bai giang han dien

Bài 1: Những kiến thức cơ bản khi
hàn điện hồ quang tay

1. Sơ lợc về ký hiệu, quy ớc của mối hàn.
* Cách biểu diễn mối hàn trên bản vẽ.
- Không phụ thuộc vào phơng pháp hàn
các mối hàn trên bản vẽ đợc quy ớc biểu
diễn nh sau.
+ Mối hàn nhìn thấy đợc biểu diễn bằng
nét liền cơ bản.




+ Mối hàn khuất biểu diễn bằng nét đứt.


+ Các điểm hàn nhìn thấy đợc biểu diễn bằng dấu
cộng (+) dấu này đợc biểu diễn bằng nét liền cơ bản.

-

Để chỉ mối hàn hay điểm hàn, qui ớc dùng
một đờng dóngvà nét gạch ngang của đ
ờng dóng.
Nét gạch ngang đợc kẻ song song với đờng
bằng của bản vẽ, tận cùng của dờng dóng có
một mũi tên chỉ vào vị trí mối hàn.


- Để biểu diễn mối hàn nhiều lớp qui ớc dùng các đ

ờng viền riêng và các chữ cái La mà để chỉ thứ tự
các lớp hàn.

- Đối với mối hàn phi tiêu chuẩn (thì do ngời
thiêt kế quy định) cần phải chỉ dẫn các kích thớc
các phần tử kết cấu của chúng trên bản vẽ.
- Giới hạn của mối hàn qui ớc biểu thị bằng nét
liền cơ bản


* Theo tiªu chuÈn quèc tÕ ISO 2553- 1984 quy định
cách biểu diễn quy ớc mối hàn trên bản vẽ nh sau:
Có 13 ký hiệu cơ bản ( ký hiệu chính) và 3 loại ký
hiệu bổ sung








Trên hình 1-3 là nguyên tắc bố trí ký hiệu
mối hàn trên bản vẽ kỹ thuật. Mỗi mối hàn
sẽ đợc thể hiện trên bản vẽ bằng một ký
hiệu tổng hợp bao gồm 3 phần: phần mũi
tên cho biết vị trí mối hàn, phần đờng tham
chiếu cho biết các thông số quan trọng của
mối hàn đó( loại mối hàn, dạng vát mép,
các thông số hình học....) và phần đuôi ký

hiệu cho biết các thông tin bổ sung.


2. Các loại máy hàn điện hồ quang tay và dụng cụ
cầm tay
2.1. Các loại máy hàn điện hồ quang tay.
a. Yêu cầu chung đối với máy hàn.
Hồ quang dùng để hàn và dòng điện thờng dùng có
sự khác nhau lín.
VÝ dơ: Khi sư dơng ®Ìn ®iƯn, ®iƯn trë cđa nó hầu nh cố
định nhng sự biến đổi của hồ quang hàn là vô cùng
phức tạp.
- Khi mồi hồ quang cho q ue hàn tiếp xúc với vật
hàn, tạo thành hiện tợng chập mạch tiếp đó nhấc que
hàn lên để hồ quang phát sinh. Trong quá trình nh vậy,
điện trở chập mạch bằng không, khi hồ quang cháy thì
điện trở có trị số nhất định.


- Trong quá trình hàn vì thao tác bằng tay cho nên chiều dài
hồ quang luôn thay đổi, hồ quang dài thì điện trở lớn, ngợc
lại. Do đó muốn cho hồ quang hơi dài mà vẫn cháy ổn định
thì đòi hỏi điện thế phải hơi cao, ngợc lại hồ quang ngắn thì
điện trở thấp.
Ngoài ra que hàn nóng chảy nhỏ giọt vào bể hàn. Trong
mỗi giây nhỏ trên 20 giọt, khi giọt to rơi xuống tạo hiện t
ợng chập mạch làm hồ quang bị tắc để mồi lại hồ quang đòi
hỏi phải có điện thế tơng đối cao ngay lúc đó.
Do các đặc tính trên nếu dùng máy phát điện hay máy
biến thế thông thờng cung cấp điện cho hồ quang, thì không

thể duy trì hồ quang cháy ổn định đợc. Thậm chí không mồi
đợc hồ quang mà còn có thể làm cháy máy phát hoặc biến
thế.Để đáp ứng những yêu cầu trong khi hàn máy hàn điện
phải đạt những yêu cầu sau:


1) Điện áp không tải của máy phải cao hơn điện thế

khi hàn, đồng thời không gây nguy hiểm khi sử
dụng ( Uo < 80 vôn) đối với dòng xoay chiều
Uo=5580 vôn, còn nguồn một chiều Uo= 3045
vôn; Điện thế làm việc khi hàn của nguồn xoay
chiều là Uh=2545 vôn của nguồn một chiều là
Uh=1635 vôn.
2) Khi hàn thờng xảy ra hiện tợng ngắn mạch,
lúc này cờng độ dòng điện rất lớn; dòng điện lớn
không những làm nóng chảy nhanh que hàn và vật
hàn mà coàn phá hỏng máy. Do đó trong quá trình
hàn không cho phép dòng điện ngắn mạch Id quá
lớn. Thờng chỉ cho phép Id=(1,31,5)Ih.


3) Tùy thuộc vào sự thay đổi chiều dài hồ quang,
điện thế công tác của máy hàn phải có sự thay
đổi nhanh chóng cho sự thích ứng. Khi chiều dài
hồ quang tăng thì điện thế công tác tăng, khi
chiều dài hồ quang giảm thì điện thế công tác
cũng giảm.
4) Quan hệ giữa điện thế và dòng điện của
máy hàn gọi là đờng đặc tính ngoài của máy. Đ

ờng đặc tính ngoài của máy hàn hồ quang tay
yêu cầu phải là đờng cong dốc liên tục, tức là
dòng điện trong mạch tăng lên thì điện thế của
máy giảm xuống và ngợc l¹i.



5) Máy hàn phải điều chỉnh đợc cờng độ
dòng điện để thích ứng với những yêu cầu
hàn khác nhau.v...v.
b. Phân loại máy hàn điện hồ quang.
Gồm có hai loại chủ yếu.
Máy hàn hồ quang dòng điện một
chiều DC
Máy hàn hồ quang dòng điện xoay
chiều AC
Bảng phân loại các máy hàn ®iÖn hå quang