Ngành thiết kế thời trang làm đẹp cho cuộc sống

NGÀNH THIẾT KẾ THỜI TRANG LÀM ĐẸP CHO CUỘC SỐNG
Nguyễn Za Ly, Nguyễn Lý Thùy Dung, Nguyễn Thị Hồng Nhung
Khoa Kiến trúc - Mỹ thuật, Trường Đại học Công nghệ TP. Hồ Chí Minh (HUTECH)

TĨM TẮT
Thời trang mang rất nhiều ý nghĩa khác nhau trong cuộc sống, thời trang giúp bạn hóa thân thành những
nhân vật khác nhau thơng qua những trang phục tạo dáng. Ngày nay thời trang luôn thay đổi theo kịp xu
thế trong cuộc sống bình thường hằng ngày của mọi người.
Từ khóa: Thiết kế thời trang, tầm quan trọng, xu hướng, bối cảnh hiên đại.

1. MỞ ĐẦU
Thiết kế thời trang là ngành gắn liền với nền công nghiệp làm đẹp: trang phục, phụ kiện, trang sức. Đòi
hỏi sự sáng tạo, thể hiện phong cách, gu thẩm mỹ, cái nhìn của bản thân với xu thế phát triển hiện nay.
Ngành thời trang tại Việt Nam có quy mô rông lớn và cơ hội thành công sẽ đến với những người theo
ngành có sự nổ lực khơng ngừng. Sinh viên tốt nghiệp ngành thiết kế thời trang có thể làm chuyên viên
thiết kế, quản lý thương hiệu tại các công ty thiết kế, các thương hiệu thời trang trong nước và quốc tế;
chuyên gia nghiên cứu, quản lý và dự báo xu hướng thời trang; chuyên gia tư vấn tạo mẫu, nhà tạo mẫu
độc quyền tại các công ty thời trang.

2. NỘI DUNG
2.1 Tầm quan trọng thiết kế thời trang
Trang phục sinh ra trước hết để che chắn, bảo vệ cơ thể con người. Khi người tiền sử ở trần, chạy chân
đất, họ nhận ra rằng cần che chắn, giữ cơ thể mình khỏi ánh mặt trời thiêu đốt mùa hè, cái rét căm căm
mùa đông, khỏi cành cây sắc nhọn, côn trùng và vô vàn thứ khác... Những con người đầu tiên ấy cũng đã
dần ý thức về việc mặc sao cho đẹp và phân biệt thứ bậc, nam nữ qua y phục. Mỗi trang phục bởi vậy
cịn mang trong mình ý nghĩa văn hóa, xã hội, giới tính và ý nghĩa của thời đại.
Dựa vào hai đặc điểm cơ bản của trang phục: tính chức năng và thông điệp xã hội, các nhà thiết kế đã
không ngừng phát triển, hồn thiện và đa dạng hóa “sự mặc” của con người.

Hình 1. Mẫu phác thảo từ ý tưởng

50


Nếu vật liệu dành cho thực hiện, như trang phục thể thao, nó có được xây dựng đúng khơng? Chất liệu
vải cho phép di chuyển khơng, có thoải mái khơng? Đây chỉ là một phần nhỏ của những gì một nhà thiết
kế thời trang có thẩm quyền cần xem xét.
Một nhà thiết kế thời trang bất tài có thể dễ dàng thất bại ở tất cả những điều trên. Nếu họ khơng thể thực
hiện được những điều trên, thậm chí họ khơng thể phác thảo, có sở thích, thích những thứ đẹp đẽ, nếu
họ không thể sản xuất một sản phẩm bắt mắt mà mọi người muốn trả tiền.

Hình 3&4. Những mẫu phác thảo và trang phục thật

Khái niệm về thiết kế thời trang của Cameron trên truyền thông rất khác biệt. Đối với mục đích cơng khai
và biên tập là để truyền cảm hứng cho trí tưởng tượng của người mua. Mọi người đều đã sở hữu quần
áo. Mục đích của việc giải thích chức năng của một chiếc áo phơng cho người đã có nhiều là gì? Trong
bài xã luận, một thương hiệu thiết kế muốn cho thấy rằng mặc dù bạn đã có nhiều áo phơng, nhưng áo
phông mới của họ đặc biệt hơn, thú vị hơn, phong cách hơn và khiến bạn trông đẹp hơn những gì bạn có,
nếu khơng, họ sẽ bị loại khỏi kinh doanh.
Ngay cả các nhà thiết kế chuyên về các mẫu trang phục cũng phải biết cách sáng tạo và kết hợp khéo léo
đồ phụ trang đi kèm.
Những phụ trang này giúp hồn thiện mẫu trang phục. Chúng tơn vinh nét đẹp, thế mạnh của trang phục
và giấu đi những nhược điểm. Tham gia vào lĩnh vực này, nhà thiết kế thời trang cần có sự hỗ trợ, hợp
tác với các nhà tạo dáng công nghiệp và nhà sản xuất khác.
Thiết kế thời trang hiển nhiên đã được coi là một biểu tượng thời thượng của xã hội hiện đại, khi mà nhu
cầu ăn mặc đẹp và xu hướng đã trở nên quá quen thuộc.
Nguồn gốc ra đời
Thiết kế thời trang được đặt cạnh những ngành nghề thuộc về thiết kế như thiết kế kiến trúc, nội thất, đồ
họa hay tạo dáng… nằm trong lĩnh vực mỹ thuật ứng dụng, và dĩ nhiên được coi là một nghệ thuật sáng
tạo trên vải vóc. Nhưng ít ai biết rằng trước những năm 1990, thiết kế trang phục chỉ là công việc thủ
công, và những người sáng tạo ra những bộ trang phục, cho dù là dành cho dân thường, quý tộc hay vua

chúa thì cũng chỉ đơn thuần là những người thợ có địa vị thấp kém trong xã hội. Nghệ thuật trong suốt
một thời gian rất dài chỉ bao gồm những gì thuộc về hàn lâm như âm nhạc, hội họa… Vậy lý do gì khiến
thời trang từ bậc thấp nhất của xã hội lại bước lên bục vinh quang của nghệ thuật thời thượng và được
săn đón nhất? Phải chăng đã diễn ra một cuộc cách mạng nghệ thuật và có sức mạnh lay chuyển.

51


Hình 5 Hình ảnh người phụ nữ trong trang phục hiện đại của thời trang năm 1905

Chính xác thì cuộc cách mạng nghệ thuật diễn ra vào những năm 1880, nhằm minh chứng rằng thiết kế
cũng là nghệ thuật, thậm chí có tầm ảnh hưởng sâu sắc hơn cả nghệ thuật hàn lâm, vì thiết kế ứng dụng
cung cấp những sản phẩm có ích và thẩm mỹ đến tận tay của từng người dân, và ai cũng có quyền tận
hưởng những giá trị thẩm mỹ, hiển nhiên người tạo ra những sản phẩm đó cũng được tơn vinh là nghệ sĩ.

Hình 6. Bộ trang phục được thiết kế bởi người đàn ơng danh tiếng Charles Frederick Worth

Nếu nói đến ơng tổ của ngành thời trang thế giới, mọi người hẳn sẽ ngạc nhiên bởi đó là một người đàn
ơng. Trong thời đại của những trang phục dành cho nữ giới cầu kỳ, xa hoa và lãng mạn, người đàn ông
52


mang tên Charles Frederick Worth đã nổi lên như một hiện tượng. Ông là nhà thiết kế thời trang đầu tiên
tạo dựng được thương hiệu mang tên mình chỉ từ danh nghĩa của một người thợ may. Ông đã chứng
minh rằng thời trang là một sự kết hợp hài hòa của thẩm mỹ và vẻ đẹp tự nhiên trên quần áo và phụ kiện.
Giá trị thành cơng của ơng chính là người sáng tạo trang phục không chỉ chạy theo đòi hỏi và yêu cầu của
khách hàng, mà còn khiến khách hàng phải mua và săn đón những sản phẩm mà một nhà thiết kế tạo ra.
Suốt thế kỷ XX, kinh đô của thời trang được xem là Paris, khi mà tất cả các show diễn lớn nhất đều được
diễn ra tại đây, những tạp chí thời trang hàng đầu thế giới đều gửi những biên tập viên giỏi nhất của mình
để dự những show diễn này. Các nhãn hiệu thời trang đến Paris sao chép mẫu mã và thiết kế lại. Paris

được xem là cái nôi của thiết kế thời trang, nơi những gì thời thượng nhất và xa hoa nhất quy tụ về.

Hình 7. Thời trang theo phong cách Art Deco được thiết kế bởi Paul Poiret

Sự phát triển của những trường phái thiết kế, đặc biệt là Art Deco cũng mang thời trang tiến đến một giá
trị giản đơn hơn, cô đọng hơn. Bỏ qua những tầng lớp váy áo bóp nghẹt phụ nữ, Art Deco đem đến
những bộ trang phục gọn gàng, nhẹ nhàng và hiện đại. Người thay đổi hẳn một cái nhìn về thời trang
nữ giới, hiện đại hơn, quyến rũ hơn, tự do hơn và… ngắn hơn chính là huyền thoại Coco Chanel.

Hình 8. Audrey Herpun trong Little black dress của Coco Chanel, người tạo nên cuộc cách mạng thời trang nữ giới
sau Đại thế chiến thứ I

53


Trải qua hơn một trăm năm, những gì cịn đọng lại của thiết kế thời trang chính là định nghĩa đã trở thành
biểu tượng của công nghệ làm đẹp bằng vải vóc cho con người. Thời trang chính là nghệ thuật, là giá trị
thẩm mỹ kết hợp với vẻ đẹp tự nhiên trên trang phục. Chính điều này giữ cho thiết kế thời trang và những
nhà thiết kế tách biệt khỏi những người thợ hay trang phục thông thường. Thiết kế thời trang là thời
thượng, là đẳng cấp và là cái đẹp khiến tín đồ phải chạy theo đam mê và ngưỡng mộ. Từ những nhà thiết
kế đầu tiên tạo ra được những hiệu ứng tuyệt vời này như Coco Chanel, Jean Patou, Jeanne Lanvin cho
đến những nhà thiết kế thiên tài đương đại như Marc Jacob, Alexander McQueen hay John Galliano đều
đã dẫn dắt và bảo vệ thời trang ln giữ được những giá trị của nó.

Hình 9&10. Thiết kế thời trang đương đại trên sàn diễn quốc tế của Longchamp

Hình 11&12. Thời trang hiện đại

2.2.Trang phục là yếu tô thẩm mỹ quan trọng của con ngƣời biểu hiện tƣ duy thẩm mĩ,
yếu tố tín ngƣỡng, văn hóa

2.2.1 Tư duy thẩm mỹ
Nhiều người bỏ ra nghìn đơ để có thể sắm hàng chục món đồ thời trang hàng hiệu, nhưng có những
người khơng cần chi q nhiều tiền mà vẫn khiến hàng triệu trái tim thổn thức vì phong cách cá nhân của
mình. Nếu bạn thật sự muốn trở thành một biểu tượng thời trang, hoặc nâng cấp phong cách cá tính của
54


mình thì hãy thử học hỏi sáu nguyên tắc thời trang của những người có gu thẩm mỹ cao trong làng mốt
thế giới.
Đối với những người bị cuồng thương hiệu, họ chỉ mua sắm ở những cửa hàng có tên tuổi. Thế nhưng,
các fashionsita hàng đầu sẽ không tự ép buộc mình chỉ được xài hàng hiệu. Họ có thể thỏa sức mua sắm
ở bất cứ đâu, chỉ cần phù hợp với phong cách thời trang cá nhân, điều đó giúp tủ đồ của họ trở nên
phong phú hơn với một mức giá hợp lý.
Không quan trọng là họ mua được gì, mà điều quan trọng chính cách ăn mặc cá tính riêng tạo nên sự
khác biệt giữa họ với người khác.
Giá cả sẽ không phải là yếu tố quyết định vẻ đẹp hay sự tự tin của những chuyên gia thời trang.
2.2.2 Yếu tố tín ngưỡng, văn hóa
Thời trang Hồi giáo là một thị trường tiềm năng.
Nike, thương hiệu trang phục thể thao phổ biến của Mỹ, gần đây đã giới thiệu một phiên bản hijab mới
(chiếc khăn trùm đầu và mặt của những người phụ nữ trưởng thành theo Hồi Giáo) được thiết kế như là
một món phụ kiện sử dụng trong việc tập luyện thể thao.

Hình 13. Sự khởi sinh của khái niệm modest clothing (thời trang Hồi Giáo)

Modest clothing – đây là khái niệm thời trang dành riêng cho đối tượng khách hàng là những người phụ
nữ u thích những mẫu thiết kế có nhiều lớp trang phục (layers), tà áo/váy dài che phủ mắt cá chân, tay
áo dài và cổ cao. Những thương hiệu thời trang lớn như DKNY, Mango, Dolce & Gabbana, Oscar de le
Renta và Uniqlo đều đã cho ra mắt những sản phẩm thời trang Hồi giáo được gắn mác là modest
clothing.
Việt Nam có 54 dân tộc anh em với những đặc trưng văn hóa đại diện cho dân tộc, thể hiện ở những

trang phục truyền thống rất riêng, ví dụ như: Trang phục của người H‟Mông Tây Bắc sử dụng chủ đạo
gồm bốn màu xanh, đỏ, tím, vàng tạo nên các hình họa tiết mn màu mn sắc … Tương tự những dân
tộc khác, bằng màu sắc, kiểu dáng, hoa văn của các bộ trang phục hết sức đa dạng, đã thể hiện đậm đà
bản sắc văn hóa của mỗi dân tộc.
Trang phục chính là văn hóa.

3. XU HƢỚNG NGÀNH THIẾT KẾ THỜI TRANG
Trong một xã hội hiện đại, năng động, nghề thiết kế thời trang đang được xem là nghề mới và có vị trí
quan trọng trong ngành thời trang. Tuy nhiên, nghề thiết kế thời trang được hiểu khá rộng. Người thiết kế
thời trang cũng có thể là người quản lý một đội ngũ thiết kế ở một công ty thời trang thể thao hoặc có thể
tự gây dựng một nhãn hiệu riêng. Đây là ngành học phù hợp với các bạn trẻ yêu thích mỹ thuật, thời
trang.
55


Theo đánh giá của một chuyên gia ở một lĩnh vực này: Trong thực tế, thời trang VN so với thế giới vẫn chỉ
là con số 0. Tuy nhiên, với xu thế phát triển hiện nay, ngành thời trang đang có nhiều cơ hội lớn và trơng
chờ vào một đội ngũ trẻ chuyên nghiệp đang được đào tạo trong tương lai.
Có nhiều cách để bắt đầu bước chân theo ngành thiết kế thời trang cũng như có vơ số phong cách thiết
kế. Nhãn hiệu Polo của Ralgh Lauren lần đầu tiên xuất hiện trong một bộ sưu tập cà vạt nhỏ bán cho
Bloomingdales. Cịn Helmut Lang thì quyết định mở một cửa hàng thời trang khi khơng tìm được một áo
sơ mi ưng ý. Michael Kors thiết lập một mạng lưới khách hàng qua việc bán quần áo ở một cửa hàng thời
trang ở NYC.
Một xu hướng thời trang luôn cần trải qua bốn bước: sáng tạo, được chấp nhận, sớm trở thành xu hướng
và thực sự trở thành xu hướng. Theo nguyên tắc này, ý tưởng của bất kỳ ai cũng có thể trở thành xu
hướng thời trang mới. Nhờ sự phát triển của ngành cơng nghiệp giải trí, những người nổi tiếng, các biểu
tượng thời trang, hoặc những bộ phim đình đám cũng là những yếu tố góp phần tạo ra các xu hướng.
Vì vậy trong thiết kế thời trang các yếu tố quyết định sự ra đời các xu hướng:
– Xu hướng mới hầu như được định hình dựa trên quyết định của một nhóm người có quyền lực và
tầm ảnh hưởng trong giới thời trang

– Dựa vào tiêu chí chung đã được thống nhất từ đầu, các nhà thiết kế sẽ là nhóm người quan trọng
thứ hai làm nên xu hướng.
– Nhà sản xuất vải sợi là nhóm người thứ ba.

4. THỜI TRANG TRONG BỐI CẢNH HIỆN ĐẠI
Trong bối cảnh hiện nay, thời trang là một trong những “công xưởng” gia công lớn nhất trên thế giới, Việt
Nam giữ thế mạnh về vải vóc, nguyên phụ liệu cho ngành thời trang khi có nhiều lợi thế về tài nguyên và
nghề truyền thống. Sự phát triển thời trang theo xu hướng bền vững không chỉ giúp các nhà thiết kế thoả
sức sáng tạo với chất liệu phong phú, bứt phá khỏi các giới hạn trên nền tảng của văn hóa dân tộc mà
đây cịn là cơ hội để ổn định công việc cho những nghệ nhân các làng nghề truyền thống.
Tuy là một trong những nước có tiềm năng thúc đẩy phát triển ngành công nghiệp thời trang nhưng mới
chỉ dừng lại ở một nước gia công lớn trên thế giới, thời trang Việt vẫn còn rất mới, thậm chí cịn xa lạ trên
bản đồ thời trang toàn cầu. Nhưng những bước tiến của các nhà thiết kế hiện nay đã phần nào khẳng
định nỗ lực đó nhằm đưa thời trang Việt tiệm cận với nền công nghiệp thời trang thế giới.
Bên cạnh việc khơng ngừng tìm tòi sáng tạo những bộ sưu tập mới lạ, nhiều nhà thiết kế Việt khơng quản
khó khăn, chủ động quảng bá thời trang Việt trên các sàn diễn khu vực và quốc tế. Những cái tên như
nhà thiết kế Công Trí, Hồng Hải, Phương My... dần trở nên quen thuộc với làng mốt thế giới.

5. KẾT LUẬN
Từ lâu, ngành thiết kế thời trang đã mang tính cạnh tranh rất cao, sáng tạo khơng hề dễ, địi hỏi rất nhiều
kỹ năng như sự sáng tạo không ngừng và khả năng cảm thụ nghệ thuật trên nhiều khía cạnh như âm
nhạc, hội họa, điêu khắc hay văn học sẽ là nguồn cảm hứng để biến những chất liệu thô sơ trở thành tác
phẩm thời trang đậm tính thẩm mĩ.

TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1]

/>M

[2]

/>
56