Tài liệu Chế độ dinh dưỡng và tập luyện cho người cao tuổi ppt

Chế độ dinh dưỡng và tập luyện
cho người cao tuổi.

Khi bước vào tuổi già, những thay đổi về cấu tạo cơ thể và chức năng sinh
lý làm ảnh hưởng đến nhu cầu dinh dưỡng.

Tuổi càng cao khối cơ bắp càng giảm, ảnh hưởng đến sự linh hoạt làm cho
người già thường mất thăng bằng và dễ ngã. Khối lượng cơ còn đóng vai trò quan
trọng trong chuyển hóa, nhất là chuyển hóa glucose, do đó việc duy trì khối lượng
cơ rất quan trọng trong bảo vệ sức khỏe người cao tuổi.

Tiêu hóa ở người già kém, thường do giảm tiết dịch dạ dày, ảnh hưởng đến
hấp thu vitamin B12, acid folic, calci, sắt và kẽm. Người già thường ăn ít kéo theo
sự thiếu hụt các chất dinh dưỡng so với nhu cầu và khó điều chỉnh lại cân bằng sau
khi mắc bệnh. Thiếu vitamin và khoáng chất có thể làm giảm khả năng nhận thức.

Chức năng khứu giác và vị giác giảm có thể gây rối loạn hành vi ăn uống.
Thị giác suy giảm thường gặp là do đục nhân mắt, các thức ăn chứa chất chống
oxy hóa(vitamin A, C, E) bảo vệ, ngăn chận quá trình đục nhân mắt này. Tổng hợp
Vitamin D ở da giảm trong khi lượng Vitamin D ăn vào không đủ góp phần dẫn
đến loãng xương và tăng nguy cơ gãy xương.

Chức năng miễn dịch giảm dần, hơn nữa suy dinh dưỡng protein, thiếu
kẽm, thiếu vitamin B6 và chế độ ăn thiếu chất chống oxy hóa thường gặp ở người
già càng gây bất lợi đến chức năng miễn dịch, do đó dễ bị nhiễm khuẩn. Người
cao tuổi có thể có rối loạn chuyển hóa mỡ. Một chế độ ăn có hàm lượng
cholesterol cao sẽ làm tăng nguy cơ bệnh tim mạch. Tuy nhiên với chế độ ăn và lối
sống hợp lý vẫn có thể duy trì cuộc sống khỏe mạnh.

Trong bữa ăn của người cao tuổi cần có các món sau:

- Hỗn hợp thức ăn đạm-béo: nên ăn cá, thủy sản, đậu phụ và đậu các loại,
đậu phụng, mè. Các thức ăn này có nhiều protein, chất béo, đặc biệt là acid béo
không no rất tốt cho việc phòng chống tăng cholesterol.

- Ăn nhiều rau tươi, trái cây: là nguồn cung cấp vitamin, chất khoáng và
chất chống oxy hóa. Ngoài ra còn cung cấp chất xơ chống táo bón là triệu chứng
hay gặp ở tuổi già do kém hoạt động thể lực, nhu động ruột kém. Nên uống nhiều
sữa để phòng tránh loãng xương, sữa chua rất tốt cho mọi lứa tuổi đặc biệt là tuổi
già.

- Tránh ăn nhiều đường, muối, thịt động vật. Ăn thức ăn mềm và nên có
món canh trong bữa ăn vì tuyến nước bọt và bộ răng của người già hoạt động kém.
Chú ý nhu cầu năng lượng của người già giảm nên cần giảm lượng thức ăn so với
thời trẻ, chú ý theo dõi cân nặng, tránh vượt cân nặng nên có. Tránh ăn quá no, đặc
biệt khi có bệnh tim mạch. Nên uống nhiều nước ít nhất 1-2 lít/ngày, hạn chế uống
rượu, nên uống nước hoa quả thường xuyên.

- Những người mắc các bệnh mãn tính liên quan đến ăn uống như tiểu
đường, béo phì, tăng huyết áp, thống phong… nên có chế độ ăn thích hợp theo lời
khuyên của bác sĩ chuyên khoa.

Tập thể dục đều đặn và vận động hợp lý làm duy trì sức bền của cơ, ngoài
ra còn làm sảng khoái, mạnh khỏe, tự tin, tăng trí lực và thể lực, ổn định huyết áp,
giảm lượng mỡ thừa, cải thiện chức năng hô hấp tuần hoàn… tuy nhiên cần tập
nhẹ nhàng để tránh té ngã. Nên chọn loại hình vận động phù hợp với tuổi tác và
sức khỏe. Vận động được xem là tốt khi: Không thấy mệt và nhịp tim không quá
“180-tuổi”.