931 trang bộ đề phân tích đoạn thơ đoạn văn lớp 12 thu trang

931 trang
BỘ ĐỀ PHÂN TÍCH/ CẢM NHẬN ĐOẠN THƠ, ĐOẠN VĂN
(BÁM SÁT ĐỀ MINH HỌA 2021)
Bộ đề đƣợc tuyển chọn bởi GV Thu Trang
Email:
Các đoạn trích đáng lƣu ý :
1. Tây tiến ( đoạn 1-2-3) (2019 đ t đ
p n , đoạn 3 )
2. Việt Bắc
T m c u ầu ( ã thi ề dự phịng 2020)
Đoạn :Mình đi có nhớ những ngày…mái đình cây đa
Đoạn : ta với mình mình với ta…đều đều suối xa.
Đoạn bức tranh tứ bình : ta về mình có nhớ ta… thủy chung
Đoạn Việt Bắc ra quân: Những đường VB của ta…Đèo De núi hồng
2020 HS vùng dịch Cô vit ( Đà Nẵng ) thi oạn : Nhớ khi giặc đến giặc lùng… đèo De núi
Hồng
( trừ 2 đoạn t ơ cuối )
3. Đất nước
N 2017đ t đoạn Đất nơ n đến trườn
t )
Năm 2020 đã thi: E ơ e
y n ìn rất x
c
o t ần thoại
Đoạn : khi ta lớn lên đất nước đã có rồi…từ ngày đó
Đoạn : đất là nơi anh đến trường… nhớ ngày giỗ tổ
Đoạn : trong anh và em hôm nay…làm nên đất nước muôn đời
Đoạn : những người vợ nhớ chồng…đã hóa núi sơng ta
Đoạn : Em ơi em hãy nhìn rất xa… đất nước của ca dao thần thoại
4. Són ( đoạn n o cũn qu n trọng)

5. N ườ á đ sôn Đ
Đoạn miêu tả con sông Đà hung bạo:
Hùng vĩ của sông Đà khơng phải chỉ có thác đá….gậy đánh phèn
Cịn xa lắm mới đến cái thác dưới…lúc ngừng chèo
Đoạn miêu tả con sơng Đà thơ mộng trữ tình:
Con sơng Đà tn dài, tuôn dài… nối lại chiêm bao đứt quãng
Thuyền tôi trôi trên sông Đà…hết
Đoạn miêu tả cảnh vƣợt thác sông Đà qua 3 trùng vi thạch trận
6. A đ đặt tên cho dịng sơng :( đoạn n o cũn qu n trọng)
1


(N
2019 đ t đoạn mở đầu->> chân núi Kim Phụng)
Đoạn sơng Hƣơng ở thƣợng nguồn : Trong những dịng sơng đẹp ở nước ta… Kim Phụng
Sông Hƣơng ở ồng bằng : Phải nhiều thế kỉ qua đi…bát ngát tiếng gà
Sông Hƣơng khi chảy vào thành phố : Từ đây, như đã tìm đúng đường về…vấn vương
của một nỗi lịng
Sơng Hƣơng khi rời khỏi kinh thành : rời khỏi kinh thành ….q hương xứ sở
Vẻ ẹp của sơng Hƣơng nhìn từ góc ộ văn hóa, lịch sử
7. Vợ chồng A Phủ
Đoạn ầu : Ai ở xa về…
Đoạn miêu tả sự hồi sinh của Mị trong êm tình mùa xu n ( có thể chia thành nhiều ề)
Đoạn Mị cắt dây trói cứu A phủ
8. Vợ n ặt ( 2016 đ t tìn uốn truyện)
Lưu ý đoạn miêu tả sự thay đổi của Tràng trong buổi sáng hôm sau
Tâm trạng bà cụ Tứ : Bà lão cúi đầu nín lặng…nước mắt chảy xuống rịng rịng ( có thể chia
thành nhiều đề)
Đoạn : bữa cơm ngày đói trơng thật thảm hại…
9. Rừng xà nu:

Đoạn ầu miêu tả Rừng xà nu
Đoạn T nú bị giặc tra tấn
10.
ếc t uy n n o x
( 2015 thi ìn tượng n ườ đ n
n c ,n
2018 t v đ p c ếc t uy n n o
x , n ệ
đ tr )
Hai phát hiệncủa nghệ sĩ Phùng
Ngƣời àn bà ở tòa án huyện
Đoạn cuối : Tấm ảnh trong bộ lịch năm ấy
11.Hồn Trươn Ba da hàng thịt
Đối thoại giữa Hồn Trƣơng Ba và x c Hàng thịt
Đối thoại giữa Hồn Trƣơng Ba và ngƣời thân
Đối thoại giữa Hồn Trƣơng Ba và x c Đế Thích

2


BỘ ĐỀ TÂY TIẾN
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
KỲ THI TỐT NGHIỆP TRUNG HỌC PHỔ THÔNG 2021
Bài thi: NGỮ VĂN
ĐỀ THI THỬ Thời gian làm bài: 120 phút, không kể thời gian phát đề
I.ĐỌC HIỂU(3,0 điểm)
Đọc đoạn trích:
Một ước mơ phù hợp là yếu tố quan trọng góp phần làm nên một việc có ý nghĩa. Ước mơ là hình ảnh của
những điều nằm trong tâm trí ta, và nếu bạn là người có quyết tâm thì bạn sẽ tìm cách đạt được nó. Những
người làm nên nghiệp lớn trên thế giới đều là những người biết mơ ước.

Ước mơ khơng bao giờ hình thành ở những người thờ ơ, lười biếng hay thiếu tham vọng. Bạn hãy đặt ra
những ước mơ nằm trong khả năng của mình và lên kế hoạch cụ thể để từng bước hiện thực hóa chúng. Trong
khi vạch ra kế hoạch cụ thể để đạt được thành công, cả trong sự nghiệp lẫn cuộc sống thường ngày, bạn đừng
bị lung lay hay nhụt chí bởi những người xem bạn như là kẻ mơ mộng. Để đạt được thành công như mong muốn
trong một thế giới đang có nhiều thay đổi này, bạn phải học hỏi tinh thần của các bậc tiền bối – những người
đã cống hiến cả cuộc đời mình cho sự phát triển của văn minh nhân loại. Tinh thần ấy là dòng huyết mạch của
sự phát triển và là cơ hội để bạn giải phóng hết năng lực tiềm ẩn của mình. Hãy biết quên những ước mơ không
thành của ngày hôm qua. Thay vào đó, cần biến ước mơ của ngày mai thành những công việc cụ thể, để một
ngày không xa trong tương lai, chúng sẽ trở thành hiện thực.
Ước mơ khơng phải là cái sẵn có, cũng chẳng phải là cái khơng thể có. Ước mơ chính là con đường chưa
được định hình, là hình ảnh của những điều nằm trong tâm trí bạn mà nếu có đủ quyết tâm, bạn hồn tồn có
thể hiện thực hóa chúng.
Nếu bạn tin tưởng vào những ước mơ của mình thì hãy cố gắng thực hiện bằng tất cả.
(Trích Khơng gì là không thể, George Matthew Adams)
Thực hiện các yêu cầu:
Câu 1. X c ịnh phƣơng thức biểu ạt chính ƣợc sử dụng trong oạn trích trên.
Câu 2. Theo t c giả, ể ạt ƣợc thành công nhƣ mong muốn chúng ta cần phải làm gì?
Câu 3. T c giả cho rằng: “Một ước mơ phù hợp là yếu tố quan trọng góp phần làm nên một việc có ý
nghĩa”. Anh/chị hiểu nhƣ thế nào là ƣớc mơ phù hợp?
Câu 4. Thông iệp nào trong oạn trích trên có ý nghĩa nhất ối với anh/chị? Vì sao?
II.LÀM VĂN(7,0 điểm)
Câu 1.(2,0 điểm)
Từ oạn trích trong phần Đọc – hiểu, hãy viết một oạn văn ngắn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ
của anh /chị về v tr củ ước ơ tron s t n cơn của mỗi ngƣời.
Câu 2.(7,0 điểm)
“Tây Tiến đồn binh khơng mọc tóc,
Qn xanh màu lá dữ oai hùm.
Mắt trừng gửi mộng qua biên giới
Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm.
Rải rác biên cương mồ viễn xứ,

Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh,
Áo bào thay chiếu anh về đất,
Sông Mã gầm
lên khúc độc hành.
Đề gồm:02 trang
3


(Trích:Tây Tiến- Quang Dũng, Ngữ văn 12, tập 1, NXB Gi o dục Việt Nam.)
Ph n tích hình tƣợng ngƣời lính T y Tiến trong oạn trích trên. Từ ó, nhận xét tính chất bi tr ng ƣợc
thể hiện qua oạn thơ.
---------------HẾT-------------SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
ĐỀ THI THỬ

KỲ THI TỐT NGHIỆP TRUNG HỌC PHỔ THÔNG 2021
ĐÁP ÁN-THANG ĐIỂM
Bài thi: NGỮ VĂN
(Đ p n-Thang iểm gồm có 03 trang)
Phần
I

Câu
1

2

3

4
II

1

Nội dung

Điểm
3,0
0,5

ĐỌC-HIỂU
Phƣơng thức biểu ạt chính: Nghị luận
Theo t c giả, ể ạt ƣợc thành công nhƣ mong muốn chúng ta cần phải:
-Học hỏi tinh thần của các bậc tiền bối.
-Biết quên những ƣớc mơ không thành của ngày hôm qua, biến ƣớc mơ của 0,5
ngày mai thành những công việc cụ thể…
Thí sinh có thể trả lời :
-Ƣớc mơ phù hợp là những ƣớc mơ nằm trong khả năng, iều kiện, năng lực 1,0
của bản th n…
- Ƣớc mơ phù hợp với các chuẩn mực ạo ức và pháp luật.

Thí sinh trình bày ý kiến c nh n về sự lựa chọn thơng iệp của mình và có
1,0
c ch lí giải hợp lý,thuyết phục.
7,0
LÀM VĂN
Viết một oạn văn về vai trò ƣớc mơ trong sự thành công của mỗi con ngƣời.
2,0
a.Đảm bảo u cầu về hình thức oạn văn
Thí sinh có thể trình bày oạn văn theo c ch diễn dịch,quy nạp, tổng-phân0,25
hợp, móc xích hoặc song hành.

b. X c ịnh úng vấn ề nghị luận
0,25
Vai trò của ước mơ trong sự thành công của mỗi con ngƣời.
c. Triển khai vấn ề cần nghị luận
1,0
Thí sinh có thể lựa chọn c c thao t c lập luận phù hợp, ể triển khai vấn ề
cần nghị luận theo nhiều c ch kh c nhau nhƣng cần phải làm rõ v tr củ
ước ơ tron s t n côn của mỗi con ngƣời.
Ƣớc mơ óng vai trị quan trọng trong sự thành cơng của mỗi con ngƣời, nó là
ộng lực ể con ngƣời phấn ấu, nỗ lực, vƣợt qua những khó khăn, thử thách
ể i ến thành cơng, từ ó óng góp cho sự phát triển của xã hội.
d.Chính tả, ngữ ph p
Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ ph p tiếng Việt.
0,25
e. S ng tạo
Thể hiện suy nghĩ s u sắc về vấn ề cần nghị luận, có c ch diễn ạt mới mẻ.
0,25
4


2

5,0
P ân tíc ìn tượn n ườ ín Tây T ến được t ể ện tron đoạn tríc
a.Đảm bảo cấu trúc bài văn nghị luận
Mở bài nêu ƣợc vấn ề, Thân bài triển khai ƣợc vấn ề, Kết bài khái quát
0,25
ƣợc vấn ề.
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận
Hình tƣợng ngƣời lính T y Tiến ƣợc thể hiện qua oạn trích

0,5
c.Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm
Thí sinh có thể triển khai theo nhiều c ch, nhƣng cần vận dụng tốt c c thao t c
lập luận, kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng; ảm bảo c c yêu cầu sau:
*Giới thiệu kh i qu t về t c giả Quang Dũng, bài thơ T y Tiến và oạn trích
0,5
*Hình tƣợng ngƣời lính T y Tiến ƣợc Quang Dũng thể hiện qua oạn trích.
1,5
- Ngoại hình:
+ “Khơng mọc tóc”, “qu n xanh màu l ”: diện mạo ộc o, lạ thƣờng ồng
thời phản nh ƣợc hiện thực tàn khốc nơi rừng núi Tây Bắc
-Tâm hồn, tính cách:
+“Dữ oai hùm” tinh thần của họ cho thấy sự mạnh mẽ ối lập với vẻ ngoài
vàng vọt xanh xao do bệnh sốt rét rừng mang lại.
+“Mắt trừng” khí thế quyết tâm trong từng ngƣời lính.
- “Gửi mộng qua biên giới”: Quyết tâm giết giặc lập công.
- “Mơ dáng kiều thơm”: Giấc mơ hào hoa lãng mạn về quê hƣơng Hà Nội mà
mỗi ngƣời lính mang theo, chính là ộng lực giúp họ kiên cƣờng hơn khi thực
tế quá khắc nghiệt.
- Lí tƣởng cao đẹp:
- Các từ Hán Việt “ n cươn , v ễn x , chiến trườn , áo o... làm cho
khơng khí trở nên trang trọng và thiêng liêng hơn.
- Bút pháp nói giảm nói tránh “anh về đất” mang ý nghĩa nh n văn và rất hào
hùng, không mang lại cảm giác bi lụy.
- Các anh hy sinh cả tuổi trẻ, cuộc ời mình cho ất nƣớc“chẳng tiếc đời
xanh”
- “Sơng Mã gầm lên khúc độc hành” –nhân hóa hình ảnh con sơng Mã lời
tiễn biệt , ể nói lên sự hi sinh cao cả của ngƣời lính Tây Tiến.
Giải thích tính bi tr ng ƣợc thể hiện qua oạn thơ
“Bi”: Buồn, au thƣơng.

1,0
“Tr ng”: Mạnh mẽ, hùng tr ng.
Ngƣời lính T y Tiến có sự hi sinh, mất m t nhƣng khơng làm giảm i tinh
thần mạnh mẽ,quyết t m sẵn sàng hi sinh ể bảo vệ ất nƣớc.

*Đ nh gi
-Đoạn thơ khắc họa rõ nét ch n dung ngƣời lính với ngoại hình và tâm hồn
bằng bút pháp lãng mạn, ậm chất bi tráng.
-Ngƣời chiến sĩ T y Tiến ã ể lại một ấn tƣợng sâu sắc cho ngƣời ọc, tạo
nên một tƣợng ài bất tử về anh bộ ội cụ Hồ trong kháng chiến chống Pháp.
5

0,5


d. Chính tả, ngữ ph p
Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ ph p tiếng Việt
e. S ng tạo
Thể hiện suy nghĩ s u sắc về vấn ề cần nghị luận; có c ch diễn dạt mới mẻ.
ĐỀ THI THAM KHẢO

0,25

0,5

KÌ THI TỐT NGHIỆP TRUNG HỌC PHỔ THÔNG NĂM 2021
Bài thi: NGỮ VĂN
Thời gian làm bài: 120 phút, không kể thời gian phát đề

SST 02

Tên tác phẩm: Tây Tiến (Quang Dũng)
Đơn vị thực hiện: THPT Nguyễn An Ninh
I. ĐỌC – HIỂU (3,0 điểm)
Đọc đoạn trích:
“Đố kị nghĩa là bực tức, khó chịu trước những may mắn và thành công của người khác. Trong khi người thành
cơng ln nhìn thấy và học hỏi những đức tính tốt đẹp của người khác thì kẻ thất bại lại khơng làm được điều
đó.Họ khơng muốn nhắc đến thành công của người khác, đồng thời luôn tìm cách chê bai, hạ thấp họ.Họ để
mặc cho lịng tỵ hiềm, thói ganh tỵ, cảm giác tự ti gặm nhấm tâm trí ngày qua ngày.
Đố kị khơng những khiến con người cảm thấy mệt mỏi mà còn hạn chế sự phát triển của mỗi người. Thói đố kị
khiến chúng ta lãng phí thời gian và khơng thể tận dụng hết năng lực để đạt được điều mình mong muốn.Ganh
tị với sự thành công của người khác sẽ khiến chúng ta đánh mất cơ hội thành cơng của chính mình.
Tạo hóa tạo ra con người trong sự khác biệt và bình đẳng. Bạn cần phải ý thức được rằng, bạn là duy nhất và
khơng bao giờ có người nào hồn tồn giống bạn, cả về diện mạo lẫn tính cách. Vì thế, thay vì ganh tị với
thành cơng và may mắn của người khác, bạn hãy tập trung toàn bộ tâm trí vào những ước mơ, dự định, đồng
thời cố gắng hoàn thành chúng một cách triệt để. Hãy tự hào về sự khác biệt của bản thân bạn và vui mừng
trước sự may mắn, thành công của những người xung quanh. Niềm vui ấy sẽ chắp cánh cho hạnh phúc của bạn
và sớm muộn gì, bạn cũng sẽ đạt được thành cơng như họ”.
(Trích K ơn ì k ơn t ể” – George Matthew Adams – Thu Hằng dịch)
Thực hiện các yêu cầu:
Câu 1. X c ịnh thao t c lập luận chính ƣợc sử dụng trong oạn trích ?
Câu 2. Căn cứ vào oạn trích, hãy cho biết u là sự kh c biệt giữa ngƣời thành công và kẻ thất bại?
Câu 3. Anh / chị hiểu nhƣ thế nào về ý kiến: “Tạo hóa tạo ra con người trong sự khác biệt và bình đẳng” ?
Câu 4. Anh / chị có ồng tình với quan iểm“Đố kị không những khiến con người cảm thấy mệt mỏi mà cịn
hạn chế sự phát triển của mỗi người” khơng ? Vì sao ?
II. LÀM VĂN (7,0 điểm)
Câu 1. (2,0 đ ểm)
Từ nội dung oạn trích ở phần Đọc hiểu, anh / chị hãy viết 01 oạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ
của mình về việc làmthế nào ể từ bỏ thói ố kị ?
Câu 2. (5,0 đ ểm)
Sơng Mã xa rồi Tây Tiến ơi!

Nhớ về rừng núi, nhớ chơi vơi.
Sài Khao sương lấp đoàn quân mỏi,
6


Mường Lát hoa về trong đêm hơi.
Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm,
Heo hút cồn mây,súng ngửi trời.
Ngàn thước lên cao, ngàn thước xuống,
Nhà ai Pha Luông mưa xa khơi.
Anh bạn dãi dầu không bước nữa,
Gục lên súng mũ bỏ quên đời!
Chiều chiều oai linh thác gầm thét,
Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người.
Nhớ ơi Tây Tiến cơm lên khói,
Mai Châu mùa em thơm nếp xơi.
( Trích Tây tiến, Quang Dũng, Ngữ văn 12, tập 1, NXB GD 2020)
Cảm nhận về thiên nhiên Tây Bắc trong oạn thơ trên. Từ ó, nhận xét về chất nhạc, họa trong oạn thơ.
GỢI Ý ĐÁP ÁN
Phần
Câu
NỘI DUNG
Điểm
I
ĐỌC HIỂU
Thao t c lập luận chính ƣợc sử dụng trong oạn trích là: Bình
1
0.5
luận
Sự kh c biệt giữa ngƣời thành công và kẻ thất bại:

2
0.5
Trong khi người thành cơng ln nhìn thấy và học hỏi những đức
tính tốt đẹp của người khác thì kẻ thất bại lại khơng làm được
điều đó. Họ khơng muốn nhắc đến thành cơng của người khác,
đồng thời ln tìm cách chê bai, hạ thấp họ. Họ để mặc cho lòng
tỵ hiềm, thói ganh tỵ, cảm giác tự ti gặm nhấm tâm trí
Ý kiến “Tạo hóa tạo ra con người trong sự khác biệt và bình
3
1.0
đẳng” có thể hiểu là:
- Sự kh c biệt có nghĩa là: Mỗi con ngƣời ều ƣợc sinh ra với
diện mạo, tính c ch và phẩm chất kh c nhau.
-bình ẳng có nghĩa là: Mỗi con ngƣời ều ƣợc ban cho một
hoặc những khả năng vƣợt trội hơn ngƣời kh c ở một lĩnh vực
nào ó trong cuộc sống.
Thí sinh ƣợc tự do bày tỏ quan iểm, miễn là có lí giải phù hợp,
4
1.0
gợi ý:
- Đồng tình
- Lí giải:
+ Đố kị khiến con ngƣời nảy sinh những cảm xúc tiêu cực nhƣ
giận giữ, thù ghét ối với ngƣời kh c; g y ch n nản, thất vọng về
bản th n; do ó, dẫn ến sự mệt mỏi.
+ Đố kị khiến con ngƣời luôn bận t m ến cuộc sống của ngƣời
kh c, sự thành ạt của ngƣời kh c mà nh mất thời gian, cơ hội
ể tập trung cho sự nghiệp, công việc của bản th n mình.
II
LÀM VĂN

7.0
1
Viết đoạn văn về việc làmthế nào để từ bỏ thói đố kị
2.0
7


2

a. Đảm bảo u cầu về hình thức đoạn văn:
Thí sinh có thể trình bày oạn văn theo c ch diễn dịch, quy nạp,
tổng- phân- hợp móc xích hoặc song hành
b. Xác định đúng vấn đề nghị luận:
Làmthế nào ể từ bỏ thói ố kị
c. Triển khai vấn đề nghị luận
-Thí sinh có thể chọn các thao tác lập luận phù hợp ể triển khai
vấn ề nghị luận theo nhiều c ch nhƣng phải làm rõvề việc
làmthế nào ể từ bỏ thói ố kị
- Để từ bỏ ƣợc thói ố kị, trƣớc hết chúng ta cần phải nhận thức
ƣợc rằng: mỗi con ngƣời khi sinh ra ều ƣợc ban tặng cho
những tố chất kh c nhau.
- Đố kị chỉ có hại cho bản th n chúng ta. Nó sẽ dày vị t m trí
chúng ta, làm chúng ta ch n nản, mất ộng lực phấn ấu...
- Rèn luyện cho mình một th i ộ, suy nghĩ tích cực, học tập
những ƣu iểm, những thói quen tốt từ ngƣời kh c ể hồn thiện
chính mình.
d. Chính tả ngữ pháp
Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng việt.
e. Sáng tạo
Thể hiện suy nghĩ s u sắc về vấn ề nghị luận có cách diễn ạt

mới mẻ
Cảm nhận về thiên nhiên Tây Bắc trong đoạn thơ trên.
Từ đó, nhận xét về chất nhạc, họa trong bài thơ Tây Tiến
a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận
Mở bài nêu ƣợc vấn ề, thân bài triển khai ƣợc vấn ề, kết bài
kh i qu t ƣợc vấn ề.
b. Xác định đúng vấn đề nghị luận
Phân tích thiên nhiên Tây Bắc trong oạn thơ trên. Từ ó, nhận
xét về chất nhạc, họa trong bài thơ T y Tiến
c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm.
Thí sinh có thể triển khai theo nhiều c ch nhƣng cần vận dụng tốt
các thao tác lập luận, kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ dẫn chứng, ảm
bảo các yêu cầu sau:
* Giới thiệu khái quát về tác giả Quang Dũng, tác phẩm Tây
Tiến và đoạn thơ
* Cảm nhận về thiên nhiên Tây Bắc trong đoạn thơ: Con
đường hành quân gian kh và thiên nhiên Tây Bắc ùn vĩ,
o n sơ
- Hai c u thơ ầu: Khái quát về nỗi nhớ
- S u c u thơ tiếp: Thiên nhiên Tây Bắc
+ Khí hậu khắc nghiệt
+ Địa hình hiểm trở
8

0.25

0.25
1.0

0.25

0.25

5.0
0.25

0.5

2.5

0.5
1.5


- Hai c u thơ 7-8: sự gian khổ, hy sinh của ngƣời lính Tây Tiến
- Hai c u thơ 9-10: Thử thách thác ngàn, thú dữ
- Hai c u thơ cuối: Kỉ niệm ẹp, ấm tình quân dân.
* Nghệ thuật
- Kết hợp giữa cảm hứng lãng mạn và bút ph p bi tr ng.
- Ngơn từ giàu hình ảnh, cảm xúc; nhiều từ chỉ ịa danh, từ hình
tƣợng, từ H n Việt cùng nhiều thủ ph p nghệ thuật nhƣ nh n hóa,
ối lập, iệp,…
- Hình ảnh ặc sắc, ậm chất nhạc, chất họa.
* Nhận xét về chất nhạc, họa trong bài thơ T y Tiến:
Chất liệu của hội họa là ƣờng nét, màu sắc, hình khối…Chất
liệu của m nhạc là m thanh, nhịp iệu, tiết tấu…
Nghĩa là nhà thơ dùng màu sắc, ƣờng nét, m thanh làm phƣơng
tiện diễn ạt tình cảm của mình.
– T y Tiến của QD có sự kết hợp hài hịa giữa nhạc và họa:
Đoạn thơ sử dụng nhiều từ ngữ tạo hình, kết hợp với nghệ thuật
tƣơng phản và những nét vẽ g n guốc: khúc khuỷu, thăm thẳm,

heo hút, súng ngửi trời, ngàn thƣớc lên cao, ngàn thƣớc
xuống… ã vẽ ƣợc một bức tranh núi rừng T y Bắc hiểm trở, dữ
dội
– Xen vào những nét vẽ g n guốc giàu tính tạo hình là những nét
vẽ mềm mại, gam màu lạnh xoa dịu cả khổ thơ. C u thơ sử dụng
toàn thanh bằng: Nhà ai Pha Luông mƣa xa khơi
– Chất nhạc ƣợc tạo ra bởi những m hƣởng ặc biệt, những
thanh trắc tạo cảm gi c trúc trắc, khó ọc kết hợp với những
thanh bằng làm nhịp thơ trầm xuống tạo cảm gi c thƣ th i, nhẹ
nhàng.
d. Chính tả ngữ pháp tiếng việt
Đảm bảo úng chính tả ngữ pháp tiếng việt
e. Sáng tạo
Thể hiện suy nghĩ s u sắc về vấn ề nghị luận; có cách diển ạt
mới mẻ
ĐỀ THI THAM KHẢO

0.5

1.0

0.25
0.5

KÌ THI TỐT NGHIỆP TRUNG HỌC PHỔ THƠNG NĂM 2021
Bài thi: NGỮ VĂN
Thời gian làm bài: 120 phút, không kể thời gian phát đề

Tên tác phẩm:Tây Tiến – Quang Dũng
Đơn vị thực hiện: THPT Thƣờng Tân

I. ĐỌC – HIỂU (3,0 điểm)
Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu:
9


Hãy hướng sự quan tâm của bạn tới những việc bạn có thể làm thay vì nghi hoặc khả năng của bản thân.
Thực tế cho thấy, chúng ta sẽ chẳng đạt được bất cứ điều gì nếu cứ ln miệng nói rằng mình khơng làm được.
Khi phải đối mặt với khó khăn, hãy tự nhủ rằng mọi rắc rối sẽ được giải quyết, từ đó nỗ lực tìm giải pháp
cho vấn đề. Đó chính là cách tạo ra sự khởi đầu tốt đẹp. Hãy nhớ rằng thành công trong cuộc sống luôn đi kèm
với những câu khẳng định như: “Tôi có thể” hoặc “Tơi sẽ làm được”, và hành động bao giờ cũng tạo ra điều
kì diệu. Đừng ngồi đó chờ đợi mộng tưởng biến thành sự thật. Khi đã nỗ lực hết mình, dù có thất bại, bạn cũng
khơng phải tiếc nuối. Thất bại khiến bạn không chỉ rút ra bài học kinh nghiệm mà còn hiểu được giá trị của
thành công. Bạn thực sự thất bại khi chưa thử mọi cơ hội mà bạn đang có. Khi thực sự muốn làm một điều gì
đó, chắc chắn sẽ có cách để bạn làm được.
(Quên hôm qua, sống cho ngày mai, Tian Dayton – NXB Tổng hợp Thành phố Hồ Chí Minh)
Thực hiện các yêu cầu sau:
Câu 1.X c ịnh phƣơng thức biểu ạt chính trong oạn trích? (0.5 iểm)
Câu 2: Theo tác giả, cách tạo ra sự khởi ầu tốt ẹp ƣợc nói ến trong oạn trích là gì? (0.5 iểm)
Câu 3: Theo anh/chị, tại sao thất bại giúp ra hiểu ƣợc giá trị của thành công? (1.0 iểm)
Câu 4: Anh chị có cho rằng việc suy nghĩ tơi có thể, tơi sẽ làm ồng nghĩa với sự tự cao khơng;? Vì sao? (1.0
iểm)
Phần II. Làm văn (7.0 điểm)
Câu 1: (2.0 đ ểm)
Từ nội dung oạn trích phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết một oạn văn (khoảng 200 từ) về iều bản thân cần làm
ể tạo ra cơ hội trong cuộc sống.
Câu 2: (5.0 đ ểm)
“Tây Tiến đoàn binh khơng mọc tóc,
Qn xanh màu lá dữ oai hùm.
Mắt trừng gửi mộng qua biên giới,
Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm.

Rải rác biên cương mồ viễn xứ,
Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh,
Áo bào thay chiếu anh về đất,
Sông Mã gầm lên khúc độc hành.”
Cảm nhận vẻ ẹp hình tƣợng ngƣời lính T y Tiến. Bình luận ngắn gọn về nét ộc o của hình tƣợng này.
Trích Tây Tiến – Quang Dũng, Ngữ văn 12, tập một, NXB Giáo dục Việt Nam, 2017, tr. 69-70)
HƢỚNG DẪN CHẤM
Phần
Đáp án và biểu điểm
Điểm
I
ĐỌC HIỂU ( 3.0 điểm)
- Phƣơng thức biểu ạt chính là nghị luận
0.5
1
- Cách tạo ra sự khởi ầu tốt ẹp ƣợc nói ến trong oạn trích:
0.5
2
+ Tự trấn an và khích lệ bản thân, rằng mọi rắc rối sẽ có thể ƣợc giải
quyết.
+ Quan trọng nhất là nỗ lực ể tìm giải pháp và bắt tay vào giải quyết vấn
ề.
Thất bại giúp ta hiểu được giá trị của thành cơng vì nhiều lí do. Thí sinh có
1.0
3
10


II

1

thể ƣa ra sự lí giải của riêng mình, có diễn giải hợp lí, thuyết phục. Có thể
theo c c hƣớng sau:
- Đối với những ngƣời giàu nghị lực và cầu tiến, thất bại giúp ta thấy ƣợc
những bài học kinh nghiệm q báu, từ ó nhìn lại phƣơng ph p thực hiện,
tiếp tục tổng kết kinh nghiệm ể thành cơng trong tƣơng lai. Xét theo một
bình diện, thành cơng, chẳng qua là thất bại vẫn khơng nản chí, kiên trì theo
uổi mục tiêu tới cùng, chung cuộc ạt ƣợc thành tựu.
- Thất bại là một tình cảnh khơng hề dễ chịu, theo sau nó là những cảm xúc
tiêu cực: buồn rầu, chán nản, hoài nghi vào bản th n….khi thất bại dƣờng
nhƣ mọi cánh cửa ều tạm thời óng lại trƣớc mắt con ngƣời. Thành cơng
thì ngƣợc lại, thƣờng gắn với niềm vui, sự mãn nguyện và tự hào. Bởi vậy
thất bại giúp ta trân trọng thành công, niềm hạnh phúc khi ạt ƣợc thành
công và hiểu ƣợc giá trị thật sự của thành cơng
Thí sinh có thể ồng tình hoặc khơng ồng tình với ý kiến : tơi có thể, tơi sẽ
4
làm được đồng nghĩa với tự cao.
- Đồng tình/ khơng ồng tình/ vừa ồng tình vừa khơng ồng tình
- Lí giải hợp lý, thuyết phục.
LÀM VĂN (7,0 điểm)
Từ nội dung oạn trích phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết một oạn văn (khoảng
200 từ) về iều bản thân cần làm ể tạo ra cơ hội trong cuộc sống.
a. Đảm bảo thể thức của một đoạn văn (mở oạn, phát triển oạn, kết oạn).
Thí sinh có thể trình bày oạn văn theo c ch quy nạp, diễn dịch, tổng – phân –
hợp, móc xích, song hành.
b.Xác định đúng vấn đề nghị luận: iều bản thân cần làm ể tạo ra cơ hội trong
cuộc sống.
c. Triển khai
Thí sinh có thể lựa chọn các thao tác lập luận phù hợp ể triển khai vấn ề nghị

luận theo nhiều c ch nhƣng phải làm rõ iều bản thân cần làm ể tạo ra, cơ hội
trong cuộc sống.của con ngƣời trong cuộc sống. Có thể triển khai theo hƣớng:
Để ạt ƣợc thành cơng phải năng ộng, linh hoạt, chủ ộng trong tƣ duy, học
cách nắm bắt những nhu cầu xã hội,tìm tịi, khái thác nghiên cứu những vấn ề
mang tính thực tiễn, liên quan ến mục ích, ƣớc mơ, hồi bão mà bạn hƣớng
ến.
d. Chính tả, ngữ pháp: Đảm bảo những quy tắc về chính tả, dùng từ, ặt câu.
e. Sáng tạo: thể hiện suy nghĩ s u sắc về vấn ề nghị luận; có cách diễn ạt mới
mẻ.

2

“Tây Tiến đồn binh khơng mọc tóc,
……………………………………
Sơng Mã gầm lên khúc ộc hành »
Cảm nhận vẻ ẹp hình tƣợng ngƣời lính T y Tiến. Bình luận ngắn gọn về nét ộc
o của hình tƣợng này.
11

1.0

7,0

0.25

0,5

0.5

a. Đảm bảo cấu trúc của một
v n n ị luận:Mở bài nêu ƣợc vấn ề, Thân 0.25
bài triển khai ƣợc vấn ề, Kết bài kh i qu t ƣợc vấn ề.
. Xác địn đún vấn đ nghị luận:
0.5
+ Vẻ ẹp hình tƣợng ngƣời lính Tây Tiến.
+ Bình luận nét ộc o của hình tƣợng này.
c. Triển khai vấn đ thành các luận đ ểm
3.5
Thí sinh có thể trình bày cảm nhận theo nhiều cách, nhƣng cần vận dụng tốt các
thao tác lập luận, kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng; cần ảm bảo những ý
sau:
1.Giới thiệu khái quát về tác giả Quang Dũng, tác phẩm « Tây Tiến » ? và
0.5
đoạn thơ.
-Quang Dũng là nhà thơ trƣởng thành trong kh ng chiến chống Ph p, là ghệ sĩ a
tài: làm thơ, viết văn, vẽ tranh, soạn nhạc nhƣng ƣợc biết nhiều với tƣ c ch là
nhà thơ. Phong c ch thơ: phóng kho ng, hồn hậu, lãng mạn và tài hoa. S ng t c
chính: Mây đầu ô (thơ, 1968), Thơ văn Quang Dũng (tuyển thơ văn, 1988).
-T y Tiến ƣợc viết cuối năm 1948, ở Phù Lƣu Chanh (Hà T y), khi ông ã
chuyển sang ơn vị kh c và nhớ về ơn vị cũ. Lúc ầu bài thơ có tên là Nhớ Tây
Tiến.In trong tập “M y ầu ô”
-Bài thơ bao trùm là nỗi nhớ của t c giả về thiên nhiên T y Bắc và hình ảnh ngƣời
lính T y Tiến trên chặng ƣờng hành qu n. Trong ó nổi bật là oạn thơ khắc họa
thành cơng hình ảnh ngƣời lính T y Tiến với những vẻ ẹp ộc o.
2. Cảm nhận vẻ đẹp hình tƣợng ngƣời lính trong đoạn thơ.
- Giới thiệu về oàn binh T y Tiến
câu t ơ đầu: khắc tạc v đ p b c c ân un n ười lính Tây Tiến k đặt
giữa phơng n n thiên nhiên TB hiện lên giữ
o k ó k n t ếu thốn, lại

càng bi tráng, lãng mạn và hào hoa:
2.0
“Tây Tiến đồn binh khơng mọc tóc
Qn xanh màu lá giữ oai hùm”
+ Vẻ ẹp bi tráng gợi lên từ ngoại hình ốm yếu, tiều tụy, ầu trọc, da dẻ xanh xao
“xanh màu l ”; kì dị “khơng mọc tóc” ; “qu n xanh màu l ” nguyên nh n do
những ngày tháng hành quân vất vả, thiếu thốn ó là dấu ấn trận sốt rét rừng. Hiện
thực gian khổ, khắc nghiệt.
+ Bên cạnh ó c i bi cịn có chất hào hùng, nghệ thuật ối lập giữa vẻ ngoài và
tâm hồn bên trong ó là tinh thần, khí chất mạnh mẽ trong tƣ thế bên ngƣời lính
“giữ oai hùm” làm chủ rừng thiêng sơng núi, chúa tể. Qua ó c u thơ mang m
hƣởng hào hùng, ngƣời lính tuy gian khổ, thiếu thốn nhƣng yêu ời, kiêu hùng.
câu t ơ t ếp: dấu ấn lãng mạn của những chàng trai Hà Nội mang tâm
hồn hào hoa:
“Mắt trừng gửi mộng qua biên giới
Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm”
+ Hai chữ “mắt trừng” gợi nhiều liên tƣởng “mắt trừng” là nh mắt mở to nhìn
thẳng về phía kẻ thù với ý chí mạnh mẽ thề sống chết với kẻ thù, ánh mắt căm hờn
rực lửa.
12


+ Đôi mắt ấy “gửi mộng qua biên giới” – mộng giết giặc, lập cơng, hịa bình, ơi
mắt có tình, ôi mắt “mộng mơ” thao thức nhớ về quê hƣơng.
+ Và trong bóng Hà Nội nào có quên một d ng “kiều thơm”, ó là bóng hình của
những ngƣời bạn gái Hà thành thanh lịch yêu kiều, diễm lệ, với ý nghĩa ấy ta thấy
ngƣời lính Tây Tiến khơng chỉ biết cầm súng cầm gƣơm theo tiếng gọi non sông
mà còn rất hào hoa, lãng mạn.
câu t ơ t ếp theo v đ p í tưởng của thờ đạ : Quyết tử cho t quốc quyết
sn

“Rải rác biên cương mồ viễn xứ
Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh”
+ các từ Hán việt nhƣ “biên cƣơng” “viễn xứ” gợi lên không khí cổ kính, khơng
gian xa xơi hẻo lánh heo hút hoang lạnh, nhà thơ nhìn thẳng vào sự thật khốc liệt
của chiến tranh, miêu tả về cái chết không né tránh hiện thực.
+ c u thơ tiếp theo càng khẳng ịnh dữ dội hơn nữa nhƣ một lời thề sông núi:
“chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh”
+ Bốn chữ “chẳng tiếc ời xanh” vang lên khảng khái chắc nịch, gợi vẻ phong
trần, mang vẻ ẹp thời ại “quyết tử cho tổ quốc quyết sinh” . “chiến trƣờng” nơi
bom ạn khốc liệt là cái chết dữ dội kề cận nguy nan, “ ời xanh” là tuổi trẻ, cuộc
sống vào giai oạn ẹp nhất, nhiều ƣớc mơ, kh t vọng lí tƣởng nhiệt huyết, thế
nhƣng ở y ngƣới lính lại “chẳng tiếc” ời mình.
câu t ơ cuối s hi sinh bi tráng củ n ưới lính:
“Áo bào thay chiếu anh về đất
Sơng Mã gầm lên khúc độc hành”
+ C ch nói “ o bào thay chiếu” là c ch nói bi tr ng hóa, tr ng lệ hóa sự hi sinh
của ngƣời lính.
+ ngƣời con ƣu tú anh dũng của dân tộc về với ất mẹ “anh về ất” là c ch nói
giảm nói tr nh i c i chết làm c u thơ không bi mà không lụy, ý thơ từ ó mang
các anh về với thế giới của vĩnh hằng.
+ con sông Mã chứng nhân lịch sử,bạn ồng hành của oàn qu n TT, cũng nhỏ
dòng lệ cảm thƣơng lay ộng cả ất trời, ã gầm lên “khúc ộc hành” khúc tr ng
ca bi hùng rực rỡ nét sử thi “sông Mã gầm lên khúc độc hành” tiếng gầm ấy là
khúc nhạc bi tráng , khúc nhạc thiêng tiễn ƣa ngƣời lính về nơi an nghỉ cuối
cùng.
-Đánh giá, nhận xét:sử dụng nhiều thủ pháp nghệ thuật: phép tƣơng phản, ối
lập gây ấn tƣợng mạnh, ối lập tƣơng phản giữa ngoại hình tiều tụy với tinh thần
chiến ấu mạnh mẽ ở bên trong sử dụng nhiều từ Hán Việt gợi sắc thái cổ kính
biện pháp nhân hóa, ẩn dụ…ngơn ngữ sử thi, lãng mạn hào hùng, chất thơ mang
dấu ấn của tri thức.

3. Bình luận ngắn gọn về vẻ đẹp độc đáo của hình tƣợng này.
+ Xuất thân của ồn qu n TT: a phần là thanh niên tri thức trẻ tuổi Hà Nội.
+ Hoàn cảnh chiến ấu: khắc nghiệt, thiếu thốn nhƣng họ lạc quan, yêu ời, mang
vẻ hào hùng ầy hào hoa của tuổi trẻ.
+ Hơn thế vẻ ẹp bi tráng thể hiện qua những khó khăn, gian khổ mất mát bi
13

1.0


thƣơng cùng với tinh thần hiên ngang, bất khuất, hào hùng của ngƣời lính TT.
+ Giong iệu, m hƣởng oạn thơ mang màu sắc tráng lệ, hào hùng.
d. Chính tả, dùng từ, đặt câu: ảm bảo chuẩn chính tả, chuẩn ngữ pháp của câu,
ngữ nghĩa của từ.
e. Sáng tạo: suy nghĩ s u sắc về vấn ề nghị luận; có cách diễn ạt mới mẻ.
TỔNG ĐIỂM

ĐỀ PHÁT TRIỂN
TỪ ĐỀ MINH HỌA 2021
CHUẨN CẤU TRÚC
GV biên soạn Cô Châm

0,25
0.25
10.0

ĐỀ THI THỬ THPT QUỐC GIA NĂM 2021
Môn thi thành phần: Ngữ Văn
Thời gian làm bài: 120 phút, không kể thời gian phát đề

ĐỀ SỐ 34
I. Đọc hiểu (3 điểm)
Đọc đoạn tríc :
Trong mỗi chú bé đều âm ỉ giấc mơ bay lên. Tơi cũng thế. Em chắc vẫn cịn ni giấc mơ đó. Nhưng
khi lớn lên, đơi khi những tầng mây thâm thấp thôi cũng khiến ta như bị che khuất tầm nhìn. Tệ hơn, những
tầng mây sũng nước thậm chí có thể che khuất cả những giấc mơ, đè nén khát vọng của mỗi người. Một ngày
mây mù có thể khiến ta yếu ớt và bi lụy. Một chút thất bại cũng giống như mây mù kéo đến, có thể làm em rút
vào tổ kén bi quan. Ai đó nói rằng cách tốt nhất để hóa giải khó khăn là đi xuyên qua nó. Đi xuyên qua mây mù
bằng giấc mơ phi cơng giữ gìn từ thơ bé. Đi xun qua gian khó bằng lịng lạc quan. Đi xun qua u mê bằng
khao khát hướng đến trí tuệ, thơng sáng. Đi xuyên qua thất bại bằng sự điềm đạm trưởng thành.
Vì triệu năm đã là như thế, cuộc đời có hơm nắng đẹp, có ngày mưa dầm, có tuần mây đen như đè nặng,
có khoảnh khắc u ám tối dạ, rỗng đầu, nhưng mặt trời vẫn mọc mỗi sớm mai. Không phải ai cũng trở thành phi
công lái Airbus hay Boeing đúng y như giấc mơ tuổi nhỏ. Nhưng ai cũng có thể học cách giữ cho mình giấc mơ
bay xun qua những tầng mây, đón nắng rọi sáng tâm hồn khiến nụ cười luôn nở trên môi.
(Dẫn theo Hà Nhân, Bay xuyên n ữn tần mây, NXB Văn học. 2016, tr. 98)
Câu 1(NB). X c ịnh phƣơng thức biểu ạt chính trong oạn trích.
Câu 2 (NB). Theo t c giả, làm thế nào ể hóa giải những khó khăn trong cuộc sống?
Câu 3 (TH). Nêu hiệu quả nghệ thuật của biện ph p liệt kê trong c u: “Vì triệu năm đã là như thế, cuộc đời có
hơm nắng đẹp, có ngày mưa dầm, có tuần mây đen như đè nặng, có khoảnh khắc u ám tối dạ, rỗng đầu, nhưng
mặt trời vẫn mọc mỗi sớm mai”.
Câu 4 (VD). Anh/ chị có ồng ý với ý kiến: “Ai cũng có thể học cách giữ cho mình giấc mơ bay xuyên qua
những tầng mây, đón nắng rọi sáng tâm hồn khiến nụ cười luôn nở trên môi”.
II. LÀM VĂN (7,0 điểm)
C u 1. (2,0 iểm)
Từ nội dung oạn trích ở phần Đọc hiểu, hãy viết một oạn văn khoảng 200 chữ trình bày suy nghĩ
của mình về sức mạnh của giấc mơ trong đời sống hiện thực của con người.
C u 2. (5,0 iểm)
“Tây Tiến đồn binh khơng mọc tóc
14

Quân xanh màu lá dữ oai hùm
Mắt trừng gửi mộng qua biên giới
Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thêm
Rải rác biên cương, mồ viễn xứ
Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh
Áo bào thay chiếu anh về đất
Sông Mã gầm lên khúc độc hành”
(“T y Tiến” – Quang Dũng, Ngữ văn 12, tập1, NXB Gi o dục, 2008)
Cảm nhận của anh/chị về oạn thơ trên. Từ ó, rút ra nhận xét m hƣởng bi tr ng về hình tƣợng ngƣời
lính trong thơ Quang Dũng.
HƢỚNG DẪN LÀM BÀI CHI TIẾT
Phần
I

Câu/Ý
1
2

3

4

II
1

Nội dung
Đọc hiểu
Phƣơng thức biểu ạt chính: nghị luận.
Theo t c giả, ể hóa giải những khó khăn là i xuyên qua nó. Đi xuyên qua

m y mù bằng giấc mơ phi công giữ gìn từ thơ bé. Đi xun qua gian khó
bằng lòng lạc quan. Đi xuyên qua u mê bằng khao kh t hƣớng ến trí tuệ,
thơng s ng. Đi xun qua thất bại bằng sự iềm ạm trƣởng thành.
Hiệu quả nghệ thuật của biện ph p liệt kê trong c u: “Vì triệu năm đã là
như thế, cuộc đời có hơm nắng đẹp, có ngày mưa dầm, có tuần mây đen
như đè nặng, có khoảnh khắc u ám tối dạ, rỗng đầu, nhưng mặt trời vẫn
mọc mỗi sớm mai”.
- Nhấn mạnh trong cuộc ời của mỗi ngƣời có ầy ủ các cung bậc cảm
xúc vui khi thành công (hôm nắng đẹp), buồn khi công việc không nhƣ ý
(ngày mưa dầm, mây đen đề nặng…). Nhƣng dù thành công hay thất bại thì
bạn hãy ln lạc quan, hãy ln tin rằng ngày mai trời lại sáng.
- Đồng ý với câu nói: “Ai cũng có thể học cách giữ cho mình giấc mơ bay
xuyên qua những tầng mây, đón nắng rọi sáng tâm hồn khiến nụ cười ln
nở trên mơi”.
- Vì: Mỗi ngƣời dù trong hồn cảnh khó khăn nào cũng ều có thể vƣợt qua
và hƣớng ến ƣớc mơ, kh t vọng của mình mình bằng c ch chấp nhận, ối
diện với khó khăn, thất bại; giữ vững tinh thần lạc quan, niềm tin cuộc
sống…
Làm văn
Từ nội dung oạn trích ở phần Đọc hiểu, hãy viết một oạn văn
khoảng 200 chữ trình bày suy nghĩ của mình về sức mạnh của giấc mơ
trong đời sống hiện thực của con người.
a. Đảm bảo cấu trúc oạn văn nghị luận 200 chữ
Học sinh có thể trình bày oạn văn theo c ch diễn dịch, quy nạp, tổng
-phân-hợp, song hành hoặc móc xích.
15

Điểm
3.0
0,5

0,5

1,0

1,0

2,0

0,25


2

b. X c ịnh úng vấn ề cần nghị luận về một vấn ề xã hội: ý
nghĩa sự trải nghiệm trong cuộc sống.

0,25

1. Giải thích
Ƣớc mơ chính là những kế hoạch, những dự ịnh, hoài bão mà con
ngƣời mong muốn bản th n mình ạt ƣợc. Đó có thể là ƣớc mơ gần,
cũng có thể là ƣớc mơ xa hơn nhƣng tất cả ều hƣớng con ngƣời tới
những hành ộng ể ạt ƣợc chúng.
2. Bàn luận
- Ƣớc mơ chính là ộng lực thúc ẩy con ngƣời hành ộng,
vƣợt qua những khó khăn thử th ch, vƣợt qua những giới hạn của bản thân
ể từng bƣớc, từng bƣớc hoàn thành ƣớc mơ ó. Ta có thể ví ƣớc mơ nhƣ
ngọn hải ăng chiếu sáng, chỉ ƣờng cho mỗi ngƣời.
- Nếu cuộc sống con ngƣời thiếu i những ƣớc mơ, hoài bão thì
sẽ ra sao? Cuộc sống của con ngƣời lúc ó sẽ chìm vào màn êm u tối. Bản

th n con ngƣời thiếu i ƣớc mơ cũng sẽ nhƣ những con thuyền i êm mà
thiếu ngọn hải ăng dẫn ƣờng. Mất phƣơng hƣớng, chênh vênh, chao ảo
trƣớc sóng gió cuộc ời.
3. Bài học nhận thức và hành động
- Ƣớc mơ là iều ng có và ng tr n trọng.
- Tuy nhiên, mỗi ngƣời cần x c ịnh cho mình những ƣớc mơ úng ắn ể
khơng ngừng theo uổi nó, ể ƣớc mơ của mình giúp hồn thiện bản thân
mình hơn, giúp ích cho xã hội.
- Đừng biến ƣớc mơ của mình thành ảo vọng, những tham vọng mù quáng
ể rồi tự nhấn chím mình trong những ảo mộng ó mãi khơng thể thốt ra.
Đó khơng phải là ƣớc mơ ch n chính.
d. Sáng tạo
Có cách diễn ạt sáng tạo, thể hiện suy nghĩ s u sắc, mới mẻ về vấn ề
nghị luận.
e. Chính tả, dùng từ, ặt c u: Đảm bảo quy tắc chính tả, dùng từ, ặt câu.
Cảm nhận của anh/chị về oạn thơ trên. Từ ó, rút ra nhận xét m
hƣởng bi tr ng về hình tƣợng ngƣời lính trong thơ Quang Dũng.
1. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận v một đoạn t ơ (có ý p ụ)
Có ủ các phần mở bài, thân bài, kết bài. Mở bài nêu ƣợc vấn ề,
thân bài triển khai ƣợc vấn ề, kết bài kết luận ƣợc vấn ề.
2. Xác địn đún vấn đ cần nghị luận
Hình tƣợng ngƣời lính trong oạn thơ và xét m hƣởng bi tr ng về
hình tƣợng ngƣời lính trong thơ Quang Dũng.
3. Triển khai vấn ề nghị luận thành các luận iểm; thể hiện sự cảm nhận
sâu sắc và vận dụng tốt các thao tác lập luận; kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và
dẫn chứng. Cụ thể:
3.1.Mở bài
– Giới thiệu Quang Dũng và bài thơ Tây Tiến.

1,0

16

0,25

0,25
5,0
0,25

0,25


– Nêu vấn ề cần nghị luận
0,25
3.2.Thân bà
a. Khái quát về bài thơ, đoạn thơ trong bài thơ Tây Tiến
- Về oàn qu n T y Tiến, hoàn cảnh sáng tác, xuất xứ,cảm hứng chung của
bài thơ;
0,25
- Vị trí, nội dung oạn thơ.
b. Cảm nhận nội dung, nghệ thuật đoạn thơ
b.1.Về nội dung
b.1.1.Diện mạo oai phong, dữ dội:(Hai câu đầu)
Tây T ến đo n n k ơn
ọc tóc
Qn xanh màu lá dữ o
ù
- Quang Dũng không hề che giấu những gian khổ, khó khăn, những
căn bệnh hiểm nghèo và sự hi sinh lớn lao của ngƣời lính. Chỉ có iều, tất 2,0
cả những iều ó, qua ngịi bút của ơng, không ƣợc miêu tả một cách trần

trụi mà qua một c i nhìn ậm màu sắc lãng mạn.Những chặng ƣờng hành
quân trên dốc cao, vực thẳm, cuộc sống thiếu thốn, những cơn sốt rét rừng
ã tàn ph hình hài của ngƣời lính, khiến họ trở thành những anh “vệ trọc”.
Nhƣng họ vẫn giữ ƣợc dáng vẻ oai phong, phảng phất nét anh hùng của
ngƣời tr ng sĩ xa xƣa. Cảm hứng lãng mạn, anh hùng ã giúp cho nhà thơ
phát hiện và khắc họa ƣợc vẻ ẹp kiêu dũng của ngƣời lính, thể hiện ở sự
vƣợt lên, xem thƣờng mọi khổ ải, thiếu thốn.
- Hai c u thơ có m hƣởng mạnh mẽ nhờ sử dụng từ ngữ mạnh bạo,
ộc o. “Đo n n ” có âm vang và mạnh hơn chữ “ ồn qu n”. Cụm từ
k ơn
ọc tóc” thì gợi ra nét ngang tàng, ộc o. C u thơ “Quân xanh
màu lá dữ oai hùm”càng tô ậm thêm vẻ hiên ngang dữ dội. “Xanh màu
lá” là nƣớc da xanh xao do sốt rét, thiếu thốn, gian khổ. Nhƣng qua cảm
hứng anh hùng và bút pháp lãng mạn, thì màu xanh ấy lại mang vẻ dữ dội
của núi rừng chứ không hề gợi lên vẻ tiều tụy, ốm yếu.
b.1.2. Tâm hồn hào hoa, lãng mạn(Hai câu tiếp)
- Ngƣời lính trong nỗi nhớ của Quang Dũng là những ngƣời chiến sĩ
trẻ, khơng chỉ dũng cảm mà cịn là những ngƣời có tâm hồn lãng mạn.
Mắt trừng gửi mộng qua biên giới
Đ
ơ
Nội dáng ki u t ơ
- Hai c u thơ diễn tả một cách tinh tế, chân thực tâm lí của những
chiến sĩ trẻ q ở thủ ơ. Một thống kỉ niệm êm ềm về những ngƣời con
g i quê hƣơng nhƣ tiếp sức cho họ trong cuộc chiến ấu gian nan.
- Những ngƣời lính Tây Tiến, qua ngịi bút của Quang Dũng, không
phải là những ngƣời khổng lồ không tim. Cái nhìn nhiều chiều của Quang
Dũng ã giúp ơng nhìn thấy xuyên qua cái vẻ oai hùng, dữ dằn bề ngoài
của họ là những trái tim rạo rực, kh t khao yêu ƣơng Đ
ơ

Nội
dáng ki u t ơ . Quang Dũng ã tạc nên bức tƣợng ài tập thể những
ngƣời lính Tây Tiến khơng chỉ bằng những ƣờng nét khắc hoạ dáng vẻ
bên ngồi mà cịn thể hiện ƣợc cả thế giới tâm hồn bên trong ầy mộng
17


mơ của họ.
b.1.3. Ý chí, quyết tâ v sư s n n ũn : (Bốn câu sau)
Rả rác n cươn
ồ viễn x
Chiến trườn đ c ẳng tiếc đời xanh
Áo bào thay chiếu anh v đất
Sông Mã gầ
n k úc độc n
- Ngịi bút của Quang Dũng khi dựng lên hình tƣợng tập thể những
ngƣời lính Tây Tiến khơng hề nhấn chìm ngƣời ọc vào c i bi thƣơng, bi
luỵ. Cảm hứng của ơng mỗi khi chìm vào bi thƣơng lại ƣợc n ng ỡ bằng
ôi c nh của tinh thần lãng mạn. Chính vì vậy mà cái bi thƣơng ƣợc gợi
lên qua hình ảnh những nấm mồ chiến sĩ rải r c nơi rừng hoang biên giới
lạnh lẽo, xa xôi, một mặt, ã ƣợc giảm nhẹ i nhiều nhờ những từ Hán
Việt cổ kính, trang trọng: “Rả rác n cươn
ồ viễn x ; mặt khác, cái
bi thƣơng ấy cũng lại bị mờ i trƣớc lí tƣởng qn mình, xả thân vì Tổ
quốc của những ngƣời lính Tây Tiến: “Chiến trườn đ c ẳng tiếc đời
xanh”.
-Họ có vẻ tiều tuỵ, tàn tạ trong hình hài nhƣng lại chói ngời vẻ ẹp
lí tƣởng, mang dáng dấp của những tr ng sĩ thuở xƣa, coi c i chết nhẹ nhƣ
lông hồng. Sự thật bi thảm: những ngƣời lính Tây Tiến ngã xuống nơi
chiến trƣờng, khơng có ến cả manh chiếu ể che thân, qua cái nhìn của

Quang Dũng, lại ƣợc bọc trong những tấm “áo bào”sang trọng. Cái bi
thƣơng ấy vơi i nhờ cách nói giảm:“anh v đất”,và rồi bị át hẳn i trong
tiếng gầm thét dữ dội của dịng sơng Mã. Trong m hƣởng vừa dữ dội, vừa
hào hùng của thiên nhiên ấy, sự hi sinh của ngƣời lính Tây Tiến khơng bi
luỵ mà thấm ẫm tinh thần bi tráng.
-Giọng iệu chủ ạo của oạn thơ trang trọng, thể hiện tình cảm au
thƣơng vơ hạn và sự trân trọng, kính cẩn của nhà thơ trƣớc sự hi sinh của
ồng ội.
b.2. Về nghệ thuật: Bút pháp lãng mạn, ngôn ngữ tài hoa và xúc cảm
mãnh liệt; hình ảnh thơ s ng tạo, kết hợp từ Hán Việt và thuần Việt; nhiều
biện pháp tu từ ã làm nên sức sống của hình tƣợng nghệ thuật, rung ộng
ngƣời ọc. ( 0.5)
c. Rút ra nhận xét âm hƣởng bi tráng về hình tƣợng ngƣời lính trong
thơ Quang Dũng.0.75đ
- Âm hƣởng bi tráng hội tụ trong mình nó yếu tố Bi và yếu tố Tráng; có
mất m t, au thƣơng song không bi lụy; gian khổ, hi sinh song vẫn rất hào
hùng, tráng lệ. Âm hƣởng bi tráng có cội nguồn từ chiến trƣờng Tây Tiến
ác liệt, từ tinh thần quả cảm và tâm hồn lạc quan của những chàng trai Hà
thành, từ tấm lòng ồng cảm và trân trọng ồng chí ồng ội của nhà thơ; (
0.25)
- Giọng thơ cổ kính cùng việc nhấn mạnh nét trƣợng phu của ngƣời lính
cũng góp phần làm tăng tính chất bi tráng của tác phẩm. ( 0.25)
- Âm hƣởng bi tráng cùng với cảm hứng lãng mạn làm nên vẻ ẹp ộc o 0,5
18


của hình tƣợng ngƣời lính Tây Tiến; có ý nghĩa gi o dục nhận thức và bồi
ắp tình cảm, trách nhiệm cho thế hệ hôm nay và mai sau. ( 0.25)
3.3.Kết bài
- Kết luận về nội dung, nghệ thuật vẻ ẹp của oạn thơ trong bài thơ;

1,0
- Nêu cảm nghĩ về hình tƣợng ngƣời lính Tây Tiến.
4. Sáng tạo
0,25
Có cách diễn ạt sáng tạo, thể hiện suy nghĩ s u sắc, mới mẻ về vấn
ề nghị luận.
5. Chính tả, dùng từ, đặt câu
0,25
Đảm bảo quy tắc chính tả, dùng từ, ặt câu

ĐỀ PHÁT TRIỂN
TỪ ĐỀ MINH HỌA 2021
CHUẨN CẤU TRÚC
GV biên soạn Cô Châm

ĐỀ THI THỬ THPT QUỐC GIA NĂM 2021
Môn thi thành phần: Ngữ Văn
Thời gian làm bài: 120 phút, không kể thời gian phát đề

ĐỀ SỐ 33
A. ĐỊNH HƢỚNG RA ĐỀ
1. Cấu trúc ề vẫn gồm hai phần, ó là phần Đọc hiểu (3 iểm) và Làm văn (7 iểm).
- Trong ó, c u hỏi Đọc hiểu gồm ngữ liệu nằm ngoài s ch gi o khoa cùng 4 c u hỏi ọc hiểu theo c c mức
ộ: Nhận biết/ thơng hiểu/ vận dụng. Đó là những dạng c u hỏi quen thuộc với học trò từ nhiều năm nay.
- Trong phần Làm văn, c u Nghị luận xã hội (2 iểm) với yêu cầu viết một oạn văn khoảng 200 chữ, nội
dung nghị luận là vấn ề có quan hệ hữu cơ với nội dung trong ngữ liệu ọc hiểu.
2. Nội dung:
- Đề ảm bảo kiến thức cơ bản, và khơng có kiến thức trong nội dung tinh giản mà Bộ mới công bố ngày
31.3.2020. Đề không khó, vừa sức với học sinh, học sinh trung bình khơng khó ể ạt mức iểm 5 - 6; học sinh
kh ạt 7 - 8. Tuy nhiên ể ạt mức iểm 9-10 òi hỏi học sinh phải ph t huy ƣợc tƣ duy phản biện, c c trình

bày vấn ề nghị luận sắc bén, thể hiện quan iểm c nh n mang tính s ng tạo.
- Phần Đọc hiểu trong ề thi sử dụng ngữ liệu nằm ngoài s ch gi o khoa, gồm một oạn trích dẫn cho trƣớc
và 4 c u hỏi. Để trả lời ƣợc 4 c u hỏi này, òi hỏi học sinh phải nắm chắc kiến thức về Tiếng Việt, ọc hiểu
nội dung và suy ngẫm, nh gi . Đặc biệt ở c u 3, c u 4 òi hỏi ngƣời làm bài phải hiểu s u sắc oạn trích, c u
trích dẫn thì bài làm mới hay, hiểu úng vấn ề.
- Trong phần Làm văn:
+ Đề thi yêu cầu học sinh viết oạn văn nghị luận xã hội: C u này vẫn giữ nguyên tắc ra ề truyền thống,
yêu cầu học sinh viết oạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ về một vấn ề ƣợc rút ra từ ngữ liệu ở
phần Đọc hiểu.
+ Ở c u nghị luận văn học, nội dung c u hỏi nằm ở phần kiến thức chƣơng trình học kì I lớp 12, khơng ra
ngồi nội dung tinh giản của Bộ GDĐT, mức ộ phù hợp giống với c u nghị luận học trong ề thi chính thức
năm 2019. Và y là ơn vị kiến thức nhỏ (không phải toàn bộ t c phẩm), phù hợp với dung lƣợng bài văn 5
iểm trong thời lƣợng ề thi 120 phút.
19


B. MA TRẬN ĐỀ THI
PHẦN
ĐỌC HIỂU

LÀM VĂN

CÂU
1
2
3
4
1
2

Nhận biết
x
x

MA TRẬN
CẤP ĐỘ NHẬN THỨC
Thông hiểu
Vận dụng

Vận dụng cao

x
x
x

C – BIÊN SOẠN ĐỀ THI
I. Đọc hiểu (3 điểm)
Đọc đoạn tríc :
Bài học về việc đón nhận thành cơng ln thật dễ hiểu và dễ thực hiện. Nhưng đối mặt với thất bại,
nhất là thất bại đầu đời, lại là điều không hề dễ dàng. Với tất cả mọi người, thất bại - nhất là thất bại trong các
mối quan hệ - thường vẫn tạo ra những tổn thương sâu sắc. Điều này càng trở nên nặng nề đối với các bạn trẻ.
Nhưng bạn có biết rằng tất cả chúng ta đều có quyền được khóc? Vậy nên nếu bạn đang cảm thấy cơ đơn, tuyệt
vọng thì hãy cho phép mình được khóc. Hãy để những giọt nước mắt ấm nồng xoa dịu trái tim đang thổn thức
của bạn. Và hãy tin rằng ở đâu đó, có một người nào đó vẫn đang sẵn lịng kề vai cho bạn tựa, muốn được ơm
bạn vào lịng và lau khơ những giọt nước mắt của bạn... Muốn nhìn thấy cầu vồng, ta phải đi qua cơn mưa... Vì
thế, hãy tin ngày mai nắng sẽ lên, và cuộc đời lại sẽ ươm hồng những ước mơ của bạn, một khi bạn còn giữ
trong lòng ánh sáng của niềm tin.
(Theo Hạt giống tâm hồn dành cho tuổi teen, Tập 2 -Nhiều tác giả, NXB Tổng hợp TP. Hồ Chí Minh,
2012, trang 02)
Thựchiện các yêu cầu sau:

Câu 1 (NB). X c ịnh phƣơng thức biểu ạt chính ƣợc sử dụng trong oạn trích.
Câu 2 (NB). Theo t c giả, iều gì có thể giúp con ngƣời ứng lên sau thất bại?
Câu 3 (TH). Chỉ ra và nêu t c dụng biện ph p tu từ trong c u: “Muốn nhìn thấy cầu vồng, ta phải đi qua cơn
mưa…”
Câu 4 (VD). Anh/chị có ồng ý với ý kiến: “Hãy tin ngày mai nắng sẽ lên, và cuộc đời lại sẽ ươm hồng những
ước mơ của bạn, một khi bạn còn giữ trong lịng ánh sáng của niềm tin”? Vì sao?
II. LÀM VĂN (7,0 điểm)
C u 1. (2,0 iểm)
Từ nội dung oạn trích ở phần Đọc hiểu, anh/ chị hãy viết một oạn văn khoảng 200chia sẻcách
ứng xử của bản thân khi gặp thất bại.
C u 2. (5,0 iểm)
Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm
Heo hút cồn mây súng ngửi trời
Ngàn thước lên cao, ngàn thước xuống
Nhà ai Pha Luông mưa xa khơi
Anh bạn dãi dầu không bước nữa
Gục lên súng mũ bỏ quên đời!
20


Chiều chiều oai linh thác gầm thét
Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người
Nhớ ơi Tây Tiến cơm lên khói
Mai Châu mùa em thơm nếp xơi.
(Trích T y Tiến – Quang Dũng, Ngữ Văn 12, tập 1, NXB Gi o dục Việt Nam, 2015, tr.88)
Cảm nhận của anh chị về oạn thơ trên. Từ ó, nhận xét cảm hứng lãng mạn của hồn thơ Quang Dũng.
HƢỚNG DẪN LÀM BÀI CHI TIẾT
Phần
I

Câu/Ý

Nội dung

1
2

Đọc hiểu
Phƣơng thức biểu ạt chính: nghị luận.
Theo t c giả, niềm tin vào ngày mai, vào những iều tốt ẹp sẽ giúp con
ngƣời ứng lên sau thất bại

Điểm
3.0
0,5
0,5

3

- Biện ph p tu từ: ẩn dụ: Cầu vồng (thành công), cơn mƣa (khó khăn, thất
bại)
- Tác dụng: làm cho c ch diễn ạt trở nên gợi hình, gợi cảm. Nó cũng
giúp chúng ta liên tƣởng một iều: Muốn có ƣợc thành công, chúng ta
phải trải qua những thử th ch, gian khổ.

1,0

4

- Thí sinh thể hiện rõ quan iểm: có thể ồng tình/khơng ồng tình/ ồng

tình một phần.
- Thí sinh lí giải ƣợc quan iểm của mình một c ch hợp lí

1,0

Làm văn

II
1

Từ nội dung oạn trích ở phần Đọc hiểu, anh/ chị hãy viết một
oạn văn khoảng 200 chữ chia sẻ cách ứng xử của bản thân khi gặp thất
bại.

2,0

a. Đảm bảo cấu trúc oạn văn nghị luận 200 chữ
Học sinh có thể trình bày oạn văn theo c ch diễn dịch, quy nạp,
tổng -phân-hợp, song hành hoặc móc xích.
b. X c ịnh úng vấn ề cần nghị luận về một vấn ề xã hội:
cách ứng xử của bản thân khi gặp thất bại.

0,25

c. Triển khai vấn ề nghị luận
Học sinh có thể triển khai theo c ch sau:
- Tìm hiểu nguyên nh n thất bại
- Phải ối diện với thất bại và thừa nhận nó.
- Có th i ộ phù hợp: tích cực, khơng bi quan

1,0

21

0,25


- Từ thất bại rút ra bài học kinh nghiệm, học hỏi thêm ể hoàn thiện bản
thân
- Đừng ngồi yên qu l u, ứng dậy tiếp tục lập kế hoạch và hành ộng…

2

d. Sáng tạo
Có cách diễn ạt sáng tạo, thể hiện suy nghĩ s u sắc, mới mẻ về vấn ề
nghị luận.
e. Chính tả, dùng từ, ặt c u: Đảm bảo quy tắc chính tả, dùng từ, ặt câu.
Cảm nhận của anh/ chị vẻ ẹp hình tƣợng sơng Đà ở oạn trích. Từ
ó, nhận xétphong cách tài hoa, un bác của nhà văn Nguyễn Tuân.
1. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận v một đoạn t ơ (có ý p ụ)
Có ủ các phần mở bài, thân bài, kết bài. Mở bài nêu ƣợc vấn ề,
thân bài triển khai ƣợc vấn ề, kết bài kết luận ƣợc vấn ề.
(Nếu cảm nhận đoạn thơ mà không làm rõ ý phụ phần nhận xét thì
khơng tính điểm cấu trúc)
2. Xác địn đún vấn đ cần nghị luận
Nỗi nhớ thể hiện trong oạn thơ trên; nhận xét cảm hứng lãng mạn
của hồn thơ Quang Dũng.

22

0,25

0,25
5,0
0,25

0,25


3. Triển khai vấn ề nghị luận thành các luận iểm; thể hiện sự cảm nhận
sâu sắc và vận dụng tốt các thao tác lập luận; kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ
và dẫn chứng. Cụ thể:
3.1.Mở bài:
– Giới thiệu Quang Dũng và bài thơ “T y Tiến”
– Nêu vấn ề cần nghị luận
0,25
3.2.Thân bài:
a. Khái quát về bài thơ, đoạn thơ
- Về hoàn cảnh sáng tác, xuất xứ, cảm hứng chung của tác phẩm;
- Vị trí, nội dung oạn thơ.
b. Cảm nhận nội dung, nghệ thuật đoạn thơ
0,25
- Về nội dung:
+ Bốn dòng thơ đầu: Bức tranh thiên nhiên núi rừng miền T y hùng vĩ,
dữ dội, bí hiểm mà thơ mộng, trữ tình:
Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm
Heo hút cồn mây súng ngửi trời
Ngàn thước lên cao, ngàn thước xuống
Nhà ai Pha Luông mưa xa khơi
Khổ thơ này là một bằng chứng trong thơ có hoạ (thi trung hữu

hoạ). Chỉ bằng bốn c u thơ, Quang Dũng ã vẽ ra một bức tranh hoành
tráng diễn tả rất ạt sự hiểm trở và dữ dội, hoang vu và heo hút của núi
rừng miền Tây Bắc:
++ Những từ ngữ giàu giá trị tạo hình “khúckhuỷu, t
t ẳm,
cồn mây, súng ngửi trời” ã diễn tả thật ắt sự hiểm trở, trùng iệp và ộ
cao ngất trời của núi èo miền Tây.
++ Hai chữ n ửi trờ rất hồn nhiên và cũng rất táo bạo, vừa ngộ
nghĩnh, vừa tinh nghịch. Núi cao tƣởng chừng chạm mây, mây nổi thành 2,0
cồn “ eo út . Ngƣời lính trèo lên những ngọn núi cao dƣờng nhƣ ang
i trên m y, mũi súng chạm tới ỉnh trời.
++ Câu thứ ba nhƣ bẻ ôi, diễn tả dốc núi vút lên, ổ xuống gần
nhƣ thẳng ứng, nhìn lên cao chót vót, nhìn xuống s u thăm thẳm.
++ Qua câu thứ tƣ, có thể hình dung một khơng gian mịt mùng
sƣơng rừng, mƣa núi, thấp thống những ngôi nhà nhƣ ang bồng bềnh
trôi giữa biển khơi.
Bốn c u thơ phối hợp với nhau, tạo nên một m hƣởng ặc biệt.
Sau ba c u thơ nhiều thanh trắc ầy những nét gân guốc, câu thứ tƣ toàn
thanh bằng là một nét vẽ rất mềm mại.
+ Hai câu tiếp: Cái vẻ hoang dại, dữ dội, chứa ầy bí mật ghê gớm của
núi rừng miền Tây không chỉ ƣợc mở ra theo chiều khơng gian mà cịn
ƣợc khám phá ở cái chiều thời gian, luôn luôn là mối e doạ khủng
khiếp ối với con ngƣời:
Chiều chiều oai linh thác gầm thét
Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người
23


Cảnh núi rừng miền T y hoang sơ và hiểm trở, qua ngòi bút
Quang Dũng, hiện lên với ủ cả núi cao, vực sâu, dốc thẳm, mƣa rừng,

sƣơng núi, th c gầm, cọp dữ,... Những tên ất lạ S K o, Mường Lát,
P Ln , Mường Hịc , những hình ảnh giàu giá trị tạo hình, làm nên
thế giới kh c thƣờng vừa a dạng, vừa ộc o của núi rừng.
+ Hai câu tiếp: Hình ảnh ngƣời lính trên chặng ƣờng hành qu n ầy
gian nan, nguy hiểm; tuy vất vả, hy sinh nhƣng vẫn ngang tàng, trẻ trung,
lãng mạn:
++ Những cuộc hành quân gian khổtriền miên qua núi cao, vực
sâu, rừng thiêng nƣớc ộc ã khiến các chiến sĩ phải vắt kiệt sức lực và
khơng ít ngƣời ã ngã xuống trên con ƣờng hành quân. Cảm hứng lãng
mạn của Quang Dũng không hề bỏ qua sự khốc liệt ấy:
Anh bạn dãi dầu không bước nữa
Gục lên súng mũ bỏ qn đời!
++Hình thức nói giảm nhắc ến ngƣời lính Tây Tiến với chết thầm
lặng trên bƣớc ƣờng hành quân gian khổ, khắc sâu tính chất gian nan vơ
ịnh của cuộc hành trình.
- Đoạn t ơ kết t úc đột ngột bằn
câu t ơ ợi nhớ cuộc sống hình
dị v tìn n ười ấm áp củ n ười dân mi n Tây nơ n ười lính dừng
chân:
Nhớ ơi Tây Tiến cơm lên khói
Mai Châu mùa em thơm nếp xơi
++ Cảnh tƣợng thật ầm ấm. Sau bao nhiêu gian khổ băng rừng,
vƣợt núi, lội suối, trèo èo, những ngƣời lính tạm dừng ch n, ƣợc nghỉ
ngơi ở một bản làng nào ó, qu y quần bên nhau trong những bữa ăn tỏa
hƣơng thơm lúa nếp ngày mùa. Tất cả tạo cảm giác êm dịu, ấm áp.
++ Lời thơ vừa trang nhã, vừa hùnh mạnh, hình ảnh nhẹ nhàng,
nét bút mềm mại, giọng thơ tha thiết
+ Sơ kết: Đoạn thơ có hai hình ảnh an cài: vùng ất xa xôi, hùng vĩ, dữ
dội, khắc nghiệt nhƣng vơ cùng thơ mộng, trữ tình; hình ảnh ngƣời lính
trên chặng ƣờng hành quân: gian khổ, hi sinh mà tâm hồn vẫn trẻ trung

lãng mạn.
- Về nghệ thuật:
+Kết hợp hài hòa giữa bút pháp hiện thực và lãng mạn
+ Ngơn ngữ giàu giá trị tạo hình(Trong thơ có hoạ). Có sự an xen giữa
hình ảnh dữ dội, khốc liệt và hình ảnh lãng mạn gợi vẻ ẹp của thiên
nhiên miền Tây;
+Giàu nhạc điệu: kết hợp ặc sắc m iệu và vần iệu, phối thanh bằng
– trắc, vần ơi ở hai dòng thơ ầu tạo m hƣởng ặc biệt tạo sự a dạng
trong giọng iệu thơ.
+Biện pháp tu từ đặc sắc
++ Liệt kê: tên gọi c c ịa danh ƣợc chọn lựa và phối hợp, tạo
hiệu ứng m thanh nhƣ từng ợt “sóng” bồi ầy nỗi nhớ vào lòng ngƣời.
24