Trò chuyện triết học tập 1

TRO CHUY!N TRlrT HOC + 13

TUTUONG

DOI THAY
SOP�
�

A

6 le b9n ngan triet h9c VI no kho khan, kho hieu? B�m
(
ng9i triet hQC VI no thU'O'ng to ra ap d�t, giao dieu? B�m
xem thU'O'ng triet h9c VI no m6ng lung, VO bo? Xin b9n
hay b1nh tam m9t chut! H9p nhan vien 19i, li�u kien thl.J'c
chuyen m6n dO'n thuan co du de giup b9n "d9ng vien"
dU'Q'C hQ? B9n v§n thU'O'ng phai dung den nh(fng IO'i co
canh do th6i! Giai quyet vi�c IU'O'ng bong hay... den bu
giai toa, chang le ngLI'ai ta kh6ng m9t phut thoang nghT
den khai ni�m "c6ng bang"? 09y baa con cai dau co the
Chi dung den hai thl.J' duy nhat: Cho roi Cho VQt ho�C Cho
ng9t cho bui? Nh)n chung, ta van CU' "triet ly" hang ngay
giong nhU' 6ng Jourdain lu6n mi�ng lam "van xu6i" ma

kh6ng tl,J' biet day th6i!

Triet gia Hegel bao rang ta van co the ho hap va tieu hoa





TRO CHUYfN TRl(T HOC + 17

CHiBANPHd
MOI LAQ!JAN PHO?
;

'

;

?

H

ai cha con 6ng chu m9t quan phO' gia truyen noi tieng
khong dong y VO'i nhau: ngLYO'i cha muon chi tiep tt,JC
ban phO' th6i; ngLYO'i Con, CO OC nang d9ng, muon bo sung
them may mon diem tam nU'a. NhLYng, "bo sung" t&i mU'c
d9 nao th) quan phO' van con la quan ph&?

Hai cha con vo hinh trung d\lng den m9t trong nhung
cau hoi quan tn;ing nhat va cung nhuc dau nhat cua triet h9c:

cai gi kha bien, cai gi bat bien? Cai gi lam nen ban chat cua
m9t S\i v�t? Triet h9c, tu thoi co d�i, cung xuat phat tu kinh
nghi�m doi thu'ong: cai cay van la cai cay du mua thu lam
r\lng la. Ch�t cai cay t6'i muc nao thi no van c6 the hoi sinh?
Cua t�n g6c thl tuy van con b9 re nhung khong con la cai cay
nua. Cai cay da bi pha huy t�n "ban the" cua no.
Con nguoi cung v�y. Xem l�i tam anh hie tuoi tho, ta






22 + BUIH N KAM IOH

SOCRATES VA..
.NGHE. THUAT
. DOI THOAI
.
A

0
A.

A

�

cua phll'O'ng phap lam triet hQC Va
khoa h9c. HO'n the, 6ng la tll'Q'ng dai lam li�t cua nhan

each: nhan each cua ngll'O'i trf thll'c dfch thl!c. V�y la, ngay
tlf buoi b1nh minh cua triet hQC, phll'O'ng Tay da dU'Q'C thU'a
hll'D'ng hai baa v�t VO gia: each lam triet hQC va each song
triet hQC.
ng la ngll'O'i thay

Ba trong mot: lri lhuc, nha nhan quyen, lriel gia
Socrates (khoang 470 - 399 tntoc Cong nguyen) con
nha ngheo: cha lam do g6m, m� la ba mlJ. Nghe cua m� (va
chac ciing cua cha nua) thu'ong du'Q'c vi v6'i phong each song
cua ong: lam ngu'oi "do de" va hun due cho vi�c di tim chan
ly. HQC van uyen bac va da tung la mc)t chien binh dung cam,
.

.






TRO CHUY(N TRl(T HOC + 27

GAINHON
.
�
HAY HOA HONG?

T

a da thll' lam quen v&i m9t trong nhieu khai ni�m C(j
ban cua triet h9c: ban chat va ban the, nhU'ng chU'a chi
da thay... roi mu! M6i ngLI'ai tra lai m9t phach, ma toan la
nhfrng dau oc thU'Q'ng dang ca! Ta kinh nge;K tl,t' hoi: triet
h9c ban nhCi'ng chuy�n g, the va t�i sao ban mai khong
xong? Triet h9c khong the b6 qua thac mac nay dU'Q'C de CU'
ung dung tiep tl;JC. .. XO( t&i.

Cai d� con lrong rong

Cau hoi lc}.i chfnh la cd h9i de n6 tro lc}.i v6'i chinh "ban
chat" cua minh: tlj-phan tu. Co nhieu chuy�n de "t1;t-phan tu�
tl;t soi l.,ii chinh minh lam: Triet h9c ban chuy�n gi? Ban nhu
the nao? Tc}.i sao l�i ban? Ai ban? Cac d�c diem cua tu duy triet
h9c la gi? ... Ta khong the di tiep neu tru'oc het khong "t\t van"
nhfing dieu ay da. Hom nay, xin thu ban dieu thu nhat: triet