CHỮA LỖI DIỄN ĐẠT LÔGIC

Kiểm tra bài cũ

Câu 1: Việc lựa chọn trật tự từ trong các câu nhằm mục đích
Việc lựa chon trật tự từ trong câu thể hiện thứ tự nhất định
của sự vật, hiện tợng, hoạt động, đặc điểm (nh thứ bËc quan
träng cđa sù vËt, thø tù tríc sau cđa hoạt động, trình tự quan
sát của ngời nói).
Câu 2: Việc lựa chọn trật tự từ trong các câu sau nhằm những
mục đích gì?
1. Ông ta còn bị đám thợ phụ lột cả áo ngắn lẫn chiếc
quần cộc mặc khi tập kiếm. (Mô-li-e)
2. Đám thợ phụ còn lột cả áo ngắn lẫn bộ trang phục ông
ta mặc khi tập kiếm. (Mô-li-e)
Nhận xét
Câu 1: nhấn mạnh tình trạng bất lực của ông Giuốc-đanh.
Câu 2: nhấn mạnh hành động chủ động của đám thỵ.


Tiết 120 – Tiếng Việt:

CHỮA LỖI DIỄN ĐẠT
(LỖI LOGIC)


tiết 120: chữa
1. bài tập:

lỗi diễn đạt

(lỗi lo-gíc)

Phỏt hin v chữa lại một số lỗi diễn đạt trong các
câu dưới đây, chỉ rõ lý do sai và các cách sửa

a. Chúng em đà giúp các bạn học sinh những vùng bị bÃo lụt quần áo,

giầy dép và nhiều đồ dùng học tập khác.
b. Trong thanh niên nói chung và trong bóng đá nói riêng, niềm say
mê là nhân tố quan trọng dẫn tới thành công.
c. LÃo Hạc, Bớc đờng cùng v Ngô Tất Tố đà giúp chúng ta hiểu sâu
sắc thân phận của ngời nông dân Việt Nam trớc Cách mạng tháng
Tám năm 1945.
d. Em muốn trở thành một trí thức hay một bác sĩ ?
e. Bài thơ không chỉ hay về nghệ thuật mà còn sắc sảo về ngôn từ.
g. Trên sân ga chỉ còn lại hai ngời. Một ngời thì cao, còn một ngời
thì mặc áo ca rô.
h. Chị Dậu rất cần cù, chịu khó nên chị rất mực yêu thơng chồng
con.
i. Nếu không phát huy những đức tính tốt đẹp của ngời xa thì
phụ nữ Việt Nam ngày nay không thể có đợc những nhiệm vụ
vinh quang và nặng nề đó.


(lỗi lô-gíc

Tit 120 :

1. Bài tậpPhỏt
: hin v cha li một số lỗi diễn đạt trong các câu
dưới đây chỉ rõ lý do sai và các cách sửa
a. Chúng em đã giúp các bạn học sinh những vùng bị bão lụt

quần áo,dày dép và nhiều đồ dùng học tập khác

- Khi A
viết câu có kiểu kết hợp B
A và B khác thì
A và B
phải
cùng
đódựng
B là hc
từ ngữ
qun
ỏo,
giy
dộploại trongụ
tõp
có nghĩa rộng, A là từ ngữ có nghĩa hẹp.

(ụ dựng sinh hoat)

(bỳt, sỏch, v)

* Chữa: =>A và B khụng cựng loai.
Có thể có mt số cách chữa nh sau:
- Chúng emdép và nhiều đồ dùng sinh hoạt
khác.
- Chúng em.bÃo lụt giấy bút, sách vở và nhiều
đồ dùng hc tập khác.

tiết 120: chữa lỗi diễn đạt (lỗi lo1. Bài tập: Phát hiện và chữa lại một số lỗi diễn
đạt trong các
gÝc)
câu dưới đây,chỉ rõ lý do sai và các cách sa
nhóm 1:
b. Trong thanh niên nói chung và trong bóng đá nói riêng, niềm say
mê là nhân tố quan trọng dẫn tới thành công.
c. Lóo Hc, bc ng cựng v Ngô Tất Tố đã giúp chúng ta hiểu sâu sắc thân phận
của người nông dân Việt Nam trước Cách mạng tháng Tám 1945.

nhãm 2:
d. Em muèn trë thµnh mét trÝ thức hay một bác sĩ ?
e. Bài thơ không chỉ hay về nghệ thuật mà còn sắc sảo về ngôn từ.

nhóm 3:
g. Trên sân ga chỉ còn lại hai ngi. Một ngi thì cao, còn một ngi
thì mặc áo ca rô.
h. Chị Dậu rất cần cù, chịu khó nên chị rất mực yêu thng chồng con.

nhóm 4:
i. Nếu không phát huy những đức tính tốt đẹp của ngi xa thì phụ
nữ Việt Nam ngày nay không thể có đợc những nhiƯm vơ vinh


Tiết 120 :

1. Bµi
tËp
nhãm 1

(Lỡi lơ-gíc)
Phát hiện và chữa lại một số lỗi diễn đạt trong các câu
dưới đây chỉ rõ lý do sai và các cách sửa

b. Trong thanh niên nói chung và trong bóng đá nói riêng, niềm
say mê là nhân tố quan trọng dẫn đến thành công

Sai :vi A-Khi
phi viết câu có kiểu
A kết hợp A nói
B chung v
l t B
ng
cú riêng thì A thanh
nói
phải là
từ ngữ có
nghĩa
rộ
niờn
búng
ỏ
ngha rng
từng
ngữ
hn t
B. B

núi chung

núi riờng

* Chữa:
- Cách 1: trong thanh niên nói chung và trong sinh
viên nói riêngthành công.
- Cách 2: Trong thể thao nói chung và trong bóng
đá nói riêng. . thành công.


Tiết 120 :

(Lỡi lơ-gíc)

1. Bµi Phát hiện và chữa lại một số lỗi diễn đạt trong các câu
dưới đây chỉ rõ lý do sai và các cách sửa
tËp
nhãm 1

c. Lão Hạc, Bước đường cùng và Ngô Tất Tố đã giúp chúng ta
hiểu sâu sắc thân phận của người nông dân Việt Nam trước cách
mạng tháng Tám 1945

A
B
“Lão Hạc”,
đường
cùng”
Tơ
Khi“Bước
viÕt c©u

cã kiĨu
kÕt hợpNgụ
A, BTõt
và C
( các
yếu
có quan hệ đẳng (Tờn
lập) thì
A, B, C
( Tên
táctèphẩm)
tác giả)

nh÷ng tõ ng÷ thuéc cïng mét trêng tõ vựng
biểu thị những khái niệm thuộc cùng một phạm
*Chữa: Sai : Khụng cựng trng t vng
-C1: LÃo Hạc, Bớc đờng cùng và Tắt đèn... tháng Tám
1945.
-C2: Nam Cao, Nguyễn Công Hoan và Ngô Tất Tố đÃ
giúptháng Tám 1945.


Tiết 120 :

1. Bµi
tËp
nhãm 2

(Lỡi lơ-gíc)
Phát hiện và chữa lại một số lỗi diễn đạt trong các câu

dưới đây chỉ rõ lý do sai và các cách sửa

d. Em muốn trở thành một người trí thức hay một bác sĩ

A

B

Trong câu hỏi lựa chọn A hay B thì A và B
không bao giờ là những
ngữ
có quan
trớ từ
thc
hay
bỏchệ
si
nghĩa rộng- hẹp với nhau,
nghià là(nghờ
A không
(giai cõp)
nghiờp)
bao hàm B, và B cũng không bao hµm A
quan hệ lựa chọn: hai vế phải
bình đẳng v ngha.

*Chữa:
-C1: Em muốn trở thành một trí thức hay một
-C2: Em muốn trở thành một giáo viên hay mộ

Tiết 120 :

1. Bµi
tËp
nhãm 2

(Lỡi lơ-gíc)
Phát hiện và chữa lại một số lỗi diễn đạt trong các câu
dưới đây chỉ rõ lý do sai và các cách sửa

e. Bài thơ khơng chỉ hay về nghệ thuật mà cịn sắc sảo v ngụn t

B
A
-Khithut
viết câu có kiểu kếtngụn
hợp không
chỉ A m
t
ngh

thì A và B không bao giờ là từ ngữ có quan
rộng- hẹp với nhau (giống câu d)

àm B,
vì trong giá trị nghệ thuật của một tp VH có giá trị n
*Chữa:
-C1: Bài thơ không chỉ hay về nghệ thuật mà còn sắc
sảo về nội dung.

-C2: Bài thơ không chỉ hay về bố cục mà còn sắc sảo
về ngôn từ.
-C3: Bài thơ hay về nội dung nói chung, sắc sảo về ng«n


Tiết 120 :

1. Bµi
tËp
nhãm 3

(Lỡi lơ-gíc)
Phát hiện và chữa lại một số lỗi diễn đạt trong các câu
dưới đây chỉ rõ lý do sai và các cách sửa

g. Trên sân ga chỉ cịn lại hai người. Một người thì cao gầy ,cịn một người thì
mặc áo ca rơ

A
B
Cao gầy
Áo ca rụ
Khi m/t
các dấu hiệu đặc
trng
phải đợc biể
(hỡnh
dỏng)
(trang
phc)

thị bằng những từ ngữ thuộc cùng một trờn
vựng,
đốiBlập
nhau
trong
phạm
vi một phạm
=>Av
khụng
cựng
trng
t vng

*Chữa:
-C1: Trên sân gamột ngời thì lùn và mập.
-C2: Trên sân gamột ngời thì mặc áo trắng, còn một ng


Tiết 120 :

(Lỡi lơ-gíc)

1. Bµi tËpPhát
: hiện và chữa lại một số lỗi diễn đạt trong các câu
dưới đây chỉ rừ lý do sai v cỏc cỏch sa
nhóm 3
nên là mét
h. Chị Dậu rất cần cù và chịu khó nên chị
u thương chồng con.

A
Cần cù
chịu khó

quan hƯ tõ
rấtnèi
mực
c¸c vÕ cã
mèi quan hệ
nhân quả.

B
Yờu thng
chụng con

Sai vỡ A v B khụng phải là quan hệ nhân - quả

*Ch÷a: Chị Dậu cần cù, chịu khó và rất
mực yêu thương chồng con.


Tiết 120 :

1. Bµi
tËp
nhãm 4

(Lỡi lơ-gíc)
Phát hiện và chữa lại một số lỗi diễn đạt trong các câu
dưới đây chỉ rõ lý do sai và các cách sửa

i. Nếu không phát huy những đức tính tốt đẹp của người
xưa thì người phụ nữ Việt Nam ngày nay khơng thể có
được những nhiệm vụ vinh quang và nặng nề đó .
=>Hai vế khơng thể nối với nhau bằng nếu…thì
*Ch÷a:

i/ Nhờ phát huy những đức tính tốt đẹp của người xưa
nên người phụ nữ Việt Nam ngày nay đã hoàn thành
được những nhiệm vụ vinh quang và nặng nề đó.


Tiết 120 :

(Lỡi lơ-gíc)

1. Bµi tËpPhát
: hiện và chữa lại một số lỗi diễn đạt trong các câu
nhãm 4

dưới đây chỉ rõ lý do sai và các cách sửa

k. Hút thuốc lá vừa có hại cho sức khỏe, vừa làm giảm
tuổi thọ của con người

Sai:Cặp phụụ̣ từ vừa…vừa không kết hp A v B cựng mt
phm trự.

*Chữa:
-Hút thuốc lá vừa có hại cho sức khoẻ, vừa tốn kém

Bài tập nhanh
Anh bộ đội bị thương hai
lần: Một lần ở cánh tay,
một lần ở Điện Biên Phủ.

Anh bộ đội bị
thương hai lần:
Một lần
ở cánh tay,
một lần ở
chân.

Không
cùng
bình
diện.

Anh bộ đội bị
thương hai lần:
Một lần
ở Hà Nội,
một lần ở
Điện Biên Phủ.


Tiết 120 :

(Lỡi lơ-gíc)

1. Khi viÕt c©u cã kiĨu kÕt hợp A và B khác thì A và B phải
cùng loại trong đó B là từ ngữ có nghĩa rộng, A là từ ngữ có
nghĩa hẹp.
2. Khi viết câu có kiểu kết hợp A nói chung và B nói riêng thì
A phải là từ ngữ có nghĩa rộng hơn từ ngữ B
3. Khi viết câu có kiểu kết hợp A, B và C (các yếu tố có quan
hệ đẳng lập) thì A, B, C phải là những từ ngữ thuộc cùng một
trờng từ vựng, biểu thị những khái niệm thuộc cùng một phạm
trù.
4. Trong câu hỏi lựa chọn A hay B thì A và B không bao giờ là
những từ ng÷ cã quan hƯ nghÜa réng- hĐp víi nhau, nghÜa là
A không bao hàm B và B cũng không bao hàm A
5. Khi viết câu có kiểu kết hợp không chỉ A mà còn B thì A
và B không bao giờ là từ ngữ có quan hệ nghĩa rộng- hẹp víi
nhau (gièng d)


Tit 120 :

Bài tập 1/127:
Bài
nhúm tập 2/128

Hot ng

(Lụi lụ-gic)

Tìm những lỗi diễn đạt trong bài TLV của mình hoặc
của các bạn cùng lớp, trong lời nói hàng ngày hoặc trên các

phơng tiện thông tin đại chúng.
a/Tố Hữu là một nhà thơ lớn vì ông hoạt động cách
mạng Hai
từ thời
ấu. hệ nhân quả nối với nhau bởi từ
*Lỗi:
vếthơ
là quan
vì. Phần nguyên nhân giải thích không phù hợp với kết
quả.
*Chữa: Tố Hữu là một nhà thơ lớn vì ông là một tài năng
lớn, lại c rèn luyện trong cuộc đấu tranh cách mạng.
b/Học sinh không c ung ru và hút thuốc lá
*Lỗi: nghĩa của vế thứ 2
không rõ.
*Chữa:
Học sinh không c ung ru và không c hút
thuốc lá.


Tit 120 :

Bài tập 1/127:
Bài
nhúm tập 2/128

Hot ng

(Lụi lụ-gic)

Tìm những lỗi diễn đạt trong bài TLV của mình hoặc
của các bạn cùng lớp, trong lời nói hàng ngày hoặc trên các
phng tiện thông tin đại chúng.
c/ Gần tra, ng phố tấp nập, xe cộ ngc xuôi càng ngày
càng
*Lỗi: Dùng từ tấp nập không phù hợp với nội dung
tha dần.
của câu.
*Chữ
c/ Gần tra, ng phố vắng vẻ , xe cộ ngc xuôi
a:
càng ngày càng tha dần.
d/Các bạn ấy rất yêu văn nghệ và cả đi
dà ngoại nữa.
*Lỗi: văn nghệ và dà ngoại không thuộc cùng một trờng từ
vựng, không biểu thị những khái niệm thuộc cùng một
phạm
*Chữ trù.d/ Các bạn ấy rất yêu văn nghệ và cả thể
a:

thao nữa.


-Hoàn thành BT SGK. Sửa những lỗi diễn đạt
mắc phải trong bài vit TLV
-Chuẩn bị bi: Tng kt phn Vn và Ôn tập phần
Tiếng Việt HKII