GREEN EYE ENVIRONMENT
CÔNG TY MÔI TRNG
TM NHÌN XANH
GREE
Tel: (08)5150181
Fax: (08)8114594
www.gree-vn.com
ThS: Huyønh Ngoïc Phöông Mai
© Copyright 2006 gree-vn.com, All rights reserved. Xin ghi rõ ngun khi bn phát hành li thông tin t trang này.
6-1
CHNG 6
NHU CU OXY HÓA HC
6.1 GII THIU CHUNG
Ch tiêu COD đc dùng đ xác đnh hàm lng cht hu c có trong nc thi sinh
hot và nc thi công nghip. COD là lng oxy cn thit đ oxy hóa cht hu c
thành CO
2
và H
2
O di tác dng ca các cht oxy hóa mnh. Phng trình phn ng
oxy hóa có th biu din đn gin nh sau:
C
n
H
a
O
b
N
c
+ (n + a/4 - b/2 - 3/4c) O
2
å nCO
2
+ (a/2 - 3/2c)H
2
O + cNH
3
(6 - 1)
Trong thc t hu nh tt c các cht hu c đu b oxy hóa di tác dng ca các
cht oxy hóa mnh trong môi trng acid. Amino (s oxy hóa -3) s chuyn thành
NH
3
-N (phng trình 1). Tuy nhiên, nit hu c có s oxy hóa cao hn s chuyn
thành nitrate.
Khi phân tích COD, các cht hu c s chuyn thành CO
2
và H
2
O, ví d c glucose và
lignin đu b oxy hóa hoàn toàn. Do đó, giá tr COD ln hn BOD và có th COD rt ln
hn nhiu so vi BOD khi mu cha đa phn nhng cht khó phân hy sinh hc, ví d
nc thi giy có COD >> BOD do hàm lng lignin cao.
Mt trong nhng hn ch ch yu ca phân tích COD là không th xác đnh phn cht
hu c có kh nng phân hy sinh hc và không có kh nng phân hy sinh hc. Thêm
vào đó phân tích COD không cho bit tc đ phân hy sinh hc ca các cht hu c có
trong nc thi di điu kin t nhiên.
u đim chính ca phân tích ch tiêu COD là cho bit kt qu trong mt khong thi
gian ngn hn nhiu (3 gi) so vi BOD (5 ngày). Do đó trong nhiu trng hp, COD
đc dùng đ đánh giá mc đ ô nhim cht hu c thay cho BOD. Thng BOD = f x
COD, trong đó f là h s thc nghim.
6.2 CÁC PHNG PHÁP PHÂN TÍCH COD Ã DÙNG
Nhiu cht oxy hóa hóa hc đã đc dùng đ xác đnh nhu cu oxy hóa hóa hc ca
nc b ô nhim. Nhiu nm trc đây, dung dch KMnO
4
đc dùng trong phân tích
COD. Mc đ oxy hóa do permanganate thay đi theo nhng loi hp cht khác nhau
và mc đ oxy hóa thay đi đáng k theo nng đ các tác cht s dng.
Giá tr COD xác đnh bng phng pháp này luôn luôn nh hn nhiu so vi BOD
5
.
iu đó chng t rng permanganate không th oxy hóa hoàn toàn tt c các cht hu
c có trong nc phân tích.
Ceric sulfate, iodate kali, và dichromate kali là nhng cht oxy hóa đã đc dùng trong
phân tích COD. Trong đó, dichromate kali là cht oxy hóa thích hp nht vì dichromate
kali có kh nng oxy hóa hoàn toàn hu ht các cht hu c thành CO
2
và nc. Vì tt
GREEN EYE ENVIRONMENT
CễNG TY MễI TRNG
TM NHèN XANH
GREE
Tel: (08)5150181
Fax: (08)8114594
www.gree-vn.com
ThS: Huyứnh Ngoùc Phửụng Mai
â Copyright 2006 gree-vn.com, All rights reserved. Xin ghi rừ ngun khi bn phỏt hnh li thụng tin t trang ny.
6-2
c cỏc cht oxy húa du dựng vi lng d nờn cn phi xỏc nh lng cũn tha.
Sau khi phn ng kt thỳc tớnh toỏn lng cht oxy húa tht s ó dựng oxy húa
cht hu c. K
2
Cr
2
O
7
l cht rt d xỏc nh bt c lng d cũn li no (dự nh) sau
phn ng. Do ú, K
2
Cr
2
O
7
chim u th hn nhiu cht oxy húa khỏc.
K
2
Cr
2
O
7
cú th oxy húa hon ton cht hu c trong mụi trng acid mnh v mt
nhit xỏc nh. Cỏc cht hu c d bay hi cú sn trong mu hoc to thnh trong
quỏ trỡnh phõn hy d dng b tht thoỏt nờn quỏ trỡnh ngng t hon lu rt cn thit.
Mt s cht hu c, c bit l cỏc acid bộo phõn t lng thp, khụng b oxy húa nu
khụng cú cht xỳc tỏc. Ag+ l tỏc nhõn xỳc tỏc rt hiu qu c dựng. Cỏc
hydrocacbon thm v pyridine khụng b oxy húa trong iu kin thớ nghim.
6.3 PHN TCH COD BNG K
2
Cr
2
O
7
K
2
Cr
2
O
7
l hp cht tng i r tin v cú tinh khit cao, sau khi sy nhit
103
0
C, cú th dựng pha dung dch nng 1N chớnh xỏc bng cỏch cõn v pha
loóng trong mt th tớch thớch hp. K
2
Cr
2
O
7
l cht oxy húa mnh trong mụi trng acid
mnh. Phng trỡnh phn ng tng quỏt cú th biu din nh sau:
C
n
H
a
O
b
N
c
+ dCr
2
O
7
2-
+ (8d + c)H
+
ồ nCO
2
+ (a + 8d - 3c)/2 H
2
O + cNH
4
+
+ 2dCr
3+
(6 - 2)
Trong ú
d = 2n/3 + a/6 - b/3 - c/2
Phng phỏp phõn tớch mu cú COD cao
Trong bt k phng phỏp xỏc nh COD no, cht oxy húa phi cũn d sau phn ng
m bo cỏc cht hu c b oxy húa hon ton.
Do ú phi cú mt lng thớch hp cht oxy húa cũn tha sau phn ng i vi tt c
cỏc mu, t ú mi xỏc nh c lng thc s ó tham gia phn ng.
Hu nh tt c cỏc dung dch ca cỏc cht kh u b oxy húa dn dn bi oxy khụng
kbớ hũa tan vo dung dch tr khi mu c bo qun khụng tip xỳc vi khụng khớ. Ion
Fe
2+
l tỏc nhõn kh hiu qu ca dichromate. Dung dch cha Fe
2+
c pha t
Ferrous Ammonium Sulfate (FAS) khỏ tinh khit v bn vng. Tuy nhiờn trong dung
dch, Fe
2+
b oxy húa dn dn bi O
2
do ú cn phi chun b li mi khi s dng. Phn
ng gia FAS v K
2
Cr
2
O
7
c biu din nh sau:
6Fe
2+
+ Cr
2
O
7
2-
+ 14H
+
ồ 6Fe
3+
+ 2Cr
3+
+ 7H
2
O
Mu trng
GREEN EYE ENVIRONMENT
CƠNG TY MƠI TRNG
TM NHÌN XANH
GREE
Tel: (08)5150181
Fax: (08)8114594
www.gree-vn.com
ThS: Huỳnh Ngọc Phương Mai
© Copyright 2006 gree-vn.com, All rights reserved. Xin ghi rõ ngun khi bn phát hành li thơng tin t trang này.
6-3
C phân tích COD và BOD đc dùng đ xác đnh lng oxy cn đ oxy hóa các cht
hu c có trong mu. Phép phân tích phi bo đm kt qu giá tr COD ca mu khơng
b nh hng ca bt k ngun cht hu c nào khác gây ra. Vì vy mu trng cn
đc xác đnh trong các thí nghim COD và BOD.
Ch th
in th oxy hóa kh thay đi rt nhiu ti đim dng ca tt c các phn ng oxy hóa
kh. Nhng bin đi này có th nhn bit d dàng bng đin th k. Ngồi ra cng có
th s dng ch th oxy hóa kh đ xác đnh đim dng ca phn ng. Ferroin là mt
ch th hu hiu dùng đ nhn bit phn ng đã kt thúc khi tt c Fe
2+
đã b oxy hóa
hồn tồn. Khi đó màu xanh ca Cr
3+
sinh ra do q trình kh Cr
2
O
7
2-
chuyn thành
màu nâu đ.
Tính tốn
Phng pháp xác đnh mu COD thp
Phng pháp trên đúng vi mu có COD > 50mg/L. i vi nhng mu có COD < 50
mg/L cn phi dùng dung dch K
2
Cr
2
O
7
lỗng hn đ có th xác đnh chính xác hn
lng K
2
Cr
2
O
7
cho vào và còn tha sau phn ng. iu quan trng phi chú ý là t l
th tích H
2
SO
4
đm đc: tng th tích (mu + dd K
2
Cr
2
O
7
) = 1:1. Nu t l này nh hn,
nng lng oxy hóa ca dung dch s gim đáng k, trái li lng dichomate tiêu tn
cho mu trng s tha.
Phng pháp làm gim lng cht thi đc hi
Gim th tích mu + tác nhân hóa hc s dng
Tr ngi ca các cht vơ c
Mt s ion vơ c có th b ơxy hóa di điu kin thí nghim COD và gây sai s tha
rt ln. Cl
-
là mt trong nhng ion gây sai s ln nht cho thí nghim COD:
6Cl
-
+ Cr
2
O
7
2-
+ 14 H
+
å 3Cl
2
+ 2Cr
3+
+ 7H
2
O
Khc phc bng cách dùng HgSO
4
Hg
2+
+ 2Cl
-
⇔ HgCl
2
(β
2
= 1,7 x10
13
)
Nitrit b oxy hóa thành nitrate cng gây ra sai s COD. Khc phc bng cách thêm
sulphamic acid vào dung dch dichnmate.
mL mẫu
p
hân tích
3
V
m
a
ã
u
t
r
a
én
g
ơ
û nhi
ệt
độ
p
h
o
øn
g
(
V
m
a
ã
u
t
r
a
én
g
ơ
û 1
50
- V
m
a
ã
u
đo
)
x x 0
,
1 x 8000
COD =
COD =
(
A - B
)
x M x 8000
mL mẫu
p
hân tích