CHUYEN ĐỀ LÀM VĂN - VĂN BẢN TỰ SỰ

Chào mừng
quý Thầy Cô
đến dự giờ
thăm lớp
10A5


Chọn đáp án đúng và có liên quan đến nội dung chun
đề của 2 tiết học hơm nay.
1. Tóm tắt các hành động, lời nói, tâm trạng của nh/vật chính
theo diễn biến của các sự việc đó bằng lời văn của mình
2. Cần vận dụng các thao tác chứng minh, giải thích, phân
tích, bác bỏ,…
3. Chọn sự việc chi tiết tiêu biểu là khâu quan trọng trong quá
trình viết hoặc kể lại một câu chuyện.
4. Trước khi tóm tắt VBTS, cần đọc kĩ vb, xác định nh/vật
chính cũng như các sự việc xảy ra với nhân vật chính đó.
5. Ngơn ngữ tồn tại dưới hai dạng: nói và viết.


Chọn đáp án đúng và có liên quan đến nội dung chun
đề của 2 tiết học hơm nay.
1. Tóm tắt các hành động, lời nói, tâm trạng của nh/vật chính
theo diễn biến của các sự việc đó bằng lời văn của mình

3. Chọn sự việc chi tiết tiêu biểu là khâu quan trọng trong quá
trình viết hoặc kể lại một câu chuyện.
4. Trước khi tóm tắt VBTS, cần đọc kĩ vb, xác định nh/vật
chính cũng như các sự việc xảy ra với hân vật chính đó.

Lớp 10A5


BỐ CỤC BÀI HỌC

I. CHỌN SỰ VIỆC, CHI TIẾT TIÊU
1. Các
khái niệm:
BIỂU
TRONG
BÀI VĂN TỰ SỰ - Tiết
1 a. Tự sự
b. Sự việc
c. Chi tiết
2. Cách chọn sự việc, chi tiết tiêu biểu

II. TĨM TẮT VĂN BẢN TỰ SỰ:
1. Mục
Tiết
2 đích, u cầu tóm tắt VBTS theo nhân
vật chính
2. Cách tóm tắt VBTS theo nhân vật chính


I. CHỌN SỰ VIỆC, CHI TIẾT TIÊU
1/CácTRONG
khái niệm:
BIỂU
BÀI VĂN TỰ SỰ
a. Tự sự (kể chuyện)

Là phương thức trình bày một chuỗi các sự việc, từ
sự việc này tới sự việc kia, cuối cùng dẫn tới một kết
thúc, thể hiện một ý nghĩa.


Khơng bao lâu, Đà cầu hơn. Vua vơ tình gả con gái là Mị
Châu cho con trai Đà là Trọng Thuỷ. Trọng Thuỷ dỗ Mị
Châu cho xem trộm nỏ thần rồi ngầm làm một cái lẫy
nỏ khác thay vuốt Rùa Vàng, nói dối là về phương Bắc
thăm cha. Nói rằng: “Tình vợ chồng khơng thể lãng
qn, nghĩa mẹ cha khơng thể dứt bỏ. Ta nay trở về
thăm cha, nếu như đến lúc hai nước thất hoà, Bắc Nam
cách biệt, ta lại tìm nàng, lấy gì làm dấu?”. Đáp:
“Thiếp phận nữ nhi, nếu gặp cảnh biệt li thì đau đớn
khơn xiết. Thiếp có áo gấm lơng ngỗng thường mặc
trên mình, đi đến đâu sẽ rứt lông mà rắc ở ngã ba
đường để làm dấu, như vậy sẽ có thể cứu được nhau”.
Trọng Thuỷ mang lẫy thần về nước. Đà được lẫy cả mừng,
cử binh
sang
đánh.
cậy xanh),
có nỏ thần,
vẫn điềm
1/bèn
Trong
đoạn
VB
trênVua
(màu

có những
sự việc
nhiên
đánh
nóiđây
rằng:
khơng
sợ biểu
nỏ thần
nào
xảy
ra?cờ,
Cócười
thểmà
xem
là“Đà
sự việc
tiêu
khơng?


Khơng bao lâu, Đà cầu hơn. Vua vơ tình gả con gái là Mị
Châu cho con trai Đà là Trọng Thuỷ. Trọng Thuỷ dỗ Mị
Châu cho xem trộm nỏ thần rồi ngầm làm một cái lẫy
nỏ khác thay vuốt Rùa Vàng, nói dối là về phương Bắc
SỰNói
VIỆC:
CHIA
MC.
thăm cha.

rằng:TT
“Tình
vợTAY
chồng
khơng thể lãng
qn, nghĩa mẹ cha không thể dứt bỏ. Ta nay trở về
thăm cha, nếu như đến lúc hai nước thất hoà, Bắc Nam
cách biệt, ta lại tìm nàng, lấy gì làm dấu?”. Đáp:
“Thiếp phận nữ nhi, nếu gặp cảnh biệt li thì đau đớn
khơn xiết. Thiếp có áo gấm lơng ngỗng thường mặc
trên mình, đi đến đâu sẽ rứt lơng mà rắc ở ngã ba
đường để làm dấu, như vậy sẽ có thể cứu được nhau”.
Trọng Thuỷ mang lẫy thần về nước. Đà được lẫy cả mừng,
cử binh
sang
đánh.
cậy xanh),
có nỏ thần,
vẫn điềm
1/bèn
Trong
đoạn
VB
trênVua
(màu
có những
sự việc
nhiên
đánh
nóiđây

rằng:
khơng
sợ biểu
nỏ thần
nào
xảy
ra?cờ,
Cócười
thểmà
xem
là“Đà
sự việc
tiêu
khơng?


I. CHỌN SỰ VIỆC, CHI TIẾT TIÊU
1/CácTRONG
khái niệm:
BIỂU
BÀI VĂN TỰ SỰ
b. Sự việc:
- KN: Sự việc là cái xảy ra được nhận thức có ranh
giới rõ ràng, phân biệt với những cái xảy ra khác.


I. CHỌN SỰ VIỆC, CHI TIẾT TIÊU
1/CácTRONG
khái niệm:
BIỂU

BÀI VĂN TỰ SỰ
b. Sự việc:
Theo em, thế nào là sự việc tiêu biểu trong VBTS?


I. CHỌN SỰ VIỆC, CHI TIẾT TIÊU
1/CácTRONG
khái niệm:
BIỂU
BÀI VĂN TỰ SỰ
b. Sự việc:

- Sự việc tiêu biểu: là sv quan trọng góp phần
hình thành cốt truyện, gắn liền với NV chính trong
tp. Mỗi sv có thể có nhiều chi tiết.


I. CHỌN SỰ VIỆC, CHI TIẾT TIÊU
1/CácTRONG
khái niệm:
BIỂU
BÀI VĂN TỰ SỰ
b. Sự việc:

Và sự việc tiêu biểu có vai trị như thế nào
trong VBTS?


I. CHỌN SỰ VIỆC, CHI TIẾT TIÊU
1/CácTRONG

khái niệm:
BIỂU
BÀI VĂN TỰ SỰ
b. Sự việc:
- Vai trò của sự việc trong vb tự sự: là cơ sở để dẫn
dắt câu chuyện; tô đậm đặc điểm tính cách nhân vật,
tạo sự hấp dẫn với người đọc người nghe.


Khơng bao lâu, Đà cầu hơn. Vua vơ tình gả con gái là Mị
Châu cho con trai Đà là Trọng Thuỷ. Trọng Thuỷ dỗ Mị
Châu cho xem trộm nỏ thần rồi ngầm làm một cái lẫy
nỏ khác thay vuốt Rùa Vàng, nói dối là về phương Bắc
thăm cha. Nói rằng: “Tình vợ chồng khơng thể lãng
qn, nghĩa mẹ cha khơng thể dứt bỏ. Ta nay trở về
thăm cha, nếu như đến lúc hai nước thất hoà, Bắc Nam
cách biệt, ta lại tìm nàng, lấy gì làm dấu?”. Đáp:
“Thiếp phận nữ nhi, nếu gặp cảnh biệt li thì đau đớn
khơn xiết. Thiếp có áo gấm lơng ngỗng thường mặc
trên mình, đi đến đâu sẽ rứt lông mà rắc ở ngã ba
đường để làm dấu, như vậy sẽ có thể cứu được nhau”.
Trọng Thuỷ mang lẫy thần về nước. Đà được lẫy cả mừng,
2/bèn
SV:
MC
cócậy
2 chi
tiết.
Đóvẫn
là chi

cửTT
binhchia
sangtay
đánh.
Vua
có nỏ
thần,
điềmtiết gì?
Có
thểđánh
xemcờ,
đây
là mà
chinói
tiếtrằng:
tiêu“Đà
biểu
khơng?
sao?
nhiên
cười
khơng
sợ nỏVì
thần


Khơng bao lâu, Đà cầu hơn. Vua vơ tình gả con gái là Mị
Châu cho con trai Đà là Trọng Thuỷ. Trọng Thuỷ dỗ Mị
Châu cho xem trộm nỏ thần rồi ngầm làm một cái lẫy nỏ
khác thay vuốt Rùa Vàng, nói dối là về phương Bắc thăm

cha. Nói rằng: “Tình vợ chồng khơng thể lãng qn, nghĩa
mẹ cha khơng thể dứt bỏ. Ta nay trở về thăm cha, nếu
như đến lúc hai nước thất hoà, Bắc Nam cách biệt, ta
lại tìm nàng, lấy gì làm dấu?”. Đáp: “Thiếp phận nữ nhi,
nếu gặp cảnh biệt li thì đau đớn khơn xiết. Thiếp có áo
gấm lơng ngỗng thường mặc trên mình, đi đến đâu sẽ
rứt lông mà rắc ở ngã ba đường để làm dấu, như vậy
sẽ có thể cứu được nhau”.
Trọng Thuỷ mang lẫy thần về nước. Đà được lẫy cả mừng,
2/bèn
SV:
MC
cócậy
2 chi
tiết.
Đóvẫn
là chi
cửTT
binhchia
sangtay
đánh.
Vua
có nỏ
thần,
điềmtiết gì?
Có
thểđánh
xemcờ,
đây
là mà

chinói
tiếtrằng:
tiêu“Đà
biểu
khơng?
sao?
nhiên
cười
khơng
sợ nỏVì
thần


I. CHỌN SỰ VIỆC, CHI TIẾT TIÊU
1/CácTRONG
khái niệm:
BIỂU
BÀI VĂN TỰ SỰ
c. Chi tiết:
Từ việc trả lời câu hỏi, em hãy cho biết, thế
nào là chi tiết trong VBTS? Biểu hiện của chi
tiết là những gì?


I. CHỌN SỰ VIỆC, CHI TIẾT TIÊU
1/CácTRONG
khái niệm:
BIỂU
BÀI VĂN TỰ SỰ
c. Chi tiết:

- KN: Là tiểu tiết của tác phẩm mang sức chứa
lớn về ND, cảm xúc và tư tưởng.
- Biểu hiện: Chi tiết có thể là một cử chỉ, một lời
nói, một hành động của nhân vật, 1 hình ảnh thiên
nhiên, ...


I. CHỌN SỰ VIỆC, CHI TIẾT TIÊU
1/CácTRONG
khái niệm:
BIỂU
BÀI VĂN TỰ SỰ
c. Chi tiết:
Vậy thế nào là chi tiết tiêu biểu trong VBTS?


I. CHỌN SỰ VIỆC, CHI TIẾT TIÊU
1/CácTRONG
khái niệm:
BIỂU
BÀI VĂN TỰ SỰ
c. Chi tiết:
- Chi tiết tiêu biểu: Là chi tiết có giá trị nghệ
thuật cao, làm cho các sự việc thêm sinh động.
CTTB là chi tiết quan trọng trong sự việc.


I. CHỌN SỰ VIỆC, CHI TIẾT TIÊU
2/Cách
chọn sự

việc,
chi TỰ
tiếtSỰ
tiêu
BIỂU
TRONG
BÀI
VĂN
biểu:
a/ Bài tập:

Văn bản Truyện ADV và MC – TT: SGK 40-43


Văn bản Truyện ADV và MC – TT: SGK 40-43
THẢO LUẬN NHĨM: 5 PHÚT
Nhóm 1 (PHỊNG 1) : Từ đầu đến nỏ thần bị xem
trộm - đánh tráo. (Tìm các SV và chọn một
SV đầu để xác định các chi tiết)
Nhóm 2: (PHỊNG 2) Tiếp theo đến ADV chém đầu
MC. (Tìm các SV và chọn một SV cuối để
xác định các chi tiết)
Nhóm 3: (PHỊNG 3) Rút ra lý thuyết về cách
chọn sự việc, chi tiết tiêu biểu trong
văn tự sự.


I. CHỌN SỰ VIỆC, CHI TIẾT TIÊU
2/Cách
chọn sự

việc,
chi TỰ
tiếtSỰ
tiêu
BIỂU
TRONG
BÀI
VĂN

biểu:
a/ Bài tập:
Văn bản Truyện ADV và MC – TT: SGK 40-43
- Sự việc tiêu biểu:
+ ADV xây thành, chế nỏ
+ ADV gả MC cho TT và cho ở rể
+ MC cho TT xem nỏ thần
+ Vợ chồng MC-TT chia tay nhau
+ Giặc đến xâm lược, ADV chủ quan mất thành
+ ADV chém đầu MC


I. CHỌN SỰ VIỆC, CHI TIẾT TIÊU
2/Cách
chọn sự
việc,
chi TỰ
tiếtSỰ
tiêu
BIỂU
TRONG

BÀI
VĂN

biểu:
a/ Bài tập:
- SV: ADV xây thành, chế nỏ
Có các chi tiết:
+ Xây đến đâu lỡ đến đó
+ ADV lập đàn – cầu thần linh giúp
+ ADV được cụ già báo sẽ có người đến giúp
+ ADV được Rùa Vàng giúp xây thành trong nửa
tháng, rộng nghìn trượng, tên Cơ Lơn Thành...
+ Rùa Vàng từ biệt ADV - khuyên ADV tu đức...
+ Rùa Vàng cho ADV móng vuốt chế tạo vũ khí
+ ADV sai Cao Lỗ chế tạo nỏ thần, bắn ra trăm phát
+ Triệu Đà sang xâm lược thua trận.


I. CHỌN SỰ VIỆC, CHI TIẾT TIÊU
2/Cách
chọn sự
việc,
chi TỰ
tiếtSỰ
tiêu biểu:
BIỂU
TRONG
BÀI
VĂN
b/ Cách chọn:

- Xác định đề tài chủ đề bài văn.
- Dự kiến cốt truyện gồm nhiều sự việc nối tiếp
nhau.
- Triển khai các sự việc bằng các chi tiết.


Củng cố
Câu 1: Chi tiết không thuộc về sự việc Trọng Thủy
và Mị Châu chia tay nhau là:
a. Lúc chia tay, Trọng Thủy hỏi Mị Châu: “Ta lại tìm
nàng lấy gì làm dấu?”
b. Mị Châu đáp: “Thiếp có cái áo lơng ngỗng…sẽ rứt
lông mà rắc ở ngã ba đường để làm dấu”
c. Sau đó, Trọng Thủy mang lẫy nỏ về phương Bắc.
d. Theo dấu lông ngỗng, Trọng Thủy đuổi theo cha con
An Dương Vương.