bai 27 co to

Tiết 103 - 104:

Nguyễn Tuân


I Đọc – Tìm hiểu chung:
1. Tác giả :
- Nguyễn Tuân (1910-1987).
- Quê : Hà Nội
- Là cây bút tài hoa ,sự hiểu biết
phong phú nhiều mặt , là nhà vân nổi
tiếng về thể tùy bút và kí.

2 Tác phẩm
a, Xuất xứ , hoàn cảnh ra
đời:
-Thời gian: 4 – 1976 nhân chuyến
nhà văn ra thăm đảo Cơ Tơ
Trích: phần cuối của bài kí Cơ Tơ


• Một số tác phẩm chính


2. Tác phẩm :
b, Thể loại ký
- Ký là một loại hình văn học trung gian giữa báo chí và
văn học, thuộc loại văn xuôi tự sự.
- Chân thực khách quan, tôn trọng sự thật, không hư cấu
tưởng tượng.
- Mang đậm dấu ấn cảm xúc của tác giả.

- Gồm: bút ký, hồi ký, phóng sự, ký sự, nhật ký, tùy bút,
* Phương thức biểu đạt : miêu tả + tự sự + biểu cảm


c. Đọc :
d. Bố cục : 3 phần


II. Đọc –hiểu văn bản :
1. Vẻ đẹp của Cô Tô sau cơn bão :


- Bầu trời : trong trẻo , sáng sủa
- Xanh mượt của cây:

Là màu xanh tốt tươi,
xanh mượt mà, mỡ
màng, như vừa được gột
rửa sau cơn mưa.


- Lam biếc của biển:
+ Lam: Xanh đậm hơn da trời.
+ Biếc: Màu xanh pha màu lục.

--> Hai màu này phối kết hợp với nhau tạo nên một
màu xanh đậm đặc mà lại sáng nhờ có ánh nắng chiếu
vào. Đây là màu biển sau cơn bão.

- Vàng giịn của cát

màu vàng khơ, sáng, một sắc vàng
ấm nóng và khỏe khoắn  Ẩn dụ
chuyển là đổi cảm giác: Từ thị giác
chuyển sang vị giác


- Nghệ thuật : tác giả đã sử dụng các tính từ gợi
tả màu sắc vừa gợi cảm vừa tinh tế , biện pháp
tu từ ẩn dụ chuyển đổi cảm giác (từ thị giác
chuyển sang vị giác )
=> Khung cảnh Cô Tô mang vẻ đẹp trong
sáng, tinh khôi, tràn đầy sức sống


Tác giả Nguyễn Tuân viết : “Trèo lên nóc đồn nhìn
ra bao la Thái Bình Dương…mà càng thấy u mến
hịn đảo như bất cứ người dân chài nào đã từng đẻ
ra và lớn lên theo mùa sóng ở đây.”
Em có cảm nhận gì về tình
cảm của tác giả dành cho Cơ
Tơ qua câu văn trên ?

* Tình cảm của Nguyễn Tuân đối với Cô Tô: Yêu mến, chân
thành


2, cảnh mặt trời mọc trên đảo Cô Tô
- vị trí quan sát : từ hịn đá đầu sư , bên bờ biển sát mặt

nước


Nhà văn Nguyễn Tuân đã từng viết trong tập Ký
Nguyễn Tn: “Từ hịa bình tới giờ, mình vẫn chỉ là
một anh thấy vầng thái dương mọc trên chân trời
đất liền...đã thức dậy từ lúc gà gáy canh tư trên bờ
cát bể. Mất cơng rình nửa tiếng mà vẫn cứ nhỡ... có
khối anh nhỡ mặt trời mọc hằng nửa tháng liền.”
Sau khi đọc đoạn văn trên,
em hãy cho biết, tại sao tác
giả phải cố “rình” để thấy
cảnh mặt trời lên?


“...Mặt trời nhú lên dần dần, rồi lên cho kì hết.Tròn
trĩnh phúc hậu như lòng đỏ một quả trứng thiên
nhiên đầy đặn.”
 + Hình ảnh mặt trời "nhú lên" rồi lên cho kỳ
hết...cho người đọc cảm nhận được bước đi chầm
chậm của thời gian trong sự nín thở hồi hộp của tác
giả...
+ Tính từ “ trịn trĩnh”, “phúc hậu” được danh từ
hoá làm chủ ngữ đầu câu nhấn mạnh được dáng vẻ,
thần thái của mặt trời.
+ Đặc biệt: bằng phép so ánh đã kéo hai sự vật:
một là kỳ vĩ to lớn và một là gần gũi thân thiết ( mặt
trời - lịng đỏ quả trứng...) xích lại gần nhau.

“...Quả trứng hồng hào thăm thẳm và đường bệ đặt lên
một mâm bạc đường kính mâm rộng bằng cả một cái
chân trời màu ngọc trai nước biển hửng hồng.”

=> Ba tính từ liên tiếp đặt cạnh nhau: tả màu sắc,
hình dáng và trạng thái mặt trời làm cho hình ảnh
mặt trời nổi bật trên “mâm bạc”màu ngọc trai. Tạo
tương phản màu sắc mạnh mẽ.


“...Y như một mâm lễ phẩm tiến ra từ trong bình minh
để mừng cho sự trường thọ của tất cả những người chài
lưới trên mn thuở biển Đơng .”
 Hình ảnh so sánh mang vẻ đẹp trang trọng, uy nghi
lộng lẫy.Vẻ đẹp của mặt trời lên trên biển Cô Tô là quà
tặng vô giá của thiên nhiên cho con người lao động suốt
đời gắn bó với biển cả. Thể hiện tình cảm u mến , gắn
bó với vẻ đẹp của thiên nhiên , đất nước


“...Vài chiếc nhạn mùa thu chao đi chao lại trên mâm
bể sáng dần lên cái chất bạc nén. Một con hải âu bay
ngang, là là nhịp cánh...”

 Nét chấm phá cuối cùng đã hoàn tất bức tranh
làm cho bức tranh sống động đầy chất thơ


3. Cảnh sinh hoạt và lao động của con người
trên đảo

“…Cái giếng nước ngọt ở rìa một hịn đảo giữa bể, cái
sinh hoạt của nó vui như một cái bến và đậm đà mát nhẹ
hơn mọi cái chợ trong đất liền.”
=> Biện pháp nghệ thuật so sánh cho thấy: Cái giếng
nước ngọt là linh hồn của đảo. Thứ quý giá nhất của
người dân biển đảo. Nó là nơi gặp gỡ và là nơi diễn ra
mọi sinh hoạt của người dân trên đảo nên nó coa cái
mát của bến, cái vui của chợ. Đó là vẻ đẹp độc đáo mà
chỉ riêng nơi đây mới có.


“…Trơng chị Châu Hịa Mãn địu con, thấy nó dịu
dàng yên tâm như cái hình ảnh biển cả là mẹ hiền
mớm cá cho lũ con lành”
=> Gợi lên khơng khí đầm ấm, thanh bình
=> “Biển cả là mẹ hiền ” sau giơng bão: phải chăng
đây cịn là hình ảnh cuộc sống XHCN mới đang ùa
đến trên đảo.