Bai toan ve quy luat phan li doc lap 1

Blog Tu hoc

Bài toán về quy luật phân li độc lập - ]

www.tuhoc.edu.vn

Phién ban:

TOM TAT

BB.DH.03.04-2013.09

Bài
thi
các
Từ

toán về quy luật phân li độc lập là một dạng bài tập quan trọng trong
đại học. Chuyên đề dưới đây sẽ giới thiệu phương pháp giải chỉ tiết và
mẹo giải nhanh của 4 dạng toán về quy luật phân li độc lập.
khóa: Quy luật phân li độc lập; Bài toán vê phân li độc lập.

( 1 Ì Quy luật phên li độc lập
Mi Noi dung
Các cặp alen phân lỉ độc lập với nhau trong quá trình hình thành giao
tử.
W Cơ sở tế bào học
Do sự phân li và tổ hợp tự do của các NST tương đồng trong phát sinh
giao tử dẫn tới sự phan li va t6 hop tu do cua các cặp alen.

( 2 Y cae dang bai tap vé quy luat phan li déc lap

I1

Số loại giao tử và số tổ hợp tạo thành

TOPPER. Ghỉ nhớ

- Số loại giao tử của cá thể có kiểu gen gồm n cặp dị hợp là 2n
- Số kiểu tổ hợp = Số giao tử đực x số giao tử cái.

BÀI TẬP
ÁỀ Trong trường hợp các gen phân li độc lập, cơ thể có kiểu gen AaBb

khi giảm phân số loại giao tử được hình thành là
© (A) 1.

© (B) 2.

O (C) 4.

© (D) 8.

@ Trong trudng hop cac gen phân li độc lập, cơ thể có kiểu gen AaBb

tiến hành tự thụ phấn thì số kiểu tổ hợp giao tử tối đa được tạo ra l
â (A) 1.

đ

â (B) 4.

â (D) 8.

â (D) 16.

Khi cdc gen phan li déc lập, tính trạng trội là trội hồn tồn thì phép

TRUNG TAM TY Hoc TopPER _ lai AaBbccDdEeff x AabbCcddEeff cd thé sinh ra doi con có số kiểu tổ
Để tham khảo thêm các

tài liệu mới, truy cập:
htttp://tuhoc.edu.vn/blog

hợp giao tử là

O (A) 72.

O (B) 2’.

7

2
O (C) 6°.

Bản quyền tài liệu thuộc về TOPPER. Mọi hình thức sao chép, trích dẫn vui lịng ghi rõ nguồn.

O (D) 2°.

c

Blog Tu hoc
www.tuhoc.edu.vn

Phién ban:
BB.DH.03.04-2013.09

Bài toán về quy luật phân li độc lập - ]
[TTVY Số kiểu gen, kiểu hình của phép lai
TOPPER. Phương phúp
- Bước 1: Xác định số kiểu gen, kiểu hình của từng cặp tính trạng.
- Bước 2: Số loại kiểu gen, kiểu hình chung

» Số loại kiểu gen chung = số kiểu gen từng tính trạng riêng rẽ
nhân với nhau.

» Số loại kiểu hình chung = số kiểu hình từng tính trạng riêng rẽ
nhân với nhau.

VDI: Cho phép lai AabbCc x aaBbCc. Xác định số kiểu gen và kiểu hình
của phép lai trên?(biết; A: Hạt vàng; a: Hạt xanh; B: Hạt trơn; b: Hạt nhăn;
C: Thân cao; c: Thân thấp).

Hướng dẫn
Bước 1: Số kiểu gen, kiểu hình của từng cặp tính trạng riêng rẽ
Số cặp gen | Tỉ lệ KG riêng rẽ | Số KG

Tỉ lệ KH riêng rẽ

Số KH

Aa x aa

1Aa: laa

2

1 vàng : 1 xanh

2

bb x Bb

1Bb : 1bb

2

1 trơn : 1 nhãn

2

Cc x Cc

1CC : 2Cc : 1cc

3

3 thân cao: 1 thân thấp

2

Bước 2: Số kiểu gen, kiểu hình chung
Số kiểu gen chung = 2 x 2 x 3 = 12 (kiểu gen).

Số kiểu hình chung = 2 x 2 x 2 = 8 (kiểu hình).

BÀI TẬP
Trong trường hợp mỗi gen quy định một tính trạng, tính trạng trội là
trội hồn tồn, cơ thể AaBbDd

tự thụ phấn sẽ thu được đời con có số

O (A) 4 kiểu gen, 12 kiểu hình.
O (€) 4 kiểu gen, 9 kiểu hình.

O (B) 27 kiểu gen, 8 kiểu hình.
O (D) 8 kiểu gen, 12 kiểu hình.

kiểu gen và số kiểu hình tối đa là

€ Xét phép lai AaBbDd x aaBbdd, mỗi cặp gen quy định một cặp tính
TRUNG TAM TU HOC TOPPER

Để tham khảo thêm các

tài liệu mới, truy cập:
htttp://tuhoc.edu.vn/blog

trạng và tính trạng trội là trội hồn tồn thì ở đời con có số loại kiểu hình
là
© (A) 8.

© (B) 2.
O (C) 3.
© (D) 4.

Bản quyền tài liệu thuộc về TOPPER. Mọi hình thức sao chép, trích dẫn vui lòng ghi rõ nguồn.


Blog Tu hoc

Bài toán về quy luật phân li độc lập - ]

www.tuhoc.edu.vn

Phién ban:
BB.DH.03.04-2013.09

I1
@ Các
AaBb x
O (A) 4
O (C) 4
@

Số kiểu gen, kiểu hình của phép lai
gen phân li độc lập, tính trạng trội là trội hồn tồn thì phép lai
AaBb có thể sinh ra đời con có số loại kiểu gen, kiểu hình là
kiéu gen, 9 kiểu hình.
O (B) 9 kiểu gen, 4 kiểu hình.
kiểu gen, 3 kiểu hình.
O (D) 6 kiểu gen, 4 kiểu hình.

Các gen phân li độc lập, tính trạng trội là trội hồn tồn thì phép lai

Aabb x aaBb có thể sinh ra đời con có số loại kiểu gen, kiểu hình là
O (A) 4 kiểu gen, 8 kiểu hình.
O (C) 8 kiéu gen, 8 kiểu hình.

O (B) 8 kiểu gen, 4 kiểu hình.
O (D) 4 kiểu gen, 4 kiểu hình.

€ Các gen phân li độc lập, tính trạng trội là trội hồn tồn thì phép lai
AaBBCcdd x aabbCcDd có thể sinh ra đời con có số loại kiểu gen, kiểu
hình là

O (A) 8 kiểu gen, 12 kiểu hình.
O (C) 8 kiểu gen, 8 kiểu hình.
©

O (B) 12 kiểu gen, 8 kiểu hình.
O (D) 12 kiểu gen, 12 kiểu hình.

Cac gen phân l¡ độc lập, tính trạng trội là trội hồn tồn thi phép lai

AaBbccDdEE x AabbccddEe có thể sinh ra đời con có số loại kiểu gen là
© (A) 72.

© (B) 64.

© (Q 144.

© (D) 24.

a) Các gen phân l¡ độc lập, tính trạng trội là trội hoàn toàn thi phép lai

AaBbccDdEeFf x AabbCcddEeff có thé sinh ra đời con có số loại kiểu gen
là

© (A) 72.

© (B) 256.

© (C) 64.

© (D) 144.

11) Các gen phân li độc lập, tính trạng trội là trội hồn tồn thì phép lai
AaBbccDdEeFf x AabbCcddEeff có thể sinh ra đời con có số loại kiểu hình
là
© (A) 72.
© (B) 61.
O (C) 144.
© (D) 256.

TRUNG TAM TU HOC TOPPER

Để tham khảo thêm các

tài liệu mới, truy cập:
htttp://tuhoc.edu.vn/blog

Bản quyền tài liệu thuộc về TOPPER. Mọi hình thức sao chép, trích dẫn vui lòng ghi rõ nguồn.


Blog Tu hoc

Bài toán về quy luật phân li độc lập - ]

www.tuhoc.edu.vn

Phién ban:
BB.DH.03.04-2013.09

ID

F

Tỉ lệ phân li kiểu gen, kiểu hình của phép lai

TOPPER. Phuong phap

— Buéc 1: Xác định tỉ lệ phân li từng kiểu gen, kiểu hình riêng rẽ.

— Bước 2: Xác định tỉ lệ phân li chung (nhân theo phương pháp đại số)

= Tỉ lệ kiểu gen chung = tỉ lệ từng kiểu gen riêng rẽ nhân với nhau.
“ TỈ lệ kiểu hình chung = tỉ lệ từng kiểu hình riêng rẽ nhân với nhau.

VD2: Cho phép lai Aabb x aaBb. Xác định tỉ lệ phân

li kiểu gen và kiểu

hình của phép lai trên? (biết; A: Hạt vàng; a: Hạt xanh; B: Hạt trơn; b: Hạt

nhăn; C: Thân cao; c: Thân thấp).

Hướng dẫn
Bước 1: Tỉ lệ phân li kiểu gen và kiểu hình riêng rẽ.
Số cặp gen | Tỉ lệ KG riêng rẽ |

Tỉ lệ KH riêng rẽ

Aa x aa

1Aa : laa

1 vàng : 1 xanh

bb x Bb

1Bb : 1bb

1 trơn : 1 nhăn

Bước 2: Tỉ lệ phân li kiểu gen, kiểu hình chung.
- TỈ lệ phân li kiểu gen
(1Aa : 1aa)(1Bb : 1bb) = 1AaBb : 1Aabb : 1aaBb : 1aabb.

- Tỉ lệ phân li kiểu hình

(1 vàng : 1 xanh)(1 trơn : 1 nhăn) = 1 vàng, trơn : 1 vàng, nhăn : 1 xanh,

trơn : 1 xanh : nhăn.

BÀI TẬP
12) (CĐ - 07) Phép lai hai cặp tính trạng phân li độc lập, F¡ thu được: cặp
tính trạng thứ nhất có tỉ lệ kiểu hình là 3 : 1, cặp tính trạng thứ hai là 1:

2 : 1, thì tỉ lệ phân li kiểu hỡnh chung ca F: l
O (A) 3:6:3:1.
O(C)1:2:1.

â (B)3:3:1:1.
O (D)3:6:3:1:2:1.

ôB) Cho biét mdt gen quy định một tính trạng, gen trội là trội hoàn toàn,

TRUNG TAM TU HOC TOPPER

Để tham khảo thêm các

tài liệu mới, truy cập:
htttp://tuhoc.edu.vn/blog

các gen phân li độc lập và tổ hợp tự do, phép lai Aabb x aaBb cho đời
con có sự phân li kiểu hình theo tỉ lệ
O (A) 1:1:1:1.

O (B) 9:3:3:1.

O (C) 1:1.

O (D) 3:1.

Bản quyền tài liệu thuộc về TOPPER. Mọi hình thức sao chép, trích dẫn vui lịng ghi rõ nguồn.


Blog Tu hoc

Bài toán về quy luật phân li độc lập - ]

www.tuhoc.edu.vn

Phién ban:
BB.DH.03.04-2013.09

ID

Tỉ lệ phân li kiểu gen, kiểu hình của phép lai

() Ở cà chua, gen quy định tính trạng hình dạng quả nằm trên NST
thường, alen A quy định quả trịn trội hồn tồn so với alen a quy định
quả bâu dục. Lai cà chua quả tròn với cà chua quả bầu dục thu được F

toàn quả tròn. Cho các cây F¡ giao phấn, F: phân li kiểu hình theo tỉ lệ
O (A) 1:2:1.

© (B) 1:1.

O (C) 3:1.

O (D) 9:3:3:1.

«B O ca chua, gen guy dinh tinh trang hinh dang qua nam trén NST

thường, alen A quy định quả trịn trội hồn tồn so với alen a quy định
qua bau duc. Lai cà chua quả tròn với cà chua quả bâu dục thu được F
tồn quả trịn. Cho các cay Fi giao phan, F2 phan li kiểu gen theo t l
âđ(A)1:2:1.

â (B) 1:1.

O (C) 3:1.

O (D) 9:3:3:1.

Trong trường hợp một gen quy định một tính trạng, gen trội là trội
hoàn toàn, các gen phân li độc lập, tổ hợp tự do. Phép lai AaBb x aabb

cho đời con có sự phân li kiểu hình là
O(A)1:1:1:1.

O(B)9:5:5:1.

O(C)1:1.

O (D) 3:1.

(ÿ) Mỗi gen quy định một tính trạng nằm trên 1 NST, trội hoàn toàn,

phép lai Aadd x AaDD cho đời con có sự phân li kiểu hình là
O(A)3:3:1:1.

đ

O(B)1:1:1:1.

O(C) 3:1.

O (D) 9:3:3:1.

Mỗi gen quy định một tính trạng nằm trên 1 NST, trội hoàn toàn,

phép lai Aadd x Aadd cho i con cú s phõn li kiu gen l
âđ(A)5:35:1:1.

O(B)1:2:1.

O (C) 3:1.

O (D) 9:3:3:1.

&) O dau Ha Lan, alen A quy định thần cao là trội hoàn toàn so với alen

a quy định thân
b quy định hoa
Cho hai cây đậu
hoa đỏ; 37,5%

thấp, alen B quy định hoa đỏ là trội hoàn toàn so với alen
trắng. Các gen phân li độc lập.
(P) giao phấn với nhau thu được F: 37,5% cây thân cao,

cây thân thấp, hoa đỏ; 12,5% cây thân cao, hoa trắng;

12,5% cây thân thấp, hoa trắng. Biết rằng khơng có đột biến xảy ra, theo
lí thuyết, tỉ lệ phân li kiu gen F: l

âđ(A)3:3:1:1.
O (C)3:1:1:1:1:1.

â (B)1:1:1: 1:1: 1:1:1.
1:1: 1.
O (D)2:2:1:

TRUNG TAM TU HOC TOPPER

Để tham khảo thêm các

tài liệu mới, truy cập:
htttp://tuhoc.edu.vn/blog

Bản quyền tài liệu thuộc về TOPPER. Mọi hình thức sao chép, trích dẫn vui lịng ghi rõ nguồn.


Blog Tu hoc

Bài toán về quy luật phân li độc lập - ]

www.tuhoc.edu.vn

Kiểu gen của cơ thể đem lai

Phién ban:
BB.DH.03.04-2013.09

R Khi biết tỉ lệ phân li kiểu gen, kiểu hình ở đời con, để xác định kiểu gen
của cơ thể đem lai thì ta thử ln các đáp án đề bài để xác định tỉ lệ phân
li đó.

VD3: (CD — 12) Cho biết mỗi gen quy định một tính trạng, alen trội là trội
hồn tồn và khơng xảy ra đột biến. Tính theo lí thuyết, phép lai nào sau

đây cho đời con có kiểu hình phân li theo tỉ lệ 1 : 1?
© (A) AaBb x AaBb.
© (C) Aabb x aaBb.

Hướng dẫn

© (B) AaBb x aaBb.
© (D) AaBB x aaBb.

Ta thử luôn các đáp án
- Đáp án A:9:3:3:
1 (1: 1).
- Đáp án B: (1Aa
: 1aa)(3B-: 1bb) = 3:3:
1: 1 (œ1: 1).

— Đáp án C:1:1:1:1(z1:
1).
- Đáp án D: 1AaB-: 1aaB=> Dap an D

BÀI TẬP
@ Trong trường hợp trội lặn hoàn toàn thì phép lai nào sau day cho Fi

có tỉ lệ phân li kiểu hình là 1:1: 1: 1?
O (A) AaBb x AaBb.

© (B) AaBB x AaBb.

© (C) AaBB

© (D) Aabb x aaBb.

x AABb.

@) O dau Ha Lan, gen A quy dinh hat vang, a quy dinh hat xanh, B quy
định hạt trơn, b quy định hạt nhãn. Hai cặp gen này phần li độc lập với
nhau. Cho P: hạt vàng, nhăn

x hạt xanh, trơn được F:: 1 hạt vàng, trơn :

1 hạt vàng, nhăn : 1 hạt xanh, trơn : 1 hạt xanh, nhăn. Kiểu gen của hai

cây P là

© (A) AAbb x aaBb.
© (C) AAbb x aaBB.

2

© (B) Aabb x aaBb.

© (D) Aabb x aaBB.

(CĐ - 11) Tính theo lí thuyết, phép lai nào sau đây cho đời con phan

li kiểu gen là 1 : 1?

O (A) AABbDd x AaBBDd.
O (C) AaBbdd x AaBBDD.

O (B) AabbDD x AABBdd.
© (D) AaBBDD x aaBbDD.

) (CD — 10) Cho biét mỗi gen quy định một tính trạng, các gen phân li
TRUNG TAM TU HOC TOPPER

độc lập. Phép lai nào sau đây cho tỉ lệ phân li kiểu gen ở đời con là 1 : 2

tài liệu mới, truy cập:
htttp://tuhoc.edu.vn/blog

:1;:1:2:1:?
© (A) AaBb x AaBb.
© (C) aaBb x AaBb.

Để tham khảo thêm các

© (B) Aabb x aaBb.
© (D) Aabb x AAbb.

Bản quyền tài liệu thuộc về TOPPER. Mọi hình thức sao chép, trích dẫn vui lòng ghi rõ nguồn.

Blog Tu hoc

Bài toán về quy luật phân li độc lập - ]

www.tuhoc.edu.vn

Phién ban:

Kiéu gen cua co thé dem lai

BB.DH.03.04-2013.09

@) Cho biét mdi gen quy định một tính trạng, gen trội là trội hồn tồn.

Tính theo lí thuyết, phép lai nào sau đây tạo ra đời con có 8 loại kiểu gen
và 4 loại kiểu hình?
O (A) AaBbDd
© (C) AaBbDd

x aabbdd.
x aabbDD.

© (B) AaBbDd x AaBbDD.
© (C) AaBbdd x AabbDd

03) (ĐH - 11) Cho biết mỗi gen quy định một tính trạng, alen trội là trội

hồn tồn và khơng xảy ra đột biến. Trong một phép lai, người ta thu

được đời con có kiểu hình phân

li theo tỉ lệ: 3A-B- : 3aaB- : 1A-bb :

1aabb. Phép lai nào sau đây phù hợp với kết quả trên?

© (A) AaBb x aaBb.
© (C) Aabb x aaBb.

© (B) AaBb x Aabb.
© (D) AaBb x AaBb.

@ (DH — 12) Cho biết mỗi gen quy định một tính trạng, alen trội là trội
hồn tồn và khơng xảy ra đột biến. Theo lí thuyết, các phép lai nào sau

đây cho đời con có tỉ lệ phân li kiểu gen khác với tỉ lệ phân li kiểu hình?
©
©
©
©

(A)
(B)
(C)
(D)

Aabb
Aabb
Aabb
Aabb

x
x
x
x

AaBb
aabb
aaBb
aaBb

và
và
va
va

AaBb
Aa x
AaBb
Aa x

x AaBb.
aa.
x aabb.
aa.

) (CD — 08) O mét loai thu vật, gen A quy định thân cao, alen a quy

định thân thấp; gen B quy định quả màu vàng, alen b quy định quả màu

trắng; hai cặp gen này năm trên hai cặp NST khác nhau. Phép lai nào sau
đây cho kiểu hình thân thấp, quả màu trắng chiếm tỉ lệ 1/16?
© (A) AaBB x aaBb.
© (C) AaBb x Aabb.

© (B) Aabb x AaBB.
© (D) AaBb x AaBb.

@ (ĐH - 12) Ở một loài thực vật lưỡng bội, alen A quy định thân cao

trội hoàn toàn so với alen a quy định thân thấp; alen B quy định hoa đỏ
là trội hoàn toàn so với alen b quy định hoa vàng, các gen phân l¡ độc
lập. Cho các cây thân cao, hoa đỏ (P) tự thụ phấn, thu được F: gồm 4 loại

kiểu hình. Cho cây P giao phấn với 2 cây khác nhau:
- Với cây thứ nhất, thu được đời con có kiểu hình phân li theo tỉ lệ 1 : 1
c1; 1,

;

TRUNG TÂM TỰ HQCTOPPER
Đề tham khảo thêm các

tài liệu mới, truy cập:
htttp://tuhoc.edu.vn/blog

- Với cây thứ hai, thu được đời con chỉ có 1 loại kiểu hình.
Biết rằng khơng xảy ra đột biến và các cá thể con có sức sống ngang

nhau, Kiểu gen của cây P, cây thứ nhất và cây thứ hai lần lượt là

© (A) AaBb, Aabb, AABB.
© (C) AaBb, aabb, AABB.

© (B) AaBb, aaBb, AABb.
© (D) AaBb, aabb, AaBB.

Bản quyền tài liệu thuộc về TOPPER. Mọi hình thức sao chép, trích dẫn vui lòng ghi rõ nguồn.


Blog Tu hoc

Bài toán về quy luật phân li độc lp - ]

www.tuhoc.edu.vn

Phiộn ban:

BB.DH.03.04-2013.09

) > TOPPER. DAP AN
Cõu |

@
a
â
@
â
â
@

â
â
a
@
đ
13)
d4

Dap an

C
D
B
B
A
B
D
B
D
D
B
D
A
C

Cau |

â
đ
đ

đ
â
QD
@
22)
@đ
24)
25)
@đ
@đ
@

Dap an

A
A
C
B
D
D
B
B
C
C
A
A
D
C

TRUNG TM T HC TOPPER

tham kho thờm cỏc

ti liệu mới, truy cập:
htttp://tuhoc.edu.vn/blog

Bản quyền tài liệu thuộc về TOPPER. Mọi hình thức sao chép, trích dẫn vui lịng ghi rõ nguồn.


Gọi 04 6657 4444 để đăng ký
học thử miễn phí (ở Hà Nội)

"Một cóch dạy vị học đơn giỏn,
nhung mang lai kết qua dang kinh ngạc."

Nguyễn Thanh Tùng

(29,5 điểm - Thủ khoa ĐH Dược Hà Nội năm 2013)
TOPPER là tổ chức giáo dục tiên phong đổi mới cách dạy
và học tại Việt Nam. Lấy phương pháp tự học làm nền tảng,
TOPPER đã sáng tạo ra một phương thức học hoàn tồn mới.
Ở đó, học sinh thật sự là trung tâm của lớp học.

Lợi ích khi tham gia chương trình:

Học sinh hiểu bài ngay trên lớp;

w Học sâu, nhớ lâu;
w Xóa bỏ áp lực và có niềm vui khi học tập;

w Cá nhân hóa kế hoạch học tập;
¥ Cai thiện điểm số; nâng cao thành tích học tập;

Phát triển kỹ năng tự học.

Blog Tự học

(www.tuhoc.edu.vn/blog)
được cung cấp miễn phi cho

Kénh hoc va thi Online

học sinh và giáo viên

Chương trình tuyển chọn
va dao tao gido vién
chất lượng nhất Việt Nam

7

Blog Ty hoc

—-....

“3À

|

thithudaihoc.vn

|
Hỗ trợ bởi giáo

Hệ thơng bài giảng
tự học thơng minh

~e===r=s~e=xe
Có nhân hóa

học tập

_
Mơi học sinh được học

với cách thức vị lộ trình riêng
phù hợp với từng cá nhân

a
vw

viên x† súc

(0) J) 4:4

--------------

Mơi trường
tự học tuyệt vời

Am nhac Baroque;

Đồ ng miễn phí

"Bạn đang sử dụng bài giảng tự học miễn phí.
Đăng ký học có phí chính thức ở cóc Trung tâm

Tự học TOPPER để trải nghiệm cảm giác khác
biệt từ chất lượng giéo dục thực chất."