Bài Học Từ Cuộc Sống NTTK -2010
Phần trích dẫn thông báo tuyển sinh sau đại học 2010 – Trường ĐH Nông Lâm TP.HCM
1. Hình thức và thời gian đào tạo
Đào tạo tiến sĩ: Hệ tập trung: 4 năm đối với người tốt nghiệp ĐH, 3 năm đối với thạc sĩ
Đào tạo thạc sĩ: Hệ tập trung 02 năm.
2. Điều kiện dự thi
Thi Cao học: Người đã tốt nghiệp đại học đúng ngành hoặc phù hợp với ngành,
chuyên ngành đăng ký dự thi. Người có bằng tốt nghiệp ĐH gần với ngành, chuyên ngành đăng ký
dự thi phải học bổ sung kiến thức trước khi dự thi.
Người có bằng tốt nghiệp ĐH loại khá, ngành tốt nghiệp đúng hoặc phù hợp với ngành đăng
ký dự thi, được thi ngay sau khi tốt nghiệp. Những đối tượng còn lại phải có ít nhất một (01) năm
kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực chuyên môn phù hợp với ngành dự thi.
Điều kiện để thí sinh xét tuyển thẳng :Tốt nghiệp ĐH hệ chính quy loại giỏi trở lên, đúng
ngành dự thi, có bằng khen giấy khen về thành tích học tập hoặc NCKH từ cấp trường trở lên vào
cuối khóa học ,có chứng chỉ tiếng Anh TOEFL 450 (IELTS 5.0)
Xét tuyển nghiên cứu sinh: Người dự tuyển đào tạo trình độ tiến sĩ phải có các điều kiện
sau:
Có bằng thạc sĩ phù hợp với chuyên ngành đăng ký dự tuyển; Có một bài luận về dự định
nghiên cứu; Có hai thư giới thiệu của hai nhà khoa học; Có chứng chỉ tiếng Anh TOEFL 450
(IELTS 5.0)
3 Lệ phí ôn tập và thi tuyển
- Lệ phí thi Cao học: 500.000 đồng/người; NCS: 1.500.000 đồng/thạc sĩ (2.000.000đ/cử nhân)
,
T rích bảng môn thi tuyển sinh cao học 2010
Ngành Công nghệ
thực phẩm và đồ
uống
*TOEFL 400*
Toán Cao cấp -
Thống kê
Hóa sinh
Mở Ngành Mới: Công Nghệ Thực Phẩm
Việt Nam là nước nông nghiệp nhiệt đới, các sản phẩm nông nghiệp đa dạng và phong phú, song chỉ
một số lượng khá khiêm tốn đạt các tiêu chuẩn và yêu cầu của thị trường quốc tế. Ngoài ra, hầu hết
các mặt hàng xuất khẩu vẫn còn ở dưới dạng nguyên liệu và sơ chế, do vậy hiệu quả kinh tế mang
lại cho người sản xuất lẫn ngành xuất khẩu không cao.
Nguyên nhân chủ yếu là do nước ta chưa có đủ các công nghệ chế biến thích hợp. Nếu phát triển tốt
ngành này, không những chúng ta có thể đảm bảo duy trì một thị trường tiêu thụ ổn định cho người
nông dân mà còn có thể thay thế các sản phẩm ngọai nhập, nhằm tiết kiệm nguồn ngọai tệ cho đất
nước cũng như trực tiếp tạo ra công ăn việc làm cho người dân và các ngành nghề, dịch vụ liên quan
khác.
- Thời gian đào tạo trình độ thạc sĩ ngành Công nghệ thực phẩm là 02 năm (1 năm học, 0,6 - 1 năm
làm luận văn)
- Chương trình đào tạo yêu cầu tổng cộng 47-48 tín chỉ, được xây dựng theo cấu trúc chương trình
khung của Bộ Giáo Dục và Đào Tạo được ban hành theo quyết định số Số: 45/2008/QĐ-BGD&ĐT
ngày 05/8/2008.
VT 09/01/2010. NTTK – 0643 610701
1
Bài Học Từ Cuộc Sống NTTK -2010
- Đối tượng tuyển sinh là những ứng viên có văn bằng tốt nghiệp đại học ngành Bảo quản chế biến
nông sản phẩm, Công nghệ thực phẩm hoặc văn bằng tốt nghiệp đại học chính quy ngành gần.
- Số lượng tiếp nhận đào tạo mỗi khóa khoảng 20-30 người.
M ục tiêu đào tạo:
• Về kiến thức: Cập nhật và hệ thống hóa những kiến thức cơ bản và cơ sở liên quan đến quá
trình chế biến thực phẩm và đồ uống để hình thành và cung cấp các sản phẩm chế biến đáp
ứng những yêu cầu của người tiêu dùng và xã hội. Lập kế họach phát triển sản phẩm. Tổ
chức thực hiện dự án, triển khai công nghệ và những tiến bộ kỹ thuật.
• Kỹ năng: Phân tích và tổng hợp các vấn đề nảy sinh trong sản xuất và tiêu dùng; thiết kế và
thực hiện các hoạt động nghiên cứu và phát triển công nghệ; có khả năng độc lập nghiên cứu
và truyền đạt kiến thức cho mọi người.
ĐỀ CƯƠNG ÔN THI MÔN SINH HÓA & HÓA THỰC PHẨM
CHUYÊN NGÀNH: CÔNG NGHỆ THỰC PHẨM VÀ ĐỒ UỐNG
CHƯƠNG 1 : NƯỚC TRONG THỰC PHẨM
1.1. Đại cương về nước trong thực phẩm
1.1.1. Cấu trúc của phân tử nước, nước ở trạng thái lỏng, trạng thái đóng băng
1.1.2. Hoạt độ nước (aw) :
- Nước liên kết và nước tự do.
- Khái niệm về hoạt độ nước, ý nghĩa của hoạt độ nước trong bảo quản thực phẩm. Các biện
pháp làm giảm hoạt độ nước của thực phẩm. Các ứng dụng trong sản xuất
- Đường đẳng nhiệt hấp phụ và đường thoát hơi. Hiện tượng trễ hấp phụ. Các ứng dụng trong
chế biến và bảo quản
1.2. Ảnh hưởng của hoạt độ nước đến các phản ứng gây hư hỏng thực phẩm
- Ôxy hóa chất béo
- Sẫm màu phi enzyme
- Phản ứng thủy phân
- Sự phát triển của các vi sinh vật
CHƯƠNG 2 : GLUCID
VT 09/01/2010. NTTK – 0643 610701
2
Bài Học Từ Cuộc Sống NTTK -2010
2.1. Monosaccharide
2.1.1. Cấu trúc và danh pháp
2.1.2. Các tính chất được ứng dụng trong thực phẩm : tính hút nước và tính hòa tan, tham gia vào
các phản ứng caramel, sậm màu phi enzyme
2.1.3. Tính chất cảm quan : vị ngọt
2.2. Oligosaccharide
2.2.1. Cấu trúc và danh pháp - Đường khử và đường không khử
2.2.2. Tính chất của một số đường quan trọng : saccharose và đường nghịch đảo, maltose, lactose, β-
cyclodextrine.
2.3. Polysaccharide
2.3.1. Cấu trúc : chuỗi mang gốc acid, chuỗi mang gốc kiềm…
2.3.2. Tương tác giữa các chuỗi: các kiểu liên kết giữa các chuỗi : xoắn kép, hộp trứng… Khả năng
tạo keo, gel và kết tủa.
2.3.3. Các polysaccharide quan trọng (cấu trúc, tính chất, ứng dụng…) : tinh bột, các chiết xuất từ
rong biển (agar, carageenan, alginate), cellulose và các dẫn xuất (CMC, HPMC…), pectine,
chitosan.
2.4. Các phản ứng liên quan đến các glucid trong thực phẩm :
- Phản ứng khử nhóm carbonyl, phản ứng ôxy hóa nhóm carbonyl
-Phản ứng sẫm màu phi enzyme (phản ứng Maillard)
CHƯƠNG 3 : LIPID
3.1. Acid béo
3.1.1. Phân loại, danh pháp, cấu trúc, các acid béo thiết yếu
3.1.2. Tính chất ứng dụng trong thực phẩm :
- Điểm nóng chảy và cấu trúc tinh thể
- Tính hòa tan và khả năng tạo nhũ
3.2. Glyceride
3.2.1. Cấu trúc và phân loại (triacylglycerol, phosphatide)
VT 09/01/2010. NTTK – 0643 610701
3
Bài Học Từ Cuộc Sống NTTK -2010
3.2.2. Các tính chất ứng dụng trong thực phẩm
- Điểm nóng chảy (các yếu tố ảnh hưởng), trạng thái vật lý của chất béo ở một nhiệt độ nhất
định
- Khả năng bị thủy phân
- Khả năng bị ôxy hóa
3.3. Các hợp chất có khả năng tạo nhũ và ổn định nhũ : mono-, diglycerid, phospholipid, sucroester
(cấu trúc, tính chất). Các chất tạo nhũ và ổn định nhũ có trong tự nhiên. Các ứng dụng trong chế
biến thực phẩm
3.4. Các phản ứng gây hư hỏng chất béo và các biện pháp phòng ngừa :
- Phản ứng thủy phân
- Phản ứng ôxy hóa
- Các biện pháp phòng ngừa
CHƯƠNG 4 : PROTEIN
4.1. Amino acid
4.1.1. Cấu trúc, phân loại
4.1.2. Tính chất bị ion hóa và tính đẳng điện và các ứng dụng
4.1.3. Tính chất cảm quan (vị)
4.2. Peptid
4.2.1. Cấu trúc, danh pháp
4.2.2. Tính chất bị ion hóa và tính đẳng điện và các ứng dụng
4.2.3. Tính chất cảm quan (vị)
4.3. Protein
4.3.1. Cấu trúc bậc I, II, III và IV. Phân loại.
4.3.2. Sự biến đổi điện tích theo pH môi trường, điểm đẳng điện và ứng dụng trong chế biến và bảo
quản thực phẩm.
4.3.3. Sự biến tính của protein và các ứng dụng trong thực phẩm
4.3.4. Các tính chất chức năng của protein :
VT 09/01/2010. NTTK – 0643 610701
4
Bài Học Từ Cuộc Sống NTTK -2010
- Tạo gel (khả năng cùng tạo gel với polysaccharide) (điều kiện, tính chất)
- Tạo nhũ và tạo bọt, khả năng ổn định nhũ và bọt (điều kiện, tính chất)
- Khả năng ổn định các chất thơm
4.4. Các hệ protein thực phẩm và tính chất của chúng : thịt cá, trứng, sữa, lúa mì, đậu nành:
- Cấu trúc, các biến đổi sau giết mỗ và thu hoạch
- Tính chất, khả năng kết gel, khả năng tạo nhũ, tạo bọt…
- Ứng dụng trong chế biến và bảo quản thực phẩm
CHƯƠNG 5 : HỆ SINH HÓA RAU QUẢ
5.1. Khái niệm : rau, quả
5.2. Sự biến đổi của rau quả sau thu hoạch : hô hấp, chín, lão hóa
5.3. Các chất hợp chất màu trong rau quả : carotenoid, flavonoid, chlorophyll…
5.4. Phản ứng sậm màu ở rau quả : sậm màu enzyme và sậm màu phi emzyme
CÂU HỎI ÔN TẬP MÔN HÓA THỰC PHẨM
1. Amino acid/Protein
+ Cấu tạo chung, tính chất, cách phân loại amino acid. Tên viết tắt của các amino acid
(3 chữ cái & 1 chữ cái).
+ Cho biết thành phần và tính chất của mạch nhánh R của các amino acid (acid, bazơ,
vòng thơm ).
+ Khái niệm acid amin thiết yếu và không thiết yếu. Kể tên một số acid amin thiết yếu
đối với con người.
+ Peptide: sự hình thành và cấu trúc của liên kết peptide. Vẽ liên kết peptide giữa 2
amino acid. Xác định đầu N và đầu C của một polypeptide. Cách gọi tên một
polypeptide.
+ Cho biết bốn bậc cấu trúc của protein và các tương tác để ổn định chúng.
+ Các loại cấu trúc bậc hai phổ biến. Mô tả từng loại cấu trúc, vị trí của liên kết hydro.
Các loại amino acid tiêu biểu của từng loại cấu trúc bậc hai.
+ Chức năng, tính chất chung của protein. Phân lọai protein.
+ Tính lưỡng tính và điểm đẳng điện của protein.
+ Protein bị biến tính bởi các yếu tố nào? Phân biệt biến tính thuận nghịch và không
thuận nghịch.
Glucid
+ Công thức cấu tạo chung của glucid. Phân biệt các loại đường: aldose, ketose, triose,
pentose, hexose, pyranose, furanose?
VT 09/01/2010. NTTK – 0643 610701
5
CH
2
OH
HHO
OHH
HHO
CH
2
OH
O
Bài Học Từ Cuộc Sống NTTK -2010
+ Cấu tạo và tính chất của monosaccharid. Viết công thức cấu tạo của glucose?
Mannose? Ribose? Galactose? Ribulose? Fructose? Lactose? Sucrose? Maltose?
(công thức mạch thẳng, mạch vòng).
+ Cấu tạo và tính chất của một số polysaccharide (tinh bột, cellulose, glycogen, pectin,
agar, chitosan)
+ Trình bày những khác biệt quan trọng giữa amylose và amylose pectin (kích thước,
cấu trúc, độ hòa tan). Cấu trúc bậc 2 của amylose.
+ Cho một loại đường có công thức như sau:
+ Đây là đường aldose hay ketose? Pentose
hay hexose? Dang mạch vòng của đường
này là furanose hay pyranose? Cấu hình
quang học (D hay L; α hay β).
Lipid
• Trình bày cấu tạo, tính chất, chức năng của các nhóm chất lipid: acid béo,
triacylglycerols, phospholipids, Sphingolipid.
• Cách viết tắt cho tên acid béo. Phân biệt acid béo bão hòa và không bão hòa.
• Cấu tạo, tính chất công nghệ của lipid (phản ứng thủy phân, phản ứng xà phòng hóa,
phản ứng chuyển este hóa, phản ứng hydrogen hóa, sự nhũ tương hóa lipid).
• Các chỉ số đặc trưng của lipid (chỉ số Iod, chỉ số xà phòng hóa…….)
Enzyme
• Bản chất, tính chất, trung tâm hoạt động của Enzyme. Phân loại enzyme. Cách gọi
tên enzyme.
• Các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động của enzyme.
• Trình bày và nêu ý nghĩa của phương trình Michaelis-Menten.
• Tính đặc hiệu của enzyme. Chất họat hóa và ức chế enzyme.
Trao đổi chất
Chu trình đường phân (glycolysis) Embden – Mayehoff:
Các phản ứng trong tiến trình đường phân EM (10 bước/phản ứng)
Cơ chất và sản phẩm của mỗi bước.
Các enzyme tham gia phản ứng (cơ chế xúc tác)
Năng lượng được sinh ra
Điều hòa chu trình đường phân
Oxy hóa pyruvate thành acetyl CoA.
Chu trình Krebs (TCA)
Các phản ứng
Cơ chất và sản phẩm của mỗi bước
Khi nào CO
2
được sinh ra
Năng lượng được sinh ra
Điều hòa chu trình Krebs
VT 09/01/2010. NTTK – 0643 610701
6
Bài Học Từ Cuộc Sống NTTK -2010
β-oxy hóa chất béo.
Sinh tổng hợp protein trong mô bào động vật.
Chuỗi hô hấp mô bào: đặc điểm, mục đích, enzyme và sơ đồ chuỗi hô hấp.
ĐỀ CƯƠNG ÔN THI LIÊN THÔNG CAO ĐẲNG LÊN ĐẠI HỌC
MÔN: BẢO QUẢN CHẾ BIẾN SẢN PHẨM ĐÔNG VẬT
Phần 1
Khái niệm về sữa. Các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng sữa, phương pháp bảo quản sữa tươi
sau khi vắt
Tính chất hóa học của sữa: nước, protein, chất béo, lactose
Tính chất vật lý của sữa và ứng dụng trong thực tế: pH, độ acid, tỷ trọng, điểm đông đặc.
Chất béo của sữa: cấu tạo, thành phần, vai trò của chất béo trong bảo quản và chế biến
Protein sữa: cấu tạo, thành phần, vai trò của protein trong bảo quản và chế biến sữa và sản
phẩm sữa
Đường lactose: cấu tạo, thành phần, vai trò trong bảo quản và chế biến sữa và sản phẩm sữa
Đồng hóa sữa: mục đích, khác biệt giữa sữa đồng hóa 1 pha và đồng hóa 2 pha. Nhiệt độ, áp
suất, thời gian đồng hóa
Các quá trình nhiệt hóa trong bảo quản chế biến sữa: nhiệt hóa, thanh trùng LTLT HTST,
siêu thanh trùng (Ultra Pasteurization), tiệt trùng UHT
Quá trình tách béo: nguyên lý, ứng dụng trong sản xuất các sản phẩm sữa 10. Quá trình bốc
hơi nước hay cô đặc (evaporation): ứng dụng trong chế biến sản phẩm sữa
Phần 2
Sự biến đổi hóa sinh của thịt sau khi giết mổ: protein, chất béo, glycogen
Nhũ tương thịt là gì. Các yếu tố ảnh hưởng đến sự ổn định của nhũ tương thịt
Ứng dụng nitrate, nitrite trong chế biến thịt. Mục đích, liều lượng, phương pháp sử
dụng, tính an toàn
Kỹ thuật làm khô (dehydration) ứng dụng trong chế biến thịt. Các dạng sấy sử dụng
nhiệt, ướp muối
Quy trình chế biến nem chua, giải thích các công đoạn chế biến
Quy trình chế biến lạp xưởng, giải thích các công đoạn chế biến
Quy trình chế biến chả lụa, giải thích các công đoạn chế biến
VT 09/01/2010. NTTK – 0643 610701
7
Bài Học Từ Cuộc Sống NTTK -2010
Chất lượng thịt tươi: khái niệm và qui định theo tiêu chuần Việt Nam
Chất lượng thịt chế biến: khái niệm và qui định theo tiêu chuần Việt Nam
Các phương pháp bảo quản thịt và các sản phẩm chế biến từ thịt: cơ chế bảo quản,
phương pháp tiến hành và lưu ý khi thực hiện.
Dừng Lại Một Phút Giây
Dừng lại một phút giây, ta còn gì cho những cái đã qua, đang qua và sắp qua trong đời?
Nó đi qua nhiều thứ, đặc biệt là những nẻo đường khói bụi. Nó thích cái kiểu người lướt qua người,
hơi tàn nhẫn với nhau một chút, nhỡ đâu vô tình đi qua người yêu cũ thì sao nhưng đời dạy nó biết
nhiều. Chí ít thì nó cũng khôn ra rằng, đời toàn người tốt cả nên sẽ không có chuyện vô tình đi lướt
qua nhau. Chỉ có cố tình không thèm nhìn mặt nhau thôi. Những thứ thờ ơ, lãnh đạm, tê tái ấy nó
mang vác làm hành trang để sống với đời.
Tư tưởng của nó thuộc dạng không bình thường (với một số người) và tuyệt đối không bình thường
(với số còn lại), nên có người thấy nó sống như một con thú hoang. Nó nhận thức rằng đời ác nghiệt
lắm nên phải sống tàn nhẫn chút, giả dối chút, đừng tin ai mà quan trọng nhất, phải hơn người ta để
khỏi bị ai ức chế. Nó coi đó như mục tiêu đời mình, sống và phấn đấu để cao hơn người khác, và
năm tháng qua, nó lướt đi như vũ bão, vùn vụt với những thứ lớn lao quá đỗi. Đi nhiều và quên cũng
nhiều.
Một chiều, nó về nhà, nhìn mẹ đang khom lưng lau nhà, nó thấy thương thương nên giành lau giúp.
Ngồi kì cọ từng ngóc ngách, từng chút, từng chút và nó dừng lại. Hai mươi năm nay mẹ kì cọ thế
này bao lâu rồi? Hai mươi năm nay mẹ đã làm những gì và còn làm những gì để nó mải miết đi lo
những thứ lớn lao đời nó? Câu hỏi vô vọng mà câu trả lời cũng chơi vơi. Nó hỏi mẹ câu khác nhẹ
nhàng hơn (với nó): "Mẹ ơi, con lau nhà mẹ vui không mẹ?" - "Mẹ cười, con biết tự lo cho mình là
mẹ vui rồi".
Nó đi nhiều, để rồi chiều đó ngơ ngác một phần ba cuộc đời. Chỉ riêng cái việc lau nhà, mẹ dành cho
nó hai mươi năm, vậy những cái khác nữa mẹ đã làm thì nó mang ơn mẹ bao nhiêu lần của hai mươi
năm? Chiều đó, nó lần đầu dụi mắt nhìn cái định nghĩa mới của "lớn lao". Nó tầm thường nên nghĩ
lớn là bự, là to, là những thứ với mỏi tay mới chạm được, có khi, hụt chân rồi vẫn chưa hình dung ra
chứ nói gì chạm tay. Mẹ yêu nó, lớn lao với mẹ là nó biết tự chăm sóc bản thân, nhỡ đâu ngày
không còn mẹ Nó cúi mặt cho những lớn lao đời mẹ.
Nó thương bàn tay mình cầm viết mỏi mòn, sao chưa một lần chạm đến những chai sần của một bàn
tay khác, vì gia đình chai sạn, vì nó mà chai thêm nhiều hơn nữa. Nó rưng rưng xúc động khi bạn
trai (cũ) nấu cơm đãi nó, sao chưa một lần cảm ơn mẹ vì những hạt gạo nuôi nó một phần ba cuộc
đời?
Phút giây đó dừng lại để nó ngẩn ngơ cả phần đời đã qua, liệu có còn thành công nào là lớn lao
không khi nó lãng quên cả những yêu thương nuôi dưỡng nó thành nhân? Đời vốn dĩ hay quên cả
những điều cần phải nhớ, hay là đời vẫn nhớ chỉ vì con người hay quên?
Dừng lại một phút giây để nó biết rằng bàn tay người ta vốn nhỏ sao cứ hoài vươn đến những vì sao
khi chưa đủ tầm. Sao không để bàn tay chạm vào những chai sần của mẹ, lau nước mắt cơ cực của
VT 09/01/2010. NTTK – 0643 610701
8
Bài Học Từ Cuộc Sống NTTK -2010
mẹ, đỡ đần cho mẹ để biết dẫu bàn tay này có lớn bao nhiêu, có chạm tới cái gì thì cũng chưa chắc
đỡ được những gánh cong oằn vai mẹ, chưa chắc xóa nhòa những nỗi đau vất vả một đời mẹ đi qua.
Dừng lại một phút giây, để biết rằng trưởng thành không phải đứng lên từ những thất bại, trưởng
thành là bật dậy khỏi giường, đi lau nhà, nấu một bữa cơm. Trưởng thành, là khi biết cho đi những
thứ mình được nhận, là không thản nhiên đón nhận những yêu thương, coi đó như là trách nhiệm
của người khác, coi đó chỉ là những thứ bình thường. Có còn bình thường không khi những yêu
thương đó trải dài hết phần đời còn lại của một con người? Có còn bình thường không những hy
sinh thầm lặng chưa hề cất tiếng than van?
Dừng lại một phút giây, để nó cảm ơn cuộc sống này còn những điều bình dị đơn giản. Để nó biết
lớn khôn, trưởng thành qua từng ngày, từng tháng, từng năm, để biết đâu cần những mất mát hư hao
mới thấy giá trị của cuộc sống. Cái gì cũng có cái giá của nó, chỉ cần chúng ta có cái tâm để cảm và
còn một tấm lòng để suy.
Dừng lại một phút giây, để cảm ơn cuộc sống còn những bình minh rất đẹp, những ngày nắng rất
trong, những mùa đông rất lạnh để không có gì là quá muộn khi người ta muốn làm. Để nó được san
sẻ với mẹ những khó khăn, để nó biết chăm sóc mình cho lòng mẹ nhẹ một nỗi lo, để nó tiếp tục
sống, yêu thương và được thương yêu
Dừng lại một phút giây, nó thấy đời vẫn đẹp, đẹp vì còn những thứ gọi là gia đình, gọi là mái ấm, và
quan trọng nhất, còn có tấm lòng của những người mẹ
Trải qua biết bao thăng trầm, buồn vui, khoảng thời gian cuối cùng của một năm đầy thử thách này
khiến con người ta bắt đầu nhìn lại và nghĩ hướng đi kế tiếp. Tiết trời se lạnh khiến lòng người càng
chùng lại, suy ngẫm nhiều hơn, xích lại gần nhau hơn, và trong số đó có những người mệt mỏi và bỏ
cuộc.
Phải chăng cuộc đời mỗi người là một cuộc chơi mà tạo hóa đã an bài để "bắt" người chơi phải cố
gắng hết sức về đến đích. Tất nhiên có kẻ thắng người thua, có những người biết tạo dựng hạnh
phúc cho mình để cuộc sống này thêm ý nghĩa và có những người chịu đầu hàng số phận Một năm
qua, tôi đã chứng kiến rất nhiều sự kiện vui hết mình mà cũng đau lòng hơn bao giờ hết:
Đó là niềm vui sẻ chia hạnh phúc với nhỏ bạn thân khi nó bước lên xe hoa.
Đó là nỗi đau không tả khi hay tin thằng bạn chí cốt ra đi không bao giờ trở lại.
Đó là niềm hạnh phúc khi tình yêu đầu đời xuất hiện.
Đó là việc người mình yêu từ bỏ tấm chân tình chỉ vì một lý do rất đơn giản: không chịu nổi áp lực
xung quanh chuyện của hai đứa. Thật chóng vánh!
Đó là sự hiểu nhầm trong công việc dẫn đến những chuyện buồn không mong muốn và kết cuộc
không mong đợi.
Đó là một cảm giác là lạ, thinh thích khi nhận được tình cảm và sự ưu ái từ nhiều người khác phái.
Đó là sự xúc động khi được bạn đồng nghiệp sẻ chia khi mình gặp trở ngại.
Đó là sự bế tắc trong hoàn cảnh gia đình hiện tại, những mâu thuẫn của cả dòng họ, những tranh
chấp thật đau lòng.
Đó là cảm giác ấm áp khi nhận ra rằng mình vẫn đang sống trong vòng tay của ba mẹ.
So với những năm trước tôi thấy mình trưởng thành hơn rất nhiều bởi 2009 đã thử thách và rèn
luyện con người tôi, làm trái tim yếu đuối và dễ tổn thương của tôi ngày một mạnh mẽ hơn. Cảm
nhận về cuộc sống xung quanh cũng sâu sắc hơn, tôi hạnh phúc khi những người thân yêu hạnh
VT 09/01/2010. NTTK – 0643 610701
9
Bài Học Từ Cuộc Sống NTTK -2010
phúc, tôi đau lòng khi họ gặp bất hạnh. Còn nỗi đau trong tình cảm riêng mình tôi coi như một bài
học đầu tiên để lần thứ hai hay thứ n sau đó tốt đẹp hơn.
Đôi lúc tôi hay trách sao cuộc sống đem đến cho tôi cảm giác yêu và được yêu quá ngọt ngào, để rồi
chua chát khi mất đi. Thà đừng mang đến cho tôi, để tôi có một cuộc sống bình lặng vô tư còn hơn.
Nhưng một người bạn từng nói với tôi rằng: "Có trải qua như vậy thì khi tình yêu đích thực đến bạn
sẽ yêu một cách chín chắn hơn, bền chặt và thiêng liêng hơn". Giống như Henry Ford đã nói: "Thất
bại chính là cơ hội để bạn khởi đầu một lần nữa một cách hoàn hảo hơn".
Cầm tấm bằng tốt nghiệp trên tay, tôi đã tự tin bước vào đời với lòng nhiệt huyết căng đầy sức trẻ
cùng sự năng nổ, nhiệt tình, hết mình trong công việc. Lúc ấy, tôi chỉ biết cố gắng và tiến tới mà
thôi, không hề để ý mọi người nghĩ gì về mình hay những khiếm khuyết của mình ra sao trong các
mối quan hệ. Sau những lần thất bại, tôi đã hiểu hơn về những người bạn xung quanh, nhìn rõ hơn
bản chất của vấn đề cũng như những cái ưu khuyết điểm của bản thân để khắc phục và phát huy mặt
tích cực. Có lẽ qua những lần vấp ngã, tôi đã điềm tĩnh hơn so với bản tính nhí nhảnh vô tư trước
đây, đã suy nghĩ kỹ hơn trước khi quyết định một việc gì cũng như biết cân nhắc lợi hại thiệt hơn.
Ngày hôm nay, khi một người bạn đến tâm sự những bức xúc nơi công sở với tôi, càng lắng nghe,
tôi càng nhận ra rằng đó là những thất bại của mình khi mới bước vào đời. Đối với tôi giờ những
chuyện đó trở nên rất đời thường, thậm chí khá là vặt vãnh. Do vậy, tôi đã đưa ra những lời khuyên
hữu ích cho bạn mà nó không hề biết rằng cách đây một năm thôi, tôi cũng như nó, từng buồn, bức
xúc, khóc và oán trách cuộc sống sao cứ mãi gieo đau buồn thử thách đến cho mình, để bản thân
không khi nào cảm thấy yên ổn!
Giờ tôi đã hiểu lý do những người tôi từng rất khâm phục ở cách đối nhân xử thế quá khéo léo chẳng
qua phần lớn họ cũng từng vượt qua nhiều khó khăn như mình và cuộc sống giúp tôi luyện con
người họ trở nên hoàn thiện hơn. Có thể, một vài năm nữa, thế hệ đàn em sẽ nhìn tôi với cặp mắt
đầy ngưỡng mộ cũng nên. Nhưng riêng với tôi, càng đi nhiều, trải nghiệm nhiều tôi càng thấy mình
dở hơn và còn yếu kém lắm. Chẳng có ai cứ mãi đứng chôn chân ở những giới hạn hiện tại, phải
không bạn?
Trong cuộc sống này còn nhiều hoàn cảnh và nỗi khổ chẳng ai giống ai, chỉ có điều những người ấy
không sẻ chia hoặc chẳng có cơ hội nói ra. Tôi biết mình may mắn hơn nhiều người khi xung quanh
có biết bao người thân, bạn bè. Có một lời khuyên nhỏ bé tôi muốn nhắn nhủ với bạn, đó là: trong
quá trình sống và làm việc, chúng ta sẽ gặp phải vô vàn khó khăn, thất bại, nhưng kể cả những-điều-
không-thể-thay-đổi-được thì ta vẫn phải học cách chấp nhận nó, bạn nhé! Bạn từng nghe câu nói này
chưa: "Một người hạnh phúc không phải là người có được những điều kiện thuận lợi mà đó chính là
người luôn giữ cho mình thái độ sống đúng đắn trong mọi hoàn cảnh".
Tôi biết mình còn rất non trẻ so với những thế hệ trước, những người đã đi qua các chặng đường
như mình. Một năm qua đem đến cho tôi sự trải nghiệm lớn lao, một năm so với cả một đời người
thì không là bao, nhưng đây lại là một năm đánh dấu sự trưởng thành rất lớn trong tôi.
Cảm ơn cuộc sống khi mỗi sớm mai thức giấc tôi biết mình có thêm một ngày nữa để yêu thương,
một ngày nữa để thấy mình trưởng thành hơn ngày hôm qua, một ngày nữa để tôi có thể làm những
việc có ích cho người thân, gia đình và xã hội.
VT 09/01/2010. NTTK – 0643 610701
10
Bài Học Từ Cuộc Sống NTTK -2010
“Ngay bây giờ” hoặc là “không bao giờ”.
“Ngay bây giờ” là cụm từ kỳ diệu mang lại thành công cho bạn. Ngày mai, tuần sau, sau này, một
lúc nào đó, một ngày nào đó thường đồng nghĩa với “không bao giờ”. Rất nhiều ước mơ chẳng bao
giờ trở thành hiện thực vì chúng ta thường tự nhủ: “Tôi sẽ bắt đầu làm nó vào một ngày nào đó”, sự
dềnh dàng này có nghĩa là không bao giờ làm!
Những người thành công trên thế giới đều không bao giờ trì hoãn, không chờ cho đến khi tinh thần
dẫn bước họ, chính họ tự khích lệ tinh thần mình. Nghĩ ra được thì làm ngay, không bao giờ làm thì
sao có được kết quả, đến được thành công?
Tất cả những người thành công đều có thói quen làm những việc mà những người thất bại không
thích làm. Nghĩa là những người thành công sẵn sàng làm những điều dù họ không thích. Nói cách
khác, bạn phải sử dụng ý chí, nghị lực để làm một việc gì đó cho dù bạn có thích hay không. Như
một vận động viên mong có một ngày không phải tập tành gì cả, dù ghét tập luyện, nhưng vẫn sẵn
lòng miệt mài tập luyện vì một mục đích lớn hơn
Một nhà văn hài hước đã từng nói: vấn đề khó khăn nhất trong đời là bước ra khỏi một chiếc
giường ấm áp, và đi vào một căn phòng lạnh lẽo. Theo ông, nếu bạn càng ngủ nướng lâu bao nhiêu
thì càng khó trở dậy, khó chịu bấy nhiêu. Ngay cả trong tình huống đơn giản này, việc hành động
một cách cố ý là tung mền và đặt chân xuống sàn, ngay lập tức sẽ xua tan đi sự khó chịu. Quan điểm
đó thật rõ ràng: Những người thành công trên thế giới đều không bao giờ trì hoãn, không chờ
cho đến khi tinh thần dẫn bước họ, chính họ tự khích lệ tinh thần mình. Nghĩ ra được thì làm
ngay, không bao giờ làm thì sao có được kết quả, đến được thành công?
Chúng ta không thể bắt tay ngay vào việc bởi dành quá nhiều thời gian để chuẩn bị hành động,
chúng ta là nạn nhân của chứng bệnh “chuẩn bị kỹ quá mức”. Chúng ta vướng phải thói quen nhảy
vào những cuộc nói chuyện phiếm, nghỉ giải lao, gọt bút chì, đọc sách báo, dọn dẹp bàn làm việc,
xem ti vi và hàng loạt những thứ khác nữa…
Nhưng cũng có những cách để phá bỏ thói quen đó:
- Hãy tự nhủ: “Ngay bây giờ, tôi đã có điều kiện để bắt đầu. Tôi không thể có được thứ gì cả, nếu
cứ trì hoãn chưa làm. Thay vì dành thời gian và công sức cho việc “chuẩn bị sẽ làm”, tôi sẽ bắt đầu
hành động, mọi việc còn lại tự nó sẽ tiếp tục phát triển. Thường xuyên tăng cường rèn luyện, dần
dần xây dựng niềm tin, có được sức mạnh về tâm lý.
- Đặt ra mục tiêu và lên kế hoạch, trung thành với mục tiêu đó. Nghĩ xem có việc gì quan trọng mà
bạn trì hoãn chưa làm. Hãy xếp nó vào kế hoạch và thực hiện ngay. Nếu bạn có bài tập, đừng chần
chừ đợi nước đến chân mới nhảy, hãy làm ngay từ bây giờ. Mỗi ngày một chút, bạn sẽ thấy không
còn bị bận rộn, cuộc sống sẽ trở nên nhẹ nhàng hơn.
- Luôn luôn trong tư thế đàng hoàng, chủ động giao tiếp với mọi người. Một người càng có lòng tự
tin thì càng có sức mạnh. tinh thần càng thêm sức sống, trở nên sôi nổi, hăng hái làm việc.
Vì vậy, phương cách duy nhất để bắt đầu là hãy bắt đầu, đừng đắn đo suy nghĩ. Đừng trì hoãn việc
bắt đầu. Hãy chọn một việc bạn không thích nhất để làm. Sau đó, không e ngại, không đắn đo,
không e dè , hãy bắt tay vào làm ngay. Đó là cách tốt nhất.
Hãy nhớ, thực hiện mọi việc ngay bây giờ có thể giúp bạn đạt thành công mỹ mãn, nhưng nếu do
dự hứa hẹn sẽ thực hiện vào một ngày nào đó , một lúc nào đó, thì e rằng ngày đó, lúc đó sẽ không
bao giờ đến…
VT 09/01/2010. NTTK – 0643 610701
11
Bài Học Từ Cuộc Sống NTTK -2010
H ÃY TRỌN VẸN VỚI CHÍNH MÌNH
Mỗi sáng thức dậy, khi vươn vai và rời khỏi giường, điều đầu tiên bạn nghĩ đến là gì? Dậy hay
“nướng” thêm chút nữa? Điểm tâm bằng bún hay bánh mì? Mặc váy hay vest đi làm? Kiểu tóc nào
thì thích hợp cho một ngày nắng? Còn với những con người thành công, bạn có biết họ bắt đầu
một ngày mới như thế nào không? Họ sẽ tự hỏi: “Hôm nay, mình phải sống 24 tiếng đồng hồ như
thế nào để không một phút nào trôi qua vô nghĩa?Hôm nay mình sẽ làm gì để đóng góp cho cuộc
sống?”. Bạn sẽ sống trọn vẹn hơn với một ngày sống, với cuộc đời mình khi bạn bắt đầu để tâm đến
câu hỏi trên.
Ngày nay, nhiều bạn trẻ tự hào vì giỏi tiếng Anh, giỏi lùng sục thông tin trên Internet, nhuần nhuyễn
trong việc sử dụng điện thoại di động, PDA, rành đồ hiệu, sỏi địa chỉ quán cà-phê… Đồ dùng “đính
kèm” trong ba lô của giới trẻ là latop thời thượng, là chiếc iPod sành điệu vừa có mặt trên thị
trường… Có bao giờ các bạn tự đặt cho mình câu hỏi: Đến bao giờ tôi mới có thể tạo ra một sản
phẩm hay một ứng dụng để mọi người sử dụng các ích lợi của nó?
Tôi mong rằng các bạn trẻ của hôm nay không quá bận rộn đến mức không thể dành ra 1 giờ đồng
hồ mỗi tháng, tìm một nơi hoàn toàn yên tĩnh hoặc chỉ có tiếng nhạc êm dịu để thanh thản tâm hồn
và suy nghĩ thật sâu sắc về những điều sau đây:
Một ngày, bạn đã hít vào buồng phổi của mình bao nhiêu lít không khí trong lành?
Một ngày, bạn tiêu thụ hết bao nhiêu kí thức ăn?
Một ngày, bạn đã nhận được bao nhiêu sự giúp đỡ từ những người chung quanh?
Một ngày, bạn đã tận hưởng bao nhiêu sản phẩm và dịch vụ từ mồ hôi, trí tuệ, công sức của người
khác?
Khi bạn ý thức được những điều trên thì một câu hỏi cần lời đáp từ bạn là: bạn phải làm gì để xứng
đáng với những điều cuộc sống ban tặng cho bạn mỗi ngày, làm gì để xứng đáng với việc bạn được
sinh ra và chiếm dụng một diện tích cố định trên quả đất này?
Trong những buổi diễn thuyết, một câu hỏi mà tôi thường đặt ra cho người tham dự là: “Các bạn có
sợ chết không?”. Câu trả lời tôi nhận được từ số đông là: “Có”. Câu hỏi tiếp theo: “Liệu bạn có định
được ngày chết của mình không?”. Dĩ nhiên điều này là không thể, cả cách chết cũng vậy, bạn
không có sự lựa chọn! Vậy cái gì sẽ quyết định cuộc sống của mỗi chúng ta?
Câu trả lời duy nhất chỉ có ở bạn, do bạn, đó là cách bạn sống mỗi ngày trong cuộc đời này. Chính
vì thế, hãy sống một cách trọn vẹn, có trách nhiệm, sống hết mình, cam kết 100% với chính bản thân
mình về những việc bạn làm và kết quả nhận được.
Cuộc đời tôi đã thay đổi ngoạn mục kể từ khi tôi sống theo cách kể trên.
Những cuộc gặp gỡ bạn bè luôn là những giây phút đáng nhớ vì tôi biết dành trọn niềm vui cho thời
gian được ở bên nhau.
Những món tôi ăn đều ngon hơn vì tôi biết dùng tất cả các giác quan để thưởng thức: mắt để ngắm
nhìn màu sắc và cách bày trí thức ăn; tai lắng nghe những âm thanh vui vẻ từ việc nhai thức ăn; mũi
để ngửi thấy mùi thức ăn, mùi gia vị; lưỡi để nếm vị thanh, vị đậm, vị béo, vị ngọt từ những nguyên
liệu chế biến… Tôi ăn không phải chỉ để no, để đầy đủ dinh dưỡng, mà khi ăn, tôi thưởng thức và
cảm nhận những tinh hoa đất trời hội tụ trong đó, cảm nhận được nghệ thuật và tấm lòng của người
VT 09/01/2010. NTTK – 0643 610701
12
Bài Học Từ Cuộc Sống NTTK -2010
đầu bếp đặt vào món ăn đó.
Trong học tập, tôi tiếp thu hiệu quả và đạt kết quả tốt. Cho dù thầy không thật xuất sắc, thì tôi vẫn
luôn là trò giỏi và tìm cách học được nhiều nhất từ người thầy này. Vì tôi luôn mong muốn học
100% nên tôi không từ chối bất cứ một cơ hội học hỏi nào từ bạn, từ sách vở, từ cuộc sống, và từ
công việc mình đang làm.
Cuộc sống này có quá nhiều lựa chọn; vì vậy, các bạn trẻ rất dễ bị cám dỗ, xao nhãng, phân tâm. Họ
dành rất nhiều thời gian để làm những việc không có ích cho tương lai, rời xa mục tiêu và mơ ước
đã đặt ra cho cuộc đời chính mình, để rồi mỗi ngày sống trôi qua không để lại bao nhiêu ý nghĩa.
Rồi họ buồn, chán, uể oải và họ lao đi tìm niềm vui. Vì thế mà ngành công nghệ giải trí phát triển
không ngừng nhưng chẳng thể đáp ứng nổi nhu cầu “khỏa lấp nỗi buồn” nơi bạn trẻ.
Sống trọn vẹn, dám chịu trách nhiệm 100% với mọi kết quả trong đời mới là cách sống có ý thức.
Trong những cuộc gặp gỡ, nói chuyện với giới trẻ, tôi thường nghe rất nhiều câu than vãn, trách cứ,
chán nản: cuộc sống hôm nay quá phức tạp, những điều kiện xung quanh luôn lỗi thời, người tốt sao
quá ít, người lớn cũng còn bối rối trong cách sống thì không thể trách cứ giới trẻ… Nhưng các bạn
hãy nhớ là cuộc đời của bạn được quyết định bởi chính cách mình đang sống. Kết quả đời bạn luôn
bằng tổng kết quả những lần bạn quyết định chọn sống trong quá khứ. Vì vậy, nếu bạn chọn cách
hằn học với cuộc sống, buông thả bản thân, xem đó là cách phản ứng duy nhất trước cuộc đời thì
hãy nhìn lại! Quyết định đó là của bạn, không ai có thể ảnh hưởng đến nó, và mọi kết quả bạn nhận
được chỉ duy nhất mình bạn gánh chịu mà thôi!
Khi bước qua tuổi 18, ngoài sức trẻ, ngoài trí tuệ, bạn còn là người đã trưởng thành. Lúc này, bạn có
quyền suy xét và chọn cách sống cho riêng mình. Chỉ khi khám phá ra lẽ sống thực sự khiến bạn có
mặt trên đời này, bạn mới xứng đáng được xem là niềm kỳ vọng của đất nước.
Những người lớn như tôi chỉ có một con đường duy nhất là đặt kỳ vọng vào các bạn, những người
trẻ tuổi! Thế nhưng điều mà tôi không ngừng hy vọng đó là các bạn biết sống trọn vẹn và có trách
nhiệm 100% với bản thân mình trước, bạn thanh thản đi vào giấc ngủ từng ngày một, và rồi cuộc
sống quanh bạn chắc chắn sẽ tốt đẹp hơn!
Phải Chăng Cuộc Đời Là Vô Nghĩa?
Tất cả những gì chung quanh trên cuộc đời này như chẳng còn ý nghĩa gì nữa! Có những lúc bạn
cảm thấy thù ghét cuộc đời, muốn buông xuôi tất cả. Dù có muốn thừa nhận hay không thì cuộc đời
cũng đầy rẫy chuyện khó khăn, đau khổ, mệt mỏi, chán chường và thất vọng… Vậy chúng ta làm
sao để thật sự sống cuộc sống có ý nghĩa, vượt qua những trở ngại để không còn cảm thấy thù ghét
cuộc đời?
Đừng bao giờ than vãn trước một việc đã rồi, hãy nhìn thẳng vào vấn đề và tự hỏi mình có thể làm
được gì. Hãy tin vào các giá trị tinh thần, tin vào chính mình. Với sự tin tưởng đó, chúng ta có thể
bỏ qua quá khứ và dũng cảm đón nhận những thử thách của cuộc đời để tiến về phía trước. Tinh
thần tin tưởng vào tương lai tốt đẹp sẽ luôn cho phép ta chiến thắng. Mỗi bước đi của niềm tin và hy
vọng sẽ mở ra một chương mới trong cuộc đời chúng ta.
Chúng ta thường bị tác động bởi lời nói và ý kiến của người khác. Vì vậy, để sự bình yên trở về với
tâm trí, chúng ta cần cuộc hành trình hướng nội. Cuộc hành trình này giúp chúng ta lấy lại sự quân
VT 09/01/2010. NTTK – 0643 610701
13
Bài Học Từ Cuộc Sống NTTK -2010
bình và không lãng phí sức lực. “Đừng mong đợi thế giới sáng sủa hơn nếu bạn không tháo bỏ đôi
kính đen” (S.Enliot). Nếu không, sự quá khích của tâm trí sẽ tạo nên sự rối loạn về tình cảm, thần
kinh và thể chất. Sự rối loạn này dẫn đến mệt mỏi, căng thẳng, cảm giác bất ổn, sợ hãi và cảm thấy
thù ghét mọi sự trên đời.
Dù người ta có nói với bạn điều gì đi nữa, hãy tin rằng cuộc sống là điều kỳ diệu và đẹp đẽ. Cuộc
sống cũng giống một con đường, khi bạn đang bước trên những khổ đau thì đó chính là lúc bạn buộc
phải "vượt dốc" trong hành trình của đời mình. Nhưng cuộc sống không luôn dành cho ta những nỗi
buồn mà còn đó là những niềm vui. Tất cả chỉ là ở nhận thức của bạn, khi bạn biết điều gì tức là bạn
cảm nhận được nó. Có thể không phải lúc nào bạn cũng giải thích hoặc truyền đạt được điều bạn
nhận biết, nhưng nó có bên trong con người bạn: sự khôn ngoan, lương tri, tâm trí… sẽ cung cấp cho
bạn giải pháp hoặc hướng dẫn bạn, nếu bạn chịu nghe theo.
Khi bạn chấp nhận thực tế rằng: cuộc sống vẫn diễn ra bình thường, là một chuỗi những sự việc
không phải lúc nào cũng hoàn hảo và êm đẹp như mình muốn, thì bạn sẽ tự giải phóng mình khỏi rất
nhiều chuyện bực bội, căng thẳng, u sầu.
Bạn nghĩ xem, tâm trạng ảnh hưởng rất mạnh đến ta như thế nào. Khi phấn khởi, bạn cảm thấy an
tâm hưởng thụ cuộc đời. Dù gặp rắc rối nhưng đang lúc có tâm trạng tốt thì bạn vẫn cảm thấy khá tự
tin là mình có thể giải quyết được. Vậy mà, khi bị xuống tinh thần bạn có nghĩ như vậy được đâu!
Bạn cảm thấy bất mãn, giận dữ, thù ghét…, cuộc đời dường như hết chịu nổi, ngay cả bản thân mình
bạn còn không yêu thích được thì còn nói chi đến ai khác.
Vì thế, khi xuống tinh thần, khi cảm thấy chán ghét, bạn hãy kiên nhẫn đừng cố phản ứng hộc tốc
ngay. Thường là sau đó tâm trạng của bạn sẽ bắt đầu thay đổi, trở về với bản tính thật của bạn.
Luyện tính kiên nhẫn hơi mất công nhưng nó rất hữu hiệu, bạn sẽ hưởng thụ cuộc sống nhiều hơn
khi bạn hướng sự chú ý của mình vào phần lớn những điều tốt đẹp của cuộc đời thay vì cứ bận lòng
với những chuyện bực bội, phiền phức mà bạn cho là chán ghét đó
S ợ hãi - sai lầm - thất bại.
Tất cả mọi người đều có lúc phạm sai lầm, thất bại. Có thể sự thất bại sẽ giúp ta thoát khỏi những
ảo vọng để quay về với thực tại, thất bại chứng minh cho ta thấy những hạn chế của mình. Nhất là
sau đó giúp ta rút ra những bài học từ sự thất bại, giúp ta dừng lại để phân tích nguyên nhân của sai
lầm.
Tuy nhiên, sợ hãi rằng mình sẽ phạm sai lầm, thất bại lại luôn ám ảnh trong tâm tưởng của mỗi
chúng ta. Vì sao vậy?
Nguồn gốc của nỗi sợ hãi này chính là tâm lý thích so sánh sánh so của mỗi người. Cuộc sống đầy
dẫy cạnh tranh gay gắt khiến chúng ta luôn so đọ mình với người khác, với mong muốn phải có gì
đó hơn bạn bè, hơn hàng xóm, hơn đồng nghiệp, hơn bà con họ hàng và ngay cả anh chị em một
nhà.
Vì thế, chúng ta luôn đề phòng để không phạm sai lầm, để luôn là người có quyết định đúng đắn, để
chứng tỏ ta hơn người. Vì thế chúng ta lo sợ. Nỗi ám ảnh “lo sợ” này sẽ tiếp tục đeo đẳng suốt cuộc
hành trình cho đến lúc đạt được thành công.
VT 09/01/2010. NTTK – 0643 610701
14
Bài Học Từ Cuộc Sống NTTK -2010
Hoặc là sợ hãi sai lầm để rồi chần chừ không dám làm gì cả, không làm gì để không phạm sai lầm,
không quyết định để né trách nhiệm, không “có” thất bại để không thua người. Đó là nỗi sợ hãi phát
sinh từ sự so sánh an phận.
Trong cuộc sống ngày nay, điều hạn chế khiến người ta không tiến lên được không hẳn là do năng
lực kém, mà do sự sợ hãi. Sợ hãi không dám hành động chỉ bởi tính so sánh và chọn lựa: Thà làm
người bình thường tuy vô vị nhưng vẫn hơn “làm kẻ thất bại”.
Vậy nếu ta đừng so sánh vô lý nữa thì sao? Tại sao tự đẩy bản thân vào tình thế ganh đua với người
khác? Thành công và danh tiếng là những điều thường mang ra để so sánh, nên bạn sẽ dễ dàng vấp
phải rào cản e sợ, lo lắng và sợ hãi khi so sánh, so đọ với ai đó. So sánh vô lý sản sinh ra ám ảnh sợ
hãi thất bại là vì thế.
Tự nhận biết được sự so sánh vô lý này, trước tiên, bạn sẽ không tự khiến mình đau khổ bởi tính
ghen ti và để không phải tìm mọi cách che dấu mỗi khi có khuyết điểm, sai lầm hay thất bại nữa. Vì
bởi bạn là bạn, bạn đang nỗ lực kiếm tìm một vị trí thích hợp dành cho mình trên thế giới này, bạn
không cần so đọ với một ai. Không so sánh, bạn sẽ không còn sợ hãi vì sợ xấu hổ, không tự phủ
nhận những ưu điểm đã có của mình, không mặc cảm, không tự bác bỏ bản thân…
Từ bỏ được sự so sánh vô lý, bạn sẽ không còn sợ hãi trước khuyết điểm, sai lầm và thất bại của
mình. Bạn tự tin vào năng lực bản thân, không cần phải nhìn vào người khác để so sánh, không canh
cánh trong lòng vì thất bại, không trốn tránh, dũng cảm đương đầu với thất bại. Dũng cảm nhìn về
phía trước, vượt lên tất cả mọi khó khăn trở ngại, không so bì với một ai, tự mình luyện tập thói
quen tự giải thoát, tự cổ vũ. Sống theo cách của mình, miễn là cách sống đó không làm hại ai khác…
Điều đáng sợ nhất không phải là người khác không tin tưởng mình, mà là mãi so đọ để rồi chính
mình không tin tưởng mình. Nếu bạn tự tin và tự khích lệ mình, bạn sẽ phát huy được năng lực tiềm
ẩn rất lớn của bản thân.
Tóm lại, chúng ta nên tập cho mình thói quen tốt là điều hòa được bản thân. Không so bì, không so
sánh, mong ước được làm việc với mọi người. Cuộc đời chúng ta gồm cả ánh sáng và cả bóng đêm
nhưng chúng ta vẫn có thể sống trọn vẹn với cuộc đời. Điều quan trọng là làm một người có nhân
cách, lạc quan, tin tưởng, dám nghĩ dám làm, không dễ dàng chấp nhận thất bại, xác định chính xác
mục tiêu phấn đấu, dũng cảm tiến lên phía trước thì không có việc gì ta có thể làm mà lại không làm
được.
Hãy cùng khám phá cuộc sống qua bảng chữ cái kỳ diệu, để tự tìm lại cho mình những bài học
quý giá mà cuộc sống muốn gửi gắm đến bạn.
A - (Adult) - Trưởng thành
Khi bạn trưởng thành, bạn có thể giải quyết được những vấn đề phát sinh từ cuộc sống. Và lúc này,
mọi người sẽ trông đợi rất nhiều ở cách bạn ứng xử, nhìn nhận và hành động.
VT 09/01/2010. NTTK – 0643 610701
15
Bài Học Từ Cuộc Sống NTTK -2010
Hãy giữ cho mình một nét cá tính riêng, đừng bị "ngả nghiêng" bởi những lời nhận xét của người
khác. Nhưng chắc chắn bạn phải biết thế nào là phù hợp, phải chín chắn trong phong thái cũng như
cách cư xử với người khác. Suy nghĩ và hành động chín chắn là đức tính cần có của một người
trưởng thành.
B - (Better) - Cầu tiến
Hãy hướng tới những gì tốt đẹp hơn hiện tại. Đối với một vài người thì những gì tốt nhất vẫn chưa
hẳn là đủ. Nếu bạn muốn trở thành một sinh viên, một sinh viên xuất sắc? Hãy cố gắng hết sức để
đạt được mục đích của mình.
Thay đổi cách nghĩ và hành động. Nếu bạn sợ thay đổi, bạn sẽ mãi dẫm chân tại chỗ. Cầu tiến sẽ là
"chất xúc tác" giúp bạn đạt được những mục tiêu cao hơn. Chỉ cần bạn không đánh mất chính mình
thì sự thay đổi sẽ không bao giờ là xấu.
C - (Control) - Điều khiển
Bạn phải biết điều khiển cuộc sống của mình, đừng để cuộc sống điều khiển bạn. Tự quyết định, tự
hành động, tự chịu trách nhiệm tất cả mọi vấn đề. Đừng sống một cách tẻ nhạt, cuộc sống chứ không
phải là một vở kịch được diễn đi diễn lại nhiều lần.
Mọi quyết định của bạn, một là sẽ đưa bạn đến gần hơn với mục tiêu, hai là đẩy bạn rời xa nó. Do
đó, hãy có một quyết định đúng đắn nhất. Giống như diễn viên hài Tim Allen đã nói rằng "Nếu bạn
không tự quyết định được cuộc sống của mình, cuộc sống sẽ quyết định thay bạn".
D - (Dream) - Ước mơ
Dám ước mơ, kể cả những ước mơ mà bạn chắc rằng chẳng bao giờ đạt được nó. Nếu bạn khát
khao, tin tưởng thì chắc chắn bạn sẽ biết cách để đạt được. Tất cả tuỳ thuộc ở việc bạn có sẵn sàng
để thực hiện hay không.
Đừng để ý đến những lời dèm pha của người khác. Nếu bạn không tin rằng những dự định tốt đẹp
của mình sẽ thành hiện thực, bạn đã mất đi một nửa sức mạnh.
E - (Enthusiasm) - Nhiệt tình
Nhiệt tình, say mê - nếu bạn có được những cái đó, cuộc sống của bạn sẽ thú vị hơn rất nhiều. Sự
nhiệt tình có sức "lây lan" rất nhanh, do đó, nếu được sống và làm việc trong một môi trường năng
động, "sức ì" của bạn sẽ nhanh chóng bị đánh bật.
Nếu bạn không cảm thấy say mê với những gì bạn đang làm, hãy cân nhắc và làm những điều mà
bạn thích hơn. Cuộc đời quá ngắn, và bạn sẽ không đủ thời gian để kiềm chế lòng nhiệt tình, say mê
của mình với cuộc sống.
F- (Failure) - Thất bại
VT 09/01/2010. NTTK – 0643 610701
16
Bài Học Từ Cuộc Sống NTTK -2010
Thất bại trong học hành, trong cuộc sống sẽ khiến bạn buồn phiền, chán nản, thậm chí buông xuôi.
Nhưng hãy nhớ rằng thất bại là tạm thời, và bạn không việc gì phải lúng túng hay lo lắng gì về điều
này cả.
Có những chiến thắng oanh liệt nhất lại là kết quả của sự thất bại nặng nề nhất. Tất cả chúng ta đều
có lúc phải tự đấu tranh giữa việc buông xuôi hay cố gắng. Nếu bạn là một sinh viên học hành sa
sút, nợ nần ngập đầu Điều xấu hổ không phải là sự thất bại của bạn mà chính là việc bạn không
muốn làm gì để thoát ra khỏi tình trạng đó.
G - (Giver) – Cho
Cho đi hạnh phúc hơn nhận về. Một lời khen tặng, tình nguyện làm một vài việc tốt tất cả điều đó
đều mang đến cho bạn và người khác một cảm giác dễ chịu và thực sự là rất có ý nghĩa. Khi bạn cho
chỉ đơn giản là cho chứ không mong đền đáp, bạn sẽ nhận được nhiều hơn thế.
H - (Happy) - Hạnh phúc
Nên tự tìm lấy hạnh phúc cho mình từ những điều đơn giản trong cuộc sống. Công việc, sở thích
riêng, bạn bè, đồng nghiệp Tất cả những điều này đều ẩn chứa những giá trị mà bạn chưa khám
phá hết được.
Cuộc sống là một chuỗi phức hợp, bạn không thể tránh được những lúc chán nản, mệt mỏi, kêu ca,
phàn nàn, nhưng quan trọng vẫn là cảm giác riêng của bạn. Khi bạn cảm thấy hạnh phúc, thì đấy
chính là hạnh phúc thực sự.
Đừng kêu ca, phàn nàn mãi về những gì chưa hoàn thiện trong cuộc sống, nên nhớ rằng bản thân bạn
cũng chính là một vấn đề. Hãy tự hoàn thiện mình và cảm nhận hạnh phúc từ những gì mình đang
có.
I - (Invest) - Đầu tư
Nên đầu tư cho tương lai của bạn ngay từ bây giờ. Bạn kiếm được nhiều tiền? Nhưng không có
nghĩa là bạn "phải" tiêu cho bằng hết số tiền đó. Hãy học các tỷ phú, họ có rất nhiều tiền, nhưng
luôn muốn đầu tư vào một lĩnh vực nào đó để làm tăng số tiền ấy lên hơn là chịu "ném tiền qua cửa
sổ".
Đừng có tiêu pha quá đáng, và cũng tránh lâm vào cảnh nợ nần chồng chất. Bạn có thể đầu tư cho
tương lai bằng nhiều cách: học hành chăm chỉ, cố gắng thăng tiến trong nghề nghiệp, v.v Làm thế
nào đó để khi bạn bước vào tương lai, bạn không cảm thấy mình quá "nghèo nàn".
J - (Joyfulness) - Niềm vui
Tự tìm lấy niềm vui và ý nghĩa trong tất cả các công việc bạn làm, như thế bạn sẽ cảm thấy hứng thú
hơn. Tự tìm lấy niềm vui cho mình và cho cả người khác nữa. Bạn có thể gọi người lái xe, thư ký, lễ
tân bằng tên thân mật, và hỏi thăm sức khỏe của họ. Sau đó hãy xem câu trả lời bạn nhận được là gì.
VT 09/01/2010. NTTK – 0643 610701
17
Bài Học Từ Cuộc Sống NTTK -2010
Quan tâm đến người khác và tự tạo cho mình các mối quan hệ cá nhân, và bạn sẽ cảm nhận thấy
niềm vui lớn nhất của mình.
K - (Knowlegde) - Tri thức
Có những điều bạn học được ở trường, nhưng cũng có những điều chỉ có cuộc sống mới dạy được
cho bạn. Sự học là suốt đời và hãy làm một người học trò chăm chỉ. Bởi vì khi bạn càng biết nhiều,
bạn sẽ ngẫm ra một điều rằng mình vẫn chưa biết gì cả.
Những cái cũ bạn đã học được, những cái mới bạn chưa hiểu? Tất cả vẫn còn tiềm ẩn trong cuộc
sống. Sự "học" và sự "biết" là mênh mông vô cùng trong cuộc đời này. Hãy tích lũy kiến thức cho
mình, và hãy học thêm những điều mới trong tất cả các cơ hội bạn có được.
L - (Listen) - Lắng nghe
Nói một và lắng nghe gấp đôi. Bạn phải tự biết cân đối điều này. Lắng nghe theo đúng nghĩa của nó
chứ không phải lắng nghe một cách hời hợt. Bạn sẽ hiểu thêm nhiều điều và ngẫm nghĩ được nhiều
điều từ việc biết lắng nghe một cách hiệu quả.
M - (Mistake) - Lỗi lầm
Đừng sợ hãi nếu bạn lỡ gây ra một lỗi lầm nào đó. Hãy tự động viên mình rằng đó chính là cách để
bạn học hỏi và rút kinh nghiệm. Đừng để những lỗi lầm đó đánh gục bạn.
Có thể bạn sẽ rất buồn và day dứt, vậy thì đừng cố giấu diếm, hãy tìm cách giải toả và cố học thêm
những điều mới từ cái đã cũ. Và cố gắng đừng bao giờ lặp lại những sai lầm tương tự.
N - (No) - "Không"
Hãy biết nói "không" đúng lúc. Nói "không" với cuộc sống quá buông thả, nói "không" với những
cách cư xử khiếm nhã, nói "không" với những thói quen xấu, với những người xấu mà bạn gặp. Nói
"không" đúng lúc và đúng cách sẽ là cái rào chắn tốt nhất bảo vệ bạn không bị sa ngã và cám dỗ.
O - (Opportunity) - Cơ hội
Cơ hội nhiều khi gõ cửa rất nhanh và rất khẽ. Nếu bạn chú ý lắng nghe, bạn sẽ biết được khi nào thì
nó đến. Để tâm đến những thứ diễn ra xung quanh bạn, và hãy biết chấp nhận rủi ro, mạo hiểm để
nắm bắt lấy những cơ hội. Số phận của bạn nằm trong tay bạn.
P - (Patience) - Kiên trì
Thành Rome không thể xây trong một ngày, và sự nghiệp của bạn cũng vậy. Tất cả mọi người đều
bắt đầu bằng một cách nào đó và tất cả mọi thứ đều cần có thời gian.
VT 09/01/2010. NTTK – 0643 610701
18
Bài Học Từ Cuộc Sống NTTK -2010
Mặc dù có thể sẽ rất khó khăn để hiểu một vấn đề ngay lập tức, nhưng nếu bạn đủ say mê, kiên nhẫn
để học hỏi và quyết tâm làm điều đó, bạn sẽ làm được. Chữ "Nhẫn" đúng là rất khó học, nhưng mọi
thành công đều cần có nó.
Q - (Quality) - Phẩm chất bên trong
Hãy tỏ rõ năng lực của mình trong tất cả những việc mà bạn làm. Thiết lập những mối quan hệ
nghiêm túc, làm việc hiệu quả, suy nghĩ chín chắn, giữ gìn sức khỏe Nên nhớ rằng, bao giờ giá trị
bên trong cũng bền vững hơn dáng vẻ bên ngoài.
Giá trị cuộc sống là ở những phẩm chất bên trong, là được đánh giá ở tính hiệu quả chứ không phải
ở việc tính từ lúc sinh ra đến giờ bạn đã làm được bao nhiêu việc.
R - (Reputation) - Thanh danh
Dù là tiếng tốt hay tiếng xấu cũng sẽ được "lưu giữ". Bạn bè, người quen sẽ có ảnh hưởng rất lớn
đến sự hình thành tính cách của bạn. Vậy nên, bạn phải biết chọn bạn mà chơi, chọn mặt gửi vàng.
Tiếng lành đồn xa, tiếng dữ càng đồn xa hơn. Thanh danh là cái sẽ theo bạn đến suốt đời, do đó hãy
biết cách"chăm sóc" và "nuôi dưỡng" nó.
S - (Success) - Thành công
Thành công không phải là cân đo đong đếm số tiền bạn kiếm được hay số lượng tài sản mà bạn có.
Thành công chính là khi bạn biết vượt qua chính mình, là khi bạn biết tự điều khiển cuộc sống theo
hướng tích cực hơn.
Nếu bạn so sánh mình với người khác, bạn sẽ rơi vào tình trạng bế tắc. Thay vào đó hãy tìm cách
"chạy đua" với những mục tiêu cụ thể mà bạn đã đặt ra. Hãy tin rằng bạn có đủ khao khát và bạn có
đủ những tố chất để có thể trở thành một người thành công.
T - (Thankful) - Biết ơn
Hãy biết ơn những gì cuộc sống mang lại cho bạn và trân trọng những gì mình đang có. Nếu bạn
chưa có một công việc và địa vị cao? Đừng lấy điều đó làm xấu hổ, hãy tự nhủ rằng so với những
người thất nghiệp mình còn may mắn hơn nhiều, rằng không có công việc nào là thấp kém nếu đó là
công việc hợp pháp.
Biết đánh giá đúng những cơ hội trong công việc cũng như những thứ giúp bạn sống tốt hơn. Hãy
cám ơn sức khoẻ của bạn, gia đình bạn và tất cả những người tốt mà bạn may mắn được gặp.
U - (Understanding people) - Thấu hiểu
Cố gắng hiểu người khác nhiều hơn. Luôn nhớ ơn những người đã giúp đỡ bạn và cố gắng để giúp
đỡ người khác. Đối xử với những người xung quanh bằng sự kính trọng bất chấp địa vị và thân thế
VT 09/01/2010. NTTK – 0643 610701
19
Bài Học Từ Cuộc Sống NTTK -2010
của họ. Khi bạn chín chắn, bạn sẽ nhận thức được rằng, hiểu người khác tức là hiểu thêm nhiều điều
về bản thân mình.
V - (Values) - Giá trị
Nhận ra giá trị của bản thân và phải xác định được cái gì là quan trọng nhất đối với mình. Đừng bao
giờ buông xuôi với những thứ mà bạn biết rằng nó có ý nghĩa quan trọng đối với bản thân bạn.
Hãy giữ vững lập trường và quan điểm của mình, tin tưởng vào sự lựa chọn của mình. Nếu bạn
không có lập trường của riêng mình, bạn sẽ bị rơi vào một mớ hỗn độn và không tìm được lối ra.
W - (Willing) - Sẵn sàng
Nếu bạn mới đi làm, hãy sẵn sàng đến sớm và về muộn, bỏ thói quen đi ra ngoài ăn trưa hoặc mua
sắm để không phí phạm thời gian và làm việc tốt hơn. Hãy sẵn sàng làm từ những cái cơ bản nhất,
đừng ngại khổ, công lao của bạn sẽ được đền đáp xứng đáng.
X - ("X" traordinary) - Bất ngờ
Có một vài điều xảy ra mà không cần có lý do cũng như không thể nào giải thích được. Nhiều lúc
bạn nghĩ mình đã nắm chắc trong tay chiến thắng, nhưng khi có một vài điều bất ngờ xảy ra bạn sẽ
hiểu rằng không có gì là chắc chắn cả.
Đừng có trở thành một người tự mãn, rằng bạn không bao giờ sai. Bạn không thể đạt được điều đó,
tất cả mọi thứ đều chỉ là tương đối. Hãy sống cuộc sống của mình, mơ giấc mơ của riêng mình,
nhưng đừng bao giờ nghĩ rằng sức khoẻ, gia đình, công việc sẽ luôn luôn giống như bạn hình
dung, không có gì thay đổi.
Y - (You) - Bản thân bạn
Bạn hãy biết tự hài lòng với mình ở một mức độ có thể. Đừng chú ý đến những người hơn mình để
so sánh và dằn vặt. Đó không phải là cầu tiến, đó là so sánh và ghen tỵ.
Hãy giúp đỡ những người kém may mắn hơn. Vui mừng vì những gì bạn đã làm được, và cố gắng
với những gì bạn chưa làm được. Hối hận và dằn vặt chẳng được ích lợi gì. Nên nghĩ rằng, một
tương lai tốt đẹp đang chờ đón bạn ở phía trước.
Z - (Zoom) - Biến ước mơ thành hiện thực
Bạn đã sẵn sàng, bạn đã kiên quyết, bạn đã biết cách mở rộng con đường mà bạn đã chọn từ trước,
bạn đã cảm thấy hài lòng về sự lựa chọn của mình? Vậy thì đấy là lúc bạn đủ năng lượng và điều
kiện để "cất cánh", để hoàn thành những dự định và ước mơ của mình.
VT 09/01/2010. NTTK – 0643 610701
20
Bài Học Từ Cuộc Sống NTTK -2010
Ch ờ đ ợ i – Trách móc – Tha th ứ .
Thời gian không thực sự hiện hữu, nó chỉ là một khái niệm trừu tượng trong đầu bạn. Hiện tại là thời
gian duy nhất mà bạn có. Hãy làm cái gì đó vào lúc này! Hãy sống ngay lúc này đây! Nhận ra, mình
đang sống cuộc sống của mình theo cách tốt nhất mà mình có thể, đó là điều tối quan trọng.
Chờ đợi.
Bạn có bao giờ để ý là khi mình đợi một cái gì đó, dường như nó chẳng bao giờ xảy đến? Bởi thế
mới có câu nói "Một ngày chờ đợi dài cả trăm năm".
Tương tự như thế khi chúng ta đợi điện thoại của ai đó, Đợi hàng giờ đâm chán, bạn quyết định làm
một cái gì đó và thế là, reng! Chuông điện thoại reng.
Khi chúng ta đợi thư, đợi ai đó, đợi công việc, các cuộc phiêu lưu thú vị, Giáng sinh, dịp đi ăn nhà
hàng, thời gian dường như không trôi đi. Thậm chí điều ta mong đợi chẳng hề đến.
Có một nguyên lý hoạt động nói rằng "Hãy sống cuộc sống của bạn trong thời khắc hiện tại và đừng
nín hơi mà chờ đợi cái gì khác xảy ra". Nếu chúng ta nói "Mình phải có "A" thì mình mới hạnh phúc
và mãn nguyện", thì những hoàn cảnh khác nhau có thể sắp xếp để chứng minh điều ngược lại.
Hãy nắm bắt mọi cơ hội. Sống cho hiện tại. Hãy làm điều gì khác khi chờ đợi cái gì đó xảy ra. Nếu
bạn muốn Holywood khám phá ra tài năng siêu phàm của bạn thì hãy tham gia một lớp học thực
hành đan giỏ trước! Nếu bạn trai của bạn đến muộn thì hãy đọc báo hay nướng bánh, làm cái gì đó
cho đến khi anh ta đến.
Làm như thế, bạn sẽ không lệ thuộc vào cái kết quả sau cùng: "Quên tình huống đi thì sẽ nhanh có
kết quả".
Tha thứ.
Quyết định tha thứ cho chính bạn hoặc ai đó là đồng ý sống cho hiện tại.
"Tôi không thể tha thứ cho mình (cho bố mẹ mình) vì điều đó!"
Bạn nghĩ thế nào về câu đó? Nếu chúng ta không chịu tha thứ cho ai đó tức là chúng ta nói "Thay vì
làm cái gì đó để thay đổi hoàn cảnh, tôi thích sống trong quá khứ hơn và thích trách cứ tôi (hay
người) đã gây ra nó". Khi chúng ta không vị tha với chính mình là chúng ta mang hoài mặc cảm có
lỗi, điều này có thể gây ra cho chúng ta những thống khổ về tinh thần.
Tha thứ cho người khác.
Nhiều người cứ bám mãi quá khứ, Họ nghĩ họ sẽ không bao giờ tha thứ cho cha mẹ vì họ hư đốn,
rằng đó là lỗi của cha mẹ họ. Đó là lỗi của họ chứ! Nếu cứ trách cứ hoài, chúng ta sẽ chịu đau khổ.
Phân nửa thời gian "người có lỗi" không hề biết chúng ta nghĩ gì. Họ cứ nhởn nhơ hạnh phúc trong
khi chúng ta thì chịu đau khổ.
Nếu tôi không tha thứ cho ông anh rể vì không mời tôi đến dự tiệc Giáng sinh thì tôi đau khổ chứ
không phải anh ta, Anh ta không bị ung thư, không mẩt ngủ, không buồn giận, không thấy cay đắng.
Chỉ có tôi thôi. Chúng ta nên "tha thứ cho cả những người xúc phạm ta!" Chỉ có cách đó chúng ta
mới khỏe mạnh và hạnh phúc. Không tha thứ là nguyên nhân lớn nhất gây bệnh hoạn vì tâm hồn
bệnh hoạn thì thân thể bệnh hoạn.
Ngoài ra, chừng nào chúng ta còn trách cứ người khác, buộc họ phải thấy có lỗi và chịu trách nhiệm
cho hạnh phúc của chúng ta thì chừng đó chúng ta chối bỏ trách nhiệm của chính mình. Buộc tội ai
đó chẳng bao giờ giải quyết được điều gì. Chừng nào không làm như vậy nữa, chúng ta sẽ có cơ hội
hành động để cải thiện sự việc. Buộc tội là cái cớ để không làm gì cả - để chối bỏ thực tại.
VT 09/01/2010. NTTK – 0643 610701
21
Bài Học Từ Cuộc Sống NTTK -2010
Fred có thể nói "Tôi tha thứ cho anh, nhưng tôi không quên được". Fred thật ra đang nói "Tôi tha
thứ cho anh chút ít nhưng tôi muốn giữ lại một phần để khi tiện thì nhắc nhở anh sau này". Tha thứ
thật sự là quên đi hoàn toàn.
Tôi tin là việc nhận ra mình đang sống cuộc sống của mình theo cách tốt nhất mà mình có thể là
điều tối quan trọng. Chúng ta phạm nhiều sai lầm, có thể là do hiểu sai, có thể do ngu ngốc nhưng
chúng ta đang cố gắng theo cái cách tốt nhất mà ta biết. Không ai vừa mở mắt chào đời mà đã nghĩ
là "Tuyệt! Đây là cơ hội tốt để ta xông ra và chiến đấu!"
Cha mẹ chúng ta nuôi dạy ta theo cách tốt nhất mà họ có thể. Dựa trên thông tin mà họ có, những
tấm gương mà họ noi theo, họ dấn thân vào cái lãnh thổ xa lạ là "tình cha mẹ". Cứ trách cứ họ hoài
vì họ không phải là những cha mẹ kiểu mẫu là một việc làm vô ích và tai hại.
Một số người không tha thứ cho cha mẹ và sống cuộc đời khổ sở để cho cha mẹ họ thấy là mình đã
không làm tốt trách nhiệm! Thông điệp của họ là "Chính cha mẹ có lỗi trong chuyện tôi nghèo, cô
đơn, bất hạnh và bây giờ có thể thấy là tôi đang chịu đựng như thế nào!"
Không nên trách cứ ai cả. Cái gì đã qua rồi cho qua. Buồn phiền trách móc sẽ không thay đổi được
gì. Khi chúng ta tha thứ thì một nguyên lý tuyệt vời khác sẽ có tác dụng. Chúng ta thay đổi và người
khác cũng thay đổi. Khi chúng ta thay đổi thái độ đối với người khác, họ cũng thay đổi hành vi của
mình. Như thế, Khi chúng ta thay đổi cách nghĩ của mình, những người khác sẽ đáp ứng những
mong đợi đã thay đổi của chúng ta.
Tha thứ cho chính mình.
Nếu tha thứ cho người khác là điều khó làm thì tha thứ cho chính mình càng khó hơn. Nhiều người
hành hạ tinh thần và thể chất mình cả đời vì những thiếu sót của mình. Họ ăn thật nhiều hay nhịn ăn,
uống cho quên tất cả, làm hỏng tất cả quan hệ của mình hay sống một cuộc đời nghèo hèn hay bệnh
hoạn. Hệ thống niềm tin của họ cho rằng "Tôi đã làm những điều xấu," "Tôi có lỗi" hay "Tôi không
xứng đáng hạnh phúc và khỏe mạnh". Bạn có thể ngạc nhiên nhưng có rất nhiều người bệnh suy
nghĩ như vậy!
Bạn thấy có lỗi ư? Đủ rồi đó! Bạn sẽ cảm thấy như thế bao lâu nữa? Một hai năm nữa có khác gì
không?
Vứt bỏ cảm xúc này đi, quả thật là không dễ. Giữ cho đầu óc lành mạnh cũng khó như giữ cho thân
thể khỏe khoắn vậy!
Tóm lại, trách cứ và cảm thấy có lỗi đều nguy hiểm và tai hại như nhau. Khi trách móc Chúa trời,
người khác hay bản thân mình, chúng ta tránh né, không hành động để giải quyết vấn đề. Chính
chúng ta chọn lựa để sống trong hiện tại hay trói buộc mình với những ác cảm và bực dọc của quá
khứ.
Hãy Biết Cho Đi: Là Niềm Hạnh Phúc.
Đừng níu kéo những gì không thuộc về mình. Cho đi là một niềm vui. Vì cho đi không phải hoàn
toàn mất đi, mà là một cách thu hoạch cao thượng. Cho đi là niềm hạnh phúc, vì cho đi khiến tâm
hồn mình thêm rộng lượng và cũng đem lại hạnh phúc cho chính mình. Người ta không có hạnh
phúc là bởi cứ mãi bám lấy mọi sự trong cuộc sống của mình.
Con khỉ và quả táo gỗ.
Trong khu rừng kia có một con khỉ rất hạnh phúc. Nó tìm ăn những trái cây ngọt lịm khi đói và nằm
nghỉ ngơi khi mệt. Một ngày, con khỉ đang lang thang bìa rừng thì thấy một ngôi nhà… Trong ngôi
nhà nhỏ bé đó, nó thấy một cái bát to đựng toàn táo, những quả táo tuyệt đẹp. Con khỉ liền trộm lấy
một quả và chạy thật nhanh trở lại khu rừng.
Khi đã chạy thật xa, khỉ dừng lại đưa quả táo lên mũi ngửi nhưng chẳng thấy có mùi gì. Nó cố gắng
ăn nhưng quả táo cứng ngắc đến mức đau cả răng. Thực ra quả táo này được làm bằng gỗ nhưng rất
VT 09/01/2010. NTTK – 0643 610701
22
Bài Học Từ Cuộc Sống NTTK -2010
đẹp và trông như thật. Những con khỉ khác nhìn thấy quả táo cũng thèm được ăn. Con khỉ nọ thấy
thế càng giữ chặt quả táo.
Có được quả táo đẹp, con khỉ rất tự hào và hãnh diện. Nó lang thang suốt trong rừng để khoe tài sản
quý giá của mình. Quả táo lấp lánh ánh đỏ dưới nắng mặt trời dường như càng hoàn hảo hơn bao giờ
hết. Và con khỉ càng ôm khư khư quả táo hơn, mặc dù cơn đói cồn cào trong bụng thúc giục nó đi
kiếm cái ăn.
Những trái cây ngọt lịm hương rừng thôi thúc con khỉ, nhưng nó vẫn không chịu buông quả táo
trong tay - nó sợ có kẻ nào khác đang rình mò sẽ lấy trộm mất. Tâm trí con khỉ lúc này rất kiệt quệ,
nó không thể thư giãn và có lấy vài phút nghỉ ngơi cho mình. Vì nó vẫn đang cố gắng bảo vệ quả
táo.
Con khỉ vẫn còn tự hào với tài sản vô giá này, nhưng nó bắt đầu cảm thấy ít hạnh phúc hơn. Nó tiếp
tục đi dọc con đường mòn trong khu rừng, càng ngày càng cảm thấy quả táo nặng hơn. Thực ra bởi
nó đang mệt mỏi, đói và kiệt sức. Nó không thể trèo lên cây để hái quả vì tay vẫn còn bận giữ quả
táo. Điều gì sẽ xảy ra nếu nó tiếp tục ôm quả táo như vậy? Có lẽ nó sẽ buông bỏ Mùi thơm của trái
cây trước mặt toả hương thơm ngát, những quả chín đỏ mọng như trêu ngươi. Đắn đo một lúc, con
khỉ quyết định buông quả táo bằng gỗ, trèo lên cây hái quả ăn và cảm thấy ngay rằng Hạnh phúc đã
trở lại Đôi khi chúng ta cố gắng giữ chặt những giá trị tưởng chừng rất lớn mà không dám cho đi,
đổi lại chỉ nhận lấy sự mệt mỏi đến cùng kiệt. Thật ra, hạnh phúc không phải là điều xa xôi, khó tìm.
Hạnh phúc có thể tìm được bằng những điều chỉnh, thay đổi trong cuộc sống. Hạnh phúc có thể tìm
được trong sự chia sẻ chân thành, trong sự tha thứ, trong lòng dũng cảm, trong tư duy tích cực
hướng đến một ngày mai tốt đẹp hơn. Hãy biết cho đi và bạn sẽ được nhận lại nhiều hơn thế. Đó
chính là hạnh phúc của cuộc sống, đó là nghĩa thật sự của: Cho đi là niềm hạnh phúc.
May Mắn Có Đến Rồi Cũng Sẽ Ra Đi.
Có rất nhiều người ngày đêm mơ tưởng mình sẽ trở thành người thành công và khi nói đến những
người giàu có khác thì đều cho rằng họ đã gặp vận may. Nhưng thật ra, sự thành công trong sự
nghiệp mặc dù cũng có yếu tố may mắn nhưng chủ yếu vẫn là dựa vào sự cần cù, nỗ lực làm việc,
phấn đấu không ngừng mà giành được thành quả. Điều này đặc biệt đúng cho những người mới vào
đời, chưa thành đạt. Ở giai đoạn bắt đầu khởi nghiệp phải chịu rất nhiều áp lực, nếu không tạo đủ
điều kiện cố gắng cho bản thân thì may mắn có đến rồi cũng sẽ ra đi.
Nếu không tạo đủ điều kiện cố gắng cho bản thân thì may mắn có đến rồi cũng sẽ ra đi.
Dù là ai làm việc gì, có điều kiện và hoàn cảnh như thế nào, chỉ cần chuyên tâm, kiên trì, chăm chỉ
học hỏi thì nhất định sẽ có ngày công thành danh toại. Thế nên vấn đề then chốt để có được thành
công trong sự nghiệp chính là ở sự cố gắng không ngừng. Nếu chịu khó bỏ công sức làm những việc
mà những người khác không chịu hoặc không muốn làm thì có thể làm được những việc mà người
khác không thể làm được. Nếu bạn yêu cuộc sống với tất cả trái tim, tâm hồn và lý trí, thì cuộc sống
này sẽ đáp lại bạn bằng những điều tốt đẹp như thế. Tất cả những gì bạn cần phải làm là tìm thấy
mục đích sống của mình, nỗ lực thực hiện nó và trải nghiệm cuộc sống.
Đa số mọi người, khi phải gặp một nhiệm vụ gì quan trọng thì đều có tâm lý sợ sệt, trì hoãn không
dám nhận trách nhiệm. Tuy nhiên, với những người có ý chí kiên cường thì lại khác, mong muốn
thành công đã giúp họ chiến thắng tâm lý lo sợ. Không ngần ngại đối đầu với khó khăn, dũng cảm
nhận trách nhiệm, tự nguyện muốn có được quyền lực và địa vị đó để duy trì lòng tự tôn của họ. Và
kết quả là họ đã thành công.
Không có một công thức tuyệt đối nào để đạt được thành công, nhưng nếu có thể dựa trên một số
nguyên tắc nào đó thì khả năng thành công sẽ cao hơn rất nhiều. Một trong những nguyên tắc đó
chính là sự chuyên tâm, lòng kiên trì và cố gắng không ngừng. Với tinh thần dám nghĩ - dám làm,
bạn sẽ có một tầm nhìn đầy tin tưởng về tương lai để có thể nắm chắc vận hội của mình. Hãy luôn
VT 09/01/2010. NTTK – 0643 610701
23
Bài Học Từ Cuộc Sống NTTK -2010
cố gắng, tạo một nền tảng vững chắc ngay hôm nay để bạn có thể sẵn sàng tiếp nhận may mắn, thụ
hưởng thành quả ở ngày mai.
Con Yêu Mẹ
Con yêu mẹ vì mẹ đã mang nặng đẻ đau để sinh ra con trên cõi đời này. Không những chỉ 9 tháng
10 ngày, mà cả cuộc đời mẹ luôn gánh phần cơ cực để con có được hình hài khỏe mạnh.
Con yêu mẹ vì trong những lúc con ốm nặng, mẹ đã túc trực bên con, lo lắng cho con đến sụt ký. Mẹ
đút cho con từng viên thuốc, muỗng cháo, muỗng cơm. Khi con than thuốc đắng, mẹ dỗ dành bằng
việc cho con một cây kẹo thơm lừng.
Con yêu mẹ vì mẹ là lá chắn vĩ đại, che chở con trước những xô bồ trong cuộc sống này. Khi con bị
bạn bè ăn hiếp, mẹ bênh vực. Khi con sợ những chuyện viển vông, mẹ an ủi, dỗ dành, giải thích cho
con hiểu để thôi không sợ nữa.
Con yêu mẹ vì dù có đói khổ, mẹ vẫn bảo rằng no để con ngon miệng, no bụng. Dù có lạnh, mẹ vẫn
bảo rằng không vì con cần ấm để ngủ ngon trong cái mùa đông cứa da cứa thịt. Dù có buồn, mẹ vẫn
bảo rằng vui vì sợ con lo lắng, phân tâm trong trong cuộc sống.
Con yêu mẹ, vì ánh mắt mẹ nhìn con dịu dàng nồng ấm hơn cả vầng trăng sáng đêm rằm. Con hạnh
phúc vô cùng vì được tắm mình trong đôi mắt mẹ. Và dẫu con có đi bất cứ nơi đâu trên trái đất này,
ánh mắt ấy vẫn dõi theo từng bước chân con.
Con yêu mẹ vì mỗi khi con bước chân đi xa, mẹ lại nhắc nhở: “Không có mẹ bên cạnh, con phải tự
biết chăm sóc bản thân. Khi giao tiếp thì một câu nhịn chín câu lành, với mọi người phải kính trên
nhường dưới… nghe con”.
Con yêu mẹ vì những lần con vấp ngã, mẹ là người duy nhất đỡ con lên, tiếp cho con sức mạnh trên
quãng đường chông gai, khúc khuỷu phía trước. Và nhờ có sự nâng đỡ của mẹ, con đã tự tin hơn để
khám phá, vượt qua những trở ngại trong cuộc sống mà đi đến đích thành công.
Con yêu mẹ vì chỉ có mẹ là người dang rộng vòng tay chờ đón ngày con trở về trong lặng lẽ buồn
phiền. Và khi ấy, con biết rằng cuộc đời con đã không phải như ngày hôm nay nếu lời dạy bảo của
mẹ hôm nào thật sự con lưu tâm.
Con yêu mẹ vì mẹ là “kho tàng sách vô giá” đã dạy con nhiều điều hay lẽ phải. Là “con đường” dẫn
con đến những chân trời mới, khám phá nhiều điều kỳ thú. Là “bài đồng dao” mà con vẫn in sâu
trong ký ức tuổi thơ, mãi mãi sẽ không quên…
Tấm lòng của mẹ là biển cả bao la đối với con, và con hiểu rằng không có ai thương con hơn mẹ. Ôi,
mẹ kính yêu của con. Con yêu mẹ hơn tất cả mọi thứ trên cõi đời này và vì mẹ chính là mẹ của con.
M t s m mai khi t t c thành h vô trong i…ộ ớ ấ ả ư đờ
Có ba thứ trong đời không bao giờ nên tiếc nuối: Một tình yêu đã ra đi; một người bạn không xứng
đáng và ngày hôm qua.
Bởi vì đó là những điều đã không còn có thực, không còn có ý nghĩa và không còn tồn tại trong
ngày hôm nay và ngày mai của ta. Vì thế, là những điều không nên làm vướng bận lòng ta, không
VT 09/01/2010. NTTK – 0643 610701
24
Bài Học Từ Cuộc Sống NTTK -2010
nên làm u sầu trái tim ta và làm rơi nước mắt ta thêm nữa.
Một sớm mai kia thức dậy, bạn có thể sẽ thấy người bạn yêu không còn là người đàn ông/đàn bà bạn
đã yêu nữa. Bạn sẽ buồn vì họ? Sẽ đau vì không thể yêu người đó nữa? Sẽ tiếc nuối tình yêu đã có?
Nhưng, hãy nghĩ: Khi bạn yêu họ, họ là người bạn yêu, với những gì bạn yêu. Khi họ không còn như
thế nữa, hoặc khi bạn nhận ra họ chưa bao giờ như bạn nghĩ, cũng đừng cảm thấy đau buồn hay nuối
tiếc. Bởi vì tình yêu đó, trước giây phút đổi thay đó đã là một tình yêu trọn vẹn, người yêu đó trước
giây phút nhận ra đó đã là một người yêu trọn vẹn. Chỉ có điều, đó là một tình yêu đã qua, một
người yêu đã ra đi. Và nên để gió cuốn bay đi
Một người bạn không xứng đáng với những gì ta dành cho họ càng không bao giờ nên hối tiếc, cho
dù có thể là một nỗi buồn trong thoáng chốc. Buồn không phải vì ta đã dành cho họ nhiều yêu
thương mà họ không xứng đáng được nhận, cho đi là không bao giờ nên hối tiếc. Mà buồn vì cuộc
sống không nên như thế, con người không nên như thế, vậy thôi. Dù sao, cũng nên sống hết mình,
yêu thương hết mình. Đâu đó trong cuộc đời vẫn là những vòng tay rộng mở, còn những cái quay
mặt đã ở sau lưng
Và ngày hôm qua. Ngày hôm qua luôn là một cái bóng rất lớn, đôi khi là quá lớn lên hiện tại. Cho
dù là cái bóng của hạnh phúc hay bất hạnh. Có những người không bao giờ thoát nổi ra khỏi cái
bóng đó để bước đi về phía ngày mai. Nhưng bạn biết không, chỉ những người không nhìn thấy
bóng mình vì bận rộn ngẩng cao đầu bước mới không luẩn quẩn ở cái bóng của mình mãi. Ngày
hôm qua chỉ là một cái bóng. Mà chúng ta thì cần điều gì đó rõ rệt, mang dáng dấp, hơi thở, sự sống.
Đừng đuổi theo cái bóng đó, bạn nhé. Nó cũng giống như ngồi thở than vọng tưởng những cánh
bướm mùa trăng tròn thuở xưa. Hãy cứ thương nhớ nhưng đừng bao giờ tiếc ngày hôm qua. Ngày
hôm qua đã qua rồi
Đôi khi, đúng hơn là rất nhiều khi tôi cũng thấy buồn. Nhưng tuyệt nhiên không bao giờ cho phép
mình nuối tiếc. Tôi tin, rất tin cuộc sống cần dựa trên những nỗ lực không mệt mỏi để vươn lên, để
cho đi và để biết trân trọng hiện tại, hướng tới ngày mai. Những gì đã cho đi là những điều quý giá.
Những hạnh phúc đã mang đến cho người là những món quà tự tặng mình. Những yêu thương đã
trao là những yêu thương được nhận. Ngay cả những nỗi buồn cũng là một trải nghiệm ý nghĩa.
Những cho nhận ấy ngày hôm nay và ngày mai nhìn lại ta mới có thể thấy hết giá trị của đời mình.
Những người luôn bận lòng với những đố kị, day dứt với những đau khổ, trẫm mình trong nước mắt,
giam mình trong những ám ảnh về quá khứ và dằn vặt mình với những đòi hỏi yêu thương là những
người không bao giờ có thể hạnh phúc, không bao giờ biết giá trị đích thực của cuộc sống. Một sớm
mai kia khi tất cả sẽ thành hư vô trong đời, tôi mong bạn sẽ mỉm cười. Vì mình đã sống những ngày
trọn vẹn.
MẸ ƠI CON XIN LỖI
Con đã vô tình lãng quên nụ cười của Mẹ - người phụ nữ tuyệt vời nhất trong cuộc đời con.
Trong cuộc sống, có khi vô tình chúng ta đã lãng quên để rồi vuột mất nhiều thứ, lúc biết ngẫm lại
thì tất cả đã trôi xa
Bao năm rồi, tại sao hôm nay con mới có cảm giác hối tiếc vậy hả Mẹ? Con đã trưởng thành nhưng
lại chẳng lớn khôn.
Bao năm rồi, cứ những ngày lễ 8/3, 20/10, lễ Vu Lan là những ngày thuộc về Mẹ, ấy thế mà con
đã vô tình lãng quên!
VT 09/01/2010. NTTK – 0643 610701
25