Tài liệu Chân dung các nhà đầu tư mạo hiểm doc

Chân dung các nhà đầu tư mạo hiểm
Chuyên gia tài chính huyền thoại John Neff đã từng khẳng định: “Thị trường
chứng khoán là sân chơi của những chú khủng long và không phải ai cũng có thể
thu về những khoản lợi nhuận khổng lồ tại đây”.

Quả thật, đối với những công ty non trẻ và đang trong quá trình phát triển thì thị
trường chứng khoán vẫn là một sân chơi quá sức, vì thế họ đã tìm đến các nhà đầu
tư mạo hiểm như một cứu cánh để có thể đứng vững và vượt qua giai đoạn khó
khăn này. Vậy những ai được coi là nhà đầu tư mạo hiểm, và hoạt động đầu tư của
họ thể hiện như thế nào?
Tại Mỹ, hoạt động đầu tư mạo hiểm đang ngày một phát đạt và hiện nay có gần
100.000 công ty chuyên về lĩnh vực này đang hoạt động. Nhiều công ty đã phát
hành cổ phiếu trên thị trường chứng khoán và có những đỏi hỏi khá cao đối với
các nhà đầu tư tham gia, chẳng hạn như phải có tài sản ít nhất 1 triệu USD hay vốn
đóng góp bị giữ lại trong ít nhất 2 năm.
Còn theo Hiệp hội đầu tư mạo hiểm Anh, gần như tất cả trong số ba triệu người
dân làm việc trong các công ty Anh nhận được sự hỗ trợ từ các nguồn vốn đầu tư
mạo hiểm. Rất nhiều công ty có thể đã không tồn tại nếu thiếu sự trợ giúp quý giá
của các nhà đầu tư mạo hiểm, cụ thể là sự “tiếp sức” bằng tiền mặt và tư vấn về
quản lý cho các công ty.
Có thể so sánh đầu tư mạo hiểm như một ngành công nghiệp thực thụ, với giá trị
lên đến 50 tỷ bảng Anh đầu tư vào trên 23.000 công ty kể từ năm 1983. Hiện nay,
ngành công nghiệp này vẫn đang tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ khi vào năm 2001,
các nhà đầu tư mạo hiểm đã chi 12 tỷ bảng Anh, tăng 36% so với cùng kỳ năm
trước.
Vậy các nhà đầu tư mạo hiểm đã làm những gì?
Các công ty đầu tư mạo hiểm được đánh giá là những “kho tiền” và thường được
thành lập dưới hình thức công ty trách nhiệm hữu hạn, chỉ một số ít theo mô hình
công ty cổ phần, do công ty trách nhiệm hữu hạn sẽ linh hoạt hơn trong việc quyết
định các khoản đầu tư, trong khi ở công ty cổ phần thì những quyết định kiểu này
phải được Hội đồng quản trị hay Hội đồng cổ đông thông qua.

Vốn của các công ty mạo hiểm có thể đến từ rất nhiều nguồn khác nhau: từ những
nhà đầu tư cá nhân ưa thích hoạt động đầu tư mạo hiểm, ngân hàng, đến các những
quỹ trợ cấp, quỹ lương hưu…
Mô hình phổ biến của hoạt động này là các nhà đầu tư mạo hiểm sẽ góp vốn cho
những công ty nhỏ, phát triển nhanh nhưng không thể tăng vốn trên thị trường
chứng khoán. Sau đó, với kinh nghiệm và các mối quan hệ của mình, họ có thể trợ
giúp các công ty này trong hoạt động kinh doanh với hy vọng một ngày nào đó,
các công ty này trở thành những chú khủng long thực sự. Lúc đó, khoản tiền đầu
tư trước kia sẽ được thu về với số lượng lớn hơn gấp nhiều lần.
Đối với hoạt động đầu tư mạo hiểm, các nhà đầu tư phải chấp nhận vòng quay vốn
trung hạn hay dài hạn, thường là từ 5 đến 7 năm. Người ta có thể đầu tư vào bất kỳ
lĩnh vực kinh doanh nào, tuy nhiên, vốn đầu tư mạo hiểm thường xuyên được tập
trung vào các khu vực tăng trưởng nhanh nhất của nền kinh tế, chẳng hạn như
Internet hay lĩnh vực công nghệ cao. Theo đánh giá của giới chuyên môn thì
những khu vực kinh tế này có nhiều nhân tố giúp các kế hoạch kinh doanh của họ
trở nên thực tế hơn.
Mỗi công ty mạo hiểm có những phương hướng kinh doanh cho riêng mình và
không phải công ty nào cũng quyết định đầu tư một cách nhanh chóng. Thông
thường, mọi việc phải được kiểm tra và cân nhắc một cách cẩn trọng, và quá trình
kiểm tra này tuỳ thuộc vào phương pháp của mỗi công ty. Ví dụ trường hợp của
Dugas Venture, một công ty mạo hiểm khá nổi tiếng tại Anh, từng đầu tư cho
nhiều tập đoàn lớn như Vodaphone. Các chuyên viên của Dugas thường đóng giả
khách hàng của những công ty mình dự định đầu tư để kiểm tra hiệu quả kinh
doanh, cũng như rất nhiều những chi tiết nhỏ nhặt khác của công ty đó.
Vai trò quản lý trong hoạt động đầu tư mạo hiểm
Vai trò quản lý ở đây rất quan trọng, bởi vì các nhà đầu tư không chỉ đơn thuần là
người ký séc, mà vai trò của họ còn lớn hơn thế nữa khi họ là người cung cấp
những lời khuyên hữu ích trong quản lý và điều hành hoạt động kinh doanh.
Hiệp hội đầu tư mạo hiểm Anh cho biết, khoảng 50% nguồn vốn đầu tư mạo hiểm
là nhằm mục đích mở rộng thị trường, đặc biệt là giúp các hoạt động kinh doanh

hiện tại tăng trưởng và nâng cao tính cạnh tranh của doanh nghiệp. Do đó, đối với
nhiều công ty, tất cả những gì họ cần từ nguồn vốn đầu tư mạo hiểm là những
khoản tiền mặt kịp thời và lời khuyên dành cho cấp quản lý.
Một số tập đoàn nổi tiếng hiện nay tại Anh được xây dựng từ những nguồn vốn
đầu tư mạo hiểm như Lastminute.com, National Express Group, Trafficmaster và
Whittards of Chelsea. Còn tại Mỹ, những cái tên như Apple, Federal Express,
Compaq, Sun Microsystems, Intel và Microsoft được biết đến như những công ty
ngay từ đầu đã chủ động đón nhận dòng vốn đầu tư mạo hiểm để phát triển.
Không phải không có sức ép
Song song với chiều hướng tăng dần của các nguồn vốn đầu tư mạo hiểm, những
rắc rối cũng đã bắt đầu nảy sinh từ việc nhiều người cho rằng đầu tư mạo hiểm chỉ
là thủ đoạn mua rẻ bán đắt, về bản chất là một sự đầu cơ trục lợi. Trong nhiều cuộc
thảo luận đầu tư vào các công ty nhỏ, những nhà đầu tư mạo hiểm đã phải hứng
chịu “búa rìu dư luận” khi bị buộc tội lợi dụng giá rẻ để kiếm lời, chỉ quan tâm đến
vòng quay đồng tiền mà không đếm xỉa đến tương lai của các nhân viên. Và một
hoạt động đầu tư mạo hiểm nào thất bại thì lại là cái cớ cho những người phản đối
phương thức đầu tư này lên tiếng chỉ trích.
Các nhà đầu tư mạo hiểm đã ra sức bảo vệ quan điểm của mình, cho rằng họ hành
động không chỉ vì lợi nhuận. Theo họ thì họ bị phản đối chỉ vì “những kẻ đa nghi”
kia không hiểu hết những ích lợi mà hoạt động mạo hiểm đem lại cho nền kinh tế.
Tình trạng thiếu hụt tài chính sẽ là trở ngại lớn trên con đường phát triển của bất
kỳ doanh nghiệp nào, trong khi hệ thống ngân hàng không đủ khả năng hỗ trợ vốn
đã khiến các công ty gặp rất nhiều khó khăn trong cố gắng đổi mới công nghệ,
thiết bị và nâng cao năng lực kinh doanh. Do vậy, các công ty chỉ còn giải pháp là
tìm ra mọi nguồn vốn đầu tư có thể.
Theo khảo sát của các nhà đầu tư mạo hiểm, đại đa số các công ty đã phát đạt
nhanh chóng sau khi chấp nhận các nguồn vốn đầu tư mạo hiểm, trong khi con số
thất bại và gian lận chỉ là rất nhỏ, do đó, mọi người không thể dựa vào đó để “kết
án” hoạt động đầu tư hiệu quả này.
Bạn thử tưởng tượng xem, sẽ là như thế nào nếu cách đây 25 năm, hai chàng sinh

viên Bill Gates và Paul Allen phát minh ra phần mềm máy tính, nhưng họ lại từ
chối những khoản đầu tư mạo hiểm để tiếp tục nghiên cứu và phát triển. Nếu quả
thật như vậy thì chắc hẳn ngày nay chúng ta không thể được hưởng thụ những
thành quả mà các phần mềm của Microsoft mang lại cho toàn thế giới.
Quả thật, các công ty mới thành lập hiện có rất nhiều ý tưởng kinh doanh hay,
đồng thời rất cần vốn để biến ý tưởng của mình thành hiện thực. Nắm bắt được
yếu tố này, những nhà đầu tư mạo hiểm đã không bỏ lỡ cơ hội, bởi họ nhìn thấy
được, khi những ý tưởng kinh doanh này thành công thì lợi nhuận thu về sẽ gấp
hàng trăm lần lượng số tiền bỏ ra ban đầu, mà lợi nhuận cuối cùng chính là phần
thưởng cho những người có hiểu biết, có kinh nghiệm và dám mạo hiểm.