SKKN một số giải pháp nhằm nâng cao giảng dạy chạy nhanh ở học sinh lớp 9 trường THCS

Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả giảng d¹y ch¹y nhanh
ë häc sinh líp 9 thcs
MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ GIẢNG DẠY CHẠY
NHANH Ở HỌC SINH LỚP 9 THCS
I. PHẦN MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài.
Trong những năm trở lại đây, đất nước Việt Nam đang chuyển mình đổi mới, đã và
đang trên đà phát triển cùng với các nước trong khu vực Đơng Nam Á. Sự khởi sắc của
nước nhà chính là sự quan tâm của Đảng và Nhà nước. Nền kinh tế thị trường phát triển
rất hùng mạnh, nền văn hoá xã hội cũng phát triển. Kèm theo đó có ảnh hưởng ít nhiều
đến sự phát triển của nền giáo dục nước nhà.
Năm học 2019 - 2020, ngành Giáo dục tập trung thực hiện các nghị quyết, kết luận
của Đảng, Quốc hội, các văn bản chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính
phủ về giáo dục và đào tạo, đặc biệt là triển khai thực hiện có hiệu quả Kết luận số 51KL/TW ngày 30 tháng 5 năm 2019 của Ban Bí thư về tiếp tục thực hiện Nghị quyết Hội
nghị Trung ương 8 khóa XI về đổi mới căn bản, tồn diện giáo dục và đào tạo; Chính vì
thế mục tiêu của giáo dục THCS nói chung và dạy học những mơn học nói riêng là dạy
cho học sinh kiến thức văn hoá cơ bản của nhân loại và phát triển hài hồ thể chất, thẩm
mĩ. Cịn đối với mơn thể dục lại có nét đặc thù riêng nhưng vẫn thực hiện đổi mới
phương pháp dạy học như các môn học khác.
Đổi mới phương pháp dạy học theo hướng tích cực hố hoạt động học tập của học
sinh là một quá trình lâu dài, từ quan niệm "Dạy học lấy giáo viên là trung tâm" chuyển
sang "Dạy học lấy học sinh làm trung tâm" một loạt các thành tố trong dạy học phải
điều chỉnh cho hợp lý đó là: Mục tiêu, nội dung, phương pháp, tổ chức dạy học, cơ sở
vật chất phục vụ dạy học, kiểm tra đánh giá đặc biệt là phương pháp dạy học tích cực và
tương tác. Người học từ thụ động nay là chủ thể của hoạt động học, giáo viên dạy cho
học sinh cách học, tự học. Do đó phải tổ chức, thiết kế, lựa chọn phương pháp hợp lý
nhằm phát huy tính tích cực, chủ động, năng lực sáng tạo, khả năng tự giải quyết vấn đề
của học sinh.
Từ những yêu cầu về phương pháp đổi mới trong dạy học đòi hỏi người giáo viên
dạy thể dục phải có sự đầu tư lớn trong công tác soạn giảng và khâu chuẩn bị lên lớp.

Muốn đạt được một tiết giảng tốt, giáo viên cần phải có nhiều hình thức tổ chức hoạt
Page 1


Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả giảng d¹y ch¹y nhanh
ë häc sinh líp 9 thcs
động cho học sinh. Trong đó phần chạy nhanh là một nội dung học hết sức quan trọng
được vận dụng nhiều trong cuộc sống và học tập. Tạo nên một khơng khí sơi nổi, lôi
cuốn các em hứng thú tham gia học tập, hứng thú học mơn thể dục và tích cực tập luyện
thân thể nhằm nâng cao thể lực cho các em. Trên cơ sở đó, phát hiện ra các em có năng
khiếu thể dục thể thao để giáo viên bồi dưỡng, rèn luyện cho các em trở thành những
vận động viên của trường tham dự các hội thi điền kinh, hội khoẻ Phù Đổng cấp Huyện,
cấp Tỉnh. Và cũng từ đó nâng cao hiệu quả và chất lượng bộ môn thể dục ngày một tốt
hơn.
Xuất phát từ mục tiêu giáo dục của mơn thể dục và qua q trình dạy thực tế ở
trường THCS, tôi xin mạnh dạn đưa ra một sáng kiến kinh nghiệm "Một số giải pháp
nhằm nâng cao giảng dạy chạy nhanh ở học sinh lớp 9 trường THCS".
2. Điểm mới của đề tài
Trong sáng kiến kinh nghiệm này tôi chú trọng đến xây dựng khái niệm kỹ thuật và
tìm hiểu đặc điểm chạy của người học thơng qua các bài tập. Mặt khác dạy các em
những kỹ thuật trong chạy nhanh thông qua các bài tập bổ trợ, trò chơi phát triển sức
nhanh giúp các em học sinh có hứng thú với mơn học, nhất là học sinh yếu, và khuyến
khích các em học sinh tham gia vào đội tuyển học sinh năng khiếu.
* Phạm vi áp dụng
- Học sinh lớp 9 bậc trung học cơ sở tại đơn vị tôi đang công tác.
- Giáo viên dạy Thể dục 9 THCS.
II. NỘI DUNG
1. Thực trạng nội dung cần nghiên cứu
Thực tế cho thấy môn thể dục trong nhà trường lâu nay vẫn cịn bị xem là mơn phụ
khơng cần thiết, giáo viên giảng dạy cịn sơ sài, nặng về giảng dạy kĩ thuật làm mất đi

thời gian tập luyện. Nội dung giảng dạy cịn nghèo nàn hình thức hoạt động đơn điệu, tổ
chức giờ học không khoa học giảng dạy và làm mẫu động tác không đúng lúc, đúng
chỗ.
Chương trình học mơn Thể dục ở trường phổ thơng, các nội dung điền kinh chiếm
vai trị chủ yếu khoảng 2/3 nội dung chương trình. Trong đó phần chạy nhanh của mỗi
khối lớp chiếm khoảng 20 tiết. Nhưng ở lớp 9 là thời điểm diễn ra quá trình chuyển giao
Page 2


Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả giảng d¹y ch¹y nhanh
ë häc sinh líp 9 thcs
tâm sinh lí mạnh mẽ nhất. Ở lứa tuổi này cơ quan sinh lí phát triển chưa hồn thiện, đây
là giai đoạn phát triển rất nhạy cảm có sự thay đổi mạnh mẽ các đặc tính nhân cách có
thể dẫn đến thái độ học tập không đúng.
Sức nhanh là khả năng giải quyết trong thời gian ngắn. Nếu trong lúc học mà không
tập trung cao độ và huy động toàn bộ dinh dưỡng trong cơ thể thì khơng giải quyết
lượng vận động. Tố chất sức nhanh thể hiện chủ yếu trong các hoạt động của cơ thể
thơng qua sự yếm khí tức là nợ oxi.
Hơn nữa học phần chạy nhanh đòi hỏi học sinh phải tập trung cao độ hăng say tích
cực luyện tập thì mới mang lại hiệu quả và thành tích tốt, nhất là ở giai đoạn chun
mơn hố ban đầu.
Sự nhận thức đúng đắn về vai trò và tác dụng của môn học trong học sinh và một số
giáo viên cịn xẹm nhẹ mơn học này.
Quỹ thời gian từng tiết học là 45 phút thường gồm ba nội dung, thời gian dành cho
phần cơ bản thường là 30 phút nếu khơng bố trí, giảng dạy hợp lí thì rất dễ dẫn đến
lượng vận động nhỏ, không truyền thụ hết kĩ năng.
Khi vào một tiết học giáo viên lười nhác chỉ bắt học sinh chạy không để ý xem là
chạy đúng hay sai dẫn đến học sinh sẽ mắc các chứng bệnh về cơ thể làm cho học sinh
xem nhẹ và nhàm chán mơn học.
Đồ dùng dạy học cịn nhiều hạn chế nhất là các tranh ảnh minh hoạ chưa đáp ứng

nhu cầu của giáo viên và học sinh.
Nhận thức học sinh còn hạn chế chưa hiểu được những nội dung cần học đó là để
làm gì nên cịn thờ ơ trong việc học.
Kết quả chất lượng khi chưa sử dụng sáng kiến kinh nghiệm:
Tổng số
Lớp
9

Đạt(Đ)

Chưa đạt(CĐ)

HS

SL

TL%

SL

TL%

38

32

84,2%

6

15,8%

Với những thực trạng nêu trên để có chất lượng cao, học sinh tiếp thu tốt, tạo hứng
thú cho học tập và giảng dạy phần chạy nhanh ở hoc sinh lớp 9 tôi mạnh dạn đưa ra một
Page 3


Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả giảng d¹y ch¹y nhanh
ë häc sinh líp 9 thcs
số giải pháp sau.
2. Các giải pháp thực hiện:
Phần chạy nhanh là một nội dung quan trọng trong tiêu chuẩn đánh giá rèn luyện
thân thể của học sinh. Trong giờ thể dục phần chạy nhanh được học ngay sau phần khởi
động.
Sức nhanh đóng một vai trị quan trọng hàng đầu trong việc hình thành và phát triển
các tố chất vận động cơ bản của con người nên nó được đưa vào giảng dạy phần đầu của
mọi khối lớp.
Vì vậy trong quá trình giảng dạy giao viên cần tuân thủ nghiêm ngặt các bước của
quá trình huấn luyện khoa học đã được nghiên cứu. Trong đó xây dựng các nhiệm vụ và
biện pháp đóng vai trò quan trọng hàng đầu.
Sau đây là một số nhiệm vụ và biện pháp mà trong quá trình giảng dạy tơi đã tích luỹ
được trong những năm trực tiếp giảng dạy lớp 9:
2.1 Giải pháp 1:
Xây dựng khái niệm kỹ thuật và tìm hiểu đặc điểm chạy của người học thông qua các
bài tập chủ yếu sau:
Giáo viên phân tích và làm mẫu. Yêu cầu làm mẫu ngắn gọn đúng trọng tâm, ngơn
ngữ nói phải chính xác.
Ở phần này chúng ta cho học sinh thực hiện các động tác bổ trợ đã học ở lớp 6, 7
như:
Đứng vai, mặt, lưng - hướng chạy xuất phát, thực hiện xuất phát cao đã học ở lớp 6:

Tư thế mặt hướng chạy - xuất phát

Tư thế vai hướng chạy- xuất phát

Page 4


Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả giảng d¹y ch¹y nhanh
ë häc sinh líp 9 thcs

Tư thế lưng hướng chạy - xuất phát

Tư thế xuất phát cao

- Thực hiện một số tư thế đã học ở lớp 7 như:
+ Ngồi - xuất phát, tư thế sẵn sàng xuất phát, chạy đạp sau.

Tư thế ngồi - xuất phát

Tư thế sẵn sàng - xuất phát

Chạy đạp sau
Page 5


Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả giảng d¹y ch¹y nhanh
ë häc sinh líp 9 thcs
Cho xem phim tranh, ảnh (đúng, sai toàn bộ và chi tiết động tác)
Cho người học chạy lặp đi lặp lại 30-50 m bằng các tư thế khác nhau như trên. Giáo

viên nhận xét ưu nhược điểm của từng người. Thông thường phần này diễn ra khoảng 5
tiết đầu của chương trình.
2.2 Giải pháp 2:
Dạy kĩ thuật chạy trên đường thẳng (kĩ thuật chạy giữa quảng) thông qua các bài tập
sau:
Chạy bước nhỏ, chạy nâng cao đùi, chạy gót chạm mơng, chạy đạp sau, (tăng dần cự
li, tần số và độ dài bước chạy)
Chạy tăng tốc độ sau đó chạy theo qn tính từ 60-70m.
Tập đánh tay (đứng tại chỗ, tăng dần biên độ và tần số động tác).

Tại chỗ đánh tay
Chạy biến tốc các đoạn ngắn 40 - 60m.
2.3 Giải pháp 3:
Dạy kĩ thuật xuất phát thấp thông qua các bài tập sau:
Giới thiệu cách đo và tập đóng bàn đạp. Ngắn gọn để hiểu sau đó cho học sinh vừa
làm vừa nhắc lại kĩ thuật.

Page 6


Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả giảng d¹y ch¹y nhanh
ë häc sinh líp 9 thcs
Cách đo và đóng bàn đạp
Thực hiện động tác theo khẩu lệnh “vào chỗ”, “sẵn sàng”.

Tự xuất phát khơng có khẩu lệnh.
Xuất phát thấp với tín hiệu khác nhau (tiếng hơ, tiếng cịi)
Xuất phát thấp và chạy lao.
2.4 Giải pháp 4:
Dạy chuyển tiết từ chạy lao sang chạy giữa quãng thông qua các bài tập sau:

Page 7


Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả giảng d¹y ch¹y nhanh
ë häc sinh líp 9 thcs
Tư thế chuyển từ xuất phát sang chạy lao

Tư thế chuyển từ chạy lao sang chạy giữa quãng
Chạy tăng tốc độ sau đó chạy theo quán tính.
Xuất pháo thấp chạy lao rồi chạy theo quán tính.
Chạy biến tốc các đoạn ngắn (50 -60m)
Chạy 60m xuất phát thấp.
2.5 Giải pháp 5:
Hoàn thiện kĩ thuật chạy cự li ngắn thông qua các bài tập sau:
Chạy 30m xuất phát thấp.
Chạy 50m, 100m xuất phát thấp với toàn bộ kĩ thuật (Từ 80 đến 100m tốc độ tối đa)
Thi đấu và kiểm tra ở cự li chính.
Ngồi ra ở mỗi nhiệm vụ chúng ta vận dụng thêm các trò chơi mà học sinh đã học để
làm sinh động thêm các tiết học, tạo hứng thú cho học sinh làm cho tiết học khơng bị
nhàm chán.
Ví dụ như ở giải pháp 3:
Khi dạy xuất phát thấp và chạy lao chúng ta sử dụng trò chơi “Chạy tiếp sức” và sử
dụng kỹ thuật xuất phát thấp. Học sinh có thể vừa luyện tập kỹ thuật xuất phát thấp vừa
chơi vừa học, như vậy đã lồng ghép một nội dung học chính vào trong trị chơi.
Trong giảng dạy chạy nhanh thường có nhiều nội dung nhưng thời gian học thì lại ít.
Do đó muốn đảm bảo cường độ tập luyện và cường độ vận động đòi hỏi người giáo viên
phải vận dụng linh hoạt các phương pháp dạy học. Nếu trong một tiết có nhiều nội dung
Page 8

Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả giảng d¹y ch¹y nhanh
ë häc sinh líp 9 thcs
thì tốt nhất giáo viên nên sử dung phương pháp phân nhóm quay vịng, đây là phương
pháp sử dụng rất hiệu quả.
Ngồi ra ở lứa tuổi này cần trang bị cho học sinh những hiểu biết xã hội cần thiết. Đó
chính là sự ra đời của Uỷ ban Olimpic, những điều luật cơ bản và những thành tích đạt
được của các vận động viên(VĐV) hàng đầu trên thế giới.
Ví dụ như ở tiết 13 lớp 9:
Phần chạy nhanh: Bổ sung một số điều luật cơ bản của luật điền kinh (Phần chạy cự
li ngắn). Sau khi giảng dạy xong giáo viên cần lấy ví dụ về một số trường hợp phạm luật
thường gặp khi học sinh thực hiện để minh hoạ thêm, và các tiết tiếp theo trước khi vào
luyện tập giáo viên cần nhắc lại và khắc sâu thêm cho học sinh.
Tuy nhiên việc đánh giá thường xuyên thành tích của các em là nhân tố cơ bản thúc
đẩy quá trình học tập trở nên hiệu quả hơn. Bởi vì các em biết được thành tích của mình
thì mới chăm chú học và tập luyện. Do đó người giáo viên phải thường xuyên cho học
sinh biết được thành đạt đựợc để các em phấn đấu.
Sau đây là một số test kiểm tra tham khảo mà trong q trình giảng dạy tơi đã tích
lũy được:
BẢNG 1: CÁC TEST CHUN MƠN ĐỐI VỚI HỌC SINH 14-15 TUỔI:

TEST

CHỈ TIÊU
Nam

Nữ

Chạy 30m xuất phát cao (s)

5,0-4,8

5,2-5,0

Chạy 30m tốc độ cao (s)

4,2-3,8

4,6-4,0

Chạy 60m xuất phát cao (s)

9,4-8,6

9,8-9,0

Nhảy xa tại chỗ (cm)

210-230

190-210

Nhảy 3 bước tại chỗ (cm)

600-640

550-600

Qua thực nghiệm dạy học việc áp dụng các giải pháp trên là rất cần thiết. Với những
phương pháp trên qua thời gian nghiên cứu tơi nhận thấy rằng nó góp phần khá quan trọng

Page 9


Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả giảng d¹y ch¹y nhanh
ë häc sinh líp 9 thcs
và bổ ích mang tính khoa học đạt kết quả khá cao nâng cao sức nhanh cho học sinh THCS.
Thống kê chất lượng môn Thể dục sau khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm:
Tổng số

Đạt (Đ)

Lớp

HS

SL

9

38

37

Chưa đạt (CĐ)

TL
97,3

SL

TL

1

2,7

Đội tuyển Điền kinh do tôi huấn luyện cũng có một số thành tích nhất định ở hội
khoẻ phù đổng cấp huyện và cấp tĩnh qua những năm gần đây.
Qua các phương pháp trên tôi nhận thấy rằng đa số các em tham gia tập luyện hăng
say, phát triển thể lực, đảm bảo tính kĩ luật và nội dung các tiết học đạt kết quả cao.
Tuy nhiên bản thân cịn mới mẽ trong nghề nghiệp khơng tránh khỏi sự thiếu sót và
hạn chế về kinh nghiệm. Rất mong sự đóng góp ý kiến, bổ sung của đồng nghiệp để
hồn thiện đề tài được tơt và rút kinh nghiệm cho bản thân.
III. PHẦN KẾT LUẬN
1. Ý nghĩa của sáng kiến.
Qua quá trình nghiên cứu đề tài nhằm nâng cao hiệu quả giảng dạy chạy nhanh ở học
sinh lớp 9 tơi đã hệ thống hóa lại những kiến thức cơ bản của phần chạy nhanh nhằm
giúp cho học sinh nắm vững các kiến thức trong các tiết dạy chính khóa cũng như ngoại
khóa. Đồng thời đưa ra được những phương pháp cụ thể tạo điều kiện cho học sinh học
tập tốt bộ mơn hơn. Từ đó học sinh có thái độ tích cực trong học tập.
Để khơng ngừng nâng cao hiệu quả một bài dạy cần có những giải pháp phù hợp và
thường xuyên phải đổi mới trong quá trình giảng dạy. Giáo viên cần tạo sự chủ động
học sinh trong việc lĩnh hội tri thức, tập trung tư duy vào hoạt động. Người giao viên
cần phải có trách nhiệm trong việc hướng dẫn học sinh phương pháp tự học tập tự rèn
luyện và biết tìm các biện pháp sữa sai cho học sinh giáo dục cho các em tính chủ động
sáng tạo tự giác, nhất là ý chí ln rèn luyện thân thể khoẻ mạnh, khơng những rèn
luyện ở trường mà các em còn chủ động tập luyện thêm ở nhà.
Đối với người thầy cần phải tận tâm, địi hỏi phải có năng lực sáng tạo nhiệt huyết
với cơng việc, ln có sự thay đổi các phương pháp dạy học phù hợp với từng đối tượng
Page 10

Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả giảng d¹y ch¹y nhanh
ë häc sinh líp 9 thcs
ln tạo một giờ học hưng phấn, có lượng vận động thích hợp hiệu quả.
Cơ sở trang thiết bị ở THCS phục vụ cho việc dạy và học là một yếu tố ảnh hưởng
rất lớn đến việc dạy và học. Muốn đạt được một phương pháp tối ưu, khoa học hợp lí và
hiệu quả trong phần cơ bản của một bài dạy. Trước hết cần phải trang bị thêm về cơ cở
vật chất, trang thiết bị phục vụ cho công tác giảng dạy đầy đủ.
2. Kiến nghị, đề xuất:
Để thực hiện mục tiêu của bộ môn, bản thân tôi đã phải cố gắng học hỏi, trao đổi kinh
nghiệm, tự tìm các tài liệu để nghiên cứu, song vẫn còn những hạn chế nhất định.
Để đề tài thực sự đem lại kết quả tôi xin có một số kiến nghị như sau:
+ Đối với Ban giám hiệu nhà trường:
- Tăng cường cơ sở vật chất, dụng cụ sân bãi học thể dục
- Cần tổ chức các hội thi như hội khoẻ phù đổng cấp trường giúp các em hứng thú với
môn học .
- Tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất để giáo viên tự tích lũy chun mơn nghiệp vụ qua
các tiết dự giờ, thao giảng, ngoại khóa,….
+ Đối với phịng giáo dục:
- Tạo nhiều sân chơi cho các em thi đấu cọ xát, học hỏi kinh nghiệm
- Tăng cường triển khai các buổi sinh hoạt chun mơn để giáo viên có cơ hội giao lưu
học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau.
Trên đây là những kinh nghiệm của bản thân tôi đút rút được trong quá trình giảng
dạy tuy rằng cũng chưa đầy đủ và cũng khơng tránh khỏi những thiếu sót. Vì vậy rất
kính mong các thành viên hội đồng bộ môn cũng như các bạn đồng nghiệp góp ý, giúp
đỡ thêm để bản thân tơi ngày càng có thêm kinh nghiệm trong dạy học, để bản sáng

kiến kinh nghiệm càng được hoàn thiện hơn góp phần vào việc đẩy mạnh hiệu quả
giảng dạy chạy nhanh trong quá trình dạy học nhằm nâng cao chất lượng dạy học

nói chung và chất lượng dạy học bộ mơn thể dục nói riêng, đáp ứng u cầu chất
lượng dạy học trong thời kì mới.
Tơi xin chân thành cảm ơn Ban giám hiệu nhà trường cùng các bạn đồng
nghiệp đã quan tâm góp ý, giúp đỡ, tạo điều kiện cho tơi trong q trình nghiên
Page 11


Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả giảng d¹y ch¹y nhanh
ë häc sinh líp 9 thcs
cứu và thực hiện đề tài này!

Cam Thủy, Ngày 13 tháng 04 năm 2020
HỘI ĐỒNG KHOA HỌC TRƯỜNG

Lê Đức Hiệp

NGƯỜI THỰC HIỆN

Hồng Đình Hải

-> Đang sử dụng bản cũ, để lộ thông tin cá nhân và trường đang công tác sẽ bị loại ngay
mà khơng cần giải thích.

Page 12