ng lîng nµo ? gia đình . Chúng đợc sử dụng ở những dụng cụ nào ? C2: C«ng suÊt sö dông tæng céng: P = 20.100 + 10.75 = 2750 (W). - Y/ cầu HS đọc và làm C2. C«ng suÊt cña ¸nh s¸ng MÆt Trêi cÇn cung cÊp cho pin MÆt Trêi: 2750 . 10 = 27500 (W). DiÖn tÝch c¸c tÊm pin MÆt Trêi:.

(114) (?): M¸y ph¸t ®iÖn giã vµ pin MÆt Trêi cã u ®iÓm g× ? - GV chèt l¹i. * H® 2: Nghiªn cøu vÒ nhµ m¸y ®iÖn h¹t 7 phót nh©n. (?): Nhà máy điện hạt nhân biến đổi năng lợng hạt nhân thành dạng năng lợng gì ? (?): Nh÷ng lu ý khi x©y dùng vµ sö dông nhµ m¸y ®iÖn h¹t nh©n ? * H® 3: Sö dông tiÕt kiÖm ®iÖn n¨ng. 8 phót - GV y/ cÇu HS nh¾c l¹i c¸c kiÕn thøc chÝnh cña bµi. - Y/ cÇu HS tr¶ lêi C3, C4. (?): Cần phải làm nh thế nào để tiết kiệm ®iÖn n¨ng ?. 27500/ 1400 = 19,6 m2. * KL: M¸y ph¸t ®iÖn giã vµ pin MÆt Trêi gän nhÑ cã thÓ cung cÊp n¨ng lîng ®iÖn cho nh÷ng vïng núi, hải đảo xa xôi. III. Nhµ m¸y ®iÖn h¹t nh©n. - Nhà máy điện hạt nhân biến đổi năng lợng hạt nh©n thµnh n¨ng lîng ®iÖn, cã thÓ cho c«ng suÊt rất lớn nhng phải có thiết bị bảo vệ rất cẩn thận để ng¨n c¸c bøc x¹ cã thÓ g©y nguy hiÓm chÕt ngêi. IV. Sö dông tiÕt kiÖm ®iÖn n¨ng. C3: - Nåi c¬m ®iÖn: §iÖn n¨ng chuyÓn ho¸ thµnh nhiÖt n¨ng. - Qu¹t ®iÖn: §iÖn n¨ng chuyÓn ho¸ thµnh c¬ n¨ng. - §Ìn LED, bót thö ®iÖn: §iÖn n¨ng chuyÓn ho¸ thµnh quang n¨ng. C4: Hiệu suất lớn hơn ( đỡ hao phí ).. * Hoạt động 4: Củng cố (3 phút ). (?): Nªu quy tr×nh s¶n xuÊt ®iÖn n¨ng cña m¸y ph¸t ®iÖn giã, pin MÆt Trêi vµ nhµ m¸y ®iÖn h¹t nh©n ? (?): Lµm BT 62.1/SBT. * Hoạt động 5:Hớng dẫn về nhà (1 phút ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ häc Ghi nhí. - Làm các BT 62.1 đến 62.4/ SBT.. Ngµy so¹n : Ngµy d¹y :. / 5 / 2015 / 5 / 2015. TiÕt 68: ¤n tËp.. A.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: + Tæng hîp, hÖ thèng ho¸ c¸c kiÕn thøc cña phÇn ®iÖn tõ vµ toµn bé ch¬ng Quang häc. +RÌn cho HS kÜ n¨ng tr¶ lêi c©u hái vµ lµm bµi tËp. * VÒ kÜ n¨ng: Tr¶ lêi c©u hái vµ lµm c¸c BT. * Về thái độ: Kiên trì, ham học. B. träng t©m: PhÇn Quang häc. C. ChuÈn bÞ . 1.Thµy: T liÖu..

(115) 2.Trß. §äc tríc bµi. D. hoạt động dạy học. * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ. - KÕt hîp trong bµi. * Hoạt động 2: Giới thiệu bài ( 1 phút ). TiÕt tæng kÕt vµ «n tËp. * Hoạt động 3: Bài mới. Hoạt động của GV * H®1: ¤n tËp lÝ thuyÕt. - GV hớng dẫn HS ôn tập LT đã học.. T/gian 15 phót. - Lu ý các vấn đề chính về: + Dßng ®iÖn xoay chiÒu. + M¸y ph¸t ®iÖn xoay chiÒu. + M¸y biÕn thÕ. + HiÖn tîng khóc x¹ ¸nh s¸ng. + ThÊu kÝnh héi tô. + ThÊu kÝnh ph©n k×. + M¾t – m¸y ¶nh. + KÝnh lóp. - Tổ chức thảo luận thống nhất đáp án. - GV chèt l¹i.. * H® 2: VËn dông lµm BT. - GV híng dÉn HS lµm c¸c BT vËn dông. - Gäi 4HS lÇn lît lµm c¸c BT 17, 18, 19, 20. - Lu ý HS gi¶i thÝch c¸ch lùa chän. - Víi BT1/ Tr 151 SGK. Lu ý HS vÏ h×nh minh ho¹.. 25 phót. Hoạt động của HS I. ¤n tËp LT. 1. dßng ®iÖn xoay chiÒu. - Là dòng điện luân phiên đổi chiều. 2. M¸y ph¸t ®iÖn xoay chiÒu. - Gåm nam ch©mvµ cuén d©y dÉn. - Hoạt động dựa trên hiện tợng cảm ứng điện từ 3. M¸y biÕn thÕ. - Dùng để tăng, giảm hiệu điện thế. - Dïng gi¶m hao phÝ khi truyÒn t¶i ®iÖn n¨ng ®i xa. 4. HiÖn tîng khóc x¹ ¸nh s¸ng. - Lµ hiÖn tîng a/s bÞ g·y khóc khi tia s¸ng truyÒn tõ MT trong suèt nµy sang MT trong suèt kh¸c. 5. ThÊu kÝnh héi tô. - Cã phÇn r×a máng h¬n phÇn gi÷a. - Cho ¶nh thËt khi d > f, cho ¶nh ¶o khi d < f. - Dïng lµm kÝnh l·o. 6. ThÊu kÝnh ph©n k×. - Cã phÇn r×a dµy h¬n phÇn gi÷a. - Lu«n cho ¶nh ¶o nhá h¬n vËt n»m trong kho¶ng tiªu cù. - Dïng lµm kÝnh cËn. 7. M¾t – M¸y ¶nh. - VËt kÝnh cña m¸y ¶nh t¬ng tù nh thÓ thuû tinh. - Phim t¬ng tù nh mµng líi. * ¶nh ph¶i hiÖn lªn ë phim ( mµng líi ). 8. KÝnh lóp. - Là TKHT có tiêu cự ngắn dùng để quan sát các vËt nhá. II. VËn dông. 1. BT 1/ Tr 151 – SGK. a) Tia s¸ng bÞ g·y khóc khi truyÒn qua mÆt níc. §ã lµ hiÖn tîng khóc x¹ ¸nh s¸ng. b) Gãc tíi b»ng 600. Gãc khóc x¹ nhá h¬n 600. N S P. I. Q. K - Víi BT 42 – 43.4/ SBT. + Lu ý HS c¸ch dùng ¶nh. + NhËn xÐt vÒ tÝnh chÊt ¶nh. + Vận dụng lí thuyết về đờng truyền đặc biệt của các tia sáng để tìm O, F, F’.. N’ 2. BT42-43.4/ SBT. a) A’B’ lµ ¶nh ¶o v× nã cïng chiÒu víi vËt. b) Thấu kính đã cho là TKHT vì A’B’ là ảnh ảo lớn h¬n vËt. c) Xác định O, F, F’ bằng cách vẽ hình.. - Gọi 1 HS lên bảng vẽ hình và tóm tắt đề. - Gäi 1 HS nªu híng gi¶i.. B’ B. - Gäi 1 HS lªn b¶ng tr×nh bµy lêi gi¶i.. I.

(116) Δ. A’. F. A. O. F’. - GV nhËn xÐt, chèt l¹i. * Cách xác định: - Nèi B víi B’ c¾t trôc chÝnh t¹i quang t©m O. - Từ O dựng đờng vuông góc với trục chính ta có vị trí đặt TK. - Tõ B dùng tia tíi BI song song víi trôc chÝnh cña TK. Nèi IB’ kÐo dµi c¾t trôc chÝnh t¹i F’. LÊy OF = OF’. * Hoạt động 4: Củng cố (3 phút ). - GV hệ thống hoá kiến thức đã học. * Hoạt động 5:Hớng dẫn về nhà (1 phút ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ «n tËp l¹i LT + BT.. Ngµy so¹n : Ngµy d¹y :. / 5 / 2015 / 5 / 2015. TiÕt 69: ¤n tËp (TIÕP).. A.Mục tiêu : Qua bài học giúp học sinh nắm đợc: * VÒ kiÕn thøc: + Tæng hîp, hÖ thèng ho¸ c¸c kiÕn thøc cña phÇn ®iÖn tõ vµ toµn bé ch¬ng Quang häc. +RÌn cho HS kÜ n¨ng tr¶ lêi c©u hái vµ lµm bµi tËp. * VÒ kÜ n¨ng: Tr¶ lêi c©u hái vµ lµm c¸c BT. * Về thái độ: Kiên trì, ham học. B. träng t©m: PhÇn Quang häc. C. ChuÈn bÞ . 1.Thµy: T liÖu. 2.Trß. §äc tríc bµi. D. hoạt động dạy học. * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ. - KÕt hîp trong bµi. * Hoạt động 2: Giới thiệu bài ( 1 phút ). TiÕt tæng kÕt vµ «n tËp. * Hoạt động 3: Bài mới. Hoạt động của GV T/gian Hoạt động của HS * H®1: ¤n tËp lÝ thuyÕt. 15 phót I. ¤n tËp LT. - GV hớng dẫn HS ôn tập LT đã học. 1. dßng ®iÖn xoay chiÒu. - Là dòng điện luân phiên đổi chiều. - Lu ý các vấn đề chính về: 2. M¸y ph¸t ®iÖn xoay chiÒu. - Gåm nam ch©mvµ cuén d©y dÉn. + Dßng ®iÖn xoay chiÒu. - Hoạt động dựa trên hiện tợng cảm ứng điện từ 3. M¸y biÕn thÕ. - Dùng để tăng, giảm hiệu điện thế. + M¸y ph¸t ®iÖn xoay chiÒu. - Dïng gi¶m hao phÝ khi truyÒn t¶i ®iÖn n¨ng ®i xa. + M¸y biÕn thÕ. 4. HiÖn tîng khóc x¹ ¸nh s¸ng. - Lµ hiÖn tîng a/s bÞ g·y khóc khi tia s¸ng truyÒn + HiÖn tîng khóc x¹ ¸nh s¸ng. tõ MT trong suèt nµy sang MT trong suèt kh¸c. 5. ThÊu kÝnh héi tô. + ThÊu kÝnh héi tô. - Cã phÇn r×a máng h¬n phÇn gi÷a. - Cho ¶nh thËt khi d > f, cho ¶nh ¶o khi d < f. + ThÊu kÝnh ph©n k×. - Dïng lµm kÝnh l·o. 6. ThÊu kÝnh ph©n k×. + M¾t – m¸y ¶nh. - Cã phÇn r×a dµy h¬n phÇn gi÷a. - Lu«n cho ¶nh ¶o nhá h¬n vËt n»m trong kho¶ng + KÝnh lóp. tiªu cù..

(117) - Tổ chức thảo luận thống nhất đáp án. - GV chèt l¹i.. * H® 2: VËn dông lµm BT. - GV híng dÉn HS lµm c¸c BT vËn dông. - Gäi 4HS lÇn lît lµm c¸c BT 17, 18, 19, 20. - Lu ý HS gi¶i thÝch c¸ch lùa chän. - Víi BT1/ Tr 151 SGK. Lu ý HS vÏ h×nh minh ho¹.. 25 phót. - Dïng lµm kÝnh cËn. 7. M¾t – M¸y ¶nh. - VËt kÝnh cña m¸y ¶nh t¬ng tù nh thÓ thuû tinh. - Phim t¬ng tù nh mµng líi. * ¶nh ph¶i hiÖn lªn ë phim ( mµng líi ). 8. KÝnh lóp. - Là TKHT có tiêu cự ngắn dùng để quan sát các vËt nhá. II. VËn dông. 1. BT 1/ Tr 151 – SGK. a) Tia s¸ng bÞ g·y khóc khi truyÒn qua mÆt níc. §ã lµ hiÖn tîng khóc x¹ ¸nh s¸ng. b) Gãc tíi b»ng 600. Gãc khóc x¹ nhá h¬n 600. N S P. I. Q. K - Víi BT 42 – 43.4/ SBT. + Lu ý HS c¸ch dùng ¶nh. + NhËn xÐt vÒ tÝnh chÊt ¶nh. + Vận dụng lí thuyết về đờng truyền đặc biệt của các tia sáng để tìm O, F, F’.. N’ 2. BT42-43.4/ SBT. a) A’B’ lµ ¶nh ¶o v× nã cïng chiÒu víi vËt. b) Thấu kính đã cho là TKHT vì A’B’ là ảnh ảo lớn h¬n vËt. c) Xác định O, F, F’ bằng cách vẽ hình.. - Gọi 1 HS lên bảng vẽ hình và tóm tắt đề. B’. - Gäi 1 HS nªu híng gi¶i.. B. I. - Gäi 1 HS lªn b¶ng tr×nh bµy lêi gi¶i. Δ. A’. F. A. O. F’. - GV nhËn xÐt, chèt l¹i. * Cách xác định: - Nèi B víi B’ c¾t trôc chÝnh t¹i quang t©m O. - Từ O dựng đờng vuông góc với trục chính ta có vị trí đặt TK. - Tõ B dùng tia tíi BI song song víi trôc chÝnh cña TK. Nèi IB’ kÐo dµi c¾t trôc chÝnh t¹i F’. LÊy OF = OF’. * Hoạt động 4: Củng cố (3 phút ). - GV hệ thống hoá kiến thức đã học. * Hoạt động 5:Hớng dẫn về nhà (1 phút ). - Yªu cÇu HS vÒ nhµ «n tËp l¹i LT + BT. - ChuÈn bÞ thi hÕt HK II. Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. / 5 / 2015 / 5 / 2015. TiÕt 70: kiÓm tra häc kú II. (Phòng GD – Sở GD ra đề ).

(118)

(119)

Giao an Vat li9

Trích đoạn

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về