Bài 6. CHUYỂN ĐỘNG TỰ QUAY QUANH TRỤC CỦA TRÁI ĐẤT VÀ HỆ QUẢ

Bài 6. CHUYỂN ĐỘNG TỰ QUAY QUANH TRỤC
CỦA TRÁI ĐẤT VÀ HỆ QUẢ


Bài 6. CHUYỂN ĐỘNG TỰ QUAY QUANH
TRỤC
CỦA TRÁI ĐẤT VÀ HỆ QUẢ

MỤC TIÊU
- Mô tả chuyển động tự quay quanh trục của Trái Đất
- Trình bày các hệ quả chuyển động tự quay quanh trục của Trái Đất
- Sử dụng các cơng cụ địa lí: bản đồ, sơ đồ, hình ảnh, mơ hình, quả Địa Cầu
- Tơn trọng qui luật khách quan, sự khác biệt về thời gian do sự chênh
lệch múi giờ


LUẬT CHƠI
Lớp chia thành

6 đội chơi

1

GAME

Mỗi đội được
chọn 1 ô duy nhất
Nếu trả lời đúng

Ơ CỬA BÍ MẬT

30s/câu

15 điểm
Đội khơng chọn,
nếu trả lời đúng

10 điểm

cả 6 đội
giơ bảng trả lời

Hết giờ,


1

Trái Đất có
HÌNH
CẦU
hình dạng gì?

Trái Đất nằm ở vị ĐƯỜNG XÍCH
Đường vĩ tuyến lớn
trí thứ mấy theo
nhất của
Trái Đất
THỨ 3
ĐẠO
(HOẶC
VĨ

thứ tự xa dần Mặt
được gọi là gì? 0
TUYẾN GỐC 0 )
Trời ?

2

3

Nửa cầu nằm
Các đường nối
Trái Đất tự quay 1
hai cực Bắc
và
KINH
TỪ TÂY
SANG
bên trên đường ĐƯỜNG
vòng
quanh
trục
NỬA CẦU BẮC Nam được gọi là tưởng tượng theo
xích đạo là nửa
TUYẾN
ĐƠNG
gì?
hướng nào?
cầu nào?

4

5

6


ĐÊM

NGÀY

Tại sao có ngày và đêm?
Tại sao 1 ngày đêm có 24 giờ?
Mọi nơi trên Trái Đất có giờ giống nhau không?


Bài 6. CHUYỂN
ĐỘNG TỰ
QUAY QUANH
TRỤC
CỦA TRÁI ĐẤT
VÀ HỆ QUẢ


Bài 6. CHUYỂN ĐỘNG TỰ QUAY QUANH TRỤC
CỦA TRÁI ĐẤT VÀ HỆ QUẢ
1. CHUYỂN ĐỘNG TỰ QUAY QUANH TRỤC

Đây là quả địa cầu  em hãy xoay
sao cho đúng hướng chuyển
động

Cực
Bắc

Cực Nam


Bài 6. CHUYỂN ĐỘNG TỰ QUAY QUANH TRỤC
CỦA TRÁI ĐẤT VÀ HỆ QUẢ
1. CHUYỂN ĐỘNG TỰ QUAY QUANH TRỤC

66o33’

Hình 6.1.1 Hướng tự quay của Trái
Đất (Nguồn hình: PTNL Địa li 6 - NXB Giáo Dục
Việt Nam)

- Trái Đất quay quanh trục từ Tây sang Đông
- Độ nghiêng trên mạt phảng quỷ đạo là 66033’


Bài 6. CHUYỂN ĐỘNG TỰ QUAY QUANH TRỤC
CỦA TRÁI ĐẤT VÀ HỆ QUẢ

I. HỆ QUẢ CHUYỂN ĐỘNG TỰ QUAY QUANH TRỤC CỦA TRÁI ĐẤT

Giờ trên Trái Đất
Hiện tượng ngày và
đêm luân phiên

- Sự lệch hướng do vận động tự quay của
Trái Đất.


II. HỆ QUẢ CHUYỂN ĐỘNG TỰ QUAY QUANH TRỤC CỦA TRÁI ĐẤT
1/ SỰ LUÂN PHIÊN NGÀY ĐÊM

Bắc

TIA SÁNG MẶT TRỜI
Tây

Đông
Nam


II. HỆ QUẢ CHUYỂN ĐỘNG TỰ QUAY QUANH TRỤC CỦA TRÁI ĐẤT
1/ SỰ LUÂN PHIÊN NGÀY ĐÊM

H6.2

H6.3

Dựa vào hình 6.2 và h6.3 hãy:
- Cho biết vị trí điểm A có phải ln là ban ngày, vị trí điểm B có
phải ln là ban đêm khơng? Tại sao?
- Trình bày hiện tượng ngày đêm luôn phiên nhau trên Trái Đất?


II. HỆ QUẢ CHUYỂN ĐỘNG TỰ QUAY QUANH TRỤC CỦA TRÁI ĐẤT

1/ SỰ LUÂN PHIÊN NGÀY ĐÊM

Nửa được chiếu sáng là ngày

Nửa không được chiếu
sáng là đêm

Nguyên nhân:
Do Trái Đất có dạng hình cầu nên Mặt Trời chỉ chiếu
sáng được một nửa Trái Đất.

Sự luân phiên ngày –
đêm
Do Trái Đất tự quay
quanh trục


II. HỆ QUẢ CHUYỂN ĐỘNG TỰ QUAY QUANH TRỤC CỦA TRÁI ĐẤT

2. GIỜ TRÊN TRÁI
ĐẤT

1. Bề mặt Trái Đất được chia làm bao nhiêu múi giờ/khu vực giờ?
2. Mỗi múi/khu vực giờ tương ứng với bao nhiêu kinh tuyến?
3. Việt Nam thuộc múi giờ thứ mấy?
4. Múi giờ nước ta muộn hay sớm hơn so với giờ GMT
5. Múi giờ của các thành phố: Hà Nội, Oa-sinh-tơn, Mát-xcơ-va và Tô-ky-o


2. GIỜ TRÊN TRÁI ĐẤT

Kinh tuyến gốc 00
Múi số 0

360 kinh tuyến : 24 múi giờ = 15 kinh tuyến

ANH Tên nước

Ln Đơn -Thủ đơ

Hình 6.4. Các khu vực giờ trên Trái Đất.

Biên giới quốc gia
Ranh giới múi giờ trên biển


2. GIỜ TRÊN TRÁI ĐẤT
đài thiên
văn
Greenwich

Giờ muộn hơn giờ GMT

Tính giờ : ANH Tên nước

Luân Đôn -Thủ đô

Giờ sớm hơn giờ GMT

Tính giờ : +
Biên giới quốc gia

Ranh giới múi giờ trên biển

Hình 6.4. Các khu vực giờ trên Trái Đất.


2. GIỜ TRÊN TRÁI ĐẤT
-5

ANH Tên nước

Luân Đôn -Thủ đô

+
3

+
9

Biên giới quốc gia
Ranh giới múi giờ trên
biển

Hình 6.4. Các khu vực giờ trên Trái Đất.

- Xác định múi giờ của các
thành phố: Oa-sinh-tơn; Mátxcơ-va; Tô-ky-ô?
Vd: Tại kinh tuyến gốc là 10 giờ
Mat –xcơ-va là 10+3 =13 giờ
Tô-ky-ô là 10+9 =19 giờ
Hà nội là 10 + 7 = 17 giờ

Oa-sinh-tơn là 10-5 =5 giờ


2. GIỜ TRÊN TRÁI ĐẤT.
GMT
+7

24

múi
Ghi bài vào
vở

Bề mặt Trái Đất
được chia thành
24 khu vực giờ.

Quốc tế lấy
Múi giờ số 0
giờ gốc để
được chọn là
qui ước gọi là múi giờ gốc
giờ GMT

Việt Nam
thuộc
múi giờ
số 7

3. SỰ LỆCH HƯỚNG CHUYỂN ĐỘNG CỦA CÁC
VẬT THỂ DI CHUYỂN TRÊN BỀ MẶT TRÁI ĐẤT

Được đặt theo tên của Gaspard-Gustave de Coriolis -nhà
toán học, vật lý học người Pháp


Lực Cô ri ô lit làm lệch hướng tới các vật thể
chuyển động như gió, bão, dịng biển....



N
TẬP

01

Phải mất gần 24 giờ để Trái đất quay hết một vịng (quay).
Điều đó sinh ra sự ln phiên ngày đêm.

ĐÚNG/S
AI

02

Tại bất kỳ thời điểm nào, một nửa thế giới là ban ngày và
một nửa là ban đêm.

03

Thế giới giống như một quả bóng, nửa trên là bán cầu Nam
và nửa dưới bán cầu Bắc. Đường (tưởng tượng) giữa chúng
được gọi là đường xích đạo.

04

Đường kinh tuyến chia bán cầu Đơng và Tây được gọi là 'Kinh
tuyến Gốc' và nó đi qua Đài Thiên Văn Greenwich ở London.

05

Thế giới được chia thành 24 múi giờ. Khi Anh là 0h thì Việt
Nam là 7 giờ sáng hơm trước.

Mỗi HS có 2
bảng chỉ Đ
hoặc S, sau
khi GV đọc
câu hỏi, các
em có 10
giây suy nghĩ
và giơ bảng


DỤNG
Theo lực Cơriơlít, xe lửa ở Bắc bán cầu chạy theo hướng Bắc – Nam,
đường ray bên phải sẽ bị mịn nhiều hơn.

VỀ
NHÀ

TÌM
HIỂU

Vì sao đường xe lửa Bắc
– Nam ở nước ta lại mòn
đều cả hai bên đường ray
?