Xử trí thế nào với bệnh
tăng tiết mồ hôi?
Tăng tiết mồ hôi hay tiết quá nhiều mồ hôi có thể khu trú và toàn thân.
Dù thế nào đi chăng nữa cũng rất phiền toái cho người bệnh nhất là khi phải
bắt tay hoặc cầm bút viết vì tay luôn luôn ướt. Mồ hôi ra nhiều còn làm cơ thể
mất nước, mất muối, nhanh mệt mỏi.
Nguyên nhân gây tăng tiết mồ hôi
Căn nguyên tăng tiết mồ hôi có nhiều loại như: cảm xúc, do vị giác hoặc do
phụ nữ có thai, mãn kinh, bệnh về thần kinh giao cảm, khối u di căn chèn ép hoàn
toàn thần kinh tủy sống, hạ đường huyết, uống thuốc hạ nhiệt salicylat quá
liều Ngoài ra yếu tố môi trường, thời tiết khí hậu nhiệt đới như nước ta là điều
kiện thuận lợi cho tăng tiết mồ hôi trầm trọng hơn.
Các loại tăng tiết mồ hôi
Tăng tiết mồ hôi bàn tay bàn chân (còn được gọi là tăng tiết mồ hôi do cảm
xúc).
Thể loại này thường thấy là trong suốt mùa hè, bàn tay, bàn chân ướt sũng,
nếu để bàn tay rủ xuống có thể thấy nước nhỏ giọt ở các đầu ngón tay, bàn chân
luôn luôn ướt đôi khi xuất hiện tiêu sừng lõm lòng bàn chân là căn nguyên của
chân nặng mùi.
Bệnh trầm trọng lên mỗi khi có xúc cảm đột ngột như vào phòng thi, nhận
tin vui, buồn đột ngột, người bệnh thường lo lắng bồn chồn dễ bị sang chấn tinh
thần(stress), mất bình tĩnh.
Tăng tiết mồ hôi vị giác
Bệnh xảy ra ngay sau khi ăn phải thức ăn cay nóng như tương ớt, nước sốt
cà chua, cà phê, chè hoặc canh nóng. Căn nguyên do tăng nhạy cảm của hệ thần
kinh cảm giác gặp trong một số bệnh: đái tháo đường, zona, viêm tuyến mang tai
hoặc chấn thương vào tuyến mang tai. Tăng tiết mồ hôi tại các vùng trán, môi
trên,quanh miệng mũi và vùng giữa ngực.
Tăng tiết mồ hôi toàn thân
Do khí hậu nóng ẩm, lao động, hoạt động thể thao nặng, bất thường về
hormôn như cường giáp, đái tháo đường, mãn kinh.
Mồ hôi ra quá nhiều, quần áo ướt sũng làm mất điện giải, người bệnh nhanh
mệt mỏi, chuột rút ảnh hưởng rất nhiều tới công việc.
Điều trị tăng tiết mồ hôi rất khó
Tăng tiết mồ hôi toàn thân phải tìm các bệnh nội khoa, nội tiết để điều trị
căn nguyên. Tắm rửa thường xuyên, ở nơi thoáng mát. Bồi phụ nước, điện giải
bằng cách uống nước oresol hoặc pha 1 thìa cà phê muối và 8 thìa cà phê đường
vào 1lít nước sôi để nguội uống thay oresol.
Điều trị tại chỗ được áp dụng cho tăng tiết mồ hôi bàn tay, bàn chân và
nách bằng cách bôi aluminum chloride 20% vào các buổi tối tác dụng rất tốt.
Điện chuyển ion: Đưa các hạt điện tích của thuốc qua da vào sâu dưới da.
Thuốc sử dụng trong điện chuyển ion là aliminum chloride 20% và glycopyrrolate
0,01% trong môi trường điện chuyển ion. Phương pháp này dùng thay thế cho
phương pháp bôi tại chỗ. Bằng cách tiêm botulinum A toxin: tiêm botox vào mỗi
bàn chân, tay hoặc nách tác dụng giảm tiết mồ hôi rất tốt. Tuy nhiên tác dụng phụ
của thuốc là gây yếu cơ khi cầm nắm nên khuyên bệnh nhân khi làm việc phải
thận trọng. Phương pháp này có tác dụng trong 5 tháng sau khi tiêm nhưng giá
thành cao. Ở điều kiện nước ta chỉ cần tiêm một lần vào cuối mùa xuân đầu mùa
hè.
Liệu pháp uống thuốc: Sử dụng thuốc kháng cholinergic như pro-banthine
hoặc glycopyrrolate có thể có tác dụng giảm tiết mồ hôi toàn thân trong vòng 4-6
giờ sau khi uống thuốc.
Phương pháp phẫu thuật: Khi tất cả các phương pháp trên thất bại thì
phương pháp phẫu thuật được áp dụng: cắt bỏ hạch giao cảm ngực để điều trị tăng
tiết mồ hôi bàn tay. Một số tác giả áp dụng tiêm huyết thanh nóng để diệt hạch
giao cảm ngực thay cho phẫu thuật cũng đạt hiệu quả cao. Phương pháp diệt hạch
giao cảm có tác dụng nhanh và ngừng tiết mồ hôi hoàn toàn 2 bàn tay, da trở nên
khô ráp rất khó chịu. Đối với tăng tiết mồ hôi ở nách thường đi kèm với hôi nách
thì phương pháp phẫu thuật tỏ ra rất ưu việt: cắt da theo hình elip tẩy bỏ tuyến mồ
hôi cách 2 bên mép cắt 2cm dựa vào sự phân bố của lông nách để cắt lọc. Phương
pháp này đơn giản dễ làm, hiệu quả cao, có thể áp dụng rộng rãi ở tuyến huyện.