Bài cũ:
? Trong chọn giống, người ta sử dụng
phương pháp tự thụ phấn bắt buộc ở thực
vật và giao phối cận huyết ở động vật
nhằm mục đích gì?
Củng cố và duy trì một số tính trạng
mong muốn.
Tạo dòng thuaàn
Tiết 38:
ƯU THẾ LAI
I. HIỆN TƯNG ƯU THẾ LAI
Hiện tượng ưu thế lai ở ngô
a và c là cây ngô ở 2 dòng tự thụ phấn
b là cây ngô của cơ thể lai F1
x
VÞt
ngan
Con lai lớn nhanh hơn, lượng tiêu tốn thức ăn ít
hơn, tuổi giết thịt ngắn hơn so với ngan, chất
lượng thịt ngon hơn thịt vịt, trắng hơn thịt ngan
và ít mỡ hơn...
X
Gà đông cảo
c im: Hỡnh th c ỏo,
tht thm ngon nhưng chậm lớn,
sinh sản kém, gà giống giá rất
cao.
Gµ ri
Đặc điểm: Vóc dáng bé, trứng
nhỏ và sản lượng ít, nhưng khả
năng phát dục sớm, ít mẫn
cảm với bệnh bạch cầu trùng.
Con
lai
Flà1:hiệ
Khả
năng
sinh
sản
tốt,sứsinh
trưởng
nhanh,
Ưu
thế
lai
n
tượ
n
g
cơ
thể
F
có
c
số
n
g
cao
hơn,
sinh
1
? Ưu thế lai là gì?
chất
khơng
với gà
Đơng
Cảo tố
thuần
trưở
nglượng
nhanhthịt
hơn,
phátkém
triểnhiều
n mạnso
h hơn,
chố
ng chịu
t hơn,
rẽ hơn
nhiều
lần.giữa hai bố mẹ
cáchủng,
c tính đặc
trạnbiệt
g năgiá
ng thành
suất cao
hơnrất
trung
bình
hoặc vượt trội cả hai bố mẹ.
II. NGUYÊN NHÂN CỦA HIỆN TƯNG ƯU THẾ LAI
Em hãy hồn thành sơ đồ lai sau:
Tûhiệ
lƯ %
? Tạ
i
sao
khi
lai
hai
dò
n
g
thuầ
n
,
ưu
thế
lai
biể
u
n rõ
Ptc:
AAbbDD x
aaBBdd
P nhaỏt F1? A A
aa
Dị hợp tử đồng hợp tử
G:
0
100
Vì F1 tập trung nhiều gen trội có lợi
0
F1
Aa
F1 :
100
F2
aa
Aa
aa
50 =(1/2)1
F3
aa
Aa
aa
25 = (1/2)2
75
F4
aa
Aa
aa
12,5 = (1/2)3
87,5
..
.
Fn
aa
aa
(½)n
50
1-(1/2)n
II. NGUYÊN NHÂN CỦA HIỆN TƯNG ƯU THẾ LAI
Ptc:
F1 :
AAbbDD
x
aaBBdd
AaBbDd
Ưu thế lai biểu hiện rõ nhất ở F1 vì F1 có kiểu gen dị
hợp, tập trung nhiều gen trội có lợi
? Vậy để duy trì ưu thế lai thì phải dùng biện pháp nào?
Dùng biện pháp nhân giống vơ tính (giâm, chiết, ghép,
ni cấy mơ…)
III. CÁC PHƯƠNG PHÁP TẠO ƯU THẾ LAI
Nghiên cứu thông tin
sgk và thảo luận nhóm
3’ hoàn thành bảng sau:
Cây trồng
Phương
pháp
tạo ưu
thế lai
3’00s
2’30s
Vật nuôi
Thời gian thảo luận
!
2’00s HẾT GiỜ
1’30s
1’00
30s
Lai khác dịng
Ngơ lai
Ngơ lai LVN10 (dài ngày)
Ngơ lai LVN4, LVN12(trung ngày)
Ngô lai LVN20 (ngắn ngày)
Ngô lai là một tiến bộ kỹ thuật nổi bật của thế kỉ XX được sử
dụng theo phương pháp lai khác dòng nghĩa là tạo dòng thuần
bằng tự thụ phấn rồi cho chúng giao phấn với nhau, thế hệ F1 có
khả năng sinh trưởng nhanh, chống chịu tốt và cho năng suất cao.
Lúa nếp thơm
Lúa Nhị ưu 725
Lai khác thứ
F1 có năng suất và chất lượng cao, hạt đồng đều, kháng
tốt với bệnh thối thân, thối quả.
GIỐNG LÚA
X
DT 10
OM80
(Năng suất cao)
(Chất lượng gạo tốt)
DT17
(Năng suất cao,chất lượng gạo tốt)
Cà chua lai HT7
Cà chua lai HT 144
CÂY ĂN QUẢ
Lai kinh tế
x
Lợn Ỉ
Chống chịu tốt
Lợn Đại Bạch
Tỉ lệ nạc cao,
tăng trọng nhanh
Lợn Đại Bạch Ỉ
Chống chiu tốt,tăng trọng
nhanh, tỉ lệ nạc cao
x
Bị vàng Thanh Hóa
Bị sữa Hơnsten Hà Lan
Bị lai sind
(Chịu khí hậu nóng, cho 1000kg sữa/con/năm)
Bị tót
Bị nhà
Bị tót lai
Phương pháp lai giữa hoa bản địa và hoa nhập nội có thể tạo ra
những giống hoa lai có hình dạng mới lạ, màu sắc phong phú.
X
Hoa hồng khói (Blue
moon)
Hoa hồng nhung sậm
Hoa hồng tím