Bài giảng khám cảm giác môn thần kinh

Khám cảm giác



• Cảm giác nông:
- sờ nông
- đau
- nhiệt

• Cảm giác sâu:
- có ý thức: rung âm thoa, vị thế khớp, áp lực
- khơng ý thức: bó gai tiểu não

• Cảm giác vỏ não kết hợp:
- nhận biết hình, nhận biết vật thể, phân biệt 2 điểm
- định vị trí sờ, triệt tiêu cảm giác


Ngun tắc

• Giải thích cho bệnh nhân hiểu trước khi khám
• Da sạch sẽ, khơ ráo
• Bệnh nhân nhắm mắt
• Khi kích thích: hỏi bệnh nhân kích thích “ có hay khơng, ở bên nào, cảm giác như thế nào”
• So sánh 2 bên một lượt
• Kích thích 2 bên một lần, hỏi cảm giác ở bên nào để phát hiện triệt tiêu cảm giác
• Nên ngưng giữa các lần khám một lúc để bệnh nhân đỡ mêt mỏi hay mất tập trung


Dụng cụ

• Bơng gịn
• Tăm
• Rung âm thoa 128 Hz
• 2 ống nước nóng-lạnh


Cảm giác sờ nơng

• Dùng bơng gịn quệt lên da
• 2 bên lần lượt- so sánh
• 2 bên một lượt- phát hiện triệt tiêu cảm giác
• Khám từ ngọn chi lên gốc chi


Cảm giác đau

• Dùng tăm hoặc kim có một đầu tù và nhọn
• Giải thích với bệnh nhân là sẽ kích thích tay bệnh nhân với 1 trong 2 đầu và yêu cầu bệnh nhân trả lời là ‘’ nhọn” hay “
cùn”

• Kich thích lần lượt mỗi bên và so sánh 2 bên
• Kích thích 2 bên một lần để tìm triệt tiêu cảm giác
• Khám từ ngọn chi lên gốc chi


Cảm giác nhiệt

• Dùng 2 ống nóng-lạnh hoặc rung âm thoa(lạnh)

Cảm giác rung

• Dùng rung âm thoa 128 Hz đặt lên đầu xương ( khớp bàn ngón chân cái)
• So sánh 2 bên, nếu bình thường thì ngưng khám
• Nếu bất thương thì khám dần lên cho đến vị trí bình thường


Cảm giác vị thế khớp

• Cố định 2 bên khớp
• Khám từ ngọn chi , nếu bình thường thì ngưng


Cảm giác áp lực

• Bóp cơ dép hoặc gân Achilles
• So sánh 2 bên


Nhận biết hình vẽ trên da

• Viết lên lịng bàn tay từ 0-9 vài lần
• So sánh 2 bên


Nhận biết vật thể

• Đặt lên tay một vật thể nhỏ (gọt, tẩy…), hỏi bệnh nhân:
- hình dáng, nặng nhẹ, bề mặt
- tên

Phân biệt 2 điểm

• Dùng 2 que tăm kích thich lên mặt da đồng thời
• Thường bắt đầu với khoảng cách xa 2-3 cm
• Sau đó thu hẹp dần đến khi bệnh nhân khơng phân biệt được
• Giá trị thay đổi theo tuổi và vị trí kich thích
• Lịng bàn tay: 4mm - Cẳng tay: 1,5 cm – Lưng: vài cm