Tuần 14. Đọc thêm: Bác ơi!

(Tố Hữu)


I- ĐƠI NÉT VỀ TÁC GIẢ

TỐ HỮU
• Tên thật: Nguyễn Kim Thành
(4/10/1920 – 9/12/2002)
• Q: tỉnh Thừa Thiên-Huế.
• Ơng là một nhà thơ tiêu biểu của
thơ cách mạng Việt Nam, đồng thời là
một chính trị gia.
• Ơng là người sáng tác nhiều nhất, có
nhiều tác phẩm hay, sâu sắc và cảm
động về Bác Hồ:
Hồ Chí Minh, Sáng tháng Năm, Theo
chân Bác,…




2 - 9- 1969


Phóng sự ngày Bác mất


(Tố Hữu)

II. Hoàn cảnh ra đời và giá trị của bài thơ
Năm 1968-1969: CM miền Nam đang thắng lợi lớn

- Ngày 2/9/1969: Bác qua đời…
-

- Tố Hữu đang điều trị tại bệnh viện Việt Xơ được tin Bác
mất, Ơng vội chạy ngay đến khu nhà Sàn – nơi Bác ở và
làm việc
- Bài thơ là “Bài điếu văn bi hùng bằng thơ” là sự đúc kết,
suy nghĩ, chiêm nghiệm sâu sắc về Bác.


III. ĐỌC HIỂU VĂN BẢN
1. Bốn khổ đầu

(Tố Hữu)

Bài thơ này
tốt lên điều
gì?

- Nỗi đau xót lớn lao của tác giả trước sự kiện Bác qua đời
- Dường như có cả sự tiếc thương của trời đất nữa
Suốt mấy hôm rày đau tiễn đưa
Đời tuôn nước mắt, trời tuôn mưa
Chiều nay con chạy về thăm Bác
Ướt lạnh vườn rau, mấy gốc dừa!


(Tố Hữu)

(Tố Hữu)

1. Bốn khổ đầu
Qua một chuỗi hành động, tâm trạng:Nỗi tiếc thương
đó được
- Chạy: Trạng thái vội vàng, khẩn trương,
muốntác
biếtgiả
đó có
phải là sự thật khơng?(Khi cịn ở xa nơi
Bác hoạ
mất) ntn?
khắc
- Lần theo lối sỏi quen: Trạng thái tâm trạng bất ổn, bối rối
(Khi đến gần hơn nơi Bác mất vì thế đường quen nhưng vẫn
thành lạ)
- Sững sờ không tin điều Bác mất là sự thật:
Bác đã đi rồi sao Bác ơi
(Khi đứng ở cầu thang dẫn lên phịng Bác nghỉ thấy cánh
vật bên trong im lìm: Chng khơng reo, phịng lặng, rèm
bng, đèn tắt. Cảnh vật bên ngồi vẫn cịn đó bưởi vẫn
chín vàng, hoa nhài vẫn nở và toả hương)


(Tố Hữu)

Con lại lần theo lối sỏi quen
Đến bên thang gác đứng nhìn lên
Chng ơi chng nhỏ cịn reo nữa?
Phịng lặng, rèm buông, tắt ánh đèn

(Tố Hữu)

Trái bưởi kia vàng ngọt với ai


(Tố Hữu)

Thơm cho ai nữa, hỡi hoa nhài!


(Tố Hữu)
Các
bạn hãy đọc 6
khổ thơ tiếp theo và
2. Sáu khổ thơ tiếp theo
cho biết ý bao trùm
ở đây là gì, được tác
Trái tim mênh mơng của Bác →
giả khái qt ntn?

- Ơm cả non sơng
- Mọi kiếp người
- Cả năm châu bốn biển
Tấm lòng của Bác thể hiện ở:
- Những suy nghĩ lo lắng, đau đớn vì dân vì nước, vì
phong trào CM trên thế giới.
-

Yêu thương quan tâm đến mọi vật, mọi người

(Ngọn lúa, cành hoa, sữa để em thơ, lụa tặng già)


(Tố Hữu)

Bác sống như trời đất của ta

Yêu từng ngọn lúa, mỗi nhành hoa
Tự do cho mỗi đời nô lệ
Sữa để em thơ, lụa tặng già.


(Tố Hữu)

Bác để tình thương cho chúng con

Một đời thanh bạch, chẳng vàng son
Mong manh áo vải, hồn muôn trượng
Hợn tượng đồng phơi những lối mòn


(Tố Hữu)

2. Sáu khổ thơ tiếp theo
- Vui với niềm vui từ nhỏ nhất đến niềm vui lớn lao cao cả
(Khổ 9)
- Để tình thương cho mọi người sống thanh bạch giản dị
(Khổ 10)

- Cả năm châu, bốn biển


(Tố Hữu)

Ýnghĩa của
ba khổ thơ
này?
- Mãi mãi nhớ Bác, nhớ những điều Bác dặn

3. Ba khổ cuối

- Bốn câu thơ cuối là nỗi nhớ, là niềm kính yêu, là lời hứa
nguyện đi theo con đường Bác đã vạch ra
Nhớ đôi dép cũ nặng cơng ơn

u Bác, lịng ta trong sáng hơn
Xin nguyện cùng Người vươn tới mãi
Vững như muôn ngọn dải Trường Sơn.


(Tố Hữu)

IV. NGHỆ THUẬT:
•Giọng thơ chân thành, tha thiết
•Hình ảnh chân thực, giản dị
•Sử dụng có hiệu quả nhiều biện pháp tu từ


(Tố Hữu)

V. TỔNG KẾT
Cả bài thơ là niềm tiếc thương vô hạn của tác giả
cũng như của nhân dân ta đối với Bác Hồ và trái tim
mênh mông của Bác qua nghệ thuật sử dụng ngơn
ngữ hình ảnh của Tố Hữu