BÀI BÁO CÁO ĐỊA LÝ TÌM HIỂU KÊNH ĐÀO XUYÊ VÀ PANAMA

BÁO CÁO T HỰ C H ÀN H: T ÌM H IỂ U VỀ KÊ NH Đ ÀO XUY- Ê VÀ KÊ NH Đ ÀO
PA - NA -M A

Kênh đào Xuy-ê
Kênh đào cung cấp 1 lối đi tắt cho những con tàu đi qua cảng Châu Âu-Châu
Mỹ đến những cảng phía nam Châu Á, cảng phía Đơng Châu Phi và Châu Đại
Dương. Tuyến đường dài 164 km này đã thay đổi vĩnh viễn lịch sử vận tải đường
biển quốc tế, giúp tàu thuyền khơng phải đi qua mũi phía Nam Châu Phi, rút ngắn
6000 km.

1. VỊ TRÍ CỦA KÊNH ĐÀO XUY-Ê
Nằm trên lãnh thổ Ai Cập chạy theo hướng Bắc-Nam đi ngang qua eo Xuy-ê tại
phía Đơng Bắc Ai Cập, nối Địa Trung Hải với Vịnh Xuy-ê, một nhánh của Biển
Đỏ.

2. ĐẶC ĐIỂM VÀ QUÁ TRÌNH KHAI THÁC CỦA KÊNH
ĐÀO XUY-Ê
- Kênh đào Xuy-ê được khởi công đào từ 1859 đến năm 1869 được đưa vào sử
dụng. Kênh đào 195 km, khúc hẹp nhất là 60 m và độ sâu tại đó là 24 m, tàu chở từ

HỌ C S IN H THỰ C H IỆN : NG UY ỄN P HAN CH Í BẢO

1


BÁO CÁO T HỰ C H ÀN H: T ÌM H IỂ U VỀ KÊ NH Đ ÀO XUY- Ê VÀ KÊ NH Đ ÀO
PA - NA -M A

150.000 đến 250.000 tấn có thể qua lại va thời gian qua kênh ước chừng 11 - 12
giờ.
- Năm 1956, Ai Cập tiến hành quốc hữu hóa kênh đào này từ tay của các cơng ty

Anh. Từ đó đến nay kênh đào đã phát huy tác dụng rất tốt.

3. LỊCH SỬ CỦA KÊNH ĐÀO XUY-Ê
- Kênh đào được hoàn thành vào ngày 17 tháng 11 năm 1869 giữa rất nhiều
xung đột chính trị của Anh, Ai Cập,.. và sự cố kỹ thuật xung quanh cơng trình.
Tổng chi phí đã đội hơn 2 lần so với dự tính ban đầu của các kỹ sư.
- Sau lần tu bổ vào năm 1984, tàu chở dầu 250 nghìn tấn qua được kênh.
- Sau đó căn cứ vào hiệp ước với Ai Cập năm 1936 Anh đã địi quyền kiểm sốt
kênh đào. Cuối cùng vào năm 1954 Chính quyền Ai Cập đã phủ nhận hiệp ước
1936 và nước Anh buộc phải từ bỏ quyền kiểm soát kênh.
- Kênh bị đóng cửa một lần duy nhất từ 1967 tới 1975 trong cuộc Chiến tranh Ả
Rập - Israel.
- Cho tới tháng 6 năm 1967, năm xảy ra chiến tranh giữa Israel và Ai Cập, gần
15% các luồng hàng viễn dương và trên 20% các luồng hàng vận chuyển dầu mỏ
và sản phẩm dầu mỏ thế giới đã được vận chuyển qua kênh đào.
4. NHỮNG LỢI ÍCH CỦA KÊNH ĐÀO XUY-Ê
- Kênh đào đã giúp rút ngắn lộ trình hànghải giữa các vùng công nghiệp Tây Âu,
Bắc Mĩ, Biển Đen với vùng nguyên và nhiên liệu giàu có của Tây Á va Đông Nam
Á từ 23% đến 65% so với con đường đi vịng Phi.
- Mỗi năm tính trung bình có đến 15% luồng hàng hải viễn dương 20% lượng
hàng vận chuyển dầu mỏ và sản phẩm dầu mỏ qua kênh. Năm 2000, có dến 14.000
tàu qua lại, mang đến cho Ai Cập nguồn thu ngoai tệ chừng 2 tỉ USD.

HỌ C S IN H THỰ C H IỆN : NG UY ỄN P HAN CH Í BẢO

2


BÁO CÁO T HỰ C H ÀN H: T ÌM H IỂ U VỀ KÊ NH Đ ÀO XUY- Ê VÀ KÊ NH Đ ÀO
PA - NA -M A

5. NHỮNG TRỞ NGẠI, TỔN THẤT KHI KÊNH ĐÀO XUY-Ê
NGỪNG HOẠT ĐỘNG
- Do cuộc chiến giữa Ai Cập và I-xra-en xảy ra vào năm 1967, lưu thông qua
kênh đào bị gián đoạn, đến năm 1975 mới mở lại.
- Điều này đã gây trở ngại lớn cho ngành hàng hải thế giới; nhất là các nước
trong vùng Biển Đen và Địa Trung Hải. Giá thành vặn chuyển hàng giữa hai thị
trường châu Âu và châu Á tăng lên. Hành trình bất trác hơn vì phải vịng qua mũi
Hảo Vọng ở Nam Phi; nơi có nhiều sóng to, gió dữ. Riêng Ai Cập mất một nguồn
thu nhập khá lớn từ thuế hải quan và khách du lịch.
6. MỘT SỐ THÔNG TIN KHÁC
- Ngày 23-3-2021, tàu chở hàng khổng lồ Ever Given thuộc sở hữu của công ty
Nhật, do công ty Đài Loan Evergreen Marine vận hành và treo cờ Panama, có sức
chứa 20.124 container loại 20ft đã gặp một sự cố nghiêm trọng trong hệ thống điều
khiển khiển mũi tàu, đâm vào bãi cát ở bờ Đơng, cịn đi tàu thì mắc kẹt trong cát
sỏi ở bờ Tây.

- Theo thống kê của của Bloomberg, có tới 453 tàu bị mắc kẹt ở cả hai đầu kênh
Suez (Port Said và Port Suez).
- Trong cuộc Chiến tranh Sinai (1956) kênh Suez đã bị đóng cửa gần 5 tháng.
- Năm 1973 Israel thất bại trong cuộc chiến Yom Kippur và đến năm 1975, phải
trả lại bán đảo Sinai cho Ai Cập. Kênh Suez mới được Chính phủ Ai Cập tái khai
thông.

HỌ C S IN H THỰ C H IỆN : NG UY ỄN P HAN CH Í BẢO

3


BÁO CÁO T HỰ C H ÀN H: T ÌM H IỂ U VỀ KÊ NH Đ ÀO XUY- Ê VÀ KÊ NH Đ ÀO

PA - NA -M A

Kênh đào Pa-na-ma

1. VỊ TRÍ CỦA KÊNH ĐÀO PA-NA-MA
- Kênh đào Pa-na-ma nằm ở vị trí cực Nam của eo đất Trung Mĩ, cũng là nơi
khởi đầu của lục địa Nam Mĩ. Kênh Pa-na-ma cắt qua eo đất, nơi có chiều ngang
hẹp nhất chỉ 50km, nối liền Đại Tây Dương với Thái Bình Dương.

2. ĐẶC ĐIỂM VÀ Q TRÌNH KHAI THÁC CỦA KÊNH
ĐÀO PA-NA-MA
- Kênh Pa-na-ma được khởi công xây dựng từ năm 1882, nhưng do sai lầm về
thiết kế, đến năm 1904, khi Hoa Kì thay Pháp, cơng trình mới được tổ chức thi
cơng và năm 1914 thì chính thức đưa vào khai thác. Kênh có chiều dài 64km
nhưng do độ chênh mực nước biển của hai đại dương đến 26m nên các kĩ sư phải
thiết kế thêm nhiều âu tàu. Do vậy, kênh chỉ có.khả năng tiếp nhận được tàu có
trọng tải dưới 65.000 tấn.
- Một chuyến đi của tàu thuyền từ New York tới San Francisco qua kênh đào này
chỉ vượt qua khoảng cách 9.500 km (6.000 dặm). Kênh đào này gồm có 17 Âu tàu,
cùng 2 hồ nhân tạo. Một hồ nhân tạo bổ sung, hồ Alajuela, có vai trò làm hồ chứa
nước cho kênh đào. Hệ thống âu thuyền hai tầng Miraflores, bao gồm cả lối vào sát
tường; dài 1,7 km; với tổng độ nâng là 16,5m khi thủy triều trung bình.
HỌ C S IN H THỰ C H IỆN : NG UY ỄN P HAN CH Í BẢO

4


BÁO CÁO T HỰ C H ÀN H: T ÌM H IỂ U VỀ KÊ NH Đ ÀO XUY- Ê VÀ KÊ NH Đ ÀO
PA - NA -M A

3. LỊCH SỬ CỦA KÊNH ĐÀO PA-NA-MA
- Việc xây dựng kênh đào này là một trong số những dự án cơng trình lớn nhất
và khó khăn nhất đã thực hiện từ trước đến nay. Nó có ảnh hưởng to lớn đến vận
tải thủy giữa hai đại dương.
- Kênh đào này chính thức mở cửa vào ngày 15 tháng 8 năm 1914 với sự quá
cảnh của tàu chở hàng Ancon.
- Giữa trưa ngày 31 tháng 12 năm 1999, việc kiểm soát kênh đào đã được bàn
giao cho Cục quản lý kênh đào Panama.
- Ước tính có tới 27.500 cơng nhân đã chết trong q trình xây dựng kênh đào.
4. NHỮNG LỢI ÍCH CỦA KÊNH ĐÀO PA-NA-MA
- Kênh đào Pa-na-ma cho phép rút ngắn lộ trình hàng hải từ các cảng cửa hai bờ
Đại Tây Dương sang các cảng hai bờ Thái Bình Dương từ 14 đến 81%. Kênh Pana-ma là con đường hàng hải quan trọng đối với nền kinh tế và các hoạt động
quản sự nối thông hai bờ đông-tây của Hoa Kì. Vì vậy, bằng mọi giá Hoa Kì đã
tìm cách kiếm soát kênh đào này lâu dài.
- Nhờ sự đấu tranh bền bỉ, tháng 12/1999, Hoa Kì đã phải traọ trả hồn tồn chủ
quyền kiểm sốt kênh đào và vùng đất rộng 1.430km2 dọc hai bờ kênh về cho
nhân dân Pa-na-ma.
- Kênh đào Pa-na-ma còn là tuyến hàng hải liên kết kinh tế và tình hữu nghị
giữa các nước hai bờ đông tây của khu vực kinh tế Mĩ Latinh đầy năng động hiện
nay.
6. MỘT SỐ THÔNG TIN KHÁC
Các tàu nhỏ được thu phí theo chiều dài của chúng. Vào năm 2006, các mức phí
này là:
Độ dài tàu
Tới 15,240m
Trên 15,240m-24,384m
Trên 24,384m tới 30,480m
Trên 30,480m

Lệ phí

500 USD
750 USD
1.000 USD
1.500 USD

--------- HẾT ---------

HỌ C S IN H THỰ C H IỆN : NG UY ỄN P HAN CH Í BẢO

5