Bài giảng môn Tư tưởng Hồ Chí Minh - Chương 5: Tư tưởng Hồ Chí Minh về đại đoàn kết dân tộc và đoàn kết quốc tế

28-Mar-20

NỘI DUNG CHƯƠNG

CHƯƠNG V:
TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ ĐẠI ĐỒN KẾT
DÂN TỘC VÀ ĐỒN KẾT QUỐC TẾ

I

• TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ
ĐẠI ĐỒN KẾT DÂN TỘC

II

• TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ
ĐỒN KẾT QUỐC TẾ
• KẾT LUẬN

1

I. TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ ĐẠI ĐỒN KẾT DÂN TỘC

1. Vai trị của đại đồn kết dân tộc trong sự nghiệp CM
a. Đại đoàn kết dân tộc là vấn đề chiến lược đảm bảo
thành công của cách mạng.

2

b . Đại ĐKDT là mục tiêu, nhiệm vụ hàng đầu
của Đảng, của dân tộc

- ĐCSVN– lực lượng duy nhất lãnh đạo CMVN vì
vậy ĐĐKDT phải được quán triệt từ chủ trương,
đường lối tới hoạt động thực tiễn của Đảng

- ĐĐKDT là một chiến lược cơ bản, nhất quán và lâu dài,

- ĐĐKDT còn là nhiệm vụ hàng đầu của mọi giai
đoạn CM.
- ĐĐKDT còn là nhiệm vụ hàng đầu của cả dân tộc
vì cách mạng là sự nghiệp của quần chúng, phải do
quần chúng, vì quần chúng.

xuyên suốt tiến trình CM
- ĐĐKDT là cội nguồn tạo nên sức mạnh

3

2. Lực lượng đại đoàn kết dân tộc

Lực
lượng
ĐĐKDT

a. Đại đoàn kết dân tộc là đại đoàn kết toàn dân
Khái niệm
dân và nhân
dân trong
TTHCM

Vừa là

mỗi con
người
Việt Nam
cụ thể

Vừa là
một tập
hợp đông
đảo quần
chúng
nhân dân

Không
phân biệt
tôn giáo,
giai cấp,
tín
ngưỡng,
già trẻ,
gái trai,
giàu
nghèo

4

Họ là chủ thể của khối đại đồn
kết dân tộc và đại đoàn kết
dân tộc thực chất là đại đồn
kết tồn dân

Nói đại đồn kết dân tộc cũng có
nghĩa là phải tập hợp được tất cả
mọi người dân trong cuộc đấu tranh
chung => Nội hàm khái niệm ĐĐK
trong tư tưởng Hồ Chí Minh rất
phong phú
Trong q trình xây dựng khối
ĐĐK toàn dân phải đứng vững trên
lập trường giai cấp cơng nhân, giải
quyết hài hịa mối quan hệ giai cấpdân tộc.

ĐĐK dân tộc bao gồm nhiều tầng nấc, nhiều cấp độ
các quan hệ liên kết qua lại giữa các thành viên, các bộ
phận, các lực lượng của dân tộc.
5

6

1


28-Mar-20

3 . Hình thức tổ chức của khối đại ĐKDT (TNC)
b. Điều kiện thực hiện đại đoàn kết dân tộc

a. Hình thức tổ chức của khối đaị ĐKDT là Mặt trận
dân tộc thống nhất
ĐĐKDT biến thành sức mạnh vật chất, trở thành lực lượng vật chất có
tổ chức là Mặt trận dân tộc thống nhất. MTDTTN có nhiều tên gọi

khác nhau qua các thời kỳ:

Điều kiện thực
hiện ĐĐKDT

Cần phải kế
thừa truyền
thống u nước,
nhân nghĩa,
đồn kết của
dân tộc

Phải có lịng
khoan dung độ
lượng với con
người

Cần có niềm tin
vào nhân dân

Hội
phản
đế
đồng
minh
Đơng
Dương
(11/
1930)

Mặt
trận
nhân
dân
phản
đế
Đơng
Dương
(7/
1936)

Mặt
trận
dân
chủ
Đơng
Dương
(3/
1938)

Mặt
trận
dân
tộc
thống
nhất
phản
đế
Đơng
Dương

(11/
1939)

Mặt
trận
Việt
Minh
(5/
1941)

Hội
Liên
hiệp
Quốc
dân
Việt
Nam
(1946)

Mặt
trận
Liên
Việt
(3/
1951)

Mặt
trận
Tổ
quốc

Việt
Nam
(1955)

Mặt
trận
dân
tộc
giải
phóng
miền
Nam
Việt
Nam
(12/
1960)

Mặt
trận
Tổ
quốc
Việt
Nam
(1976)

7

- MTDTTN phải được xây
dựng trên nền tảng khối liên
minh cơng- nơng- trí, đặt dưới

sự lãnh đạo của Đảng.

b. Một số nguyên tắc cơ bản về xây dựng và hoạt động của
Mặt trận dân tộc thống nhất

- MTDTTN phải hoạt động
trên cơ sở bảo đảm lợi ích cao
của dân tộc, quyền lợi cơ bản
của các tầng lớp nhân dân.

- Mặt trận dân tộc thống nhất phải được
xây dựng trên nền tảng liên minh cơngnơng- trí, đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng.

b. Một số nguyên tắc cơ bản về xây dựng và
hoạt động của Mặt trận dân tộc thống nhất

- MTDTTN phải hoạt động
theo nguyên tắc hiệp thương
dân chủ, bảo đảm ĐK ngày
càng rộng rãi và bền vững.

8

MTDTTN là một khối đoàn kết
chặt chẽ, dựa trên nền tảng khối
liên minh công – nông – trí thức

- Mặt trận dân tộc thống nhất là
khối đoàn kết chặt chẽ, lâu dài,
đoàn kết thật sự, chân thành, thân

ái giúp đỡ nhau cùng tiến bộ.

Đây là nguyên tắc cốt lõi trong
chiến lược ĐĐK của HCM

ĐĐK là công việc của tồn dân tộc,
song nó chỉ có thể được củng cố và
phát triển vững chắc khi đặt dưới sự
lãnh đạo của ĐCS

Để lãnh đạo mặt trận, Đảng phải có CS
Mặt trận đúng đắn, phù hợp với từng GĐ,
từng thời kỳ CM, phù hợp với quyền lợi
và nguyện vọng của đại đa số nhân dân.

9

b. Một số nguyên tắc cơ bản về xây dựng và hoạt động của
Mặt trận dân tộc thống nhất

- MTDTTN
phải hoạt động
theo nguyên
tắc hiệp
thương dân
chủ, bảo đảm
đoàn kết ngày
càng rộng rãi
và bền vững.

10

b. Một số nguyên tắc cơ bản về xây dựng và hoạt động của
Mặt trận dân tộc thống nhất

MTDTTN là tổ chức CT- XH rộng lớn của cả
DT, bao gồm nhiều giai cấp, tầng lớp, đảng
phái, DT, tôn giáo khác nhau, với nhiều lợi ích
khác nhau.
Nguyên tắc hiệp thương dân chủ đòi hỏi tất cả
mọi vấn đề của Mặt trận phải được đem ra để
tất cả các thành viên cùng nhau bàn bạc công
khai, để đi đến nhất trí, loại trừ mọi sự áp đặt
hoặc dân chủ hình thức.

-Mặt trận dân tộc thống nhất là khối đoàn kết chặt chẽ, lâu
dài, đoàn kết thật sự, chân thành, thân ái giúp đỡ nhau cùng
tiến bộ.
- Mặt trận dân tộc thống nhất phải hoạt động trên cơ sở bảo
đảm lợi ích cao của dân tộc, quyền lợi cơ bản của các tầng
lớp nhân dân.

Để thực hiện tốt nguyên tắc hiệp thương dân
chủ phải đứng vững trên lập trường GCCN,
giải quyết hài hoà mối quan hệ giữa lợi ích
DT và lợi ích GC, lợi ích chung và lợi ích
riêng, lợi ích lâu dài và lợi ích trước mắt.
11

12

2


28-Mar-20

II. TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ ĐỒN KẾT QUỐC TẾ
1. Vai trị của đồn kết quốc tế
a. Thực hiện đoàn kết quốc tế nhằm kết hợp sức mạnh dân
tộc với sức mạnh thời đại, tạo sức mạnh tổng hợp cho CM
Sức mạnh của tinh
thần đoàn kết

Sức mạnh của CN
yêu nước và ý thức
tự lực, tự cường
dân tộc

b. Thực hiện đồn kết quốc tế, nhằm góp phần cùng
nhân dân thế giới thực hiện thắng lợi các mục tiêu
cách mạng.
- Thực hiện ĐKQT tức là kết hợp CNYN với CNQTVS nhằm

Ý chí đấu tranh anh dũng,
bất khuất cho độc lập,
tự do

Sức mạnh
dân tộc

góp phần cùng nhân dân thế giới đấu tranh cho mục tiêu chung:
hịa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội.

Sức mạnh tổng hợp
cho cách mạng
chiến thắng kẻ thù

Sức mạnh
thời đại

- Muốn tăng cường ĐKQT thì các ĐCS phải đấu tranh chống
CN sơ vanh, cơ hội, vị kỷ, phân biệt chủng tộc. Và phải giáo dục
CNYN chân chính kết hợp với CNQTVS cho nhân dân.

Sức mạnh vĩ đại tiềm ẩn
trong các trào lưu CMTG

CMVN là một bộ phận của CMTG, CMVN
chỉ có thể thành cơng và thành cơng đến
nơi khi thực hiện đồn kết với PT CMTG
13

14

2. Lực lượng đồn kết và hình thức tổ chức

a. Các lực lượng cần đoàn kết

Rằng đây bốn biển một nhà
Vàng, đen, trắng, đỏ đều là anh em

Phong trào cộng
sản và cơng nhân
thế giới

Phong trào đấu
tranh giải phóng
dân tộc

Các lực lượng tiến
bộ, những người
u chuộng hịa
bình, dân chủ, tự
do và cơng lý.

15

16

3. Ngun tắc đồn kết quốc tế

b. Hình thức tổ chức
 Tư tưởng đại đồn kết vì thắng lợi cách mạng của Hồ Chí
Minh đã định hướng cho việc hình thành 4 tầng mặt trận:
Mặt trận nhân dân thế giới ĐK
với Việt Nam chống ĐQ xâm lược
Mặt trận nhân dân Á- Phi
đoàn kết với Việt Nam
Mặt trận đoàn kết
Việt- Miên- Lào

Mặt trận đại đoàn
kết dân tộc
17

a. Đoàn
kết trên cơ
sở thống
nhất mục
tiêu và lợi
ích có lý,
có tình

• Để ĐK với PT CS và công nhân quốc tế, HCM giương cao
ngọn cờ ĐLDT gắn liền với CNXH, thực hiện ĐK thống
nhất trên nền tảng của CN Mác- Lênin và CN QTVS, có lý,
có tình.
• Để ĐK với các DT trên TG, HCM giương cao ngọn cờ độc
lập, tự do và quyền bình đẳng giữa các DT.
• Để ĐK với các lực lượng tiến bộ trên TG, HCM giương cao
ngọn cờ hịa bình và cơng lý

b. Đồn
kết trên cơ
sở độc lập,
tự chủ, tự
lực, tự
cường

• Để đồn kết quốc tế tốt phải có nội lực tốt. Nội lực là nhân
tố quyết định, cịn nguồn lực ngoại sinh chỉ có thể phát huy

tác dụng thơng qua nguồn lực nội sinh.
• Muốn tranh thủ được sự ủng hộ quốc tế, Đảng phải có
đường lối độc lập, tự chủ và đúng đắn.
18

3


28-Mar-20

KẾT LUẬN
Giá trị
Lý luận

Giá trị
thực tiễn

Vận dụng

- Đây là đóng góp sáng tạo của Hồ Chí Minh mà các nhà sáng lập
chủ nghĩa Mác- Lênin chưa đề cập tới một cách sâu sắc và toàn diện.
- Làm phong phú lý luận chủ nghĩa Mác- Lênin về công tác vận
động và tổ chức quần chúng của Đảng Cộng sản.

- Thực tiễn cách mạng Việt Nam đã và đang chứng minh sức sống kỳ
diệu của tư tưởng đại đồn kết Hồ Chí Minh, đây là một trong những
nhân tố quan trọng giúp chúng ta vượt qua mọi khó khăn thử thách
để tiến tới mục tiêu: “Dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân
chủ, văn minh”.
- Đảng cầm quyền thật sự trong sạch, vững mạnh, cán bộ, đảng viên thật sự

vừa là người lãnh đạo, vừa là người đầy tớ thật trung thành của nhân dân.
- Trong khuôn khổ luật pháp, tiếp tục đổi mới chính sách giai cấp, chính sách
xã hội, hồn thiện chính sách dân tộc, chính sách tơn giáo…
- Đảng và Nhà nước phải chủ động xác định rõ các bước hội nhập quốc tế
trong xu thế toàn cầu hóa hiện nay.
19

20

4