Bai 5 Hoang Le nhat thong chi Hoi thu muoi bon

GD


Kiểm tra Bài cũ :
1. Bọn quan lại hầu cận trong phủ Chúa đà nhũng nhiễu
nhân dân bằng những thủ đoạn nào ?
ỏp ỏn

- Ban ngày, dò xem nhà nào có chậu hoa cây
cảnh... Thì biên hai chữ phụng thủ
- Đêm đến chúng sai ngời lấy phăng đi råi bc
cho hä téi giÊu vËt cung phơng ®Ĩ däa lấy tiền.
- Hòn đá hoặc cây cối gì to lớn quá chúng phá nhà
hủy tờng để khiêng ra.

Một lũ nịnh bợ tham lam lộng hành lợi dụng
quyền Chúa để vơ vét của cải nhân dân.



II

Tìm hiểu chung.
1. Tác giả.

- Dòng họ Ngô Thì ở làng tả Thanh Oai Hà
Tây viết.
- Ngô Thì Chí ( 1753 1788 ) viết 7 hồi đầu.
- Ngô Th× Du ( 1772 – 1840 ) viÕt 7 håi tiÕp.
- 3 håi kh¸c do mét ngêi kh¸c viÕt.

2. Tác phẩm Hoàng Lê Nhất Thống Chí.
-Tác phẩm viết bằng chữ Hán, có quy mô
lớn gồm 17 hồi.
- Nội dung: Ghi chÐp vỊ sù thèng nhÊt cđa v
¬ng triỊu nhà Lê và tái hiện lại một giai
đoạn lịch sử ®Çy biÕn ®éng cđa x· héi
phong kiÕn ViƯt Nam ci thế kỷ XVIII đầu
thế kỷ XIX.


3. Thể loại: Tiểu thuyết chương hồi viết theo thể
ChÝ

Lµ thể văn ghi chép lại sự vật, sự việc. Đây là thể
văn vừa có tính chất văn học vừa có tính chất
lịch sử.

Tên tác phẩm có nghĩa là: Cuốn sách ghi chép về
sự thống nhất của vơng triều nhà Lê viÕt theo
thÓ chÝ.


Tác phẩm Hoàng Lê Nhất Thống Chí đợc
coi là Tiểu thuyết lịch sử chơng hồi
Nội dung: Viết về những sự kiện lịch sử,
chịu ảnh hởng lối viết của tiểu thuyết ch
ơng hồi Trung Quốc.
Hình thức: Có kết cấu, nghệ thuật khắc
họa nhân vật, cách miêu tả, tự sự lại rất

đậm chÊt tiÓu thuyÕt.


Hồi thứ 14
Ghi lại sự kiện vua Quang Trung đại phá
quân Thanh vào mùa xuân năm 1789, lập
nên triều đại Tây Sơn. Phản ánh bộ mặt
thảm hại của bọn cớp nớc và bán nớc.


Tóm tắt.
Quân Thanh kéo vào Thăng Long, tớng Tây Sơn là Ngô
Văn Sở lui quân về vùng núi Tam Điệp. Đợc tin Quang Trung
rất giận, bèn họp tớng sĩ định thân chinh cầm quân đi ngay.
Nhng nghe mọi ngời đến họp khuyên Ông đ lên ngôi vua ở
Phú Xuân, tự đốc xuất đại binh nhằm ngày 25 tháng Chạp
năm 1788 tiến quân ra Bắc diệt Thanh. Dọc đờng vua Quang
Trung cho kén thêm quân lính, mở cuộc duyệt binh lớn, chia
quân thành các đạo, chỉ dụ tớng lĩnh, mở tiệc khao quân vào
ngày 30 tháng Chạp. Hẹn đến ngày mùng 7 Tết thắng giặc mở
tiệc ăn mừng ở Thăng Long. Đội quân của Quang Trung đánh
đến đâu thắng đến đấy, khiến quân Thanh đại bại. Ngày
mùng 3 Tết quân Tây Sơn công phá đồn Hà Hồi, sáng sớm
ngày mùng 5 tiến sát đồn Ngọc Hồi, tra mùng 5 Tết tiến binh
đến Thăng Long. Tớng Thanh là Tôn Sĩ Nghị vội v tháo chạy
về nớc, vua Lê Chiêu Thống cùng gia quyÕn véi v– ch¹y trèn
theo.


4. Phơng thức biểu đạt.

Tự sự kết hợp với miêu tả và nghị luận.


5. Bố cục: 3 phn
Phần 1. Từ đầu
đến lên đờng ra
Bắc.

Quang Trung
chuẩn bị tiến
quân ra Bắc.

Phần 2. Tiếp
cho đến kéo
vào thành.

Quang Trung
đại phá quân
Thanh.

Phần 3. Tiếp
cho đến hết.

Số phận tớng
lĩnh nhà Thanh
và vua tôi Lê
Chiêu Thống.


IIII

Phân tích.
1. Quang Trung chuẩn bị tiến quân ra Bắc.
* Khi mới nghe tin:
Khi Bắc Bình Vơng đc tin
cấp báo quân Thanh đà đến
Thăng Long, Ông đà có phản
ứng nh thế nào ?
Khi mọi ngời đến họp đÃ
khuyên Ông điều gì ? Ông đÃ
hành động nh thế nào ?
Qua thái độ và hành động trên
tính cách nào của vua Quang
Trung đợc bộc lộ ?
Khi nghe mọi ngời đến họp
khuyên Quang Trung đà có
nghe lời tớng sĩ, lên ngôi
Hoàng đế... Việc làm đó chứng
tỏ Ông là con ngời nh thế
nào ?

Nghe tin: Giận lắm, họp
tớng sĩ, đinh thân chinh
cầm quân đi ngay.
Nghe lời tớng sĩ lên ngôi
Hoàng đế, sau đó hạ lệnh
xuất quân ( 25/12/1788 )
Ngay thẳng, cơng trực,
căm ghét bọn xâm lợc
và những kẻ bán nớc.
Thấu hiểu lẽ phải, có ý chí

quyết tâm đánh đuổi quân
xâm lợc.


* Ngày 29 tháng 12 đến Nghệ An:
Gặp ngời cống sĩ
ở Nga Sơn hỏi việc
đánh giặc.
Ngày 29 tháng
12 Quang Trung
đà đến địa danh
nào ? ở đây
Ông đà có
những việc làm
gì ?

Kén lính ở Nghệ
An và mở cuộc
duyệt binh lớn.
Sắp xếp đội ngũ và
truyền cho quân sĩ
ngồi nghe lệnh và
dụ họ.

Chỉ trong vòng
ngày 29 Quang
Trung làm đợc
bao nhiêu là việc
lớn. Những việc
làm đó cho thấy

Ông là một ngời
luôn hành động
nh thế nào ?

Hành động mạnh
mẽ, quyết đoán.


LÍNH TÂY SƠN




Quan sát
lời chỉ dụ
của vua
Quang
Trung
với quân
sĩ trong
SGK
trang 66
em thấy
nội dung
lời chỉ dụ
nêu lên
những gì
?

Khẳng định chủ

quyền đất nớc.
Nêu lên dà tâm của
giặc phơng Bắc.
Tự hào về công lao
đánh giặc ngoại
xâm của cha ông.
Tin tởng vào chính
nghĩa của cuộc
hành binh diệt
Thanh và kêu gọi
quân sĩ đánh giặc.
Ra kỷ luật đối với
quân sĩ.

Từ lời dụ quân sĩ
trên em thấy tài
năng nào của
Nguyễn Huệ đợc
bộc lộ ?

Tài khích lệ quân
sĩ. Trí tuệ sáng
suốt và nhạy bén.


* Ngày 30 tháng 12 năm 1788

Sau khi
mở cuộc
duyệt

binh vào
ngày 29
ở Nghệ
An. Ngày
hôm sau
( 30 Tết )
Quang
Trung đÃ
có quyết
định gì ?

Xử trí hai tớng Sở và Lân
Tại Tam Điệp,
Quang Trung
đà có những
việc làm nào ?

Hoạch định kế sách đánh
giặc và tính kế hoạch ngoại
giao sau chiến tranh.
Mở tiệc khao quân.

Hạ lệnh xuất
quân đến Tam
Điệp.

Tối 30 Tết thì lên đờng tiến
quân ra Thăng Long.

Tại Tam Điệp, Quang Trung đà xử trí
2 tớng Sở và Lân nh thế nào ? Từ
cách xử trí ấy nãi víi em vỊ mét con
ngêi cã phÈm chÊt nh thÕ nµo ?
ViƯc Quang Trung nãi víi tíng sÜ vỊ
kÕ hoạch ngoại giao với nhà Thanh
sau chiến tranh cho thấy đây là một
vị vua có tấm nhìn và t tởng nh thế
nào ?
Hành động mở tiệc khao quân, cho
quân ăn Tết trớc và tối 30 Tết lập tức
lên đờng cùng lời hứa hẹn đón năm
mới ở Thăng Long vào ngày mùng 7
Tết cho thấy năng lực đặc biệt nào ở
vị vua này ?

Nhạy bén, sáng suốt, độ lợng và
công minh trong việc xét đoán
bề tôi.

Tầm nhìn xa trông rộng, một nhà
chính trị có t tởng hòa bình.

Năng lực tiên đoán chính xác
của một nhà quân sự có tài.